V I.S N
TRUNG
.T A M
KHOA
N G H I~ N
HQC
CUU
V Ie T
B I~ N
NAM
HAl
PH 0N G
alor yen
.••.
va
r
i
V le N
TRUNG
KHOA
T A M N G H Ia N
HOC
V Ie T
CUU
NAM
B II!N H A l P H O N G
TAl NGUYEN VA MOl TRU'ONG BIEN
(TOM TAT CAC CONG TRiNH NGHIEN c o u 1986 - 1990)
NHA
XUAT
BAN KHOA
HA
N (> I -
HQC
1991
vA
K Y T H U !T
M()C L()C
T rang
UTi
g /& i
/h i~ u ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
2. N O i
dung
b a n d o d ia
1.
th e m
vung
m a o,
1 1 ,1 cd j a V i~ t
c a u t ru c + -h ln h th a i,
huang
ty
N am
I ~ 1 /2 0 0 0
Sa
lu e c d a n h
g ia
hi e n
M O t s6 d~ c
d i e m d ja
tr a n g d a i b o b ie n
m ao
v itn g
b i~ n
Ha
iPh
6.
H ln h
K im
a
t r ie u
H ~ Ia c h
th a i,
dai
pha n b6
i Ph
b e b ie n H a
T r l1 n
D ue
Y uan
tra m
tlc h
va
d~c
d ie m
8.
ng
co
ta y v j n h
D an
ban
Ba c
do t
lie u
v~
a
Tung
muo n
t tr l i e u v i~ n
C at
H uy,
M O t s6
V ie t
Ba
T r l1 n
D ue
b l)i
Va
i
26
H uy,
tu b a
N guy~n
i b l)i
H ew
yen
b ie n h u y e n
cua
cac
b b n tie h
D in h
t1 ,l h ie n
L ( ln ,
da
N guy~n
i t ie u
D ue
b ie u
a
T r lln
D ue
d~c
Thonh
da
i
yen
39
h a th a p
bc
yen
rm r c
ba c
dO ng
b ie n
vao
V ie t
cu6i
H o lo x e n
g ifra -d Ilu
d ie m
dj a hoa
tr a m
Thonh
H o l o x en
48
N am
tic h
rirn g
ng ap m an
T en
D ue
b ie n
Thonh
m ie n
B lic
N am
net
Phan
54
v~
t r a rn
b6 cua
V lin D c
tic h
ba
i
tr l e u
la y
Y en b
to
i
ta o
s ilic
c .tia B a
tro n g
t ra rn tic h
ie n
C hu
be
H ili
H O t,
1 2 .. T r u n g
N guy~n
m a t v itn g
yen
sO ng
Y en
Q uang
b ie n
Co
60
T 'u a «
t ir
c ir a
L~t
III ( F o r a m in ife r a )
th b
D ue
P h o n g -c Q u a n g
67
T r lln
chau
CLr
bO
N guy~n
11.
_
Thonh
Y en
V iln
13
19
N guy~n
10.
th a m
C u e in g
V i~ t
i-s ;
9.
H uy
V iln
33
D i;ic d ie m
bo
th a i
San
T ran
7.
g ia
V lI n
D in h
D in h
Phom
H O i,
qu6e
o ng+Q ua
ThQ nh.
San,
o ng qua
C hu
D in h
5.
trb -h ln h
7
Thanh
N guy~n
4.
ch am
000
N guy~n
3.
5
tro n g
m ot
s6
d a ng
tic h
tu
th u o c
D ue
da
i
Thonh
T e ll
bo
tio«
CLr
H ong
73
N guy~n
155
and others.fedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
A p p lic a tio n
of
r e m o le
s e n s in g
3. M.C Gupta.
m o n ito r in g
4. Nguyen
Chu
h i~ n
of
c o a s ta l
e n v ir o n m e n t
H(}i va nnk.
tr q .n g
in
ilC iu sir d r .tn g
Bu& c
tu
te c h n iq u e s
ISRO. India,
In d ia .
li~ u
v i~ n
fo r
1989.
ila n h TSRQPONMLKJIHGFE
g ia
th o m
b ie n hgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
H ( i i P h o n g . Tai nguyen va rnoi truong bien,
ven
Ha i
Q u a n , s 6 6 /1 9 8 9 .
5. Tr~n
Due Thl1-nh va nnk.
Ba o cao luu
f)la
c h .a t
trf! ta i Trung
-
ilia
tam
m(1O
ddi
Nghi en ciru
N am .
B a c V t~ t
Hai Phorig,
ven
ber
bien,
1985.
SUMMARY
PRELIMINARILY
HAIPHONG
ASSESSING
COASTAL
THE
ZONE
BY
PRESENT
REMOTE
STATUS
SEr~SING
The
c o v e r in g
The
changes
e r o s io n a l
and
th e
a u th o r s
s e r ie s
have
of
of
H a iP h o n g
a n a ly s is
and
m a jo r
c o a s ta l
g e o m o r p h ic
and
estuarine
of
im a g e r y
c o a s ta l
L andsat
d e p o s itio n a l
MQT
a s tu d y
s e n s in g
in H a iP h o n g
o b je c ts
ln
pursued
r e m o te
in
order
to
Cuong
w e ila n d s
c o a s ta l
an d
by
e v a lu a te
zone.
im a g e r y
in d ic a te d
z one d u r in g
1976 -
s ig n ific a n t
coast
-
lin e
1986"
c o m p le x
of
w ere
n o tic e d ,
fe a tu r e s
have
b e r e d e s c r ib e d .
