Tải bản đầy đủ (.pdf) (14 trang)

Tải Giải Khoa học tự nhiên lớp 7 Bài 25: Hô hấp tế bào - Chân trời sáng tạo

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (394.02 KB, 14 trang )

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

Hướng dẫn trả lời các bài tập, câu hỏi trang 116, 117, 118, 119, 120 Bài 25: Hô hấp tế bào bộ
sách giáo khoa Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo chính xác nhất, mời các em học sinh và
thầy cô tham khảo chi tiết dưới đây.
Câu hỏi trang 116 SGK TN&XH 7 CTST tập 1
Khi chúng ta vận động mạnh như chơi thể thao, lao động nặng, ... nhịp hô hấp của cơ thể sẽ
tăng lên giúp cơ thể lấy được nhiều khí oxygen và giải phóng nhiều khí carbon dioxide, đồng
thời nhiệt độ cơ thể cũng tăng lên. Hiện tượng này được giải thích như thế nào?

Phương pháp giải:
Khi vận động mạnh, cơ thể cần năng lượng để thực hiện các hoạt động đó. Năng lượng này được
lấy từ sự phân giải các chất hữu cơ trong q trình hơ hấp tế bào.
Lời giải chi tiết:
Hơ hấp tế bào phân giải glucose trong điều kiện có O2 thành CO2, H2O và năng lượng (gồm
hóa năng và nhiệt năng). Do đó, khi hoạt động mạnh, nhịp hơ hấp của cơ thể sẽ tăng lên giúp cơ
thể lấy được nhiều khí oxygen để tạo ra nhiều năng lượng cho hoạt động của cơ thể, quá trình
này sẽ giải phóng nhiều khí carbon dioxide, đồng thời nhiệt độ cơ thể cũng tăng lên do có một
phần nhiệt năng sinh ra.
Câu hỏi trang 116 SGK TN&XH 7 CTST tập 1
1. Quan sát Hình 25.1, em hãy cho biết:
a) Nguyên liệu tham gia và sản phẩm của q trình hơ hấp tế bào. Từ đó, hãy viết phương trình
hơ hấp tế bào dưới dạng chữ.
b) Hô hấp tế bào diễn ra ở đâu.

Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

2. Hơ hấp tế bào có vai trị gì đối với cơ thể sinh vật?
3. So sánh tốc độ hô hấp của một vận động viên đang thi đấu và một nhân viên văn phịng. Giải


thích sự khác nhau đó.

Phương pháp giải:
Quan sát hình 25.1 và đưa ra nhận xét.
Lời giải chi tiết:
1.
a) Nguyên liệu tham gia và sản phẩm, phương trình của q trình hơ hấp tế bào.
- Ngun liệu tham gia: Glucose, O2

Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

- Sản phẩm: CO2, H2O và năng lượng (ATP và Q)
- Phương trình: C6H12O6 + 6O2 → 6 CO2 + 6H2O + năng lượng (ATP + Q)
b) Hô hấp tế bào diễn ra ở tế bào chất và ti thể.
2. Đối với cơ thể sinh vật, hô hấp tế bào có vai trị cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống
của tế bào và các nguyên liệu cho quá trình tổng hợp.
3. So sánh tốc độ hơ hấp của một vận động viên đang thi đấu và một nhân viên văn phịng:
Tốc độ hơ hấp của một vận động viên đang thi đấu nhanh hơn một nhân viên văn phịng do vận
động viên có nhu cầu năng lượng nhiều hơn cho hoạt động của các cơ trong quá trình thi đấu,
cịn nhân viên văn phịng có nhu cầu năng lượng thấp hơn nên hô hấp tế bào sẽ diễn ra chậm
hơn.
Câu hỏi trang 116 SGK TN&XH 7 CTST tập 1 LT
Hãy xác định q trình chuyển hố năng lượng trong hô hấp tế bào.

Phương pháp giải:
Hô hấp tế bào là q trình phân giải glucose trong điều kiện có O2 thành CO2, H2O và năng
lượng (gồm hóa năng và nhiệt năng).
Lời giải chi tiết:

Trong hơ hấp tế bào, hóa năng trong glucose (năng lượng khó sử dụng) được chuyển hóa thành
hóa năng tích lũy trong các phân tử ATP (năng lượng dễ sử dụng) và nhiệt năng.

Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

Câu hỏi trang 117 SGK TN&XH 7 CTST tập 1
4. Quan sát Hình 25.2, hãy cho biết quá trình tổng hợp và phân giải chất hữu cơ trong tế bào có
mối quan hệ với nhau như thế nào?
5. Dựa vào kiến thức đã học, hãy phân tích mối quan hệ giữa q trình quang hợp và q trình
hơ hấp tế bào.
Phương pháp giải:
- Hơ hấp là q trình phân giải các chất hữu cơ thành CO2 và H2O, đồng thời cung cấp năng
lượng cho tế bào được tích lũy ở ATP.
- Quang hợp là quá trình tế bào sử dụng năng lượng ánh sáng để tổng hợp các chất hữu cơ từ chất
vô cơ.
Lời giải chi tiết:
4. Tổng hợp và phân giải các chất trong tế bào là hai quá trình có biểu hiện trái ngược nhưng có
mối quan hệ mật thiết với nhau. Thơng qua q trình tổng hợp, sinh vật tạo ra các hợp chất phức
tạp để xây dựng tế bào và dự trữ năng lượng. Quá trình tổng hợp cần có các nguyên liệu phù hợp
và tiêu tốn năng lượng. Ngược lại, quá trình phân giải cung cấp năng lượng và nguyên liệu phù
hợp cho quá trình tổng hợp.
5. Mối quan hệ giữa quá trình quang hợp và q trình hơ hấp tế bào:
Hơ hấp cung cấp nguyên liệu và năng lượng cho quá trình quang hợp tạo ra các chất hữu cơ để
xây dựng tế bào và dự trữ năng lượng. Khi tế bào cần năng lượng, năng lượng được tạo ra từ
quang hợp sẽ được cung cấp để phân giải thành ATP thông qua quá trình hơ hấp tế bào.
Câu hỏi trang 117 SGK TN&XH 7 CTST tập 1 LT
Dựa vào Hình 25.2, hãy lập bảng phân biệt quá trình tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở tế bào.


Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

Phương pháp giải:
Quan sát hình 25.2 và đưa ra nhận xét.
Lời giải chi tiết:
Quá trình tổng hợp chất hữu cơ

Quá trình phân giải chất hữu cơ

- Là quá trình tổng hợp các chất đơn giản thành

- Là quá trình biến đổi các chất hữu cơ

các chất hữu cơ phức tạp.

thành các chất đơn giản.

- Tích lũy năng lượng.

- Giải phóng năng lượng.

Câu hỏi trang 118 SGK TN&XH 7 CTST tập 1
6. Q trình hơ hấp tế bào có thể bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?
7. Nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến q trình hơ hấp tế bào?
8. Hàm lượng nước và cường độ hơ hấp có mối quan hệ với nhau như thế nào? Giải thích.
9. Nồng độ oxygen và carbon dioxide ảnh hưởng đến quá trình hơ hấp tế bào như thế nào? Điều
gì sẽ xảy ra nếu cây bị ngập úng?


Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

Phương pháp giải:
Q trình hơ hấp tế bào có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố môi trường như nhiệt độ, hàm
lượng nước, nồng độ oxygen, nồng độ carbon dioxide,...
Lời giải chi tiết:
6. Q trình hơ hấp tế bào có thể bị ảnh hưởng bởi những yếu tố như nhiệt độ, hàm lượng nước,
nồng độ oxygen, nồng độ carbon dioxide,...
7. Nhiệt độ ảnh hưởng đến q trình hơ hấp tế bào thông qua sự tác động đến các enzyme xúc tác
phản ứng hoá học. Nhiệt độ thuận lợi cho q trình hơ hấp ở sinh vật là khoảng 30 – 35 °C. Một
số loài tảo ở suối nước nóng có thể hơ hấp ở 80 °C.
8. Hàm lượng nước và cường độ hơ hấp có mối quan hệ tỉ lệ thuận với nhau vì nước vừa là
nguyên liệu, vừa là mơi trường cho các phản ứng hố học trong q trình hơ hấp tế bào.
9.
- Sự ảnh hưởng của nồng độ oxygen và carbon dioxide đến quá trình hô hấp tế bào:
+ O2 là nguyên liệu tham gia vào q trình hơ hấp. Khi nồng độ oxygen trong khơng khí giảm
xuống dưới 5% thì cường độ hơ hấp giảm.
+ Nồng độ CO2 trong khơng khí thuận lợi cho hô hấp tế bào là 0,03%. Khi nồng độ carbon
dioxide tăng sẽ ức chế q trình hơ hấp.
- Nếu cây bị ngập úng, lượng O2 trong đất giảm, CO2 và lượng nước trong đất tăng nên q trình
hơ hấp sẽ bị ức chế, cây không thể tạo ra năng lượng cung cấp cho các hoạt động của cây, cây
dần dần sẽ chết.

Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

Câu hỏi trang 118 SGK TN&XH 7 CTST tập 1 LT

Hãy vẽ đồ thị thể hiện mối quan hệ giữa nhiệt độ và hô hấp tế bào.
Phương pháp giải:
Nhiệt độ ảnh hưởng đến q trình hơ hấp tế bào thơng qua sự tác động đến các enzyme xúc tác
phản ứng hố học. Nhiệt độ thuận lợi cho q trình hơ hấp ở sinh vật là khoảng 30 – 35 °C.
Lời giải chi tiết:

Câu hỏi trang 118 SGK TN&XH 7 CTST tập 1 VD
Vì sao trước khi gieo, người ta thường ngâm hạt trong nước ấm (khoảng 40 °C)?
Phương pháp giải:

Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

Nhiệt độ ảnh hưởng đến q trình hơ hấp tế bào thông qua sự tác động đến các enzyme xúc tác
phản ứng hoá học. Nhiệt độ thuận lợi cho quá trình hơ hấp ở sinh vật là khoảng 30 – 35 °C. Một
số lồi tảo ở suối nước nóng có thể hô hấp ở 80 °C.
Lời giải chi tiết:
Trước khi gieo, người ta thường ngâm hạt trong nước ấm để hạt dễ nảy mầm, phát triển nhanh vì
nước ấm giúp kích thích các tế bào trong hạt giống thực hiện q trình hơ hấp.
Câu hỏi trang 118 SGK TN&XH 7 CTST tập 1
10. Vi sao hô hấp tế bào gây ảnh hưởng đến hiệu quả của quá trình bảo quản lương thực, thực
phẩm?
Lời giải chi tiết:
10. Hô hấp tế bào là quá trình phân giải các chất hữu cơ, điều này sẽ gây ảnh hưởng đến chất
lượng của lương thực, thực phẩm nếu điều kiện bảo quản không phù hợp hoặc bảo quản trong
thời gian quá dài.
Câu hỏi trang 119 SGK TN&XH 7 CTST tập 1
11. Kể tên một số biện pháp được sử dụng để bảo quản lương thực, thực phẩm. Hiện nay, gia
đình em đang áp dụng những biện pháp bảo quản nào?

12. Vi sao các loại hạt được đem phơi khô trước khi đưa vào kho bảo quản?
13. Em hãy cho biết cơ sở khoa học của việc bảo quản lương thực, thực phẩm ở nóng độ carbon
dioxide cao và nóng độ oxygen thấp.
14. Em hãy chọn biện pháp bảo quản phù hợp cho các loại lương thực, thực phẩm sau: rau lang,
quả nho, củ cà rốt, hạt thóc, hạt ngơ, thịt heo, quả táo, thịt bị, hạt lạc.
Phương pháp giải:
Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

- Hơ hấp là q trình phân giải các chất hữu cơ thành CO2 và H2O, đồng thời cung cấp năng
lượng cho tế bào được tích lũy ở ATP.
- Quá trình hơ hấp tế bào có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố môi trường như nhiệt độ, hàm
lượng nước, nồng độ oxygen, nồng độ carbon dioxide,...
Lời giải chi tiết:
11. Một số biện pháp để bảo quản lương thực, thực phẩm:
- Bảo quản lạnh: Đông lạnh, bảo quản trong tủ lạnh.
- Bảo quản khô: Sấy khô, phơi khô.
- Bảo quản trong điều kiện nồng độ carbon dioxide cao: Đóng hộp, chai, lọ
- Bảo quản trong điều kiện nồng độ oxygen thấp: hút chân khơng
Hiện nay gia đình em đang sử dụng các biện pháp như đơng lạnh; đóng hộp, lọ, chai; muối chua.
12. Các loại hạt được đem phơi khô trước khi đưa vào kho bảo quản để làm giảm độ ẩm của các
loại hạt, q trình hơ hấp bị ức chế nên hạt có thể bảo quản lâu hơn.
13. Nếu để thực phẩm ở mơi trường có nồng độ carbon dioxide cao và nồng độ oxygen thấp thì
sẽ ức chế q trình hơ hấp tế bào của thực phẩm, giúp con người bảo quản thực phẩm lâu hơn.
14. Biện pháp bảo quản phù hợp cho các loại lương thực, thực phẩm:
- Rau lang: bảo quản lạnh, hút chân khơng.
- quả nho, quả táo: đóng hộp, sấy khơ, hút chân khơng.
- củ cà rốt: muối chua; đóng hộp; hút chân không.


Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

- hạt thóc, hạt ngơ, hạt lạc: Sấy khơ.
- thịt heo, thịt bị: Đơng lạnh, hun khói, hút chân khơng.
Câu hỏi trang 119 SGK TN&XH 7 CTST tập 1 LT
Vi sao một loại thực phẩm được bảo quản quá lâu dù không bị hư hỏng nhưng vẫn bị giảm chất
lượng?
Phương pháp giải:
- Q trình hơ hấp tế bào có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố môi trường như nhiệt độ, hàm
lượng nước, nồng độ oxygen, nồng độ carbon dioxide,....
- Các biện pháp bảo vệ thực phẩm nhằm ức chế q trình hơ hấp gồm: Bảo quản lạnh, bảo quản
khô,bảo quản trong điều kiện nồng độ carbon dioxide cao hoặc trong điều kiện nồng độ oxygen
thấp.
Lời giải chi tiết:
Một loại thực phẩm được bảo quản quá lâu dù khơng bị hư hỏng nhưng vẫn bị giảm chất lượng
vì nếu trong thời gian dài tế bào không thực hiện hô hấp tế bào cũng như trao đổi chất với mơi
trường thì các tế bào thực phẩm bị chết đi, làm giảm dinh dưỡng trong thực phẩm.
Câu hỏi trang 119 SGK TN&XH 7 CTST tập 1 CH
15. Có những biện pháp nào giúp q trình hơ hấp tế bào ở người diễn ra bình thường?
16. Chế độ dinh dưỡng hợp lý và trồng nhiều cây xanh có ý nghĩa gì đãi với hô hấp tế bào?
Phương pháp giải:

Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

Hơ hấp tế bào tạo nguồn năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể sinh vật. Ở
người, cần có những biện pháp nhằm đảm bảo quá trình hơ hấp tế bào diễn ra bình thường; qua

đó, góp phần bảo vệ sức khoẻ con người.
Lời giải chi tiết:
15. Một số biện pháp nào giúp q trình hơ hấp tế bào ở người diễn ra bình thường: có chế độ
lao động hoặc chơi thể thao vừa sức, tránh thiếu hụt oxygen; có chế độ dinh dưỡng hợp lý; trồng
nhiều cây xanh; không sử dụng hoặc tiếp xúc với các chất có tác dụng ức chế q trình hơ hấp; ...
16. Chế độ dinh dưỡng hợp lý và trồng nhiều cây xanh có vai trị đảm bảo điều kiện cho hô hấp
tế bào được diễn ra thuận lợi.
Câu hỏi trang 120 SGK TN&XH 7 CTST tập 1 VD
Hãy tìm hiểu và cho biết tác dụng của một số chất gây ức chế q trình hơ hấp tế bào ở người.
Từ đó, để xuất các biện pháp để cải thiện sức khỏe hô hấp ở người.
Phương pháp giải:
Các chất gây ức chế hơ hấp thơng qua kích thích sự gia tăng nồng độ CO2. Các chất này thường
là các chất gây nghiện và được ứng dụng trong gây mê, giảm đau. Nếu sử dụng các chất này quá
liều có thể gây ức chế hồn tồn hơ hấp, làm chết tế bào, dẫn đến ngừng thở và tử vong ở người.
Lời giải chi tiết:
- Một số chất gây ức chế quá trình hơ hấp tế bào ở người là: fentanyl, heroin hoặc morphin,
benzodiazepin, barbiturat,...
- Tác dụng của các chất ức chế hơ hấp tế bào là kích thích sự gia tăng nồng độ CO2, được ứng
dụng trong gây mê, giảm đau.
- Biện pháp để cải thiện sức khỏe hô hấp ở người:

Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

+ Giữ gìn lối sống lành mạnh, khơng sử dụng các loại chất cấm gây nghiện.
+ Sử dụng các loại thuốc giảm đau hợp lý, theo chỉ định của bác sĩ.
+ Thường xuyên tập luyện thể thao và ăn uống hợp lý.
Câu hỏi trang 120 SGK TN&XH 7 CTST tập 1 BT
Câu 1: Khi trồng cây trong nhà lưới phủ nilon, vì sao người ta thường "bón" carbon dioxide sau

khi mặt trời mọc và ngừng “bón" sau khi mặt trời lặn từ 1 – 2 giờ?
Câu 2: Khi trồng cây trong phịng ngủ, vì sao cần phải để phịng ngủ được thơng thống vào
ban đêm?
Câu 3: Khi nghiên cứu về sự ảnh hưởng của nhiệt độ đến cường độ hô hấp của một loài thực
vật, người ta thu được kết quả như sau:

Từ kết quả nghiên cứu trên, em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa nhiệt độ mơi trường và
cường độ hơ hấp của lồi thực vật nói trên?
Câu 4: Có ý kiến cho rằng nên bảo quản các loại rau, củ trong ngăn đá tủ lạnh thay vì trong
ngăn mát do ngăn đá có nhiệt độ thấp hơn nên sẽ bảo quản được lâu hơn. Em có đồng tình với ý
kiến đó khơng? Giải thích.
Phương pháp giải:

Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

- Q trình hơ hấp tế bào có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố môi trường như nhiệt độ, hàm
lượng nước, nồng độ oxygen, nồng độ carbon dioxide,.... Mỗi yếu tố đều có một khoảng thuận
lợi giúp hô hấp tế bào diễn ra ở cường độ tối đa, thấp hơn hay cao hơn khoảng thuận lợi, cường
độ hô hấp tế bào sẽ giảm dần.
- Các biện pháp bảo vệ thực phẩm nhằm ức chế q trình hơ hấp gồm: Bảo quản lạnh, bảo quản
khô,bảo quản trong điều kiện nồng độ carbon dioxide cao hoặc trong điều kiện nồng độ oxygen
thấp.
Lời giải chi tiết:
Câu 1: Khi trồng cây trong nhà lưới phủ nilon, người ta thường "bón" carbon dioxide sau khi
mặt trời mọc và ngừng “bón" sau khi mặt trời lặn từ 1 – 2 giờ vì:
- Trong khu vực có che phủ nilon mỏng, sự lưu thơng khí bị cản trở, lượng CO2 bị hao hụt sau
khi cây quang hợp. Do đó nồng độ CO2 sẽ giảm xuống thấp
- Ban đêm cây không quang hợp, tăng hô hấp cây lấy O2, thải CO2

=> Phải bón CO2 cho cây sau khi mặt trời mọc khoảng 30 phút và ngừng bón khi mặt trời lặn
khoảng 1-2h. Ban đêm khơng bón CO2 vì khi nồng độ CO2 q cao sẽ làm ức chế hô hấp.
Câu 2: Khi trồng cây trong phịng ngủ, cần phải để phịng ngủ được thơng thống vào ban đêm
để giảm lượng CO2 tích lũy trong phịng do q trình hơ hấp của con người. Nếu nồng độ
CO2 quá cao sẽ gây khó thở, ức chế quá trình hơ hấp và có thể gây tử vong.
Câu 3: Cường độ hơ hấp của lồi thực vật này đạt cực đại trong khoảng từ 35 - 40°C, từ 5 – 10
°C cường độ hô hấp là thấp nhất. Khoảng nhiệt độ thuận lợi cho hô hấp tế bào ở sinh vật này là
25 - 30°C. Nhiệt độ thấp hơn hoặc cao hơn khoảng nhiệt độ này đều làm cường độ hô hấp bị
giảm xuống.

Trang chủ: | Email: | />

Tải Tài Liệu, Văn Bản, Biểu Mẫu, Hồ Sơ Miễn Phí

Câu 4: Có ý kiến cho rằng nên bảo quản các loại rau, củ trong ngăn đá tủ lạnh thay vì trong ngăn
mát do ngăn đá có nhiệt độ thấp hơn nên sẽ bảo quản được lâu hơn. Em không đồng tình với ý
kiến đó vì trong rau quả đều chứa một hàm lượng nước (khá nhiều) nhất định. Nếu để vào ngăn
đá, nước sẽ đóng băng, khi nước đóng băng làm tế bào to ra sẽ phá vỡ các bào quan, làm hỏng tế
bào và làm cho rau quả nhanh bị hỏng.

Trang chủ: | Email: | />


×