Đề tài: Ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng lên đời sống sinh vật docx

TRƯỜNG ĐẠI
TRƯỜNG ĐẠI
HỌCVINH
HỌCVINH
KHOA SINH HỌC
KHOA SINH HỌC


BÀI THẢO LUẬN SINH THÁI HỌC
BÀI THẢO LUẬN SINH THÁI HỌC
ĐỀ TÀI
ĐỀ TÀI
:
:
Ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng
Ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng
lên đời sống sinh vật
lên đời sống sinh vật
GVHD: Th.S ĐÀO THỊ MINH CHÂU
GVHD: Th.S ĐÀO THỊ MINH CHÂU



Nhóm 2
Nhóm 2

I. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Ánh sáng được coi là yếu tố sinh thái vừa có tác

Ánh sáng được coi là yếu tố sinh thái vừa có tác
dụng giới hạn, vừa có tác dụng điều chỉnh đối với
dụng giới hạn, vừa có tác dụng điều chỉnh đối với
đời sống sinh vật, đặc biệt là thực vật.
đời sống sinh vật, đặc biệt là thực vật.

Ánh sáng trắng trực tiếp tham gia vào quá trình
Ánh sáng trắng trực tiếp tham gia vào quá trình
quang hợp, là nguồn dinh duỡng của cây cỏ và ảnh
quang hợp, là nguồn dinh duỡng của cây cỏ và ảnh
hưởng trực tiếp đến đời sống của động vật.
hưởng trực tiếp đến đời sống của động vật.

Một số vi sinh vật dị dưỡng (nấm, vi khuẩn)
Một số vi sinh vật dị dưỡng (nấm, vi khuẩn)
trong quá trình sinh trưởng và phát triển cũng sử
trong quá trình sinh trưởng và phát triển cũng sử
dụng một phần ánh sáng.
dụng một phần ánh sáng.

Ánh sáng điều khiển chu kỳ sống của sinh vật.
Ánh sáng điều khiển chu kỳ sống của sinh vật.


Tùy theo cường độ và chất lượng của ánh sáng mà nó
Tùy theo cường độ và chất lượng của ánh sáng mà nó
ảnh hưởng nhiều hay ít đến quá trình trao đổi chất và
ảnh hưởng nhiều hay ít đến quá trình trao đổi chất và
năng lượng cùng nhiều quá trình sinh lý của các cơ thể
năng lượng cùng nhiều quá trình sinh lý của các cơ thể

sống.
sống.

Ngoài ra ánh sáng còn ảnh hưởng nhiều đến nhân tố
Ngoài ra ánh sáng còn ảnh hưởng nhiều đến nhân tố
sinh thái khác như nhiệt độ, độ ẩm, không khí đất và địa
sinh thái khác như nhiệt độ, độ ẩm, không khí đất và địa
hình.
hình.

Ánh sáng phân bố không đều theo không gian và thời
Ánh sáng phân bố không đều theo không gian và thời
gian.
gian.

Cường độ và thành phần phổ ánh sáng giảm dần từ xích
Cường độ và thành phần phổ ánh sáng giảm dần từ xích
đạo đến hai cực trái đất.
đạo đến hai cực trái đất.

Tia tới mặt trời
Tia tới mặt trời

Ánh sáng
Ánh sáng
biến đổi theo
biến đổi theo
chu kỳ ngày
chu kỳ ngày
đêm và theo

đêm và theo
mùa
mùa

II. Ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng lên đời sống thực
II. Ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng lên đời sống thực
vật
vật


- Thực vật cần ánh sáng như động vật cần thức ăn, cho
- Thực vật cần ánh sáng như động vật cần thức ăn, cho
nên ánh sáng được coi là “Nguồn sống” của thực vật.
nên ánh sáng được coi là “Nguồn sống” của thực vật.
- Ánh sáng có ảnh hưởng đến toàn bộ đời sống của thực
- Ánh sáng có ảnh hưởng đến toàn bộ đời sống của thực
vật từ khi nảy mầm, sinh trưởng, phát triển cho đến khi cây ra
vật từ khi nảy mầm, sinh trưởng, phát triển cho đến khi cây ra
hoa, kết trái rồi chết.
hoa, kết trái rồi chết.
- Ánh sáng có ảnh hưởng khác nhau đến sự nảy mầm của
- Ánh sáng có ảnh hưởng khác nhau đến sự nảy mầm của
các loại hạt
các loại hạt


