Tổng hợp những bài ca dao hay
Ai đi đâu đấy hỡi ai? ()
Hãy về học tập , một mai em chờ
Ai ơi chớ lấy chồng chung
Chồng chung hai vợ một mùng
Day qua con vợ nọ, chọc khùng con vợ kia
Ai ơi đừng (chớ) lấy học trò ()
Dài lưng tốn vải ăn no lại nằm
Ngày thời cắp sách đi rong
Tối về lại giữ đèn chong một mình
Ai ơi giữ phép nước ta
Ai ơi thương lấy dân nhà một tông,
Có hậu dưỡng mới phú phong
Kẻ cày người cấy, sống trong thái bình
Kẻ, nho lo việc học hành
Mai sau chiếm bảng, nức danh trên trời
Kẻ buôn thì được lắm lời
Tàng vương chi thị tứ thời bán mua
Kẻ công ai cũng tranh đua
Làm nghề chạm vẽ: phượng rùa, long, ly
Tứ dân mỗi nghiệp mỗi nghề
Nhờ trời đều được, gặp khi thái hòa
Toàn dân vang khúc dao ca
Ai xui em lấy học trò
Thấy nghiêng bút mảng mà lo mà gầy
Ăn chanh ngồi gốc cây chanh ()
Bác mẹ gả ép (bán) cho anh học trò
Anh về học kỹ chữ nhu
Ba năm em đợi, mười thu em chờ
Anh về ráng học chữ nhu
Chín trăng em đợi, mười thu em chờ
Ầu ơ Bồng bống bông bông
Lớn lên con phải cố học hành
Học là học đạo làm người,
Con đừng lêu lổng kẻ cười người chê
Vàng cầm trên tay rớt xuống không phiền,
Chỉ phiền một nỗi nợ với duyên không tròn
Ầu ơ Mười hai giờ kiểng đổ nhà thờ
Sao anh không học đặng nhờ tấm thân
Bước sang tháng chín giá chân
Tháng một nằm trần, bức đổ mồ hôi
Con chuột kéo cày liên hồi
Con trâu hốc gạo vào ngồi trong cong
Vườn rộng thì thả rau rong
Ao sâu giữa đồng vãi cải làm dưa
Đàn bo bơi lội đến trưa
Một đàn gà vịt đi bừa ruộng nương
Voi kia nằm ở gầm giường
Cóc đi đánh giặc bôn phương nhọc nhằn
Chuồn chuồn thấy cám thì ăn
Lợn kia thấy cám vùng vằng bay qua
Trơi mưa cho muỗi bắt gà
Đòng đong, cân cấn đuổi cò xôn xao
Lươn nằm cho chúm bò vào
Một đàn cào cào đuổi bắt cá rô
Thóc giống cắn chuột trong bồ
Một trăm cây mạ đuổi vồ con trâu
Chim chích cắn cỏ diêu hâu
Gà con tha quạ biết đâu mà tìm.
Bước vào phòng học gọi chồng
Trở ra sắp gánh sắp gồng ra đi.
Không đi thì chợ không đông
Đi ra một bước thương chồng nhớ con
Cả làng có một thầy đồ
Dạy học thì ít, bắt cua thì nhiều
Thương thầy, trò cũng muốn theo
Trò sợ thầy nghèo bán cả trò đi
Anh mau thức dậy học bài
Mong cho anh sớm thành tài
Trước làm đẹp mặt nở mày mẹ cha
Sau là không phụ tình ta bao ngày
Anh ở đợ ba năm không tiền dư ăn miếng kẹo
Em lại thân nghèo chọc ghẹo làm chi ?
Anh về đi học cho ngoan
Để em cửi vải kiếm quan tiền xài
Bàn tay còn có ngón dài ngón vắn
Con một nhà đứa trắng đứa đen,
Hễ ăn vóc học quen,
Dẫu họ chê mình vụng, tập rèn cũng phải hay
Biết nhau từ thuở hàn vi
Dù phải lận đận khi đi khi về
Nhớ xưa cùng học một nghề
Cùng thầy cùng bạn chớ hề quên nhau!