V U 'O 'N
V ie t
d is c o v e r
changes
so f>k-c
Hoi
C k«
N guyen
N guyen
v a r io u s
OF
DATA
to o .
TJ1e
The
:;o a ::;ia I !a n d fo r m
9 I E M f)IA M ~ O \'lU N G B lb ~
Q uae
G IA
CAT sA
f)inh V a n
T
ran
Bue
H uy
T h q .n h
Vung bien v u o n quoc gia (VQG) Cat Ba thuQc quail dao Cat Ba, Hai
Ph on g - mOt qulin dao d a voi I a n nh at & ven b o tay Bien D o n g . Dia hlnh
vung bien VQG het s u e phrrc tap, do c da o "oi nhie u ca D !1 d~p hiern co, ha:p
da:n du k hach t r ong va ng oai nu o c. Day lit nrr i tr anh g io bao tot cho tau
thuyen v a co he thong lubng Iac h sau dan tau bie n vao cf!~ cang Clia L1,1c,
Hon Gai va Hcii Phong.
H~ thong am tieu san h5 vien b6" a vung bien la noi
ltru gill nh ieu nguon gen sinh v~t qui hiern v a nhieu Io ai "i;ic san noi (ieng.
D~c diem dja rnao vung bien VQG rno i chi duqc d e c~p S;y luge trong
mot s6 cong tr lnh ng hie n ctru tru o c day [2. 3. 6. 7]. Bai ,jet nay la Ian
dau tien cong b6 chi tie t ve dia ma o vung bien VQG thunc quan d8.0 Cat Ba.
Tu lj~u sir dung tr ong bai Ia ket qua cua nhieu dQ'~ d ie u tra khao SeH trong
nhung narn gan day. di;ic biet Ia d o t kh ao sat lap lu~n chsrng ~inh ti5 k y thuat
do Trung
tam Ng hien cuu
bien Hai Pho ng tie D hanh narn 1989. Ngoa i t11'
Iieu t htrc di a cua c a c dor k hao s a t bang x u o n g v a ta u 33 CV, con s ~ dung
U ti lieu phan tieh cac hili d o va Iuc d o trong
va, ngoai
nucc t5 r j~ : 1/250001/50000.
anh may bay ty 1~ 1/30000
(flam 1985) va cac he; fmh.v~ tinh Landsat ty l¢ 1/100000
(cac narn 1986. 1989)" Cac tir li~ugoc
va die so d o dia,
h lnh, dja rna o t han h lap 0 ty l~ 1 /25000 thi~n, dang luu fE -fr t?i trun g tam
nghien ctru bien-fIcii Pho ng.
.
19
1. KHAI
QuAT
v~
DJA
HINH
VUNG
BIEN
VQG
i ngap chim hl5t
Vung' bien VQG Cat Ba 18. mOt vun g dja hlnh caxta b hgfedcbaZYXWVUTSRQPON
.s irc phuc tap va hiern c6 tr e n th~ giai. N g oai oao chinh, to an v u n g c6 137
dao nho, cao nhflt la hon Giao Oi (149m), rong nhat la da o Dau Be (3S0ha)
va chi c6 k hoang 39 ho n rOng t re n Sha. DO c a o cac da o t?P trung
trong cac
khoang 120 -150m.
80-100m,
40-60m.
20-30m.
MOt s6 hon chi cao 10 -15m.
Cac dao c6 hln h dang ky dj , ba d ao c6 nhieu rnu i nho, cung 16m va nhieu
vacbbo
d6c dung chan c6 ngan ~n man h6a hoc. Da s6 cac dao c6 them san
ho v ien quanh
va tre n da o c6 ho rnro e man.
Hau he t dj~n tich vung bien VQG narn trong dir o n g dting sau 20m, nai
sau nhat (35m)fedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
a gan h o n V~ Gia Con. Vj nh Lan Ha s au trung blnh 13m.
DO s au 10 - 15m c hu yeu a true La ch Nga n va Iac h D au Xuoi , Die n tich
cua tung, arig ch i ern kho ang 45% d ie n tich vung bien. s a u trung blnh 3-4m,
va n arn trong dtrang d ting s au 12m. Cac tung ang Ian deu ch ay theo phtro rig
DB - TN, dai 4 - 8km, cua rOng 400-1200m.
s a u 6-10m.
va phb bien them
san ho vien quanh
tao nen cac vting nho , kin va rnra kin, v a c6 hlnh thai
gi6ng am tieu vong ,
To an bO d o i tr ie u cua vung rOng 815 ha v a i dO cao thu o ng khoang
HD, tr ung blnh 0,5 m/Om HD. DO c a o 2 - 4m/Om
HD chi c6
it a cac ba i tich tu do s6ng.
