xây dựng chương trình hỗ trợ tâm lý cho nhân viên y tế trong phòng chống dịch COVID 19
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.28 MB, 326 trang )
ỦY BAN NHÂN DÂN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
SỞ KHOA HỌC VÀ CƠNG NGHỆ
ỦY BAN NHÂN DÂN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA
PHẠM NGỌC THẠCH
CHƯƠNG TRÌNH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP THÀNH PHỐ
BÁO CÁO TỔNG HỢP
XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH HỖ TRỢ TÂM LÝ
CHO NHÂN VIÊN Y TẾ TRONG PHỊNG CHỐNG DỊCH
COVID-19
Cơ quan chủ trì nhiệm vụ:
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH
Chủ nhiệm nhiệm vụ: TS. ĐỖ THỊ HÀ
BS. HUỲNH NGỌC THÀNH
Thành phố Hồ Chí Minh - 2022
ỦY BAN NHÂN DÂN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
SỞ KHOA HỌC VÀ CƠNG NGHỆ
ỦY BAN NHÂN DÂN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA
PHẠM NGỌC THẠCH
CHƯƠNG TRÌNH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP THÀNH PHỐ
BÁO CÁO TỔNG HỢP
XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH HỖ TRỢ TÂM LÝ
CHO NHÂN VIÊN Y TẾ TRONG PHÒNG CHỐNG DỊCH
COVID-19
Chủ nhiệm nhiệm vụ
Đỗ Thị Hà
Huỳnh Ngọc Thành
Cơ quan chủ trì
(
Ký tên/đóng dấu xác nhận)
Nguyễn Thanh Hiệp
Thành phố Hồ Chí Minh - 2022
ỦY BAN NHÂN DÂN TP.HCM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA
PHẠM NGỌC THẠCH
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 30 tháng 5 năm 2022
BÁO CÁO THỐNG KÊ
KẾT QUẢ THỰC HIỆN NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU KH&CN
I.
THÔNG TIN CHUNG
1.
Tên nhiệm vụ:
Xây dựng Chương trình hỗ trợ tâm lý cho nhân viên y tế trong phịng chống dịch
COVID-19.
Thuộc: Chương trình/lĩnh vực (tên chương trình/lĩnh vực): Sức khỏe
2.
Chủ nhiệm nhiệm vụ:
−
Họ và tên: ĐỖ THỊ HÀ
−
Năm sinh: ngày 21 tháng 09 năm 1970
−
Học vị: Tiến sĩ Chuyên ngành: Điều dưỡng Năm đạt học vị: 2016
−
Chức danh khoa học:
−
Chức vụ: Trưởng Bộ môn Điều dưỡng Cộng đồng, Khoa Điều dưỡng – Kỹ thuật Y học
−
Tên cơ quan đang công tác: Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
−
Địa chỉ cơ quan: 2 Dương Quang Trung, Phường 12, Quận 10, Tp. Hồ Chí Minh
−
Điện thoại cơ quan: 028.38.652.435
−
Địa chỉ nhà riêng: 325 Đường Hồng Bàng, Phường 11, Quận 5, TP. Hồ Chí Minh.
−
Điện thoại nhà riêng: ĐTDĐ: 0944831458
Giới tính: Nữ
Năm được phong chức danh:
Fax: 028.38.650.025
E-mail:
Đồng chủ nhiệm
−
Họ và tên: HUỲNH NGỌC THÀNH
−
Năm sinh: 1970
−
Học vị: Chuyên khoa II
−
Chức danh khoa học:
−
Chức vụ: Phó Giám đốc
−
Tên cơ quan đang cơng tác: Trung tâm Kiểm sốt bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh
Giới tính: Nam
Chuyên ngành: Bác sỹ
Năm đạt học vị: 2012
Năm được phong chức danh:
−
Địa chỉ cơ quan: 699 Trần Hưng Đạo, phường 1, Quận 5, TPHCM
−
Điện thoại cơ quan:
−
Địa chỉ nhà riêng: 136/11/5 Trần Quang Diệu, phường 14, quận 3, Tp. Hồ Chí Minh
−
Điện thoại nhà riêng: ĐTDĐ: 0903888500
3.
Fax:
E-mail:
Tổ chức chủ trì nhiệm vụ:
−
Tên cơ quan chủ trì đề tài: Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
−
Địa chỉ cơ quan: Số 2, Đường Dương Quang Trung, Phường 12, Quận 10, TP. Hồ Chí
Minh
−
Điện thoại:
028.38.652.435
−
Fax:
028.38.650.025
−
Website:
www.pnt.edu.vn
−
Địa chỉ: Số 2, Đường Dương Quang Trung, Phường 12, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
−
Họ và tên thủ trưởng tổ chức
−
Số tài khoản: 0038.1000.0682.0001,
Tại Kho bạc Nhà nước/Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh.
TÌNH HÌNH THỰC HIỆN
II.
1.
Thời gian thực hiện nhiệm vụ:
-
Theo Hợp đồng đã ký kết: từ tháng 12 năm 2020 đến tháng 5/ năm 2022.
-
Thực tế thực hiện: từ tháng 12 năm 2020 đến tháng 4 năm 2022.
-
Được gia hạn (nếu có): từ tháng 12 năm 2020 đến tháng 5/ năm 2022
-
Lần 1 từ tháng 12 năm 2020 đến tháng 5 năm 2020.
2.
Kinh phí và sử dụng kinh phí:
a)
Tổng số kinh phí thực hiện: 682.000.000 đồng, trong đó:
-
Kính phí hỗ trợ từ ngân sách khoa học: 682.000.000 đồng.
-
Kinh phí từ các nguồn khác: 00đ.
