TẠO HÌNH ­TỈA CÀNH doc

TẠO HÌNH-TỈA CÀNH
TẠO HÌNH-TỈA CÀNH

TẠO HÌNH
TẠO HÌNH

Rất quan trọng trong thời kỳ cây con vì quyết định cấu
Rất quan trọng trong thời kỳ cây con vì quyết định cấu
trúc bộ khung tán của cây về sau.
trúc bộ khung tán của cây về sau.

Mục đích:
Mục đích:

Khống chế số lượng, hướng, kích thước và góc cành, tạo
Khống chế số lượng, hướng, kích thước và góc cành, tạo
khung cành vững chắc, phân bố đều, phù hợp với đặc
khung cành vững chắc, phân bố đều, phù hợp với đặc
tính của cây, điều kiện tự nhiên cũng như canh tác,
tính của cây, điều kiện tự nhiên cũng như canh tác,
tăng khả năng mang trái, làm cơ sở nâng cao và ổn
tăng khả năng mang trái, làm cơ sở nâng cao và ổn
định năng suất
định năng suất

Nâng cao hiệu suất quang hợp
Nâng cao hiệu suất quang hợp


Phòng trừ sâu bệnh hại
Phòng trừ sâu bệnh hại

Thuận tiện chăm sóc, thu hoạch
Thuận tiện chăm sóc, thu hoạch

Nguyên tắc tạo hình, tỉa cành
Nguyên tắc tạo hình, tỉa cành
Mỗi cây có một cách tạo hình riêng, nói
Mỗi cây có một cách tạo hình riêng, nói
chung có hai kiểu tạo hình chính:
chung có hai kiểu tạo hình chính:

Mở tâm (bấm ngọn): như đối cây có múi,
Mở tâm (bấm ngọn): như đối cây có múi,
xoài, nhãn, vải,
xoài, nhãn, vải,

Một trục chính (không bấm ngọn) như sầu
Một trục chính (không bấm ngọn) như sầu
riêng, măng cụt, một số cây ôn đới,
riêng, măng cụt, một số cây ôn đới,

Kiểu mở tâm
Kiểu mở tâm

Bấm ngọn ở độ cao khoảng 70 - 80 cm so mặt
Bấm ngọn ở độ cao khoảng 70 - 80 cm so mặt
đất

đất

Trên 1 cây thường chỉ để 3-4 cành chính (cấp 1)
Trên 1 cây thường chỉ để 3-4 cành chính (cấp 1)
có góc độ thích hợp (khoảng 30-35
có góc độ thích hợp (khoảng 30-35
0
0
), phân bố
), phân bố
đều các hướng, làm khung cho các cành cấp 2
đều các hướng, làm khung cho các cành cấp 2
phát triển, thường để 2-3 cành cấp 2/ một cành
phát triển, thường để 2-3 cành cấp 2/ một cành
cấp 1 (góc khoảng 10-20
cấp 1 (góc khoảng 10-20
0)
0)
. Tuần tự cành cấp 3
. Tuần tự cành cấp 3
phát triển trên cành cấp 2.
phát triển trên cành cấp 2.

Nếu góc cành không thích hợp thì áp dụng biện
Nếu góc cành không thích hợp thì áp dụng biện
pháp luyện cây.
pháp luyện cây.

NĂM THỨ NHẤT
NĂM THỨ NHẤT


Sau khi trồng, khi
Sau khi trồng, khi
nhánh chính mọc cao
nhánh chính mọc cao
70-80cm, tiến hành
70-80cm, tiến hành
cắt ngọn.
cắt ngọn.
70-80 cm
60 cm

Vị trí cắt cách mặt
Vị trí cắt cách mặt
đất khoảng 60 cm
đất khoảng 60 cm
(cách vị trí ghép
(cách vị trí ghép
khoảng 30 cm)
khoảng 30 cm)

Tỉa bỏ các nhánh bên
Tỉa bỏ các nhánh bên

NĂM THỨ 2
NĂM THỨ 2

giữ cành số 1, 2,3,
giữ cành số 1, 2,3,
các cành này tạo

các cành này tạo
thành khung đỡ
thành khung đỡ
(giàn)
(giàn)

Các cành 4,5,6 sẽ
Các cành 4,5,6 sẽ
cắt bỏ vào 2 năm
cắt bỏ vào 2 năm
sau.
sau.

Cắt những cành thực
Cắt những cành thực
sinh hoặc những
sinh hoặc những
cành mọc quá thấp
cành mọc quá thấp
dưới 40 cm
dưới 40 cm
1
5
4
3
2
6

NĂM THỨ 3
NĂM THỨ 3


Cắt bỏ cành 5
Cắt bỏ cành 5
và 6
và 6
5
6

NĂM THỨ 4
NĂM THỨ 4

Cắt bỏ cành 4
Cắt bỏ cành 4

Nhìn trên xuống,
Nhìn trên xuống,
giữa cành khung
giữa cành khung
1,2,3 tạo góc
1,2,3 tạo góc
120
120
0
0
.
.