0- 1m/Om
r~t
2. DJA
M~O
BO' BIEN
VQG
BO' bien
mom
VQG khuc k huyu, qua nh co hi chia cat bo i h~ th6ng cac dao,
da nga m, rnfl i nho, am t ieu san ho, tung ang va cac ranh, h6 ng arn.
a day vao kieu b a caxto
bi
Shepard
F.[ 1] c6 the x~p b c bien TSRQPONMLKJIHGFEDCBA
ng ap chlrn . Mot s6 ta c gia [2, 3, 6, 7J xep b o bien & day v a o k ieu an mon
.hoa hQc. Thir c t~ dja hlnh b a a day r at ph ire t ap,
Theo
- C A e D ~ N G v A cxc
y~ u
T O DJA H IN H B O '
+ Y a c h v d s u o n b o - . Vach va su c n b a da vOi vQG hau h~t la d6c dung
va duoc hlnh thanh
do qua tr lnh t r tr o t la, sup db tr ong Iuc hoac do qua
tr lnh m id rn on va ho a tan rua Ifia cua mrc c bien. C6 noi do e~u t a o dia chat,
c ac lop da vt>i d .m x ie n ch e o ta o r a cac vach tr eo (d6e tr e n 90°). C6 no i
cac l&p da vOi xen s i lit nghieng
tho ai t ao nen d ja hlnh kieu d o n nghieng
[cue s ta}, Tr en vach va suc n d6e thuong
ba.t g~p cac ngliD bien cb, v~t ha
cb barn cao 2-2.5m,
3-4m.
c6 khi ta i 5-6m.
Chan vach co the la bai tang,
(:uOi, soi, darn hoac them rnai rno n va th e m san hO hoac them tlch tl) va b:ii
cat bien,
+ N g { [ n a n m a n h 6 a h Q c . Phat tri~n chu y~u trong pharn vi dao dOng
rnuc rnro c trleu. ChUng thtrang
c6 dO cao 2 - 3.5m, lorn sau vao kh6i nui
cht.Jc centimet
dEn 10 -15m, va hlnh thii cua chung r~t khac biet nhau
ng~n do n, ng~n kep, ng~n d6i xung. ngan khOng d6i xting ..• phu thuOc
th anh ph an, c'u t,o da g6e va di~u ki~n dOng Iuc cua bien,
20
eua
va i
nhtr
vao
+ TSRQPONMLKJIHGFEDCBA
Hang
l u l } n fedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
v a zyxwvutsrqponmlkjihgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
cu-a t h t m g la nhung
dang dja hinh doc da o tham gia tao
nen c anh quan dep cho vuo n. Chung
cling duo c hlnh th an h chu y€u do an
rnon h6a hoc, Hang c6 the cao 5-6m,
rOng 12 -15m, sau hang ch u c met (hang
Xich, hang Thting ... ) va la to h o p cua cac ng an hi en da i va ngan co da i. .
Cac cua thong hep thuang
c6 hlnh d6i xung
hai hen, hlnh dau ng o ac don
v a n g an an m o n k h a s au.
+ T h ~ m m id m o n duo c ta o nen b a i ca c qua trlnh mai m o n ctia s6ng bi en, an
mon h6a hoc va xarn thirc cua dong tr ieu, T'hern phat tr ie n chu yeu a no i
co s6ng ma nh nhtr khu dong nam (DN) Vuan
va D~u B~. Be mat them
thuo ng cao ngang muc
bien
trung
blnh
va rOng m ot vai met d€n hon
chuc met. Pha n tr en phia v ach doc them thtro ng 10 da goc va k ha phang ,
phan duoi thtr c n g duo c tich tu cac san pharn v un pha huy do s6ng.
+
T iw m t f c h t u v a c l~ c a t c b Ia nhtrng dang tich tu b a narn cao han mu c
trieu cuo ng hie n nay. Chung thu o ng phan bo & cac cung b a lorn v a duQ'c
cau ta o chti yeu bai cac vo sinh vat, d o ca o c6 the da t 2-2,5m
toi 3-3.Sm.
Tr e n mat them phat tr ien c a c loa i ihvc v1).t luc dia . Cac de cat & DUQ'ng
Gianh cao 2 - ~m. dai tlr vai tram toi hon ngan met d uo c dong doc bo va
song th a nh tao nen k ho ang 2-1 ng an narn truce, Cat c6 thanh phan chti yeu
Ia tha ch anh,
+ C a e b a i b i~ n do s6ng vun tu , e6 t ren 20 bai, chti y€u ph an bo akhu
DN va Dau Be tao ra cac bai tam d e p nhir Cat Co, Cat Drra ... DO cao ' cua
bai t hir o ng tlr 1 - 4 m /0 m
HD, r o ng vai chuc den ho n tram met, dai v ai ch u c
met d en 20Vmet.<,::at tao bai Ia vo v oi sinh vat va thuo ng narn tr en ria them
san ho.
