giai sach bai tap sinh hoc lop 8 trang 140 141 142 143

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Giải Sách bài tập Sinh học lớp 8 trang 140, 141, 142, 143
Bài 1 trang 140 SBT Sinh học 8: Trình bày đặc điểm cấu tạo của tinh trùng
liên quan đến quá trình thụ tinh.
Lời giải:
Tinh trùng được sản sinh trong ống sinh tinh (cuộn khúc trong tinh hồn) bắt
đầu từ tuổi dậy thì chính thức ở nam, trong điều kiện nhiệt độ thấp hơn thân
nhiệt chừng 2 - 3°c.
Tinh trùng gồm 2 phần: một đầu hình chóp và một chiếc đi dài. Đầu dài 4-5
µm và rộng 3 µm ở chỗ rộng nhất, trong đó chứa 1 nhân, một thể đính và thể
gốc lơng roi.
Nhân chứa bộ nhiễm sắc thể đơn bội, là vật chất di truyền của bố, trong đó
mang một nhiễm sắc thể giới tính hoặc X hoặc Y; thế đỉnh chứa acrozin - một
enzim có tác dụng phá thủng màng trứng để đưa vật chất di truyền trong nhân
vào hoà nhập với nhân của trứng khi thụ tinh; thể gốc của roi đuôi nằm sát
phần cuối của nhân.
Đuôi chia làm 3 đoạn: đoạn tiếp với đầu được coi là thân, là phần rộng nhất,
dài khoảng 5 - 9 µm, trong chứa ti thể - nơi cung cấp năng lượng cho hoạt động
của đuôi, giúp tinh trùng vận chuyển để đến gặp trứng thụ tinh. Phần đi
chính thức dài khoảng 40 - 45 µm là cơ quan vận chuyển chủ yếu của tinh
trùng, trong chứa một sợi trục dọc theo chiều dài đuôi.
Bài 2 trang 140 SBT Sinh học 8: Trình bày quá trình phát triển của trứng
trong buồng trứng cho đến khi chín và rụng. Nêu rõ đặc điểm cấu tạo của tế
bào trứng.
Lời giải:
Trứng được hình thành qua giảm phân. Trứng trưởng thành chín và rụng chỉ
mang bộ nhiễm sắc thể đơn bội, trong đó có một nhiễm sắc thể giới tính X.
Q trình phát triển trứng bắt đầu từ các tế bào gốc (noãn nguyên bào) trong
buồng trứng đến trứng trưởng thành và rụng trải qua hai giai đoạn: trước và sau
khi sinh.

Buồng trứng được hình thành từ tuần thứ bảy ở thai bé gái trong đó chứa các tế
bào mầm. Các tế bào này phân chia rất nhanh trong vòng 5 tháng đầu của thai
nhi để cho khoảng 6-7 triệu tế bào mới, về sau sẽ chuyển thành noãn bào bậc I,

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

nhưng đa số các tế bào đó bị tiêu biến nên khi sắp sinh, chỉ còn khoảng 2 triệu
noãn bào bậc I.
Sau khi bé gái sinh ra, các nỗn bào bậc I tiếp tục thối hố, đến tuổi dậy thì
chỉ cịn khoảng 400 000.
Bước vào tuổi dậy thì, buồng trứng bắt đầu hoạt động trở lại dưới tác dụng của
FSH do tuyến yên tiết ra. Các noãn bào bậc I lần lượt phân chia giảm phân để
thành noãn bào bậc II nằm trong nang trứng. Nang mỗi ngày một lớn, các tế
bào noãn (bao nang) càng ngày càng tiết nhiều ơstrơgen (gọi là hoocmơn buồng
trứng).
Ơstrơgen sẽ kích thích tuyến yên gây tiết LH là hoocmôn gây rụng trứng và
kích thích nơi trứng rụng phát triển thành thể vàng. Thể vàng sẽ tiết hoocmơn
prơgestêrơn vừa có tác dụng duy trì sự tồn tại của thể vàng, gây những biến đổi
trong niêm mạc tử cung để đón trứng (nếu được thụ tinh) xuống làm tổ, vừa có
tác dụng kìm hãm tuyến yên không tiết FSH và LH nữa.
Trứng đã rụng sẽ chuyển qua phễu ống dẫn trứng vào ống dẫn trứng để gặp
tinh trùng và thụ tinh. Nếu trứng rụng mà được thụ tinh thì nỗn bào bậc II mới
hồn thành quá trình giảm phân và kết hợp với nhân tinh trùng thành hợp tử để
chuẩn bị cho một thế hệ mới ra đời.
Bài 3 trang 141 SBT Sinh học 8: Vì sao số lượng tinh trùng mỗi lần phóng
tinh rất lớn nhưng lại chỉ có một tinh trùng được thụ tinh cho trứng? Giải thích
mâu thuẫn đó như thế nào?

