TUYẾN YÊN TUYẾN GIÁP

Giáo viên: PHAN THỊ KIM THANH


? Phân biệt tuyến nội tiết với
tuyến ngoại tiết?
? Nêu tính chất và vai trị của hoocmơn?


TIẾT 59: BÀI 56

TUYẾN YÊN
TUYẾN GIÁP


NỘI
NỘIDUNG:
DUNG:

I. Tuyến yên
II. Tuyến giáp


Quan sát tranh, nghiên cứu nội dung
thông tin SGK và trả lời câu hỏi:


- Nêu vị trí và hình dạng
của tuyến n?

Vùng dưới đồi ( thuộc não
trung gian)

Hình bầu dục, nhỏ bằng
hạt đậu.


Thuỳ giữa
Thuỳ trước

Nêu cấu tạo của tuyến yên?

Thuỳ sau


Thùy trước tuyến yên
Tiết sữa
(tạo sữa)

Kích tố
tuyến sữa

Tăng trưởng
cơ thể

Kích tố
tăng trưởng
Gan

Tuyến sữa

Hệ cơ xương
(thơng qua gan)

Kích tố
tuyến giáp

Tiết hoocmơn
Tirơxin (TH )

Kích tố vỏ tuyến
trên thận

Tuyến giáp

Điều hịa hoạt động
sinh dục trao đổi
đường,chất khống

Tuyến trên
thận

Tinh hồn

Nam: sinh tinh,
tiết testơstêron

Kích tố thể vàng
Kích tố nang trứng

Buồng trứng

Nữ :Phát triển bao nỗn, tiết ơstrơgen,

rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng


Thùy sau tuyến n
ng đái
ố
h
c
ố
Kích t t (ADH)
hạ
tháo n

Ơxitơxin
(OT)

Giữ nước

Thận

(chống đái tháo nhạt)

Co bóp tử cung
lúc đẻ
Dạ con
Tuyến sữa

Tiết sữa

- Vị trí: Nằm ở vùng dưới đồi. Hình bầu dục, nhỏ bằng
hạt đậu.
- Cấu tạo gồm:
+ Thùy trước: tiết các hoocmôn: FSH, LH, ACTH, TSH,
PRL, GH.
+ Thùy giữa: chỉ phát triển ở trẻ nhỏ.
+ Thùy sau: tiết các hoocmôn: ADH, OT.


* Nêu chức năng chung của tuyến yên?
- Chức năng của tuyến yên:
+ Điều khiển nhiều tuyến nội tiết khác
+ Ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của cơ thể
+ Điều hịa nước,co bóp tử cung
* Hãy cho biết hoạt động của tuyến yên chịu sự điều
khiển
hệ của
cơ quan
+ Hoạtcủa
động
tuyếnnào?
yên chịu sự chỉ điều khiển trực
tiếp hoặc gián tiếp của hệ thần kinh.
- Tuyến
tuyến
quan
nhấtnội
vì: tiết hoocmon
? Vìn
saolànói

tuyến
ntrọng
là tuyến
quan
chỉ đạo
hầunhất?
hết các tuyến nội tiết khác, ảnh hưởng
trọng
đến sự tăng trưởng của cơ thể, trao đổi chất
đường,khoáng và co thắt cơ trơn.


Giải thích nguyên nhân các hiện tượng
bệnh lí trên?


Tuyến n tiết nhiều hoocmơn tăng trưởng(GH)
hơn mức bình thường gây bệnh “khổng lồ”

- Sự rối loạn của
tuyến yên dẫn đến
bệnh lí của cơ thể.

Tuyến n tiết ít hoocmơn tăng trưởng(GH)
hơn mức bình thường gây bệnh lùn


* Một số hình ảnh người bị ưu năng tuyến yên gây tiết nhiều GH

II.TUYẾN GIÁP

Tuyến giáp

Nặng khoảng 20-25 (g)


- vị trí: nằm dưới sụn giáp
- Cấu tạo gồm: + tế bào tuyến
+ nang tuyến
-Chức năng:+ Tiết hoocmôn Tirôxin (thành phần có Iốt)
ảnh hưởng trao đổi và chuyển hóa các chất ở tế bào.
+ Tiết hoocmôn Canxitônin cùng với tuyến cận giáp điều
hòa canxi và phốt pho trong máu

Tuyến giáp
Tuyến cận
giáp


Tuyến giáp tiết nhiều hay ít hoocmơn hơn mức bình thường
sẽ dẫn đến hậu quả gì?
Tuyến giáp tiết nhiều hay ít hoocmơn hơn mức bình thường sẽ
dẫn đến bệnh lí của cơ thể
Bệnh Bazơđô
Nguyên
nhân

Hậu
quả

-Tuyến giáp tiết nhiều hoocmôn
(do tuyến hoạt động mạnh)

Bệnh bướu cổ

Tuyến giáp tiết ít hooc mơn tirơxin
( do thiếu ốt)

- Tăng cường trao đổi chất.

- Gây phình đại tuyến.

- Tăng tiêu dùng oxi, nhịp tim tăng.

-Trẻ chậm lớn, trí não kém
phát triển.

- Người bệnh ln hồi hộp, căng
thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh, gây
lồi mắt.

- Người lớn hoạt động thần
kinh giảm sút, trí nhớ kém.


BỆNH BƯỚU CỔ

BỆNH BAZƠĐÔ

BỆNH BƯỚU CỔ

Béo phì do rối loạn tuyến giáp

BỆNH BƯỚU CỔ

BỆNH BAZƠĐÔ


Số người mắc bướu cổ do thiếu Iốt trên thế giới hiện nay:
- Châu Á : 750 triệu.
- Châu Phi : 230 triệu.
-Châu Mỹ La Tinh :60 triệu.

- Công đồng châu Âu rất ít 20-30 triệu.
-Việt Nam khoảng 1,7 triệu người.
( Các cụm dân cư miền núi chiếm 35% )


* Vậy muốn phịng bệnh bướu cổ và bệnh Bazađơ các
em phải làm gì?
- Trong khẩu phần ăn hàng ngày cần dùng muối iốt bổ sung.

Ốc biển

Cá biển

Rau câu biển

Nhu cầu I-ốt của con người

Cuộc vận động “toàn dân
dùng muối Iơt” có ý nghĩa gì ?
Dùng muối iốt để
ngừa bệnh bướu cổ

Bản thân em cần
có trách nhiệm
gì?



KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Hãy chọn câu trả lời đúng:
Câu 1/ Tuyến nào sau đây là tuyến nội tiết:
a. Tuyến nước bọt

Sai !

b. Tuyến yên

Đúng

Sai !
c. Tuyến mồ hôi
d. Cả 3 câu trên đều sai
Câu 2/ Tuyến nào vừa làm nhiệm vụ nội tiết vừa làm nhiệm vụ
ngoại tiết:

Sai !
Đúng
a.Tuyến tuỵ
c. Tuyến nhờn
Sai !
Sai
!
b. Tuyến yên
d. Tất cả đều sai
Câu 3/ Chất tiết từ các tuyến nội tiết được gọi là:
Đúng
Sai !
b. Hcmơn
a. Dịch
Sai!
d. Prơtêin
Sai !
c. Men
Sai !


Câu 4. Tuyến giáp có những tác động nào đối
với cơ thể?
a. Kích thích q trình dị hóa ở tế bào dẫn
đến sự sinh nhiệt của cơ thể.
b. Điều hòa sự sinh trưởng và phát triển của
cơ thể.
c. Hoạt động khơng bình thường của tuyến
giáp dẫn đến cơ thể bị bệnh bướu cổ.
d. Cả a,b,c