+ C a c b a t triE lu Ia c a c ba:i th a p bun bOt, set x a m phot xanh , c hu yeu phan
bo a phia b ac , Bai tr i eu Ang K e rong n hat to i 50 ha, cao (rung bmh 0 , 5 m f O m
HD Cac bai kh ac yen La ch Ng an chi rong 3-5
ha. a mo t so n o i tr enjnat
hili c6 thuc vat ng ap m an mQC thua thot ,
+ T h E lm
san h a la mot da ng dj a hlnh b o d~e tr un g , dec dao cua Vuan. co,
d ien tich khoang 350 h a. D¢ cao ma t them ttr Irn tren den 1m duo i Om HD'j
r¢ng tir va i chuc met deri ba b6n tram met. Be rn a t ngh ieng rat thoai (0,002)'
tir v ac h n u i r a bien v a duoc c au t ao b&i c a c tang. c u o i, san, cat vo sinh v a t,
Them
san ho rat he p phan bo h a n che & phi a DB. rat ph o b ien & DN Vucm.
v a D'au Be. Tai day (V;;tn Bo i, Van Ha , D~u Be) hlnh thai the m rat di;ie.
trung, mat them g ap nh ieu san ho tao r an, ke c a s an ho c anh Acropora.
Day',
la n oi t r u n g u cu a nh1eu loai nhuyen
the niur tu hai, ngao so ... h ln h
COn
th anh nen cac ba:i d a c san Van Ha , Van B~i, Ctr a Ca i. . .T h e m san h o dJiQ'c'l
hinh t ha nn trong giai doa n bien t ien Holoxen.
M ~ t them
hien ta i c o ban la
t a o n en khi rrnr c bien
ha thap hon h ie n nay khoang·
m ~ t rnai m o n do s6ng
1,5m v ao 700:-1000 narn tr tr o c,
+ D o i c a t not c la o do dong c hay v en dao ta o ne n tr en m~t them san ho ..
Ca c doi cat vo sinh v~ t nay thu o ng chi rOng dai viti chuc den va i tram met
(Hon Tharn, Hon Cat, Ho n Tai Keo ... ). Day cling IA mot da ng d ja hlnh b a :
dOc dao.
.
+ D e lta trfElu. a rno t so ang kin, g~n kin e6 t ich tu dang dja hlnh delta
trieu kieh thiroc nho v a & phia trong la ch thong (rig am ho a c h e ). Dong t rieu
tren da dir a cat vo sinh v~t va o trong ang va t ich 1\1 la i ng av cua d o toc,
dO giarn dQt ngQt (Ang Tharn, Ang Vern ... ).
21
- cA c zyxwvutsrqponmlkjihgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
KI~U
TRAC DI1;N B O '
Cac yeu to v a, dang dja hlnh k~ tren t a p hc p TSRQPONMLKJIHGFEDCBA
v a i nhau
thanh cac kibu
trac dien ngang bu. M5i trae dien Iii k~t qua cua cac qua tr lnh b o the h ie n
vai t r o u u thl! quan tr ong hoac thu- yeu cua cac yeu to dong' luc,
+
Cae
Cae
k i~ u
k i~ t l
ber
d U ~ n fedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
p h a t t r i ~n t r e n
n ~ n e ta u B i
tra e
trae
b&
d t~ n
phat
t r i~ n
Ba
vach
b -
Ba
vac h da vOi d6e, doc
c-
Ba
vach
d -
Ba
h -
Ba
Cae
k i~ u
tra e
du-ng - them
tieh
Bo-
B t»
p h c it
doc
trte n
thoai
doc,
t
P lu u ,
ck:«
10m.
san
hO.
mai mo n.
tu co - bai
them
s an ho,
hoa i+ -b ai tr ieu thap,
ng{[n
< '1 n
tho ai tl ch tu tang,
vach
dung
nen
tre n
cdc
sau duai
- bai tr ieu cao h e p - bai tr ieu thap.
b a e6
d i~ n
n - De cat ell - bili
+
nen day
thoai - bai - them san ho.
d6c,
1- Bo- su6i doc,
hQ e
mai rnon - them
m on
h6a
k - Bo va ch doc drr ng , sap 10-co do i khdi
m -
h6a
rn a i rnon ,
doc dli'ng - them
da vOi doc - them
suo n doc,
Bo- suan
i-
da vOi d6c,
suo n tho a i - them
e - B a suan
men
lin
d a vOi doc hoac d6c du-ng tren
a -
d - B a vach
n g C fn
tfe h
yeU
tang
0- c h an.
dam, cuoi 0- chan.
tre n nen day bien
tra m
hQ e
f)~ ter
sau duoi
ba
10m.
ra i
cat - b ai tr ieu,
c lo c m
b e}
nlfa vao cac di;ie diern ; thanh phan v~t chat va cau tao da goc bo : vai
tro cua cae nhan t6 dOng hr c ble n : cac dang dja hrnh b o, ki~u tr~e dien bo :
d~c diem
phat
tr ien tien
h6a b e , c6 the phan
chia
b a blen V QG thanh
4 doa n di;ic tnrng.
f)oc;rn b e} th c/: n h C f t pha n bo 0- ph ia bac, DB Yuan, tir Ang Ke den hon V:;\
Gia Con. Vach hoac sir o n b o doc, th oai, ctfu ta o tir da v oi p han lap xen
vOi silie va phien silie k ha ben vfrng bo-i qua trlnh
an mon h6a ho c. Vai tr o
cua trieu lo n, s o ng nho , Ngtfn ~n mo n nhieu chb yeu, dH yeu. Thuong
gi;ip
cac b a co ngan kep , khOng doi xirrig' hoa c k hong e6 ng an, ph() bien la cac
b l l i trieu
bun bOt set thap, hiern g~p ba i cat. Them san ho h e p va phan bo
h an che. Thuo ng g~p cac kieu trac dien b a a, d, h, i. it g ap kieu m.
