Điều hòa hoạt động của gen ở tế bào Eukaryote

ÑIEÀU HOØA BIEÅU HIEÄN GENE
EUKARYOTE
SỰ ĐIỀU HÒA PHIÊN MÃ Ở PRO- VÀ EUKARYOTE
ĐIỀU HÒA BIỂU HIỆN GENE TỪ XA Ở EUKARYOTE
ĐIỀU HÒA BIỂU HIỆN GENE Ở EUKARYOTE
Phát triển cá thể
(điều hòa trong thời gian)
Biệt hóa
(điều hòa trong không gian)
 Sự nén của NSC  khả năng điều hòa thông qua nén và giải nén
 Sự phân các “khoang” trong tế bào  cần quá trình điều hòa để kết nối các “khoang” khác
nhau
 Cơ thể đa bào  điều hòa nhận biết các tế bào khác nhau trong cơ thể
 Biệt hóa mô, cơ quan  cần điều hòa về không gian và thời gian
CÁC MỨC ĐỘ ĐIỀU HÒA GENE Ở PROKARYOTE
DNA RNA PROTEIN
1 2 3 5
1
Điều hòa ở mức độ nhiễm sắc chất và bộ gene
2
Điều hòa ở mức độ phiên mã
3
4
Điều hòa ở mức độ sau phiên mã : kéo dài phiên mã, tính ổn đònh của
mRNA, “cắt nối” luân phiên
Điều hòa ở mức độ dòch mã
4
5
Điều hòa ở mức độ sau dòch mã
ĐIỀU HÒA Ở MỨC ĐỘ NHIỄM SẮC CHẤT
VÀ CẤU TRÚC BỘ GENE

Mức độ nén của nhiễm sắc chất là một yếu tố quyết đònh sự biểu hiện
của gene.
Mức độ nén này phụ thuộc hai hiện tượng :
1. Sự biến đổi histone
2. Sự biến đổi DNA
 Histone acetyl hóa và DNA không methyl hóa thì giải nén
Histone không acetyl hóa và DNA methyl hóa thì nén
ÑIEÀU HOØA QUA BIEÁN ÑOÅI HISTONE
ĐIỀU HÒA BIỂU HIỆN GENE DO TÁI CẤU
TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐIỀU HÒA Ở MỨC ĐỘ PHIÊN MÃ
TƯƠNG TÁC CIS-TRANS TRONG ĐIỀU HÒA
BIỂU HIỆN GENE Ở
E. COLI
(LAC OPERON)
TÖÔNG TAÙC CIS- TRANS ÔÛ
EUKARYOTE
TÖÔNG TAÙC CIS- TRANS ÔÛ
EUKARYOTE
TệễNG TAC CIS-TRANS TRONG TNH ẹAậC HIEU TE BAỉO
(a)
CẮT NỐI “LUÂN PHIÊN” (ALTERNATIVE SPLICING)
SỰ BẢO TỒN CÁC GENE ĐIỀU HÒA
TRONG QUÁ TRÌNH TIẾN HÓA
CÂU HỎI CHƯƠNG 7
1. Sự điều hòa biểu hiện gene ở pro- và eukaryote khác nhau như thế nào
? Tại sao ?
2. eukaryote có bao nhiêu kiểu điều hòa biểu hiện gene chính ?
3. Kiểu điều hòa biểu hiện gene quan trọng nhất là gì ? Trình bày cơ chế
4. Vai trò của nhân tố phiên mã chung và chuyên biệt trong điều hòa biểu

hiện gene
5. Điều hòa biểu hiện gene qua “cắt nối” luân phiên (alternative splicing) có
ý nghóa gì đối với sinh vật ?
6. Điều hòa biểu hiện gene qua “cắt nối” luân phiên được tiến hành như
thế nào ?
7. Các kiểu điều hòa khác và ý nghóa của chúng đối với sinh vật ?