giao thoa anh sang

Baøi 25

Mét sè hiÖn tîng thêng gÆp



I. Hịên tượng nhiễu xạ áng sáng:
* Hiện tượng truyền sai lệch so với sự truyền thẳng khi
ánh sáng gặp vật cản gọi là hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng.
* Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng chỉ có thể giải thích
được nếu thừa nhận ánh sáng có tính chất sóng. Mỗi
chùm sáng đơn sắc coi như một sóng có bước sóng xác
định.




TRNG THPT TễNG


Hiện tợng giao thoa ánh sáng.
Hiện tợng giao thoa ánh sáng.
1.
1.
Thí nghiệm Iâng về hiện tợng giao thoa ánh sáng.
Thí nghiệm Iâng về hiện tợng giao thoa ánh sáng.
a-
a-
Dụng cụ
Dụng cụ.

- Đèn chiếu sáng Đ. - Màn chắn M
1
có khe hẹp S.
- Màn chắn M
2
đặt song song M
1
, có hai khe hẹp
S
1
&S
2
rất gần nhau và cùng song song với S.
b- Tiến trình thí nghiệm.
b- Tiến trình thí nghiệm.
- Sử dụng ánh sáng đơn sắc đỏ.
- Các tấm kính lọc sắc F
Đ
M
1
S
M
2
S
1
S
2
F
*Hiện tợng quan sát đợc.
Có một vùng sáng hẹp trong đó xuất hiện những vạch sáng đỏ

& những vạch tối xen kẽ nhau đều đặn.

Giao thoa với ánh sáng
đơn sắc vàng
Giao thoa với ánh
đơm sắc tím
Giao thoa với
ánh sáng đơn
sắc đỏ

TRNG THPT PHONG IN
- Sử dụng ánh sáng trắng.
- Sử dụng ánh sáng trắng.
*Hiện tợng quan sát đợc
*Hiện tợng quan sát đợc.
Một vạch sáng trắng ở chính giữa, hai bên có những dải màu nh
cầu vồng, tím ở trong, đỏ ở ngoài.
Ta gọi những vạch sáng tối ở trên là vân giao thoa


2.
2.
Giải thích hiện tợng.
Giải thích hiện tợng.
Nếu thừa nhận ánh sáng có tính chất sóng.
S
M
1
M
2

S
1
S
2
- Hai nguồn S
1
và S
2
là hai nguồn sóng kết hợp
+ Những vạch sáng là tập hợp của những điểm có biên độ
dao động tổng hợp ( dao động của hai sóng tới) cực đại.
+ Những vạch tối là tập hợp những điểm có biên độ dao
động tổng hợp bằng không.


*Với ánh sáng đơn sắc.
*Với ánh sáng đơn sắc.

* Víi nguån s¸ng tr¾ng.
* Víi nguån s¸ng tr¾ng.
- ¸nh s¸ng
tr¾ng lµ tËp
hîp cña v« sè
c¸c ¸nh s¸ng
®¬n s¾c kh¸c
nhau cã mµu
biÕn thiªn liªn
tôc tõ ®á ®Õn
tÝm.
o

V©n tr¾ng chÝnh gi÷a
TRƯỜNG THPT PHONG ĐIỀN

*Giải thích:
- Khi ánh sáng truyền đến khe F thì
khe F trở thành nguồn phát sóng
ánh sáng
-Khi ánh sáng truyền đến F
1
,F
2
thì
F
1
, F
2
trở thành hai nguồn phát sóng
ánh sáng, hai nguồn này là hai
nguồn kết hợp. Khi gặp gặp nhau
chúng giao thoa nhau
+ Những vạch sáng là những chổ hai sóng tăng cường lẫn nhau
+ Những vạch tối là những chổ hai sóng triệt tiêu nhau

s
1
s
2
a
mh
d

d
1
d
2
x
o
i
e
2. Vị trí các vân sáng:
* Vân sáng:
λ D
a
x
s
= k
* Vân tối:
( )
'
0,5
T
D
x k
a
λ
= +
k = 0
k là bậc giao thoa ( k = 0;±1;…)
k = -2
k = -1
O

+
-
k = 1
k = 2
( k’ = 0; ± 1…)
k = 1
k = 2

3. Khoảng vân:
i
i
a. Định nghĩa: khoảng vân i là
khỏang cách giữa hai vân sáng hoặc
hai vân tối liên tiếp nhau.
b. Công thức:
D
i
a
λ
=
c. Tại O ( k = 0) : là vân sáng trung
tâm

4. Ứng dụng:
Đo bước sóng ánh sáng . Nếu ta đo được D, a, i thì ta xác
định được λ bằng công thức
ia
D
λ
=

III. Bước sóng ánh sáng và màu sắc ánh sáng:
-
Mỗi ánh sáng đơn sắc có một bước sóng trong chân không xác định.
-
Các ánh sáng có bước song từ 380nm đến 760nm gọi là ánh sáng
nhìn thấy( ánh sáng khả kiến
-
Ánh sáng Mặt Trời là hỗn hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có bước
song liên tục từ 0 đến ∞
*Điều kiện về nguồn kết hợp trong hiện tượng giao thoa ánh sáng:
-
Hai nguồn phát ra phải hai sóng ánh sáng có cùng bước sóng.
-
Hiệu pha số dao động của hai nguồn phải không đổi theo thời gian

* Hiện tợng giao thoa ánh sáng thờng gặp.
- ánh sáng phản xạ trên các váng dầu, mỡ, mặt đĩa CD
hoặc bong bóng xà phòng có màu sắc sặc sỡ.
S
A
B
C

Hiện tợng giao thoa ánh sáng là một bằng chứng
thực nghiệm quan trọng khẳng định ánh sáng có tính
chất sóng.
3
3
. Kết luận.
. Kết luận.

