Ngày soạn: 20/10/2022
Ngày giảng: 22/10/2022
BÀI 3: YÊU THƯƠNG VÀ CHIA SẺ
TIẾT: 26 (Đọc) CÔ BÉ BÁN DIÊM (Tiết 1)
(An- đéc –xen)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Tri thức ngữ văn (cốt truyện, nhân vật trong truyện: Ngoại hình, hành động, ngơn
ngữ, thế giới nội tâm).
- Tác hại của sự vô cảm, sức mạnh của giá trị nhân văn, tình yêu thương
- Cảnh ngộ và nỗi khổ cực của cô bé bán diêm
- Niềm thương cảm sâu sắc của nhà văn đối với những số phận bất hạnh
2. Năng lực:
- Nhận biết được người kể chuyện ngôi thứ ba, thái độ của người kể chuyện
- Nhận biết được bối cảnh diễn ra câu chuyện, cảnh ngộ, ngoại hình, khát khao của
nhân vật
- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do văn bản gợi ra
3. Phẩm chất:
- Nhân ái: Biết đồng cảm và giúp đỡ những người thiệt thịi, bất hạnh; trân trọng tình
bạn, tơn trọng sự khác biệt
- Trách nhiệm: Có trách nhiệm với bản thân, gia đình, cộng đồng, xã hội; có tinh thần
đấu tranh với những quan điểm thiếu lành mạnh, trái đạo lý
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Thiết bị dạy học: Máy chiếu; Phiếu học tập; Tranh ảnh
- Học liệu: Bài soạn (Word; Powerpoint); SGK; SGV
2. Chuẩn bị của học sinh:
- SGK, Vở ghi, vở bài tập;
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. Mở đầu
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV Cho học sinh video về hình ảnh đứa bé trong bài hát của nhạc sĩ Minh Khang
? Sau khi xem video gợi cho em có suy nghĩ và cảm xúc gì?
HS: Theo dõi và lắng nghe
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
GV: Gợi ý, hỗ trợ học sinh thực hiện nhiệm vụ
HS: Suy nghĩ, trả lời
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận
HS: Trình bày kết quả
GV: Lắng nghe, gọi HS nhận xét và bổ sung
Bước 4: Kết luận, nhận định
GV: Chuẩn kiến thức, dẫn dắt vào bài mới
1
Vậy các em có cảm thấy mình thật may mắn khi được ngồi học tập ở đây, được yêu
thương, chăm sóc, bảo vệ, che chở và tơn trọng khơng?Mỗi chúng ta cần phải yêu
thương, chia sẻ với mọi người trong xã hội. Không phải đứa trẻ nào sinh ra cũng có
may mắn như chúng ta, đúng khơng các em? Một trong những bạn nhỏ thiếu may mắn
ấy chính là cơ bé bán diêm trong tác phẩm cùng tên của nhà văn Đan Mạch An-đécxen
HS: Lắng nghe và ghi nhớ.
B. Hình thành kiến thức mới
Hoạt động của GV và HS
Kiến thức cần đạt
Hoạt động 1: Đọc văn bản
*Nhiệm vụ 1: HD HS đọc - chú thích
- GV: Hướng dẫn HS đọc (Yêu cầu học
sinh đọc trước khi đến lớp), lưu ý về ngôi
kể, sắc thái biểu cảm
- GV đọc mẫu thành tiếng một đoạn đầu, sau
đó HS thay nhau đọc thành tiếng tồn VB.
GV tổ chức thảo luận cặp đơi
- GV chiếu hình ảnh đảo thứ tự các sự việc
- 1/ Sắp xếp các hình ảnh theo thứ tự câu
chuyện và tóm tắt theo tranh
2/ Nối từ ngữ cần giải thích với ý nghĩa
tương ứng.
- HS: Lắng nghe, tiếp nhận nhiệm vụ
- GV: Gợi ý, hỗ trợ học sinh thực hiện
nhiệm vụ
- HS: Làm việc cá nhân, tham gia trò chơi
- HS: Trình bày kết quả
- GV: Lắng nghe, gọi HS nhận xét và bổ
sung
- GV: Chuẩn kiến thức
* Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu tác giả, tác
phẩm
- GV: Nêu câu hỏi
- GV chiếu hình ảnh tác giả
1/ Theo sự tìm hiểu được giao về nhà, em
hãy nêu hiểu biết của mình về nhà văn Anđéc –xen?
