Giải bài tập Giáo dục công dân lớp 6 Bài 2: Yêu thương con
người
Khởi động
Khởi động trang 9 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Quan sát
hình ảnh và trả lời câu hỏi:
a) Hình ảnh gợi cho em nhớ tới sự việc nào xảy ra ở nước ta?
b) Trước sự việc đó, Nhà nước và Nhân dân ta đã có những hành động gì?
c, Em hãy chia sẻ cảm xúc của mình trước những hành động đó?
Lời giải:
a) Hình ảnh gợi cho em nhớ tới sự kiện: Lũ lụt ở miền Trung
b) Trước sự việc đó, Nhà nước và Nhân dân ta đã có những hành động như:
+ Hỗ trợ lương thực, thực phẩm, nước uống, thuốc men, quần áo, chăn màn, sách vở…
+ Thực hiện di dân cho những hộ ở vùng thấp.
+ Xây dựng các trung tâm tránh trú, sơ tán phù hợp.
+ Sau lũ là khẩn trương dọn dẹp vệ sinh.
+ Sửa chữa và xây dựng lại nhà đã bị hư hỏng do bão lũ.
+ Hỗ trợ tiền, hạt giống, tư liệu sản xuất cho bà con nông dân….
c) Cảm xúc của em là:
+ Cảm thấy rất tự hào vì mình là người Việt Nam có truyền thống giàu lịng nhân nghĩa.
+ Biết ơn Nhà nước, những nhà tài trợ, các tổ chức, cá nhân hảo tâm đã cùng chung tay
xoa dịu những mất mát mà đồng bào miền Trung phải ghánh chịu trong cơn bão vừa qua.
Khám phá
Khám phá 1 trang 10 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em
hãy đọc những thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi
Bé Nguyễn Hải An, 7 tuổi bị căn bệnh u thần kinh đệm cầu não lan toả - một căn bệnh hiện
tại chưa có phương pháp điều trị tối ưu. Sau một thời gian điều trị tại bệnh viện nhưng không
qua khỏi, thực hiện ước vọng của bé khi cịn sống mẹ bé và gia đình đã quyết định hiến
tặng giác mạc của bé. Hai giác mạc của Hải An sau đó đã được ghép cho một cụ bà 73 tuổi
và một người đàn ông 42 tuổi.
Việc mẹ bé và gia đình đã cố gắng vượt qua nỗi đau, quyết định hiến giác mạc để
trao ánh sáng cho người khác với mục đích cứu người, làm việc thiện đã viết nên câu
chuyện đẹp về lòng nhân ái, biết sống vì người khác, đem lại hạnh phúc cho người khác để
sự sống mãi tiếp nối, trường tồn. Cô Thùy Dương, mẹ của bé chia sẻ: “ Việc hiến tạng là di
nguyện của con. Lúc con còn tỉnh táo, hai mẹ con hay thủ thỉ và bé đã nói ra mong muốn
của mình về việc hiến tạng, một phần là muốn cống hiến cho xã hội, giúp người; một phàn
là muốn mẹ tiếp tục sống tiếp vì con cịn trên thế gian”. Như một hiệu ứng kì diệu, sau khi
biết nghĩa cử cao đẹp của bé Hải An, đã có hàng nghìn người trên cả nước đăng kí hiến
tạng sau khi qua đời.
a) Ước nguyện bé Hải An là gì? Em có suy nghĩ như thế nào về ước nguyện đó?
b) Theo em, yêu thương con người là gì?
Lời giải:
a) Ước nguyện bé Hải An là hiến tạng, một phần là muốn cống hiến cho xã hội, giúp người;
một phần là muốn mẹ tiếp tục cuộc sống tiếp vì con cịn trên thế gian.
- Em có suy nghĩ về ước nguyện đó là:
+ Đây một ước nguyện cao đẹp, lớn lao thể hiện tình yêu thương con người, biết sống vì
người khác.
+ Đây là ước nguyện, việc làm đáng được tưởng nhớ và tôn trọng.
+ Là tấm gương sáng để người khác noi theo.
b) Theo em, yêu thương con người là sự quan tâm, giúp đỡ, làm những điều tốt đẹp cho
người khác, nhất là những người gặp khó khăn, hoạn nạn.
- Qua thơng tin về bé Nguyễn Hải An và bằng trải nghiệm của bản thân, em hãy chỉ ra những
biểu hiện của tình yêu thương con người theo bảng mẫu sau:
Lời giải:
Qua thông tin về bé Nguyễn Hải An và bằng trải nghiệm của bản thân, em đưa ra những
biểu hiện của tình yêu thương con người theo bảng mẫu sau:
Hình
thức
Biểu hiện
Lời
- Chân thật, gần gũi, u thương cụ thể như:
nói
+ Hãy để mình giúp bạn nhé!
+ Cháu có thể giúp bà được gì khơng ạ?
+ Khơng sao đâu, mình sẽ ln bên bạn, mọi chuyện
sẽ tốt thơi, bạn đừng buồn nữa nhé!