.
f ) o Q . n b & t h e r h a i n~m
0- phl a dOng nam (D N ). Yuan tir hon V:;\ Gili Con
tai mo m phia bac ho n Bb Lau, Suan, va ch b a d6c, doc dung cau ta o tir da
vOi u sach » dang kh6i rtft thuan l q i eho qua tr Inh an men h6a hoc ph at tr ie n,
S6ng va tr ieu deu e6 va i tro q ua n t r ong , Sinh vat b i en (san hO) da: g6p p han
quan tr ong trong vie c tao nen dja hlnh sinh v~t. Ngan
an
m o n ph at tr ien
manh, phb bi!!n cac nga n d on, d6i xtrng, sau, rOng. Hay gi;ip cac cir a th ong ,
hang IU<>nva ngtfn c() cao 2-2,5m. Phb bien am tieu san hO va vien b o va
cac vun g sari hO hlnh thai gi6ng am tieu vo ng , thuo ng' g~p cac tr~'e d ie n kieu
c, d, e, k, it g~p kieu a, b, hi6m g~p ki eu d. C6 m~t cac dang delta t r ieu, doi
c a t n6i d a o ,
22
f)oQ.n fedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
b a th u b a p h a n b6 quanh cum hgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
d ao Dl1u Be, CatTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
Dua,
B ~ LAu.
Ang Tharn, Cat Co. Sucyo va vach c6 the doc tho ai h o a c d6c dung.
B<'1 va ch
DQng hrc s6ng
-duQ'c cau ta o tll' da vOi phan lap xen voi s il ic, phien. silic.
bi~n kha m anh va c6 va i tr o quan tr ong. Vai tr o sinh v~t (san hO) tao dia
hlnh Ian. Cac ng an an men c6 th~ pha t trien rat m anh hoac rat yeu tuy tll'ng
cung b o , Ph~ bien them san ho nhirng hiem g~p hlnh thai am tieu vong g ia.
Phb
Hay g~p vach s a p d~ do s6ng va tr ong lu c, vach c6 tang darn a chan.
bien cac kie u tr ac dien b e a, c, d, e , it g~p k ieu b, k, 1 va hiern g~p k ieu d.
f)oon b a th u tu a Bili Duang
Gianh. phat tr ien tr en nen tram tich D~
hI b a r o i, S o ng (khi tr ieu cao) v a tr ieu la yeu t6 dOng ll,l'c b a uu th~. Cac
dang dja hlnh bo quan
t r ong ta
de cat cu, bili triel! cao co thuc vat
ngap man, bai tr ieu thap bun cat v a bili cat. Chi g~p t.rlic dien b a k ieu h.
B a bien dang b i x6i la .
3 . D JA
M ~O
D A y BIEN
VQG
Trinh
Phung va d~ng ng hie p [3J dil xep day bien VQG Cat Ba vao phu
kieu dong bang tich tu c6 dang dia hlnh ke thua va xarn th •••.
c cua dong t rieu.
Chung toi p ha n chia chi tiet day bien VQG thanh hai to h o p dja hlnh c6 cung
nguon g6c ngoa i sinh sau :
- T O H Q 'P cA C B ~ M '; T rtca T V . Chung chiern dien ttch phan Ian day vtr e n
(31km 2 , khoang
60%) va bao g(}m ba be rn at chinh.
B ~ m < ';lt tfc h t l, L s d u t r u n g b in h 3 - 4 m c o dien ti c h khoang
7km 2, chu yeu
fJ phia narn, DN Vuan trong mOt 56 v u n g bie'n nhu Vung' ~ch, V a n TAi •.. va
mOt s6 da, hep qu anh cac dao, Be m~t n ghieng th oa. (0;002)' chu yeu theo
huang tll' DB xu6ng
TN. N6 c huybn tll' them san h o xu6ng
qua mOt suon
d6c 30°. Tai suan
d6c nay, qulin the sa n h o hien dang phar trj(~n manh.
