.Đồ hoạ của bạn đã sẵn sàng cho Vista? doc

Đồ hoạ của bạn đã sẵn sàng cho Vista?
Windows Vista cung cấp nhiều mức tính năng khác nhau phụ thuộc vào kiểu
card video bạn có. Khi nâng cấp, máy tính của bạn sẽ phải đối mặt với những
thách thức gì?

Microsoft Windows Vista đòi hỏi nhiều tính năng mạnh về phần cứng máy tính:
phải nhiều RAM mạnh hơn, CPU nhanh hơn… nhưng không có yêu cầu nào lớn
hơn yêu cầu đòi hỏi về phần cứng đồ hoạ. Vista kết hợp chặt chẽ các tiêu chuẩn và
công nghệ đồ hoạ. Nếu muồn dùng tất cả các tính năng của Vista, tốt hơn là bạn
nên nâng cấp card đồ hoạ của mình.

Giao diện đồ hoạ Aero có hiệu ứng gần như trong suốt và đường bao cửa sổ kiểu
đóng băng. Để hiển thị được Aero, Vista phải sử dụng các thiết bị API đồ hoạ nâng
cao. Các thiết bị này do Microsoft tạo ra, vốn dành riêng cho các game máy tính
dùng đồ hoạ 3D, DirectX. Vista hỗ trợ hai phiên bản DirectX nên đòi hỏi card đồ
hoạ cũng phải có khả năng chạy được cả DirectX 9.0 và DirectX 10.0.

Vista ở hai mức

Cho đến giờ Vista vẫn chưa hoàn toàn sẵn sàng đưa ra thị trường. Nhưng
Microsoft khuyến khích các hãng sản xuất máy tính nên gắn kèm nhãn hiệu "Sẵn
sàng cho Vista" với sản phẩm của mình. Chương trình đầu tư kinh doanh này dành
cho các hệ thống "được tiếp cận" theo hai mức.

Microsoft đang cung cấp cho các hãng sản xuất máy tính logo
phần cứng đáp ứng được khả năng hoạt động của Vista
Đầu tiên là mức "giá cơ bản" mà Microsoft gọi là logo "Vista Capable" (có thể đáp
ứng được cho Vista). Mức này đòi hỏi máy tính phải có CPU tốc độ 800MHz hoặc
hơn, RAM 512 và trình xử lý đồ hoạ có khả năng chạy được DirectX 9. Các máy
"Vista Capable" thường chỉ có thể chạy các thành phần cơ bản trong Vista Home

Basic mà không hiển thị được màn hình trong suốt Aero, cơ chế đồ hoạ Flip3D hay
Windows Media Center.

Tiếp theo là "những trang bị đẹp hơn ở …" mức logo "Vista Premium". Một máy
tính với nhãn hiệu Windows Vista Premium Ready được hỗ trợ để có thể chạy được
bất kỳ thành phần nào trong bất kỳ phiên bản Vista nào. Muốn vậy, ít nhất nó phải
có cấu hình: vi xử lý 1GHz 32 bit hoặc 64 bit, RAM 1GB, ổ cứng 40 GB và phải
có ít nhất 15GB còn trống, ổ ghi DVD Drive, Audio output và hỗ trợ truy cập
Internet. Ngoài ra còn cần một số tính năng đồ hoạ mạnh:

• Hỗ trợ đồ hoạ DirectX 9 với trình điều khiển Windows Display Driver Model
(WDDM), kiến trúc trình điều khiển đồ hoạ mới có ở Vista.

• Tối thiểu phải có dung lượng bộ nhớ đồ hoạ là 128MB

• Pixel Shader 2.0, 32 bit trên một pixel. (Pixel shader - bộ đánh bóng pixel là một
phần của đồ hoạ ống, là chương trình hiển thị các đối tượng ba chiều vào màn hình
máy tính hai chiều. Chế độ màu 32 bit đủ khả năng hiển thị từng pixel ở một trong
bất kỳ 16 triệu màu của 8 mức trong suốt).