Tình hình cấp và sử dụng kinh phí từ nguồn ngân sách khoa học:
b)
Số
TT
1
Theo kế hoạch
Thời gian
Kinh phí
(Tháng, năm)
(Tr.đ)
Tháng
341 triệu
12/2020 đến
Thực tế đạt được
Thời gian
Kinh phí
(Tháng, năm)
(Tr.đ)
04 tháng
341 triệu
Ghi chú
(Số đề nghị
quyết tốn)
Quyết toán đợt I
2
3
tháng
06/2021
Tháng 7 đến
tháng
11/2021
Tháng 02 đến
tháng 5/2022
273,00
07 tháng
273,00
Quyết toán đợt 2
68,00
04 tháng
63,00
Quyết tốn đợt 3
Kết quả sử dụng kinh phí theo các khoản chi:
c)
Đối với đề tài:
Đơn vị tính: Triệu đồng
Theo kế hoạch
Thực tế đạt được
Số
TT
Nội dung
các khoản chi
1
Trả công lao
động (khoa học,
phổ thơng)
Ngun, vật liệu,
năng lượng
Thiết bị, máy
móc
Xây dựng, sửa
chữa nhỏ
Chi khác
253,747 253,747
253,747 253,747
428,253 428,253
428,253 428,253
Tổng cộng
682,000 682,000
682,000 682,000
2
3
4
5
Tổng
NSKH
Nguồn
khác
Tổng
NSKH
Nguồn
khác
- Lý do thay đổi (nếu có):
Đối với dự án:
Đơn vị tính: Triệu đồng
Số
TT
1
2
3
4
5
Nội dung
các khoản chi
Thiết bị, máy móc
mua mới
Nhà xưởng xây
dựng mới, cải tạo
Kinh phí hỗ trợ
cơng nghệ
Chi phí lao động
Nguyên vật liệu,
năng lượng
Theo kế hoạch
Tổng
NSKH
Nguồn
khác
Thực tế đạt được
Tổng
NSKH
Nguồn
khác
Thuê thiết bị, nhà
xưởng
7 Khác
Tổng cộng
- Lý do thay đổi (nếu có):
6
3. Các văn bản hành chính trong q trình thực hiện đề tài/dự án:
(Liệt kê các quyết định, văn bản của cơ quan quản lý từ công đoạn xét duyệt, phê duyệt kinh phí,
hợp đồng, điều chỉnh (thời gian, nội dung, kinh phí thực hiện... nếu có); văn bản của tổ chức chủ
trì nhiệm vụ (đơn, kiến nghị điều chỉnh ... nếu có)
Số
TT
1
2
Số, thời gian ban
hành văn bản
Số 108/2020/HĐQPTKHCN ngày
14/12/2020
Quyết định số
616/HĐĐĐĐHYD ngày
02/10/2021
Công văn số
5514/CVĐHYKPNT
Ngày 29/12/2020
3
4
5
Số 3650/CVĐHYKPNTNCKH ngày
18/10/2021
Quyết định số
1378/QĐ-SKHCN
ngày 08 tháng 12
năm 2021
Tên văn bản
Ghi chú
Hợp đồng thực hiện nhiệm
vụ nghiên cứu khoa học và
công nghệ
Chấp thuận trong nghiên
cứu Y sinh học Đại học Y
Dược
Khảo sát tâm lý nhân viên y - Bệnh viện Chợ Rẫy;
tế trong phòng chống dịch - Bệnh viện Bệnh Nhiệt
COVID-19
Đới;
- Trung tâm Kiểm soát
bệnh tật Thành phố;
- Bệnh viện dã chiến Củ
Chi;
- Bệnh viện Điều trị
COVID-19 Cần Giờ;
- Trung tâm cấp cứu 115;
- Trung tâm Y tế Quận/
Huyện;
- Khu cách ly Thành phố.
Xin gia hạn thời gian thực - Sở Khoa học Công nghệ
hiện nhiệm vụ khoa học và thành phố Hồ Chí Minh
công nghệ
Phê duyệt nhiệm vụ
nghiên cứu khoa học
- Sở Khoa học Cơng nghệ
thành phố Hồ Chí Minh
6
Quyết định số
2061/QĐĐHYKPNT
Thành lập Hội đồng
Báo cáo kết quả thực hiện
nghiệm thu nhiệm vụ khoa nhiệm vụ
học và công nghệ cơ sở
4. Tổ chức phối hợp thực hiện nhiệm vụ:
Số
TT
Tên tổ chức đã
tham gia thực
hiện
Nội dung
tham gia chủ yếu
Sản
phẩm
chủ yếu
đạt được
Ghi chú*
1
- Lý do thay đổi (nếu có):
5. Cá nhân tham gia thực hiện nhiệm vụ:
(Người tham gia thực hiện đề tài thuộc tổ chức chủ trì và cơ quan phối hợp, không quá 10
người kể cả chủ nhiệm)
Số
TT
Tên cá nhân
đăng ký theo
Thuyết minh
1
TS.ĐD. Đỗ Thị
Hà
2
BS. CKII.
Huỳnh Ngọc
Thành
3
TS.ĐD. Huỳnh
Thị Phượng
4
ThS. Huỳnh Tấn
Sơn
5
PGS.TS.BS.
Nguyễn Thanh
Hiệp
Tên cá
nhân
đã
tham
gia
thực
hiện
Nội dung tham gia chính
Chủ nhiệm đề tài
- Xây dựng đề cương
- Xây dựng Bộ tài liệu.
- Giám sát việc triển khai
hoạt động nghiên cứu
- Báo cáo kết quả
Chủ nhiệm đề tài
Xây dựng đề cương
- Xây dựng Bộ tài liệu.
- Giám sát việc triển khai
hoạt động nghiên cứu
- Báo cáo kết quả
- Xây dựng đề cương
- Xây dựng Bộ tài liệu.
- Giám sát việc triển khai
hoạt động nghiên cứu
- Báo cáo kết quả
- Xây dựng Bộ tài liệu.
- Giám sát việc triển khai
hoạt động nghiên cứu
- Báo cáo kết quả
- Xây dựng đề cương
- Xây dựng Bộ tài liệu.
