Phan tich bai tho vieng lang bac

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác
Dàn ý phân tích bài thơ Viếng lăng Bác - Bài mẫu 1
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả Viễn Phương và bài thơ Viếng lăng Bác.
2. Thân bài
a. Khổ thơ 1:
Tác giả ở tận miền Nam mãi sau ngày độc lập dân tộc mới được ra thăm vị lãnh tụ
kính yêu của dân tộc. Hai từ “miền Nam” như nhấn mạnh hơn sự xa xôi trong
khoảng cách địa lý giữa hai đầu Tổ quốc.
Nhìn hàng tre quanh lăng Bác, nhà thơ chợt cảm thấy rằng những cây tre kia như ý
chí con người Việt Nam qua bao năm tháng luôn luôn bất khuất, kiên cường, hiên
ngang. Dù có trải qua “bão táp mưa sa” nhưng vẫn đồn kết một lịng cùng nhau
đứng lên.
Từ láy “xanh xanh” diễn tả con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam sẽ luôn luôn
“xanh” màu xanh bất diệt.
b. Khổ thơ 2:
“Ngày ngày” là sự liên tục của thời gian, sự lặp lại tuần hoàn của thiên nhiên cũng
như lý tưởng, ý chí của Người sẽ ln luôn sáng tỏ như mặt trời kia vậy. Biện pháp
nghệ thuật hoán dụ: nếu mặt trời soi sáng cho nhân loại thì Bác Hồ là mặt trời của
cả dân tộc Việt Nam, mang đến ánh sáng độc lập, tự do cho dân tộc.
Lần thứ hai, “ngày ngày” được lặp lại khi diễn tả dòng người đang lặng lẽ vào lăng
thăm Người. Hàng người đi trong sự trang nghiêm và tĩnh lặng, trong nỗi tiếc
thương, đau xót vơ vàn.
Người đọc như cảm thấy được sự tĩnh lặng, sự trải dài miên man vơ tận của hàng
người vào viếng Bác. Cả đồn người ấy cứ lặng lẽ “đi trong thương nhớ”, thương
nhớ vị lãnh tụ vĩ đại vơ vàn kính u của dân tộc.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Viễn Phương hịa cùng dịng người đem tấm lịng u kính chân thành của mình
dâng lên Bác, dâng lên “bảy mươi chín mùa xuân” của Người. Cả cuộc đời Người,
với bảy mươi chín mùa xuân, tất cả đều cống hiến cho dân tộc, không một phút
giây nào ngơi nghỉ dành cho bản thân mình.
c. Khổ thơ 3
Bác đang nằm ở đó, nhẹ nhàng thanh thản như đang chìm trong một giấc ngủ ngon.
Cả cuộc đời Người chỉ có một niềm mong ước, đó là đất nước được hịa bình. Vậy
nên khi đất nước được hịa bình, độc lập Người đã được nghỉ ngơi trong giấc ngủ
yên bình.
Bầu trời bao năm tháng vẫn xanh một màu trường tồn vĩnh cửu, vậy mà vị Cha già
của dân tộc đã phải ra đi. Vẫn biết quy luật sinh tử của tạo hóa nhưng vẫn thấy xót
xa, đau đớn vơ cùng. Dù lý trí ln tỏ tường rằng quy luật của thiên nhiên là bất
biến, nhưng vẫn “nghe nhói ở trong tim”.
d. Khổ thơ cuối
Bao nhiêu nỗi đau xót, nghẹn ngào cứ thế tn theo dịng lệ trào.
Điệp từ “muốn” lặp lại ba lần như khẳng định lại ước muốn của nhà thơ. Đó là một
ước muốn mãnh liệt, niềm khao khát cháy bỏng được ở lại bên cạnh Người chỉ để
làm “một con chim hót”, “một đóa hoa”, “một cây tre trung hiếu”.
→ Cả khổ thơ đã thể hiện niềm mong ước cháy bỏng của tác giả, cũng chính là
mong ước của mỗi người dân Việt Nam. Đó là ln luôn được ở cạnh Người, ở
cạnh vị lãnh tụ muôn vàn kính yêu của dân tộc.
3. Kết bài
Khái quát lại giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm.

Dàn ý phân tích bài thơ Viếng lăng Bác - Bài mẫu 2
I. Mở bài
- Giới thiệu về tác phẩm và tác giả của bài Viếng lăng Bác.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Bài thơ thể hiện lịng thành kính và niềm xúc động của nhà thơ đối với Người khi
vào lăng viếng Bác.
Bài thơ có giọng trang trọng, tha thiết thể hiện niềm yêu thương, biết ơn Bác
II. Thân bài
1. Cảm xúc khi ở trước lăng
- Tình cảm chân thành giản dị, chân thành của tác giả Viễn Phương cũng chính là
tấm lịng đau đáu thương nhớ Bác của người con miền Nam nói chung:
“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”
Câu thơ gợi ra tâm trạng xúc động của một người từ chiến trường miền Nam bao
nhiêu năm mong mỏi bây giờ được ra lăng viếng Bác.
Đại từ xưng hô “con” rất gần gũi, thân thiết, ấm áp tình thân mật, diễn tả tâm trạng
của người con ra thăm cha sau nhiều năm mong mỏi.
Cách nói giảm nói tránh, cùng việc sử dụng từ “thăm” để giảm nhẹ nỗi đau mất
mát, cũng là cách nói thân tình của diễn tả tâm trạng mong mỏi của tác giả
- Hình ảnh hàng tre là hình ảnh ẩn dụ đa nghĩa:
Với tính chất tượng trưng, hình ảnh hàng tre gợi lên những liên tưởng thân thuộc
của hình ảnh làng quê, đất nước đã thành biểu tượng của dân tộc.
Cây tre tượng trưng cho khí chất, tâm hồn, sự thẳng thắn, kiên trung của con người
Việt Nam.
Từ “Ôi” cảm thán, biểu thị niềm xúc động tự hào về phẩm chất ngay thẳng, mạnh
mẽ của dân tộc ta.
2. Sự thương nhớ của tác giả khi đứng trước lăng Người
- Ở khổ thơ thứ hai tác giả tạo ra được cặp hình ảnh thực và ẩn dụ song đôi: mặt
trời thiên nhiên rực rỡ và hình ảnh Người. Tác giả ẩn dụ hình ảnh mặt trời nói về
Bác, người mang lại nguồn sống, ánh sáng hạnh phúc, ấm no cho dân tộc
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

- Hình ảnh dịng người đi trong thương nhớ, đây là hình ảnh thực diễn tả nỗi xúc
động bồi hồi trong lịng tiếc thương kính cẩn của người dân khi vào lăng.
- Hình ảnh thể hiện sự kết tinh đẹp đẽ “kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa
xn”:
Đồn người vào viếng Bác là hình ảnh thực, đây cịn là hình ảnh ẩn dụ đẹp đẽ,
sáng tạo của nhà thơ: cuộc đời của dân tộc ta nở hoa dưới ánh sáng cách mạng của
Bác.
Bảy mươi chín mùa xn: là hình ảnh hốn dụ chỉ số tuổi của Bác, cuộc đời Bác
tận hiến cho sự phát triển của đất nước dân tộc.
- Niềm biết ơn thành kính dần chuyển sang sự xúc động nghẹn ngào khi tác giả
nhìn thấy Bác:
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Ánh sáng dịu nhẹ trong lăng gợi lên sự liên tưởng thú vị: “vầng trăng sáng dịu
hiền”.
Những vần thơ của Bác luôn gắn chặt với ánh trăng, hình ảnh “vầng trăng” gợi lên
niềm xúc động, và khiến ta nghĩ tới tâm hồn thanh cao của Bác.
Ở Người là sự hòa quyện giữa sự vĩ đại thanh cao với sự giản dị gần gũi.
- Nhà thơ xúc động, đau xót trước sự ra đi mãi mãi của Người:
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim
Dù Người ra đi, nhưng sự ra đi đó hóa thân vào thiên nhiên, vào dáng hình xứ sở,
giống như Tố Hữu có viết “Bác sống như trời đất của ta”.
Nỗi lịng “nghe nhói ở trong tim” của tác giả chính là sự quặn thắt tê tái trong đáy
sâu tâm hồn khi đứng trước di hài của Người, đó chính là sự rung cảm chân thành
của nhà thơ.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

