vieng lang bac

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn
phí

Lý thuyết mơn Ngữ văn 9 bài: Viếng lăng Bác
1/ Tìm hiểu chung
a/ Tác giả
- Viễn Phương (1928 – 2005), tên khai sinh là Phan Thanh Viễn,
- Quê ở tỉnh An Giang.
- Cuộc đời
+ Trong kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ, ông hoạt động ở Nam Bộ , là một trong
những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng ở miền Nam thời kì
chống Mĩ cứu nước.
+ Thơ ơng thường nhỏ nhẹ, giàu tình cảm, giàu chất mộng mơ ngay trong hồn cảnh khốc
liệt của chiến trường.
+ Tác phẩm tiêu biểu: Mắt sáng học trò (1970); Như mây mùa xuân (1978); Phù sa quê
mẹ (1991);…
b/ Tác phẩm
- Bài thơ được viết vào tháng 4 năm 1976, một năm sau ngày giải phóng miền Nam,đất
nước vừa được thống nhất.
- In trong tập thơ “Như mây mùa xuân” (1978)
c/ Bố cục
Bài thơ được chia làm 4 phần
- Phần 1: Khổ 1: Cảm xúc của nhà thơ khi đến lăng Bác
- Phần 2: Khổ 2: Cảm xúc của nhà thơ khi đứng trước lăng Bác.
- Phần 3: Khổ 3: Cảm xúc của nhà thơ khi vào trong lăng.
- Phần 4: Khổ 4: Tâm trạng lưu luyến của nhà thơ khi rời xa lăng Bác.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn

phí

2/ Đọc - hiểu văn bản
a/ Cảm xúc của nhà thơ khi đến lăng Bác
- Từ miền Nam thăm lăng Bác: Đất nước thống nhất tác giả từ miền Nam - mảnh đất mấy
chục năm chiến đấu gian khổ ra thăm Bác.
- Cách xưng hô: Con - Bác: Gần gũi, thân thiết.
- Hình ảnh cây tre là biểu tượng cho dân tộc Việt Nam. Thể hiện sự kiên cường bất khuất
của dân tộc với sức sống bất diệt của dân tộc Việt Nam.
b/ Cảm xúc của nhà thơ khi đứng trước lăng Bác
- "Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng": Mặt trời tự nhiên, là nguồn sáng cho trái đất.
- "Mặt trời trong lăng rất đỏ": hình ảnh ẩn dụ, đây chính là mặt trời soi sáng cho dân tộc
Việt Nam sưởi ấm tim người dân Việt Nam.
- Nhà thơ đã đặt mặt trời ẩn dụ với Bác sóng đơi, trường tồn cùng với mặt trời tự nhiên:
Tỏa sức sáng sưởi ấm bằng tình yêu thương của Bác.
- Hình ảnh "dịng người": Tạo nhịp thơ chậm, trang nghiêm, điệp từ "ngày ngày" sợi cảm
giác về sự lặp đi lặp lại liên tục.
- Hình ảnh ẩn dụ "tràng hoa" thể hiện sự tơn kính thiêng liêng, sự ngưỡng mộ chân thành
của nhân dân và của nhà thơ đối với Bác.
* Hình ảnh Bác trong lăng:
"Bác nằm trong giấc ngủ bình yên,
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền".
- Sử dụng nghệ thuật ẩn dụ.
→ Cuộc đời của Bác như mặt trời, giấc ngủ của Bác như vầng trăng. Bác trở nên bất tử,
hòa nhập với trời xanh. Tác giả sử dụng những hình ảnh kỹ vĩ: Vầng trăng, trời xanh nối
tiếp nhau làm nổi bật sự cao cả, vĩ đại của Người.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn
phí