Sản phẩm
chủ yếu đạt
được
Chương
trình hỗ trợ
tâm lý cho
nhân viên y
tế trong
phịng
chống dịch
COVID-19:
01. Chương
trình hỗ trợ
tâm lý nhân
viên y tế trong
phịng chống
dịch COVID19
02. Một
chương trình
hỗ trợ tâm lý
cho nhân viên
y tế trong
phòng chống
dịch được
thiết kế trên
trang web
Ghi
chú*
6
TS.ĐD. Trần
Thùy Khánh
Linh
7
ThS. Lê Thụy
Bích Thủy
8
ThS. Nguyễn
Văn Dừa
- Giám sát việc triển khai
hoạt động nghiên cứu
- Xây dựng Bộ tài liệu.
- Giám sát việc triển khai
hoạt động nghiên cứu
- Báo cáo kết quả
- Xây dựng Bộ tài liệu.
- Giám sát việc triển khai
hoạt động nghiên cứu
- Xây dựng Bộ tài liệu.
- Giám sát việc triển khai
hoạt động nghiên cứu
- Lý do thay đổi ( nếu có):
6. Tình hình hợp tác quốc tế:
Số
TT
Theo kế hoạch
(Nội dung, thời gian, kinh phí,
địa điểm, tên tổ chức hợp tác,
số đoàn, số lượng người tham
gia...)
Thực tế đạt được
(Nội dung, thời gian, kinh phí,
địa điểm, tên tổ chức hợp tác,
số đoàn, số lượng người tham
gia...)
1
- Lý do thay đổi (nếu có):
7. Tình hình tổ chức hội thảo, hội nghị:
Theo kế hoạch
Thực tế đạt được
Số
(Nội dung, thời gian, kinh phí, địa
(Nội dung, thời gian, kinh
TT
điểm)
phí, địa điểm)
Tổ chức Hội nghị triển khai Chương Hình thức trực tuyến (online)
1
trình hỗ trợ tâm lý cho nhân viên y tế
trong phịng chống dịch COVID-19.
Ghi
chú*
Ghi
chú*
Tổng kinh phí là 1.700.000
đồng
- Lý do thay đổi (nếu có):
8. Tóm tắt các nội dung, cơng việc chủ yếu:
(Nêu tại mục 15 của thuyết minh, không bao gồm: Hội thảo khoa học, điều tra khảo sát
trong nước và nước ngoài)
Nhằm đạt được các mục tiêu của đề tài, nhóm nghiên cứu đã triển khai thực hiện
các nội dung sau:
Số
TT
1
Thời gian
(Bắt đầu, kết thúc
Người,
- tháng … năm)
cơ quan
Theo kế
Thực tế đạt được thực hiện
hoạch
Hoàn chỉnh đề cương hồn thiện được Tháng
Tháng 12/2020
xét duyệt
12/2020
Các nội dung, cơng việc
chủ yếu
(Các mốc đánh giá chủ yếu)
2
Lập danh sách NVYT tham gia phòng Tháng
chống dịch COVID-19 tại TPHCM
12/2020 đến
tháng 01 năm
2021
Tháng 12/2020
đến tháng 01
năm 2021
3
Khảo sát thực trạng nhân viên y tế bị
trầm cảm, lo âu, căng thẳng và nhu
cầu cần hỗ trợ tâm lý ở từng nhân viên
y tế theo từng nhóm cơng việc đặc thù
trong phịng chống dịch COVID-19.
Xử lý và Phân tích số liệu định lượng
Từ tháng
01/2021 đến
tháng 04/2021
4
5
6
7
7.1.
7.2.
10
11
12
14
15
III.
1.
a)
Số
TT
1
2
Từ tháng 01
đến tháng
02/2021
Trong
02/2021
Phỏng vấn sâu 40 NVYT
Tháng 24/2021
Tổng hợp và viết kết quả khảo sát điều Tháng 4/2021
tra ban đầu (Định lượng phối hợp định
tính)
Xây dựng Chương trình hỗ trợ tâm lý Tháng 4, 5 và
cho NVYT
tháng 6/2021
Soạn thảo Chương trình PFA
Xây dựng trang web hỗ trợ tâm lý kỹ
thuật số
Thẩm định chuyên gia về Chương Tháng 5, 6 và
trình hỗ trợ tâm lý
tháng 7
Thảo luận nhóm hồn thiện Chương Tháng 7 và 8
trình
/2021
Hồn thiện Chương trình chuẩn bị báo Tháng 8/2021
cáo kết quả
Trình Hội đồng tự thẩm định
Tháng 9 năm
2021
Trình báo cáo, kết thúc đề tài
Tháng
10/2021
Nhóm
nghiên
cứu
Trong tháng
4/2021
Từ tháng 4 đến
tháng 5/2021
Tháng 5 và
6/2021
Tháng từ tháng
6/2021 đến
tháng 11/2021
Tháng 11/2021 tháng 01/ 2022
Tháng 02 và
3/2022
Tháng 03/2022
Tháng 3 năm
2022
Tháng 4 - tháng
5/2022
SẢN PHẨM KH&CN CỦA NHIỆM VỤ
Sản phẩm KH&CN đã tạo ra:
Sản phẩm Dạng I:
Yêu cầu khoa học
cần đạt
Tên sản
phẩm
Theo
Thực tế
kế hoạch
đạt được
Bảng kết
quả mô tả
Đầy đủ nội dung và khoa
vấn đề tâm
01
học
lý của nhân
viên y tế
Chương
Chương trình hỗ trợ tâm lý
01
trình hỗ trợ
cho nhân viên y tế trong
Số lượng, nơi cơng
bố
(Tạp chí, nhà xuất
bản)
01
01
tâm lý cho
NVYT trong
phòng chống
dịch
COVID-19
3
phòng chống dịch COVID19
Trang webside hỗ trợ tâm
lý cho nhân viên y tế trong
phòng chống dịch COVID19
− Báo cáo đầy đủ nội dung
Bản giấy, file mềm, đĩa
CD
Báo cáo
tổng kết đề
tài
b) Sản phẩm Dạng II:
- Lý do thay đổi (nếu có):
c) Sản phẩm Dạng III:
Số
TT
Tên
sản
phẩm
1
Bài báo
cáo
khoa
học
Yêu cầu khoa học
cần đạt
Theo
kế hoạch
Lo âu - trầm cảm - căng thẳng của
điều dưỡng tham gia phòng chống
dịch COVID-19 tại TPHCM
Mức độ lo âu - trầm cảm - căng
thẳng của NVYT tham gia phòng
chống dịch COVID-19 tại TPHCM
Sự lo lắng, căng thẳng của nhân
viên y tế tham gia phòng chống
dịch COVID-19 tại TPHCM:
Nghiên cứu định tính
Sang chấn tâm lý ở nhóm nhân
viên y tế trực tiếp điều trị, chăm
sóc bệnh nhân Covid-19 tại
TPHCM
01
01
01
01
Thực tế
đạt
được
01
01
Số lượng, nơi cơng bố
(Tạp chí, nhà xuất bản)
Đăng tạp chí Điều dưỡng
Việt Nam số 35 năm
2021ISSN 2354 - 0737
Đăng tạp chí Y học
TP.HCM.