- Ánh sáng chi phối đến mọi hoạt động của đời sống thông
- Ánh sáng chi phối đến mọi hoạt động của đời sống thông
qua những biến đổi thích nghi về đặc điểm cấu tạo, sinh lý và sinh
qua những biến đổi thích nghi về đặc điểm cấu tạo, sinh lý và sinh

thái của thực vật.
thái của thực vật.
- Ánh sáng có ảnh hưởng nhất định đến hình thái và cấu
- Ánh sáng có ảnh hưởng nhất định đến hình thái và cấu
tạo của cây.
tạo của cây.





Tính hướng sáng của
Tính hướng sáng của
cây
cây

Ánh sáng còn ảnh
Ánh sáng còn ảnh
hưởng đến hệ rễ
hưởng đến hệ rễ
của cây
của cây

•


Lá là cơ quan trực tiếp hấp thu ánh sáng nên chịu ảnh
Lá là cơ quan trực tiếp hấp thu ánh sáng nên chịu ảnh
hưởng nhiều đối với sự thay đổi cường độ ánh sáng.
hưởng nhiều đối với sự thay đổi cường độ ánh sáng.

Cây lá lốt: Lá xếp ngang nhận
nhiều ánh sáng
Cây lúa : lá xếp nghiêng tránh
tia nắng chiếu thẳng góc
Giúp thực vật thích nghi với môi trường

+ Sinh trưởng
+ Sinh trưởng
trong cùng điều
trong cùng điều
kiện chiếu sáng
kiện chiếu sáng
nhưng cách sắp
nhưng cách sắp
xếp lá trên thân
xếp lá trên thân
cây có sự khác
cây có sự khác
nhau.
nhau.



CÂY LÁ LỐT
Mọc nơi có nhiều ánh sáng Mọc nơi có ít ánh sáng

Liên quan đến cường độ chiếu sáng, thực vật được
Liên quan đến cường độ chiếu sáng, thực vật được

chia thành ba nhóm chính:
chia thành ba nhóm chính:
1.
1.


Nhóm cây ưa sáng
Nhóm cây ưa sáng
Những cây tiếp nhận ánh sáng trực tiếp,
Những cây tiếp nhận ánh sáng trực tiếp,
thường sống ở những nơi quang đãng,
thường sống ở những nơi quang đãng,
cường độ quang hợp cao khi điều kiện
cường độ quang hợp cao khi điều kiện
chiếu sáng tăng lên( cường độ chiếu sáng
chiếu sáng tăng lên( cường độ chiếu sáng
vừa phải).
vừa phải).
2. Nhóm cây ưa bóng
2. Nhóm cây ưa bóng
Những cây tiếp nhận ánh sáng khuếch tán,
Những cây tiếp nhận ánh sáng khuếch tán,
thường sống dưới tán cây khác hay trong
thường sống dưới tán cây khác hay trong
bóng rợp, cường độ quang hợp cao khi
bóng rợp, cường độ quang hợp cao khi
cường độ chiếu sáng thấp.
cường độ chiếu sáng thấp.
3. Nhóm cây chịu bóng
3. Nhóm cây chịu bóng

Những loài cây phát triển được cả ở nơi
Những loài cây phát triển được cả ở nơi
giàu ánh sáng và những nơi ít ánh sáng,
giàu ánh sáng và những nơi ít ánh sáng,
tạo
tạo
nên những tấm thảm xanh ở đáy rừng.
nên những tấm thảm xanh ở đáy rừng.

