21799 72659 1 pb 7037

TRO NGAI TAM LY TRONG THAI DO
CUA HOC SINH TRUNG HOC CO SO
DOI VOI MON HOC GIAO DUC GIOI TINH
Nguyen Phuang Lan

Ban Td chifc Tinh iiy. Tinh Bd Ria \ iing Tdu.

TOM TAT

Trong nghien cim ndy, Ird nggi tdm ly trong thdi do ciia hgc sinh ddi vdi mon
gido due gidi tinh ditgc ddnh gid tren hai hieu hien: I) Trd nggi tdm ly trong thdi do
tdn thdnh (chdp nhdn) hgc gido due gidi tinh trong nhd trifdng; 2) Tdm ly e nggi khi
tiep can cdc kie'n thifc gido due gidi tinh. Kei qua nghien cifu eho thdy, nhin chung
viee dgy mon gido due gidi tinh trong nhd trifdng it gap trd nggi tdm ly tif thdi do ciia
hgc sinh trung hgc ca sd (THCS), song mifc do trd nggi tdm ly d hai hieu hien dugc
nghien cim la khac nhau. Phdn ldn hge sinh co thdi do tich cifc ddi vdi viec dita mon
gido due gidi tinh vdo chuang trinh gidng dgy trong nhd trifdng THCS (mifc trd nggi
tdm ly thdp), song nhieu em vdn cdn rd't e nggi dif lugn xd hgi ddnh gid thieu tich cif
khi tie'p can nhitng kie'n thifc gidi tinh (mifc trd nggi tdm ly trung binh).
Tudi day thi la dp tudi khoang 10-11 ludi d be gai va 12 13 ludi d be
trai. Hien nay, tudi day thi cd xu hudng ngay cang ha thap, da sd hpc sinh bdt
dau tudi day thi tii eudi cap tidu hpc (Idp 5) va keo dai trong thdi gian THCS.
Vao giai doan nay, y thiic cua cac em vd gidi tfnh ro net hon, nhu cdu giao luu
ban be phat tridn manh, pham vi quan he md rpng ra nhidu. Mdt each tu nhien,
hpc sinh THCS bdt dau mudn tim hidu vd co the eua minh va eiia ban khac gidi.
Nhiing kie'n thiic vd gidi tfnh ludn lam hpc sinh Id md, mudn kham pha.
Dap ling nhu cdu phat tridn ciia hpc sinh, ddng thdi nhdm cung cap kien
thiie dd hpc sinh ed hidu biei va hanh vi diing ddn lien quan den gidi tfnh, Bd
Giao due va Dao tao da ed quydt djnh tridn khai mdn giao due gidi tfnh trong
chuong trinh giao due phd thdng. Tren thuc le, giao due gidi tfnh dupe dua vao
chuong trinh sach giao khoa tir ldp 5, bdc tidu hpc d mdn khoa hpc. Len bac

THCS, giao due gidi tfnh dupe ldng ghep, tfch hpp vao cac mdn nhu sinh, dja,
ngii van, giao due cdng dan va trong boat dpng ngoai khda. Trong khudn khd

TAPCHfTAM LyH0C,Sd2 (155), 2 2012

91


tfch hpp vao cac mdn hpc khac, kidn thu'c gidi tfnh dupc trinh bay trong sach
giao khoa hien dang la vdn dd dupe ban luan nhidu. Tuy nhien, vdn dd ehung
tdi quan tam d day la ihai dd eita hpc sinh ddi vdi viec hoc mdn giao due gidi
tfnh nhu mdt mdn hpc chfnh thd'ng trong nha trudng nhu the' ndo? d mu:c dd
nao?
Trong nghien cd'u nay, thai dd ciia hpc sinh ddi vdi viee hpc mdn giao
due gidi tfnh dupc danh gia tren hai bidu hien: I) Thai dd tan thanh (chdp nhdn)
hpc giao due gidi li'nh Irong nha trudng; 2) Tam ly e ngai khi hpc giao due gidi
linh. Tir viec lim hidu hai bidu hien nay, ehung tdi chi ra cac trd ngai tam Iy cua
hpc sinh THCS ihd hien trong thai dd ddi vdi mdn giao due gidi tfnh.
1. Khach the va phuong phap nghien curu
Di tim hicu van dc nay, chiing tdi lien hanh khao sat 600 hpc sinh
THCS lien dja ban linh Ba Rja - Vung Tau vdi phuong phap khao sat bang bang
hdi, phdng van sau, quan sal... Trong dd, khao sat bdng bang hdi la bien phap
ehi'nh. Ket qua khao sal dupc xir ly bdng chuong trinh phdn mdm SPSS 15.0.
Nam hpc 2009 2010, ldng sd hpc sinh THCS tren loan tinh Ba Rja Vung Tau cd 62.3 72 HS (ldng the mdu N = 62. 372), dua vao cdng thirc
n = —/ ^ ,—r
A'NuS
vay, mdu nghien
phie'u khdng dat,
dam bao cae tieu