Nhìn ngang,
Nhìn ngang,
khoảng cách giữa

khoảng cách giữa
các cành khung
các cành khung
20-30cm
20-30cm
4
Cành khung
Cành cấp II
3
1
2
120
0

> 40cm
Cành khung
thứ 2
Cành khung
thứ 1
Cành khung
thứ 3
TẠO HÌNH MẪU
TẠO HÌNH MẪU
80cm
50-60 cm

CÀNH THỰC SINH
Phải cắt bỏ
CÀNH MẮT GHÉP
Gĩư lại

Thời gian tỉa cành
Thời gian tỉa cành

Trước khi cây ra lộc
Trước khi cây ra lộc

Trời khô ráo
Trời khô ráo

CHĂM SÓC TÁN CÂY
CHĂM SÓC TÁN CÂY
1.
1.
Bồi dưỡng cành mẹ to khoẻ: cành mẹ chủ yếu từ lộc
Bồi dưỡng cành mẹ to khoẻ: cành mẹ chủ yếu từ lộc
thu, để cành mẹ khoẻ mạnh và ra lộc đều, đồng loạt
thu, để cành mẹ khoẻ mạnh và ra lộc đều, đồng loạt
cần bón phân hợp lý và đúng lúc sau khi thu hoạch
cần bón phân hợp lý và đúng lúc sau khi thu hoạch
quả; cũng có thể bón trước khi thu hoạch để lộc đợt I
quả; cũng có thể bón trước khi thu hoạch để lộc đợt I
ra sớm, sau đó bón tiếp đợt II nếu muốn có 2 lần lộc
ra sớm, sau đó bón tiếp đợt II nếu muốn có 2 lần lộc
thu.
thu.
2.
2.
Khống chế lộc đông (phát sinh từ tháng 11-1 năm
Khống chế lộc đông (phát sinh từ tháng 11-1 năm

sau): lộc đông thường không hoặc ít ra hoa, nếu có thì
sau): lộc đông thường không hoặc ít ra hoa, nếu có thì
đậu quả kém, quả có chất lượng thấp. Để khống chế
đậu quả kém, quả có chất lượng thấp. Để khống chế
lộc đông có thể khoanh vỏ, cắt rễ, bấm ngọn, xử lý
lộc đông có thể khoanh vỏ, cắt rễ, bấm ngọn, xử lý
hoá chất,
hoá chất,
Vải, nhãn , là cây dễ ra lộc đông
Vải, nhãn , là cây dễ ra lộc đông
3. Cắt tỉa cành
3. Cắt tỉa cành

Cắt tỉa cành
Cắt tỉa cành

Mục đích:
Mục đích:
- Tạo nhiều cành mang quả hợp lý.
- Tạo nhiều cành mang quả hợp lý.
-
Tránh lãng phí dinh dưỡng.
Tránh lãng phí dinh dưỡng.
-
Tán cây thông thoáng, thu nhận được nhiều ánh sáng,
Tán cây thông thoáng, thu nhận được nhiều ánh sáng,
nâng cao hiệu suất quang hợp; kích thích chồi hoa phát
nâng cao hiệu suất quang hợp; kích thích chồi hoa phát
triển và nâng cao năng suất chất lượng quả;
triển và nâng cao năng suất chất lượng quả;

-
góp phần giảm sự lây lan, hạn chế sự sinh trưởng phát
góp phần giảm sự lây lan, hạn chế sự sinh trưởng phát
triển của sâu bệnh hại.
triển của sâu bệnh hại.
-
Cắt đứt một mắt xích trong chu kỳ bệnh/sâu hại
Cắt đứt một mắt xích trong chu kỳ bệnh/sâu hại
-
Giảm thiệt hại do gió
Giảm thiệt hại do gió
-
(Tỉa cành quá nhiều có thể làm cây chậm ra hoa)
(Tỉa cành quá nhiều có thể làm cây chậm ra hoa)

Cắt tỉa những cành sau:
Cắt tỉa những cành sau:
1.
1.
Bấm cành mẹ để tạo nhiều cành quả
Bấm cành mẹ để tạo nhiều cành quả
2.
2.
Cành bị sâu bệnh hại hoặc bị gãy vì lý do khác.
Cành bị sâu bệnh hại hoặc bị gãy vì lý do khác.
3.
3.
Những cành mọc không đúng hướng, không
Những cành mọc không đúng hướng, không
hiệu quả:

hiệu quả:
Cành vượt (tược),
Cành vượt (tược),
Những cành mọc theo hướng nghiêng xuống đất,
Những cành mọc theo hướng nghiêng xuống đất,
hướng lên trời (tạo góc khoảng trên 40
hướng lên trời (tạo góc khoảng trên 40
0
0
so
so


với
với
cành mẹ), hướng đâm vào tán cây.
cành mẹ), hướng đâm vào tán cây.
Những cành kẹp nhau, chéo nhau
Những cành kẹp nhau, chéo nhau
Cành quá dài, không cân đối
Cành quá dài, không cân đối

Cành kẹp
nhau
Mọc vào
Cành vượt
Cành
nạng
Mọc xuống
Mọc song song

Cành mọc vòng
Chồi đất,
Cành thực sinh
NHỮNG
CÀNH
MỌC
KHÔNG
ĐÚNG
HƯỚNG

CẮT NGẮN
CHỒI DÀI,
CÀNH BÊN VÀ
NHÁNH CẤP 2

CẮT BỎ VÀI CHỒI VÀ NHÁNH
CẮT BỎ

Cành và nhánh
sau khi tỉa

CÀNH ĐÂM
VÀO TÁN CÂY
CÀNH VƯỢT
CÀNH KẸP NHAU
CẮT BỎ

CẮT BỎ
CÀNH ĐÂM VÀO TÁN

CẮT BỎ
Cành kẹp nhau

CÀNH BỊ SÂU BỆNH
CẮT BỎ
CÀNH
TƯỢT
VẪN
CÓ
HOA

CÀNH NHỎ
KHÔNG CÓ LÁ
CÀNH ĐÂM VÀO TÁN
CÀNH
VƯỢT

Tỉa thưa cành cấp 1
Tỉa thưa cành cấp 1