- Với sự đối lập: Trời xanh...mãi mãi...nghe nhói: Thấy sự mâu thuẫn giữa tình cảm lý trí,
đó chính là nỗi tiếc thương vơ hạn, lời thơ nghẹn ngào diễn tả sự mất mát, sự nhớ thương
khơng gì bù đắp được trong lòng tác giả.
c/ Tâm trạng lưu luyến của nhà thơ khi rời xa lăng Bác
- Mai về miền Nam thương trào nước mắt: sự lưu luyến bịn rịn khi phải rời xa Người. Đó
là tình cảm chân thành, xúc động của tác giả.
- Mong ước làm con chim, làm cây tre, làm đóa hoa để hót quanh lăng Bắc, để trung hiếu
và để tỏa hương thơm.
- Sử dụng điệp ngữ, khẳng định sự gắn bó của đồng bào Miền Nam đối với Bác. Hình
ảnh cây tre được lặp lại ở cuối khổ thơ, sự mong muốn trong tâm tưởng luôn được ở bên
Bác.
* Tổng kết
Nội dung: Bài thơ thể hiện lịng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và của
mọi người đối với Bác Hồ khi vào lăng viếng bác.
Nghệ thuật
- Sử dụng hình ảnh kỳ vĩ, lớn lao.
- Nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ, tượng trưng thể hiện tình cảm mến thương đối với Bác Hồ.
- Âm hưởng khỏe khắn, hào hùng, lạc quan.
3/ Bài tập minh họa
Đề bài: Phân tích "Bài thơ Viếng Lăng Bác" của Viễn Phương.
1/ Mở bài
- Nhân dân Miền Nam tha thiết chờ mong ngày Nam Bắc thống nhất để đón Bác.
- Bác đã ra đi để lại nỗi tiếc thương vô hạn. Sau ngày thống nhất, nhà thơ ra Hà Nội thăm
lăng Bác cảm xúc dâng trào tác giả đã sáng tác bài thơ Viếng Lăng Bác.
2/ Thân bài
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn
phí

a/ Khổ 1
- Cách xưng hơ: con - bác: thân mật, tơn kính.
- Hình ảnh hàng tre xanh: hình ảnh đức tính cần cù, chịu khó, kiên cường bất khuất của
dân tộc.
- Cây tre Việt Nam: biểu trưng của sức sống bền bỉ, kiên cường của người dân Việt nam
dù bão táp mưa xa vẫn đứng thẳng hàng.
b/ Khổ 2
- Điệp từ "ngày ngày": lặp đi lặp lại nhiều lần như dòng chảy.
- Với niềm xúc động chân thành, Viễn Phương đã bày tỏ lịng u kính, biết ơn sâu sắc
đối với Bác
- Hình ảnh tiêu biểu, sinh động “dòng người đi trong thương nhớ” gợi lên trước mắt
người đọc cảnh nhân dân từ mọi miền đất nước về thủ đô Hà Nội để viếng thăm lăng Bác
- Trong tình cảm nhớ thương, biết ơn Bác vơ hạn, họ kết thành những “tràng hoa” đời
tuyệt đẹp thành kính dâng lên Bác. Những tràng hoa tươi thắm ấy tượng trưng cho muôn
triệu cuộc đời nở hoa dưới ánh sáng mặt trời rực rỡ của Bác. Cả dân tộc đời đời tưởng
nhớ và ghi khắc trong lịng cơng ơn to lớn của Bác.
c/ Khổ 3
- Hình ảnh của Bác vừa vĩ đại, vừa bình dị và gần gũi.
- Hình ảnh vầng trăng vĩnh hằng của trời đất, tượng trưng cho sự bất tử của Bác. Vị cha
già kính yêu của dân tộc cịn sống mãi cùng non sơng, đất nước, sống mãi trong tâm trí
mỗi người dân đất Việt.
- Trong tình cảm của dân tộc thì Bác vẫn cịn sống mãi nhưng trong thực tế, Bác đã vĩnh
biệt chúng ta. Vì vậy, nhà thơ vơ cùng đau đớn thương tiếc Bác
- Khi tạm biệt Bác để trở về miền Nam, trong lòng nhà thơ dâng trào một nỗi buồn
thương da diết.
d/ Khổ 4

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn
phí

- Với tất cả tấm lịng thành kính, biết ơn Bác, người con miền Nam đã bày tỏ ước nguyện
tha thiết của mình.
- Điệp ngữ “muốn làm” được đặt ở đầu 3 câu thơ liên tiếp nhau gắn liền với hình ảnh
“con chim hót”, “đóa hoa tỏa hương” và “cây tre trung hiếu” thể hiện ước nguyện giản
dị, chân thành và sâu sắc của nhà thơ.
- Hình ảnh nhân hóa sinh động giàu sức biểu cảm “cây tre trung hiếu” gợi lên hình ảnh
những người con trung kiên, hiếu nghĩa, một lịng vì nước vì dân. Tác giả nguyện sống
xứng đáng là người con trung hiếu của dân tộc.
3/ Kết bài
- Âm hưởng bài thơ tha thiết sâu lắng cùng với nghệ thuật ẩn dụ làm tăng hiệu quả biểu
cảm.
- Bài thơ thể hiện lịng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và của nhân dân
đối với Bác khi vào viếng lăng Bác.
-----------------------------------Mời bạn đọc tham khảo thêm nhiều tài liệu ôn tập Ngữ văn lớp 9 khác như:
Lý thuyết Ngữ văn 9: />Tác giả - tác phẩm Ngữ văn 9: />
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188