Tập 25, số 6 năm 2021.
01
Đăng tạp chí Y học
Thành phố Hồ Chí Minh.
Tập 26 Sơ 2 năm 2022
ISSN 1859 – 1779.
01
Tạp chí Y dược Phạm
Ngọc Thạch Tập 1 Số 1
năm 2022
d) Sản phẩm dạng 4: Kết quả tham gia đào tạo sau đại học
Số lượng
Theo kế hoạch
Thực tế đạt
được
đ) Tình hình đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp:
Kết quả
Số
Tên sản phẩm
Theo
Thực tế
TT
đăng ký
kế hoạch
đạt được
- Lý do thay đổi (nếu có):
e) Thống kê danh mục sản phẩm KHCN đã được ứng dụng vào thực tế
Địa điểm
Số
Tên kết quả
Thời gian
(Ghi rõ tên, địa
TT
đã được ứng dụng
chỉ nơi ứng dụng)
Số
TT
Cấp đào tạo, Chuyên ngành
đào tạo
Ghi chú
(Thời gian kết
thúc)
Ghi chú
(Thời gian kết
thúc)
Kết quả
sơ bộ
Đánh giá về hiệu quả do nhiệm vụ mang lại:
a) Hiệu quả về khoa học và công nghệ:
Kết quả mô tả vấn đề tâm lý của nhân viên y tế; Chương trình hỗ trợ tâm lý cho
NVYT bao gồm: Protocol hỗ trợ tâm lý ban đầu cho NVYT (PFA-Psychological First
Aids); Chương trình hỗ trợ tâm lý trên trang web; Chương trình can thiệp tâm lý cho NVYT
theo nhóm cơng việc; Các chương trình đào tạo liên tục nhằm tăng cường năng lực ứng
phó với sang chấn tâm lý của NVYT trong tương lai.
b) Hiệu quả về kinh tế xã hội:
Chương trình hỗ trợ tâm lý cho nhân viên y tế trong phòng chống dịch COVID-19
được xây dựng bao gồm một Chương trình hỗ trợ tâm lý ban đầu cho nhân viên y tế (PFA),
Một nội dung được thiết kế trên trang Website hỗ trợ tâm lý cho nhân viên y tế và người
dân trực tuyến, và Chương trình đào tạo liên tục nhằm hỗ trợ tâm lý cho nhân viên y tế tại
đơn vị cơ sở y tế. Hướng đến kế hoạch kết nối chuyên gia hỗ trợ sức khỏe tinh thần từ hệ
thống y tế cơ sở. Nhằm triển khai hiệu quả, cần một nghiên cứu đánh giá hiệu quả của
Chương trình hỗ trợ sức khỏe tinh thần cho nhân viên y tế, các chương trình đào tạo liên
tục và hiệu quả từ hệ thống kết nối chuyên gia tâm lý.
2.
Tình hình thực hiện chế độ báo cáo, kiểm tra của nhiệm vụ:
3.
Số
TT
Nội dung
Thời gian
thực hiện
I
Báo cáo tiến độ lần 09/4/2021
1 sau 4 tháng hoạt
động
II
Báo cáo xin gia
18/10/2021
hạn lần 1 do dịch
bệnh COVID-19
chưa thực hiện
đúng tiến độ
Chương trình
Nhận được Quyết 08/12/2021
định gia hạn tiếp
tục thực hiện
nhiệm vụ khoa học
công nghệ được
gia hạn
III
IV
Nghiệm thu cơ sở
Tháng 3/2022
Ghi chú
(Tóm tắt kết quả, kết luận chính, người chủ
trì)
− Lập được danh sách NVYT tham gia
phòng chống dịch COVID-19 tại TPHCM
− Kết quả khảo sát thực trạng NVYT bị trầm
cảm, lo âu, căng thẳng trong phòng chống
dịch COVID-19 và nhu cầu cần hỗ trợ tâm
lý theo từng nhóm cơng việc đặc thù
− Kết quả khảo sát nghiên cứu định tính
− Chương trình hỗ trợ tâm lý được xây dựng
− Thẩm định chuyên gia về Chương trình hỗ
trợ tâm lý
− Thảo luận nhóm hồn thiện Chương trình
hỗ trợ tâm lý
− Viết báo cáo kết quả theo các mục tiêu của
nhiệm vụ.
− Kết quả định lượng
− Kết quả định tính
− Chương trình hỗ trợ tâm lý NVYT
V
Báo cáo kết thúc
đề tài
26/5/2022
− Kết quả đề tài
Chủ nhiệm đề tài
(Họ tên, chữ ký)
Chủ nhiệm đề tài
(Họ tên, chữ ký)
Huỳnh Ngọc Thành
Đỗ Thị Hà
Thủ trưởng tổ chức chủ trì
(Họ tên, chữ ký và đóng dấu)
Nguyễn Thanh Hiệp
MỤC LỤC
THÔNG TIN CHUNG ........................................................................................................... 5
I.
