Bài giảng viếng lăng bác ngữ văn 9

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ
GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ LỚP 9A5!


Tiết 117:

I. Tìm hiểu chung :

Viễn Phương

1. Tác giả :
- Viễn phương (1928-2005)
- Tên thật là Phan Thanh Viễn
- Quê: An Giang.
- Ông là cây bút xuất hiện sớm

nhất của lực lượng văn nghệ
giải phóng miền Nam.
- Thơ ơng thường nhỏ nhẹ,
giàu tình cảm và thơ mộng.
2. Tác phẩm:

- Các tập thơ chính:
+ Quê hương địa đạo
+ Mắt sáng học trị
+Có đâu như ở miền Nam.
+ Như mây mùa xn
+ Anh hùng gạt mìn


2. Tác phẩm:

a. Hoàn cảnh sáng tác:
- --- Năm 1976, sau khi cuộc kháng chiến chống Mỹ
kết thúc thắng lợi, đất nước thống nhất, lăng Chủ
tịch Hồ Chí Minh cũng vừa khánh thành, Viễn
Phương ra thăm miền Bắc, vào lăng viếng Bác Hồ.
- Bài thơ “Viếng lăng Bác” được sáng tác trong
dịp đó và in trong tập thơ “Như mấy mùa xuân”
(1978).


Viếng lăng Bác
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…


Viếng lăng Bác
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim !
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.

Tieát 117:

Viễn Phương

Bố cục: 4 phần
*Khổ 1: Cảm xúc của tác giả khi đứng trước
khơng gian, cảnh vật ngồi lăng.
* Khổ 2: Cảm xúc của tác giả khi hòa vào dòng
người viếng lăng Bác.
*Khổ 3: Cảm xúc của tác giả khi vào trong lăng
viếng Bác.
* Khổ 4: Cảm xúc của tác giả trước khi ra về.


( 3 phút )
- Thời gian: 3 phút.
- Hình thức: Ba bàn một nhóm.
- Nội dung:
+ Tìm hình ảnh và những từ ngữ bộc lộ cảm xúc của tác
giả.
+ Chỉ ra các biện pháp nghệ thuật và phân tích tác dụng
của các biện pháp nghệ thuật được sử dụng.
NHÓM 1+ 2: ( Phân tích khổ 1)
- Khổ 1: Cảm xúc khi mới đến lăng Bác.
NHĨM 3+ 4: ( Phân tích khổ 2)
-Khổ 2: Cảm xúc khi hòa vào dòng người viếng lăng
Bác.

NHĨM 1+ 2: ( Phân tích khổ 1)
- Khổ 1: Cảm xúc khi mới đến lăng Bác.
NHÓM 3+ 4: ( Phân tích khổ 2)
-Khổ 2: Cảm xúc khi hịa vào dòng người viếng lăng
Từ ngữ bộc lộ cảm xúc và hình
Nghệ thuật
Tác dụng
ảnh thơ
Từ ngữ
bộc lộ cảm
xúc

Hình ảnh


Tieát 117:

Viễn Phương
1. Cảm xúc của tác giả
khi đứng trước lăng
Bác:

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.


Bi 23 Tit 117

Ving lng Bỏc

- viếng: là đến chia buồn với thân
nhân ngời đà mất . Thăm: là đến gặp
gỡ, chuyện trò với ngời đang sống.
- Nhan đề dùng "Viếng" theo đúng
nghĩa đen, trang trọng khẳng định 1
sự
thật.thiu
Bác đÃ
quathơ
đời.từ min Nam ra
Gii
nhà
- "Thăm"
thăm
Bác dùng trong câu thơ này làm
giảm
mất Bác
và cũng
là lờimật,
Cách nỗi
xngđau
hô "con"
- "Bác"
rất thân
khẳng
Bác nh
vẫn

còn sống mÃi
gần gũiđinh
nh tình
cha
con.
trong lòng nhân dân Việt Nam.


- Xung quanh lăng Bác trồng nhiều tre. Tre cũng là
hình ảnh quen thuộc của quê hương, đất nước, là
biểu tượng cho dân tộc Việt Nam. Hình ảnh hàng tre
thể hiện lịng tơn kính, trang nghiêm. Dường như
dân tộc Việt Nam quần tụ quanh Bác. “Hàng tre”
như gợi tả đội quân danh dự bên người.
.


