Huyền thoại cây hà thủ ô potx

Huyền thoại cây hà thủ ô



Hà thủ ô còn gọi là giao đằng, dạ hợp. Tên hà thủ ô liên quan tới câu chuyện sau:
Chuyện kể rằng: Vào đời Đường bên Trung Quốc, có một người tên là Hà Điền
Nhi ốm yếu từ nhỏ, năm 58 tuổi vẫn chưa có con, bởi vậy trong lòng phiền muộn
khuôn nguôi. Một hôm, họ Hà buồn quá bèn xuống núi uống rượu say đến nỗi nằm
lăn ra ngủ cạnh bìa rừng mà không biết.

Khi tỉnh dậy, anh chợt nhìn thấy bên cạnh mình có một cây thân leo từng cặp, từng
cặp quấn chặt lấy nhau hồi lâu rồi buông ra và lại quấn với nhau rất kỳ quái. Đợi
khi trời sáng, Hà Điền Nhi bèn đào lấy rễ cây đem về nhà kiên trì sắc uống. Sau
nhiều tháng, tóc anh ta từ bạc trắng chuyển thành đen nhánh, thân hình trở nên
cường tráng, trong 10 năm sinh liền mấy đứa con, sống thọ tới 160 tuổi. Cháu nội
của Điền Nhi là Hà Thủ Ô dùng thuốc cũng thọ tới 130 tuổi mà tóc vẫn còn đen
bóng. Anh ta đem thuốc cho họ hàng và bà con làng xóm cùng dùng, bởi vậy mọi
người gọi cây thuốc này là hà thủ ô.

Qua câu chuyện, chúng ta thấy hà thủ ô ít nhất có 3 tác dụng đặc biệt: làm đen râu
tóc, có lợi cho việc sinh con và kéo dài tuổi thọ.

Làm đen râu tóc

Theo quan niệm của y học cổ truyền, râu tóc có quan hệ mật thiết với tạng thận,
thận tàng tinh, tinh sinh huyết. Tóc là phần thừa của huyết cho nên nếu thận hư yếu
thì tóc không được nuôi dưỡng đầy đủ sẽ sớm bạc và dễ rụng.
Ngược lại nếu thận tinh sung túc thì râu tóc dày khỏe và đen bóng. Hà thủ ô có
công dụng bồi bổ can thận, dưỡng huyết tư âm, bởi vậy khả năng làm đen râu tóc
của vị thuốc này là điều dễ hiểu.

Có lợi cho việc sinh con

Lý luận của y học cổ truyền cho rằng thận tàng tinh, chủ về việc sinh con đẻ cái.
Nếu thận tinh sung túc thì sự sinh trưởng phát dục của cơ thể diễn ra thuận lợi,
năng lực tính dục được khôi phục và nâng cao nên rất dễ sinh con. Trong sách Bản
thảo cương mục, danh y Lý Thời Trân đã ghi lại chuyện Minh Thế Tông hoàng đế
chữa khỏi chứng bất dục bằng phương thuốc Thất bảo mỹ nhiêm đan trứ danh với
chủ dược là hà thủ ô.

Kéo dài tuổi thọ

Y học cổ truyền cho rằng, sự già yếu của con người cũng do quá trình suy giảm
của thận tinh quyết định, bởi vậy việc sử dụng hà thủ ô lâu dài để bổ ích thận tinh
cũng có tác dụng kéo dài tuổi thọ. Kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại đã chứng
minh hà thủ ô có tác dụng điều chỉnh rối loạn lipid máu, giúp ngăn ngừa tình trạng
vữa xơ động mạch, bảo vệ tế bào gan, thúc đẩy quá trình sản sinh hồng cầu, nâng
cao khả năng miễn dịch, cải thiện hoạt động của hệ thống tuyến nội tiết, đặc biệt là
tuyến thượng thận và giáp trạng. Ngoài ra, hà thủ ô còn có tác dụng kháng khuẩn,
nâng cao khả năng chống rét của cơ thể, nhuận tràng và giải độc.

Thời xưa, phương thức dùng hà thủ ô chủ yếu là sắc uống, chế thành viên hoàn,
cao thuốc hoặc ngâm rượu. Hiện nay, với công nghệ hiện đại người ta bào chế
thành các dạng tiện dùng như bột hà thủ ô, viên nang, trà tan

Một số món ăn - bài thuốc chứa hà thủ ô

- Hà thủ ô 30g, gà mái 1 con, gia vị vừa đủ. Gà làm thịt, mổ bụng, rửa sạch. Hà thủ
ô nghiền thành bột đựng trong túi vải buộc chặt rồi cho vào bụng gà. Tất cả đem
hầm bằng nồi đất thật nhừ, chế thêm gia vị, dùng làm canh ăn trong ngày.
- Hà thủ ô 60g, trứng gà 3 quả. Sắc hà thủ ô lấy nước bỏ bã rồi đập trứng vào đun

chín là được.
- Hà thủ ô 30g, đại táo 3 quả, gạo tẻ 100g, đường đỏ 50g. Hà thủ ô ngâm nước 2
giờ rồi sắc trong 1 giờ, bỏ bã lấy nước đem nấu với gạo và đại táo thành cháo, chế
thêm đường ăn trong ngày; hoặc hà thủ ô 15-20g cho vào nồi đất hầm nhừ rồi cho
thêm 50-100g gạo nấu thành cháo, chế thêm mật ong ăn khi đói.
- Hà thủ ô 20g, sơn tra 20g. Hai thứ thái vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau
15-20 phút là dùng được, uống thay trà hằng ngày.
- Hà thủ ô 120g, đương quy 60g, sinh địa 80g, rượu trắng 2.500ml. Các vị thuốc
thái vụn gói trong túi vải rồi cho vào vò ngâm với rượu, nút kín để nơi thoáng mát
khô ráo, sau 1 tuần có thể dùng được. Uống mỗi ngày 15ml vào buổi sáng.
- Hà thủ ô 200g, kỷ tử 50g, long nhãn 200g, đinh hương 15g, mật ong 50g, rượu
trắng 2.000ml. Các vị thuốc thái vụn ngâm với rượu trong 36 ngày là dùng được.
Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 15-20ml.
- Hà thủ ô 30g, ngưu tất 15g, sinh địa 15g, đương quy 15g. Các vị thái vụn hãm với
nước sôi trong bình kín, sau 15-20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày.
- Hà thủ ô 50g, thỏ ty tử 25g, kỷ tử 25g, xích linh 50g, ngưu tất 50g, đương quy
25g, bổ cốt chi 12,5g, bạch linh 50g. Các vị tán bột, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần
9g với mật ong pha rượu nhạt.
Cần lưu ý, khi dùng hà thủ ô cần kiêng ăn huyết động vật, hành, tỏi và củ cải. Khi
bào chế không được dùng các dụng cụ bằng kim loại. Cách thức chế biến hà thủ ô
khác nhau cũng cho tác dụng khác nhau. Nhìn chung, hà thủ ô đã qua chế biến có
công dụng bổ thận ích tinh, tư âm dưỡng huyết, còn hà thủ ô sống và tươi có công
dụng thông tiện, giải độc.

SK&ĐS