thực nghiệm ương ấu trùng tôm càng xanh từ bố mẹ tự nhiên trên sông hậu theo qui trình nước xanh cải tiến. trần ngọc khuê, 2013.

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ
KHOASINHHỌCỨNGDỤNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH NUÔI TRỒNG THỦY SẢN
MÃ SỐ: 52620301
THỰCNGHIỆMƯƠNGẤUTRÙNGTÔMCÀNGXANH
TỪBỐMẸTỰNHIÊNTRÊNSÔNGHẬU
THEOQUITRÌNHNƯỚCXANHCẢITIẾN
Sinh viên thực hiện
Trần Ngọc Khuê
Lớp: NTTS 04
MSSV: 0953040015
Cần Thơ, 2013
1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ
KHOASINHHỌCỨNGDỤNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH NUÔI TRỒNG THỦY SẢN
MÃ SỐ: 52620301
THỰCNGHIỆMƯƠNGẤUTRÙNGTÔMCÀNGXANH
TỪBỐMẸTỰNHIÊNTRÊNSÔNGHẬU
THEOQUITRÌNHNƯỚCXANHCẢITIẾN
Hướng dẫn đề tài: Sinh viên thực hiện:
ThS. NGUYỄN LÊ HOÀNG YẾN Trần Ngọc Khuê
Lớp: NTTS 04
MSSV: 0953040015
Cần Thơ, 2013

2

LỜICẢMTẠ
Xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu cùng quý thầy cô khoa Sinh học ứng - Trường Đại
Học Tây Đô đã tạo điều kiện thuận lợi trong suốt quá trình học tập và thưc hiện đề tài.
Chân thành cảm ơn ThS. Nguyễn Lê hoàng Yến đã tận tình hướng dẫn trong suốt quá
trình thực hiệnn đề tài.
Cảm ơn đến cha mẹ, gia đình đã ủng hộ và tạo điều kiện trong suốt thời gian học tập.
Xin gửi lời cảm ơn đến tất cả bạn bè trong và ngoài lớp nuôi trồng thủy sản 04 đã giúp
đỡ nhiệt tình trong thời gian học tập và thực hiện đề tài.
Do thời gian và kiến thức chuyên môn còn hạn chế nên quá trình thực hiện và hoàn
thành luận văn tốt nghiệm không tránh những sai sót, kính mong sự đóng góp quý báu
của thầy cô và các bạn.
Xin chân thành cảm ơn.
Ngày 23 tháng 07 năm 2013
Sinhviênthựchiện
(kívàghirõhọtên)
Trần Ngọc Khuê
3

LỜICAMĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng đề tài này do chính tôi thực hiện, đề tài này không trùng với bất
kỳ đề tài nghiên cứu khoa hoc nào.
Ngày 23 tháng 07 năm 2013
Sinhviênthựchiện
(kívàghirõhọtên)
Trần Ngọc Khuê
4

DANHMỤCHÌNH
Hình2.1:Hìnhtháitômcàng
xanh 2
Hình2.2:Vòngđờicủatômcàng
xanh 5
5

DANHMỤCBẢNG
Bảng2.1:Đặcđiểmcácgiaiđoạncủaấutrùngtômcàng
xanh 5
Bảng3.1:Chếđộchămsócvàchoấutrùngtômcàngxanh
ăn 11
Bảng3.2Thànhphầnthứcănchếbiếnchoấutrùngtômcàng
xanh 11
Bảng3.3cácchỉtiêumôitrườngtheodõitrongquátrìnhươngtômcàng
xanh 12
Bảng4.1.Biếnđộngnhiệtđộ(0C)trungbìnhtrongthí
nghiệm 14
Bảng4.2.BiếnđộngpHtrungbìnhtrongthínghiệmươngtômcàng
xanh 14
Bảng4.3.BiếnđộngTAN(mg/l)trongthínghiệmươngtômcàng
xanh 15
Bảng4.4.BiếnđộngNitrite(NNO
2
)(mg/l)trongthínghiệmươngtômcàngxanh 16
Bảng4.5.Ngàychuyểnvàchiềudàipostlarvae(mm)trungbìnhtrongthínghiệm
ươngtômcàng

