THIỀN VÀ NGHỆ THUẬT ĐỐI DIỆN VỚI CUỘC ĐỜI
SỨC MẠNH CỦA HIỆN TIỀN PHI THỜI GIAN
The Power Of Now của Eckhart Tolle
Hồ Kim Chung - Minh Đức dịch
Nhà Xuất Bản Tổng Hợp TP. Hồ Chí Minh 2005
MỤC LỤC
Dẫn nhập
1. Bạn khơng phải là tâm trí của bạn.........................................................................
2. Tỉnh thức: con đường thoát khỏi đau khổ..............................................................
3. Tiến sâu vào Hiện Tiền Phi Thời Gian...................................................................
4. Các mưu chước của tâm trí nhắm né tránh cái bây giờ..........................................
5. Trạng thái hiện trú..................................................................................................
6. Cơ thể nội tại.........................................................................................................
7. Những cánh cổng dẫn vào cõi Bất thị thiện ….....................................................
8. Các mối quan hệ của người đã tỏ ngộ...................................................................
9. Sự an lạc thanh thản vượt lên trên hạnh phúc và bất hạnh....................................
10. Ý nghĩa của sự vâng phục....................................................................................
DẪN NHẬP
Ngun khởi
Tơi chẳng được tích sự gì cho lắm trong quá khứ và cũng hiếm khi thắc mắc về điều đó;
tuy nhiên tơi xin phép kể sơ lược về hoàn cảnh ra đời tập sách này.
Mãi cho đến tuổi ba mươi, tôi luôn sống trong tâm trạng hầu như không ngừng lo âu,
thỉnh thoảng gặp phải những thời kỳ u uất đến mức chỉ muốn tự sát cho rảnh nợ. Nay
nhắc lại tơi tưởng chừng như mình đang nói về quãng đời quá khứ xa lạ nào đó hay về
cuộc đời của một ai khác vậy.
Một hôm vào năm tôi 29 tuổi, tôi thức giấc lúc nửa đêm với cảm giác cực kỳ kinh hãi.
Trước kia tôi thường thức giấc với cảm giác như vậy nhiều lần, nhưng lần này cảm giác
ấy mãnh liệt chưa từng có. Sự im lặng của đêm khuya, dáng vẻ lờ mờ của đồ đạc trong
căn phịng tối, tiếng xe hơi rì rầm từ xa vọng lại – mọi thứ rất xa lạ, rất thù nghịch, và
hồn tồn vơ nghĩa đến nỗi tơi cảm thấy ghê tởm mọi thứ. Nhưng cái làm tôi ghê tởm
nhất chính là sự tồn tại của bản thân mình. Tiếp tục sống với gánh nặng khốn khổ này
để làm gì? Tại sao tơi cứ phải lao vào cuộc đấu tranh không phút ngơi nghỉ này cơ chứ?
Tôi cảm thấy tận đáy lịng mình sự chờ mong bị hủy diệt, để khơng cịn phải tồn tại
nữa, giờ đây cịn mạnh mẽ hơn cả bản năng muốn tiếp tục sống.
Ý tưởng lặp đi lặp lại mãi trong đầu tôi là: “Tôi khơng thể sống với mình được nữa”.
Rồi tơi chợt nảy ra một ý nghĩ thật kỳ quặc: “Tôi là một hay hai người? Nếu tơi khơng
thể sống với chính mình, vậy thì hẳn phải có đến hai cái tơi: Tơi và cái tơi của mình, là
cái tơi khơng thể chung sống được. Nhưng có lẽ chỉ có một cái là thật thôi”.
Sự nhận biết kỳ lạ này làm tôi sững sờ đến nỗi tâm trí đột nhiên ngừng bặt. Tơi vẫn ý
thức trọn vẹn, nhưng khơng cịn suy nghĩ nữa. Rồi tơi thấy mình như bị cuốn hút vào
một cơn lốc xoáy trùng trùng năng lượng. Thoạt đầu cơn lốc ấy chuyển động rồi gia tốc
dần lên. Tôi cảm thấy cực kỳ khiếp hãi, cơ thể tôi bắt đầu run lên cầm cập. Tơi nghe thấy
tiếng nói: “Chống cự vơ ích”, như thể phát ra từ bên trong lồng ngực mình. Tơi thấy
mình bị hút vào một khoảng khơng trống rỗng, như thể khoảng trống ấy ở bên trong chứ
chẳng phải bên ngồi người tơi. Thình lình khơng cịn nỗi sợ hãi nào nữa, rồi tơi để mình
rơi tọt vào khoảng khơng trống rỗng ấy. Sau đó tơi chẳng cịn nhớ gì nữa.