3. Cảm xúc khi rời lăng của nhà thơ
- Cuộc chia ly lưu luyến bịn rịn, thấm đẫm nước mắt của tác giả:
Mai về miền Nam thương trào nước mắt: như một lời giã từ đặc biệt, lời nói diễn tả
tình cảm sâu lắng, giản dị.
Cảm xúc “dâng trào” nỗi luyến tiếc, bịn rịn, không muốn xa rời.
Ước nguyện chân thành muốn được hóa thân thành “chim”, cây tre”, “đóa hoa” để
được ở gần bên Bác.
Điệp từ “muốn làm” diễn tả trực tiếp và gián tiếp tâm trạng lưu luyến của nhà thơ.
- Hình ảnh cây tre kết thúc bài thơ như một cách kết thúc khéo léo, hình ảnh cây tre
trung hiếu được nhân hóa mang phẩm chất trung hiếu như con người. “Cây tre
trung hiếu” mang bản chất của con người Việt Nam trung hiếu, thẳng thắn, bất
khuất đó cũng là sự tự hứa sống có trách nhiệm với sự nghiệp của Người.
III. Kết bài
Viếng lăng Bác là bài thơ đẹp và hay gây xúc động trong lòng người đọc. Nhân
dân Việt Nam trung thành, xúc động với con đường cách mạng mà Người vạch ra.
Thể hiện qua giọng điệu trang trọng và tha thiết, hình ảnh ẩn dụ đẹp và gợi cảm,
ngơn ngữ bình dị, hàm súc.

Dàn ý phân tích bài thơ Viếng Lăng Bác - Bài mẫu 3
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả Viễn Phương. Giới thiệu tác phẩm Viếng lăng Bác. Khái quát nội
dung từng khổ thơ.
2. Thân bài
Khổ 1+2: Cảm xúc của nhà thơ khi ở ngoài lăng Bác
Khổ 3: Cảm xúc của nhà thơ khi ở trong lăng Bác

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Khổ 4: Những cảm xúc dâng trào và ước nguyện lúc ra về.
Đáng giá: nghệ thuật, nội dung, tình cảm của tác giả.
3. Kết bài
Giá trị của tác phẩm cho tới tận bây giờ và tình cảm của nhà thơ dành cho Bác Hồ
kính yêu.

Văn mẫu Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác
Bác Hồ ln là đề tài muôn thuở trong thơ ca của Việt Nam. Người là nguồn cảm
hứng bất tận cho các nhà thơ, nhà văn thể hiện tài năng trong các tác phẩm của
mình. Có thể nói, Bác chính là hình ảnh đẹp nhất, ngời sáng nhất trong thơ ca Việt
Nam. Khơng ít tác phẩm viết về Người, viết về những cuộc viếng thăm, gặp gỡ
Người, nhưng có lẽ, cảm xúc nhất trong những tác phẩm đó là “Viếng lăng Bác”
của nhà thơ Viễn Phương. Bài thơ là nỗi niềm của một người con ở tận miền Nam
xa xôi được trở ra thăm Bác sau ngày Bác đi xa.
Viễn Phương là một nhà thơ xuất hiện khá nhiều trong dòng văn học Cách mạng ở
miền Nam từ những ngày còn trong thời gian chiến đấu. Nhưng tác phẩm “Viếng
lăng Bác” có lẽ là tác phẩm thành công nhất của ông khi viết về Bác Hồ. Cả bài thơ
chứa đựng trong đó là nỗi niềm đau xót, là sự xúc cảm chân thành dành cho vị Cha
già của dân tộc của một người con nơi phương xa được trở về thăm. Mở đầu bài
thơ, tác giả đã mở lời chào giới thiệu với chúng ta, với Bác Hồ kình yêu rằng:
“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”.
Không như những nhà thơ khác dùng lời mời chào mỹ miều để miêu tả một cuộc

viếng thăm, Viễn Phương đã dùng sự chân thành nhất của mình để giới thiệu. Tác
giả ở tận miền Nam xa xôi, mãi tới hôm nay, sau ngày độc lập dân tộc mới được ra
thăm vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc. hai từ “miền Nam” như nhấn mạnh hơn sự xa
xôi trong khoảng cách địa lý giữa hai đầu Tổ quốc.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Và sự viếng thăm của nhà thơ như là một mong mỏi từ lâu để được ra viếng lăng
Bác Hồ. Bác Hồ đã ra đi từ năm 1969 nhưng mãi đến tận năm 1976, Viễn Phương
mới được trở ra Bắc để thăm Người. Nói là thăm, nhưng thực ra là một cuộc viếng
thăm lăng của Người bởi Người đã ra đi từ lâu.
Nhưng ở đây, nhà thơ rõ ràng khơng dùng từ “viếng” như mục đích thực sự của
chuyến đi này mà lại dùng từ “thăm”. Bởi vì tác giả cũng như những người con
Nam Bộ khác ra đây để thăm lại nhà, thăm lại vị Cha già của mình. Cũng bởi vì,
miền Nam là một phần máu thịt của đất nước Việt Nam, là một phần “nhà” mà Bác
Hồ luôn đau đáu vào thăm mà chưa có dịp:
“Bác thương miền Nam nỗi thương nhà
Miền Nam mong Bác nỗi mong cha”
(Tố Hữu)
Nghệ thuật nói giảm nói tránh đã được nhà thơ sử dụng ở đây như một cách để làm
giảm đi nỗi đau xót vơ vàn đang trào dâng trong lịng ơng. Bao nhiêu xúc cảm đau
xót cứ thể trào ra trong lịng như một cơn sóng mạnh mẽ vậy mà ấn tượng đầu tiên
để lại trong lòng tác giả lại là “hàng tre”. Ẩn hiện trong làn sương sớm long lanh
bao phủ quanh lăng Bác là hàng tre xanh.
Cây tre từ bao đời nay đã trở thành một loài cây biểu tượng cho dân tộc ta, cho tinh
thần bất khuất của cha ông ta. Từ thời Thánh Gióng cầm tre đuổi giặc, tới những
cây chơng, cây gai vót nhọn làm cản bước quân thù. Cây tre cứ thế đi vào đời sống

tinh thần của người Việt. Hàng tre trước mắt Viễn Phương hiện lên “bát ngát”.
Không phải bất cứ từ nào khác mà lại là “bát ngát” tạo cho người đọc như cảm
thấy sự cao lớn, sự mênh mông, rộng lớn của những hàng tre bao quanh lăng của
Người. Ấn tượng đó của nhà thơ chợt chuyển thành một sự cảm thán.
“Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”.
Nhìn hàng tre quanh lăng Bác, nhà thơ chợt cảm thấy rằng những cây tre kia như ý
chí con người Việt Nam qua bao năm tháng luôn luôn bất khuất, kiên cường, hiên
ngang. Dù có trải qua “bão táp mưa sa” nhưng họ vẫn đồn kết một lịng cùng nhau
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

