HỆ THỐNG hạ TẦNG CNTT THU THẬP số liệu đo đếm TRONG VCGM

HỆ THỐNG HẠ TẦNG CNTT-THU THẬP
SỐ LiỆU ĐO ĐẾM TRONG VCGM

Lương Đình Việt
Phó phịng Kỹ thuật (EVNIT)
☎ 0963456703

Hà Nội, 05.2011




NỘI DUNG
1 TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG CNTT VCGM
2

HỆ THỐNG MẠNG WAN VCGM

3 HỆ THỐNG THU THẬP SỐ LiỆU ĐO ĐẾM
4

YÊU CẦU PHẦN CỨNG TẠI NMĐ

5

CÁC VĂN BẢN PHÁP QUY

6

QUY TRÌNH DƯỚI THƠNG TƯ 27
2

Đối tượng tham gia TTĐ
Thanh toán
Hợp đồng PPA

Đơn vị
Phát điện
(Genco)

Chào
Chào giá
giá
Điều độ

BOT

Bảng
Bảng kê
kê
thanh
tốn
thanh tốn

(lập lịch bởi
SMO)

Các
Các ĐV
ĐV Phát

Phát
điện
điện

Thanh tốn

Cơng
Cơng ty
ty
điện
lực
điện lực
(PC)
(PC)

Số liệu
đo đếm

(chào giá
bởi SB)
SMHP

Đơn
Đơn vị
vị vận
vận
hành
Bảng
hành HTĐ
HTĐ

Bảng kê
kê
thanh
toán
&
thanh toán
& TTĐ
TTĐ
(SMO)
(SMO)

Đơn
Đơn vị
vị
Mua
Mua buôn
buôn
duy
nhất
duy nhất
(SB)
(SB)

Số
Số liệu
liệu đo
đo
đếm
đếm

ĐV
ĐV CC
CC DV
DV
Đo
đếm
Đo đếm
(MDMSP)
(MDMSP)

Điện
Điện năng
năng

Đơn
Đơn vị
vị
Truyền
Truyền tải
tải
điện
điện (NPT)
(NPT)

Điện
Điện năng
năng

Các
Các Đơn

Đơn vị
vị
Cung
Cung cấp
cấp DV
DV

ĐV
ĐV Mua
Mua Buôn
Buôn
duy
duy nhất
nhất

Số
Số liệu
liệu đo
đo đếm
đếm

Phân
Phân phối
phối
/Bán
/Bán lẻ
lẻ

3

Vai trị của EVNIT trong VCGM
Vai trị chính

Đơn vị thu thập và Quản lý số liệu đo đếm (Đơn vị QL
SLĐĐ - MDMSP)
Cung cấp số liệu đo đếm cho SMO, SB phục vụ thanh toán
Quản lý vận hành mạng Kết nối thông tin nội bộ thị trường
điện (VCGM WAN)
Thực hiện các công việc quy định cụ thể trong thị trường
điện (TT18, TT27, TT12 BCT,…)

4


Hệ thống CNTT VCGM
Vận hành Thị
trường điện

Vận hành HT điện

HT quản lý thành
viên TTĐ

HT lập kế hoạch vận
hành HTĐ

HT lập kế hoạch vận
hành HTĐ

HT lập lịch huy động

Vận hành HTĐ
thời gian thực

Internet
Trang thông tin
công cộng

HT Cơ sở dữ
liệu Trung tâm

HT
SCADA/EMS

HT tính tốn thanh
tốn

HT giám sát

Cục điều tiết
điện lực

Trang thơng tin
nội bộ

HT đo đếm

Đơn vị quản lý
số liệu đo đếm

Đơn vị mua
buôn duy nhất

HT chào
giá

HT điều
độ điện
tử (DIM)