1.
Tên nhiệm vụ: ................................................................................................................ 5
2.
Chủ nhiệm nhiệm vụ: .................................................................................................... 5
3.
Tổ chức chủ trì nhiệm vụ: ............................................................................................. 6
II.
TÌNH HÌNH THỰC HIỆN ..................................................................................................... 6
1.
Thời gian thực hiện nhiệm vụ: ...................................................................................... 6
2.
Kinh phí và sử dụng kinh phí: ....................................................................................... 6
3. Các văn bản hành chính trong q trình thực hiện đề tài/dự án: ............................................. 8
4. Tổ chức phối hợp thực hiện nhiệm vụ: ................................................................................... 9
5. Cá nhân tham gia thực hiện nhiệm vụ: .................................................................................... 9
6. Tình hình hợp tác quốc tế: ..................................................................................................... 10
7. Tình hình tổ chức hội thảo, hội nghị: .................................................................................... 10
8. Tóm tắt các nội dung, công việc chủ yếu: ............................................................................. 10
III.
SẢN PHẨM KH&CN CỦA NHIỆM VỤ ............................................................................ 11
1.
Sản phẩm KH&CN đã tạo ra: ...................................................................................... 11
2.
Đánh giá về hiệu quả do nhiệm vụ mang lại: .............................................................. 13
3.
Tình hình thực hiện chế độ báo cáo, kiểm tra của nhiệm vụ: ...................................... 13
ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................................................. 1
Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................................................... 4
Giả thuyết nghiên cứu ................................................................................................................. 4
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN TÀI LIỆU .......................................................................................... 7
1.1.
Tổng quan về đại dịch COVID-19 ................................................................................ 7
1.1.
Đặc thù công việc của NVYT trong tham gia phòng chống dịch ................................. 8
1.2.
Ảnh hưởng của đại dịch đến sức khỏe tinh thần nhân viên y tế .................................. 12
1.2.1.
Căng thẳng tâm lý ....................................................................................................... 12
1.2.2.
Tâm lý lo lắng .............................................................................................................. 12
1.2.3.
Trầm cảm ..................................................................................................................... 13
1.2.4.
Rối loạn giấc ngủ ........................................................................................................ 13
1.2.5.
Kiệt sức (burn out) ...................................................................................................... 14
1.2.6.
Hỗ trợ tâm lý cho NVYT trong cơng tác phịng chống dịch COVID-19...................... 15
2.2.
Đánh giá cơng trình nghiên cứu đã công bố và thực hiện ........................................... 18
2.3.
Hiện trạng các cơng trình nghiên cứu liên quan đến nhiệm vụ................................... 20
2.4.
Chiến lược can thiệp sơ cứu tâm lý............................................................................. 22
CHƯƠNG III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................................ 25
3.1.
Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................ 25
Giai đoạn 1: Giai đoạn Khảo sát điều tra ban đầu .............................................................. 25
Giai đoạn 2: Giai đoạn xây dựng chương trình hỗ trợ tâm lý cho NVYT ............................ 25
1.
1.3.
Thời gian nghiên cứu: ................................................................................................. 25
1.4.
Dân số mẫu nghiên cứu ............................................................................................... 26
1.4.1.
Giai đoạn nghiên cứu định lượng ............................................................................... 26
1.4.2.
Giai đoạn nghiên cứu định tính .................................................................................. 27
1.5.
Cỡ mẫu nghiên cứu và phương pháp chọn mẫu.......................................................... 27
1.6.
Công cụ nghiên cứu .................................................................................................... 29
1.6.1.
Công cụ thu thập thông tin định lượng ....................................................................... 29
1.6.2.
Công cụ thu thập thơng tin định tính .......................................................................... 32
1.7.
Phương pháp thu thập số liệu ...................................................................................... 33
1.7.1.
Nghiên cứu định lượng................................................................................................ 33
1.7.2.
Nghiên cứu định tính ................................................................................................... 34
3.2.
Giai đoạn 2: Xây dựng Chương trình hỗ trợ tâm lý cho NVYT ................................. 36
3.3.
Tổ chức chủ trì thực hiện: Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch ..................... 40
3.4.
Quản lý thông tin, xử lý và phân tích số liệu .............................................................. 41
3.5.
Đạo đức trong nghiên cứu ........................................................................................... 43
4.
Điều kiện cơ sở vật chất .............................................................................................. 43
5.
Phương án phối hợp với các tổ chức nghiên cứu ........................................................ 43
KẾT QUẢ MỤC TIÊU 1 ..................................................................................................... 45
1.1.
Nghiên cứu định lượng ............................................................................................... 45
1.1.1.
Kết quả ........................................................................................................................ 45
1.1.1.1. Đặc điểm nhân khẩu học của đối tượng nghiên cứu ................................................... 45
1.1.1.2. Lo âu, trầm cảm và căng thẳng của đối tượng nghiên cứu ......................................... 48
1.1.1.3. Mối liên quan giữa nhân khẩu học và lo âu ................................................................ 51
1.1.1.4. Mối liên quan giữa nhân khẩu học và trầm cảm ......................................................... 54
1.1.1.5. Mối liên quan giữa nhân khẩu học và căng thẳng....................................................... 57
1.2.
Bàn luận ...................................................................................................................... 60
Hạn chế của nghiên cứu .............................................................................................. 69
1.3.
Kết luận ....................................................................................................................... 70
2.
Kết quả nghiên cứu định tính ...................................................................................... 71
2.1.
Kết quả ........................................................................................................................ 71
2.1.1.
Lo lắng ......................................................................................................................... 74
2.1.2.
Căng thẳng .................................................................................................................. 80
2.1.3.
Trầm cảm ..................................................................................................................... 88
2.1.4.
Rối loạn giấc ngủ ........................................................................................................ 92
2.1.5.
Sang chấn tâm lý và tâm linh ...................................................................................... 92
2.1.6.
