CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT SẠCH HƠN (CLEANER PRODUCTION) pdf

CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT SẠCH HƠN
(CLEANER PRODUCTION)
CBGD: TS. Võ Lê Phú
Khoa Môi Trường, ĐHBK TP. HCM
Email: hoặc

THIẾT KẾ SẢN
PHẨM HƯỚNG TỚI
PHÁT TRIỂN BỀN
VỮNG (CP4BP)
BỐI CẢNH THIẾT KẾ SẢN PHẨM
Sự Đổi Mới Sản Phẩm:
Theo kịp sức ép cạnh tranh;
Nâng cao năng suất (khu vực toàn cầu);
Giữ vững hoặc mở rộng thị trường;
Thu hút đầu tư nước ngoài
Tuy nhiên, các công ty ở các nước đang phát
triển có thể không theo qui luật này vì một số lý
do kinh tế & cấu trúc!
[UNEP and TUDelft (2008). Sổ tay hướng dẫn
thiết kế hướng tới phát triển bền vững: Hướng
đi thực tiễn cho các nước đang phát triển.
EuropeAID (Draft Copy)].

BỐI CẢNH THIẾT KẾ SẢN PHẨM
Sản Phẩm và Phát
Triển Bền Vững:
Thay đổi khí hậu;
Ô nhiễm (nước, không
khí);
Giảm đa dạng sinh học;

Đói nghèo;
Sức khỏe & điều kiện làm
việc;
An toàn và bất bình đẳng
SẢN PHẨM & PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Kinh Tế
Môi
Trường
Xã Hội
3 Yếu tố cơ bản của Phát Triển Bền Vững
3Ps: People- Planet- Profit
THIẾT KẾ SẢN PHẨM HƯỚNG TỚI
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Các thuật ngữ:
ThP: Thiết kế sản phẩm hướng tới phát
triển bền vững
EcoDesign: Thiết kế thân thiện môi
trường.
DfE (Design for Environment): Thiết kế
hướng tới môi trường.
D4S (Design for Sustainability): Thiết kế
hướng tới phát triển bền vững

ThP Là Gì?
ThP là: “coi các mối quan tâm về
môi trường và xã hội như là các
yếu tố chủ chốt trong chiến lược
đổi mới sản phẩm dài hạn”
(UNEP & TUDelft, 2008)
MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN THIÊN NIÊN KỶ

(MILLENNIUM DEVELOPMENT GOALS
MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN THIÊN NIÊN KỶ
(MILLENNIUM DEVELOPMENT GOALS
Nguồn: UN World Water Development Report (2003). Water for People, Water
for Life. UNESCO Publishing and Berhahn Books, Barcelona.
Đọc thêm tài liệu MDGs in Vietnam
MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN THIÊN NIÊN KỶ
(MILLENNIUM DEVELOPMENT GOALS
Xóa đói
giảm
nghèo
Phổ cập
giáo dục
Bình đẳng
giới
Giảm tỷ lệ
trẻ em tử
vong <5
tuổi
MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN THIÊN NIÊN KỶ
(MILLENNIUM DEVELOPMENT GOALS
Cải thiện
sức khỏe
sinh sản
Chống
các căn
bệnh
hiểm
nghèo
(HIV, SXH)

Đảm bảo
bền vững
môi
trường
Hợp tác vì
mục tiêu
phát triển
Mối liên quan của ThP và Phát Triển Bền Vững
Yếu tố Con Người (PEOPLE)
Các nước phát triển:
Tạo thêm việc làm cho thị dân & nhóm
thiểu số;
Cải thiện chất lượng cuộc sống & an
toàn;
Hòa nhập của các cộng đồng thiểu số;
Thu hẹp sự mất cân bằng về thu nhập
Mối liên quan của ThP và Phát Triển Bền Vững
Các nước đang phát triển:
Nâng cao số lượng lao động có tay nghề;
Giảm mất cân bằng thu nhập;
Cải thiện điều kiện việc làm;
Không sử dụng lao động trẻ em;
Xóa mù chữ;
Kiểm soát dân số;
Nước sạch và các dịch vụ y tế;
Cải thiện địa vị xã hội của phụ nữ
Yếu tố Trái Đất (PLANET)
Các nước phát triển:
Giảm sử dụng năng lượng hóa thạch;
Giảm sử dụng các hóa chất độc hại;

Làm sạch các khu vực bị ô nhiễm;
Nâng cao trình độ phòng ngừa;
Nâng cao khả năng tuần hoàn & tái sử
dụng
Mối liên quan của ThP và Phát Triển Bền Vững
Các nước đang phát triển:
Giảm phát thải công nghiệp;
Xử lý nước thải;
Giảm việc sử dụng quá mức các tài
nguyên tái tạo;
Ngăn chặn phá rừng, xói mòn đất, phá
hủy hệ sinh thái;
Giảm đốt củi & phân gia súc
Mối liên quan của ThP và Phát Triển Bền Vững
Yếu tố Lợi Nhuận (PROFIT)
Các nước phát triển:
Khả năng sinh lời;
Giá trị (lợi nhuận) cho công ty và các
bên liên quan;
Giá trị cho người tiêu dùng;
Mô hình kinh doanh lành mạnh
Mối liên quan của ThP và Phát Triển Bền Vững
Mối liên quan của ThP và Phát Triển Bền Vững
Các nước đang phát triển:
Nhận được lợi ích hợp lý trong sự kết nối với
chuỗi giá trị toàn cầu;
Kết nối giữa SMEs với các công ty lớn và đa
quốc gia;
Công nghiệp hóa &tăng qui mô sản xuất
Giá cả hợp lý cho hàng hóa và vật tư;