Tơi bị đánh thức dậy bởi tiếng chim hót líu lo bên ngồi cửa sổ. Trước đây tơi chưa bao
giờ được nghe một âm điệu du dương đến thế. Cùng lúc ấy, mặc dù mắt vẫn còn nhắm
mà tơi lại thấy hình ảnh một viên kim cương q giá. Phải, nếu viên kim cương có thể
phát ra tiếng thì âm điệu phải như thế. Tơi mở mắt. Tia nắng ban mai xuyên qua tấm
màn. Chẳng có ý nghĩ nào trong đầu, tôi cảm thấy vô vàn ánh sáng tràn ngập hơn hẳn
bình thường. Ánh sáng êm dịu xuyên qua tấm màn kia chính là tình u. Nước mắt tơi
trào ra. Tơi đứng dậy đi tới đi lui quanh căn phịng. Tơi nhận ra căn phịng quen thuộc,
nhưng đồng thời tơi biết rằng mình chưa thực sự thấy như vậy trước kia. Mọi thứ đều
tươi tắn, tinh khôi, như thể vừa mới bước vào hiện hữu. Tôi nhặt vài thứ lên, một cây bút
chì, một chai nước uống, kinh ngạc trước vẻ mỹ miều và sinh động của chúng.
Ngày hơm đó tơi đi quanh thành phố với cảm giác vô cùng kinh ngạc trước sự diệu kỳ
của cuộc sống trên trái đất, như thể tôi vừa mới được sinh ra trên cõi đời này vậy.
Trong những tháng kế tiếp, tôi sống trong trạng thái thanh bình và hạnh phúc sâu sắc,
khơng hề gián đoạn. Sau đó nó giảm thiểu cường độ dần dần, hoặc có vẻ như vậy bởi vì
trạng thái đó đã trở thành tự nhiên. Tơi vẫn có thể sinh hoạt trong cuộc sống bình
thường, dù tơi nhận ra rằng những gì mình đã từng làm chẳng thêm được gì vào cái tơi
vốn đã sẵn có.
Dĩ nhiên, tơi biết điều gì đó có ý nghĩa thật sâu đậm đã xảy ra cho mình, nhưng lúc ấy
tơi khơng hiểu được nó. Mãi vài năm sau đó, nhờ đọc nhiều tác phẩm bàn về tâm linh và
tiếp xúc với nhiều vị đạo sư tơi mới biết mọi người đang tìm kiếm các biến cố đã xảy ra
cho tôi. Tôi hiểu rằng áp lực thống khổ kinh khủng đêm hơm đó đã buộc ý thức của tơi
xóa tan ảo tưởng đồng hóa tâm trí vào Cái Tơi khốn khổ và đầy sợ hãi. Sự giải trừ đó
tồn triệt đến nỗi Cái Tơi giả tạo khốn khổ này tức thì sụp đổ, giống như nắp van vọt ra
khỏi món đồ chơi căng đầy hơi. Cái cịn sót lại khi ấy chính là bản tính chân thật của tôi,
là bản thể hiện tiền vĩnh hằng của tôi: tức là ý thức trong trạng thái thuần khiết trước
khi đồng hóa với hình tướng bên ngồi. Về sau tôi cũng học được cách tiến vào lãnh địa
phi thời gian và vĩnh cửu nội tại, mà khởi thủy tôi thấy giống như một khoảng không
trống rỗng và vẫn hồn tồn ý thức mọi việc. Tơi lưu trú trong trạng thái hạnh phúc và
kỳ diệu không thể tả được, nó cịn sung mãn hơn cả kinh nghiệm ban sơ mà tơi vừa kể
trên nữa. Có dạo tơi khơng cịn điều kiện mưu sinh nào cả, lại chẳng có quan hệ thân
thuộc gì, khơng việc làm, khơng nhà cửa, khơng giấy tờ tùy thân. Tôi trải qua gần hai
năm ngồi trên ghế đá công viên trong trạng thái hân hoan mãnh liệt nhất.
