Độc đáo Lễ hội "Cúng rừng" của người Mông, Lào Cai pptx

Độc đáo Lễ hội "Cúng
rừng" của người Mông,
Lào Cai


Cũng như nhiều dân tộc khác, dân tộc Mông nói chung và người Mông Lào Cai nói
riêng có một nền văn hóa phong phú đa dạng, được thể hiện thông qua các lễ hội.
Trong số đó, độc đáo và đặc sắc nhất phải kể đến “Lễ hội cúng rừng” của người
Mông xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai.
Lễ cúng rừng của người Mông thường được
tổ chức vào đầu năm (ảnh intennet)
Được tổ chức vào ngày 06/6 Âm lịch hàng năm, Lễ hội cúng rừng có ý nghĩa hết
sức quan trọng trong đời sống tâm linh của người Mông xã Sín Chéng. Đây là một
trong những lễ hội lớn nhất, độc đáo và quan trọng nhất trong năm đối với người
Mông nơi đây.
Theo các già làng nơi đây kể lại: lễ hội cúng rừng đã có từ lâu đời và được gắn liền
với triết lý đa thần của cư dân nông nghiệp. Trong đời sống tâm linh của người
Mông luôn tồn tại những truyền thuyết cổ xưa, những câu chuyện huyền bí kể về
sự linh thiêng của những khu rừng cấm, rừng thiêng. Họ luôn tin rằng trong rừng
có “Thần rừng” cai quản và che chở phù hộ cho dân làng trong cuộc sống hàng
ngày, vì vậy, Thần rừng được tôn thờ, sùng kính như đối với ông bà tổ tiên. Tín
ngưỡng thờ “Thần rừng” của người Mông như một sợi dây tâm linh được truyền từ
thế hệ này, sang thế hệ khác. Vì thế hiện nay thôn nào của xã Sín Chéng cũng có
một khu rừng cấm nằm ở địa thế đẹp nhất của thôn, với những qui định “bất khả
xâm phạm” .

Linh thiêng l
ễ hội cúng rừng

Lễ vật để cúng rừng gồm: 1 con gà trống, 1 con lợn nhỏ, 4 chén rượu, 1 ít mẻ, 1 ít
cơm tẻ, hương và giấy bản. Các lễ vật này được bầy trên một chiếc bàn được làm
bằng tre hoặc vầu. Thầy mo tiến hành nghi lễ cúng “Thần rừng” qua hai lần cúng,
cúng khi con vật còn sống và sau khi đã chế biến chín. Thức ăn chín được đặt trên
lá chuối hoặc lá khoai mon rừng và để lên bàn cúng, cùng với 4 chén rượu và một
ít mẻ để vào 2 chiếc lá khoai. Mỗi lần cúng đều có bài cúng riêng và tương ứng
với một thời gian nhất định trong buổi lễ. Trước khi con vật được đem đi chế biến
để cúng lần thứ hai, thầy cúng sẽ cắt tiết gà rồi lấy lông nhúng vào bát tiết dán lên
gốc cây cổ thụ, báo với “Thần rừng” là dân làng đang dâng lễ vật lên “Thần rừng”,
có như vậy mới linh nghiệm và “Thần rừng” mới chấp nhận.
Điều đặc biệt của lễ hội cúng rừng của người Mông nơi đây là: ngoài việc cúng
“Thần rừng”, đây còn là dịp được xem như một cuộc họp tổng kết năm của thôn
trong công tác bảo vệ rừng, cuộc họp tổng kết này có sự tham gia của tất cả các
chủ hộ trong thôn, cán bộ lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền xã và cán bộ kiểm lâm.
Việc thực hiện các qui ước, hương ước về bảo vệ rừng, tình hình phát triển sản
xuất, xóa đói giảm nghèo, an ninh trật tự thôn bản, các khoản đóng góp, các khoản
được Nhà nước hỗ trợ… đều được đem ra bàn bạc công khai.

Sau phần lễ, bà con dân bản tập trung ở khu đất trống ở cửa rừng để nghe cán bộ
thôn, cán bộ xã triển khai các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch phát triển kinh tế - văn
hóa - xã hội, vận động nhân dân đoàn kết giúp đỡ nhau trong lúc hoạn nạn khó
khăn, các hộ dân trong thôn không được thả rông gia súc phá hoại hoa màu, không
vi phạm các quy ước, hương ước thôn bản, đặc biệt là quy ước về bảo vệ và phát
triển rừng.
Lễ hội cúng rừng của người Mông nói chung và người Mông xã Sín Chéng nói
riêng còn có một ý nghĩa khác là cầu mong cho một năm mưa thuận gió hòa, cây
cối tốt tươi, mùa màng bội thu, con cháu khỏe mạnh, cuộc sống no ấm, yên vui.
Ngoài ý nghĩa tâm linh lễ hội cúng rừng còn có vai trò, tác dụng to lớn trong việc
gắn kết cộng đồng các dân tộc, gắn con người với thiên nhiên, vì vậy đã trải qua

nhiều thế hệ, xong lễ hội cúng thần rừng của người Mông vẫn còn nguyên giá trị
và được lưu truyền từ đời nay sang đời khác./.