Bống bồng bông
Màn Đông Tử gối Ôn Công
Lớn lên em phải ra công học hành
Làm trai gắng lấy chữ danh
Thi thư nếp cũ trâm anh dấu nhà
Hỡi ha ha
Chị nay chút phận đàn bà
Tam tòng tứ đức phận là nữ nhi
Mong em khôn lớn kịp thì
Năm xe làu thuộc
Canh một dọn cửa dọn nhà
Canh hai dệt cửi canh ba đi nằm.
Bước sang cái trống canh năm,
Trình anh dậy học còn nằm làm chỉ
Nữa mai chúa mở khoa thi,
Bảng vàng chói lọi kia đề tên anh. (có ghi tên mình)
Bõ công cha mẹ sắm sanh,
Sắm nghiên sắm bút cho anh học hành (*)
hoặc: Tiền lưng gạo bị cho anh vào trường Đơn vị đo thời gian của Việt Nam ta
ngày xưa xem: Trống Canh Trống Canh
Canh tư bước sang canh năm
Trình anh dậy học chớ nằm làm chi
Nửa mai chúa mở khoa thi
Bảng vàng chói lọi, trên đề tên anh
Cậu kia cắp sách đi đâu
Cậu học chữ Tầu hay học chữ Tây?
Học chữ Tây không tiền không việc,
Học chữ Tầu ai biết ai nghe
Chi bằng về chốn thôn quê
Cấy cày còn được no nê có ngày
Con ơi ham học chớ đùa
Bữa mô ngày Tết thỉnh bùa thầy đeo
Cây ngô (vông) đồng không không trồng mà mọc
Con gái xóm này chẳng chọc mà theo
Cây ngô đồng không trồng mà mọc
Gái chưa chồng anh chọc anh chơi (*)
Có bản khác: Thấy em chưa chồng anh chọc anh chơi
Con ơi siêng học kẻo thua
Mai mốt mẹ cho lên chùa ăn oản ăn xôi
Cây vông (ngô) đồng không trồng mà mọc
Con gái xóm này chẳng chọc cũng theo
Dã tràng xe cát bể (biển) đông ()
Nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì
Đàn ông học sảy học sàng
Đến khi vợ đẻ phải làm mà ăn
Con cậu cậu nuôi thầy cho (*)
Cháu cậu, cậu bắt chăn bò chăn trâu
Có bản khác: Con cậu cho học nho
Chữ quốc ngữ vần i tờ
Ai ơi hãy học đừng lờ chữ ta
Chưa từng chưa gửi chưa đeo
Đã từng, đã gửi, nhạt nhèo như không
Đã theo về việc canh nông,
Dù mưa dù nắng một lòng chẳng thay
Đã ăn ớt chẳng sợ cay
Bây giớ khổ nhọc có ngày thảnh thơi!
Cơm cha áo mẹ chữ thầy
Gắng công mà học có ngày thành danh
Con ơi học lấy nghề cha
Một đêm ăn trộm bằng ba năm làm
Con ơi mẹ bảo con này
Học buôn học bán cho tày người ta
Con đừng học thói chua ngoa
Họ hàng ghét bỏ người ta chê cười
Dù no dù đói cho tươi
Khoan ăn bớt ngủ liệu bài cho toan
Phòng khi đóng góp việc làng
Đồng tiền bát gạo lo toan cho chồng
Trước là đắc nghĩa cùng chồng
Sau là họ mạc cũng không chê cười
Con ơi, nhớ bấy nhiêu lời !
