Tìm hiểu về thông tư 78

Tìm hiểu về Thơng tư 78/2021/TT-BTC quy định về
hóa đơn điện tử và một số lưu ý cho doanh nghiệp
Nguyễn Thị Thanh Hồi

Khoa Ke tốn, Trường Đại học Kinh tế - Kỹ thuật Cơng nghiệp
Ngày 17/9/2021, Bộ Tài Chính ban hành Thông tư 78/2021/TT-BTC, quy định một số nội dung quan
trọng về hóa đơn điện tử. Theo Thơng tư này, từ ngày 1/7/2022 hóa đơn giấy sẽ khơng cịn hiệu lực, thay
vào đó là áp dụng tồn bộ hóa đơn điện tử. Nhằm giúp các doanh nghiệp có thế cập nhật kịp thời các thơng
tin để áp dụng hóa đơn điện tử đúng quy định, tác giả xin tóm tắt và trình bày một số điều đáng chú ý tại
Thơng tư 78/2021/TT-BTC cũng như kiến nghị một số điểm cần lưu ý cho doanh nghiệp khi thực hiện theo
Thông tư này.
1. Những điểm mới của Thông tư 78/2021/TTBTC
Thứ nhất, doanh nghiệp được ủy nhiệm cho bên
thứ 3 lập hóa đơn điện tử.

Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức khác là
người bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ được quyền
ủy nhiệm cho bên thứ ba lập hóa đơn điện tử cho
hoạt động bán hàng hóa, dịch vụ. Bên thứ ba cụ thể
là bên có quan hệ liên kết với người bán, là đối
tượng đủ điều kiện sử dụng hóa đơn điện tử và
khơng thuộc trường hợp ngừng sử dụng hóa đơn
điện tử. Đây là quy định được hướng dẫn cụ thể tại
Điều 3, Thong tư 78/2021/TT-BTC. Theo đố, ngươi
bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ là doanh nghiệp, tổ
chức kinh tế, tổ chức khác sẽ được ủy nhiệm cho
bên thứ 3 (bên có quan hệ liên kết với người bán, đủ
điều kiện sử dụng hóa đơn điện tử và khơng thuộc
các trường hợp ngừng sử dụng hóa đơn điện tử.
Thứ hai, giải thích ký hiệu mẫu số và ký hiệu hóa
đơn điện tử

Tại Khoản 1 Điều 4 Thơng tư 78/2021 quy định
cụ thể về ký hiệu mẫu số hóa đơn điện tử và ký hiệu
hóa đơn điện tử. Trước đây, thơng tư 68/2019/TTBTC khơng có quy định về hóa đơn điện tử bán tài
sản cơng và hóa đơn điện tử bán hàng dự trữ quốc
gia. Nhưng trong thông tư 78 mới đã bổ sung hướng
dẫn về 2 loại hóa đơn này.
Về ký hiệu mẫu số hóa đơn điện tử là ký tự có
một chữ số tự nhiên 1, 2, 3, 4, 5, 6. về ký hiệu hóa
đơn điện tử: Thơng tư 78/2021/TT-BTC quy định
ký hiệu hóa đơn điện tử là nhóm 6 ký tự gồm cả chữ
viết và chữ số, phản ánh các thơng tin về loại hóa
đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn
điện tử khơng có mã, năm lập hóa đơn, loại hóa đơn
điện tử được sử dụng.

Thứ ba, Quy định về thời điểm lập hóa đơn đối
với riêng dịch vụ ngân hàng.

Hiện nay, theo Thông tư 78/2021/TT-BTC,
trường hợp cung cấp dịch vụ ngân hàng ngày lập
hóa đơn thực hiện định kỳ theo hợp đồng giữa hai
bên kèm bảng kê hoặc chứng từ khác có xác nhận
của hai bên, nhưng chậm nhất là ngày cuối cùng của
tháng phát sinh hoạt động cung cấp dịch vụ.
Trường hợp cung cấp dịch vụ ngân hàng với số
lượng lớn, phát sinh thường xun, cần có thời gian
đối sốt dữ liệu giữa ngân hàng và các bên thứ ba có
liên quan (tổ chức thanh tốn, tổ chức thẻ quốc tế
hoặc các tổ chức khác), thời điểm lập hóa đơn là

thời điểm hồn thành việc đối sốt dữ liệu giữa các
bên nhưng chậm nhất không quá ngày 10 của tháng
sau tháng phát sinh.