Ứng dụng trong game

Với người dùng chỉ suốt ngày làm việc trên Word và Exel, tất cả những cải tiến,
tính năng chú trọng vào đồ hoạ có độ hiển thị chính xác cao dường như là quá thừa
thãi. Nhưng Microsoft đang đi những bước cần thiết hướng về tương lai. Theo
Microsoft, khả năng đồ hoạ sẽ là tâm điểm chú ý của người dùng máy tính về sau.
Sử dụng bất kỳ phiên bản nào của Vista không còn là vấn đề nữa. Thậm chí Vista
Home Basic cũng có khả năng chạy DVD và làm việc với các ảnh số. Vista
Ultimate thì có một số thành phần 'whizzy media center' để ghi và tạo video giữa
các máy trong nhà.

Các hãng sản xuất card đồ hoạ cũng khá hồi hộp. "Chúng tôi cảm thấy rất thú vị
bởi vì đây là lần đầu tiên ứng dụng số một thế giới - hệ điều hành Windows sử
dụng các tính năng này", Andrew Fear - quản lý sản phẩm phần mềm của Nvidia
nói.

"Vista đòi hỏi phải có trình xử lý đồ hoạ chuyên dụng mới có thể khai thác hết khả
năng tiềm ẩn của nó, mới có thể làm cho chương trình đồ hoạ 3D trở nên có ý
nghĩa với tất cả người dùng máy tính", Terry Makedon - quản lý nhóm phần mềm
và video, thực hiện marketing cho hãng sản suất card và chipset ATI nhận xét.
"DirectX 9 được giới thiệu lần đầu tiên vào tháng 12 năm 2003. Aero đòi hỏi phải
có card đồ hoạ chạy được DirectX 9. Vì thế nếu bạn có card đồ hoạ đã hai hay ba
năm tuổi, bạn sẽ không thể chạy Vista Aero được".

Desktop của bạn sẽ như thế nào?

Song không phải chỉ khi nào đáp ứng đủ tất cả các điều kiện đồ hoạ đặt ra bạn mới
có thể chạy được Vista. Giao diện đồ hoạ Vista có tính đàn hồi cao. Chương trình
định tuyến cài đặt sẽ kiểm tra hệ thống của bạn, sau đó mới cài đặt mức đồ hoạ mà
nó nghĩ là phù hợp nhất với phần cứng. Có thể là một trong bốn mức:

Windows Aero: Tính năng đồ hoạ 3D đa dạng với đường bao cửa sổ và thanh mặt
trong suốt, quay tròn êm, các nút và thành trạng thái đánh bóng.

Windows Aero
Windows Vista Basic: Thanh mặt trong suốt, nhưng đường viền cửa sổ mờ đục.
Thể hiện rõ các thành phần đồ hoạ 3D van xuống.

Windows Vista Basic
Windows Standard: ánh sáng màu xám và sơ đồ màu xanh, các cửa sổ tạo hình

dáng, các nút phẳng; rất giống Windows 2000.

Windows Standard
Windows Classic: Lại giống như Windows 98; màu xám và xanh tối hơn.

Windows Classic
Các thành phần 'eye-candy' của giao diện Aero biến mật một cách nhanh chóng khi
bạn giảm độ co giãn. Đây là chương trình chọn window Flip 3D trong Aero, một
cuộc chạy đua tour de force của chương trình đồ hoạ DriectX 3D. Các khung cửa
sổ nhỏ riêng to ra hoặc thu nhỏ lại khi chuột của bạn đi qua chúng, giống như các
thẻ trong file Rolodex.

Bộ chọn cửa sổ Flip 3D trong Aero
Chương trình chọn cửa sổ trong Windows Vista Basic. Không có đồ hoạ 3D, thay
thế vào đó là các khung nhỏ của cửa sổ. Bạn có một hàng biểu tượng (icon) tĩnh:

Bộ chọn cửa sổ Flip 3D trong Windows Vista Basic
Lùi xuống sâu hơn một chút, toàn bộ thành phần biến mất. Windows Standard và
Windows Classic không có bộ chọn cửa sổ.