Be
m~t co dO sau dao dOng tll' 2 - 5m va d u o c phti mOt lap tr arn tich mat set
bOt nau xarn hoa c xarn xanh. B~ mat b i chia cl1t manh b a i cac dao va cac
Iach trfing ,
Tuoi
nam
cua be m~t Ia cu6i Holoxen
gifra (Qrv2(?»,
khoang
4000 -
3000
trtro c ,
B e m < ';lt tfc h tf,l s d u 6 - 1 r m c6 dien tich k hoang 5km2, phan bt6 chu y6u
a Tung Lon Quay, Ce a Cal, Van BOi, Cua Tung R o . ha n chi! tr ong cac
vl)ng cua d ao D a u B~ v a mOt d a i he p xung quanh cac dao, Ranh
giai tr e n
vo i b~ m~t thu nhat thir ong tao r a vac h d6e 20-30°.
tr en do phat tr ie n cac
loai san ho ta o ran. B! mat d6c tho ai (0,002), cfing c6 no i to i 0,005 (v ie n
xung quanh c ac d a o va 0 Cua Tung R o ). Day la be m1:1tcua c a c lung
caxto
bi lap day (Cua Cai] hay cac n6n phorig vat truae
cua cac song s u 6 i c~
(V~n BOi, Cua Tung R o ) phu tr en b e m~t luen nay IA set bot nau xam,
Be m~t dugc
thanh
ta
o v ao cu6i
Holoxen
srrrn (QIV1c).
B ~ m < ';lt ttc h t l , l s d n 12 - 20m c6 d i en tieh Ian nhat kh oang
19 k m", phan
b6 chu y~u tr ong vjnh Lan H~ va mOt da i hep
a dOng va DN: Dau Be.
Trong vjnh Lan Ha , a ranh g ic i phia dong va tay v , a ; be m~t thtr hai b! m~t
nghieng
thcai (0,005) dan vao t rung tam, r anh giai b a ta:y doc hen (0,01),
hii!m g~p san ho pha t trien. ( y phia b ac va phia narn vinh be m~t lai thoai
23
dan tir gifra vjnh ve hai phia. (] dO sau 12-14m
tbn fedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
t~ i 2 be mat kha phang
(g6e d6e g an b~ng 0°), chung chuyen tiep tir tir hoac mot vach nghieng tho aiTSRQPONML
v a i dja hinh xung quanh. Day vjnh ciing hi cac Iach, chi a d.t a m ite
(0 .0 0 7 )
dO ysu ho ac cac go d6ng noi cao 1 - 2m lam
phirc tap. ()' ph ia nam va DN
d(lo Dau Be ch ung la hgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
i chia clit rnanh
ho n b a i cac d a o noi, da ngarn va cac
Iach tr ilng . Phu tren he m?t nay Ia set b e t nau xarn,
Be mat Ia canh dbng caxto bi ngap c hlm, c6 lien quan v a i sg heat dong'
cua s ong, su6i cb tru o c bi en ti en, vi v ay be mat duo c hlnh th anh va o gifra
Holoxen
s o m (Q 1 y 1b).
- TO
HOOP CAC L~CH
K~
THU A - xAM
THl,TC DO
DONG
TRI~U
DAy la to ho p cac dang dja hlnh tuyen duoc ke thira bo i c ac qua trinh
xam thu c luc dia tr urrc bien tien. Nay dong trieu dang hoat dOng xarn th uc ,
Tuy h ln h thai cac Iach da bien doi nhieu xong nhtrng net c o ban ve hlnh
dang cua c h u n g van con gifr d u o c ..
c it vao dO sa u c a sa c u a ca c Iach
Can
nguyen tac phan cap Jach song chung tOi phan
khi hOi Iuu vo i nhau va theo
ra 6 cap :
C a p I: La cap nh e nhat,
Mgc c c so dat den dO sau 1,5 - 2,Om dll&i
OmHD. T r ac d ie n n g a n g h lnh chtr «V» nhung
hie n nay nhieu n o i d a bj qua
tr lnh tich tu hay qulin the san ho lam bien doi, san phang ,
C a p 2 : Duoc thanh ta o tir sg 1 1 0 i tl} c u a 2 lach cap 1. Mgc c o sa dat den
dO sau 3 - 3,5m. Tr a c dien nga ng c6 h rn h chLi «V D thoai h e n , Day nay cling
hi tram tfc h set .hOt nau xarn phu tr en ne n cling hi san lap va th oa i hon
nhieu, C6 the glj,p chting a Tung Chang, Tung Gtfu, Tung Ro ...
C a p 3: Du oc.htnh
t ha nh do sg hOi l u u hai Iach cap 2. M g c
hlnh chfr « U» Chung
dat ta i dO s au 6 - 7m. Tr ac di¢n ngang
Cua Cai, Tung Gau, Tung Ro v a a phia DN, TB dao Dau Be.
so c6 the
phan b6 "
co
ta o do sg hOi Itru 2 lach cap 3. Mgc c o so d a t ta '
ca p 4: DllQ'C thanh
dO sau 12 - 13m. Trac d ien ngang c6 hlnh chLi « U» tho ai h o n , Chung phan
b6 a cua Tung Gffu, Tung Ro, Tung Ng6n, Tung LQ'n Quay ...
C a p 5 : Thuo c ve cap nay
trong
pharn
vi VUCYn c6 La ch Ng an, Lach
Dl:1u XU6i, Iach phia
narn vjnh Co ng Hip va Ia ch phia bac da o Dau Be.
Tr ac dien ngang
c6 hlnh chtt ({U JJ tho a i, Muc co sa c6 the dat ta i dO sau
20 - 22m Day lach tich tu set bot n au xarn , xa m xanh ,
• .
duoc hlnh tha nh do lien ket 2 lac h cap
ca p 6 : La ctfp Ian nh at Y u a n .