dung luong mdu didu tra dam bao dd tin cdy n > 532. Nhu
•
•
ciiu n = 600 la dat yeu cdu. Sau khi xii ly va loai trir mdt sd
sd phieu dua vao xir ly cdn lai 550 phieu. Trong dd, cac phidu
chf didu tra nhu gidi tfnh, khdi ldp, noi d eu thd nhu sau:
Bdng 1: Mdu dieu tra chia theo cdc deu chi

Gidi tinh

Naid

Khoi Idp

Nam

Nur

Ldp
6

Ldp
7

Ldp
8

Ldp
9

TP. Vung
Tau

TX. Ba
Ria

H.Tan
Thanh

H. Ddt
Do

246

304

113

135

120

181

106

171

138

135

Bang hdi dupc thiet kd vdi nhiing cdu hdi vd nhihig bidu hi6n thai dp cua
hpc sinh ddi vdi mdn giao due gidi tfnh. Mdi cdu hdi cd 5 phuong an tra ldi,
mdi phuong an tra ldi dupc ma hod bdi cac mure didm tii 1 d6'n 5, cu thd nhu
sau: hoan toan sai iing vdi 1 diem; phdn ldn la sai - 2 didm; niia diing nira sai 3 didm; phdn ldn la diing 4 didm va hoan toan dung - 5 didm. Vd ndi dung,
cac cau hdi cd thd ngupc chidu nhau (dm tfnh hoac duong tinh). Vdi nhimg cau
hdi duong tfnh (thd hi6n thai dd tfch cue), didm sd dupc ddi ngupc lai dd thdng

92

TAP CHf TAM Ly HOC, Sd 2 (155), 2 - 2012


nhai theo thang diem tren theo each sau: 1 didm ddi thanh 5 didm va ngupc lai;
2 didm thanh 4 didm va ngupc lai; 3 diem vdn la 3 diem. Nhu vay, trong ihang
diem eiia nghien cuu nay, sd didm cang cao chung td rdng trd ngai lam ly ciia
hpc sinh trong giao diic gidi tinh cang ldn. Didm Irung binh la lieu chf danh gia
djnh lupng eae bidu hien trd ngai tam ly eita hpc sinh.
Di tinh chenh lech giua cac mii'c dp eita didm sd, ehung tdi lien hanh
nhu sau: dua vao didm trung binh eita day diem da gan d Iren (lir 1 den 5) hay
con gpi la didm bien gidi lien li^e eita day sd tu nhien da cho. Cu ihd la: trung
diem eita 1 va 2 la 1,5; trung didm ciia 2 va 3 la 2,5; tuong tu nhu vay la cd day
diem bien gidi lien mc ciia khoang diem lir 1 den 5 la: 1,5; 2,5; 3,5; 4,5.
Tir dd cac miic dd cua thang do dupe ifnh nhu sau:
+ Miic dp 1 khdng trd nggi, cd didm trung binh < 1,5.
+ Mure dp 2 it trd nggi. cd diem trung binh lii' 1,5 den < 2,5.
+ Mirc dp 3 - trd nggi vita phdi, cd diem trung binh lir 2,5 den < 3,5.
+ Miic dp 4 trd nggi tuang ddi, ed diem trung binh tir 3,5 den < 4,5
-I- Miic dp 5 rd't trd nggi, cd didm trung binh lir 4,5 trd Ien.