đứng lên. Từ láy “xanh xanh”được sử dụng ở đây như để biểu đạt, để diễn tả rằng
con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam sẽ luôn luôn “xanh”màu xanh bất diệt.
“Xanh xanh” tức là lúc nào cũng vậy, lúc nào cũng một màu xanh như thế. Lớp
con cháu kế tiếp lớp cha ông luôn mạnh mẽ để bảo vệ cho dân tộc ta. Cả khổ thơ
thứ nhất bao trọn là những xúc cảm đầu tiên của tác giả khi lần đầu được tới thăm
lăng Bác. Trong khổ thơ đó, có nỗi đau xót mất đi Bác, nhưng ẩn chứa trong đó
phảng phất là niềm tự hào dân tộc.
Bước sang khổ thơ thứ hai, chúng ta theo chân Viễn Phương tiến dần vào lăng Bác.
Trong khơng khí trang nghiêm ấy, nhà thơ chợt thấy hiện ra hình ảnh của mặt trời.
Một mặt trời của vũ trụ luôn luôn luân chuyển không ngừng nghỉ ngày và đêm.
Mặt trời ấy “ngày ngày” đi qua lăng của Bác, sưởi ấm cho Người. Và từ đó, nhà
thơ cũng chợt nhận ra “một mặt trời trong lăng rất đỏ”.
Một hình ảnh ẩn dụ vô cùng tinh tế và đặc sắc. Bác Hồ - Người là vầng dương, con
thuyền chỉ hướng cho dân tộc Việt Nam đi qua những ngày tăm tối nhất. Nếu như
mặt trời của vũ trụ mỗi ngày tỏa xuống nhân gian thứ ánh sáng ấm áp, thì Bác Hồ mặt trời của dân tộc Việt Nam cũng đã và luôn tỏa ra một nguồn ánh sáng vĩ đại
soi tỏ con đường cho dân tộc. Trong thơ ca đã có khơng ít tác giả sử dụng hình ảnh

của mặt trời để so sánh với Bác. Như Tố Hữu cũng đã từng nói:
“Người rực rỡ một mặt trời cách mạng
Cịn đế quốc là loài dơi hốt hoảng”.
(Sáng tháng năm)
Nhưng ở đây, với Viễn Phương vẫn là hình ảnh ấy, mà lại mang một màu sắc riêng
biệt vô cùng. Nếu như mặt trời ngồi kia mỗi ngày đều đỏ rực, thì mặt trời trong
lăng đây cũng đỏ rực sắc màu của chính mình. Màu đỏ ấy tốt lên từ phẩm chất
con người của Hồ Chí Minh, từ lý tưởng vĩ đại mà Người mang tới, từ ý chí bất
khuất, kiên cường đấu tranh mà Người đã thể hiện, từ công lao mà Người đã làm
nên.
Tất cả những điều đó tạo nên một mặt trời rực rỡ, sánh ngang bằng với mặt trời của
vũ trụ ngoài kia. Tác giả đã khéo léo sử dụng ở đây điệp từ “ngày ngày”. “Ngày
ngày” tức là sự liên tục của thời gian, sự lặp lại tuần hồn của thiên nhiên cũng như
lý tưởng, ý chí của Người sẽ luôn luôn sáng tỏ như mặt trời kia vậy. Lần thứ hai,
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

“ngày ngày” được lặp lại khi diễn tả dòng người đang lặng lẽ vào lăng thăm Người.
Hàng người đi trong sự trang nghiêm và tĩnh lặng, trong nỗi tiếc thương, đau xót
vơ vàn.
Ở đây, tác giả đã thật tinh tế khi khơng phải là đồn người, hàng người mà là dòng
người. Điều này khiến cho người đọc như cảm thấy được sự tĩnh lặng, sự trải dài
miên man vô tận của hàng người vào viếng Bác. Cả đoàn người ấy cứ lặng lẽ “đi
trong thương nhớ”, thương nhớ vị lãnh tụ vĩ đại vơ vàn kính u của dân tộc. Nỗi
nhớ ấy đã kết thành “tràng hoa”, dòng người ấy đã trở thành một tràng hoa dài vơ
tận để dâng lên Bác Hồ.
Và Viễn Phương hịa cùng dịng người ấy đem tấm lịng u kính chân thành của
mình dâng lên Bác, dâng lên “bảy mươi chín mùa xuân” của Người. “Bảy mươi

chín mùa xuân” là số tuổi của Bác Hồ. Cả cuộc đời Người, với bảy mươi chín mùa
xuân, tất cả đều cống hiến cho dân tộc, không một phút giây nào ngơi nghỉ dành
cho bản thân mình. Tác giả muốn thể hiện sự cống hiến lớn lao mà Bác Hồ đã hi
sinh của đất nước. Và sự hi sinh ấy đã giúp cho cả dân tộc được sống trong hịa
bình.
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xn”
Có lẽ đây là khổ thơ đắt giá nhất bài thơ. Cả khổ thơ là sự ca ngợi cơng ơn của Bác,
đó cũng là niềm cảm kích, niềm biết ơn vô bờ của tất cả mọi người dân Việt Nam
dành cho Bác. Tiếp theo đây, nhà thơ lại tiếp tục cuộc hành trình vào viếng thăm
lăng Bác. Và giờ đây, ông đã được gặp gỡ Người cha già mà mình hằng u q,
kính trọng:
“Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”
Bác đang nằm ở đó, nhẹ nhàng thanh thản như đang chìm trong một giấc ngủ ngon.
Cả cuộc đời Người chỉ có một niềm mong ước, đó là đất nước được hịa bình. Vậy
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

nên giờ đây, khi đất nước được hịa bình, độc lập, Người đã được nghỉ ngơi trong
giấc ngủ yên bình.
Cả cuộc đời Người đã cống hiến hết sức lực cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, vậy
nên giờ đây, Người đang “nằm trong giấc ngủ yên bình”. Đối với nhà thơ hay với
bất cứ ai, Bác như vừa mới đây năm xuống, thưởng cho mình một giấc ngủ ngon

sau bao ngày vất vả, khuya sớm lo cho cuộc đấu tranh của nhân dân:
“Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà”
Một lần nữa, Viễn Phương đã phải sử dụng tới biện pháp nói giảm nói tránh để làm
bớt đi khơng khí đau thương đang tràn ngập trong tâm hồn ông. Bác Hồ đang nằm
đó, giữa một giấc ngủ bình n hơn bao giờ hết, giữa một thứ ánh sáng nhẹ nhàng
lan tỏa trong khơng gian.
Thứ ánh sáng đó có thể là một ngọn đèn ngủ dìu dịu được thắp trong lăng Bác.
Nhưng cũng có thể nhà thơ đang muốn nói tới vầng trăng thiên nhiên – vầng trăng
mà Bác Hồ yêu thích nhất. Có thể thấy, thơ của Người ln tràn ngập hình ảnh của
trăng. Ví dụ như:
“Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa”
Hay:
“Giữa dịng bàn bạc việc quân
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền”
Có lẽ ở đây, tác giả không chỉ đơn giản là muốn nói tới ngọn đèn trong lăng Bác
mà cịn muốn nói tới vầng trăng thiên nhiên ngoài kia. Bởi sinh thời, Bác Hồ là
người yêu trăng hơn bao giờ hết. Giờ đây khi được bước sang một thế giới khác,
yên bình hơn, Người muốn được hịa mình cùng với vầng trăng của thiên nhiên,
luôn luôn sáng tỏ, đẹp đẽ, trường tồn cùng thời gian như lý tưởng của Người vậy.
Và tiếp theo, sau bao nhiêu sự kìm nén, nhà thơ đã phải bật lên tiếng nấc nghẹn
ngào:

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi

Mà sao nghe nhói ở trong tim”
Một lời trách cứ mới đau đớn làm sao! Lời trách cứ ấy là lời trách trời xanh kia.
Bầu trời thì vẫn vậy, bao năm tháng vẫn xanh một màu trường tồn vĩnh cửu, vậy
mà vị Cha già của dân tộc sao đã phải ra đi? Vẫn biết quy luật sinh tử của tạo hóa
nhưng vẫn thấy xót xa, đau đớn vơ cùng. Dù lý trí ln tỏ tường rằng quy luật của
thiên nhiên là bất biến, nhưng nhà thơ vẫn “nghe nhói ở trong tim”.
Nỗi đau xót nghẹn ngào ấy đã trở thành lời trách cứ đối với trời xanh. Và cảm giác
“nghe nhói” khiến người đọc cũng như đồng cảm được một phần nào đó cảm giác
đau xót, quặn thắt tim gan mà tác giả muốn biểu đạt. Thứ cảm xúc ấy dồn nén tới
mọi giác quan trên cơ thể con người.
Cuộc gặp gỡ nào rồi cũng đến hồi chia ly và cuộc viếng thăm của Viễn Phương với
Hồ Chủ tịch cũng vậy. Đến khi phải nói lời từ biệt, nhà thơ đã vô cùng xúc động.
Sự xúc động ấy cùng với nỗi niềm đau xót kìm nén từ ban đầu đã bật thành một
tiếng khóc, tiếng nấc nghẹn ngào:
“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa ngát hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”
Ngày mai, con phải rời xa Cha, rời xa vị Cha già kính mến để trở lại miền Nam xa
xơi, biết bao giờ mới có dịp được thăm lại Người. Chính vì thế, nhà thơ đã bật lên
tiếng nức nở. Bao nhiêu nỗi đau xót, nghẹn ngào cứ thế tn theo dịng lệ trào.
Chính lúc này, trong tâm nhà thơ chợt hiện lên một ước nguyện:
“Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa ngát hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”
Điệp từ “muốn” lặp lại ba lần như khẳng định lại ước muốn của nhà thơ. Đó là một
ước muốn mãnh liệt, niềm khao khát cháy bỏng của nhà thơ. Ước nguyện đó là
được ở lại bên cạnh Người – vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, chỉ để làm “một con
chim hót”, “một đóa hoa”, “một cây tre trung hiếu”. Tất cả chỉ đều là những vật vô
cùng nhỏ bé, tầm thường, nhưng lại là mong ước của tác giả.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Bởi vì chim hót sẽ ru thêm giấc ngủ ngon cho Người, hoa sẽ tỏa ngát hương thơm
và một cây tre nhỏ mãi trung hiếu với nơi đây. Nhịp thơ ở đây chậm đi một nhịp so
với các khổ thơ trước. Sự chậm rãi ấy như muốn kéo dài thêm giây phút sắp phải
chia xa. Kết lại bài thơ, hình ảnh cây tre lại một lần nữa xuất hiện như một vịng
lặp tuần hồn.
Cây tre là biểu tượng của con người Việt Nam, biểu tượng cho ý chí và sức mạnh
của dân tộc. Tác giả muốn ở lại bên lăng Hồ Chủ Tịch trở thành một cây tre trung
thành với Bác, với lý tưởng mà Người đã chỉ lối. Qua đó, nhà thơ càng muốn
khẳng định một điều, đó là sự tin tưởng, sự trung thành của mỗi người dân Việt
Nam vào Bác, vào lý tưởng và chân lý mà Bác đem tới cho chúng ta.
Cả khổ thơ đã thể hiện niềm mong ước cháy bỏng của tác giả, cũng chính là mong
ước của mỗi người dân Việt Nam. Đó là ln ln được ở cạnh Người, ở cạnh vị
lãnh tụ mn vàn kính u của dân tộc cũng từ đó, thể hiện sự tin tưởng tuyệt đối
vào Bác và lý tưởng mà Bác đã gây dựng.
Bài thơ đã kết lại nhưng lại mang đến cho người đọc chúng ta thật nhiều cảm xúc.
Chỉ một cuộc viếng thăm thơi, nhưng lại chứa đựng trong đó bao nhiêu tình cảm,
bao nhiêu tình yêu sâu sắc của một người con Nam Bộ đối với Bác Hồ kính yêu
của chúng ta. Bài thơ được cấu tứ theo lối tám chữ. Lối thơ này được kết cấu như
một câu chuyện kể với mạch văn chậm rãi khiến cho người đọc cảm nhận được hết
tất cả những tình cảm mà nhà thơ muốn diễn tả.
Cùng với hệ thống biện pháp tu từ mà nhiều nhất là nói giảm nói tránh, “Viếng
lăng Bác” của Viễn Phương đã làm sống dậy trong lòng bạn đọc sự u kính dành
cho Bác, và cũng từ đó hịa chung vào niềm đau xót cũng như ước muốn mà tác giả
muốn thể hiện.
“Hồ Chí Minh - Người ở khắp muôn nơi”. Đây là lời khẳng định của Tố Hữu trước

sự hiện diện của Bác. Bác tuy đã đi xa nhưng sự hiện diện của Người thì cịn mãi
trong mỗi người con Việt Nam. Người là vị cha già đáng kính là “hồn của mn
hồn”. Sự ra đi của Người có đau xót, có xót xa, nhưng lý tưởng của Người để lại, ý
chí và phẩm chất của Người sẽ mãi là tấm gương soi tỏ con đường mà dân tộc Việt
Nam sẽ đi và mang vinh quang trở về. Đó cũng là lời mà Viễn Phương muốn ngỏ
qua bài thơ “Viếng lăng Bác”.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Cùng với bài Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương, các em có thể
tham khảo thêm một số bài học khác như: Cảm nhận về bài thơ Viếng lăng Bác,
Viếng lăng Bác là bài ca ân tình cảm động của Viễn Phương, Cảm nhận của em
trước lịng kính u tha thiết của nhân dân miền Nam qua bài Viếng lăng Bác, Suy
nghĩ của em về bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương.

Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác - Bài mẫu 2
Nhắc đến nhà thơ Viễn Phương là nhắc đến một thi sĩ với hồn thơ nhẹ nhàng, man
mác, bâng khuâng. Thơ ông lay động lòng người bởi sự tinh tế trong cách diễn đạt
cảm xúc, hình ảnh thơ giản dị mà sâu sắc. Bài thơ Viếng lăng Bác là một bài thơ
như thế, bằng tình cảm chân thành bình dị của một người con miền Nam, Viễn
Phương đã viết nên những vần thơ thiết tha bày tỏ niềm thành kính và nỗi xúc
động khi được ra thăm lăng Bác.
"Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát"
Lời xưng hơ thân mật, gần gũi, như tình cảm của một đứa con thân yêu dành cho
người cha đáng kính. Sau bao khát khao mong ước, hơm nay người con ấy có cơ
hội được viếng lăng Bác, nỗi xúc động, nghẹn ngào thốt lên thành tiếng như thoả

lòng mong mỏi gặp Bác bấy lâu.
Nơi miền Nam xa xôi, người con ấy mang cả trái tim của hàng triệu đồng bào miền
Nam đang dõi theo người, ấm áp biết bao. Đứng trước lăng là hàng tre xanh bát
ngát trong sương mai buổi sớm, hàng tre ấy vẫn hiên ngang, đứng bên người, chở
che cho người.
"Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng"
Từ cảm xúc khi đứng trước lăng, tác giả bồi hồi nghĩ về con dân đất Việt, những
con người Việt Nam anh dũng, kiên trung, cây tre là biểu tượng là hồn cốt của dân
tộc Việt. Người Việt Nam vẫn luôn sáng ngời bởi sự gắn bó bền chặt, ý chí kiên
cường, dẫu bão táp mưa sa, dẫu đất cằn sỏi đá vẫn hiên ngang, ngay thẳng, thủy
chung. Hàng tre xanh xanh ấy là sức sống bền bỉ, sự trường tồn của đất nước, dân
tộc. Theo dòng người, vào viếng lăng Bác, tác giả lại càng thương nhớ xúc động
hơn bao giờ hết.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

"Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ"
Nếu ánh mặt trời của thiên nhiên ngày ngày vẫn miệt mài "đi "bên Bác, vẫn dõi
theo người, ánh mặt trời ấy mang sự sống, mang nguồn ánh sáng rực rỡ cho mn
lồi trên thế gian. Thì Bác cũng như ánh mặt trời ấy, diệu kì và đẹp đẽ biết bao,
Bác mang nguồn sáng của cách mạng soi rọi con đường giải phóng của dân tộc, là
ánh sáng ấm áp trong mỗi trái tim chúng con. Đó là một hình ảnh rất đẹp, rất thơ,
chứa chan niềm tơn kính của nhà thơ tới Bác Hồ - vị cha già kính yêu của dân tộc.
"Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xn".
Bác vẫn ở đấy thơi, chúng con từ khắp mọi miền đến bên người. Ngày ngày những