xanh 17
Bảng4.6.Tỷlệsống(%)trungbìnhtrongthínghiệmươngtômcàng
xanh 17
Bảng4.7.MậtđộPL15trongthínghiệmươngtômcàng
xanh 18
Bảng4.8.TỷlệchếtcủaPL15saukhitestvớiAmmonium100ppmvàFormol
150ppmtrongthínghiệmươngtômcàng
xanh 19
6

TÓMTẮT
Thí nghiệm được thực hiện từ tháng 04 - 06/2013 tại trại thực nghiệm thủy sản – khoa
Sinh học ứng dụng, Trường Đại học Tây Đô. Hệ thống bể thí nghiệm có thể tích 60L,
mật độ ương là 60con/L, gồm 3 nghiệm thức với 10 lần lặp lại, được thực hiện trên đối
tượng là tôm càng xanh bố mẹ bắt trên sông Hậu với3vị trí: Đầu nguồn (nghiệm thức
1), giữa nguồn (nghiệm thức 2), cuối nguồn (nghiệm thức 3).
Nhiệt độ dao động trong khoảng 27,3 – 30,50C. Độ pH đo được ổn định từ 8,0 – 8,5.
Hàm lượng TAN và Nitrite (NO
2
-) tăng dần và ở mức cao đến cuối chu kì ương.
Kết quả thí nghiệm cho thấy tỷ lệ sống ở các nghiệm thức thấp, sự chênh lệch không
lớn, dao động từ 5,51 – 8,5%. Ấu trùng từ tôm giữa nguồn sông Hậu (Cần Thơ) cho tỷ
lệ sống cao nhất là 8,5% và khác biệt có ý nghĩa thống kê so với 2 nghiệm thức từ tôm
bố mẹ đầu và cuối nguồn sông Hậu.
Mật độ PL15 cao nhất ở nghiệm thức ương ấu trùng từ tôm mẹ giữa nguồn (5,13 ±
1,66 PL/L).
Khả năng chịu đựng với Formol 150ppm và Ammonium 100ppm của PL15 được ương
từ tôm bố mẹ giữa nguồn sông Hậu (Cần Thơ) là cao nhất.
Tóm lại: chất lượng ấu trùng ở giữa nguồn sông Hậu ổn định hơn đầu nguồn và cuối