Đơn vị phát điện

Đơn vị
Truyền
5 tải


NỘI DUNG
1 TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG CNTT VCGM
2

HỆ THỐNG MẠNG WAN VCGM

3 HỆ THỐNG THU THẬP SỐ LiỆU ĐO ĐẾM
4

YÊU CẦU PHẦN CỨNG TẠI NMĐ

5

CÁC VĂN BẢN PHÁP QUY

6

QUY TRÌNH DƯỚI THƠNG TƯ 27
6


Mục đích thu thập SLĐĐ
Mục đích (Đ37, TT27)
Thanh tốn
Tính tốn, cơng bố sản lượng điện năng
Phân tích cân bằng cung cầu điện
Quản lý điện năng tiêu thụ, tổn thất, giao nhận
Xử lý sự cố đo đếm
Giải quyết tranh chấp
Sử dụng cho các mục đích khác
7


Công tơ và dữ liệu cần thu thập
Công tơ thu thập SL

Tất cả các cơng tơ đo đếm chính và dự phòng, theo thỏa thuận
mua bán điện

Số liệu hàng ngày

Điện năng tác dụng và phản

kháng theo hai chiều nhận
và phát (chu kỳ 30 phút) (Đ
40.2, TT27)

Số liệu theo chu kỳ thanh toán

Chỉ số chốt trên các bộ ghi tổng và
biểu giá của các bộ ghi điện năng
tác dụng và phản kháng theo hai
chiều nhận và phát
(tại 24 giờ 00 ngày cuối cùng của
chu kỳ thanh toán) - (Đ 40.2,
TT27)
8


Mơ hình HT thu thập, truyền SLĐĐ

9


Yêu cầu của HT thu thập SLĐĐ
HT Thu thập SLĐĐ từ xa

HT Thu thập SLĐĐ tại chỗ

Thu thập SL đo đếm từ xa, trực
tiếp từ công tơ

Thu thập SL tự động, thủ công

Thu thập SL tự động, thủ công
Tiếp nhận SL đo đếm do Đơn vị
phát điện gửi
Đồng bộ thời gian công tơ

Lưu trữ số liệu (gốc và đã hiệu
chỉnh) tại máy tính thu thập SL
Hiệu chỉnh SL đo đếm theo
phương thức thỏa thuận với Cơng
ty MBĐ

Tính tốn, xác định và ước lượng
số liệu

Quản lý nhiều mức truy cập

Lưu trữ số liệu (gốc và đã hiệu
chỉnh)

Truyền số liệu về Đơn vị QL
SLĐĐ

Quản lý thông tin đo đếm

Quản lý thông tin đo đếm
Chia sẻ số liệu với SMO
10
Quy định tại Đ19,20-TT27

Phần mềm trong HT thu thập SLĐĐ
Phần mềm tại EVNIT

Phần mềm thu thập số liệu đo đếm: Itron IEE (Itron
Enterprise Edition Meter Data Management)
Phần mềm xử lý số liệu: Các phần mềm tính tốn, ước
lượng và xử lý số liệu do EVNIT xây dựng
Phần mềm tại NMĐ

Phần mềm thu thập số liệu đo đếm hàng ngày (DataLink)
Phần mềm cài đặt, lập trình cơng tơ (PMU)
Mã hóa dữ liệu (Phần mềm bảo mật SLĐĐ)
Truyền số liệu (Phần mềm tự đồng truyền file qua FTP)
11


Chức năng HT thu thập SLĐĐ tại NMD
Yêu cầu cơ bản

Đọc tự động và thủ công các số liệu cần thu thập
Phân quyền quản trị, sử dụng
Xuất file số liệu đo đếm tự động và thủ công theo các định
dạng TXT, CSV file để mã hóa và gửi về Đơn vị quản lý
SLĐĐ theo định dạng qui định
Bảo mật số liệu

12

HT thu thập SLĐĐ tại chỗ (tại NMĐ)