"Ngay cả khi phần cứng không đáp ứng được theo logo Premium, bạn vẫn có thể
hiển thị màn hình Aero", chuyên gia Fear nhận định. "Tuy nhiên hệ thống của bạn
sẽ không được nhanh cho lắm, khi cài đặt bạn không nên để chế độ Aero mặc
định". Nhưng bạn vẫn có thể sử dụng tính năng này trong Control Panel. Tuy nhiên
tốc độ sẽ cực kỳ chậm.

Lý do cho sự chậm chạp này nằm ở thành phần cấu hình đòi hỏi của Vista. Đó
không phải là một lỗi. "Vista rất đàn hồi. Phần cứng đồ hoạ tốt hơn thì bạn sẽ
chạy được Vista nhanh và ổn định. Nếu máy bạn có card đồ hoạ cao, bạn hoàn
toàn có thể mở 20, 30, thậm chí 50 cửa sổ và xoay tròn chúng cùng một lúc".

Nhưng nếu card đồ hoạ của bạn kém hơn một chút thì CPU sẽ tìm kiếm sự trợ giúp
từ WDDM. Song với hình thức này bộ nhớ hệ thống phải chia sẻ với các thành
phần đồ hoạ nên có thể bạn sẽ nhanh chóng gặp phải các vấn đề về thực thi".

Máy tính của bạn đã sẵn sàng cho Vista?

Nếu bạn đang lo liệu máy tính của mình có chạy được Vista hay không và liệu card
video của mình có đủ đáp ứng cho Aero hay không, bạn nên download chương
trình kiểm tra Windows Vista Upgrade Advisor của Microsoft. Chú ý rằng:
Windows Vista Upgrade Advisor chỉ chạy trong Internet Explorer và chỉ trên
Windows XP. Lý do giới hạn trên XP là bạn chỉ có thể nâng cấp Vista từ XP. Nếu
máy bạn đang chạy bất kỳ phiên bản Windows nào khác, bắt buộc bạn phải cài đặt
lại toàn bộ.

Upgrade Advisor kiểm kê thành phần trong hệ thống và đưa ra phương án phù hợp
nhất để có thể cài đặt và chạy Windows Vista. Nó cũng sẽ kiểm tra phần cứng và
các ứng dụng đã cài đặt cùng danh sách các vấn đề hệ thống, thiết bị phần cứng
hay phần mềm không tương thích.

Nhiều vấn đề nảy sinh trong chương trình ứng dụng là do các trình điều khiển thiết
bị không được kiểm tra hay không được thẩm định - vấn đề Microsoft vẫn đang
tiếp tục tập trung đầu tư tìm cách xử lý. Có nhiều nguyên nhân khác khó giải thích
hơn. Trên một máy kiểm tra, Upgrade Adivisor thông báo rằng ứng dụng riêng
Microsoft Works của Microsoft "có thể không hoạt động như mong đợi sau khi
nâng cấp lên Windows Vista". Điều này có thể xuất phát từ tính bảo mật chặt chẽ
hơn của Vista: chương trình chạy runtime Java và Norton Internet Security của
máy kiểm tra đều được đánh dấu cờ.

Nếu hiện tại bạn không sử dụng Windows XP, bạn có thể dùng Vista Readiness
Advisor trên website của ATI. Chương trình kiểm tra của ATI không kiểm kê ứng

dụng như Upgrade Adivisor, nhưng nó cung cấp cho bạn nhiều thông tin về card
đồ hoạ, và (vấn đề tất nhiên thôi) nó sẽ khuyên bạn nên sử dụng card ATI.