2. Ket qua nghien ciiu
2.1. Trd nggi tdm ly cda hge sinh THCS the hien trong thdi do tdn
thdnh hgc gido due gidi tinh trong nhd trudng
Ket qua khao sal d bang 2 eho thay, viec day mdn giao due gidi tfnh
trong nha trudng gap phai trd ngai tam ly khdng manh ldm trong thai dp cua
hpc sinh THCS (DTB loan thang do = 2,19, d miic ft trd ngai). Phdn ldn cac em
cd trd ngai tam ly d miic ft (45,8%) hoac miic trung binh (33,1%). Chi cd
12,5% sd em khdng cd trd ngai, sd em ed trd ngai tam ly d miic tuong ddi eao,
dac biet la miic rdi cao khdng dang kd. Ndi each khac, hpc sinh cd thai dp chap
nhan hpc mdn giao due gidi tfnh nhu mdt mdn hpc chfnh thdng trong nha
trudng kha tdt. Tuy nhien, du kha nhidu hpc sinh THCS (70,7%) khdng ddng
tinh vdi y kien cho rdng, hpc mdn giao due gidi tfnh se lam cho cae em hu
hdng, dua ddi y6u duong, an dien, song eung khdng ft em cd y kien rdng day
giao due gidi tinh trong Irudng hpc se gay phan cam eho mdi trudng hpc dudng
(17,5% sd em ddng y vdi y kie'n nay va 27,5% phan van, eho rdng nira diing,
n^a sai), gay hieu iing khdng tdt eho hpc sinh (19,0% sd em ddng y vdi y kidn
nay va 26,7% pMn van). Nhu vay, mac dii hpc sinh cd nhu cdu tim hidu cac ndi
dung trong chuong trinh giao due gidi tfnh va cd thai dp tan thanh hpc giao due
gidi tfnh trong nha trudng kha tdt, nhung vdn tdn tai thai dp khdng tfch cue ddi
vdi mdn giao due gidi tinh d mdt sd dang kd hpc sinh. Theo chting tdi, su chap

TAP CHf TAM Ly HOC, So 2 (155), 2-2012

93


nhan hay lan thanh hpc mdn giao due gidi tinh phu thudc vao nhu cdu va thai
dp ciia hpc sinh trong ddi sdng gidi tfnh. Ne'u cac em cd nhu cdu trong ddi sdrig
gidi tfnh, vf du nhu nhu cdu giao tie'p vdi cdc ban, nhu cdu hidu vd gidi tfnh ciia
chfnh minh, nhu cdu dupc yCu... Hpc sinh se ed nhu cdu hidu biet vd va'n dd dd,

sc quan tam dcii gidi tfnh va di dang chdp nhan (tan thanh) hpc giao due gidi
Ifnh.
Bdng 2: Trd nggi tdm Iy cua hgc sinh the Men trong
Ihdi do tdn thdnh Iwc gido due gidi tinh
C"ac V kicn
1
1. Hoc giao due gidi Ifnh .so
lam cho hoc .sinh hu hong, dua
doi yC:u duong. an diOn
2. Day giao due gidi Ifnh Irong
truofng hoc sc gay hifiu iing
kh6ng lOi cho hoc sinh
3. Trudng hoc la mdi trudng
trong sang, thanh thifin, day
giao diic gidi tfnh se gay phan
cam
4.*Giao due gidi tfnh la mdn
hoc giiip hoc sinh cd kifi'n thiic
day dii v6 gidi tfnh, cd hanh vi
diing ddn va phii hop vdi tudi
vi thanh nien
DTB chung