Thứ tư, hóa đơn điện tử đã gửi cơ quan thuế có
sai sót và quy định xử lý
Thơng tư 78/2021/TT-BTC hướng dẫn xử lý hóa
đơn điện tử đã gửi cơ quan thuế có sai sót trong một
số trường hợp như sau:

- Trường hợp hóa đơn điện tử đã lập có sai sót
phải cấp lại mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện
tử có sai sót cần xử lý theo hình thức điều chỉnh
hoặc thay thế thì người bán được lựa chọn để thông
báo việc điều chỉnh cho từng hóa đơn có sai sót hoặc
thơng báo việc điều chỉnh cho nhiều hóa đơn điện tử
có sai sót đến cơ quan thuế bất cứ thời gian nào
nhưng chậm nhất là ngày cuối cùng của kỳ kê khai
thuế giá trị gia tăng phát sinh hóa đơn điện tử điều
chỉnh;
- Trường hợp hóa đơn điện tử đã lập có sai sót và
người bản đã xử lý theo hình thức điều chỉnh hoặc
thay thế, sau đó lại phát hiện hóa đơn tiếp tục có sai
sót thì các lần xử lý tiếp theo người bán sẽ thực hiện
theo hình thức đã áp dụng khi xử lý sai sót lần đầu

Kinh tế Châu Ả - Thái Bình Dương (Tháng 1/2022)

63

NGHIÊN CỨU
- Sau thời hạn chuyển bằng tổng hợp dữ liệu hóa
đơn điện tử đến cơ quan thuế, trường hợp thiếu dữ
liệu hóa đơn điện tử tại bảng tổng hợp dữ liệu hóa
đơn điện tử đã gửi cơ quan thuế thì người bản gửi
bảng tổng hợp dữ liệu hóa đơn điện tử bổ sung

- Trường hợp bảng tổng hợp dữ liệu hóa đơn
điện tử đã gửi cơ quan thuế có sai sót thì người bản
gửi thơng tin điều chỉnh cho các thông tin đã kê khai
trên bảng tổng hợp.
Đối với nội dung về giá trị trên hóa đơn điện tử
có sai sót thì: điều chỉnh tăng (ghi dấu dương), điều
chỉnh giảm (ghi dẩu âm) đúng với thực tế điều
chỉnh.

Thứ năm, Thơng tư quy định hóa đơn điện tử
được tạo từ máy tính tiền.

Nội dung về hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính
tiền được quy định cụ thể tại Điều 8, Thơng tư
78/2021/TT-BTC, cụ thể: Hóa đơn điện tử có mã
của Cơ quan thuế được khởi tạo từ máy tính tiền có
kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế có
các nội dung:
- Tên, địa chỉ, mã số thuế người bán, thông tin
người mua nếu người mua yêu cầu.
- Tên hàng hóa, dịch vụ, đơn giá, số lượng, giá
thanh toán.

- Trường hợp tổ chức, doanh nghiệp nộp thuế
theo phương pháp khấu trừ phải ghi rõ giá bán chưa
thuế GTGT, thuế suất GTGT, tiền thuế GTGT, tổng tiền
thanh tốn có thuế GTGT thời điểm lập hóa đơn, mã
của Cơ quan thuế.

Thứ sáu, tổng hợp các văn bản về hóa đơn, chứng
từ sẽ hết hiệu lực từ ngày 1/7/2022.

Thơng tư 78/2021/TT-BTC có hiệu lực từ
1/7/2022, tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn cần phải
nắm rõ các quy định hóa đơn điện tử trước đó mà
Chính phủ đã ban hành tại Nghị định 123 và Nghị
định 119. Dưới đây là tổng hợp 14 văn bản sẽ chính
thức hết hiệu lực kể từ thời điểm Thơng tư
78/2021/TT-BTC có hiệu lực:
- Nghị định 51/2010/NĐ-CP quy định về hóa đơn
bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.

hướng dẫn việc quản lý, sử dụng hóa đơn vận tải.
- Thơng tư 32/2011/TT-BTC ngày 14/3/2011
của Bộ Tài chính hướng dẫn về khởi tạo, phát hành
và sử dụng hóa đơn điện tử bán hàng hóa, cung ứng
dịch vụ.
- Thơng tư 39/2014/TT-BTC ngày 31/3/2014
của Bộ Tài chính (được sửa đổi, bổ sung bởi Thông
tư số 119/2014/TT-BTC ngày 25/8/2014, Thông tư
số 26/2015/TT-BTC ngày 27/02/2015 của Bộ Tài
chính).