Kết quả theo từng nhóm cơng việc đặc thù ................................................................. 93
2.1.7.
Các giải pháp ứng phó sang chấn tâm lý của NVYT trong đại dịch COVID-19 ...... 104
2.1.8.
Giải pháp ứng phó tích cực ....................................................................................... 104
2.1.9.
Giải pháp ứng phó tiêu cực ....................................................................................... 108
2.1.10. Mong muốn và kiến nghị của NVYT tham gia PCD COVID-19 ............................... 110
3.
Kết luận chung mục tiêu 1 .................................................................................................. 114
KẾT QUẢ MỤC TIÊU 2. XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH HỖ TRỢ TÂM LÝ CHO NHÂN
VIÊN Y TẾ TRONG PHÒNG CHỐNG DỊCH COVID-19 ....................................................... 117
GIỚI THIỆU................................................................................................................................ 117
I.
II.
TỔNG QUAN VỀ TÂM LÝ HỌC .................................................................................... 123
1.1.
Tâm lý........................................................................................................................ 123
1.1.1.
Khái niệm tâm lý........................................................................................................ 123
1.1.2.
Chức năng tâm lý ...................................................................................................... 125
1.1.3.
Phân loại các hiện tượng tâm lý................................................................................ 125
1.1.4.
Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động tâm lý ............................................................. 127
1.1.5.
Nguyên tắc vận hành tâm lý ...................................................................................... 128
1.1.6.
Sự bất thường về tâm lý ............................................................................................. 128
1.2.
Tâm lý học ................................................................................................................. 129
1.2.1.
Khái niệm .................................................................................................................. 129
1.2.2.
Vai trò của tâm lý học ............................................................................................... 130
1.2.3.
Ứng dụng thực tiễn trong chăm sóc sức khỏe tinh thần của cá nhân ....................... 130
1.3.
Sang chấn tâm lý ....................................................................................................... 131
1.4.
Tầm quan trọng của hỗ trợ tâm lý ............................................................................. 133
CƠ SỞ CÁC HỌC THUYẾT VỀ HỖ TRỢ TÂM LÝ ...................................................... 135
2.1.
Học thuyết giải thích cơ chế sang chấn tâm lý .......................................................... 135
2.1.1.
Học thuyết Phát triển tâm lý xã hội (Psychosocial Development Theory) ............... 135
2.1.2.
Học thuyết Phân tâm học (Psychoanalysis Theory) ................................................. 137
2.1.3.
Tâm lý học hiện sinh (Existial psychology) .............................................................. 138
2.2.
Thuyết về cảm xúc .................................................................................................... 139
2.2.1.
Lý thuyết Cảm giác – Tri giác (James – Lange theory) ............................................ 140
2.2.2.
Lý thuyết về nhận thức-cảm xúc (Conigtive Emotion theory) ................................... 141
2.2.3.
Lý thuyết sự kiện cảm xúc (Affective events theory) ................................................. 142
2.3.
Các học thuyết về hỗ trợ, can thiệp tâm lý................................................................ 143
2.3.1.
Thuyết nhu cầu cơ bản của Maslow.......................................................................... 143
2.3.2.
Học thuyết hỗ trợ xã hội (Social support theory) ..................................................... 146
2.3.3.
Học thuyết Chuyển đổi căng thẳng ........................................................................... 147
2.3.4.
Học thuyết hành vi .................................................................................................... 151
2.3.5.
Trị liệu Nhận thức hành vi (Cognitive Behavioral Therapy-CBT) ........................... 153
2.3.6.
Mơ hình nhóm Balint của Micheal Balint (1896 -1970) ........................................... 153
2.3.7.
Điều trị tâm thần ....................................................................................................... 154
2.3.8.
Thuyết tự quyết .......................................................................................................... 154
2.3.9.
Mơ hình Hiệu chỉnh đáp ứng với căng thẳng ........................................................... 156
2.3.10. Mơ hình Tiến trình kép (Dual process model) .......................................................... 159
III.
NHU CẦU HỖ TRỢ TÂM LÝ CỦA NHÂN VIÊN Y TẾ TRONG ĐẠI DỊCH ............ 165
3.1.
Bối cảnh hỗ trợ tâm lý cho NVYT trong phòng chống dịch COVID-19 .................. 165
3.2.
Tầm quan trọng của việc hỗ trợ tâm lý cho NVYT trong phòng chống dịch
3.3.
Thực trạng sang chấn tâm lý của NVYT tham gia phòng chống dịch ...................... 168
IV. CHƯƠNG TRÌNH HỖ TRỢ TÂM LÝ CHO NHÂN VIÊN Y TẾ ................................... 177
NỘI DUNG 1. PROTOCOL HỖ TRỢ TÂM LÝ BAN ĐẦU CHO NHÂN VIÊN Y TẾ ......... 179
1.
Giới thiệu Protocol PFA ........................................................................................... 179
2.
Nguyên tắc hoạt động của PFA ................................................................................ 183
3.
Hành động cốt lõi của chương trình hỗ trợ tâm lý .................................................... 185
4.
Áp dụng Chương trình HTTL cho NVYT theo ngun tắc “Nhìn, Lắng nghe, Kết
nối”
189
4.1.
Nhìn........................................................................................................................... 189
4.1.1.
Đánh giá thơng tin về những gì đã và đang xảy ra................................................... 189
4.1.2.
Nguy cơ về an toàn và an ninh .................................................................................. 190
4.1.3.
Đánh giá tổn thương thể chất ................................................................................... 191
4.1.4.
Đánh giá nhu cầu cơ bản và nhu cầu cần hỗ trợ khẩn cấp ....................................... 191
4.1.5.
Đánh giá phản ứng cảm xúc...................................................................................... 192
4.2.
Lắng nghe .................................................................................................................. 193
4.3.
Kết nối ....................................................................................................................... 199
4.4.
Các giai đoạn hỗ trợ tâm lý ....................................................................................... 204
4.4.1.
