Chương 2: GCCN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GCCN

NỘI DUNG
1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN VỀ
GCCN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GCCN
2. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ THỰC HIỆN SỨ MỆNH LỊCH SỬ
CỦA GCCN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

3. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM


1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN
VỀ GCCN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GCCN
- Sự ra đời của giai cấp công nhân
- Khái niệm giai cấp công nhân
- Nội dung, đặc điểm sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân
- Điều kiện khách quan và nhân tố chủ
quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân


1.1. Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin về
giai cấp công nhân

- Sự ra đời của giai cấp công
nhân
- Khái niệm giai cấp công
nhân
C.Mác - Ph.Ăngghen

Sự ra đời của giai cấp công nhân

- GCCN là sản phẩm của hoàn cảnh lịch sử cụ
thể, cùng với sự tiến triển của lịch sử, GCCN
luôn phát triển và được bổ sung những đặc
trưng mới
- GCCN ra đời gắn liền với sự xuất hiện, phát
triển của nền đại công nghiệp
“Các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong
cùng với sự phát triển của đại cơng nghiệp; cịn
giai cấp vô sản lại là sản phẩm của bản thân nền
đại công nghiệp” (C.Mác và Ph.Ăngghen)


Sự ra đời, phát triển của nền đại
công nghiệp TBCN
- Làm cho những người sản xuất nhỏ bị phá sản, mất hết TLSX
phải bán sức lao động, làm thuê cho đại công nghiệp
- Nhu cầu nhân công ngày càng lớn, thu hút các giai tầng khơng có
TLSX vào làm th
- Đại công nghiệp buộc người lao động lệ thuộc vào máy móc, lao
động của cơng nhân mất tính độc lập
Giai cấp công nhân ra đời


Khái niệm giai cấp cơng nhân
Hai thuộc tính cơ bản của giai cấp công nhân
Thứ nhất, về phương thức lao động

Giai cấp công nhân là những
người trực tiếp hoặc gián tiếp vận
hành cơng cụ sản xuất có tính
chất cơng nghiệp ngày càng hiện
đại và xã hội hóa cao


Khái niệm giai cấp cơng nhân
Hai thuộc tính cơ bản của giai cấp cơng nhân
Thứ hai, về vị trí trong QHSXTBCN

- Khơng có hoặc có rất ít TLSX
- Phải bán sức lao động cho nhà
tư bản
- Bị bóc lột giá trị thặng dư


Khái niệm giai cấp cơng nhân

GCCN là một tập đồn xã hội, hình thành và phát triển
cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện
đại; là giai cấp đại diện cho LLSX tiên tiến; là lực
lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ CNTB
lên CNXH; trong CNTB, họ là những người khơng có
hoặc về cơ bản khơng có TLSX phải làm th cho
GCTS và bị GCTS bóc lột giá trị thặng dư; Đây là giai
cấp có sứ mệnh phủ định chế độ TBCN, xây dựng thành
cơng CNXH và CNCS trên tồn thế giới.

1.2. Nội dung và đặc điểm sứ mệnh lịch sử của GCCN
1.2.1. Nội dung SMLS của GCCN
Sứ mệnh lịch sử của một giai cấp là toàn bộ những nhiệm vụ mà lịch sử giao phó cho
giai cấp đó do địa vị kinh tế - xã hội khách quan của giai cấp ấy quy định để thực hiện
bước chuyển cách mạng từ hình thái kinh tế - xã hội này sang hình thái kinh tế - xã hội
khác cao hơn.

Sứ mệnh lịch sử của GCCN là sứ mệnh mà
lịch sử giao phó cho GCCN để thực hiện sự
chuyển biến từ HTKT-XH TBCN sang
HTKT-XH CSCN.


1.2.1. Nội dung SMLS của GCCN

Xóa bỏ chế độ TBCN nói riêng cùng chế độ áp bức bóc
lột nói chung; giải phóng GCCN và nhân dân lao động
khỏi mọi áp bức bóc lột; xây dựng xã hội xã hội chủ
nghĩa và cộng sản chủ nghĩa văn minh


1.2.1. Nội dung SMLS của GCCN

Lĩnh vực chính trị
Xóa bỏ nhà nước
thống trị cũ, giành
chính quyền về
tay GCCN và
NDLĐ, xây dựng
nhà nước và nền

dân chủ XHCN

Lĩnh vực kinh tế
Xóa bỏ chế độ
chiếm hữu tư
nhân về TLSX,
giải phóng LLSX,
xây dựng chế độ
cơng hữu về
TLSX

Lĩnh vực VH-TT
Xóa bỏ những giá
trị VH-TT cũ lạc
hậu, giải phóng
con người trên lĩnh
vực VH-TT, xây
dựng nền văn hóa
mới, hệ tư tưởng
mới và con người
mới