Họ hàng xóm giềng
Công cha nghĩa mẹ cao dày
Cưu mang trứng nước những ngày còn thơ
Nuôi con khó nhọc đến giờ
Trưởng thành con phải biết nhờ song thân
Dạy con từ thuở tiểu sinh
Gần thầy gần bạn tập tành lễ nghi
Học cho "cách vật trí tri"
Văn chương chữ nghĩa nghề gì cũng thông
What's learned in the craddle lasts till the tomb; OR: Train up a child in the way
he should go "Cách vật trí tri" cũng giống khoa học thực nghiệm thời nay
Đèn Sài Gòn (Cầu Tàu) ngọn xanh ngọn đỏ
Đèn Mỹ Tho ngọn tỏ ngọn lu
Anh về học lấy chữ nhu
Chín trăng em cũng đợi, mười thu em cũng chờ
Xem bài đọc thêm: Chợ Sàigòn
Đi một ngày đàng
Học một sàng khôn
Đi ngày đàng sàng khôn học được
Bước chân ra một bước một hay
Phân tro, không bằng no nước
Ngày xưa chưa có phân hóa học nông dân dùng phân tro hay phân xanh
Kẻ ăn người ở trong nhà
Sớm khuya công việc giúp (đỡ) ta nhọc nhằn
Thương người đày đọa chút thân
Chớ nên ngược đãi lòng nhân mới là
Khôn thì trong trí lượng ra
Dại thì học lóm người ta bề ngoài
Không đi thì dạ không đành
Đi ra thì bỏ tơ mành ai quay
Không đi thì nhớ thì thương
Ra đi lên động xuống truông nhọc nhằn.
Gió đánh (đặp) cành đa
Thầy tưởng rằng ma
Thầy ù thầy chạy
Ba thằng ba gậy
Đi đón thầy về
Bắt con lợn sề
Cho thầy chọc tiết
Bắt con cá diếc
Cho thầy bóc mang
Bát con tôm càng
Cho thầy bóc vỏ
Lấy đôi đũa đỏ
Cho thầy gải lưng
Bóc đồng bánh chưng
Cho thầy chấm mật
Có bản khác: Đom đóm bay qua
Em thời canh cửi trong nhà
Nuôi anh đi học chiếm khoa bảng vàng
Trước là vinh hiển tổ đường
Bỏ công đèn sách lưu gương đời đời
Em có chồng sao em không nói?
Để anh theo anh chọc em hoài
Chắc có ngày anh sẽ bị ăn dao phay!
Gặp đời Hải Yến Hà Thanh
Bốn dân trăm họ gặp lành, ấm no
Nay mừng điển hội cầu nho
Văn nhân sỉ tử, phải lo học hành
Làm sao cho được công danh
Bỏ công bác mẹ sinh thành ra thân
Lại bàn đến việc nông dân
cày mây cuốc gió, chuyên cần công phu
Đêm thời cỏ phúc nhi du
Ngày thời kích nhưỡng khang cù vô ngu
Gió nam ào ạt gốc cây nằm mát
Chẻ lạt đứt tay, đi cày trâu húc
Đi xúc phải cọc, đi học thầy đánh
Đi gánh đau vai, nằm dài nhịn đói
Hễ ăn thì vóc hễ học thì quen
Dẫu họ chê vụng tập rèn phải hay
Hò ơ Hỏi anh anh nói học trò
Sao em lại thấy (ờ)
Hò ơ Sao em lại thấy anh cỡi bò hôm qua
Hò ơ Tiếng anh ăn học làu thông
Hỏi anh có biết (ờ)
Hò ơ Hỏi anh có biết khăn lông mấy đường
- Hò ơ Em về đếm hết cỏ vườn
Lại đây anh nói (ờ)
Hò ơ Lại đây anh nói khăn lông mấy đường cho em nghe!
