Huay Xai: nơi ấy có bình
yên?
Huay Xai - một thị trấn nhỏ bên bờ sông Mekong ở phía
Thượng Lào thuộc tỉnh Bó Kẹo, một cửa khẩu khá nổi tiếng
đối với dân du lịch mỗi lần đi từ Lào qua Thái hoặc ngược
lại.
Khách lữ hành dừng chân lại chốn này ngày một đông khiến
thị trấn trở nên sầm uất và náo nhiệt nhưng vẫn theo một
phong cách rất Lào!
Xứ sở triệu voi, đất rộng - người thưa, cuộc sống luôn thanh
bình và giản dị, kể cả ở chốn đô thành. Có lẽ chưa khi nào và
ở đâu tôi lại có thể cảm nhận nhịp thời gian trôi một cách
chậm rãi và nhẹ nhàng đến thế khi bước chân lang thang qua
mọi miền đất của nước bạn Lào. Giống như một ly cà phê
buổi sớm, từng giọt tí tách buồn rơi, đều đặn và lặng lẽ, cuộc
sống ở chốn biên ải Huay Xai dường như không bao giờ có
thể vội vàng.
Chúng tôi cập bến Pak Tha sau bảy giờ ngược dòng Mekong
hoang dại từ phía Luang Prabang. Bến thuyền nghèo nàn với
một căn nhà tranh bán vé xe tuck tuck đi về thị trấn 25.000
kip/1 người. Vội vã chất đồ, vội vã leo lên xe. Hai cô gái
người Tây không còn tiền lục tìm trong ví những đồng 500
xu (tiền VN) cuối cùng để trả cho anh bạn cùng đoàn tốt
bụng đã mua vé cho các cô lên chuyến xe này. Chiếc xe lọc
xọc chạy trên con đường mờ mịt bụi, thấp thoáng dưới kia là
bóng của Mekong. Đàn trâu bò sau một ngày ăn cỏ đang lững
thững trở về nhà với chiếc bụng căng tròn, trẻ con nô đùa bên
những rãnh nước đầy lá ải, cảnh vật thật gần gũi và quen
thuộc như thể ở trên chính quê hương mình vậy.
Thị trấn chỉ có một con phố chính dài chừng vài kilômet chạy
song song với bờ sông. Nơi đông vui và nhiều ánh đèn nhất
là khu xung quanh cửa khẩu. Nhà nghỉ, quán ăn, quầy hàng
truyền thống và đồ lưu niệm phục vụ khách du lịch san sát
bên nhau. Màu sắc của hàng hóa khá đa dạng, thể hiện một
sự tiện nghi và thịnh vượng chứ không đơn điệu và tẻ nhạt
như nhiều thị trấn heo hút nằm trên đường biên giới.
Chúng tôi chọn nhà nghỉ Manirath ngay cạnh đường xuống
cửa khẩu, ngôi nhà có một hàng lan can dài với những chiếc
giỏ hoa bằng gỗ mộc mạc. Ngay bên kia đường là lối lên
chùa Wat Chomkhao Manirath. Chùa nằm trên đỉnh đồi, nhìn
thẳng xuống sông Mekong, bên kia sông là xứ Chiang Khong
của Thái, phố xá rộn ràng và đông đúc hơn hẳn Huay Xai.
Giống như nhiều chùa chiền ở Lào, Wat Chomkha Minarath
có kiến trúc ba mái và được trang trí phù điêu khá cầu kỳ,
đặc sắc quanh các hàng cột và trên các bức tranh tường. Chùa
được sơn son thếp vàng rực rỡ, dưới ánh mặt trời càng trở
nên lấp lánh. Ngôi nhà của các tăng lữ lại giản dị đến ngỡ
ngàng ở phía sau chùa.
Trên sông Mekong, những con thuyền đang neo đậu. Mặt trời
rọi thứ ánh nắng vàng suộm cuối ngày lên mặt nước, lấp lánh
như dát vàng, những dải núi xa mờ xanh sẫm lại, chìm hẳn
vào đường chân trời. Bình yên và lặng lẽ, thỉnh thoảng mới
nghe thấy tiếng chó sủa hay tiếng động cơ xe chạy vút qua
trên đường. Huay Xai êm đềm trong ráng chiều nhàn nhạt.
Dãy phố nhỏ dài chạy mãi về phía xa, trầm tư với những căn
nhà hai tầng bằng gỗ và rất nhiều cửa sổ.
Chúng tôi ghé qua tham quan một cửa hàng bán đồ nướng
bên đường và quyết định ăn tối ở đó. Bữa ăn có gà, thịt lợn
xiên, chả bò viên các loại đều nướng và xôi nếp Lào. Hơi
khô, bù lại bia Lào với đá mát rượi và ngon tuyệt, xả tan cái
nóng oi ả của mùa hè Thượng Lào.