Giai đoạn sơ cứu ....................................................................................................... 206
4.4.2.
Giai đoạn duy trì ....................................................................................................... 207
4.4.3.
Giai đoạn kết thúc ..................................................................................................... 207
4.5.
Hỗ trợ tâm lý cho nhóm nhân viên y tế ..................................................................... 208
4.5.1.
Sự cần thiết hỗ trợ tâm lý cho nhóm.......................................................................... 208
4.5.2.
Trường hợp áp dụng hỗ trợ tâm lý theo nhóm .......................................................... 210
4.5.3.
Chọn chủ đề hỗ trợ tâm lý phù hợp cho nhóm .......................................................... 210
4.5.4.
Lợi ích khi cung cấp PFA theo nhóm ........................................................................ 211
4.5.5.
Kỹ năng hỗ trợ tâm lý cho nhóm ............................................................................... 212
4.6.
Đánh giá trong hỗ trợ tâm lý ..................................................................................... 215
4.6.1.
Mục tiêu của đánh giá ............................................................................................... 215
4.6.2.
Các phương pháp đánh giá ....................................................................................... 215
4.7.
Các lưu ý khi thực hiện PFA cho nhân viên y tế ....................................................... 216
4.7.1.
Không làm hại (DO NO HARM) ............................................................................... 216
4.7.2.
Lưu ý bối cảnh văn hóa ............................................................................................. 217
4.7.3.
Tơn trọng NVYT......................................................................................................... 217
4.7.4.
Bảo mật thông tin ...................................................................................................... 218
4.7.5.
Các điều nên làm và khơng được làm ....................................................................... 219
4.8.
Tóm tắt Protocol hỗ trợ tâm lý ban đầu cho NVYT (PFA) ....................................... 220
4.9.
Kết luận của PFA ...................................................................................................... 221
NỘI DUNG 2. HỖ TRỢ TÂM LÝ THÔNG QUA TRANG WEB ............................................ 223
1.
Nhu cầu thiết kế trang web hỗ trợ tâm lý .................................................................. 223
2.
Mục đích .................................................................................................................... 224
3.
Nội dung và cấu trúc trang web................................................................................. 224
4.
Ứng dụng công nghệ ................................................................................................. 225
5.
Đối tượng sử dụng ..................................................................................................... 225
NỘI DUNG 3. CHƯƠNG TRÌNH HỖ TRỢ TÂM LÝ CHO NHÂN VIÊN Y TẾ THEO NHĨM
CƠNG VIỆC ............................................................................................................................... 229
1.
Tóm tắt thực trạng các vấn đề tâm lý cần can thiệp ở các nhóm cơng việc .............. 229
1.1.
Kết quả khảo sát định lượng ..................................................................................... 229
1.2.
Kết quả khảo sát định tính các nhóm cơng việc........................................................ 230
1.3.
Kết luận thực trạng các vấn đề tồn tại của trạng thái tâm lý ở NVYT ..................... 231
2.
Mục tiêu chương trình ............................................................................................... 232
3.
Nội dung hành động cụ thể của chương trình can thiệp tâm lý, tâm thần ................ 233
3.1.
Trường hợp NVYT cần hỗ trợ tâm lý khẩn cấp ........................................................ 233
3.2.
Nhận diện vấn đề và hướng can thiệp ....................................................................... 233
3.3.
Tổ chức thực hiện ..................................................................................................... 235
3.3.1.
Can thiệp cho Nhóm 1............................................................................................... 235
3.3.2.
Can thiệp cho Nhóm 2............................................................................................... 240
3.3.3.
Can thiệp cho Nhóm 3............................................................................................... 244
3.3.4.
Can thiệp cho Nhóm 4: ............................................................................................. 247
NỘI DUNG 4. CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO ......................................................................... 253
1.
Chương trình đào tạo liên tục (CME): Chương trình đào tạo nhân lực nòng cốt hỗ trợ
tâm lý ban đầu cho nhân viên y tế........................................................................................... 253
1.1.
Tính thực tiễn ............................................................................................................ 253
1.2.
Tên khóa học: Chương trình đào tạo nhân lực nịng cốt hỗ trợ tâm lý ban đầu cho
nhân viên y tế .......................................................................................................................... 254
1.3.
Mục tiêu đào tạo của khóa học ................................................................................. 254
1.4.
Đối tượng học viên.................................................................................................... 254
1.5.
Nội dung thực hiện (Phụ lục đính kèm) .................................................................... 255
2.
Chương trình CME: Tự chăm sóc sức khỏe tâm thần............................................... 255
2.1.
Tính thực tiễn ............................................................................................................ 255
2.2.
Tên khóa học: Tự chăm sóc sức khỏe tâm thần ........................................................ 256
2.3.
Mục tiêu đào tạo của khóa học: ................................................................................ 256
2.4.
Đối tượng học viên tham dự khoá đào tạo: ............................................................... 256
2.5.
Nội dung chương trình .............................................................................................. 256
3.
Định hướng xây dựng Chương trinh CME: Tự chăm sóc sức khỏe tâm thần trong
nhóm lãnh đạo quản lý ............................................................................................................ 256
NỘI DUNG 5. ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ TƯ VẤN TÂM LÝ CHO NHÂN VIÊN Y
TẾ
1.
259
Sự cần thiết................................................................................................................ 259
2.
Nội dung thực hiện .................................................................................................... 259
2.1.
Kết nối hệ thống chuyên gia hỗ trợ tâm lý ................................................................ 259
2.2.
Định hướng thiết lập hệ thống chuyên gia hỗ trợ tâm lý ........................................... 260
2.3.
Định hướng thiết lập Tổng đài tư vấn sức khỏe tâm lý miễn phí cho NVYT ........... 262
NỘI DUNG 6. KHUYẾN NGHỊ ................................................................................................ 265
TĨM TẮT CHƯƠNG TRÌNH HỖ TRỢ TÂM LÝ
III.
