LOGO
LOGO
KHÁI NIỆM VỀ RỦI RO TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ TÁC ĐỘNG TỶ GIÁ
HỐI ĐOÁI ĐẾN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH XUẤT NHẬP KHẨU
THỰC TRẠNG ẢNH HƯỞNG BIẾN ĐỘNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN HOẠT
ĐỘNG KINH DOANH XUẤT NHẬP KHẨU CỦA CÁC DOANH NGHIỆP
VIỆT NAM
GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TỶ GIÁ TRONG KINH
DOANH XUẤT NHẬP KHẨU
Khái niệm về rủi ro tỷ giá hối đoái
RỦI RO TỈ GIÁ HỐI ĐOÁI
Phân
loại
Rủi ro ghi sổ (Accounting/ translation là
rủi ro xảy ra khi các báo cáo và tổng hợp
các báo cáo tài chính địi hỏi phải có sự
chuyển đổi từ ngoại tệ sang đồng bản tệ.
Rủi ro giao dịch (Transaction Exposure)
xảy ra do sự thay đổi giá trị của các hợp
đồng định giá bằng ngoại tệ do sự thay
đổi của tỷ giá hối đoái.
Rủi ro hoạt động gia tăng do tỷ giá hối
đoái thay đổi làm thay đổi giá trị của thu
nhập và chi phí trong tương lai.
Rủi ro kinh tế = RR giao dich + RR
hoạt động
Nguồn: Bài giảng của TS. Võ Thúy Anh
Các yếu tố tác động tới tỷ giá hối đoái
Sự ổn định trong tốc độ tăng trưởng kinh tế
Trạng thái cán cân thanh toán quốc tế
Mức chênh lệch lạm phát
Sự thay đổi lãi suất trong nước
Đầu tư nước ngoài, dịch vụ, chuyển tiền
Kiểm sốt của chính phủ
Tình hình chính trị, thiên tai, tâm lý số đông…
Nguồn: tailieu.vn
Tác động của tỷ giá đến hoạt động kinh doanh XNK
+) Khi tỷ giá biến động tăng, đồng bản tệ giảm giá
Đối với cạnh tranh về giá hàng xuất khẩu, một sự tăng lên của tỷ
giá hối đoái sẽ khiến hàng hóa xuất khẩu nước này trở nên cạnh
tranh do giá rẻ hơn. Trong khi đó, hàng nhập khẩu vào trong
nước sẽ có giá cao hơn kích thích xuất khẩu, hạn chế nhập
khẩu.
+) Khi tỷ giá biến động giảm, đồng bản tệ lên giá
Sự biến động tăng giá trị đồng nội tệ hay giảm tỷ giá sẽ khiến
cho giá hàng xuất khẩu trở nên đắt tương đối, tính cạnh tranh về
giá giảm đi. Trong khi đó, hàng nhập khẩu lại có giá thấp hơn
tương đối kích thích nhập khẩu, hạn chế xuất khẩu.
Nguồn: tailieu.vn
Thực trạng năm 2008
Nguồn www.vneconomy.vn tác giả Minh Đức
Nếu quý 1/2008, trên thị trường liên ngân hàng, tỷ giá VND/USD giảm
từ mức 16.112 VND/USD xuống cịn 15.960 đồng, thì trên thị trường tự
do, mức giá lúc đó chỉ cịn 15.700 - 15.800 VND/USD.
Thực trạng năm 2008
Nhưng đến quý 2, tỷ giá đã có lúc lên tới 19.500 VND/USD
(ngày 18/6/2008, cao hơn 2.600 đồng so với mức giá trần); còn
trên thị trường tự do tỷ giá này cao hơn khoảng 100-150 đồng.
Mặc dù phản ứng còn chậm nhưng Ngân hàng Nhà nước đã có
sự can thiệp cần thiết, đẩy tỷ giá giảm mạnh xuống mức 16.400
VND/USD và đến hết quý 3/2008, tỷ giá vẫn "loanh quanh" ở
mức này.
Thế nhưng, kể từ tháng 9 trở đi, tỷ giá VND/USD liên tục tăng
cao lên mức cao nhất là 16.998 VND/USD. Dù Ngân hàng Nhà
nước kịp "nới" biên độ tỷ giá và can thiệp bán ra nhưng hiện
tại, vẫn giao dịch theo mức giá trên 16.985 VND/USD. Còn
trên thị trường tự do, tỷ giá đã thiết lập trên mốc 17.000
VND/USD từ khá lâu.