5. Mgc c o sa c6 the dat to i dO s au 35 - 40m. Tr ac dien ngang .co dang hlnh
chtr « U n , Trong p h a m v i Y u a n cap 6 diroc the hien 1 f t La ch Va n, Day dang
duo c ti ch tu ca c tram t ich cat vo sinh vat, bun set.
4. LJCH
d~n
sir
PHAT
Vung bien VQG Cat
gan cu6i Pleixroxen.
TRIEN
DJA HINH
Ba da tung
duQ'c noi cao fu cu6i
d ai Co sinh
cho
Vao thoi gian Pleixtoxen
che dO Iuc d ja chiern uu t h s a Yuan.
Qua
tr lnh caxto
luc dja d§ t ao ra cac da ag dja h lnh nh ir thung lung ca x to , canh
dbng cax to va met he th6ng song su6i cb kha day d~e chia cat va bao quanh
dja phan Vuon.
Cu6i
d a n g cao
Ple ixt o xen do anh
d an,
huo-ng cua
do t tan bang'
h a Ian
cu6i,
mu c bien hgfedcbaZYXWV
KhoAng gifra Ho loxen sorn nucc bien d§ dang tr an ng ap vjnh Lan H~.
Cu6i Ho lo xen sum (kh oang 7000 narn tr u o c] muc bien dang eao chi con thap
hon hien nay 5 - 6 rn, cac khu vue ven b e cu a VQG b at dau bi bie n tr an
T a i. Cac tung
ang Ian c6 ngubn
vao chia c~t v a t a o ra nhi eu dao nh6 tach TSRQPONMLKJIHGFEDCBA
g6e thung lung cax t o blH dau bi ng ap n u o c bien. Cac qua trlnh b o bat d au
xfty ra m anh me du6'i t ac do ng cua ca c n han t6 do ng Iuc bien. Den giiia
Ho loxen gifra (kho a ng 4500 narn truuc)
rnuc bi en dang cao cue da i, eaohan
hie n nay 5 -6 m t ao ra cac v~t ha e~ barn tr en vach, ng an an rno n ho a hoc,
cac hang dong eao 3 - 4 m v a 5 - 6 m. Vao thai gian nay sa n he> p ha t tr ien
cue thinh tao ne n cac am tieu sat b o, vien qua nh bo dao, vien bo cac tung,
arig va ta o nen cac vung san he> (coral lagoon). Mt,rc bien luc ay dang cao
lam ng$p ca nhtmg ht> hien nay narn kin gifra nui v a san he> rao r an da p ha t
tr ien vien quanh b a hb (khu Van Ha).
Sau do m uc bien ha thap dan v a da t rrnrc cue t ieu, thap ho n hien
khoang
3 - 4 m vao cu6i Holoxen
giua (3000 - 4000 narn trtrrrc}.
Ti~p sau mu c bien dang cao dan
rnuc bien h i e n nay v a o dau Holoxen
bien dang cao tr o la i dii tang cuong
he> pha t tr i en.
nay
tro- lai v a dat ctrc da i 3,5m cao han
m uon (khoang
3000 narn truce).
Mt,re
qua trlnh b o v a ta o di eu kien cho san
Vao khoang 2000 - 3000 n arn t ru o c rmrc b.en la i h a rhap. Trong
qua
r Inh h a, rrnrc bien ngiIng nghi, on d jn h tarn thai a dO cao 2 m - 2.5m ta o ra
hang loat ng an an mon h6a h oc, cac them bie n. Ml,Jc bien ti~p t uc ha thap fedcbaZYXWVUTSRQP
to i
rmr c tha p ho n hi¢n nay khoang
1,5m va o 700 -1000
narn [4,5] t a o n e n be mi;it
them san he> thoai h o a eao trung b lnh 0.51m/Om HD TiI do d~n nay, rrnrc
bien dang ca o d a n. St,r dang eao rmr c bien da da:n d~n mOt 10'.1t hie u ung.
Hoa t dOng cua t huy t r i e u duo c tang cu ong da duy t r t v a xa rn t hir c sau cac
luong lach baa quanh d a o Cat Ba. Qua tr Inh an rno n hoa hoc cu a nu o c bien
duQ'c dong tr ie u va s6ng tang cu o ng them Bien dO tr i eu Ian mo- r ong dO cao
cua ngan. Hoat d o ng cua thuy tr ie u con ta o ne n ca c b a i tr ieu tich tu lap
day m¢t s6 ang, vun g nua kin, gan kin va bun phu tr en mat them san he>tho a i
h6a
Hoa t dong cu a sorig cfing tang nen nhi eu n a i xay r a sap v a ch, So ng
pha My b o va tao n e n c ac dam, tang, them mai rn on (] ch an vach. Di;ic b ie t
s6ng da ta o nen c ac ba:i cat nho v6 voi sinh v ~ t tr e n m~t them sa n ho (] sat
b a c a c cung 16m. Hie n tai die ba:i deu c6 xu huang
tang tru cng ve klch
thu oc va chieu cao. a rno t s6 no i san ht> ta o r a n dang tai sinh tr en mi;it them
thoai h6a. (; su o n d6c th oa i sau 3 - 4m am t ie u sa n he> dang p hat tr ie n kha
m anh, a dt) s a u Ian h a n do xarn thuc cua dong tr-i eu v a dong bun cat nen
s an he> kern ph at trren.
