Gioi thieu cac ky thuat chan doan di truyen

05/01/2012

GIỚI THIỆU CÁC KỸ THUẬT
CHẨN ĐOÁN DI TRUYỀN
TS. BS. VŨ PHI YÊN

CÁC KỸ THUẬT CHẨN ĐOÁN DT

2

1


05/01/2012

CÁC KỸ THUẬT DT TẾ BÀO


Nhiễm sắc thể đồ





Nguyên lý
Phương pháp
Kết quả
Hạn chế

FISH
 Nhuộm toàn bộ một NST

 NST đồ quang phổ


3

NST ĐỒ
KARYOTYPE

4

2


05/01/2012

NHIỄM SẮC THỂ ĐỒ
Kỳ giữa
 Sốc nhược trương
 Xử lý băng
 Nhận biết, sắp xếp toàn bộ bộ NST, theo


 Kích

thước
 Chỉ số tâm
 Cấu trúc băng
5

PHƢƠNG PHÁP NST ĐỒ

Ni cấy / chọn TB phân chia
 Thu hoạch
 Sốc nhược trương
 Cố định
 Xử lý băng
 Chụp hình và phân tích


6

3


05/01/2012

KẾT QUẢ NST ĐỒ

Khảo sát toàn bộ bộ NST
 Bất thường số lượng
 Bất thường cấu trúc


7

8

4


05/01/2012

9

HẠN CHẾ CỦA NST ĐỒ

Thời gian: 72h - 2 tuần
 Độ phân giải : nhỏ nhất 2 Mb
 Thất bại
 Dương tính giả / Âm tính giả


10

5


05/01/2012

FISH
FLUORESCENCE IN SITU
HYBRIDIZATION
11

NGUYÊN LÝ

Nguyên tắc bổ sung  Phản ứng LAI
 Đoạn mồi tƣơng ứng với vùng cần khảo
sát, đánh dấu huỳnh quang
 Biến tính DNA bởi nhiệt Tách rời 2 mạch
đơn DNA



12

6


05/01/2012

PHƢƠNG PHÁP

Tổng hợp đoạn mồi
 Đánh dấu huỳnh quang
 Biến tính DNA
 Phản ứng lai
 Quan sát, chụp hình và phân tích kết quả


13

KẾT QUẢ

2 tín hiệu, đúng NST
 Mất hoặc thêm tín hiệu
 Chuyển chỗ các tín hiệu


14

7

05/01/2012

15

HẠN CHẾ

Đặc hiệu nhưng thiếu tổng quát
 Bất thường cấu trúc trên 10 Kb


16

8


05/01/2012

NHUỘM TOÀN BỘ MỘT NST
CHROMOSOME PAINTING

17

NHUỘM TOÀN BỘ 1 NST

18

9

05/01/2012

19

NST ĐỒ QUANG PHỔ
SPECTRAL KARYOTYPING

20

10


05/01/2012

21

22

11


05/01/2012

CÁC KỸ THUẬT DI TRUYỀN
PHÂN TỬ

23

24

12


05/01/2012

PCR
POLYMERASE CHAIN REACTION

25

NGUYÊN LÝ
Theo cơ chế tự sao DNA
 Các điều kiện cần thiết


 Sự

tách rời của hai mạch DNA gốc
 Đoạn mồi
 Sự tổng hợp mạch DNA mới bởi enzyme


Phóng đại một đoạn DNA đặc hiệu lên
nhiều lần
26

13

05/01/2012

27

PHƢƠNG PHÁP
Chuẩn bị các đoạn mồi
 Biến tính DNA, lai đoạn mồi, tổng hợp
 Lặp lại 20 - 35 lần
 Kiểm tra sản phẩm / điện di
 Tinh sạch


28

14


05/01/2012

ĐIỆN DI

29

KẾT QUẢ
Có SP/ khơng có SP
 Độ dài SP






Định lượng SP




Thêm đoạn, lặp đoạn

1 phiên bản / 2 pb / 3pb

Sử dụng SP cho các kỹ thuật khác



Giải trình tự
Tạo dòng
30

15


05/01/2012

HẠN CHẾ

Đặc hiệu nhưng Không tổng quát
 Độ dài sản phẩm


31

GIẢI TRÌNH TỰ
SEQUENCING

32

16


05/01/2012

NGUYÊN LÝ
DNA polymerase tổng hợp DNA
 dideoxynucleotide à ngưng phản ứng 4 loại
dideoxynucleotide A, T, G, C
 Nhiều sản phẩm - kích thước khác nhau
 Điện di, đọc trình tự chuỗi DNA
 4 màu huỳnh quang thay thế cho đánh dấu
phóng xạ


33

ĐIỆN DI

34

17

05/01/2012

4 MÀU HUỲNH QUANG

35

PHƢƠNG PHÁP
Tổng hợp DNA với nucleotide thường và 4
loại dideoxynucleotide A, T, G, C huỳnh
quang
 Điện di
 Đọc tín hiệu huỳnh quang à trình tự chuỗi
DNA


36

18


05/01/2012

KẾT QUẢ


Trình tự chuỗi DNA chính xác

37

HẠN CHẾ



Đọc được đoạn DNA ngắn 500 - 650 pb

38

19


05/01/2012

TÓM TẮT

39

40

20