13


Quy định về nguồn dữ liệu
Quy định

Nguồn số liệu chính: Số liệu đo đếm do Đơn vị QL SLĐĐ
thu thập từ xa, trực tiếp tại công tơ
Nguồn số liệu dự phòng: Số liệu đo đếm do các Đơn vị
QLVH HTĐĐ thu thập và gửi về Đơn vị quản lý SLĐĐ;
được dùng để thay thế, bổ sung cho nguồn số liệu đo đếm
chính
Nguồn số liệu chính phải so sánh, đối chiếu với nguồn số
liệu dự phòng
14


Mơ hình thu thập xử lý số liệu đo đếm (1)
Ngun tắc chung

Giao tiếp thơng qua Web thị trường
Mã hóa dữ liệu
Dữ liệu được lưu tách biệt:
Dữ liệu gốc - tính tốn - đã xử lý
Nguồn dữ liệu chính (Đơn vị QL SLĐĐ thu thập) - Dự
phòng (NMĐ gửi)
Lưu dữ liệu trong vòng 5 năm (Đơn vị QL SLĐĐ)
15

Hoạt động thu thập SLĐĐ điện năng

ế,
th h
ay địn
Th m
kiể

 Thay thế công tơ

 Kiểm định định kỳ, bất
thường

 Thu thập số liệu đo đếm

 Thu thập SLĐĐ
 Tính tốn, xử lý số liệu
 Đồng bộ thời gian
 Kiểm tra, phát hiện sự cố
 Quản lý mật khẩu công tơ,
niêm phong kẹp chì

n
Vậ n h
hà

 Thỏa thuận vị trí ĐĐ, thiết kế
của HT ĐĐ, phương thức

quy đổi SL đo đếm
 Đầu tư, lắp đặt HT đo đếm,
HT thu thập SLĐĐ
t
đặ
 Nghiệm thu HTĐĐ
p
Lắ mới
 Quản lý, cung cấp hồ
sơ, thông tin

sự
ý
l
ử
X cố

 Xử lý sự cố hệ thống
đo đếm, công tơ
 Tính tốn số liệu
 Đồng bộ thời gian

16


Thời gian trong thu thập SLĐĐ - Ngày D (1)
TT Thời gian
1
2
3

5
6
7
8
9
10

0h15-3h00,
Ngày D
3h00-7h00,
Ngày D
3h00-7h00,
Ngày D
7h00-10h00,
Ngày D
10h00,
Ngày D
10h00-13h00,
Ngày D
13h00-14h30,
Ngày D
14h30-15h00,
Ngày D
15h00,

Công việc

Trách nhiệm

Thu thập số liệu đo đếm của ngày D-1 (chu kỳ 30

phút), tại chỗ
Thu thập số liệu đo đếm của ngày D-1 (chu kỳ 30
phút), từ xa
Gửi số liệu đo đếm ngày D-1 về EVNIT
Cập nhật thông tin trạng thái hoạt động của công tơ
về EVNIT
Đối chiếu 2 nguồn số liệu đo đếm (chính với dự
phịng)
Cơng bố số liệu đo đếm ngày D-1 trên Web TTĐ
(chính và dự phịng)
Kiểm tra, xác thực số liệu đo đếm và thông báo cho
EVNIT những sai sót (nếu có)

Đơn vị QLVH
HTĐĐ

Xử lý sai sót, khiếu nại và cập nhật số liệu đo đếm
Chuyển số liệu đo đếm từ EVNIT sang SMO
Cơng bố chính thức số liệu đo đếm phục vụ vận

Đơn vị QL SLĐĐ
Đơn vị QLVH
HTĐĐ
Đơn vị QL SLĐĐ
Đơn vị QL SLĐĐ
Đơn vị QLVH
HTĐĐ
Đơn vị QLVH
HTĐĐ, EVNIT
Đơn vị QL SLĐĐ

SMO

17


Thời gian trong thu thập SLĐĐ - Ngày D (2)