t
K~T
Dja
dao bao
hiern c6
Dja
tri~n tre
LU~N
h lnh vung bien VQG h~t s u e da
g orn vung eaxta
ven b a bj ngap
t ren th~ g io i,
hl nh day Yuan con m a ng n h i eu
n can n hu cac lung caxto, canh
dang, phirc tap
h iern tro- v a d o c
ch lrn vo i nh i e u c anh quan d?c sac
net d ac trung cua vu ng cax to phat
dong caxro va rna ng luo i song su6i
25
/
-cb nay da b ie n thanh cac tung, ang , la ch ..hgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
song dja h lnh TSRQPONMLKJIHGFEDCBA
b a Ia i b] bien dbi
kh a nhanh b o i tac do ng cua e ac y~u t6 dong hr c bien n htr rnrrrc bien, t rieu,
s6ng, sinh vat tr o ng Ihn bien t ien sau bang ha l an cu6i.
i
Dja hi nh do sinh vat ta o r a (dljc bie t la san he chiern mot dien tich dang
ke fedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
a vung bien cua Vtr c n . Day c iin g la mot dang dja hlnh am ti eu dOc dao
co ljch Slr g an li~n vo i bien t ien Holo xen ,
Cac d?c diem dfu tao da g6e bo, tinh
lap .•. c o anh huang
dang ke d~n S1,l' phat
T AI LI~U
1. Shepard
F.P.
f)ia
chat
THAM
NXB
b ie n ,
pharr la p , u6n nep, g6c earn cua cac
tr ie n cua bo d a o .
KHAo
Nhi edra », 1971 (Ti€ng
«
2. Nguyen
Thanh So n v a Trinh Phung. C de k i~ u
tai Hoi nghj kho a hoc bien IAn thu nhat,
3. Trinh Phung va nnk. B !)c c l i~m tr a m tfc h Q uang
Nfnh - H d i P h o n g . Bao cao hIU
Due Thanh va n .k. B (1 c clfem
p hat h.e n m o i ve khao cb h o c
:5. Trhn Drr c Thanh va nnk. B ia c h { [ t
Nom, 1985. De t a i 48-06-14.
4. Tr an
c lta
ba
b i~ n
V i~ t
Nha
Trang,
c lio
h ln h
trfr
ch{[t
Nga).
Bao ca o
N om .
1978.
vung
b i~ n
ven
1975.
tai TTNCBHP,
elf
khu
bO o
C ai B e o , «Nhfrng
chi
1984».
-
f)ia mc o d d i v e n .b ie n p h C a b a c V i~ t
Ltru trfr TTNCBHP,
1985.
-6. Zenkovich
V.P. T r ~ n b a b ie n rueo c V i~ t N o m
D an chri C O ny
h o a , NXB
« Hai dirong h oc », 1963. Quyen 3, t? P III (Ti~ng Nga).
7. Zenkovich V.P. B O o T h a i B ln h D L r a n g , NXB « Nauka »,1967 (Ti€ng Nga).
SUMMARY
SOME
GEOMORPHOLOGICAL
FEATURES
D in h
T he
m a r in e
b y Holocene
s u c c e s s io n
of
processes
(tid e ,
H o lo c e n e .
d iv id e d
p r o fil
s u r fa c e s ,
and
of
C a tb a
sea
p a r c e ls
w ith
10
r e lie f
H uy,
r e lie f
and
by
H~ L~CH
of
tid a l
TRIEU
N a tio n a l
s y s te m
P ark
due
Thanh
subm erged
to h a v in g
m a r in e
b u fd in g ,
th e
coast
e le m e n ts ,
w ith
is d is tin g u is h e d
and
th e
d y n a m ic
.• .)
of
d u r in g
park
12
is
c o a s ta l
6 degrees.
They
in to
a r e o ld
.3 a c c u m u la tiv e
s tr e a m s
succeeded
c u r r e n t.
6
OAI BO BIEN HAl PHONG - QUANG
T rn «
£Juc
T h { ln h ,
N guy@ n
Lac h tr ieu da ng dja hlnh
phia t ay vinh Ba c bOo Chung
26
D uc
th e
reef
ty p e ,
PARK
la n d fo r m
area
to
coral
erosion
fo r m s
T ran
is a n K a r s tic
c o m b in in g
e r o s io n ,
c h e m ic a l
Van
NATIONAL
,
b o tto m
cut by channel
e r o s io n e ti
th e
CATBA
c o m p le x
processes
c h e m ic a l
to
P a ,.k
a very
is
k a r s tic
w ave,
4
n a tio n a l
It
m a in la n d
B e lo n g in g
in to
ty p e s .
The
area
tr a n s g r e s s io n .
OF
B in h
H fru
V l1 n
YEN
Ht!Y,
C ir
xarn thuc tie u bieu v a dljc trung a dai b a bien
Ia d 6 i tuo ng thuo ng xuyen ph ai d e cap d~n