Đêm xuống lặng lẽ từ bao giờ. Ánh đèn vàng tư lự hắt ra từ
những ô cửa nhỏ càng khiến thị trấn thêm trầm lặng và co
mình. Cánh đàn ông sau bữa tối ghé một quán nhỏ bên sông
tiếp tục thưởng thức thứ bia Lào mát lạnh. Tôi cùng hai
người bạn tản bộ loanh quanh thị trấn. Khách tây rất nhiều,
dường như ai cũng thấy thỏa mãn bởi cái không khí trong
lành và bình lặng của thị tứ chốn biên thùy. Một quán nét
diup duy nhất với một chiếc máy tính duy nhất, nơi đã có một
anh bạn Tây đang ngồi viết email cho bạn bè. Internet cực kỳ
chậm và tốt hơn cả, hãy thu xếp để có thể kiểm tra và thu
thập thông tin cho chuyến đi khi bạn đang ở trên đất Chiang
Không hoặc Chiang Saen.
Sau gần ba giờ lê la tán chuyện, ngắm nhà và xe pick up
trong đêm, trên con phố duy nhất với âm thanh ồn ào duy
nhất là tiếng chó sủa đinh tai nhức óc, chúng tôi quay về nhà
nghỉ, chân rã rời vì đi bộ. Tình cờ gặp ba cậu thanh niên Tây,
một đến từ Úc, một New Zealand, một Đức đang tụ họp đàn
hát ầm trời cùng một thanh niên Lào bên vỉa hè, chúng tôi sà
vào nhập hội…
Anh em đang hát hò rất máu lửa thì xuất hiện một “bóng
đen” cứ lảng vảng dưới lòng đường. Một thanh niên có cặp
mắt sắc lẻm, hai tay đút túi quần, nhìn chúng tôi chằm chằm
và đôi môi mấp máy. Đột nhiên, không hẹn cả ba chúng tôi
đều nghe rõ mồn một hai chữ “cần sa” thoát ra từ đôi môi của
bóng đen, và động tác đưa tay lên hút thuốc liền kề sau đó.
Và cũng gần như không hẹn, cả ba chúng tôi đều trả lời “No,
thanks” … Hai bên cùng im lặng trong thoáng chốc rồi bóng
đen bỏ đi… Chúng tôi tiếp tục hòa mình vào cuộc vui với
tiếng đàn ghita bập bùng, những bài hát tiếng Thái và tiếng
Lào vui nhộn. Đó là một trong những trải nghiệm thú vị và
ấn tượng nhất của chúng tôi suốt hành trình chinh phục ba
nước ở vùng tam giác vàng Đông Nam Á.
Buổi sớm ở Huay Xai. Dòng chảy cuộc sống vẫn chậm chạp
trôi, nước dưới sông Mekong buông mình hờ hững, dân địa
phương túc tắc đèo hàng xuống chợ, những vị khách du lịch
hí hoáy chuẩn bị xe cộ cho hành trình dời thị trấn nhỏ sau
hàng tuần nghỉ lại nơi này. Chúng tôi theo những bậc thang
đầy nắng để lên tham quan chùa Wat Chomkhao Minarath.
Đây có lẽ là vọng cảnh đài đẹp nhất của thị trấn, nơi thời gian
như ngừng lại trong tiếng rầm rì cầu kinh sớm của những sư
tăng bên hiên nhà, tiếng học bài ê a của học sinh Phật giáo,
nơi bạn có thể thanh thản tự ru mình vào sự bình an trong
tâm hồn hay thu vào tầm mắt dòng sông biên giới hoang dại,
ngút ngàn xuôi xuống từ phương bắc xa xôi.
Huay Xai là điểm bắt đầu của một hành trình trên đất Lào
nếu du khách đến từ Thái Lan xuất cảnh qua cửa khẩu
Chiang Không hoặc ngược lại. Cửa khẩu Huay Xai và
Chiang Không làm thủ tục xuất nhập cảnh từ 8g sáng đến 5g
chiều mỗi ngày, riêng ở cửa khẩu Lào sẽ phải trả phí xuất
nhập cảnh, thậm chí trả thêm vào cuối tuần hoặc ngày nghỉ.
Hai cửa khẩu được nối với nhau bằng những chuyến đò, giá
vé là 8.000kip / người.
Từ Luang Prabang có thể tới Huay Xai bằng tàu chậm hoặc
tàu cao tốc ngược dòng sông Mekong. Tàu chậm đi mất hai
ngày, nghỉ một đêm tại PakBeng và chi phí khoảng 800 baht/
khách. Tàu cao tốc - một dạng tàu mũi tên với sáu chỗ ngồi
vừa đủ không thể duỗi chân, chạy với tốc độ khá cao băng
qua những xoáy nước và thác ghềnh lởm chởm của sông
Mekong, chỉ nên lựa chọn nếu bạn là người ưa thích sự mạo
hiểm và muốn tìm kiếm cảm giác mạnh, chi phí 30 USD/
người. Một phương án khác là du khách có thể tới Huay Xai
bằng đường bộ từ Luang Nậm Thà, tuy nhiên đường khá xấu
và hành trình sẽ kéo dài trong 10 tiếng.
Ở Lào, có thể dễ dàng tiêu cả ba loại tiền: kip, Baht, USD và
trong một số trường hợp cả tiền VND. Giá khách sạn và nhà
nghỉ khá rẻ, dao động 7- 15 USD/phòng.