giai sgk gdcd 6 bai 4 ket noi tri thuc ton trong su that

Giải bài tập Giáo dục công dân lớp 6 Bài 4: Tôn trọng sự thật
Khởi động
Khởi động trang 17 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em
cùng các bạn chơi trò chơi “truyền tin”
Cách chơi: Mỗi đội gồm 5 -7 người, quản trò sẽ nói nhỏ một câu nói dễ nhầm lẫn cho
người đầu hàng. Nhiệm vụ của người nghe là phải truyền tai nhau câu nói đó. Người
cuối cùng sẽ nói to câu đó, đội nói đúng sẽ thắng cuộc.
1. Để trở thành người thắng cuộc các thành viên tham gia trò chơi cần tuân thủ điều gì?
2. Em rút ra bài học gì từ trị chơi đó?
Lời giải:
1. Để trở thành người thắng cuộc các thành viên tham gia trò chơi cần tuân thủ:
+ Cần tập trung
+ Chú ý lắng nghe
+ Truyền đạt đúng thông tin ban đầu
2. Em rút ra bài học từ trị chơi này là:
+ Ngồi việc trị chơi mang lại niềm vui cho chúng ta, thì cịn muốn nhắc nhở chúng ta
cần phải thận trọng, trung thực khi truyền đạt thông tin.
Khám phá
Khám phá 1 trang 18 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Tôn
trọng sự thật và biểu hiện của tôn trọng sự thật
* Thế nào là tôn trọng sự thật?
Em hãy đọc câu chuyện sau à trả lời câu hỏi
Ga-li-lê ( Galiei, 1564 – 1642) là nhà toán học, vật lí học, thiên văn học, triết
học người I-ta-li-a người mở đầu cho cuộc cách mạng khoa học hiện đại. Thời ấy, mọi
người quan niệm Trái Đất đứng yên và là trung tâm của vũ trụ; Mặt Trời, Mặt Trăng
và các vì sao quay xung quah Trái đất. Trái lại nhà bác học Cô- péc-nich (Copemicus)
đã phát hiện ra và khẳng định rằng, Mặt trời mới là trung tâm của vũ trụ, Trái Đất và


các hành tinh đều quay quanh Mặt Trời. Với việc cải tiến kính viễn vọng để quan sát
bầu trười, Ga-li-lê đã chứng minh và bảo vệ cho quan điểm của Cô- péc-nich. Tuy

nhiên, do phát ngôn trái với những quan điểm phổ biến thời bấy giờ, Ga-li-lê đã buộc
phải quỳ trước Tòa án La Mã, thề từ bỏ quan điểm của mình và tun bố Trái Đất
khơng quay. Nhưng sau đó, ơng vẫn tun bố: “ Dù sao Trái Đất vẫn quay!”
Nhà bác học Ga-li-lê đã tôn trọng sự thật như thế nào?
Lời giải:
- Nhà bác học Ga-li-lê đã tôn trọng sự thật được biểu hiện cụ thể:
+ Sự thật mà Ga-li-lê bảo vệ là Mặt trời mới là trung tâm của vũ trụ, Trái Đất và các
hành tinh đều quay quanh Mặt Trời, chứ không phải là Trái Đất đứng yên và là trung
tâm của vũ trụ.
+ Ga-li-lê đã tôn trọng sự thật bằng cách tuyên bố: “ Dù sao Trái Đất vẫn quay!”
=> Tôn trọng sự thật là suy nghĩ, nói và làm theo đúng sự thật.
* Biểu hiện của tơn trọng sự thật
- Em hãy tìm biểu hiện của tơn trọng sự thật trong các bức hình dưới đây?
- Em hãy kể thêm các biểu hiện của tôn trọng sự thật?


Lời giải:
- Tìm biểu hiện của tơn trọng sự thật trong các bức hình:
+ Bức hình 1. Cả 2 bạn học sinh đã tự giác nhận lỗi lầm của mình.
+ Bức hình 2. Bạn nam đã dũng cảm nói lên sự thật
+ Bức hình 3. 2 bạn nữ đã dám đứng lên nói sự cho bác bảo vệ biết.
- Các biểu hiện của tôn trọng sự thật:
+ Dám chỉ ra việc làm sai của người khác.
+ Ln dũng cảm nói lên sự thật.
+ Suy nghĩ, nói và làm theo đúng sự thật.
….
Khám phá 2 trang 19 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Đọc
đoạn hội thoại dưới đây để trả lời câu hỏi

Bố của Tồn là một tấm gương về lịng trung thực. Ơng thường dạy Tồn phải tơn trọng
sự thật. Một lần, Tồn hỏi bố:
- Bố ơi, câu nói “ Thẳng thắn, thật thà thường thua thiệt” có đúng khơng ạ?
Bố Tồn ơn tồn trả lời:
- Khơng đúng đâu con. Người thẳng thắn, thật thà, biết tôn trọng sự thật sẽ nhận được
nhiều điều tốt đẹp bởi tôn trọng sự thật, làm chứng cho sự thật là bảo vệ cho những
điều đúng đắn, tránh oan sai, nhầm lẫn, giúp cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Đôi khi,
người thẳng thắn, thật thà, phải chịu thiệt thịi, thậm chí cịn bị người xấu hãm hại.
Nhưng khi con sống thật, con sẽ được mọi người quí mến, tin tưởng. Nếu con giả dối,
mọi người sẽ ghét bỏ xa lánh con. Sự dối trá là nguyên nhân của những xung đột, đõ
vỡ. Các nhà khoa học có chứng minh được rằng: Nói thật, sống trung thực giúp tâm
hồn thanh thản, bình an và sức khỏe tốt hơn!
- Vâng ạ, con cảm ơn bố!
a) Nêu suy nghĩ của em về nội dung đoạn hội thoại?
b) Theo em, việc tơn trọng sự thật có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống?
Lời giải:
a, Suy nghĩ của em về nội dung đoạn hội thoại: Đã giúp em có được bài học quý giá
khi chúng ta nói thật, sống trung thực sẽ giúp tâm hồn thanh thản, bình an và sức khỏe
tốt hơn.
b, Theo em, việc tôn trọng sự thật có ý nghĩa trong cuộc sống:
+ Góp phần bảo vệ cuộc sống, bảo vệ giá trị đúng đắn, tránh nhầm lẫn, oan sai
+ Giúp con người tin tưởng, gắn kết với nhau hơn, cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.
+ Làm cho tâm hồn thanh thản, bình an và sức khỏe tốt hơn, bản thân đẹp hơn trong
mắt mọi người.
….
Khám phá 3 trang 19 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em
hãy đọc các thông tin dưới đây để:
- Nhận xét về cách ứng xử của mỗi nhân vật trong các thông tin?

- Thảo luận về cách tôn trọng sự thật?
1. Thấy tên trộm đang móc túi của hành khách trên xe buýt, Vũ đén bên chú phụ xe,
thì thầm: “ Chú ơi, cháu nhìn thấy người áo đen kia đang móc túi ạ!”

2. Giờ ra chơi, Nam ném đá làm vỡ kính lớp học. Thầy giáo biết sự việc xảy ra nên hỏi
cả lớp: “Ai đã làm vỡ kính lớp học?”. Cả lớp im lặng, căng thẳng. Dũng nhắc khẽ:
“Nam cậu nhận lỗi đi!”. Nam tỉnh bơ: “Thầy không biết, chẳng tội gì phải nhận”. Thầy
giáo hỏi “ Nam, em có biết ai không?”. Nam vội trả lời: “Thưa thầy, em thấy có một
bạn ném đá vào của kính lớp học rồi chạy đi ạ!”. Thầy hỏi Dũng: “Lớp trưởng, đúng là
như vậy chứ?” Dũng đứng dậy: “ Thưa thầy, em đã biết người làm điều đó. Sau giờ
học, bạn ấy sẽ gặp riêng thầy để nhận lỗi ạ!”

3. Dung cùng mẹ đến nhà bác Mai chơi. Bác bóc bánh giị mời hai mẹ con. Dung lắc
đầu, từ chối: “ Cháu cảm ơn bác, nhưng cháu khơng thích ăn món này. Ăn bánh giò


béo, ngấy lắm ạ!”. Mẹ Dung từ tốn: “Bác cho em xin miếng nhỏ, mẹ con em vừa mới
ăn sáng ở nhà”

Lời giải:
1. Nhận xét về cách ứng xử của Vũ:
+ Dũng cảm khôn khéo khi tố cáo tên trộm với phụ xe
+ Tán thành với hành động của Vũ
2. Nhận xét về cách ứng xử:
+ Dũng: thẳng thắn, chân thành và tế nhị khi khuyên bạn nhận lỗi và phản ánh sự thật
với thầy giáo.
+ Nam: không trung thực khi khơng dám nhận lỗi do mình gây ra, mà đỗ lỗi cho người
khác
+ Tán thành với hành động của Dũng, không tán thành với hành động của Nam
3. Nhận xét về cách ứng xử của mỗi nhân vật trong thông tin:

+ Mẹ Dung là người từ tốn, tinh tế, khéo léo trong việc đáp lại lời mời
+ Dung là người chưa từ tốn, tinh tế, khéo léo khi nói sự thật
- Cách tơn trọng sự thật:
+ Ln nói thật với người thân, bạn bè…


+ Dũng cảm, khéo léo, tinh tế và nhân ái nhưng phải tôn trọng sự thât.
Luyện tập
Luyện tập 1 trang 20 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em
hãy đọc các trường hợp sau và trả lời câu hỏi:
1. Hoa là một lớp trưởng thẳng thắn. Khi thấy bạn nào trong lớp mắc khuyết điểm, Hoa
đều ghi vào sổ tay và báo với cô chủ nhiệm. Một số bạn trong lớp không đồng tình với
Hoa và đề nghị thay lớp trưởng.
Em hãy nhận xét về việc làm của Hoa và các bạn trong lớp?
2. Mai là người thông minh, chân thành, cởi mở nên được bạn bè yêu quý, tin cậy. Nếu
bạn có lỗi, Mai nhẹ nhàng góp ý để bạn nhận lỗi và sửa lỗi. Nhiều bạn tâm sự những
nỗi niềm thầm kín, riêng tư; Mai lắng nghe, chia sẻ và khơng bao giờ nói lại chuyện đó
với người khác.
Theo em vì sao Mai được bạn bè yêu quý?
Lời giải:
1. Em nhận xét về việc làm của Hoa và các bạn trong lớp:
+ Nhận xét về việc làm của Hoa trong lớp: Mặc dù Hoa là người luôn tôn trọng sự thật,
nhưng chưa chưa có phương pháp hiệu quả khi phản ánh sự thật với cô giáo.
+ Nhận xét về việc làm của các bạn trong lớp: Các bạn không nên thay lớp trưởng ngay
mà trước hết cần khắc phục nhược điểm của bản thân và góp chân thành với Hoa để
bạn khéo léo, nhẹ nhàng hơn trong quản lí lớp mà vẫn đem lại hiệu quả cao.
2. Mai được bạn bè yêu quý vì:
+ Bạn là người biết lắng nghe, cảm thông, đồng cảm và chia sẻ cùng với tất cả mọi
người.
+ Bạn là người cách tôn trọng sự thật bằng tấm lòng chân thành, cởi mở, tinh tế…

Luyện tập 2 trang 21 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Xử
lí tình huống
1. Hà tâm sự với Hùng về những mâu thuẫn, khó khăn trong gia đình và muốn Hùng
khơng nói với ai. Gần đây, Hà học hành sa sút, bị cô giáo nhắc nhở. Hùng rất muốn nói


về sự thật hồn cảnh của Hà cho cơ giáo biết để thông cảm và giúp đỡ. Nhưng Hùng
đang băn khoăn khơng biết co nên nói khơng

2. Lan thấy có một người đàn ông mới chuyển đến khu tập thể. Ông ta lân la làm quen
với các bé gái, cho bánh kẹo, đồ chơi và rủ về nhà chơi. Lan băn khoăn khơng biết có
nên nói với người lớn khơng.

Tình huống 1.
a) Theo em Hùng có nên nói với cơ giáo về hồn cảnh của Hà khơng? Vì sao?
b) Nếu là Hùng thì em sẽ làm gì?


Tình huống 2. Theo em, Lan nên làm gì trong tình huống trên?
Lời giải:
Tình huống 1.
a) Theo em Hùng nên nói hồn cảnh của Hà cho cơ giáo nghe, để cô giáo biết được sẽ
cảm thông cho bạn và đồng thời cô giáo sẽ giúp đỡ được cho bạn phần nào.
b) Nếu là Hùng em sẽ nói với cơ về hồn cảnh của Hà, và sẽ cùng cơ kêu gọi các bạn
trong lớp giúp bạn vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Tình huống 2.
- Theo em, trong tình huống trên Lan nên làm:
+ Lan nên nói với người lớn biết về sự việc trên, để mọi người có cách phịng tránh,
tránh được những trường hợp xấu nhất xảy ra.
+ Bản thân Lan cũng tránh tiếp xúc với người đàn ông đó.

Vận dụng
Vận dụng 1 trang 21 Giáo dục cơng dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em
hãy viết về việc làm thể hiện tôn trọng sự thật hoặc chưa tôn trọng sự thật của bản thân
và chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ của em sau mỗi việc làm đó.
Lời giải:
- Em viết về việc làm thể hiện tôn trọng sự thật của bản thân và chia sẻ cảm xúc, suy
nghĩ của em sau mỗi việc làm đó.
Nhà em có một bình hoa sứ rất đẹp, một hôm em giúp mẹ dọn nhà không may
làm vỡ lọ hoa. Em rất lo lắng, sợ bị mẹ mắng, nhưng khi mẹ về em đã tự nhận lỗi,
chẳng những mẹ khơng mắng em mà cịn xoa đầu em và bảo: “Không sao, con đã làm
việc tốt là giúp mẹ dọn nhà, cịn việc lọ hoa bị vỡ là khơng may thôi con à!”. Em cảm
thấy thanh thản, nhẹ nhỏm khi nói ra sự thật và được mẹ tha lỗi. Em hứa với mẹ lần
sau sẽ cẩn thận hơn.
Vận dụng 2 trang 21 Giáo dục công dân lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Em
hãy viết cảm nhận của em về câu ca dao dưới đây:
Những người tính nết thật thà


Đi đâu cũng được người ta tin dùng.
Lời giải:
- Em hãy viết cảm nhận của em về câu ca dao:
Những người tính nết thật thà
Đi đâu cũng được người ta tin dùng.
Qua các câu ca dao trên ta thấy những người trung thực thật thà đi đâu cũng được
người ta u q, tin tưởng. Người thật thà thì tâm hồn ln thanh thản, bình an. Trong
xã hội tất cả mọi người đều trung thực thì, khi đó sẽ giúp xã hội trở nên tốt đẹp hơn.
Ngược lại nếu ai đó sống giả dối, thì sẽ bị mọi người ghét bỏ, xa lánh và khơng tin
tưởng vào người đó nữa. Nên chúng ta hãy sống trung thực thì sẽ được mọi người quí
mến và tin tưởng.