* Giả thiết ở điều kiện vận hành bình thường
18


Thời gian trong thu thập SLĐĐ-Sau ngày D (1)
TT Thời gian
1

2
4
3

5

Cơng việc

Chậm nhất
Hồn thành kiểm tra, đối chiếu số liệu đo đếm,
vào ngày D+5 xử lý sai lệch dữ liệu
Ngày đầu tiên
của mỗi chu
kỳ thanh toán
Ngày thứ 2

tháng M+1
Ngày làm việc
thứ 7 tháng
M+1
Trước ngày
làm việc thứ
tám (08) của
mỗi chu kỳ
thanh tốn

Trách nhiệm
Đơn vị phát điện,
Cơng ty MBĐ,
Đơn vị QL SLĐĐ

Chốt chỉ số và xác nhận sản lượng điện năng
Công ty MBĐ và
của chu kỳ thanh tốn liền kề trước đó tại các hệ
Đơn vị phát điện
thống đo đếm chính và dự phịng
Gửi Biên bản xác nhận chỉ số cơng tơ và sản
Đơn vị phát điện
lượng điện năng về Đơn vị quản lý SLĐĐ
Cung cấp số liệu đo đếm chính thức tháng M cho
Đơn vị QL SLĐĐ
SMO

Gửi Biên bản tổng hợp sản lượng điện năng theo
Đơn vị QL SLĐĐ
từng giờ về Đơn vị vận hành HTĐ-TTĐ

19


Lắp đặt mới -Trách nhiệm các bên (1)
Đơn vị phát điện

Đơn vị QL SLĐĐ

Cung cấp hồ sơ và thỏa thuận vị
trí ĐĐ, thiết kế của HT ĐĐ,
phương thức quy đổi SL đo đếm

Cấp phát mã vị trí đo đếm và mã
địa chỉ của các công tơ

Đầu tư, lắp đặt HT đo đếm, HT thu
thập SLĐĐ
Chủ trì mời các bên liên quan
nghiệm thu HTĐĐ
Cung cấp hồ sơ, thông tin HTĐĐ
cho đơn vị QL SLĐĐ
Cung cấp hồ sơ nghiệm thu cho
các bên

Bổ sung cơ sở dữ liệu đo đếm tại
trung tâm
Kiểm tra toàn bộ hệ thống đo đếm
và thu thập số liệu
Cài đặt các phần mềm thu thập và

xử lý số liệu đo đếm tại chỗ
Tham gia nghiệm thu HTĐĐ và thu
thập SLĐĐ.

Thành phần nghiệm thu HT đo đếm: Đơn vị phát điện, Công ty MBĐ, Đơn vị
quản lý SLĐĐ, Đơn vị QLLĐ, Đơn vị TNKĐ.
20


Lắp đặt mới -Trách nhiệm các bên (2)
Đơn vị Thí nghiệm kiểm định

Lập trình, cài đặt cơng tơ. Bàn
giao mật khẩu cấp 2 cho đơn vị
QL SLĐĐ
Thí nghiệm, kiểm định và niêm
phong kẹp chì thiết bị ĐĐ
Tham gia nghiệm thu HTĐĐ và
thu thập SLĐĐ

Công ty Mua bán điện

Tham gia nghiệm thu HTĐĐ và
thu thập SLĐĐ
Thỏa thuận vị trí ĐĐ, thiết kế của
HT ĐĐ, phương thức quy đổi SL
đo đếm
Ký xác nhận vào Biên bản tổng
hợp sản lượng điện năng

Trước 14 ngày nghiệm thu

Đơn vị QLVH HTĐĐ: Gửi hồ sơ đề nghị nghiệm thu cho Công ty MBĐ ,
Đơn vị QLLĐ, Đơn vị phát điện, Đơn vị quản lý SLĐĐ, Đơn vị TNKĐ (đ
24.2, TT27).
Đơn vị QLLĐ có trách nhiệm tham gia nếu HTĐĐ đặt tại trạm điện của mình
21


