đáp án đề thi lí thuyết tốt nghiệp khóa 2 - điện công nghiệp - mã đề thi mã đề thi dcn - lt (19)

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐÁP ÁN
ĐỀ THI TỐT NGHIỆP CAO ĐẲNG NGHỀ KHOÁ 2 (2008 - 2011)
NGHỀ: ĐIỆN CÔNG NGHIỆP
MÔN THI: LÝ THUYẾT CHUYÊN MÔN NGHỀ
Mã đề thi số: DA ĐCN – LT 19
Câu Nội dung Điểm
I. Phần bắt buộc
1
Trình bày nguyên lý cấu tạo và hoạt động của áptômát dòng điện cực
đại và áptômát dòng điện cực tiểu? Nêu cách lựa chọn áptômát?
2,0
Cấu tạo á ptômát dòng cực đại
1. Nam châm điện.
2. Nắp.
3. Lò xo cản.
4. Móc răng.
5. Cần răng.
6. Lò xo kéo.
- Vẽ hình
- Giải thích
0,5
+ Nguyên lý hoạt động :
Áptômát dòng cực đại tự động ngắt mạch khi dòng điện trong mạch vượt
quá trị số dòng chỉnh định I
cđ
. Khi I > I
cđ
, lực điện từ của nam châm điện (1)
thắng lực cản của lò xo (3), nắp (2) bị kéo làm móc răng (4) và cần răng (5)

bật ra, lò xo (6) kéo tiếp điểm động ra khỏi tiếp điểm tĩnh. Mạch điện bị
ngắt.
Áptômát dòng cực đại dùng để bảo vệ mạch điện khi bị quá tải hay ngắn
mạch.
0,25
+ Cấu tạo á ptômát dòng cực tiểu
1. Nam châm điện.
2. Nắp.
3. Lò xo kéo
- Vẽ hình
- Giải thích
0,5
1/5

1
2
3
4
5
6
i
i
+ Nguyên lý hoạt động:
Áptômát dòng cực tiểu tự động ngắt mạch khi dòng điện trong mạch nhỏ
hơn dòng chỉnh định I
cđ
. Khi I < I
cđ
, lực điện từ của nam châm điện (1)
không đủ sức giữ nắp (2) nên lực kéo của lò xo (3) sẽ kéo tiếp điểm động ra

khỏi tiếp điểm tĩnh. Mạch điện bị ngắt.
Áptômát dòng cực tiểu dùng để bảo vệ máy phát khỏi chuyển sang chế
độ động cơ khi nhiều máy làm việc song song.
0,25
+ Lựa chọn áptômát.
- Việc lựa chọn áptômát chủ yếu dựa vào:
/. Dòng điện tính toán đi trong mạch điện.
/. Dòng điện quá tải.
/. Khả năng thao tác có chọn lọc.
/. Ngoài ra còn phải căn cứ vào điều kiện làm việc của phụ tải.
0,5
2
Nêu ý nghĩa của việc nâng cao hệ số công suất cosϕ? Các giải pháp bù
cosϕ? Nêu ưu nhược điểm của các thiết bị bù cosϕ và phạm vi sử dụng
của chúng?
3
Ý nghĩa của việc nâng cao hệ số công suất cos
ϕ

Nâng cao hệ số công suất cosϕ có 2 lợi ích cơ bản:
- Lợi ích to lớn về kinh tế cho ngành điện và doanh nghiệp.
- Lợi ích về kỹ thuật: nâng cao chất lượng điện áp.
Ý nghĩa của việc nâng cao hệ số công suất cosϕ thể hiện cụ thể như sau:
 Làm giảm tổn thất điện áp trên lưới điện
Giả thiết công suất tác dụng không đổi, cosϕ của xí nghiệp tăng từ
cosϕ
1
lên cosϕ
2
nghĩa là công suất phản kháng truyền tải giảm từ Q

1
xuống
Q
2
khi đó, do Q
1
> Q
2
nên:
∆U
1
= > = ∆U
2

1,0
0,2
Ý nghĩa của việc nâng cao hệ số công suất cos
ϕ

Nâng cao hệ số công suất cosϕ có 2 lợi ích cơ bản:
- Lợi ích to lớn về kinh tế cho ngành điện và doanh nghiệp.
- Lợi ích về kỹ thuật: nâng cao chất lượng điện áp.
Ý nghĩa của việc nâng cao hệ số công suất cosϕ thể hiện cụ thể như sau:
 Làm giảm tổn thất điện áp trên lưới điện
Giả thiết công suất tác dụng không đổi, cosϕ của xí nghiệp tăng từ
cosϕ
1
lên cosϕ
2
nghĩa là công suất phản kháng truyền tải giảm từ Q