Đặc điểm SMLS của GCCN

Thực hiện sứ mệnh lịch sử là sự nghiệp của bản thân GCCN
cùng đông đảo NDLĐ và mang lại lợi ích cho đa số
Sứ mệnh lịch sử của GCCN không phải là thay thế chế độ tư
hữu này bằng chế độ tư hữu khác, mà là xóa bỏ chế độ tư hữu

về TLSX chủ yếu
Giành quyền lực thống trị xã hội là tiền đề quan trọng để cải
tạo toàn diện, triệt để, sâu sắc xã hội cũ, xây dựng xã hội mới
với mục tiêu giải phóng con người


1.3. Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của GCCN
Điều kiện
khách quan
Địa vị
kinh tế
- xã hội
của
GCCN

Đặc
điểm
chính
trị - xã
hội của
GCCN

Điều kiện chủ
quan

Giai
cấp
công
nhân

Đảng
Cộng
sản

Liên
minh
giai
cấp


Điều kiện
khách quan

Địa vị kinh tế - xã hội của GCCN

Trong LLSX TBCN

Trong QHSX TBCN

Trong xã hội TBCN

- GCCN là yếu tố
quan trọng nhất,
cách mạng nhất
- Giai cấp đại diện
cho LLSX có trình
độ xã hội hóa cao
- Lực lượng xã hội
quyết định phá vỡ
QHSX TBCN

- Khơng có TLSX
- Bị lệ thuộc trong quá
trình sản xuất và
phân phối sản phẩm
- Do đó mâu thuẫn
giữa GCVS và
GCTS là mâu thuẫn
khơng thể điều hịa

- Là giai cấp đơng
đảo của xã hội
- Là giai cấp dưới
cùng của xã hội


Điều kiện
khách quan

Đặc điểm chính trị - xã hội của GCCN

Giai cấp tiên
tiến nhất

Giai cấp có tinh
thần cách mạng
triệt để nhất

- Đại diện cho
LLSX tiên tiến

- Có trình độ ngày
càng cao
- Có lý luận MácLênin soi đường

- Xóa bỏ chế độ
chiếm hữu tư nhân
về TLSX
- Xóa bỏ triệt để
chế độ người bóc
lột người
- Giải phóng xã hội

Giai cấp ý thức
tổ chức kỷ luật
cao

Giai cấp có bản
chất quốc tế

- Lao động trong
nền đại công
nghiệp
- Đấu tranh chống
GCTS

- Địa vị KT-XH
của GCCN các
nước giống nhau
và có cùng mục
tiêu

- GCTS là một
lực lượng quốc tế


Điều kiện chủ quan
Sự phát
triển,
trưởng
thành
của bản
thân
GCCN

Về lượng: số
lượng, tỷ lệ, cơ
cấu…
Về chất: năng
lực, trình độ
làm chủ KHCN,
ý thức giác ngộ
chính trị…

Quy định chất lượng, quy mô và tốc độ của quá
trình thực hiện sứ mệnh lịch sử


Điều kiện chủ quan
Đảng Cộng sản

Điều kiện chủ

quan quan
trọng nhất, tiên
quyết nhất để
GCCN thực
hiện thắng lợi
sứ mệnh lịch sử

Dấu hiệu
khẳng định
GCCN trở
thành giai cấp
tự giác và
trưởng thành
về chính trị, tư
tưởng và tổ
chức


Điều kiện chủ quan
Đảng Cộng sản
Quy luật hình thành

Quy luật
chung: Sự kết
hợp giữa chủ
nghĩa MácLênin với
phong trào
công nhân

Việt Nam: chủ

nghĩa MácLênin + phong
trào công nhân
+ phong trào
yêu nước


Điều kiện chủ quan
Đảng Cộng sản
Vai trò

Hoạch
định
đường
lối đúng
đắn

Tập hợp
lực
lượng

Tổ chức
thực hiện
đường lối


Điều kiện chủ quan

Thực
hiện
khối

liên
minh
giai
cấp

Thực hiện liên minh GCCN,
GCND, tầng lớp trí thức cùng
các tầng lớp lao động khác

Điều kiện chủ quan để tăng
cường sức mạnh của GCCN


2. Giai cấp công nhân và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân hiện nay
2.1. Giai cấp công nhân hiện
nay

2.2. Thực hiện SMLS của
GCCN trên thế giới hiện nay


2.1. Giai cấp công nhân hiện nay
Những điểm tương
đồng

Những điểm khác biệt

- GCCN vẫn là LLSX hàng đầu,
tiên tiến, chủ thể của q trình sản

xuất cơng nghiệp hiện đại mang tính
xã hội hóa cao
- Vẫn bị GCTS bóc lột giá trị thặng
dư, vì vậy vẫn có xung đột cơ bản
về lợi ích
- Vẫn là lực lượng đi đầu trong các
phong trào đấu tranh vì hịa bình, …

- Xu hướng trí tuệ hóa GCCN diễn
ra mạnh mẽ
- Có sự thay đổi về cơ cấu, số lượng
- GCCN ở các nước XHCN đã trở
thành giai cấp lãnh đạo