Công nghệ môi trường đại cương potx

CÔNG NGHỆ
MÔI TRƯỜNG
ĐẠI CƯƠNG
GV: ThS. LÊ HÀ THÚY
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
GIỚI THIỆU MÔN HỌC
—
CÁC NỘI DUNG CHÍNH: 5 chương
1. GIỚI THIỆU CHUNG
2. CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ
3. CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG NƯỚC
4. CÔNG NGHỆ KIỂM SOÁT CHẤT THẢI RẮN
5. PHÒNG NGỪA Ô NHIỄM CÔNG NGHIỆP
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
GIỚI THIỆU MÔN HỌC
—
PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ:
Điểm đánh giá môn học dựa trên 3 cơ sở:
1. Tham gia thảo luận trên lớp: cộng tối đa 2 điểm
cho những đóng góp xuất sắc.
2. Bài kiểm tra giữa kỳ.
3. Bài thi kết thúc môn học: đề tự luận, thời gian làm
bài 90 phút.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU CHUNG
NỘI DUNG CHÍNH:
1.1. Các khái niệm cơ bản về môi trường

1.2. Mối quan hệ giữa con người và môi trường
1.3. Phát triển bền vững
1.4. Tình hình môi trường trên thế giới và ở Việt Nam
hiện nay
1.5. Các tiêu chuẩn chất lượng môi trường
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1
. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
1.1.1. MÔI TRƯỜNG:
“Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân
tạo bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, sản
xuất, sự tồn tại, phát triển của con người và sinh vật”
(theo Luật Bảo vệ môi trường – 2005)
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1
. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
1.1.2. THÀNH PHẦN MÔI TRƯỜNG:
a) Khái niệm
:
“Là yếu tố vật chất tạo thành môi trường như đất, nước,
không khí, âm thanh, ánh sáng, sinh vật, hệ sinh thái và
các hình thái vật chất khác ”
(theo Luật Bảo vệ môi trường – 2005)
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1. 2. THÀNH PHẦN MÔI TRƯỜNG

1.1.2. THÀNH PHẦN MÔI TRƯỜNG:
b) Phân loại
: các thành phần của môi trường tự nhiên được
chia thành 4 quyển sau:
—
Khí quyển: Bầu không khí bao quanh trái đất
—
Thuỷ quyển: Tất cả các nguồn nước trên trái đất (đại dương,
biển, hồ ao, sông suối, nước mặt, nước ngầm)
—
Địa quyển: Phần vỏ cứng bên ngoài cùng của trái đất
—
Sinh quyển: Tất cả các sinh vật sống trên trái đất (sinh vật
rừng, sinh vật biển, vi sinh vật, v.v.)
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
1.1.3. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG:
“Là sự biến đổi của các thành phần môi trường đến mức gây ảnh
hưởng xấu đến con người, sinh vật”
Ví dụ:
1) Các chất hữu cơ trong nước thải sinh hoạt được thải vào môi
trường nước làm giảm nồng độ oxy hoà tan trong nước → gây chết
các thuỷ sinh vật.
2) Bụi từ các ống khói nhà máy và đường giao thông làm thay đổi
thành phần môi trường không khí → gây bệnh cho con người (bệnh
về đường hô hấp, bệnh về mắt, bệnh ngoài da)
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

1.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
1.1.4. TÁC NHÂN GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG:
“Là chất hóa học hoặc yếu tố vật lý, sinh học khi xuất hiện trong môi
trường ở một mức độ nào đó thì gây ô nhiễm môi trường”
Ví dụ:
1) CO
2
, SO
x
, NO
x
, CFCs trong không khí, chất hữu cơ trong
môi trường nước, thuốc trừ sâu trong đất.
2) Tiếng ồn, nhiệt độ, tia phóng xạ
3) Các vi sinh vật gây bệnh
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1
. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
1.1.5. NGUỒN GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG:
a) Khái niệm:
“ Là nguồn phát sinh các tác nhân gây ô nhiễm môi trường”
b) Phân loại:
Theo bản chất:
—
Nguồn tự nhiên: xuất phát từ các quá trình tự nhiên như núi lửa, cháy
rừng, mưa lũ, gió, v.v.
—

Nguồn nhân tạo: xuất phát từ các hoạt động của con người như nước
thải sinh hoạt, khói thải công nghiệp, bụi trong giao thông, v.v.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1
. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
—
PHÂN LOẠI NGUỒN GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
Theo bản chất:
Nguồn tự nhiên Nguồn nhân tạo
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1
. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
—
PHÂN LOẠI NGUỒN GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
Theo tính chất phát thải:
- Nguồn điểm : ống khói nhà máy, cống xả nước thải, v.v.
- Nguồn phi điểm:
+ Nguồn đường: quá trình hoạt động của các phương tiện
giao thông (xe cộ, máy bay, tàu hoả, tàu thuỷ, v.v.)
+ Nguồn bề mặt: khu chăn nuôi lớn, khu tập trung nhiều
nhà máy, xí nghiệp, đồng ruộng, dầu tràn trên biển, v.v.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1
. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG

—
PHÂN LOẠI NGUỒN GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
Nguồn điểm
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
—
PHÂN LOẠI NGUỒN GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
Nguồn đường Nguồn bề mặt
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
—
TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN:
“ Tài nguyên thiên nhiên là một phần của các thành phần
môi trường phục vụ cho cuộc sống của con người và thế
giới động thực vật”
Ví dụ: Tài nguyên nước, tài nguyên đất, tài nguyên rừng,
tài nguyên khoáng sản, v.v.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.1
. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
VỀ MÔI TRƯỜNG
—
PHÂN LOẠI TÀI NGUYÊN:
- Tài nguyên vĩnh cửu: là tài nguyên không mất đi khi sử dụng.
Ví dụ: năng lượng mặt trời, sức gió, sức nước, v.v.

- Tài nguyên có thể tái tạo: là loại tài nguyên có thể thay thế
hoặc phục hồi với điều kiện phù hợp sau một thời gian sử dụng
Ví dụ: tài nguyên nước, tài nguyên rừng, tài nguyên biển, v.v.
- Tài nguyên không thể tái tạo: là loại tài nguyên sau khi sử
dụng thì mất đi, không thể khôi phục
Ví dụ: tài nguyên khoáng sản, dầu mỏ, than đá, v.v.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.2
. MỐI QUAN HỆ GIỮA CON NGƯỜI
VÀ MÔI TRƯỜNG
—
CÁC NỘI DUNG CHÍNH:
1.2.1. Các chức năng của môi trường
1.2.2. Tác động của con người đối với môi trường
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.2.1. CÁC CHỨC NĂNG CỦA MÔI TRƯỜNG
—
3 CHỨC NĂNG:
1. Cung cấp không gian sống cho con người
2. Cung cấp tài nguyên phục vụ cuộc sống của con người
3. Chứa đựng và phân huỷ chất thải từ các hoạt động sống của
con người
Môi trường là hệ thống hỗ trợ sự sống
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.2.2. CÁC TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI ĐỐI
VỚI MÔI TRƯỜNG
—

2 TÁC ĐỘNG:
1. Khai thác tài nguyên thiên nhiên phục vụ cho các hoạt động
sống của con người → gây suy thoái và cạn kiệt tài nguyên
Ví dụ: đánh bắt thuỷ sản quá mức → gây cạn kiệt nguồn lợi thuỷ
sản, nhiều loài thuỷ sinh vật bị tuyệt chủng
2. Thải bỏ chất thải từ các hoạt động sống của con người vào
môi trường → gây ô nhiễm môi trường
Ví dụ: thải quá lượng CO
2
khổng lồ vào không khí → gây gia
tăng hiệu ứng nhà kính → tăng nhiệt độ trái đất
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.3. PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
1.3.1. KHÁI NIỆM:
“Là sự phát triển nhằm thỏa mãn các nhu cầu của thế hệ
hiện tại nhưng không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng
nhu cầu của các thế hệ tương lai”
(theo Báo cáo Bruntland của Ủy ban môi trường & Phát
triển Liên hợp quốc - 1987)
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.3. PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
1.3.2. ĐIỀU KIỆN ĐỂ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Phát triển hài hoà giữa 3 khía cạnh: phát triển kinh tế, phát
triển xã hội và bảo vệ môi trường.
KINH TẾ
MÔI TRƯỜNG
XÃ HỘI
Hiệu suất sinh

thái
PHÁT
TRIỂN BỀN
VỮNG
Khả năng
chung sống
Sự công bằng
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.4. NHỮNG VẤN ĐỀ
MÔI TRƯỜNG
TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VIỆT NAM
—
CÁC NỘI DUNG CHÍNH
1. 4.1. Những vấn đề môi trường chung trên thế giới
1.4.2. Những vấn đề môi trường ở Việt Nam
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.4.1.
TÌNH HÌNH MÔI TRƯỜNG
TRÊN THẾ GIỚI
NHỮNG VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG CHUNG
1. Ô nhiễm môi trường nước và khan hiếm nước
2. Các vấn đề không khí mang tính toàn cầu: mưa acid,
phá huỷ tầng ozone, sự nóng lên của trái đất
3. Suy giảm đa dạng sinh học
4. Sự cạn kiệt của các nguồn tài nguyên
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
1.4.2

. TÌNH HÌNH MÔI TRƯỜNG
Ở VIỆT NAM
NHỮNG VẤN ĐỀ CHÍNH
1. Tình trạng phá rừng
2. Sự suy giảm chất lượng tài nguyên đất
3. Sử dụng tài nguyên nước không hợp lý
4. Sử dụng tài nguyên khoáng sản không hợp lý
5. Suy giảm đa dạng sinh học
6. Ô nhiễm môi trường
7. Hậu quả của chiến tranh
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
NHỮNG VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG
Ở VIỆT NAM
—
TÌNH TRẠNG PHÁ RỪNG:
Khai thác gỗ trái phép
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.