1
xuống
Q
2
khi đó, do Q
1
> Q
2
nên:
∆U
1
= > = ∆U
2

1,0
0,2
2/5
0,2
 Làm giảm tổn thất công suất trên lưới điện
∆S
1
= = =∆S
2
0,2
 Làm giảm tổn thất điện năng trên lưới
∆A
1
=
τ
R

U
Q
P
2
2
1
2
+
>
τ
R
U
Q
P
2
2
2
2
+
=∆A
2
0,2
 Làm tăng khả năng tải của đường dây và biến áp
Từ hình vẽ trên ta thấy S
2
<S
1
nghĩa là đường dây và biến áp chỉ cần
tải công suất S
2

sau khi giảm lượng Q truyền tải. Nếu đường dâyvà MBA đã
chọn để tải thì với Q
2
có thể tải lượng P
2
>P
1
.
0,2
Các giải pháp bù cos
ϕ

Có 2 nhóm giải pháp bù cosϕ
1. Nhóm giải pháp bù cosϕ tự nhiên:
- Thay thế động cơ KĐB làm việc non tải bằng động cơ có công suất
nhỏ hơn.
- Thường xuyên bảo dưỡng và nâng cao chất lượng sửa chữa động cơ.
- Sắp xếp, sử dụng hợp lý các quá trình công nghệ của các máy móc
thiết bị điện.
- Sử dụng động cơ đồng bộ thay cho động cơ KĐB.
- Thay thế các MBA làm việc non tải bằng các MBA có dung lượng
nhỏ hơn.
0,7
0,6
3/5
- Sử dụng chấn lưu điện tử hoặc chấn lưu sắt từ hiệu suất cao thay cho
chấn lưu thông thường.
2. Nhóm giải pháp bù cosϕ nhân tạo:
Là giải pháp dùng các thiết bị bù (tụ bù hoặc máy bù). Các thiết bị bù phát
ra Q để cung cấp 1 phần hoặc toàn bộ nhu cầu Q trong xí nghiệp.

0,1
Ưu nhược điểm của các thiết bị bù cos
ϕ

Ưu nhược điểm của các thiết bị bù cosϕ được cho trong bảng sau:
Máy bù Tụ bù
Cấu tạo vận hành sửa chữa
phức tạp
Cấu tạo vận hành sửa chữa đơn
giản
Giá thành cao Giá thành thấp
Tiêu thụ nhiều điện năng
∆P=5%Q
b
Tiêu thụ ít điện năng
∆P=(2 ÷ 5)‰ Q
b
Tiến ồn lớn Yên tĩnh
Điều chỉnh Q
b
trơn Điều chỉnh Q
b
theo cấp
1,3
Máy bù 0,5
Tụ bù 0,5
Qua bảng trên ta thấy tụ bù có nhiều ưu điểm hơn máy bù nhược điểm duy
nhất của tụ bù là điều chỉnh có cấp khi tăng giảm số tụ bù. Tuy nhiên điều
này không quan trọng vì bù cosϕ mục đích là sao cho cosϕ của xí nghiệp
cao hơn cosϕ quy định là 0,85 chứ không cần có trị số thật chính xác,

thường bù cosϕ lên trị số từ 0,9 đến 0,95.
Trong các xí nghiệp công nghiệp, dịch vụ và dân dụng chủ yếu sử dụng bù
bằng tụ điện.
0,3
03
Vẽ và thuyết minh mạch điện điều khiển khởi động động cơ điện
xoay chiều 3 pha bằng phương pháp đổi nối sao – tam giác – Dùng nút
bấm và khởi động từ.
2,0
0,75
- Thuyết minh mạch điện.
4/5
+ Chế độ khởi động Y.
+ Chế độ làm việc ∆.
+ Dừng động cơ.
0,5
0,5
0,25
Cộng I
II. Phần tự chọn, do trường biên soạn
1
2

Cộng II
Tổng cộng (I+II)


………, ngày ………. tháng ……. năm ………
DUYỆT CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG TRƯỞNG BAN ĐỀ THI
5/5