Chương trình kiểm tra ATI sẽ cung cấp thông số tốt nhất là nên dùng cho một card
đồ hoạ với dung lượng bộ nhớ ít nhất là 256MB. Lý do xuất phát từ WDDM: nếu
bạn sử dụng card đồ hoạ ít hơn 256MB, Vista sẽ chỉ cấp phát 128MB dung lượng
bộ nhớ hệ thống cho đồ hoạ. Ngay cả trên giao diện Windows Basic điều này cũng
có thể tác động tới toàn bộ chương trình thực thi của hệ thống.
Vista và Laptop
Laptop đã bắt kịp một số điểm quan trọng của người anh em PC desktop
trong một vài năm qua. CPU, bộ nhớ hệ thống và thậm chí là ổ cứng trên
nhiều laptop rộng hơn, mạnh hơn so với trên các máy để bàn điển hình.
Nhưng đồ hoạ trên laptop vẫn còn rất tụt hậu, laptop thường thiếu nhiều
thành phần hỗ trợ đồ hoạ mạnh nên những yêu cầu đòi hỏi về đồ hoạ của
Vista thật khó được đáp ứng trên dòng máy tính xách tay.

Ngay cả khi laptop có CPU và bộ nhớ hệ thống đáp ứng đủ cho Vista
Premium thì các yêu cầu cho chế độ hiển thị màn hình Aero vẫn sẽ loại nó
ra khỏi vòng chiến đấu. Bởi vì chúng thường hoặc là thiếu bộ nhớ đồ hoạ
chuyên dụng 128MB, hoặc là thiếu phần hỗ trợ DirectX và WDDM. Tất
nhiên cũng sẽ có một vài laptop đủ khả năng nâng cấp các yêu cầu đồ hoạ
này, nhưng con số đó là tương đối nhỏ.

Song khả năng đàn hồi của giao diện Vista có thể khắc phục được vấn đề
này. Các giao diện Windows Standard hay Windows Classic có thể chạy
trên nhiều laptop với yêu cầu tối thiểu là bộ nhớ hệ thống dung lượng
512MB, vi xử lý 800MHz, card đồ hoạ SVGA (800x600), ổ cứng 20GB
với ít nhất 15GB còn trống và một ổ CD-ROM để sử dụng đĩa cài đặt.

Các yêu cầu này thậm chí còn thấp hơn những đòi hỏi dành cho chương

trình logo Windows Capable. Điều này thể hiện rõ ràng chủ ý của
Microsoft tạo điều kiện cho càng nhiều laptop sử dụng được Vista càng
tốt, với khuynh hướng dành cho "người dùng kinh nghiệm", Khuynh
hướng này đã trở thành câu thần chú trong Vista của Microsoft.

Các máy có khả năng đồ hoạ thấp hơn cũng có nghĩa là nhiều ứng dụng
hấp dẫn dựng sẵn trong Vista không thể chạy được. Nói cách khác, bạn sẽ
bị giới hạn nhiều thành phần mà Microsoft gọi là "core experience" (thành
phần lõi) của Vista. Các thành phần này (Parental Controls, Windows
Photo Gallery, Windows Defender, và Instant Search) được phân phối
trong phiên bản Home Basic Vista. Nhiều thành phần đòi hỏi khả năng đồ
hoạ chuyên sâu hơn như Windows Media Center và Windows Aero với
Flip 3D cần laptop mới hơn, đủ khả năng trở thành một máy đa phương
tiện.

Bạn cần cả hỗ trợ cho cả DirectX 9. Nếu các tính năng đồ hoạ của Aero và
Media Center khiến bạn thực sự thích thú với Vista, hãy kiểm tra cẩn thận
thông số đồ hoạ trên laptop của bạn trước khi quyết định xem liệu có nên
nâng cấp lên hệ điều hành Vista, hay là ra cửa hàng máy tính và xách về
một laptop đã có đầy đủ cấu hình cho Vista Premium.
Lựa chọn card đồ hoạ cho Vista

Cả Andrew Fear của NVIDIA và Terry Makedon của ATI đều thống nhất rằng bạn
không cần phải mất tới 500 đô la card đồ hoạ tốc độ cao chuyên dụng dành cho các
gamer chuyên nghiệp để chạy Vista. Với sự lớn mạnh nhanh chóng của game máy
tính, cũng như xu hướng thích ghi, chỉnh sửa và tạo video, chương trình truyền
thông trên máy tính ngày càng tăng, kỹ thuật đồ hoạ của Vista được mở rộng cho
nhiều sản phẩm ở tất cả các mức giá cả.