Câu tiếp theo
Câu hỏi:1
Kết luận quan trọng nhất rút ra từ thí nghiệm Iâng là?
A- ánh sáng trắng là hỗn hợp của vô số các ánh sáng đơn sắc khác
nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.
B - Là bằng chứng thực nghiệm quan trọng khẳng định ánh sáng
có tính chất sóng.
C - Giải thích đợc sự hình thành vân sáng xen kẽ vân tối đều đặn,
khi làm thí nghiệm với ánh sáng đơn sắc và dải sáng màu biến đổi
liên tục khi làm thí nghiệm với ánh sáng trắng.
Hãy chọn đáp án đúng
A
B
C

Kết luận quan trọng nhất rút ra từ thí nghiệm Iâng là gì?
A- ánh sáng trắng là hỗn hợp của vô số các ánh sáng đơn sắc khác
nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.
B - Là bằng chứng thực nghiệm quan trọng khẳng định ánh sáng
có tính chất sóng.
C Giải thích đợc sự hình thành vân sáng xen kẽ vân tối đều
đặn, khi làm thí nghiệm với ánh sáng đơn sắc và dải sáng màu biến
đổi liên tục khi làm thí nghiệm với ánh sáng trắng.
Kết quả
Cha đúng, hãy đọc lại câu hỏi.
Câu hỏi:1
A

Kết luận quan trọng nhất rút ra từ thí nghiệm Iâng là gì?

A- ánh sáng trắng là hỗn hợp của vô số các ánh sáng đơn sắc khác
nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.
B - Là bằng chứng thực nghiệm quan trọng khẳng định ánh sáng
có tính chất sóng.
C - Giải thích đợc sự hình thành vân sáng xen kẽ vân tối đều đặn,
khi làm thí nghiệm với ánh sáng đơn sắc và dải sáng màu biến đổi
liên tục khi làm thí nghiệm với ánh sáng trắng.
Kết quả
B
Rất tốt, hoàn toàn chính xác.
Câu hỏi:1

Kết luận quan trọng nhất rút ra từ thí nghiệm Iâng là gì?
A- ánh sáng trắng là hỗn hợp của vô số các ánh sáng đơn sắc khác
nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.
B - Là bằng chứng thực nghiệm quan trọng khẳng định ánh sáng
có tính chất sóng.
C - Giải thích đợc sự hình thành vân sáng xen kẽ vân tối đều đặn,
khi làm thí nghiệm với ánh sáng đơn sắc và dải sáng màu biến đổi
liên tục khi làm thí nghiệm với ánh sáng trắng.
Kết quả
Cha chính xác.
C
Câu hỏi:1

Câu hỏi:2
Trong thí nghiệm I âng, năng l+ợng ánh sáng:
A- Không đ+ợc bảo toàn, vì vân sáng lại sáng hơn nhiều so
với khi không có giao thoa.
B- Không đ+ợc bảo toàn vì, ở chỗ vân tối ánh sáng cộng ánh

sáng lại thành bóng tối.
C- Vẫn đ+ợc bảo toàn, nh+ng đ+ợc phân phối lại, phần bớt ở
chỗ vân tối đ+ợc chuyển sang cho vân sáng.
Hãy chọn đáp án đúng
A
B
C

Câu hỏi:2
Trong thí nghiệm I âng, năng l+ợng ánh sáng:
A- Không đ+ợc bảo toàn, vì vân sáng lại sáng hơn nhiều so
với khi không có giao thoa.
B- Không đ+ợc bảo toàn vì, ở chỗ vân tối ánh sáng cộng ánh
sáng lại thành bóng tối.
C- Vẫn đ+ợc bảo toàn, nh+ng đ+ợc phân phối lại, phần bớt ở
chỗ vân tối đ+ợc chuyển sang cho vân tối
Kết quả
Cha chính xác.
A

Câu hỏi:2
Trong thí nghiệm I âng, năng l+ợng ánh sáng:
A- Không đ+ợc bảo toàn, vì vân sáng lại sáng hơn nhiều so
với khi không có giao thoa.
B- Không đ+ợc bảo toàn vì, ở chỗ vân tối ánh sáng cộng ánh
sáng lại thành bóng tối.
C- Vẫn đ+ợc bảo toàn, nh+ng đ+ợc phân phối lại, phần bớt ở
chỗ vân tối đ+ợc chuyển sang cho vân tối
Kết quả
Rất đáng tiếc, cha chính xác.

B

Câu hỏi:2
Trong thí nghiệm I âng, năng l+ợng ánh sáng:
A- Không đ+ợc bảo toàn, vì vân sáng lại sáng hơn nhiều so
với khi không có giao thoa.
B- Không đ+ợc bảo toàn vì, ở chỗ vân tối ánh sáng cộng ánh
sáng lại thành bóng tối.
C- Vẫn đ+ợc bảo toàn, nh+ng đ+ợc phân phối lại, phần bớt ở
chỗ vân tối đ+ợc chuyển sang cho vân tối
Kết quả
C
Rất xuất sắc.