Nhưng kinh nghiệm dù có đẹp đẽ thế mấy đi nữa cũng đến rồi đi. Có lẽ điều quan trọng
hơn bất cứ kinh nghiệm nào khác là dòng chảy thanh bình chẳng bao giờ rời khỏi tơi kể
từ lúc đó. Có lúc nó rất mãnh liệt, hầu như sờ thấy được, và người khác cũng có thể cảm
nhận được. Có lúc nó chìm khuất bên dưới, giống như một giai điệu xa xơi.
Sau này, đơi khi có người đến gặp tơi nói rằng: “Tơi muốn có được thứ đã xảy đến cho
ơng, liệu ơng có thể tặng lại cho tơi, hay chỉ bảo cho tơi cách tìm thấy nó khơng?”. Và
tơi đáp: “Bạn vốn đã sẵn có rồi. Bạn khơng cảm nhận được chỉ vì tâm trí bạn q
hun náo đó thơi”. Câu trả lời ấy sau này được triển khai thành tập sách bạn đang cầm
trong tay đây.
Chân lý ngay bên trong bạn
Trong chừng mực nào đó, tập sách này trình bày phần cốt yếu cơng việc tôi đã làm trong
suốt 10 năm qua với những cá nhân và các nhóm người truy cầu chân lý ở quanh tơi.
Với tình thương và lịng tri ân sâu sắc, tôi muốn cảm tạ những con người đặc biệt ấy vì
lịng can đảm, sự kiên trì thay đổi nội tâm, các câu hỏi đầy thách thức, và sự sẵn lòng
lắng nghe của họ. Tập sách này hẳn sẽ không ra đời được nếu khơng có sự góp sức của
những con người ấy. Họ thuộc về một nhóm người tiên phong trong lãnh vực tâm linh,
cho đến nay tuy còn là thiểu số nhưng may thay ngày càng thêm về số lượng: những con
người đạt đến mức có khả năng phá vỡ được các khn mẫu tâm trí tập thể thừa
hưởng được vốn đã buộc con người phải chịu thống khổ trong nhiều thiên niên kỷ qua.
Tôi tin rằng tập sách này sẽ đến được tay những con người đã dọn mình sẵn sàng, và
như vậy sẽ tác động như chất xúc tác nhằm giúp họ chuyển hóa được nội tâm tận gốc rễ
như thế. Tôi cũng hy vọng những người khác sẽ thấy nội dung tập sách này đáng được
quan tâm, mặc dù họ có thể chưa sẵn sàng để thực hành hay để sống trọn vẹn với nó. Có
thể sau này hạt giống đã gieo khi đọc nó sẽ hòa nhập vào hạt giống giác ngộ mà mỗi con
người chúng ta đều mang sẵn bên trong mình, rồi đột nhiên hạt giống ấy sẽ nẩy mầm
tươi tốt bên trong họ.
Tập sách này đúc kết từ những đoạn trả lời các câu hỏi thông thường do những cá nhân
tham dự các buổi hội thảo, các lớp học thiền định, và các buổi tư vấn tự phát nêu ra; vì
vậy nó được trình bày dưới hình thức vấn đáp. Tơi đã học hỏi và tiếp thu được rất nhiều
từ các lớp học và các buổi làm việc ấy cũng như từ những người mạnh dạn nêu ra các
câu hỏi. Một số câu hỏi đáp được viết lại hầu như nguyên văn. Cịn những câu hỏi đáp
khác thì được đúc kết và phân loại, tức là tôi phối hợp một số câu hỏi có nội dung bổ
sung cho nhau thành một câu hỏi chung, và trích lấy phần cốt yếu của những câu trả lời
khác nhau để đúc kết thành một câu trả lời chung. Đơi khi trong tiến trình biên soạn, một
đáp án hồn tồn mới lạ có nội dung sâu sắc hoặc thông suốt hơn so với cách trả lời
trước đây chợt nẩy ra. Ngồi ra cũng có một số câu hỏi được nhà biên tập nêu ra nhằm
làm sáng tỏ một vài điểm còn mù mờ.