+ Có chuyện gì bạn hãy tâm sự với mình, nếu làm
được gì giúp bạn mình sẽ cố gắng hết sức
…
Việc
làm
- Giúp đỡ người nghèo.
- Giúp đỡ người khuyết tật.
- Giúp đỡ đồng bào bão lụt.
- Giúp đỡ hội người mù.
- Giúp đỡ mẹ Việt Nam anh hùng.
- Giúp đỡ các bạn có hồn cảnh khó khăn.
- Giúp đỡ người già neo đơn, không nơi nương tựa.
….
Thái
độ
- Quan tâm.
- Cảm thông.
- Lo lắng.
- Đồng cảm.
- Chia sẻ.
…
- Quan sát hình ảnh và cho biết: Tình yêu thương con người được biểu hiện như thế nào
trong các mối quan hệ: gia đình, nhà trường, xã hội. Em cần làm gì để thể hiện tình yêu
thương con người? ?
Lời giải:
- Quan sát hình ảnh cho chúng ta biết tình yêu thương con người được biểu hiện trong các
mối quan hệ cụ thể như sau:
+ Gia đình: Quan tâm, chăm sóc, động viên, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên trong gia
đình…
+ Nhà trường: Các bạn giúp đỡ lẫn nhau trong học tập và rèn luyện; học sinh biết ơn kính
trọng thầy cơ…
+ Xã hội: Là sự đồng cảm, chia sẻ, sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau, quan tâm nhau trong lúc khó
khăn, đau ốm…
Em cần làm để thể hiện tình yêu thương con người: Đồng cảm, chia sẻ, giúp đỡ những
người trong lúc khó khăn; sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau, tham gia các hoạt động từ thiện, biết
tha thứ cho lỗi lầm của người khác khi họ sửa chữa, khi cần thiết có thể hi sinh quyền lợi
của bản thân vì người khác.
- Em hãy nêu biểu hiện trái với yêu thương con người?
Lời giải:
- Biểu hiện trái với yêu thương con người:
+ Thù hận.
+ Mâu thuẫn.
+ Căm ghét nhau.
+ Đố kị.
+ Thờ ơ, lạnh nhạt, bàng quan trước nỗi khổ đau của người khác
+ Làm những điều có hại cho người khác vì sự ích kỉ, tham lam của mình.
…..
Khám phá 2 trang 11 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em
hãy đọc thông tin dưới đây, thảo luận và trả lời câu hỏi
Các chương trình nhân ái trên truyền hình như những nhịp cầu, mang phép màu
đến với những người nghèo khổ, bất hạnh. Đó là thơng điệp của lòng yêu thương lan tỏa
tới những trái tim biết rung cảm, thấu hiểu và chia sẻ với những mảnh đời khốn khó.
Chương trình “ Cặp lá u thương” là dự án hỗ trợ các em học sinh có hồn cảnh
khó khăn, vươn lên trong cuộc sống để tới trường. Chương trình “ Xin chào cuộc sống”
chữa lành những vết thương bằng chính tình u thương dành cho những em bé khuyết
tật. Sau mỗi ca phẫu thuật giup các em bước ra khỏi bất hạnh, trở về với tuổi thơ bình
thường như các em đáng được hưởng. Chương trình “ Cùng xây ước mơ” giúp giảm bớt
những căn nhà dột nát, xiêu vẹo. Trên mảnh đất ấy, sẽ là những ngôi nhà mới khang trang
được dựng lên từ những viên ghạch tình nghĩa, từ bàn tay, khóc óc và tấm lịng cao cả cộng
đồng… để mỗi ngơi nhà thật sự trở thành một mái ấm, một chốn an cư, ươm mầm cho một
đời mới tươi sáng và ấm ấp hơn.
Theo em, tình u thương con người có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi người và xã hội?
Lời giải:
- Theo em, tình u thương con người có ý nghĩa rất lớn đối với mỗi người và xã hội:
+ Đối với người nhận tình yêu thương sẽ cảm thấy vui, thấy hạnh phúc, có thêm động lực
và sức mạnh mạnh vượt qua khó khăn, hoạn nạn.
+ Đối với người thể hiện yêu thương với người khác cảm thấy vui vẻ, đồng cảm, là động
lực để họ làm thêm nhiều việc tốt, được mọi người yêu quý và kính trọng
+ Đối với xã hội, tình yêu thương làm cho mối quan hệ giữa người với người thêm gần gũi,
gắn bó; góp phần xây dựng cộng đồng an tồn, lành mạnh, tốt đẹp hơn.
Luyện tập
Luyện tập 1 trang 12 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Tìm
câu ca dao, tục ngữ về yêu thương con người và thảo luận về ý nghĩa của những câu ca
dao, tục ngữ đó.
Lời giải:
- Câu ca dao, tục ngữ về yêu thương con người:
+ Bầu ơi thương lấy bí cùng.
Tuy rằng khác giống nhưng trung một giàn.
+ Một con ngựa đau cả tầu bỏ cỏ.
+ Lá lành đùm lá rách.
+ Thương người như thể thương thân.
+ Môi hở răng lạnh.