Lắp đặt mới-Hồ sơ HT đo đếm cấp cho Đơn vị QL SLĐĐ
Thơng tin chính
Thơng tin quản lý cơng tơ: Tên điểm đo, số serial, kiểu công tơ,
biên bản lập trình, CT,VT, cấp chính xác, ngày đưa cơng tơ vận
hành chính thức, số kênh dữ liệu
Thỏa thuận thiết kế hệ thống đo đếm điện năng (bao gồm thiết
kế kỹ thuật hệ thống đo đếm điện năng phục vụ mua bán điện)
Biên bản nghiệm thu hệ thống đo đếm điện năng (hồ sơ hồn
cơng)
Hệ số, cơng thức quy đổi điện năng từ các điểm giao nhận về
đầu cực máy phát
Các ràng buộc dữ liệu giữa các công tơ trên sơ đồ bao gồm:
Phương trình cần bằng, ràng buộc dữ liệu (cùng có dữ liệu hoặc
lớn, bé, bằng).
22


Lắp đặt công tơ mới - Kiểm tra khả năng đọc số liệu
Đơn vị Quản lý HTĐĐ
Đơn vị quản lý HTĐĐ cung
cấp

Công tơ
Thiết bị/cổng truyền
thông
Phần mềm đọc số liệu,
đồng bộ thời gian, cấu
hình

Đơn vị Quản lý SLĐĐ
Kiểm tra khả năng đọc số liệu
Kiểm tra khả năng đồng bộ
thời gian
Xác nhận mức độ đáp ứng yêu
cầu về thu thập số liệu, đồng
bộ thời gian

Tài liệu hướng dẫn sử
dụng
Công tơ phải được lập trình
trước
23


Vận hành-Trách nhiệm các bên
Đơn vị phát điện

Vận hành, bảo dưỡng, thay thế
trang thiết bị thuộc phạm vi quản
lý của mình
Theo dõi hoạt động trang thiết bị,
HT thu thập SLĐĐ tại chỗ, thơng

báo cho các bên khi có sự cố
Thu thập SLĐĐ và gửi về Đơn vị
QL SLĐĐ theo quy định

Đơn vị QL SLĐĐ

Thu thập số liệu đo đếm từ xa
Tính tốn, xử lý số liệu đo đếm
Xử lý sự cố HT thu thập SLĐĐ
Đồng bộ thời gian công tơ
Ký xác nhận vào Biên bản tổng
hợp sản lượng điện năng

Kiểm tra, xác thực số liệu sau khi
công bố trên Web
Ký xác nhận vào Biên bản tổng
hợp sản lượng điện năng
24


Thay thế, kiểm định-Trách nhiệm các bên
Đơn vị phát điện

Thông báo với Đơn vị vận hành
HTĐ-TTĐ, Công ty MBĐ, Đơn vị
quản lý SLĐĐ và Đơn vị phát điện
Chủ trì, tổ chức nghiệm thu hệ
thống
Gửi hồ sơ, số liệu đo đếm cho
Đơn vị quản lý SLĐĐ để cập nhật

HT thu thập SLĐĐ và tính tốn
phục vụ thanh tốn

Đơn vị QL SLĐĐ

Cập nhật những thay đổi của các
thiết bị đo đếm vào cơ sở dữ liệu
đo đếm và chương trình thu thập,
xử lý, lưu trữ số liệu đo đếm tại
máy tính đặt tại chỗ và tại trung
tâm thu thập, xử lý và lưu trữ số
liệu đo đếm
Cập nhật số liệu vào HT tính tốn
xử lý số liệu

Thống nhất cách tính tốn điện
năng giao nhận với Công ty MBĐ
Thành phần nghiệm thu HT đo đếm: Đơn vị phát điện, Công ty MBĐ, Đơn vị
quản lý SLĐĐ, Đơn vị QLLĐ, Đơn vị TNKĐ.
25