Phuong an tra Idi
3
4
2

5

DTB

DLC

Mure

52,9

17,8

14,0

8.0

7,3

1.99

1,28

2

31,8

22,5

26,5

10.5

8.5

2.41

1.27

2

32,0

23,1

27,5

9,5

8.0

2,38

1,24

2

53,8

16,7

14,5

7,3

7,6

1,98

1.29

2

2,19

0,87

2

Ghi ehu: Cdu cd ddu * Id cdu ditgc ddi ngitgc diem khi xu ly diem trung binh (DTB)
2.2. Tdm ly e nggi cua hgc sinh ddi vdi mon gido due gidi tinh
Tam Iy e ngai cua hpc sinh ddi vdi mdn giao due gidi tinh dupc nghien
ciiru tren nhirng ndi dung nhu hpc sinh quan ngai vd danh gia ciia ngudi khac
ddi ban than khi tham gia hpc giao due gidi tinh; tdm ly xd'u hd, ngai khi hpc
cimg vdi cac ban khac gidi.
Vdi mtjc dfch tim hidu su e ngai cua hpc sinh khi hpc giao due gidi tinh,
mpt sd linh hudng sau la ndi dung phdng va'n sdu mdt sd hpc sinh d trudng
THCS Kim Ddng va THCS Dai Dd. Tinh hudng 1: Neu mgt ngudi hdng xdm
bie't em di hgc gido due gidn tinh vd len dn viec ndy, em seldm gi? Ban N.P, ldp
7A8, Trudng Kim Ddng ndi: "Neu hgc gido due gidi tinh Id mgt viec ddng len
dn, thi khdng bao gid phu huynh Igi cho con em mlnh tham gia day du nhu Idp

94

TAP CHf TAM Ly HOC, Sd 2 (155), 2-2012


hgc CO da nhin thd'y. Em se gidi thich cho bdc d'y biet gido due giin tinh Id mem
hoc bd ich, cdn thiet cho tudi cluing em. Sau ndy con hdc lifn len nhu con hdy
gid, rdi cdng se cd nhu cdu tim hieu gido due gidi linh de hieu ve giifi tinh cua
minh de cd cdch dng xdphii hgp. Bdc thdy nhu vdy Id lot hay xd'u " Tinh hudng
2, khi chuang trinh gido due gidi tinh ndy ket thiic, em se ndi gi vdi nhii'ng
ngudi Idm chitcmg trinh gido due giin tinhl Q. Trudng Kim Ddng: "Em ndi Id
chimg em mud'n cd chittrng trinh nhu the ndy Ircmg sudt cpid trinh hgc cdp 2.
Neu phdi ddng hgc phi cluing em cilng sdn sdng" Kel qua lir nhung cudc
phong van cho thay rdng. nhu'ng hpc sinh cd tam the san sang hpc giao due gidi
linh, khdng cd bidu hien nao thd hien su quan ngai hay e de. Tuy nhien, khi
nghien ciiu tren sd lupng khach thd ciia 4 trudng THCS trong dja ban linh Ba
Rja - Vung Tau thi kel qua khdng hoan loan nhu vay.
Bdng 3: Tdm ly e nggi cua hgc sinh ddi vdi nwn hoc
Cac y kien
1
1. Giao due gidi tfnh rai nhay
cam, rai dl hi danh gia la
kh6ng ngoan
2. Tdi khdng dam hoc giao
due gidi tfnh, di bi danh gia
la cd nhu cdu tinh due
3. Da sd hoc sinh chiing tdi
d6u ngai edng khai hoc giao
due gidi tfnh
4. Toi so phai hoe giao due
gidi tfnh vdi cac ban khac

gidi
5. Khdng nen day nhCrng
chuyen te nhj nay trudc ddng
ngudi
6. Day la chuyen cam ky,
rieng tu cua tiing ngudi,
khdng nen day cdng khai
7. Giao due gidi tinh la
chuyen me day cho con se
phu hcrp nhai

