Tiết 52. Da dạng bộ thú: Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm, bộ ăn thịt

KIỂM TRA BÀI CŨ
Trình bày đặc điểm cấu tạo của cá voi thích
nghi với đời sống ở nước?
* Cá voi: Chi trước biến thành vây bơi. Chi sau tiêu biến,
có vây đi nằm ngang. Cơ thể hình thoi, có lớp mỡ dưới
da dày.


Tiết 51: ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ (tt)
BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT


Tiết 51: BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

I. Bộ ăn sâu bọ
Kể tên một số đại diện của bộ ăn sâu bọ?

Chuột chù

Hãy cho biết các đại diện ăn gì? Kiếm ăn vào thời gian
nào? Cách kiếm ăn ra sao?
Ăn sâu bọ, kiếm ăn vào ban đêm, có tập tính đào bới
đất, đám lá rụng tìm sâu bọ và giun đất.


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

I. Bộ ăn sâu bọ
Quan sát hình, cho biết các đại diện này có cấu tạo về

răng, mắt, chi như thế nào để phù hợp với lối sống?

Bộ răng của thú ăn sâu bọ

- Mõm dài, răng nhọn, răng hàm cũng có 3 – 4
mấu nhọn.
- Chi trước ngắn, ngón tay khỏe, bàn tay rộng.
- Thị giác kém phát triển nhưng khứu giác rất
phát triển, đặc biệt là lông xúc giác.


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

I. Bộ ăn sâu bọ:
- Đại diện: Chuột chù, chuột chũi…
- Đặc điểm:
+ Mõm dài, răng nhọn.

+ Thị giác kém phát triển, khứu giác rất
phát triển, đặc biệt là lơng xúc giác.
+ Chi trước ngắn, ngón tay khỏe, bàn tay
rộng.


Em có biết

Chuột chù cịn có tên gọi nào khác?
Vì sao có tên gọi như vậy?

Chuột chù cịn có tên gọi khác là chuột xạ.
Chuột xạ có mùi hơi rất đặc trưng. Mùi hôi
này được tiết ra từ các tuyến da ở hai bên
thân chuột đực. Nhưng đối với họ hàng nhà
chuột chù, thì đây là “hương thơm” để chúng
nhận ra nhau. Hương thơm này càng nồng
nặc hơn về mùa sinh sản của chúng.
Chuột chũi sống đào hang trong đất, bộ lông
dày mượt, tai mắt nhỏ, ẩn trong lông. Trong
khi đi, đuôi va chạm vào thành đường hầm
nhờ những lông xúc giác mọc trên đuôi mà
con vật nhận biết được đường đi.


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

Chuột
đồng có
thuộc
vào bộ
ăn sâu
bọ
khơng?

Chuột đồng


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

II. Bộ gặm nhấm
Ngoài chuột đồng trong bộ gặm nhấm cịn đại diện nào
khác?

Chuột đồng

Chuột nhảy

sóc

Chuột lang


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

II. Bộ gặm nhấm
Thức ăn của thú gặm nhấm là gì?
Cách ăn như thế nào?


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

II. Bộ gặm nhấm

Bộ răng có cấu tạo
như thế nào để phù
hợp với kiểu ăn gặm
nhấm?


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

I. Bộ ăn sâu bọ
II. Bộ gặm nhấm
- Đại diện: chuột đồng, sóc, nhím….
- Đặc điểm: răng cửa lớn, ln mọc dài,
thiếu răng nanh, có khoảng trống hàm.


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

Tại sao chuột nhà hay cắn phá những vật dụng
không phải là thức ăn như bàn ghế, áo, quần, ...?
Do răng cửa luôn mọc dài ra cho nên chúng phải
gặm nhấm để mài mòn răng.


Em có biết
Tác hại ghê gớm của
chuột: đó là khả năng phát

triển nòi giống nhanh một
cách khủng khiếp. Một năm
một đơi chuột có thể sinh sản
được 800 cháu chắt, ăn hết
gần 2000kg lương thực.


Tiết 51: BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

Làm như thế nào để hạn chế sự sinh sôi, nảy
nở của chuột?
-Dùng thuốc diệt chuột, đặt bẫy diệt chuột …
- Không tạo điều kiện cho chuột phát triển: sắp xếp
đồ đạt gọn gàng, ngăn nắp ...
- Nuôi mèo để bắt chuột


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

III. Bộ ăn thịt
Kể tên các đại diện của bộ ăn thịt?

Chó sói

Sư tử

Mèo

Báo gấm


Báo gấm

Báo lửa

Báo hoa mai

Cọp


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

III. Bộ ăn thịt
Bộ ăn thịt có những cách bắt mồi nào?
- Rình mồi và vồ mồi (Hổ, báo ...)
- Đuổi mồi và bắt mồi (chó sói ...)