Lời giải:
Mỗi lần phóng tinh, số lượng tinh trùng được phóng ra là khoảng nửa tỉ tinh
trùng trong 4 - 5 ml tinh dịch với mật độ chừng 50 - 120triệu/ml. Tinh trùng
được phóng vào âm đạo phải vượt qua cổ tử cung vào tử cung, tới vòi trứng,
gặp trứng để thực hiện quá trình thụ tinh. Trong cuộc hành trình đó chỉ những
tinh trùng khoẻ mới tới được nơi thụ tinh với trứng, số này chỉ còn vài ngàn,
nhưng cũng chỉ vài trăm tinh trùng đến tiếp xúc được với trứng mà thơi, số cịn
lại hoặc vì yếu hoặc vì bị bạch cầu thực bào.
Khi tinh trùng gặp trứng, chúng bao quanh trứng và từ thể đỉnh ở đầu tinh trùng
tiết ra các enzim cần thiết cho sự xâm nhập của tinh trùng vào trứng để thụ
tinh.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Trước hết enzim hialuronidaza phá huỷ lớp vỏ bao quanh trứng. Tiếp đó tinh
trùng tiếp xúc với màng trong suốt, enzim acrozin chọc thủng màng này để đưa
vật chất di truyền trong nhân tinh trùng vào hoà nhập với vật chất di truyền của
trứng tạo thành hợp tử. Như vậy, trứng đã được thụ tinh. Quá trình này xảy ra ở
1/3 phía ngồi của ống dẫn trứng.
Ngay sau khi một tinh trùng khoẻ nhất đột nhập được qua màng trứng để thụ
tinh thì đã xảy ra hiện tượng phong bế của trứng không cho một tinh trùng nào
khác có thể xâm nhập được vào trứng nữa. Như vậy, trứng chỉ được thụ tinh
với 1 tinh trùng có cơ may đột nhập được vào trứng qua màng trứng trước tiên.
Các tinh trùng khác chỉ hỗ trợ bằng tiết enzim hialuronidaza giúp phá huỷ lớp
vỏ bao quanh trứng do các tế bào hạt được gắn kết bởi axit hialuronic mà thôi.
Bài 4 trang 142 SBT Sinh học 8: Những điều kiện cơ bản cần cho q trình
thụ tinh có thể xảy ra là gì?