nguồn sông Hậu.
Từkhóa:Tômcàngxanh,tỷlệsống,mậtđộPL15,tỷlệchết.
7

CHƯƠNG1GIỚITHIỆU1.1Đặtvấnđề:TheobáocáotómtắtcủaViệnKinhTế
QuyHoạchThủySản–TổngCụcThủySảnthìđếnnăm2010diệntíchnuôiTôm
càngxanhtạiĐồngBằngSôngCửuLongướcđạt7.437ha,sovớicảnướclà
8.189hađạt90,82%,vớinăngsuấttrungbìnhlà0,8tấn/ha.Vềsảnxuấtgiốngtôm
càngxanhcảnướccó52trạichosảnlượnggiốngkhoảng252triệuPL15.Tuy
nhiênhiệnnaytạiĐồngBằngSôngCửuLongvấnđềvềcongiốngtômcàngxanh
vẫncòngặprấtnhiềukhókhănvềsốlượngvàchấtlượng.Nguyênnhândohiệnnay
cáctrạigiốngđanggặpnhiềukhókhănvềquytrìnhkỹthuật,tômbốmẹ,vấnđềthời
tiếtvànguồnnước,dịchbệnh, Trongđó,vấnđềnguồntômmẹđangđượcxemlà
mộttrongnhữngvấnđềquantrọngnhấtảnhhưởngđếnnăngsuấtsảnxuấtcủatrại
giống.TheoNguyễnThanhPhươngvàTrầnVănBùi(2006)thìhầuhếtcáctrạigiống
ởĐBSCLsửdụngtômmẹtừnhiềunguồnkhácnhaunhưtômthutừtựnhiên,tôm
nuôivỗvàtômthutừcácaonuôithươngphẩm.Kíchcỡvànguồntômsửdụngcũng
khácnhautheomùavụhoặctheonguồncungcấp.Việcxácđịnhnguồnvàkíchcỡ
tômmẹphùhợpnhấtđểcóđànấutrùngchấtlượngtốt,chotỷlệsốngtômbộtkhi
ươngcaonhấthiệnđanglàmộtyêucầuđểnhằmnângcaonângsuấtươngấu
trùngvàhiệuquảkinhtế.Xuấtpháttừvấnđềđó,đềtài“Thựcnghiệmươngấutrùng
tômcàngxanhtừbốmẹtựnhiêntrênsôngHậutheoquitrìnhnướcxanhcảitiến”
đượctiếnhànhnhằmtìmranguồngốctômmẹtựnhiêntrênsôngHậuchochất
lượngsinhsảncũngnhưchấtlượngcủađànấutrùngtốtgópphầnvàocôngtácsản
xuấtgiốngtômcàngxanhhiệnnay.1.2Mụctiêu:Sosánhvàđánhgiácácnguồn
tômcàngxanhtừtựnhiênởnhữnglưuvựckhácnhautrênsôngHậunhằmtìmravị
tríkhaithácnguồntômchochấtlượngsinhsảnvàchấtlượngđànấutrùngtốtđể
phụcvụchocôngtácsảnxuấtgiống.1.3Nộidung:Ươngấutrùngtômcàngxanh
từtômmẹthuởcácvịtríkhácnhautrênsôngHậutheoquytrìnhnướcxanhcảitiến

Đánhgiáchấtlượngpostlarvae(PL15)bằngcáchxácđịnhảnhhưởngcủaFormol
vàAmmoniumlênsứcchịuđựngcủapostlarvae(PL15).
8

CHƯƠNG2LƯỢCKHẢOTÀILIỆU2.1.Đặcđiểmsinhhọctômcàngxanh
(Macrobachiumrosenbregii)2.1.1.PhânloạiTheoHolthius(1980)vàBarnes(1987):
Tômcàngxanhđượcphânloạinhưsau:
Ngành:Arthropoda
Lớpgiápxác:Crustacea
Bộmườichân:Decapoda
Bộphụgiápxácbậccao:Malacostraca
Phânbộ:Caridea
Họ:Palaemonidae
Phânhọ:Palaemonidae
Giống:Macrobachium
Loài:Macrobachiumrosenbergii(DeMan,1879)
Hình2.1:HìnhtháitômcàngxanhTêntiếngAnh:Giant
FreshwaterPrawnTênđịaphương:tômcàngxanhhaytômlớnnướcngọt.2.1.2.
PhânbốTômcàngxanhphânbốởhầuhếtcácthủyvựcnướcngọttrongnộiđịa
như:đầm,hồ,ao,sông,rạch,mươngvườn,ruộnglúa, vàcácthủyvựcnướclợ
củanhiềuvùngcửasông.Môitrườngsốngcủatômcàngxanhđadạngtrongthủy
vựcnướctrongcũngnhưnướcđục,phânbốởvùngnhiệtđớivàánhiệtđới,tập
trungởkhuvựcẤnĐộDươngvàTâyNamTháiBìnhDương.ỞViệtNamtômcàng
xanhphânbốtựnhiênởcáctỉnhNamBộvàtậptrungchủyếuởĐồngBằngSông
CửuLong.ỞcácthuỷvựcnướcngọtvàvùngcửasôngvenbiểnĐBSCLcóđộmặn
18‰hayđôikhicả25‰vẫnthấytômcàngxanhxuấthiện(NguyềnThanhPhương
vàctv.,2003).
9