- Quyết định 1209/QĐ-BTC ngày 23/6/2015 của
Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc thí điểm sử dụng hóa
đơn điện tử có mã xác thực của cơ quan thuế.
- Quyết định 526/QĐ-BTC ngày 16/4/2018 của
Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc mở rộng phạm vi thí
điểm sử dụng hóa đơn điện tử có mã xác thực của cơ
quan thuế.
- Quyết định 2660/QĐ-BTC ngày 14/12/2016
của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc gia hạn thực
hiện Quyết định số 1209/QĐ-BTC ngày 23/6/2015.

- Thông tư 303/2016/TT-BTC ngày 15/11/2016
của Bộ Tài chính hướng dẫn về in, phát hành, quản
lý và sử dụng các loại chứng từ thu tiền phí, lệ phí
thuộc ngân sách nhà nước.
- Thông tư 37/2017/TT-BTC sửa đổi, bổ sung
Thông tư 39/2014/TT-BTC (được sửa đổi, bổ sung
bởi Thông tứ 119/2014/TT-BTC ngày 25/8/2014,
Thơng tư 26/2015/TT-BTC ngày 27/02/2015 của
Bộ Tài chính).

- Thông tư 68/2019/TT-BTC hướng dẫn thực
hiện một số điều của Nghị định 119/2018/NĐ-CP
ngày 12/9/2018 của Chính phủ quy định về hóa
đơn điện tử.
- Thơng tư 88/2020/TT-BTC sửa đổi, bổ sung
Điều 26, Thông tư 68/2019/TT-BTC hướng dẫn
thực hiện một số điều của Nghị định 119/2018/NĐCP quy định về hóa đơn điện tử.

2. Một sô' điểm cân lưu ý khi Doanh nghiệp

áp dụng Thông tư 78/2021/TT-BTC

Theo quy định tại Nghị định 123/2020/NĐ-CP
và Thơng tư 78/2021/TT-BTC do Bộ Tài chính ban
hành ngày 17/9/2021, để chuẩn bị cho cơng tác
chuyển đổi hóa đơn điện tử, các Doanh nghiệp cần
- Nghị định 119/2018/NĐ-CP quy định về hóa lưu ý một số vấn đề sau:
đơn điện tử khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ tiếp
Thứ nhất, Doanh nghiêp bắt buộc triển khai hóa
tục có hiệu lực thi hành đến ngày 30/6/2022.
đơn điện tử từ ngày 01/11/2021 theo 2 giai đoạn.
- Quyết định 30/2001/QĐ-BTC ngày 13/4/2001 Lãnh đạo Tổng cục Thuế cho biết, mục tiêu đến
của Bộ Tài chính về việc ban hành chế độ in, phát tháng 07/2022,100% doanh nghiệp sẽ sử dụng hóa
đơn điện tử theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP. Theo
hành, quản lý, sử dụng ẩn chỉ thuế.
đó, Bộ Tài chính sẽ triển khai theo 2 giai đoạn: Giai
Thông tư 191/2010/TT-BTC ngày 01/12/2010
đoạn 1 từ 11/2021 - 03/2022 tại 6 tỉnh thành Hà
- Nghị định 04/2014/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung
một số điều của Nghị định số 51/2010/NĐ-CP quy
định về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.

64

Kinh tế Châu Ả - Thái Bình Dương (Tháng 1/ 2022)

Asia - Pacific Economic Review

RESEARCH

Nội, Hồ Chí Minh, Hải Phịng, Quảng Ninh, Bình
Định, Phú Thọ; Giai đoạn 2 từ 04/2022 - 07/2022
sẽ triển khai tại 57 tỉnh thành còn lại.
Thứ hai, doanh nghiệp cần lựa chọn đơn vị cung
cấp hóa đơn điện tử kết nối trực tiếp với Tổng cục
Thuế. Ngày 17/11/2021, Tổng cục Thuế chính thức
cơng bố danh sách 20 tổ chức đáp ứng đủ điều kiện
cung cấp dịch vụ nhận, truyền và lưu trữ dữ liệu hóa
đơn điện tử với Tổng cục Thuế. Doanh nghiệp có thể
tham khảo tại trang web của Tổng Cục Thuế.
Thứ ba, doanh nghiệp đăng ký sử dụng hóa đơn
điện tử theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP. Sau khi
Ạhận được thơng báo u cầu chuyển đổi hóa đơn
điện tử từ Cơ quan Thuế, doanh nghiệp phải đăng ký
trên phần mềm của các nhà cung cấp dịch vụ đã đạt
chuẩn theo Nghị định 123 và Thông tư 78 mà Tổng
cục Thuế đã cơng bố trước đó.
Để đăng ký, doanh nghiệp cần thực hiện đủ 3
bước: Lập tờ khai đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử;
Đợi Tổng cục Thuế gửi thơng báo đã tiếp nhận đăng
ký; Doanh nghiệp đợi thông báo chấp nhận hoặc
không chấp nhận từ Tổng cục Thuế.