Sở hữu và cơ hội nắm giữ cổ phiếu của
doanh nghiệp
Sản Phẩm và Các Khía Cạnh Môi Trường
LOẠI TÁC ĐỘNG MÔ TẢ
Sinh Thái
Sự ấm lên toàn cầu GHGs do đốt nhiên liệu hóa thạch
Tác động: climate change, sea level rise,…
Cạn kiệt tầng ôzôn Phát thải các khí CFC
Tác động: tăng bức xạ cực tím, tăng bệnh
ung thư, giảm tăng trưởng thực vật,
Mưa acid Acid hóa do tích tụ phát thải sulfuric do đốt
nhiên liệu hóa thạch
Tác động: thực vật & thủy sinh
Phì dưỡng nước
(Eutrophication)
Nồng độ chất dinh dưỡng vướt quá mức
cần thiết gây bùng nổ tảo
Tác động: giảm oxy hòa tan, cá & thủy sinh
chết
Sản Phẩm và Các Khía Cạnh Môi Trường
LOẠI TÁC ĐỘNG MÔ TẢ
Sức Khỏe Con Người
Ô nhiễm bụi & không
khí
Phát thải NO
x
và các khí VOCs
Tác động: gây bệnh hen suyễn &
một số bệnh khác
Các chất gây hại sức

khỏe
Các chất gây ung thư: các chất kích
thích, ức chế tăng trưởng, gián đoạn
nội tiết
Các chất gây ung
thư
Các chất gây biến đổi gen hầu hết là
các chất gây ung thư, quái thai.
Sản Phẩm và Các Khía Cạnh Môi Trường
LOẠI TÁC ĐỘNG MÔ TẢ
Cạn kiệt tài nguyên
Nhiên liệu hóa thạch Tốc độ tiêu thụ dầu mỏ, khí đốt hiện
nay gấp hàng triệu lần tốc độ hình
thành chúng trong thiên nhiên
Nước sạch Tiêu thụ nước ngầm & nước mặt cho
các hoạt động công nghiệp & sinh
hoạt
Khoáng chất Khai thác quặng, khoáng cho công
nghiệp
Rửa trôi đất bề mặt Hoạt động nông nghiệp gây ra sự rửa
trôi chất dinh dưỡng trên bề mặt đất
nhanh hơn tốc độ thiên nhiên tạo ra
Động lực của ThP
Động lực nội tại Động lực bên ngoài
Khía cạnh Con Người
Công bằng xã hội: giảm các
nguy cơ dẫn tới các vấn đề
lao động & xã hội
Ý kiến công chúng: người
tiêu dùng ngày càng quan

tâm tới những yếu tố phía
sau sản phẩm họ mua…
Chính sách xã hội lành
mạnh: có thể nâng cao động
lực làm việc của người lao
động
Áp lực từ các tổ chức
NGOs
Các hệ thống quản lý & điều
hành trong lĩnh vực xã hội
Động lực của ThP
Động lực nội tại Động lực bên ngoài
Khía cạnh Trái Đất
Tiếp thị xanh: các sản
phẩm được thiết kế và sx
với các yếu tố giá trị gia tăng
về môi trường giúp nâng cao
giá trị thương hiệu & uy tín
Các yêu cầu của pháp luật
về môi trường sẽ ngày càng
khắt khe hơn, yêu cầu các
công ty phải có thái độ tích
cực hơn
Nhận thức về môi trường Các yêu cầu công khai
Các kế hoạch xây dựng
nhãn hiệu môi trường
Yêu cầu của hiệp hội tiêu
dùng
Động lực của ThP
Động lực nội tại Động lực bên ngoài

Khía cạnh Trái Đất
Áp lực từ các tổ chức môi
trường đã buộc các ngành
công nghiệp ngừng sử dụng
các hóat chất kiếu CFC
Áp lực từ cộng đồng dân
cư tập trung vào các vấn đề
về an toàn & môi trường
Động lực của ThP
Động lực nội tại Động lực bên ngoài
Khía cạnh Lợi Nhuận
Tiếp cận với khách hàng
mới
Các tiêu chuẩn & qui định
Nâng cao chất lượng sản
phẩm
Các phương án hổ trợ & bù
giá
Giảm chi phí Cạnh tranh giữa các nhà
cung cấp
Đổi mới sản phẩm Cạnh tranh thị trường
Là chuỗi các hoạt động. Sản phẩm đi
qua tất cả các hoạt động của chuỗi
theo thứ tự và ở mỗi hoạt động nó lại
thêm một lượng giá trị nào đó.
Chuỗi các hoạt động này đem lại cho sản
phẩm thêm một lượng giá trị gia tăng nhiều
hơn tổng các giá trị gia tăng của các hoạt
động đơn lẻ;
Chuỗi giá trị khác với chi phí sản xuất của các

hoạt động xảy ra trong chuỗi.
Chuỗi Giá Trị