Từ đầu cho đến cuối tập sách, bạn sẽ thấy các đoạn đối đáp không ngừng đan xen giữa
hai mức độ khác biệt.
Ở một mức độ, tôi muốn bạn chú ý đến cái giả lập ở nội tâm bạn. Tôi bàn về bản chất
của trạng thái mê muội bất thức và vận hành tâm trí rối loạn cũng như bản chất của
những biểu hiện hành vi thông thường nhất của con người, từ sự xung đột trong các mối
quan hệ cá nhân cho đến chiến tranh giữa các bộ lạc hay các quốc gia. Sự hiểu biết như
thế là tối cần thiết bởi vì trừ phi bạn biết cách nhận thức ra được cái giả lập vốn là hư
ngụy – chứ không phải là bạn – thì khơng thể nào có được sự chuyển hóa lâu dài, và bạn
sẽ ln ln kết thúc bằng việc thu mình lại để rúc vào ảo tưởng và vào một dạng đau
vẫn cứ tin rằng các vị ấy có chọn lựa – rằng các vị ấy lẽ ra đã có thể hành động khác đi.
Mọi người luôn luôn cư xử như thể họ có chọn lựa vậy, nhưng đó là ảo tưởng. Bao lâu
tâm trí bạn cùng với các khn mẫu có điều kiện của nó cịn điều động cuộc sống của
bạn, bao lâu bạn cịn là tâm trí của mình bạn có chọn lựa gì khơng? Khơng. Thậm chí
bạn khơng hiện diện ở đó kia mà. Đồng hóa với tâm trí là trạng thái ý thức vận hành sai
lệch nghiêm trọng. Nó là một dạng điên rồ. Hầu hết mọi người đều mắc phải căn bệnh
này theo những mức độ khác nhau. Ngay khi thấu hiểu điều này bạn không cịn phẫn
hận nữa. Làm sao bạn có thể tức giận đối với căn bệnh của ai đó chứ? Câu trả lời hợp
tình hợp lý duy nhất chính là lịng trắc ẩn.
Vậy là không ai chịu trách nhiệm đối với việc họ làm sao? Tơi khơng thích ý nghĩ đó.
Nếu bạn bị điều động bởi tâm trí của mình, mặc dù không được lựa chọn bạn vẫn sẽ
gánh chịu hậu quả do hành động vơ minh của mình, và bạn sẽ gây ra thêm nhiều đau khổ
nữa. Bạn sẽ mang gánh nặng sợ hãi, xung đột, rắc rối, và đau khổ. Đau khổ được tạo ra
theo cách đó cuối cùng sẽ buộc bạn phải thốt ra khỏi trạng thái vơ minh của mình.
Theo tơi, điều ơng nói về sự chọn lựa cũng áp dụng cho lịng khoan dung. Ơng cho rằng
cần phải tỉnh thức triệt để rồi mới khoan thứ được.
“Khoan thứ” là một thuật ngữ thông dụng suốt hai ngàn năm qua, nhưng hầu hết mọi
người đều hiểu biết rất hạn chế về ý nghĩa của nó. Bạn khơng thể thực sự tha thứ chính
mình hay người khác bao lâu bạn cịn cảm nhận về cái tơi của mình từ quá khứ. Chỉ
thông qua tiếp cận với sức mạnh của cái Bây giờ, vốn là sức mạnh của chính mình, bạn
mới có lịng khoan dung đích thực. Tình hình này làm cho quá khứ bị mất đi sức mạnh,
và bạn nhận biết một cách sâu sắc rằng ít ra khơng điều gì bạn đã từng làm hay do người
khác đã từng gây ra cho bạn chạm đến được cái tinh hoa sống động của con người bạn.
Toàn bộ khái niệm về khoan thứ lúc ấy bèn trở nên không cần thiết nữa.
Và làm cách nào để đạt được tới cái tri kiến thiết yếu ấy?
Khi bạn vâng phục cái đang là và nhờ đó mà hiện trú tồn triệt, thì q khứ sẽ mất đi
sức mạnh của nó. Bạn khơng cần đến nó nữa. Hiện trú là bí quyết. Cái Bây giờ là bí
quyết.
Làm sao tơi biết được lúc nào mình đã thực sự vâng phục?
Khi bạn khơng cịn cần phải nêu ra câu hỏi nào nữa.
- Hết -