Nguồn: www.vneconomy.vn tác giả Minh Hòa
Thực trạng năm 2008
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa
trong năm 2008 đạt 143,4 tỷ USD, tăng 28,9
% so với năm 2007, trong đó xuất khẩu đạt
62,69 tỷ USD, tăng 29,1 % so với năm
trướcvà nhập khẩu là 80,71 tỷ USD, tăng
28,8%. Hết tháng 12 năm 2008, nhập siêu của
Việt Nam là 18,03 tỷ.
Những mặt hàng đã đạt kim ngạch xuất khẩu
trên 1 tỷ USD những năm trước tiếp tục duy
trì ở mức cao
Xuất khẩu chịu tác động mạnh của khủng
hoảng kinh tế năm 2008: Hầu hết các mặt
hàng xuất khẩu đồng loạt giảm giá mạnh, đặc
biệt ở mặt hàng dầu thô, nông sản, thủy sản…
Thực trạng năm 2008
So với cuối năm 2007, tỷ giá USD/VND năm 2008 đã tăng
khoảng 9% . Mức tăng vượt trội này đẩy chi phí sản xuất,
kinh donah của những ngành hàng có đầu vào lớn từ những
nguyên liệu nhập khẩu, chi phí vay nợ ngoại tệ tăng cao. Biến
động khó lường của tỷ giá cịn thể hiện ở sự trái chiều trong
nửa đầu năm 2008 (giảm mạnh những tháng đầu năm, tăng
đột biến ngay sau đó), gây xáo trộn kế hoạch sản xuất kinh
doanh của nhiều doanh nghiệp.
Trên thực tế, có doanh nghiệp nhập khẩu đầu tháng vay USD
của ngân hàng nhờ tỷ giá giảm doanh nghiệp được lãi.
Doanh nghiệp xuất khẩu tháng 1/2008 sẽ bị lỗ
Thực trạng năm 2009
Cho đến cuối năm 2009, tỷ giá chính thức VND/USD đã tăng
5,6% so với cuối năm 2008, năm 2009 là một năm mà tỷ giá
NHTM luôn ở mức trần của biên độ giao động mà NHNN công
bố.
Thực trạng năm 2009
Mặc dù NHNN đã buộc phải mở rộng biên độ giao động
của tỷ giá chính thức trong tháng 3 từ +/-3% lên +/-5%
– biên độ lớn nhất trong vòng 10 năm qua, nhưng các
NHTM vẫn giao dịch ở mức tỷ giá trần.
Và đến 26/11/2009, NHNN chính thức phá giá VND
5,4%, tỷ lệ phá giá cao nhất trong một ngày kể từ năm
1998 để chống đầu cơ tiền tệ và giảm áp lực thị trường,
đồng thời thu hẹp biên độ giao động xuống còn +/-3%.
Cùng với chính sách tỷ giá, vào thời điểm này NHNN
đã nâng lãi suất cơ bản từ 7% lên 8%/năm
Thực trạng năm 2008
-Nhập siêu năm 2009 ước tính lên
tới 12,246 tỷ USD
-Tổng kim ngạch xuất khẩu cả năm
2009 ước tính đạt 56,584 tỷ USD,
giảm 9,7% so với thực hiện năm
2008
-Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu
cả năm ước tính chỉ còn trên 125,4
tỷ USD, giảm 12,6% so với năm
2008 (143,4 tỷ USD).