KẾT LUẬN ........................................................................................................................ 285
KHUYẾN NGHỊ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1. Phân bổ nhân viên y tế theo nhóm cơng việc .................................................................. 28
Bảng 2. Mức độ trầm cảm, lo âu, căng thẳng ............................................................................... 31
Bảng 3. Nhân khẩu học của đối tượng nghiên cứu theo nhóm cơng việc..................................... 46
Bảng 4. Chuyên ngành và nhu cầu hỗ trợ tâm lý của đối tượng nghiên cứu ................................ 47
Bảng 5. Tỉ lệ nhân viên y tế lo âu, trầm cảm và căng thẳng theo nhóm cơng việc (N = 2870) .... 49
Bảng 6. Mức độ nhân viên y tế lo âu, trầm cảm và căng thẳng theo nhóm cơng việc (N = 2870)50
Bảng 7. Mối liên quan giữa Lo âu, trầm cảm và căng thẳng (N = 2870) ..................................... 51
Bảng 8. Mối liên quan giữa nhân khẩu học và lo âu của đối tượng nghiên cứu ........................... 52
Bảng 9. Mối liên quan giữa nhân khẩu học và trầm cảm của đối tượng nghiên cứu (N = 2.870) 55
Bảng 10. Mối liên quan giữa nhân khẩu học và căng thẳng của đối tượng nghiên cứu .............. 58
Bảng 11. Thông tin chung đối tượng phỏng vấn sâu (N = 40) ..................................................... 72
Bảng 12. Tóm tắt mục tiêu và nội dung hoạt động ..................................................................... 119
Bảng 13. Nguyên tắc 03 hành động “Nhìn, Lắng nghe và Kết nối” của WHO [101] ................ 184
Bảng 14. Tóm tắt 8 hành động cốt lõi dựa trên nguyên tắc “Nhìn, Lắng nghe, Kết nối” dành cho
NVYT trong đại dịch COVID-19 của Forbes và cộng sự [31] ................................................... 186
Bảng 15. “Nhìn, Lắng nghe, Kết nối” cho cá nhân và cho nhóm ............................................... 213
Bảng 16. Nhân viên y tế có sang chấn tâm lý mức độ từ nặng trở lên (N = 2870)..................... 229
Bảng 17. Tóm tắt áp dụng học thuyết vào tăng cường năng lực ứng phó với sang chấn tâm lý và
khả năng phục hồi ....................................................................................................................... 249
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1. Lo lắng của NVYT tham gia phòng chống COVID-19 .................................................. 79
Sơ đồ 2. Căng thẳng của NVYT tham gia phòng chống COVID-19 ............................................ 87
Sơ đồ 3. Dấu hiệu trầm cảm của NVYT tham gia phòng chống COVID-19 ................................ 91
Sơ đồ 4. Lo lắng của nhóm lãnh đạo, quản lý, điều hành ............................................................. 95
Sơ đồ 5. Căng thẳng tâm lý của Nhóm 1 (Lãnh đạo, quản lý, điều hành) .................................... 96
Sơ đồ 6. Căng thẳng, áp lực cơng việc của Nhóm 1 (Lãnh đạo, quản lý, điều hành) ................... 97
Sơ đồ 7. Căng thẳng, áp lực trách nhiệm của Nhóm 1 (Lãnh đạo, quản lý, điều hành) ................ 97
Sơ đồ 8. Căng thẳng, áp lực tâm lý của Nhóm 2 ........................................................................... 99
Sơ đồ 9. Sơ đồ: Căng thẳng, áp lực tâm lý của Nhóm 3 ............................................................. 101
Sơ đồ 10. Căng thẳng, áp lực tâm lý của Nhóm 4 ....................................................................... 102
Sơ đồ 11. Tóm tắt một số tác động tiêu cực từ đại dịch lên NVYT ............................................ 103
Sơ đồ 12. Các giải pháp ứng phó sang chấn tâm lý của NVYT .................................................. 105
Sơ đồ 13. Cải thiện quan hệ xã hội ứng phó sang chấn tâm lý của NVYT ................................. 106
Sơ đồ 14. Tăng cường năng lực ứng phó sang chấn tâm lý của NVYT ...................................... 107
Sơ đồ 15. Giải pháp kiểm soát lo lắng, căng thẳng của NVYT .................................................. 109
Sơ đồ 16. Mong muốn và kiến nghị của NVYT.......................................................................... 111
Sơ đồ 17. Sơ đồ Hoạt động tâm lý cá nhân ................................................................................. 124
Sơ đồ 18. Tháp nhu cầu cơ bản của Maslow ............................................................................... 144
Sơ đồ 19. Framework of Lazarus theory (1984) ......................................................................... 150
Sơ đồ 20. Thuyết tự quyết (Self Determination theory) .............................................................. 155
Sơ đồ 21. Mô hình Tiến trình kép ............................................................................................... 161
Sơ đồ 22. Xây dựng Chương trình theo lý thuyết khoa học ........................................................ 163
Sơ đồ 23. Protocol PFA ............................................................................................................... 182
Sơ đồ 24. Mơ hình Tiến trình kép ............................................................................................... 193
Sơ đồ 25. Sơ đồ Kết nối .............................................................................................................. 199
Sơ đồ 26. Tóm tắt hỗ trợ tâm lý ban đầu cho NVYT (PFA) ....................................................... 219
Sơ đồ 27. Hỗ trợ tâm lý cho nhóm NVYT .................................................................................. 221
Sơ đồ 28. Tóm tắt trang web hỗ trợ tâm lý cho NVYT ............................................................... 228
Sơ đồ 29. Sơ đồ Căng thẳng, áp lực tâm lý nhóm 2 .................................................................... 242
Sơ đồ 30. Sơ đồ hỗ trợ tâm lý nhóm 2......................................................................................... 243
Sơ đồ 31. Tóm tắt và hướng dẫn áp dụng chương trình hỗ trợ tâm lý cho NVYT ..................... 282
Sơ đồ 32. Quy trình hỗ trợ tâm lý NVYT trong đại dịch ............................................................ 284