2.1.3MôitrườngsốngTheoNguyễnThanhPhươngvàctv(2003),cácyếutốmôi
trườngsốngTômcàngxanhnhưsau:2.1.3.1NhiệtđộNhiệtđộthíchhợpchohầu
hếtcácgiaiđoạntômdaođộngtrongkhoảng26–310C,tốtnhấtlà28–300C.Nhiệt
độthấpdưới130Chaytrên380Cgâychếttôm.Khinhiệtđộngoàikhoảng22–
330C,hoạtđộngsinhtrưởngvàsinhsảncủatômsẽbịsuygiảm.Nhiệtđộcao
thườnglàmchotômsớmthànhthụcvàkíchcỡnhỏ.2.1.3.2ĐộmặnGiaiđoạnấu
trùngcầnđộmặn6–16‰,tốtnhấtlà10–12‰.Cácgiaiđoạntômlớnhơncầnđộ
mặnthấpdưới6‰.Tômgiốngvàtômlớncầnsốngtrongnướcngọtđểsinhtrưởng
tốtnhất.Tuynhiên,chúngcóthểchịuđượcđộmặnđến25‰.Ởđộmặn30‰hay
trêntômgiốngchếtrấtnhanhdoquátrìnhđiềuhòaápsuấtthẩmthấubịphávỡhoàn
toàn.Ởđộmặn2–5‰tômlớntươngđốinhanhhơnsovớiở0‰vànhanhhơn
nhiềusovớiở15‰.Trongnuôitôm,độmặntốtnhấtkhôngquá10‰.2.1.3.3Oxy
NhucầuOxychohôhấpcủatômtùythuộcvàonhiềuyếutốnhưgiaiđoạncủatôm,
nhiệtđộ,độmặn, Đốivớitômcon,oxytốithiểuphảitrên2,1ppmởnhiệtđộ230C,
trên2,9ppmởnhiệtđộ280Cvà4,7ppmở330C.Tômlớncầnnhiềuoxyhơntôm
nhỏ.Trongsảnxuất,oxynênđượcduytrìtrên5ppm.2.1.3.4ĐạmDạngđạmđầu
tiênđượcbàitiếtrabởitômvàcácloạigiápxácnóichunglàAmmoniavốnrấtđộc.
Thôngquaquytrìnhchuyểnhóacủavikhuẩn,Ammoniasẽchuyểnthànhdạng
nitritecũngđộcchotôm,sauđóđượcchuyểnthànhdạngnitratekhôngđộc.Tùy
theopHvànhiệtđộ,AmmoniasẽtồntạinhiềuhayítdướidạngkhíNH
3.
NồngđộNH
3
càngtăngkhipHvànhiệtđộcàngtăng.Trongsảnxuấtgiống,hàmlượngđạmnên
đượcduytrìởmức<0,1ppmđốivớiđạmnitritevà<1ppmđốivớidạngđạm
Ammonia.2.1.3.5pHĐộpHthíchhợpnhấtchosinhtrưởngcủatômtừ7–8.pH
dưới6,5haytrên9kéodàisẽkhôngtốtchotômởcácgiaiđoạn.2.1.3.6Độkiềm
TômcầncácloạikhoángnhưCalcium,Magnesiumchoquátrìnhhìnhthànhvỏmới
vàlộtxác.Tuynhiên,khiđộkiềmcaohơn300ppmsẽlàmchotômchậmlớn,dễmắc

bệnhdocácnguyênsinhđộngvậtbám.Độkiềmthíchhợpnhấtchoươngnuôitôm
trongkhoảng50–150ppm.Đốivớiươngnuôiấutrùng,độcứngthấpdưới50ppm
cóthểgâyrahiệntượngmềmvỏ.
10