Xác định lại khẩu phần tín dụng potx

Xác định lại khẩu phần tín dụng
Không ồn ào như hiệu ứng phân nhóm hồi đầu năm, cơ chế mới đến nhẹ
nhàng nhưng đã tạo một thay đổi căn bản trong điều hành chính sách
và có ảnh hưởng sâu sắc đối với các tổ chức tín dụng.
Lần đầu tiên khẩu phần tín dụng được xác định một cách cụ thể tới từng cá
thể như vậy. Ở đây vẫn có dáng dấp của sự cấp phát; cũng không loại trừ có
“cửa” xin - cho nếu không làm nghiêm, minh bạch và công bằng. Song hơn
hết là hướng đến sự hợp lý hơn, có ảnh hưởng sâu sắc đối với hoạt động của
các tổ chức tín dụng, và cần thiết.
Trong hơn thập kỷ qua, thị trường chứng kiến một giai đoạn bùng nổ của
tăng trưởng tín dụng. Có năm chỉ hơn 14%, nhưng liên tiếp những năm trên
30%, trên 40%, thậm chí trên 50%. Các nhà băng như thể mạnh ai nấy làm,
nên có trường hợp mỗi năm tăng tín dụng trên 50%, 60% hay cao hơn nữa là
bình thường.
Chung quy, tăng trưởng tín dụng hệ thống những năm đó chưa có được bản
quy hoạch chi tiết, trước khi nói đến sự hợp lý. Tín dụng là kênh tạo lợi
nhuận chủ yếu, tạo được mức tăng trưởng cao dễ có lợi nhuận cao; các mảng
đầu tư chứng khoán, bất động sản từng là khẩu vị chính vì thường cho lãi
biên lớn. Và sau đó là sự mất cân đối trong tiếp vốn ở các lĩnh vực, là tiềm
ẩn rủi ro nợ xấu, vĩ mô hơn là lạm phát và những hệ lụy khác…
, một hàng rào quy hoạch cũng đã bước đầu được dựng lên. Ngân hàng Nhà
nước đưa ra chủ trương khống chế tăng trưởng tín dụng chung của hệ thống
cả năm không quá 30%, 20%. Những mức này được cào bằng cho tất cả các
thành viên, cho tất cả các thời điểm trong năm mà không phân biệt, hay linh
hoạt theo yếu tố mùa vụ nhu cầu vốn.
Và đầu năm 2012, bản quy hoạch tăng trưởng tín dụng tiến thêm một bước
cơ bản: các ngân hàng thương mại được phân thành 4 nhóm, ứng với các
mức độ chỉ tiêu khác nhau. Chưa thực sự chi tiết và sát sườn, nhưng khẩu
phần tín dụng đã bắt đầu được gắn với tình hình sức khỏe, khả năng đốt cháy
năng lượng hợp lý của mỗi nhóm trong cân đối điều hành chung. Một “giá
trị gia tăng” của nó còn là hỗ trợ cho kế hoạch tái cơ cấu hệ thống.

Đến nay, với thông báo hôm qua (16/8), bản quy hoạch bắt đầu có một bước
tiến xa hơn: khẩu phần tín dụng đã gắn với tình hình sức khỏe và nhu cầu
hợp lý của từng cơ thể. Nó đã khắc phục được hạn chế của cơ chế phân
nhóm đầu năm, qua đó ảnh hưởng sâu sắc hơn đối với mỗi ngân hàng
thương mại.
Thử lấy một so sánh. Khối ngân hàng thương mại cổ phần đang có tỷ lệ an
toàn vốn (CAR) cao hơn, có tỷ lệ cấp tín dụng so với huy động (LDR) thấp
hơn khối ngân hàng thương mại nhà nước, thì xét riêng ở hai tiêu chí này
khối cổ phần có điều kiện tăng tín dụng tốt hơn. Thế thì, giả sử các điều kiện
của ACB, Eximbank, MB, Techcombank, Sacombank… tốt hơn
Vietcombank, VietinBank, Agribank… nhưng vẫn bị níu ở giới hạn 17% do
nằm chung một “rổ” nhóm 1 như vừa qua là chưa thực sự thuyết phục.
Tất nhiên so sánh trên phải xét từng ngân hàng cụ thể, và tăng được tín
dụng hay không còn tùy thuộc nhiều yếu tố khác. Còn về cơ chế, lúc này nó
có thể mờ nhạt do tăng trưởng tín dụng khó khăn chung, song về lâu dài và
trong điều kiện bình thường nó tạo giá trị sát thực và thuyết phục hơn của
chính sách.
Với mỗi ngân hàng thương mại, chỉ tiêu tăng tín dụng được giao sát với thực
tế các điều kiện của mình sẽ tạo điều kiện để phát triển kinh doanh hợp lý
hơn. Điều này đồng nghĩa với khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ điều chỉnh
chỉ tiêu theo từng giai đoạn, linh hoạt theo tình hình sức khỏe của mỗi nhà
băng