Thứ tư, doanh nghiệp cần nắm rõ thời điểm hủy
hóa đơn giấy và hóa đơn điện tử cịn tồn Theo quy
định tại Khoản 3, Điều 15 Nghị định 123 có nêu rõ:
Kể từ thời điểm cơ quan thuế chấp nhận đăng ký sử
dụng hóa đơn điện tử theo Nghị định này, doanh
nghiệp bắt buộc phải dừng sử dụng hóa đơn điện tử

theo quy định cũ.
Để tiêu hủy những hóa đơn cịn tồn, doanh
nghiệp thực hiện theo hướng dẫn tại Điều 27 Nghị
định 123. Trong đó, doanh nghiệp cần chú ý chuẩn
bị bộ hồ sơ tiêu hủy hóa đơn bao gồm: Quyết định
thành lập Hội đồng tiêu hủy hóa đơn; Bảng kiểm kê
hóa đơn cần tiêu hủy; Biên bản tiêu hủy và Thông
báo kết quả hủy hóa đơn.
Thứ năm , doanh nghiệp phải xác định được là
đối tượng có mã hay khơng có mã của cơ quan thuế.
Theo đó, các doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử
có mã của cơ quan thuế là những doanh nghiệp bán
hàng hóa, cung cấp dịch vụ không phân biệt giá trị
từng làn bán hàng, cung cấp dịch vụ và có rủi ro cao
về thuế. Các doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử
khơng có mã của cơ quan thuế là những doanh
nghiệp kinh doanh: điện lực, xăng dầu, bưu chính
viễn thơng, nước sạch,...

3. Kết luận

Cùng với xu hướng phát triển ngày càng mạnh
mẽ của công nghệ thơng tin, việc triển khai hóa đơn
điện tử sẽ góp phần giảm thiểu các thủ tục giấy tờ,
tạo thuận tiện cho người nộp thuế cũng như đáp
ứng nhu cầu cải cách hành chính trong cơng tác
quản lý của cơ quan nhà nước.
Đối với cá nhân và doanh nghiệp, khi sử dụng
hóa đơn điện tử thì sẽ tiết kiệm được chi phí in ấn
và phát hành hóa đơn; giảm thời gian giao- nhận

hóa đơn cũng như hạn chế được việc hóa đơn bị thất
lạc.

Đặc biệt, hóa đơn điện tử có độ an tồn và chính
xác cao. Bởi hóa đơn điện tử có sẵn mã xác thực của
cơ quan thuế nên khơng thể làm giả. Đáng chú ý, hóa
đơn điện tử có độ chính xác rất cao, trong khi viết
hóa đơn giấy thường xảy ra sai sót như: Viết sai tên
người mua hàng, sai địa chỉ, sai mã số thuế, sai đơn
giá... và việc xử lý sai sót trong các trường hợp này
thường rất phức tạp và mất thời gian.
Như vậy, có thể thấy việc chủ động chuyển từ hóa
đơn giấy sang hóa đơn điện tử càng sớm thì bài tốn
về chi phí, nguồn lực và thời gian của doanh nghiệp
càng được xử lý nhanh chóng, hiệu quả nhất, đồng
thời cá nhân khi mua hàng cũng sẽ nhanh chóng
nhận được hóa đơn mà không cần mất thời gian chờ
đợi. Việc chuyển đổi từ giao dịch sử dụng hóa đơn
giấy sang hóa đơn điện tử là nhu cầu tất yếu của một
hệ thống thương mại hiện đại, minh bạch trong xu
thế toàn cầu hóa - hiện đại hóa hiện nay./.

Tài liệu tham khảo
Thơng tư 78/2021/TT-BTC hướng dẫn thực hiện
một số điều của Luật Quản lý thuế ngày 13 tháng 6
năm 2019, Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19
tháng 10 năm 2020 của Chính phủ quy định về hóa
đơn, chứng từ.

/> />

Thứ sáu, khi nào thi doanh nghiệp chuyển đổi
hóa đơn điện tử miễn phí?
Theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP, khi Tổng cục
Thuế thông báo cho doanh nghiệp chấp chận được
sử dụng hóa đơn điện tử theo Nghị định này thì
doanh nghiệp bắt buộc hủy hóa đơn cịn tồn.

Kinh tế Châu Ả - Thái Bình Dương (Tháng 1/ 2022)

65