KIM LOẠI NÀO NHẸ NHẤT? pot

KIM LOẠI NÀO NHẸ NHẤT?
Nếu có người bảo có thể dùng dao cắt kim loại thành lát mỏng chắc bạn
sẽ không tin. Thế nhưng sự thực lại có nhiều kim loại như vậy, liti là
một trong các kim loại đó.
Liti là kim loại nhẹ nhất, khối luợng riêng của liti chỉ là 0,543g cho một
centimet khối(ở 20°C), vì vậy liti có thể nổi trên mặt xăng, dầu. Liti có
màu trắng bạc lóe mắt, khi tiếp xúc với không khí thì bề mặt kim loại
sẽ mất vẻ sáng loáng và sẫm lại. Liti tác dụng với nước và giải phóng
hydro. Liti có thể bốc cháy mãnh liệt như thuốc nổ.
Một khi mà Liti không chịu được tác dụng của không khí, không chịu
được tác dụng của nước thì liệu còn có thể dùng được vào việc gì?
Trước đây đã có lúc người ta cho Liti là kim loại vô dụng, thế nhưng
nhà phát minh vĩ đại Edixơn đã không bỏ qua Liti. Chính Edixơn đã
dùng oxytLiti làm dung dịch điện giải cho pin, acquy, đã tăng cường
tính năng của pin lên rất nhiều. Chính loại pin này, trong đại chiến thế
giới lần thứ nhất là loại vật dụng không thể thiếu được trong các tàu
ngầm. Ngày nay loại pin này được sử dụng rộng rãi trong máy kích
động nhịp đập của tim, dùng trong điện thoại di động.
Liti có hai loại đồng vị Li – 6 và Li -7 có tính chất hóa học hầu như
giống nhau, nhưng phạm vi sử dụng của chúng lại khác nhau hoàn toàn.
Li – 6 được dùng trong các ngành kỹ thuật mũi nhọn, còn Li – 7 chủ
yếu phục vụ cho sản xuất công – nông nghiệp.
Trong các ngòi nổ của bom nguyên tử hay bom khinh khí có lớp vỏ dày
bằng Li – 6 để khống chế quá trình phản ứng.
Ở các máy móc cơ khí khi vận hành cần có dầu bôi trơn giúp cho bộ
máy cơ khí vận hành linh hoạt, mặt khác giảm bớt sự mài mòn các chi
tiết do ma sát. Thế nhưng các dầu bôi trơn dưới tác dụng của nhiệt độ
quá cao hoặc quá thấp, dưới tác dụng của nước sẽ có nhiều biến đổi
xấu. Nếu dùng Li – 7 làm phụ gia trong chế tạo bôi trơn thì loại dầu sẽ
ít chịu ảnh hưởng của điều kiện bên ngoài, ví dụ có thể làm việc trong
giối hạn -50°c đến 160°c.

Trong đời sống hàng ngày ta thường thấy các loại đồ sành sứ có lớp
men bóng như thủy tinh. Trong nguyên liệu sản xuất lớp men bóng này
có chứa Liti vì Liti có khả năng làm giảm nhiệt độ nóng chảy của men
sành sứ, có tác dụng rút ngắn thời gian nung sản phẩm và làm cho độ
bóng của bề mặt sản phẩm được đồng đều. Ngoài ra trong lớp
phátquang của đèn hình trên máy thu hình cũng có chứa Liti.
Trong nông nghiệp, Li ti có tác dụng, chống các bệnh cho thực vật.
Dùng Li ti làm phân bón giúp cho tiểu mạch chông được bệnh gỉ sắt,
giúp cho cà chua chống được bệnh lụi.
—————–

Nếu bạn cho một miếng kim loại liti nhỏ và một cái đinh sắt vào một
cái khay đựng đầy dầu diezen, bạn sẽ thấy chiếc đinh sắt chìm xuống,
miếng liti nổi trên mặt dầu hoả. Tại sao vậy? Nguyên nhân là do, trong
cùng một điều kiện ngoại cảnh, mật độ của sắt lớn hơn mật độ của liti,
mật độ của dầu diezen nhỏ hơn mật độ của sắt và lớn hơn mật độ của
liti. So sánh trọng lượng riêng của ba chất trên trong cùng một thể tích
thì sắt có trọng lượng lớn nhất, liti có trọng lượng nhỏ nhất, còn dầu
diezen có trọng lượng riêng nhỏ hơn sắt và lớn hơn liti. Liti có trọng
lượng riêng nhẹ nhất trong số các kim loại, trọng lượng riêng của liti
chỉ bằng 1/2 trọng lượng riêng của nước.
Các nhà khoa học Liên Xô trước đây đã lợi dụng đặc tính nhẹ của liti,
cho liti kết hợp với magiê tạo thành hợp kim litimagiê, một loại vật liệu
siêu nhẹ. Loại hợp kim này còn nhẹ hơn cả gỗ, có các đặc tính luôn nổi
trên mặt nước, độ bền cao, tính đàn hồi cao. Nếu dùng liti để chế tạo
tên lửa và tầu vũ trụ thì có thể giảm đáng kể trọng lượng của tên lửa và
tầu vũ trụ. Liti có mầu trắng bạc, rất mềm và dẻo, bạn có thể dùng dao
để cắt chúng thành những miếng nhỏ như cắt cao su.
Liti có tính hoạt, dễ kết hợp với các chất khác. Nếu đưa liti ra ngoài
không khí, nó sẽ nhanh chóng kết hợp với ôxi tạo ra phản ứng cháy giải

phóng năng lượng. Nếu muốn dập, bạn có thể dùng cát để phủ lên ngọn
lửa, không nên dùng nước để dập lửa. Vì tính chất của liti thay đổi rất
nhanh khi gặp nước, nó nổi trên mặt nước và lan ra xung quanh, nhanh
chóng chiếm một phần nguyên tử hidro có trong phân tử nước, hai
nguyên tử hidro cấu tạo thành một phân tử hidro, tích tụ thành khí hidro
tách ra khỏi nước. Hidro là một loại khí rất dễ cháy, nếu gặp lửa trong
không khí nó sẽ bốc cháy. Vì vậy nếu dùng nước để chữa những đám
cháy liti thì vô hình trung đã đổ thêm dầu vào lửa.
Do liti có đặc tính kết hợp được với nhiều chất khác nên chúng ta
không thể tìm thấy liti tinh khiết trong tự nhiên.
Liti có rất nhiều tác dụng khác nhau, ví dụ như dùng làm pin hoặc ắc
quy vừa bền vừa tốt. Liti có ứng dụng rất quan trọng trong ngành công
nghiệp năng lượng nguyên tử, công nghiệp kỹ thuật hàng không, công
nghiệp hoá hữu cơ. . .