Nguồn: Tổng cụ thống kê
Thực trạng năm 2009
Nguồn: Tổng cụ thống kê
Số liệu cho thấy, hoạt động xuất khẩu
có chiều hướng tăng trong 3 tháng
đầu năm với lượng kim ngạch lớn
đem về từ tái xuất vàng (2,287 tỷ
USD), tuy nhiên sau đó, xuất khẩu lại
sụt giảm khoảng 20% trong tháng 4,
để rồi tăng dần đến cuối năm, đan
xen bằng những tháng giảm kim
ngạch. Phía nhập khẩu, kim ngạch
tăng liên tục 7 tháng đầu năm, sau đó
giảm khoảng 8% trong tháng 8, tiếp
tục tăng trong 3 tháng sau đó, trước
khi điều chỉnh nhẹ trong tháng cuối
cùng của năm
Thực trạng năm 2009
Hoạt động xuất nhập khẩu năm
2009 vẫn còn chịu ảnh hưởng rất
lớn từ cuộc khủng hoảng kinh tế
thế giới, làm cho nhu cầu nhập
khẩu hàng hóa của Việt Nam và giá
cả quốc tế giảm sút mạnh
Do đó, hoạt động xuất khẩu chịu
nhiều tác động tiêu cực
do tốc độ giảm giá lớn hơn nên
tổng kim ngạch xuất khẩu cả năm
bị giảm 9,7% so với năm 2008
Nguồn: Tổng cụ thống kê
Giai đoạn 2010-2011
Tốc độ tăng tỷ giá VND/USD qua các tháng trong năm 2010
-Ngày 11/02/2010, NHNN đã phải
tăng tỷ giá chính thức từ 17.941
VND/USD lên 18.544 VND/USD,
tương đương với việc phá giá 3,3%.
- Sáu tháng cuối năm 2010, tỷ giá thị
trường tự do lại bắt đầu tăng lên dù
lúc đầu chỉ tăng chậm. Xu hướng này
phản ánh kỳ vọng của thị trường ngoại
hối về sự phá giá của VND.
Nguồn: Tổng cục thống kê
-Nhận thức được những mối đe dọa
này, vào ngày 17/08/2010, NHNN đã
đột ngột tăng tỷ giá thêm 2,1% lên
18.932 VND/USD mặc dù lúc đó áp
lực thị trường vẫn chưa rõ ràng
Giai đoạn 2010-2011
Ảnh hưởng của biến động tỷ giá đến hoạt động KDXNK ở các DN 2010
-Năm 2010, tỷ giá tăng cao trong
khi đó VN vẫn trong tình trạng
nhập siêu còn khá lớn. Mặc dù
theo lý thuyết, tỷ giá USD/VND
tăng sẽ thúc đẩy hoạt động xuất
khẩu gia tăng, hạn chế nhập
khẩu.
- Khi tỷ giá USD/VND tăng
không những xuất khẩu cũng
tăng, đáng chú ý mức tăng của
xuất khẩu mạnh hơn mức tăng
của nhập khẩu (0,83%) nghĩa là
cán cân thương mại vẫn thâm
hụt
Giai đoạn 2010-2011
Ảnh hưởng của biến động tỷ giá đến hoạt động KDXNK ở các DN 2010
Nguyên nhân:
-Việt Nam có sự phụ thuộc quá cao giữa
xuất khẩu và nhập khẩu
-Thị trường tiền tệ TG diễn biến phức
tạp
Mỹ thơng qua gói cứu trợ kinh tế thứ
hai trị giá 600SD
Lạm phát gia tăng ở nhiều quốc gia dẫn
tới việc điều chỉnh tỷ giá đồng nội tệ so
với đồng USD ở một số nền kinh tế
USD của Mỹ có xu hướng giảm giá,hh
VN, trở nên khó cạnh tranh hơn.
Tăng bảo hộ mậu dịch của các thị
trường này sẽ khiến cho xuất khẩu của
Việt Nam gặp khó khăn hơn trước
Giai đoạn 2010-2011
Tốc độ tăng tỷ giá VND/USD qua các tháng trong năm 2011
-Khơng thể tiếp tục duy trì tỷ giá,
NHNN đã tuyên bố mức phá giá
cao nhất trong lịch sự (9,3%) vào
đầu tháng 2 năm 2011.Tỷ giá thị
trường tự do vọt lên trên 22.100
VND/USD trong vòng vài ngày kể
từ sau lần phá giá này.
Nguồn: Tổng cục thống kê
-Vào tháng 3 năm 2011, NHNN đã
siết chặt các hoạt động trên thị
trường tự do. Đồng thời, NHNN
cũng tuyên bố là đã mua thêm được
3 tỷ cho dự trữ ngoại hối. tỷ giá thị
trường tự do và tỷ giá NHTM đều
giảm xuống
Giai đoạn 2010-2011
Tốc độ tăng tỷ giá VND/USD qua các tháng trong năm 2011
-Trong những tháng cuối năm
2011, thị trường ngoại hối chứng
kiến sự tăng lên nhanh chóng
của cầu về ngoại tệ .