Khổ 1: Cảm xúc khi đứng trước không gian,
cảnh vật ngồi Lăng
Từ ngữ bộc lộ cảm xúc và hình
ảnh thơ
Từ ngữ
bộc lộ cảm
xúc

Nghệ thuật

-Xưng hô : con
-…thăm…

-Gần gũi, thân thương, ấm
áp.
-Nói giảm, nói
tránh
-Từ cảm thán

-Ơi!

Hình ảnh

-Hàng tre bát ngát -Tả thực
-Hàng tre xanh
xanh Việt Nam
-Bão táp mưa
sa…thẳng hàng

Tác dụng

- Ẩn dụ

- Gỉam nỗi đau thương mất
mát, khẳng định Bác còn
sống mãi.
-Biểu thị niềm xúc động tự
hào trước hình ảnh hàng tre
và vẻ đẹp của dân tộc Việt
Nam
-Gợi hình ảnh quen thuộc
của làng quê, đất nước Việt
Nam

-Tượng trưng cho vẻ đẹp
thanh cao, sức sống bền bỉ,
kiên cường của dân tộc Việt
Nam.


Tiết 117:

Viễn Phương

2. Cảm xúc trước cảnh
đồn người vào lăng
viếng Bác:

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân..


Khổ 2: Cảm xúc khi hòa cùng dòng người vào
viếng lăng Bác
Hình ảnh

Nghệ thuật

-Mặt trời…trên lăng

-Tả thực

-Mặt trời…trong lăng

- Ẩn dụ

-Ngày ngày dòng người
đi trong thương nhớ.

-Điệp từ
-Tả thực

-Kết tràng hoa dâng…

-Tả thực, ẩn dụ

-Bảy mươi chín mùa xn -Hốn dụ
-Ẩn dụ

Tác dụng
-Gợi hình ảnh mặt trời của thiên
nhiên rực rỡ, vĩnh hằng…
-Chỉ Bác Hồ. Bác như mặt trời soi
đường chỉ lối…
-Gợi sự lặp lại của thời gian
-Gợi hình ảnh dòng người vào
viếng Lăng.
-Gợi dòng người vào viếng Lăng
là những tràng hoa.
- Những bơng hoa tươi thắm kính
dâng lên Người những gì tốt đẹp
nhất.

-Lấy mùa xuân để chỉ tuổi Bác.
- Bác sống cuộc đời đẹp như
mùa xuân.


Tieát 117:

3. Cảm xúc của tác giả
khi vào trong lăng:

Viễn Phương

Bác nằm trong lăng giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!


“Trời xanh” cũng là hình ảnh ẩn dụ, là biểu tượng
bất diệt của Bác Hồ - Người đã ra đi nhưng lý tưởng
sự nghiệp của Người vẫn còn mãi. Cụm từ “vẫn biết
>< mà sao” dùng như một sự đối lập. Đó là sự mâu
thuẫn giữa lý trí (biết rằng hình ảnh Bác vẫn cịn
sống mãi, cũng như lý tưởng cao q của Người) và
tình cảm (đau đớn, xót xa khi nhận thức được thực
tại).
 Những hình ảnh: “mặt trời”, “vầng trăng”, “trời
xanh” là biểu tượng của thiên nhiên trường tồn, vĩnh
cửu, bất diệt được ví với Bác. Bác như hố thân vào
non sơng xứ sở, Bác trường tồn mãi mãi, vĩ đại, lớn

lao….


Tieát 117:

Viễn Phương
4. Cảm xúc của tác giả
trước khi ra về :

Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.


Tieát 117:

Viễn Phương

III. TỔNG KẾT:
1. Nghệ thuật:
Giọng điệu trang trọng và tha thiết, nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp và
gợi cảm, ngơn ngữ bình dị mà cơ đúc.
2. Nội dung:
Lịng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và của mọi
người đối với Bác Hồ khi vào lăng viếng Bác.
* Ghi nhớ: Sgk/60


Tieát 117:

IV. Luyện tập:
1. Đọc diễn cảm bài thơ.

Viễn Phương

2. Viết đoạn văn diễn dịch nêu cảm nhận về khổ cuối
bài thơ.Trong đọan văn có sử dụng khởi ngữ và
thành phần phụ chú.


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1. Học thuộc lòng bài thơ. Nắm nội dung,
nghệ thuật, ý nghĩa bài thơ.
2. Chuẩn bị bài mới: Nghị luận về một tác
phẩm truyện( hoặc đoạn trích)
+ Trả lời các câu hỏi tìm hiểu bài.
+ Sưu tầm các bài văn: Nghị luận về một
tác phẩm truyện( hoặc đoạn trích)


CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ CÙNG CƠ HỒN THÀNH TIẾT HỌC NÀY