dòng người vào thăm Bác trong niềm xúc động, nhớ thương khôn nguôi. Niềm yêu
thương ấy kết thành những tràng hoa đẹp nhất, rực rỡ nhất dâng lên người. Cuộc
đời dân tộc nở hoa dưới nhân cách và công lao vĩ đại của Người.
Bác đã hiến trọn bảy mươi chín mùa xuân đẹp đẽ nhất cho dân tộc cho cách mạng,
Bác đã làm nên mùa xuân mới cho đất nước, cho muôn dân. Càng vào trong lăng,
nỗi nghẹn ngào lại càng khó tả, càng mãnh liệt khơn ngi khi bắt gặp hình ảnh
người:
"Bác nằm trong lăng giấc ngủ bình yên
………………………………………….
Mà sao nghe nhói ở trong tim".
Bác đang yên nghỉ giấc ngủ ngàn thu giữa một vầng trăng hiền dịu, ánh trăng như
Bác vậy, luôn ấm áp và dịu dàng, là kẻ tri âm tri kỉ với Người. Ánh trăng sáng
trong ấy như nhân cách vĩ đại của người, cao đẹp, gần gũi mà thân thương. Dẫu
biết rằng Bác như bầu trời xanh kia vậy, luôn mãi mãi trường tồn, khắc sâu trong
trái tim của muôn người, nhưng thực tại cũng khiến tác giả khơng khỏi đau lịng
được.
Khơng buồn sao được, không thổn thức, tiếc thương sao được khi bầu trời xanh
của dân tộc đã ra đi mãi mãi. Tiếng thơ cất lên sao mà nhói lịng, mà thổn thức đến
vậy. Càng bên Bác, tình cảm lại càng dạt dào, càng bứt rứt, quyến luyến chẳng
muốn rời xa. Từng phút giây thiêng liêng được bên Người là khoảnh khắc quý báu
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

và đáng trân trọng nhất, khi nghĩ đến việc phải xa Người lại không thể ngăn được
những dòng nước mắt nuối tiếc, bịn rịn.
"Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây

Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”
Ước nguyện giản dị nhưng chất chứa tình cảm lớn lao của người con gửi đến
Người. Từ "muốn làm" lặp đi lặp lại như diễn tả nỗi khát khao khôn nguôi được ở
lại với Người, được bên Người thật lâu. Là con chim cất cao tiếng hót giữa bầu trời
thanh bình, là đóa hoa tỏa hương ngào ngạt, là cây tre trung hiếu canh giữ giấc ngủ
bình yên cho Người. Mong ước ấy đâu chỉ riêng của Viễn Phương mà còn là tiếng
lòng, là khát khao, ước nguyện của tất cả mọi người còn trên đất nước này gửi đến
Bác.
"Bác Hồ - người là niềm tin thiết tha nhất trong lòng dân và trong trái tim nhân
loại", hình ảnh Bác ln mãi sắt son và trường tồn theo thời gian. Bài thơ thật đẹp,
thật đáng quý, đáng yêu bởi những cảm xúc tự tận đáy lòng được viết ra của tác giả.
Không cầu kỳ, hoa mỹ, không lộng lẫy, phô trương. “Viếng lăng Bác” kết tinh
những tình cảm lớn trong một trái tim bình dị đã chạm đến cảm xúc người đọc một
cách tự nhiên như thế.

Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác - Bài mẫu 3
Trong thơ ca ca ngợi về chủ tịch Hồ Chí Minh thì có rất nhiều những tác phẩm thơ
hay và đặc sắc. Thế nhưng không phải bài thơ viết về Bác nào cũng có thể nói
được những xúc cảm đến nghẹn ngào như trong bài thơ Viếng lăng Bác của nhà
thơ Viễn Phương.
Không thể phủ nhận được bài thơ Viếng Lăng Bác là một trong những bài thơ đã
thành công trong việc diễn tả niềm kính u, sự xót thương và lịng biết ơn vơ hạn
của Viễn Phương đối với vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc – Hồ Chí Minh bằng một
ngơn ngữ tình tế, tâm tình và giàu xúc cảm.
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Ngay từ câu thơ đầu tiên thì khi từ chiến trường miền Nam, nhà thơ Viễn Phương
cũng đã mang theo trong mình với biết bao tình cảm thắm thiết của đồng bào và
chiến sĩ ra viếng lăng Bác Hồ kính u. Có thể nói đây cũng chính là một cuộc
hành hương của người chiến sĩ. Từ xa, nhà thơ đã nhìn thấy hàng tre ẩn hiện trong
sương khói trên quảng trường Ba Đình lịch sử. Khi mà màn sương trong câu thơ
gợi lên một khơng khí thiêng liêng gợi một miền cổ tích xa xưa. Ấn tượng đầu tiên
với người con ở trong Nam khi ra đến lăng Bác cũng chính là hàng tre. Cây tre với
dáng đứng thẳng cũng vô cùng quen thuộc với chúng ta và đặc biệt cây tre lại cịn
có đặc tính đứng thẳng, sống được ở nơi đất sỏi và đất bạc màu nữa. Hình ảnh hàng
tre như tượng trưng cho sự cần cù, chịu thương chịu khó của người nơng dân của
con người Việt Nam.
Viễn Phương cũng thật tài tình khi ơng cũng đã miêu tả cảnh quan (phía ngồi)
lăng Bác, nhà thơ lúc này đây thật tinh tế khi ông tạo nên những suy nghĩ sâu sắc
về phẩm chất tốt đẹp của nhân dân ta. Với khổ thơ tiếp theo nói về Bác. Bác Hồ
cũng chính là một người con ưu tú của dân tộc và nói như Phạm Văn Đồng thì Bác
là tinh hoa và khí phách của nhân dân Việt Nam.
Tiếp theo đó là hai câu thơ sóng nhau, hơ ứng nhau với hai hình ảnh mặt trời. Một
mặt trời thiên nhiên, rực rỡ, vĩnh hằng. Cứ như thường lệ mặt trời ngày ngày đi qua
trên lăng và thấy ở trong lăng cịn có mặt trời rất đỏ – Bác Hồ. Câu thơ ẩn dụ thật
đẹp và mang lại cho người đọc những ấn tượng sâu xa biết bao nhiêu.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Để có thể hịa nhập vào "dòng người" đến lăng viếng Bác, lúc này đây thì nhà thơ
xúc động bồi hồi rồi thành kính cũng như nghiêm trang. Dòng người lúc này đây
cũng như đang nối tiếp nhau đi viếng lăng Bác chẳng khác nào những tràng hoa có
mn sắc để có thể bày tỏ được lịng biết ơn, sự thành kính của nhân dân đối với
Bác Hồ vĩ đại:
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.

Viễn Phương thật tài tình biết bao nhiêu như cũng đã sử dụng từ “Dâng” như cũng
đã lại chứa đựng bao tình cảm, bao tình nghĩa. Nhà thơ Viễn Phương khơng nói
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

"bảy chín tuổi" mà lại nói rằng “bảy mươi chín mùa xn” có thể nhận thấy được
đây chính là một cách nói rất thơ nữa.
Tiếp theo đến với khổ thơ thứ ba nói về sự vĩnh hằng bất diệt của Bác. Bác như chỉ
đang nằm ngủ một giấc ngủ vơ cùng bình n trong một khung cảnh thơ mộng.
Bác vốn yêu trăng lắm. Nhà thơ Viễn Phương bằng những cảm thấy "Bác yên ngủ"
một cách thanh thản ở giữa một vầng trăng dịu hiền. Khi nhìn thấy Bác ngủ mà nhà
thơ đau đớn, xúc động. Độc giả khi đọc thấy câu thơ “mà sao nghe nhói ở trong
tim "diễn tả sự đau đớn, như quặn thắt và tiếc thương đến cực độ. Tác giả Viễn
Phương dường như cũng lại có một lối viết hàm súc, đầy thi vị và có những câu
chữ để lại nhiều ám ảnh trong lịng người đọc.
Ấn tượng nhất khơng thể khơng nói đến khổ thơ cuối nói lên cảm xúc của nhà thơ
khi ra về. Đồng thời cũng lại biết bao lưu luyến, buồn thương. Nhà thơ Viễn
Phương cũng đã thể hiện các ước muốn hóa thân làm "con chim hót", mong muốn
có thể thành đóa hoa tỏa hương. Hơn hết chính là mong muốn làm cây tre trung
hiếu mới để được đền ơn đáp nghĩa Người. Thông qua đây ta nhận được câu thơ
sâu lắng, hình ảnh thơ đẹp và độc đáo, hay đó chính là những cách biểu hiện cảm
xúc vơ cùng Nam Bộ. Thực tế có thể đánh giá đây là những câu thơ trội nhất trong
bài Viếng lăng Bác.
Bài thơ Viếng lăng Bác, bài thơ ngắn mà ý thơ, hình tượng thơ, cảm xúc thơ sâu
lắng, đồng thời lại còn mang được một hàm súc và đẹp. Nhà thơ Viễn Phương đã
chọn thể thơ mỗi câu tám từ, trong mỗi khổ bốn câu, toàn bài bốn khổ – một sự cân
đối và vơ cùng hài hịa để biểu hiện một giọng điệu thơ nghiêm trang, kính cẩn với
Bác. Thực sự đây là một bài thơ hay, một bài ca ngân vang ca ngợi về Bác Hồ và

thể hiện được một nỗi niềm của chính nhà thơ với Bác.

Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác - Bài mẫu 4
Sau ngày Bác Hồ "đi xa", bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương là một trong
những bài thơ viết về Bác đặc sắc nhất. Bài thơ diễn tả niềm kính u, sự xót
thương và lịng biết ơn vơ hạn của nhà thơ đối với lãnh tụ bằng một ngôn ngữ tinh
tế, giàu cảm xúc sâu lắng. Nó đã được phổ nhạc, lưu truyền sâu rộng trong nhân
dân. Câu thơ mở đầu cho thấy xuất xứ của bài thơ:
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Từ chiến trường miền Nam, nhà thơ Viễn Phương mang theo bao tình cảm thắm
thiết của đồng bào và chiến ra viếng lăng Bác Hồ kính yêu. Đây là cuộc hành
hương của người chiến sĩ. Từ xa, nhà thơ đã nhìn thấy hàng tre ẩn hiện trong sương
khói trên quảng trường Ba Đình lịch sử. Màn sương trong câu thơ gợi lên một
khơng khí thiêng liêng, huyền thoại. Cây tre, hàng tre "đứng thẳng hàng" trong làn
sương mỏng, ẩn hiện thấp thoáng, mang màu sắc xanh xanh. "Hàng tre xanh xanh"
vơ cùng thân thuộc được nhân hóa, trải qua "bão táp mưa sa "vẫn "đứng thẳng
hàng" như dáng đứng của con người Việt Nam kiên cường, bất khuất trong bốn
nghìn năm lịch sử:
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác,
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát,
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam,
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.
"Ôi!" là từ cảm, biểu thị niềm xúc động tự hào. Hình ảnh hàng tre xanh mang tính
chất tượng trưng, giàu ý nghĩa liên tưởng sâu sắc. Tre mang phẩm chất cao quý của
con người Việt Nam: "mộc mạc, thanh cao, ngay thẳng, bất khuất..." (Thép Mới).

Có nhà thơ đã viết:
... Bão bùng thân bọc lấy thân,
Tay ôm, tay níu, tre gần nhau thêm

Thương nhau tre chẳng ở riêng
Lũy thành từ đó mà nên hỡi người...
(Tre Việt Nam - Nguyễn Duy)
Miêu tả cảnh quan (phía ngồi) lăng Bác, nhà thơ tạo nên những suy nghĩ sâu sắc
về phẩm chất tốt đẹp của nhân dân ta. Khổ thơ tiếp theo nói về Bác. Bác là người
con ưu tú của dân tộc, là "tinh hoa và khí phách của nhân dân Việt Nam (Phạm
Văn Đồng).
Hai câu thơ sóng nhau, hơ ứng nhau với hai hình ảnh mặt trời. Một mặt trời thiên
nhiên, rực rỡ, vĩnh hằng "Ngày ngày... đi qua trên lăng", và "Một mặt trời trong
lăng rất đỏ"- hình ảnh Bác Hồ vĩ đại. Màu sắc "rất đỏ" làm cho câu thơ có hình ảnh
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

đẹp gây ấn tượng sâu xa hơn, nói lên tư tưởng cách mạng và lịng u nước nồng
nàn của Bác:
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Hòa nhập vào "dòng người" đến lăng viếng Bác, nhà thơ xúc động bồi hồi...Thành
kính và nghiêm trang. Dịng người đơng đúc, chẳng khác nào một "tràng hoa"
muôn sắc ngàn hương từ mọi miền đất nước đến Ba Đình lịch sử viếng lăng Bác.
Hình ảnh ẩn dụ "tràng hoa" diễn tả tấm lòng biết ơn, sự thành kính của nhân dân
đối với Bác Hồ vĩ đại:
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.

Chữ "dâng" chứa đựng bao tình cảm, bao tình nghĩa. Nhà thơ khơng nói "bảy chín
tuổi" mà nói: bảy mươi chín mùa xn, một cách nói rất thơ: cuộc đời Bác đẹp như
những mùa xn. Qua đó, ta thấy nghệ thuật lựa chọn ngơn từ của Viễn Phương rất
tinh tế, biểu cảm và hình tượng.
Khổ thơ thứ ba nói về sự vĩnh hằng bất diệt của Bác. Bác như đang nằm ngủ một
giấc ngủ "bình yên", trong một khung cảnh thơ mộng. Bác vốn yêu trăng. Thời
kháng chiến, giữa núi rừng chiến khu Việt Bắc, Bác đã từng có những khoảnh khắc
sống rất thần tiên:
Việc quân, việc nước bàn xong,
Gối khuya ngon giấc bên song trăng nhòm.
Giờ đây, nhà thơ cảm thấy "Bác yên ngủ" một cách thanh thản "giữa một vầng
trăng dịu hiền”. Nhìn "Bác ngủ", nhà thơ đau đớn, xúc động. Câu thơ "mà sao nghe
nhói ở trong tim" diễn tả sự đau đớn, tiếc thương đến cực độ. Viễn Phương có một
lối viết hàm súc, đầy thi vị; câu chữ để lại nhiều ám ảnh trong lòng người đọc.
Khổ thơ cuối nói lên cảm xúc của nhà thơ khi ra về. Biết bao lưu luyến, buồn
thương. Nhà thơ muốn hóa thân làm "con chim hót", làm "đóa hoa tỏa hương",
làm"cây tre trung hiếu" để được đền ơn đáp nghĩa Người. Ý thơ sâu lắng, hình ảnh
thơ đẹp và độc đáo, cách biểu hiện cảm xúc "rất Nam Bộ". Đây là những câu thơ
trội nhất trong bài Viếng lăng Bác.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. Điệp
ngữ "muốn làm... " được láy lại ba lần gợi tả cảm xúc thiết tha, nồng hậu của nhà
thơ miền Nam đối với lãnh tụ.
Viếng lăng Bác, bài thơ ngắn mà ý thơ, hình tượng thơ, cảm xúc thơ sâu lắng, hàm
súc và đẹp. Viễn Phương đã chọn thể thơ mỗi câu tám từ, mỗi khổ bốn câu, toàn

bài bốn khổ - một sự cân đối hài hòa để biểu hiện một giọng điệu thơ nghiêm trang,
kính cẩn.
Bài thơ là tấm lịng u thương, kính trọng và biết ơn Bác. Tâm tình của nhà thơ,
của mỗi người Việt Nam và của cả dân tộc. Đó là giá trị lớn lao của bài thơ Viếng
lăng Bác.

Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác - Bài mẫu 5
Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam – đã cống hiến
trọn đời mình vì sự nghiệp giải phóng đất nước ta. Người ra đi năm 1969, để lại
biết bao nỗi thương nhớ và xót xa cho Tổ quốc. Có nhiều nhà thơ đã viết bài thơ
tưởng nhớ về Bác, và “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương là một trong những bài
thơ xuất sắc nhất. Chúng ta hãy cùng đến với bài thơ để cảm nhận được cảm xúc
ấy.
“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
…
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”
Năm 1976, sau ngày đất nước ta được hồn tồn giải phóng, lăng Bác được khánh
thành. Nhà thơ Viễn Phương từ miền Nam đã ra thăm lăng Bác. Cảm xúc dâng trào,
nhà thơ đã làm một bài thơ như một lời bộc bạch chân tình của hàng triệu người
con miền Nam với Bác. Đây là một bài thơ đặc sắc, giàu ý nghĩa, làm cho người
đọc xúc động.
Hai khổ thơ đầu là những dòng cảm xúc ban đầu của nhà thơ khi được lần đầu đến
thăm lăng Bác: một chút tự hào, xen lẫn vui sướng, lẫn xúc động khi sắp được kề
cận bên Người cha thân yêu của dân tộc. Bằng những hình ảnh ẩn dụ giàu sức gợi,
ngơn ngữ bình dị mà hàm súc, tinh tế, đoạn thơ đã để lại trong lịng người đọc
những cảm xúc vơ cùng sâu sắc.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Hai khổ cuối bài thơ như những nốt nhạc du dương, trầm bổng, réo rắt như tấm
lòng tha thiết yêu mến của nhà thơ với Hồ Chủ Tịch. Bằng những ngôn từ ẩn dụ
đặc sắc, từ ngữ bình dị mà giàu sức gợi, câu thơ đã khơi gợi trong lòng người đọc
những rung động sâu sắc và đáng quý....
Bài thơ được phân chia theo bố cục thời gian, và khổ thơ đầu tiên nói về cảm xúc
của tác giả khi nhìn thấy lăng Bác từ xa.
“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”
Câu thơ đầu tiên thật ngắn gọn nhưng nó lại là một lời tâm sự chân tình của nhà
thơ cũng như hàng triệu người con miền Nam. Một tiếng “con” thật ấm áp, gần gũi,
thể hiện lịng kính u to lớn đối với Bác. Bác thật gần gũi với người dân, như là
một vị cha già của dân tộc. “Con ở miền Nam” - mấy tiếng ấy bao hàm một nỗi
đau và một niềm tự hào. Miền Nam gian khổ và anh hùng, miền Nam đi trước về
sau, miền Nam thành đồng Tổ quốc, miền Nam vừa chiến thắng kẻ thù hung bạo
trở về trong đại gia đình Việt Nam đây Bác ơi! Nhà thơ mong nhìn thấy Bác một
lần sau khi đất nước đã giải phóng nhưng thật đau xót, Bác đã khơng cịn. Vì vậy,
từ “viếng” đã được nhà thơ thay bằng từ “thăm” để giảm nhẹ nỗi đau cũng như bày
tỏ niềm tin rằng Bác vẫn sống mãi.
“Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”
Đập vào mắt nhà thơ là hình ảnh hàng tre xanh ngắt trước lăng Bác. Cây tre - biểu
tượng cho sự bất khuất, kiên cường nhưng giản dị, thanh cao của người dân Việt
Nam – đã để lại một dấu ấn đậm nét trong lòng tác giả trước khi bước vào lăng Bác.
Hàng tre bát ngát – Hàng tre xanh xanh – Hàng tre Việt Nam: hàng tre bao đời như
một dấu hiệu đặc biệt của dân tộc. Hàng tre trùm bóng mát rượi lên bao thế hệ cuộc
đời, hàng tre mang bao phẩm chất của con người Tổ quốc ta: dẻo dai, đoàn kết, bất
khuất, kiên cường. Ở Bác có tất cả những gì mà những con người Việt Nam từng
có, cũng cái dấu hiệu xanh tươi sự sống ấy, cũng cái kiên cường “đứng thẳng
hàng” trong “bão táp mưa sa” ấy. Dân tộc ta thật sự có sức sống mãnh liệt, cho dù

những thử thách của thiên nhiên, của lịch sử có khắc nghiệt cách mấy thì vẫn kiên
cường chống chọi, và vẫn cố gắng đứng thẳng chứ nhất quyết không chịu bị bẻ
cong. Hàng tre đứng đó, bên lăng Bác như ru giấc ngủ ngàn thu của Bác, gắn bó
mãi mãi với Bác như dân tộc Việt Nam vẫn kính trọng Bác mãi mãi.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Đến gần lăng Bác, xếp hàng vào viếng thì tác giả có thêm nhiều cảm xúc mới.
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”
Hai câu thơ sinh động với nhiều hình ảnh gợi cảm được tạo nên từ những hình ảnh
thực và hình ảnh ẩn dụ sóng đơi với nhau. Một mặt trời thực đi qua trên lăng, là
mặt trời của tự nhiên, của mn lồi, soi sáng cho mn loài, đem lại sức sống cho
thế giới. Từ mặt trời thật ấy, một mặt trời ẩn dụ khác hiện ra trong lăng, rất đỏ. Bác
nằm trong lăng với ánh sáng đỏ xung quanh như một mặt trời. Bác tồn tại vĩnh cửu
trong lòng mỗi người dân Việt Nam như sự tồn tại của một mặt trời thật. Bác soi
sáng đường cho dân tộc ta đi, cống hiến cả cuộc đời cho sự nghiệp giành độc lập
của Tổ quốc. Bác giúp nhân dân ta thốt khỏi kiếp sống nơ lệ, trở thành một con
người tự do để bây giờ được hạnh phúc. Công lao của Bác đối với dân tộc ta cũng
như mặt trời, to lớn không kể xiết. Bác là một mặt trời. Cái ẩn dụ mặt trời ở đây
không biết đã đủ nói về Bác chưa? Khơng, nếu nói Bác là mặt trời thì phải nhấn
mạnh thêm cho rõ cái đặc tính của vầng mặt trời ấy: rất đỏ. Cái mặt trời đang tỏa
sáng trên cao kia, cái mặt trời của thiên nhiên, tượng trưng của nguồn nóng, nguồn
sáng, nguồn sự sống ấy, không phải bao giờ cũng nguyên vẹn thế đâu, khơng phải
lúc nào cũng ấm nóng thế đâu! Vầng mặt trời ấy có thể bị bóng đêm lấn át. Nhưng
vầng mặt trời Bác Hồ của ta thì mãi mãi đỏ thắm, mãi mãi là nguồn sưởi ấm,
nguồn sáng soi đường cho con người Việt Nam. Hôm nay có hai mặt trời chiếu rọi
trên đường đời: một mặt trời tỏa sáng trước mặt, một mặt trời tỏa sáng tâm

hồn…Như mặt trời kia, Bác thuộc về vĩnh cửu. Bác sẽ sống mãi trong lòng mỗi
con người Việt Nam.
“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…”
Cùng với mặt trời đi qua trên lăng, ngày ngày dòng người vẫn đi qua lăng trong
thương nhớ. Điệp ngữ “ngày ngày” ý nói rằng nhân dân ta mãi luôn ghi nhớ công
lao to lớn của Bác, mãi mãi là như vậy. Nhịp thơ của đoạn chậm, diễn tả đúng tâm
trạng khi đứng xếp hàng trước lăng chờ đến lượt vào, ngậm ngùi tưởng nhớ đến
Bác đã khuất. Tuy vậy, nhịp thơ chầm chậm như bước chân người đi trong cuộc
tưởng niệm mà sao câu thơ vẫn không buồn? Phải rồi. Chúng ta không làm cái việc
tưởng niệm bình thường với Bác như một người đã khuất. Dòng người đang đi đây
là đang đi trong cuộc hành trình ngợi ca vinh quang của Bác. Và tràng hoa vinh
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

quang này khơng phải được kết bằng những bơng hoa bình thường như mọi tràng
hoa vinh hiển khác trên đời đâu. Tràng hoa đây là một hình ảnh ẩn dụ của tác giả,
đó chính là những đố hoa thật sự của đời, là đàn con mà Bác đã cố cơng tạo nên
suốt bảy mươi chín mùa xn Bác sống trên đời. Những bông hoa trong vườn Bác
nay đã lớn lên, nở rộ ngát hương kính dâng lên Bác.
Vào bên trong lăng Bác, thấy Bác đang nằm đó, nhà thơ lại một lần nữa cố giấu
tiếng nấc nghẹn ngào:
“Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền”
Khung cảnh bên trong lăng thật êm dịu, thanh bình. Lúc này, trước mặt mọi người
chỉ có hình ảnh Bác. Bác nằm đó trong giấc ngủ vĩnh hằng. Bác mất thật rồi sao?
Khơng đâu. Bác chỉ nằm đó ngủ thôi, Bác chỉ ngủ thôi mà! Suốt bảy mươi chín
năm cống hiến cho đất nước, bây giờ đất nước đã bình yên, Bác phải được nghỉ