-Cung ngoại tệ giảm sút do các
DN không muốn bán ngoại tệ
cho NH khi họ lo lắng về khả
năng NHNN sẽ tiếp tục phải phá
giá VND.
Nguồn: Tổng cục thống kê
- Kết quả của sự dư cầu ngoai tệ
làm tỷ giá thị trường tự do bắt
đầu tăng từ tháng 9 năm 2010
Giai đoạn 2010-2011
Ảnh hưởng của biến động tỷ giá đến hoạt động KDXNK ở các DN 2011
-Năm 2011, nhập siêu tuy đạt mức
dưới 20%. Nhưng kéo dài trong
nhiều năm đã làm sụt giảm nguồn
dự trữ ngoại hối, tăng nợ quốc gia
và gây sức ép giảm giá đồng nội tệ,
thâm hụt cán cân vãng lai lớn .
- Tổng kim ngạch xuất khẩu đạt gần
87,36 tỷ USD, tăng 35% so với
cùng kỳ
-Kim ngạch nhập khẩu đã đạt gần
96,2 tỷ USD, tăng 26,5% so với
cùng kỳ
- Tỷ trọng nhập siêu so với tổng
kim ngạch xuất khẩu đã giảm rất
mạnh so với các năm trước
Biểu đồ 1: Cán cân thương mại theo từng tháng năm 2011 và 10 tháng/2012
Biểu đồ 1: Cán cân thương mại theo từng tháng năm 2011 và 10 tháng/2012
Giai đoạn 2010-2011
Biểu đồ 1: Cán cân thương mại theo từng tháng năm 2011 và 10 tháng/2012
(Nguồn: Tổng cục Hải quan)
Năm 2012
Tốc độ tăng và giảm tỷ giá VND/USD trong 8 tháng năm 2012(%)
Nguồn: Tổng Cục Thống kê
Trong 8 tháng, chỉ có 3 tháng tỷ giá tăng nhẹ, cịn 5 tháng giảm; tính chung 8
tháng tỷ giá giảm 1%. Đây là một hiện tượng hiếm thấy trong nhiều năm qua,
cũng là một trong những kết quả nổi bật trong 8 tháng năm 2012.
Năm 2012
Ảnh hưởng của biến động tỷ giá đến hoạt động KDXNK ở các DN 2012
Kim ngạch, xuất khẩu, nhập khẩu, cán cân thương mại từ tháng 1 đến tháng 7/2012
và tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu lũy kế so với cùng kỳ của năm 2011
-Tính đến hết tháng 7/2012,
tổng kim ngạch XNK VN đạt
127,01 tỷ USD, tăng 13,8 tỷ
USD
+ XK đạt 63,55 tỷ USD, tăng
20,2%
+ NK là 63,46 tỷ USD, tăng
8,1%.
+ Cán cân thương mại của
Việt Nam trong 7 tháng đầu
năm 2012 chuyển sang trạng
thái thặng dư 88 triệu USD
Số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan
Giải pháp hạn chế rủi ro trong KDXNK
Những phân tích về
biến động của tỷ giá Nhận diện rủi ro tỷ giá trong tương lai
trong thời gian tới đã Rủi ro về tỷ giá
Nhiều dự báo đưa
cho thấy sự phức tạp
cũng gia tăng khi
ra rằng sự bảo hộ
trong việc dự đoán
của NHNN trong
Việt Nam hội
đường đi của tỷ giá trong nhập sâu vào nền
tương lai sẽ dần
nới lỏng.
tương lai.Chính vì vậy,
kinh tế thế giới,
Tuy nhiên, chính
RRTG sẽ có xu hướng
mở rộng quan hệ
sách tỷ giá càng
ngày càng gia tăng đối
đối ngoại với
linh hoạt, khả
với DN có lợi ích gắn
năng biến động
nhiều quốc gia và
liền với các loại ngoại tệ, vùng lãnh thổ trên
của tỷ giá càng
linh hoạt
nhất là trong hoạt động thế giới
và khó lường
xuất nhập khẩu