Những đặc điểm
Những đặc điểm
của cây
của cây
Khi cây sống nơi
Khi cây sống nơi


quang đãng
quang đãng
Khi cây sống trong bóng râm,
Khi cây sống trong bóng râm,
dưới tán cây khác, trong nhà…
dưới tán cây khác, trong nhà…
Đặc
Đặc
điểm
điểm
hình
hình
thái

thái
- Lá
- Lá
- Thân
- Thân
Đặc
Đặc
điểm
điểm
sinh lí
sinh lí
Quang
Quang
hợp
hợp


Thoát hơi
Thoát hơi
nước
nước
Ảnh hưởng của ánh sáng tới hình thái và sinh lí của cây.
Hô hấp
-
-


Phiến lá nhỏ, hẹp, màu
Phiến lá nhỏ, hẹp, màu

xanh
nhạt.
nhạt.
-
Phiến lá lớn, màu xanh
thẫm.
-
Thân thấp, nhỏ(chiều cao bị
hạn chế bởi tán cây phía
trên).
-Thân cây cao( phát triển
tự do), số cành nhiều.
- Cường độ quang hợp cao
trong điều kiện ánh sáng
mạnh.
- Cây có khả năng quang
hợp trong điều kiện ánh sáng
yếu, quang hợp yếu trong
điều kiện ánh sáng mạnh.
- Cây điều tiết thoát hơi
nước linh hoạt hơn: Thoát
hơi nước tăng cao trong
điều kiện ánh sáng mạnh,
thoát hơi nước giảm khi
cây thiếu nước.
- Cây điều tiết thoát hơi
nước kém: Thoát hơi
nước tăng cao trong điều
kiện ánh sáng mạnh, khi
thiếu nước cây dễ bị héo.

- Cường độ hô hấp cao. - Cường độ hô hấp yếu.

Một số cây ưa sáng
HOA
HOA
LÝ
LÝ


CÂY LÁ LỐT
CÂY LÁ LỐT

Cây Tràm
Tán lá thưa,
thân cao trên
20m,chịu sáng
Mọc thành các
dải rừng dẹp
trên đỉnh núi đá
vôi, thân cao
đến 25 mét
Thông Pà Cò
Thông Pà Cò

CÂY
TÓC
TIÊN
CÂY LAN Ý
Một số cây ưa bóng

Phong Lan
Phong Lan

Cây chịu bóng
CÂY
CÂY
SEN ĐÁ
SEN ĐÁ
CÂY LƯỠI
CÂY LƯỠI
HỔ
HỔ

Do nhu cầu chiếu sáng khác nhau, thảm thực vật
Do nhu cầu chiếu sáng khác nhau, thảm thực vật
thường phân tầng
thường phân tầng

Trong nông nghiệp, người nông dân đã ứng dụng
Trong nông nghiệp, người nông dân đã ứng dụng
điều này vào sản xuất
điều này vào sản xuất
Trồng đỗ dưới cây ngô Trồng lúa dưới cây tre
Trồng xen kẽ cây để tăng năng suất
và tiết kiệm đất

III. Ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng lên đời sống
III. Ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng lên đời sống
động vật
động vật


Khác với thực vật, ánh sáng không phải là yếu tố quá
Khác với thực vật, ánh sáng không phải là yếu tố quá
khắt khe đối với đời sống của động vật.
khắt khe đối với đời sống của động vật.

Tuy nhiên,dựa vào sự phản ứng của động vật với ánh
Tuy nhiên,dựa vào sự phản ứng của động vật với ánh
sáng, động vật được chia thành 3 nhóm sau:
sáng, động vật được chia thành 3 nhóm sau:

Động vật ưa hoạt động ban ngày.
Động vật ưa hoạt động ban ngày.

Động vật ưa hoạt đông ban đêm hay sống
Động vật ưa hoạt đông ban đêm hay sống
trong hang.
trong hang.

Động vật ưa hoạt động vào thời gian chuyển
Động vật ưa hoạt động vào thời gian chuyển
tiếp(lúc hoàng hôn hay lúc bình minh).
tiếp(lúc hoàng hôn hay lúc bình minh).



Ánh sáng giúp động vật có thể định
Ánh sáng giúp động vật có thể định
hướng khi di chuyển trong không
hướng khi di chuyển trong không

gian.
gian.
Chim di trú
Kiến du mục


Trâu
Bò
Dê Cừu
Là những loài thú hoạt động vào ban ngày