ngơi chứ. Bao quanh giấc ngủ của Bác là một “vầng trăng sáng dịu hiền”. Đó là
hình ảnh ẩn dụ cho những năm tháng làm việc của Bác, lúc nào cũng có vầng trăng
bên cạnh bầu bạn. Từ giữa chốn tù đày, đến “cảnh khuya” núi rừng Việt Bắc, rồi
“nguyên tiêu”…Tuy vậy, Bác chưa bao giờ thảnh thơi để ngắm trăng đúng nghĩa.
Khi thì “trong tù khơng rượu cũng khơng hoa”, khi thì “việc quân đang bận”. Chỉ
có bây giờ, trong giấc ngủ yên, vầng trăng ấy mới thật sự là vầng trăng yên bình,
để Bác nghỉ ngơi và ngắm. Trăng dịu hiền, soi sáng hình ảnh Bác. Nhìn Bác ngủ ở
đấy thật bình n, nhưng có một sự thật dù đau lịng cách mấy ta vẫn phải chấp
nhận: Bác đã thật sự ra đi mãi mãi.
“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!”
Trời xanh bao la kia kéo dài đến vô tận, không bao giờ chấm dứt. Dù lí trí vẫn ln
trấn an lịng mình rằng Bác vẫn sống đấy, vẫn còn dõi theo Tổ quốc mãi mãi như
màu xanh thanh bình trên nền trời Tổ quốc độc lập nhưng con tim ta vẫn nhói đau
vì một sự thật đau lịng. Một từ “nhói” của nhà thơ nói hộ ta nỗi đau đớn, nỗi đau
vượt lên mọi lí lẽ, mọi lập luận lí trí. Bác như trời xanh, Bác là mãi mãi, Bác vẫn
sống trong tâm tưởng mỗi chúng ta, Bác mãi hiện diện trên mỗi phần đất, mỗi
thành quả, mỗi phần tử tạo nên đất nước này. Nhưng mà Bác mất thật rồi, ta khơng
cịn có Bác trong cuộc đời thường này. Mất Bác, cái thiếu vắng ấy liệu có thể nào
bù đắp được? Tổ quốc ta đã thật sự khơng cịn Bác dõi theo từng bước chân, không
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

cịn được Bác nâng đỡ mỗi khi vấp ngã. Bác ra đi, nỗi đau ấy liệu có từ ngữ nào
diễn tả hết? Cả đàn con Việt Nam luôn tiếc thương Bác, luôn nhớ về Bác như một
cái gì đó thật vĩ đại, khơng thể xố nhồ. Dù Bác ra đi thật sự rồi nhưng những
điều Bác đã làm vẫn sẽ đọng lại trong tâm hồn, hình ảnh Bác vẫn tồn tại trường kì
trong trái tim mỗi người dân Việt Nam.

Cuối cùng dẫu thương tiếc Bác đến mấy, cũng đến lúc phải rời lăng Bác để ra về.
Khổ thơ cuối như một lời từ biệt đầy xúc động:
“Mai về miền Nam thương trào nước mắt”
Ngày mai phải rời xa Bác rồi. Một tiếng “thương của miền Nam” lại vang lên, gợi
về miền đất xa xôi của Tổ quốc, một nơi từng có vị trí sâu sắc trong trái tim người.
Một tiếng “thương” ấy là yêu, là biết ơn, là kính trọng cuộc đời cao thượng, vĩ đại
của Người. Đó là tiếng thương của nỗi đau xót khi mất Bác. Thương Bác lắm,
nước mắt trào ra, thật đúng là tình thương của người Việt Nam, vơ bờ bến và rất
thật.
“Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”
Cùng với nỗi niềm yêu thương vô hạn, tác giả nói lên mn vàn lời tự nguyện.
Điệp ngữ “muốn làm” khẳng định mạnh mẽ những ước nguyện ấy. Ước chi ta có
thể biến hình thành những gì thân u quanh nơi Bác ngủ để mãi mãi được chiêm
ngưỡng Bác, cuộc đời và tâm hồn của Bác, để bày tỏ lịng ta với Bác. Một con
chim nhỏ góp tiếng hót làm vui những bình minh của Bác, một đóa hoa góp mùi
hương làm thơm khơng gian quanh Bác hay một cây tre trong hàng tre xanh xanh
VN tỏa bóng mát dịu dàng quê hương của Bác, tất cả đều làm Bác vui và ngủ an
giấc hơn. Đây cũng chính là nguyện ước chân thành, sâu sắc của hàng triệu con tim
người Việt sau một lần ra thăm lăng Bác. Bác ơi! Bác hãy ngủ lại bình yên nhé,
chúng cháu về miền Nam tiếp tục xây dựng Tổ quốc từ nền móng Bác đã tạo ra
đây! Câu thơ trầm xuống để kết thúc, ngừng lặng hoàn toàn…
Về nghệ thuật, bài thơ Viếng lăng Bác có nhiều điểm nghệ thuật rất đặc sắc, giúp
biểu hiện thành công thêm về những giá trị nội dung. Bài thơ viết theo thể tám chữ,
trong có có xen một vài câu bảy và chín chữ. Nhiều hình ảnh trong bài thơ lấy từ
ngồi đời thực đã được ẩn dụ, trở thành một cách thể hiện cảm xúc thành kính của
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

tác giả. Nhịp thơ của bài linh hoạt, lúc nhanh là biểu hiện cho ước nguyện đền đáp
cơng ơn Bác, lúc chậm là lúc thể hiện lịng thành kính với Bác. Giọng điêu của bài
trang trọng, tha thiết, ngơn ngữ thơ bình dị mà cơ đúc.
Bằng những từ ngữ, lời lẽ chân thành, giàu cảm xúc, nhà thơ Viễn Phương đã bày
tỏ được niềm xúc động cùng lòng biết ơn sâu sắc đến Bác trong một dịp ra miền
Bắc viếng lăng Bác. Bài thơ như một tiếng nói chung của tồn thể nhân dân Việt
Nam, biểu lộ niềm đau xót khi thấy Bác kính u ra đi. Qua bài thơ, tơi cảm thấy
rằng đất nước ta có hồ bình như ngày hơm nay một phần lớn là nhờ công lao của
Bác, như vậy chúng ta cần phải biết xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ta, để những cơng
ơn to lớn của Bác khơng bị bỏ phí.

Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác - Bài mẫu 6
Viễn Phương là cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng ở
miền Nam thời kì kháng chiến chống Mĩ. Đề tài trong thơ ông viết về vị lãnh tụ vĩ
đại. Bài thơ “ Viếng lăng Bác” được sáng tác năm 1976 khi đất nước thống nhất,
lăng Bác được khánh thành và tác giả được vào thăm lăng Bác. Bài thơ là cảm xúc
của nhà thơ khi đứng trước lăng bác, khi vào trong lung Bác và những cảm xúc
dâng trào cùng những ước nguyện khi ra về.
Thơ của Viễn Phương có một giọng điệu nhẹ nhàng giàu cảm xúc. Giọng điệu ấy
được thể hiện rõ ràng ngay ở lời xưng hô:
“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp Mưa sa đứng thẳng hàng”
Mở đầu là lời xưng hô con-Bác thật thân mật gần gũi như người thân trong gia
đình, giữa cha với con. Lời xưng hô ấy là lời chào giới thiệu đứa con ở miền Nam
ra thăm lăng Bác. Cách nói giảm nói tránh “ thăm lăng Bác” dường như trong lòng
Viễn Phương Bác vẫn còn sống mãi để giờ đây người con xa xôi ra thăm cha. Đến

với lăng Bác nhà thơ bắt gặp hình ảnh hàng tre trong sương xanh ngát bốn mùa.
Hàng tre ấy được trồng quanh lăng Bác gợi trong lòng cảm giác quen thuộc trở về
với quê hương. Cây tre là loài cây bé nhỏ dẻo dai khơng chịu khuất phục bão táp
mưa sa. Ngắm nhìn hàng tre mà nhà thơ không khỏi bồi hồi xúc động “Ôi! Hàng
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188