Dưới đây là một số card đồ hoạ có mức giá thấp, trung bình hoặc cao, giúp bạn

tham khảo và lựa chọn xem liệu có nên nâng cấp phiên bản hệ điều hành Vista trên
nền có sẵn hay nên trang bị cho mình một máy mới:

Mức giá thấp: Dưới 100 đô la

• e-GeForce 7300 GS
Với dung lượng 256 MB của bộ nhớ đồ hoạ DDR2, Card Video Express PCI có
thể chạy được Vista Aero, ổ ghi DVD và download video (được cả kiểu S-Video)
và chơi game.
Mức giá dao động từ: 65 đô la đến 95 đô la.

• ATI Radeon X1300
Bộ nhớ 256MB, DDR2 với các điểm kết nối đầu ra thống nhất (card VGA 15 chân,
S-Video, DVI và chương trình video hoàn chỉnh); chương trình mã hoá HDTV
Encoder; hỗ trợ mô hình đánh bóng Shader Model 3.0.
Mức giá dao động từ: 85 đô la tới 125 đô la.

Mức giá trung bình: khoảng 200 đô la.

• Radeon X1600 XT Ultimate
Dung lượng bộ nhớ 256MB, thuộc kiểu GDDR3; chipset ATI Radeon X1600 và hệ
thống làm mát thụ động, phù hợp với các ứng dụng tại nhà. Card này còn có một
quạt làm mát, nhưng tốc độ quay chậm và chỉ tăng lên khi nhiệt độ trong máy tăng.
Các hõm nóng ở mặt trước và sau của card được liên kết qua ống nóng, có tác dụng
làm mát, giúp card chạy nhanh hơn so với card làm mát bằng quạt.
Mức giá dao động từ: 130$ đến 160$.

• XFX Geforce 7900 GT
Card Express API dung lượng 256MB, kiểu GDDR3, giao diện bộ nhớ 256 bit.
Có thể chạy chương trình playback video mức cao, kết xuất đầu ra video số lõi

kép, có thể hiển thị hai màn hình cùng lúc. Hoàn toàn có thể chạy được Vista, card
game HD và có giá cả tốt.
Mức giá dao động từ: 229,99$ đến 287$.

Mức giá cao: 500 đô la hoặc hơn

• Radeon X1950 XTX
Với loại card này bạn hoàn toàn có thể yên tâm, thậm chí sùng bái nó. Các card
X1950 nhanh hơn GetForce 7950? Crossfire tốt hơn SLI? Chúng đều đáng tin cậy.
Trong bất kỳ trường hợp nào, nếu giá cả không phải là mối bận tâm thì sao bạn lại
không chọn bộ nhớ 512MB DDR4, Shader Model 3.0, chương trình kết xuất DVI
kép và video HD. Và nếu đã có CrossFire, tất nhiên bạn sẽ muốn card lớp X1950
thứ hai với bo mạch chủ cho phép ghép chúng lại với nhau để thực hiện các
chương trình đồ hoạ nhanh hơn. Với card đồ hoạ này, chạy được Vista là vấn đề
không cần bình luận. Điều duy nhất bạn cần lo lắng là hoá đơn thanh toán.
Mức giá dao động trong khoảng: 440$ đến 525$.

• XFX GeForce 7950 GX2
Hãng Nvidia cung cấp kỹ thuật SLI (Scalable Link Interface) để móc nối các card
đa chức năng đồ hoạ lại với nhau nhằm nâng cao tốc độ và khả năng thực thi đồ
hoạ. Đòi hỏi hai khe cắm PCI Express và bo mạch chủ cài đặt thành phần đặc biệt
MCP (Media Communications Processor). Nhưng kiểu card chỉ cần một khe cắm
PCI Express cho SLI. Do gắn liền hai card 7900 GT lại với nhau nên bạn không
cần bảng mạch chính SLI. Nhưng nó thực sự cần hai slot mở rộng.
Mức giá dao động từ: 575$ đến 660$.