Lời giải:
Thụ tinh là sự kết hợp của trứng với tinh trùng để tạo thành hợp tử, khởi đầu
cho một thế hệ mới chuẩn bị chào đời.
Vì vậy, nói đến thụ tinh là phải có sự gặp gỡ của tinh trùng đối với trứng. Có
nghĩa là muốn sự thụ tinh xảy ra địi hỏi phải có những điều kiện sau:
1. Trứng phải chín và rụng. Trứng cũng chỉ có khả năng thụ tinh trong vịng 24
giờ.
2. Tinh trùng phải tới gặp được trứng khi trứng cịn có khả năng thụ tinh.
Số lượng tinh trùng phải đủ lớn, thường là 50- 120 triệu tinh trùng/ml. Nếu ít
hơn 20 - 25 triệu tinh trùng/ml thì thường khơng có khả năng thụ tinh, mặc dù
chỉ có 1 tinh trùng được thụ tinh cho trứng (xem lại bài 3). Nghĩa là tinh trùng
phải khoẻ và khơng có các dị tật như gãy đi, mất đi để có thể đủ sức vượt
mọi trở ngại trên đường đi tới gặp trứng ở 1/3 phía ngồi ống dẫn trứng. Số
lượng tinh trùng cịn sống sót để đến gặp trứng cũng phải đủ lớn để hỗ trợ sự
phá bỏ vỏ trứng bằng lượng hialuronidaza do đám tinh trùng còn sống tiết ra để
một tinh trùng khoẻ nhất, lọt được qua vỏ trứng đến màng thụ tinh và thực hiện
quá trình thụ tinh với trứng.
Bài 5 trang 143 SBT Sinh học 8: Hiện tượng kinh nguyệt là gì? Xảy ra khi
nào? Và xảy ra như thế nào?

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Lời giải:
Trong q trình phát triển của một nang trứng, các tế bào bao nỗn sẽ tiết ra
hoocmơn ơstrơgen. Ơstrơgen có tác dụng làm phát triển lớp tế bào nội mạc tử
cung. Cùng với sự phát triển của tế bào trứng (nỗn bào), trứng càng lớn
ơstrơgen tiết ra càng nhiều sẽ kích thích tuyến yên tiết ra LH là hoocmơn thúc

đẩy trứng chín và gây rụng trứng. Sau khi trứng rụng LH lại thúc đẩy việc tạo
thành thể vàng ở bao noãn, nơi trứng vừa rụng. Thể vàng được coi như một
"tuyến nội tiết lâm thời", tiết ra các hoocmôn prôgestêrôn và một lượng nhỏ
ơstrôgen. Prôgestêrôn một mặt làm cho lớp nội mạc tử cung tiếp tục phát triển,
dày, xốp và xung huyết, nhiều tuyến tiết dịch giàu chất dinh dưỡng (glicôgen)
vào buồng tử cung, tạo mọi điều kiện để trứng nếu đã được thụ tinh sẽ phát
triển và đến làm tổ ở đây và thể vàng sẽ tồn tại trong khoảng 3 tháng, tiếp tục
tiết prôgestêrôn để duy trì lớp nội mạc này.
Nếu trứng khơng được thụ tinh thì sau khi trứng rụng khoảng 12 ngày, lượng
prơgestêrơn giảm đột ngột làm các mạch máu co thắt gây hoại tử lớp nội mạc
tử cung. Lớp này bị bong ra hoà lẫn với máu ở các mạch bị đứt gây hiện tượng
hành kinh. Hiện tượng này xảy ra đều đặn hằng tháng ở người con gái kể từ
tuổi dậy thì kèm theo sau rụng trứng nên cịn gọi là hiện tượng kinh nguyệt.
Trứng rụng theo chu kì (28 - 32 ngày 1 lần) nên hiện tượng hành kinh cũng
theo chu kì gọi là chu kì kinh nguyệt. Kinh nguyệt xảy ra sau rụng trứng
thường là một khoảng thời gian cố định là 14 ngày.
Kinh nguyệt thường xảy ra sau rụng trứng nên hai vợ chồng son nếu sinh hoạt
vợ chồng bình thường khi thấy "tắt kinh" thì chứng tỏ có nhiều khả năng đã có
thai. Cần kiểm tra để khẳng định nếu muốn có con hoặc nếu chưa muốn có con
thì cũng kiểm tra để có những quyết định sớm.

Mời các bạn xem tiếp tài liệu tại: />
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí