bài giảng tia hồng ngoại tia tử ngoại và quang phổ

Khóa h
ọ
c
LTĐHĐ
B V
ậ
t Lí

–
Th
ầ
y Đoàn
Công Th
ạ
o
Tia hồng ngoại, tia tử ngoại và quang phổ

Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12
- Trang | 1
-




I. Tia hồng ngoại, tia tử ngoại
1. Thí nghiệm phát hiện ra tia hồng ngoại và tử ngoại
Thí nghiệm (hình vẽ tham khảo video bài giảng)
+ Nếu dùng pin nhiệt điện có điện kế G, 1 đầu pin nhiệt điện để ở nhiệt độ phòng, 1 đầu gắn vào là nhiệt
độ của màn F, nếu di chuyển đầu pin nhiệt điện từ đỏ đến tím thấy kim điện kế lệch khác 0. + Khi di chuyển
lên trên miền đỏ thấy kim điện kế G vẫn lệch khác không, chứng tỏ miền này có gây bức xạ nhiệt. Kết luận

ngoài miền đỏ còn tồn tại một loại bức xạ không nhìn thấy được nhưng có gây bức xạ nhiệt, bức xạ loại này
gọi là bức xạ hồng ngoại
+ Khi đưa kim điện kế G xuống dưới miền tím, người ta cũng thấy kim điện kế G bị lệch và có hiện tương
tương tự. Kết luận dưới miền tím tồn tại 1 loại bức xạ không nhìn thấy được và được gọi là bức xạ tử ngoại
2. Tia hồng ngoại, tia tử ngoại

Hồng ngoại Tử ngoại
+ Định nghĩa, bản chất: Là một loại bức xạ
mắt không nhìn thấy được, có bản chất là sóng
điện từ, có bước sóng nằm trong miền:
3
:10 0,76
m
λ µ
−
→

+ Tính chất: có tác dụng nhiệt, có khả năng tác
dụng lên kính ảnh

+ Ứng dụng: Sấy khô, sưởi ấm, chụp ảnh ban
đêm
+ Định nghĩa, bản chất: là một loại bức xạ, mắt
không nhìn thấy được, có bản chất của sóng
điện từ, có bước sóng nằm trong miền:
9
:0,4 10
m m
λ µ
−

→

+ Tính chất: có tác dụng hóa học (làm đen
phim ảnh, có tác dụng ion hóa không khí), có
tác dụng sinh lí (làm cháy da, diệt trùng)ư
+Ứng dụng: Diệt vi khuẩn, chữa bệnh còi
sương

II. Quang phổ
1. Quang phổ liên tục, quang phổ vạch
Quang phổ liên tục Quang phổ vạch
+
Đ
ị
nh ngh
ĩa
: Là lo
ạ
i quang ph
ổ

g
ồ
m các
dải màu nhìn thấy và không nhìn thấy sắp
xếp liên tục
+ Nguồn phát: Được phát ra từ vật rắn bị
nung nóng, các khối khí hoặc hơi có tỉ khối
lớn
+ Đặc điểm: Không phụ thuộc bản chất

nguồn, mà chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ. Nếu
nhiệt độ thấp thì ánh sáng phát ra có quang
phổ thiên về miền sóng dài, nếu nhiệt độ
cao ánh sáng thiên về miền ánh sáng có
bước sóng ngắn


Ứng dụng: Phân tích nhiệt độ của nguồn
+
Đ
ị
nh ngh
ĩa
: Là quang ph
ổ

mà g
ồ
m các v
ạ
ch
màu riêng rẽ nằm trên miền tối

+ Nguồn phát: Được phát ra từ khối khí hoặc hơi
có tỉ khối nhỏ bị nung nóng
+ Đặc điểm: Phụ thuộc bản chất của nguồn, các
nguồn có bản chất khác nhau cho các vạch khác
nhau, màu các vạch khác nhau, vị trí các vạch
khác nhau. Cường độ phụ thuộc hàm lượng của
chất chứa trong nguồn, hàm lượng lớn thì màu

đậm hơn, hàm lượng ít màu nhạt hơn
Ứng dụng: Phân tích nguồn
TIA HỒNG NGOẠI, TIA TỬ NGOẠI
VÀ QUANG PHỔ
(TÀI LIỆU BÀI GIẢNG)
Giáo viên: ĐOÀN CÔNG TH
Ạ
O

Khóa h
ọ
c
LTĐHĐ
B V
ậ
t Lí

–
Th
ầ
y Đoàn
Công Th
ạ
o
Tia hồng ngoại, tia tử ngoại và quang phổ

Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12
- Trang | 2
-

2. Quang phổ hấp thụ
• Thí nghiệm: (hình vẽ tham khảo bài giảng)
- Khí
2
H
ở nhiệt độ
2
t
, đèn dây tóc phát ra ánh sáng trắng, nhiệt độ dây tóc
1
t
chiếu qua khối khí
2
H
nung
nóng, chiếu ánh sáng đó vào kính quang phổ
+ Nếu
1
t
>
2
t
thì mắt nhìn thấy trên màn 1 nền quang phổ liên tục nhưng xuất hiện ở miền nhìn thấy 4 vạch
tối 4 vạch tối trùng vị trí 4 vạch: đỏ, lam, chàm, tím
+ Nếu
1
t

=
2
t
nền quang phổ không có vạch tối
+ Nếu
1
t
<
2
t
nền quang phổ mờ nhưng các vạch màu còn đậm hơn
Kết luận: Quang phổ mà trên nền quang phổ liên tục xuất hiện các vạch tối, chỉ xuất hiện khi nhiệt độ nguồn
sáng trắng lớn hơn nguồn hơi nung nóng
• Định nghĩa: Quang phổ hấp thụ là một dải quang phổ liên tục mà trên đó xuất hiện các vạch tối
• Đặc điểm: Các chất khác nhau cho quang phổ hấp thụ khác nhau, phụ thuộc bản chất của nguồn (điều kiện
là nhiệt độ nguồn sáng trắng lớn hơn nhiệt độ nguồn hơi)
• Ứng dụng: Phân tích thành phần, bản chất của nguồn hơi
III. Phân tích bằng quang phổ
+ Định nghĩa: Là phép phân tích quang phổ để tìm nhiệt độ của nguồn, bản chất của nguồn
+ Tiện lợi: Nhanh, chính xác, chỉ cần 1 hàm lượng rất nhỏ, có thể phân tích từ xa
+ Ứng dụng: Dùng quang phổ liên tục để phân tích nhiệt độ nguồn, dùng quang phổ vạch hoặc quang phổ
hấp thụ để phân tích nguồn



Giáo viên : Đoàn Công Thạo
Nguồn :
Hocmai.vn