+…
- Thảo luận về ý nghĩa của những câu ca dao, tục ngữ đó:
+ Bầu ơi thương lấy bí cùng.
Tuy rằng khác giống nhưng trung một giàn.
=> Khi sống trong cộng đồng thì hãy đồn kết, u thương, giúp đỡ, chia sẻ lẫn nhau.
+ Một con ngựa đau cả tầu bỏ cỏ.
=> Thể hiện sự đoàn kết, yêu thương nhau.
+ Lá lành đùm lá rách.
=> Thể hiện sự đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ, chia sẻ lẫn nhau.
+ Thương người như thể thương thân.
=> Thể hiện sự yêu thương người khác như chính bản thân mình…
Luyện tập 2 trang 12 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em
đồng tình hoặc khơng đồng tình với việc làm của bạn nào dưới đây? Vì sao?
1. Gia đình Hà có bốn người: bố, mẹ, Hà và em trai. Để hai chị em Hà có nhiều thời gian
học tập và vui chơi, bố mẹ thường làm hết việc nhà. Mấy hôm nay mẹ bị ốm nên mọi việc
đều do một mình bố xoay xở, cịn hai chị em Hà vẫn mãi chơi, không giúp đỡ bố cũng không
quan tâm, động viện mẹ.
2. Lan là học sinh khuyết tật mới chuyển đến lớp. Em thường ngồi một chỗ xem các bạn vui
đùa, chạy nhảy. Thấy vậy, Mai đến trò chuyện và cùng chơi với Lan.
3. Cạnh nhà Phúc có một bà cụ neo đơn. Phúc thường sang chơi với cụ mỗi khi rảnh rỗi.
Cuối tuần được nghỉ, Phúc rủ các bạn hàng xóm sang quyét dọn nhà cửa, nhổ cỏ vườn và
nói chuyện để cụ đỡ buồn.
Lời giải:
- Em khơng đồng tình với việc làm của bạn Hà vì:
+ Hà khơng biết chia sẻ khó khăn về công việc với bố mẹ những lúc rảnh rỗi.
+ Hà là người không biết quan tâm, động viện lúc mẹ ốm, vẫn mãi chơi.
- Em đồng tình với việc làm của bạn Mai và Phúc vì hai bạn đã biết quan tâm, yêu thương,
giúp đỡ người khác. Đây là việc làm đáng để em học tập.
Luyện tập 3 trang 12 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Sắm
vai xử lí tình huống
1. Bố mẹ cho em tiền ủng hộ những người có hồn cảnh khó khăn nhưng bạn rủ em dùng
tiền chơi điện tử
2. Gia đình Hoa rất khó khăn, me bạn bị bệnh hiểm nghèo. Lớp em tổ chức đi thăm, tặng
quà, động viện Hoa nhưng một số bạn trong lớp không muốn tham gia
Lời giải:
- Tình huống 1: Từ chối, khơng làm theo bạn và dùng số tiền đó để ủng hộ những người có
hồn cảnh khó khăn.
- Tình huống 2: Khuyên các bạn tham gia chia sẻ, động viên bạn Hoa, giúp bạn vượt qua
hồn cảnh khó khăn để tiếp tục tới trường hoc tập.
Vận dụng
Vận dụng 1 trang 12 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em hãy
vẽ bức tranh mang thông điệp yêu thương con người để giới thiệu với bạn bè và thầy cô?
Lời giải:
- Em hãy vẽ bức tranh mang thông điệp yêu thương con người để giới thiệu với bạn bè và
thầy cô như:
+ Vẽ bức tranh về các anh chị thanh niên tình nguyện đang giúp phát cháo cho các bệnh
nhân nghèo ở bệnh viện.
+ Vẽ bức tranh về một bạn nhỏ đang giúp một cụ già qua đường.
+…
Vận dụng 2 trang 12 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em hãy
lập kế hoạch và thực hiện việc giúp đỡ một bạn có hồn cảnh khó khăn trong lớp, trường
hoặc ở địa phương?
Lời giải:
Em lập kế hoạch và thực hiện việc giúp đỡ một bạn có hồn cảnh khó khăn trong lớp trường
hoặc ở địa phương như:
+ Đầu tiên xác định mục tiêu của kế hoạch là gì?
+ Xác định điều kiện như thế nào là bạn có hồn hồn cảnh khó khăn trong lớp trường hoặc
ở địa phương cần giúp đỡ?
+Thời gian giúp đỡ là khi nào?
+ Các việc làm cụ thể cần giúp đỡ là gì?
=>Từ đó đưa ra bản kế hoạch với những nội dung chính và cách thực hiện có thể thông
qua bảng sau:
Kế hoạch
Mục tiêu
Họ tên những
bạn cần giúp
đỡ
Thời gian thực
hiện
Các việc làm cụ thể
Giúp
đỡ
bạn
thuộc hộ nghèo,
gia đình đặc biệt
khó khăn…
- Lê Văn A
- Lê Văn B
- Lê Văn C
-……
- Trong dịp đầu
- Ủng hộ bạn sách vở, đồ dùng
năm học,…
học tập,…