Học cao không muốn tranh giành
Những người học ít ưa sanh sự phiền
Học hành ba chữ lem nhem
Thấy gái thì thèm như chửa thèm chua
Học hành thi cử mà chi
Sáng sáng ăn no, tối ngủ khì
Học hành thì ít vào thân
Chức cao quyền trọng dần dần theo sau
Học là học đạo làm người
Con đừng lêu lổng kẻ cười người chê
Học trò ăn vụng cá kho
Bị thầy bắt được đánh mo lên đầu
Học trò ăn vụng càng cua
Bà thầy bắt được, tôi mua tôi đền
Học trò đèn sách hôm mai
Ngày sau thi đỗ nên trai mới hào
Làm nên quan thấp, quan cao
Làm nên vọng tía võng đào nghênh ngang
Học trò đi học đã về
Cơm canh chưa nấu lại trề môi ra
Học trò đi mò cơm nguội
Lỡ trượt vỏ dưa, té cái đụi, la trời
Học trò học trỏ học tro
Đi chưa tới chợ đã lo ăn hàng
Học trò thò lò mũi xanh
Ăn vụng bánh đúc chạy quanh nhà thầy
Học trò trong Quảng (*) ra thi
Thấy cô gái Huế bỏ (chân) đi không đành
Quảng Nam, Quảng Ngãi
Hỏi anh - anh nói học trò
Sao em lại thấy anh cỡi bò hôm qua ?
Khó thay công việc nhà quê
Cùng (Suốt) năm khó nhọc dám hề khoan thai
Tháng Chạp thì mắc trồng khoai
Tháng Giêng trồng đậu, tháng Hai trồng cà
Tháng Ba cày vỡ ruộng ra
Tháng Tư bắc mạ thuận hòa mọi nơi
Tháng Năm gặt hái vừa rồi
Bước sang tháng Sáu nước trôi đầy đồng
Nhà nhà vợ vợ chồng chồng
Đi làm ngoài đồng sá kể sớm trưa
Tháng sáu tháng Bảy đi bừa
Vun trồng giống lúa bỏ chừa cỏ tranh
Tháng tám lúa trổ đã đành
Tháng Mười cắt hái cho nhanh kịp người
Khó khăn làm mấy tháng trời
Lại còn mưa nắng bất thời khổ công
Cắt rồi nộp thuế nhà công
Từ rày mới được yên lòng ấm no
Kìa ai học sách thánh hiền
Lắng tai nghe lấy cho chuyên ân cần
Khăn anh nàng lấy vá vai
Bây giờ nàng đã nghe ai dỗ dành?
Chẳng nên ra, tháo chỉ lấy mụn trả anh
Để anh đem bán lấy hai trăm vàng.
Một trăm anh đưa cho nàng
Còn một trăm nữa để chàng treo ngọn cây đa
Chứ em không nhớ lời thề nguyện với ta
Sông có Nhị Hà,núi có Tản Viên
Bây giờ, nàng ở thế sao nên
Tôi khấn Nam Tào, Bắc Đẩu biên tên rành rành.
Đã yêu anh, thời quyết với anh
Nhà tre, cót nứa, lợp tranh vững vàng.
Chớ tham nhà gỗ bức bàn
Gỗ lim chẳng có, làm xoàng gỗ vông.
Chỉ nhọc mình thôi lại luống công
Phòng khi gỗ mục, lại dùng nhà trẹ
Còn duyên anh bảo chẳng nghe !
Mặt trời lặn xuống bờ ao
Có con cò mẹ bay vào bay ra
Cò con đi học đường xa
Thẩn thơ chỗ nọ la cà chỗ kia
Tối rồi (Đi đâu) mà chẳng chịu về
Cơm canh mẹ đợi còn gì là ngon
Làm người mà được khôn ngoan
Cũng nhờ học tập, mọi đàng mọi hay
Nghề gì ta có trong tay
Cố công rèn luyện, có ngày thành công!