Phuang an tra ldi
2
3
4

DTB

DLC

Muc

5

28,9

20,2

33,6

8.9

8,4

2,48

1,22

2

20,7

14,2

33,1

18,2

13,8

2,90

1,30

3

2,57

1,41

3

33,6

15,3

25,6

11,1

14,4
3,26

1.21

3

10,2

14,2

35.1

20,9

19,6

29,8

19,3

21.8

13,1

16,0

2,66

1,43

3

36,9

20.4

21.5

10,7

10.5

2,38

1,35

2

14,2

21,3

28,4

18,5

17,8

3.04

1,29

3

2,75

0,65

3

DTB chung

Phan tich sd lieu bang 3 ta thdy: Tam ly e ngai la trang thai ehua that su

TAP CHI TAMLy HOC, Sd 2 (155), 2 2012

95

sdn sang cho viec hpc giao due gidi tfnh, the hien su lo ldng, bdi rdi, xa'u hd
trudc hanh ddng tidp can giao due gidi tfnh cua hpc sinh. DTB chung ciia loan
thang do = 2,75 eho thdy rdng, lam ly e ngai d mu:c trung binh. Phdn ldn hpc
sinh cd tam ly e ngai d mu'e ft trd ngai (38,9%) hoac mu:e trung binh (45,3%).
Chi ed 3,5% sd em hdu nhu khdng cam thdy c ngai gi trong tie'p can kien thiic
mdn giao due gidi ifnh. Cd Ihd thdy, mac du vice day mdn giao due gidi tfnh
Irong nha trudng fl gap trd ngai lam Iy tir phfa cac em trong thai dp ch^p nhan
mdn hpc, song lai vdp phai trd ngai tam ly d miirc cao hon trong nhiing bidu
hien lam trang, xuc cam eua cac em lien quan ldi viec lie'p can nhu'ng tri thirc
cua mdn hpc nay.
Trudc hdt cd the thdy rdng, dii phdn ddng hpc sinh nhdn th^y viec dua
mdn giao diic gidi Ifnh vao chuong Irinh giao due THCS dem lai nhCrng Ipi fch
thiei thuc cho hpc sinh, song irong tam Iy, suy nghi cua cac em vdn ldn cdn e
ngai du luan xa hdi binh phdm, danh gia khdng hay neu nhu cac em chii ddng,
cdng khai tiep can kicii thiie mdn hpc nay. Kha nhidu em thdy ngai cdng khai
tidp can kidn thiic mdn hpc nay vi e ngai ngudi khac cho rdng, mlnh cd nhu cdu
tinh due khdng lanh manh (32,0% sd hpc sinh khdng djnh nhu vay va 33,1% sd
em tha'y phan van, nira diing nira sai), la cd nhiing bidu hien dao dure hu hdng
(17,3% sd em nhan djnh nhu vay va 33,6% sd em thdy nira diing nua sai), ngai
su cd mat ciia cac ban khac gidi khi dang hpc nhiing kien thiic dupc cho la
thdm kfn, bf mat cua rieng mdi gidi (40,5% sd em thdy tuong ddi ngai hoac rdt
ngai va 35,1% sd em liic ngai liic khdng). Nhii'ng sd lieu nay cho tha'y rd, dac
didm didn bien tam ly ciia giai doan dang didn ra nhirng bien ddi trong nhin
nhan nhirng vdn dd lien quan den giao due gidi tfnh, nhan thiic cd the cd nhirng
bude di tien phong, song nhiing thay ddi trong Unh vuc xiic cam \'a gdn lidn vdi
nd la nhiing e ngai du luan xa hdi thudng didn ra cham hon.
Vl vay, kha nhidu em vdn mong mudn su rieng tu, kin dao trong viec
hpc giao due gidi tfnh. Mdt sd lupng dang kd hpc sinh cho rdng, khdng n6n day
nhiing chuyen 16' nhj the hien trong ndi dung mdn giao due gidi tinh d chd ddng
ngudi (29,1%), khdng nen day mdt each cdng khai (25,5%) va nhidu em cho

rdng, giao due gidi tfnh la chuyen me day con la phii hpp nhdi (36,3% nhai trf
va 28,4% sd em phan van). NhOmg sd lieu nay cho thd'y, trong tinh hinh hien
nay, viee day mdn giao due gidi tfnh trong nha trudng cdn dupc thuc hien vdi
nhiing hinh thiic dac thii thi mdi dat hi6u qua mong mudn.
Tir nhiing phan tfch tren, chung tdi cd mdt sd nhdn xet sau: cd the thdy
rdng, thai dd cua hpc sinh ddi vdi mdn hpc giao due gidi tmh cd nhihig bieu
hien phii'c tap. Cac em cha'p nhan (tan thanh) hpc giao due gidi tinh, nhung su
chap nhan nay khdng thd hien nhu nhau d td't ca cac tinh hudng cu the. Vi du,
hpc sinh tan thanh hpc giao due gidi tinh, nhung chua manh dan chu ddng tie'p
can kie'n thiic gidi tinh vi lo sp danh gia ciia ngudi khac ddi vdi ban thdn vd tu

96

TAP CHf TAM Ly HOC, Sd 2 (155), 2 - 2012


each dao dtic. Thay giao due gidi tfnh la can thidt nhung lai e ngai, nhiet tinh
nhung lo ed eae ban khac gidi eiing tham gia thi xdu hd.
Nhiem vu eua giao due gidi tfnh la giiip eae em hoc each ddi dien lam
chu VOI xuc cam linh due eita ban than, cac em phai duoc hudng ddn vd tai ca
nhiing chuyen nay dd biet each phdng tranh. Thue ra, giao due gidi tfnh da
dupe dua vao chuong trinh day hpc trong nha trudng THCS kha lau, nhung
khdng may hieu qua. Bdi chiing ta cdn ne tranh nhung phdn nhay cam nhu an
loan linh due. Chiing la ehua dat each irng xir gidi tfnh vao trong he thdng iing
xir ciia nen van hda chung, ciing nhung gia trj ndn lang gia dinh truydn thdng.
Do la nguyen nhan gay ra mdt sd trd ngai tam Iy tir phfa hpc sinh nhu da phan
tfch d tren.
2.3. Nhirng khde biet ve trd nggi tdm ly trong thdi do ddi vdi gido due
gidi tinh d cdc nhdm hgc sinh khde nhau
Kel qua nghien ciru tii' bang 4 cho thay, miic dp trd ngai tam Iy trong

thai dp ddi vdi mdn giao due gidi tfnh d cac nhdm hpc sinh khac nhau theo gidi
tfnh, khdi Idp khdng cd sir khac biet vd mat ihdng ke. Tuy nhien, noi d la ye'u id
CO anh hudng luong dd'i den mu'e dp trd ngai tam ly eita hpc sinh (p = 0,000),
hpc sinh trudng THCS Truong Cdng Djnh ed mite dp trd ngai tam Iy cao nhai
(DTB = 2,68), ke den la hoc sinh irudng THCS Nguydn An Ninh (DTB = 2,65),
tidp theo la hpc sinh trudng Dat Dd (DTB = 2,42) va cudi eung la hoc sinh
trudng THCS Kim Ddng (DTB = 2,27). Trong phdng vdn sau, ban B.TTr.Ng,
Idp 6/4, trudng THCS Nguydn An Ninh eho rdng, bdn thdn em khdng thd'y khd
khdn khi hgc gido due gidi tinh. Tuy nhien, mdi Idn phdi hgc bdi a nhd, bdme
Idm cho em cd cdm gidc rd't nggi. Mdi khi gido vien dgy, em thudng chii y nghe
gidng nhung rd't ngugng khi gido vien gidng ve chu de nhgy cdm. Hien tgi,
trudng em cdc bgn dd yeu nhau, nhung hay ddnh nhau, chid nhau vi ghen
tudng. Ban Ph.H.L. Minh, 11 tudi, Irudng THCS Nguydn An Ninh: Em khdng
du thdi gian, cdn phdi di hgc them nhieu mdn khac. Gia dinh khdng cd dnh
hudng gi, nhung anh chi, mdt so cd di, chu bdc Idm cho em thd'y ngugng, xd'u
hdkhi hgc gido due gidi tinh. Bgn be ihudng hay che cudi, chgc gheo.
Cae ye'u td nhu gia dinh, ban be, ngudi than da gdp phdn lam lang su
khac biet miic dp trd ngai d mdi dja phuong. Ngoai ra, phong luc lap quan, du
luan xa hdi d mdi dja phuong cd nhiing dac didm dac trung khac nhau, neu nhu
b dja phuong, du luan xa hdi ung hd viee giao due gidi tinh cho vj thanh nien,
su tham gia eiia cae td chu'e nhu doan thanh nien, hdi phii nir... gdp phdn nang
cao nhan ihiic giao dire gidi tfnh cho ngudi dan ndi chung va vj thanh nien ndi
rieng, tao su ddng thuan trong nhdm cpng ddng, lam cho hpc sinh tu tin hon
khi tim hidu kid'n thiie gidi tfnh, miic dp trd ngai dupc han che. Ngupc lai, dia
phuong ed quan niem khdt khe, cd hu trong giao due gidi tfnh se tao ra djnh

TAP CHf TAM Ly HOC, Sd 2 (155), 2 - 2012

97