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

III. Bộ ăn thịt
Bộ răng của thú ăn thịt có cấu tạo như thế nào để phù
hợp với lối sống?

Răng cửa

Răng nanh

Răng hàm


III. Bộ ăn thịt

Vuốt cong
Đệm thịt dày

Chân của bộ Ăn thịt có đặc điểm thích
nghi với lối sống bắt mồi như thế nào ?
Các ngón chân có vuốt cong, dưới có đêm thịt dày
nên đi rất êm


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

I. Bộ ăn sâu bọ
II. Bộ gặm nhấm
III. Bộ Ăn thịt

- Đại diện: mèo, chó sói, báo …
- Đặc điểm:
+Bộ răng: có đủ 3 loại : răng cửa ngắn, sắc;
răng nanh dài nhọn; răng hàm có mấu dẹp

+Chân có vuốt cong, đệm thịt dày.


BÀI TẬP
Thảo luận nhóm , sắp xếp các đại diện sau vào các bộ
mà em đã học và hoàn thành nội dung bảng.

Chuột hải ly

Báo hoa mai

Nhím

Chuột chù răng đỏ

Chuột desman

Sư tử


Hoàn thành nội dung bảng sau:
Tên động vật

Bộ

- Chuột chù răng đỏ
- Chuột desman

Bộ ăn
sâu bọ

-Chuột hải ly
- Nhím

- Báo hoa mai
- Sư tử

Đặc điểm đặc trưng
Các răng đều nhọn

Bộ gặm
nhấm

-Có răng cửa lớn, ln
mọc dài, thiếu răng
nanh
- Có khoảng trống hàm

Bộ ăn
thịt

-Có đủ 3 loại răng
+ Răng cửa ngắn, sắc
+ Răng nanh dài, nhọn
+ Răng hàm có mấu dẹp


Tiết 51:

BỘ ĂN SÂU BỌ - BỘ GẶM NHẤM - BỘ ĂN THỊT

I. Bộ ăn sâu bọ
Đặc điểm: Mõm dài, răng nhọn. Thị giác kém phát
triển, khứu giác rất phát triển, đặc biệt là lơng xúc
giác. Chi trước ngắn, ngón tay khỏe, bàn tay rộng.

II. Bộ gặm nhấm
Đặc điểm: răng cửa lớn, ln mọc dài,
thiếu răng nanh, có khoảng trống hàm.
III. Bộ Ăn thịt
- Đại diện: mèo, chó sói, báo …
- Đặc điểm:
+Bộ răng: có đủ 3 loại : răng cửa ngắn, sắc;
răng nanh dài nhọn; răng hàm có mấu dẹp
+Chân có vuốt cong, đệm thịt dày.


Trị chơi: ĐI TÌM BÍ MẬT

1

2

3

4

2.
Dựa vào
răng

hãycấu
phân
bộ thú:
sâu nghi
bọ, găm
1. Trình
bàybộ
đặc
điểm
tạobiệt
của ba
chuột
chũiăn
thích
với đời
3. Nêu
4.
Chân
tập
của
tính
bộ bắt
ăn thịt
mồicócủa
đặcbộđiểm
ăn thịt?
nào thích nghi với đời sống?
nhấn,
ăn
thịt?

sống đào hang?
- Ăn sâu bọ: Các răng đều nhọn
--Gặm
-Đuổi
Thịnhấm:
giác
mồi kém
và
bắt
phát
mồitriển,
khứu
giác
biệtCólà
Răng
cửa
lớn, ln
mọc
dài,phát
thiếutriển
răngđặc
nanh,
- lơng
Ngónxúc
chân
có vuốt cong, dưới có đệm thịt dày
khoảng
trống
hàm
giác.

- Rình mồi và vồ mồi
- Ăn
thịt:trước
Răngngắn,
cửa ngắn
nanh
nhọn,
hàm có
- Chi
ngónsắc,
tayrăng
khỏe,
bàndàitay
rộngrăng
→ Đào
hang
nhiều mấu dẹp.


DẶN DÒ
- Học

thuộc bài, trả lời câu hỏi 2, 3 SGK
trang 165.
- Đọc mục “Em có biết”.
- Đọc trước bài: “Bộ móng guốc và bộ linh
trưởng”.
- Sưu tầm tranh của bộ móng guốc và bộ
Linh trưởng.