Làm thơ mà dán cây chanh
Trai bỏ học hành, gái bỏ bán buôn
Nay mừng điển hội cầu nho
Văn nhân sỉ tử, phải lo học hành
Làm sao cho được công danh
Bỏ công bác mẹ sinh thành ra thân
Lại bàn đến việc nông dân
Cày mây cuốc gió, chuyên cần công phu
Đêm thời cỏ phúc nhi du
Ngày thời kích nhưỡng khang cù vô ngu
Làm trai cố chí học hành
Lập nên công nghiệp để dành mai sau
Làm trai học đạo Thánh hiền
Năm hằng đã trễ, ba giềng chớ sai
Làm trai học sẩy học sàng
Đến khi vợ đẻ thì làm mà ăn
Làm trai nết đủ trăm đường
Trước tiên điều hiếu, đạo thường xưa nay
Công cha, đức mẹ cho dày
Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ
Nuôi con khó nhọc đến giờ
Trưởng thành con phải biết thờ hai thân
Thức khuya dậy sớm cho cần
Quạt nồng ấp lạnh giữa phần đạo con
Mặc ai chác (chuốc) lợi mua danh
Miễn ta học đặng đạo lành thì thôi
Mặc ai chuốc lợi mua danh
Riêng ta học được đạo lành là hơn.
Lơ thơ tơ liễu buông mành
Con oanh học nói trên cành mỉa mai
Em nghĩ mình emcó cúc bạc đeo tai
Cúc bạn thì có, trâm cài thì không
Tóc em xanh, em vấn lộn khăn hồng
Quần lãnh thâm đôi ba cái, đôi má hồng nhởn nhơ
Mừng nay nho sĩ có tài
Bút nghiên dóng dả, giữ mài nghiệp nho
Rõ ràng nên đấng học trò
Công danh hai chữ trời cho rõ ràng
Một mai chiếm được bảng vàng
Ấy là phú quý giầu sang quế hòe,
Bước đường tiến đến cống nghè
Vinh quy bái tổ, ngựa xe tưng bừng
Bốn phương nức tiếng vang lừng
Ngao du bể thánh, vẫy vùng rừng nho
Quyền cao chức trọng trời cho
Bõ công học tập, bốn mùa chúc minh!
Mười hai giờ kiểng đổ nhà thờ
Sao anh không học đặng nhờ tấm thân ?
Nào ai học được chữ ngờ
Thà rằng ở vậy để chờ kiếp sau!
Mưa từ trong Quảng mưa ra (câu )
Tháng năm tháng sáu mưa dài
Bước sang tháng bảy tiết trời mưa ngâụ
Nhớ ai như vợ chồng Ngâu
Một năm mới gặp mặt nhau một lần.
Tháng tám mưa khắp xa gần
Bước sang tháng chín đúng tuần mưa rơị
Tháng mười mưa ít đi rồi
Nắng hanh trời biếc cho tươi má hồng.
Một chạp là tiết mùa đông
Mưa phùn đêm vắng trong lòng lạnh thay
Bài mưa anh đã học đây
Mối tình rào rạt đêm chầy như mưa
Ai ơi chớ lấy học trò
Dài lưng tốn vải ăn no lại nằm
Hay nằm thời có võng đào,
Dài lưng thời có áo bào nhà vua
Hay ăn thời có gạo kho (sẵn thóc mấy kho),
Việc (Lo) gì mà chẳng ăn no lại nằm
Nay mừng tứ hải đồng xuân
Tam dương khai thái, muôn dân hòa bình
Sĩ thời chăm việc học hành
Một mai khao bảng đạt thành công danh
Công thời phượng các long đình,
Đủ nghề phát triển, thỏa tình lợi thâu
Nông thì cuốc bẫm, cày sâu
Thu hà, hạ mạch, tăng thâu co ngày
Thương thời buôn bán liền tay
Dứt tài tử cống, đua tài hiên ngang (ai tầy cho đa
Ba công cố gắng mở mang
Tri thanh, danh toại, giầu sang hơn người
Muôn nghìn (Ai ơi) chớ lấy học trò
Dài lưng tốn vải ăn no lại nằm.
Nam mô Bồ tát
Chẻ lạt đứt tay
Đi cày trâu húc