GV chiếu hình ảnh quê hương Đan Mạch
Tổ chức trị chơi ai nhanh hơn: GV chiếu
bìa các tác phẩm nổi tiếng của An – đécxen
2/ Đoán tên truyện theo tranh
- HS: Thực hiện nhiệm vụ.
- GV: Theo dõi, gợi ý, hỗ trợ học sinh thực
2
I. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1. Đọc – giải nghĩa của từ - Tóm tắt
- Phỏng
- Bố thí
- Gió bấc
- Chí nhân
2. Tác giả- Tác phẩm
* Tác giả
- An- đéc – xen(1805 – 1875)
- Là nhà văn Đan Mạch nổi tiếng với
loại truyện kể cho trẻ em.
- Phong cách: Nhân văn, hư ảo, thơ
mộng, thông minh, vui vẻ, đáng yêu.
hiện nhiệm vụ
- HS: Suy nghĩ, trả lời
- HS: Trình bày kết quả
- GV: Lắng nghe, gọi HS nhận xét và bổ
sung
- GV: Chuẩn kiến thức, bổ sung (GV
chiếu)
- HS: Lắng nghe
* Tìm hiểu tác phẩm
- GV: yêu cầu HS thảo luận cặp đôi
- GV treo bảng phụ - HS thực hiện PP lựa
chọn mãnh ghép phù hợp
1/ Thể loại?
2/ Phương thức biểu đạt
3/ Truyện Cô bé bán diêm được kể bằng
lời của người kể chuyện ngôi thứ mấy?
4/ Nhân vật chính trong VB là ai?
- HS: Suy nghĩ, trả lời
- HS: Trình bày kết quả mãnh ghép
- GV: Lắng nghe, gọi HS nhận xét và bổ
sung
* Nhiệm vụ 3: Tìm hiểu bố cục
? Văn bản chia làm mấy phần? Nêu nội
dung của từng phần?
- HS: Lắng nghe.
- GV: Gợi ý, hỗ trợ học sinh thực hiện
nhiệm vụ
- HS: Suy nghĩ, trả lời
- - GV chốt kiến thức trên bảng phụ
Hoạt động 2: Khám phá văn bản
* Mục tiêu 1: Tìm hiểu về hồn và hình
ảnh của cơ bé bán diêm
GV: Gv chiếu hình ảnh
Thảo luận cặp đơi hồn thành phiếu bài tập
sau:
- Hoàn cảnh diễn ra câu chuyện:
+ Thời gian
+ Khơng gian:
+ Thời tiết
- Hồn cảnh gia đình:
+ Sống cùng ai:
+ Làm nghề gì:
2/ Nhận xét của em về hồn cảnh của cơ
3
* Tác phẩm
- Cơ bé bán diêm là một trong những
truyện cổ tích nổi tiếng nhất của
Andersen.
- Thể loại: Truyện cổ tích
- Người kể chuyện: ngơi thứ ba
- Phương thức biểu đạt: tự sự
- Nhân vật chính: Cô bé bán diêm
3. Bố cục: 3 phần
+ P1: Từ đầu …đơi bàn tay em cứng đờ
ra.
Hồn cảnh của cô bé bán diêm.
+ P2: Chà...chà Thượng đế
Những lần quẹt diêm và mộng tưởng
- P3: Còn lại.
Cái chết thương tâm của cơ bé
II. KHÁM PHÁ VĂN BẢN
1. Hồn cảnh và hình ảnh của cơ bé
bán diêm
* Hồn cảnh:
- Hồn cảnh diễn ra câu chuyện:
+ Thời gian: Đêm khuya, gần giao thừa
+ Không gian: Nhiều người qua lại
nhưng không ai đối hồi
+ Thời tiết: Gió rét dữ dội
- Gia cảnh gia đình:
+ Sống với cha trong một xó tối tăm,
ln bị bố mắng nhiếc chửi rủa.
bé bán diêm?
- HS: Lắng nghe, tiếp nhận nhiệm vụ
- GV: Quan sát, hướng dẫn
- HS: Làm việc cá nhân
- HS: Trình bày sản phẩm
- GV: Gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời
của bạn.
- GV: Nhận xét, bổ sung, cht kin thc
Chỉ vài nét miêu tả, tác giả đà tái
hiện đợc đất nớc Đan Mạch thế kỷ
19 trong một đêm giao thừa và
hình ảnh khốn khổ của cô bé
bán diêm...
- HS lng nghe
* Tỡm hiu hỡnh nh ca cơ bé bán diêm
- GV: chiếu hình ảnh cho học sinh quan sát
hình ảnh, kết hợp đọc sách giáo khoa
1/ Liệt kê các chi tiết miêu tả ngoại hình và
trang phục của bé bán diêm?
2/ Xây dụng hình ảnh cơ bé bán diêm trong
đêm giao thừa tác giả đã sử dụng phép
nghệ thuật nào?
3/ Những chi tiết đó giúp em hình dung
như thế nào về cuộc sống của cơ bé bán
diêm?
- HS: Lắng nghe, tiếp nhận nhiệm vụ
- GV: Quan sát, hướng dẫn
- HS: Làm việc cá nhân
- HS: Trình bày sản phẩm
- GV: Gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời
của bạn.
- GV: Nhận xét, chốt lại kiến thức
- HS: Lắng nghe, ghi nhớ
C. Luyện tập
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV: Cho HS trả lời câu hỏi trắc nghiệm
- HS trả lời câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 1: Truyện “Cô bé bán diêm” được viết
theo thể loại nào?
A. Tiểu thuyết C. Truyện ngắn
B. Bút ký
D. Hồi ký
Câu 2: Trong truyện “Cơ bé bán diêm”, lí
do nào khiến em bé bán diêm không dám
4
+ Phải đi bán diêm để kiếm sống
Hoàn cảnh nghèo khổ, tội nghiệp,
đáng thương: Cơ độc, đói rét
* Hình ảnh cơ bé bán diêm:
- Đầu trần, bơng tuyết bám đầy trên tóc
xõa thành từng búp trên lưng
- Đi chân đất, đỏ ửng lên rồi tím bầm
lại
- Mặc chiếc tạp dề cũ kĩ
- Nghệ thuật: Đối lập, tương phản
+ Cơ bé đói rét >< Phố sực mùi ngỗng
quay
+ Đêm tối>< cửa sổ mọi nhà sáng rực
+ Trời đơng, gió rét, tuyết rơi >< đầu
chân, chân đất.
<=> Cô bé bán diêm phải sống cuộc vất
vả, nghèo khổ, đói rét, thiếu tình u
thương, sự quan tâm
trở về nhà dù sắp đến giao thừa?
A. Em bé muốn đi đón giao thừ ln
B. Em bé khơng có nhà để về
C. Cha sẽ đánh em khi em trở về mà
khơng bán được diêm hoặc khơng ai bố
thí cho em đồng nào
D. Cả ba ý trên đều sai
- HS: Lắng nghe và tiếp cận nhiệm vụ
- GV: Gợi ý, hỗ trợ học sinh thực hiện
nhiệm vụ
- HS: Suy nghĩ, trả lời- Trình bày kết quả
- GV: Lắng nghe, gọi HS nhận xét và bổ
sung
- GV: Chốt kiến thức.
- HS: Lắng nghe
D. Vận dụng
GV: GV chiếu một số hình ảnh về trẻ em
lang thang cơ nhỡ tại Việt Nam
? Đối với trẻ mồ côi, bất hạnh chúng ta
cần phải làm gì?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ
- GV: Theo dõi
- HS: Thực hiện nhiệm vụ
- HS: Trình bày ý kiến của mình
- GV: Gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời
của bạn.
GV: Nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức
Ở các nước Bắc Âu như Đan Mạch vào dịp
mùa đông, thời tiết rất lạnh, có khi xuống
tới âm vài chục độ C. Nước từ trên trời
tn xuống gặp khơng khí lạnh đến tê
người, đóng thành tuyết. Tuyết rơi dày
đặc...Thế mà cơ bé tội nghiệp ấy đến đơi
giày cũng khơng có mà đi, khơng có chiếc
nón để đội. Các em hãy dành ra vài giây
để quan sát đơi giày mà mình đang đi,
chiếc áo mà mình đang mặc, đặc biệt hãy
nghĩ về bữa cơm mà ba mẹ chuẩn bị sẵn để
đón các em đi học về. Hãy trân trọng
những gì mình đang có các em ạ.
- HS: Lắng nghe, ghi nhớ
* Củng cố, dặn dò:
5
- GV: Chiếu tranh, yêu cầu HS dựa theo tranh và những KT đã học tóm tắt lại VB?
- Ghi nhớ những thơng tin về tác giả, tác phẩm
- Hồn cảnh của cơ bé bán diêm
- Tóm tắt được câu chuyện
- Chuận bị trước bài: Cô bé bán diêm (Tiết 2)
+ Các lần mộng tưởng và ước mơ của cô bé
6