Luận văn thạc sĩ VNU UEd quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ở trường cao đẳng an ninh nhân dân i

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

BÙI THỊ THU NGÂN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG AN NINH NHÂN DÂN I

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 8140114
(Yêu cầu bìa 2 (bìa lót) : giấy trắng, trình bày như mẫu này, chú ý cân đối giữa các phần
trong trang bìa, khơng viết tắên đề tài, đóng khung nhạt)

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS.Phan Văn Nhân

HÀ NỘI – 2019

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


LỜI CẢM ƠN
Để luận văn đƣợc hoàn thiện, cho phép em xin đƣợc bày tỏ lòng biết ơn
chân thành và sâu sắc của mình tới:
PGS.TS. Phan Văn Nhân - ngƣời thầy đã tận tình, chu đáo, trực tiếp
hƣớng dẫn, động viên và tạo điều kiện thuận lợi cho em trong q trình thực
hiện và hồn thành đề tài;
Ban Giám Hiệu; các đồng chí lãnh đạo, các thầy cơ giáo trƣờng Cao
đẳng An ninh nhân dân I đã quan tâm giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho
tôi trong thời gian học tập và nghiên cứu;
Em xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè và đồng nghiệp ln động
viên, giúp đỡ trong q trình học tập và hồn thành luận văn này.

Tuy đã rất cố gắng trong quá trình hồn thành luận văn, nhƣng do hạn
chế về kinh nghiệm và thời gian nghiên cứu nên luận văn này không tránh
khỏi những khiếm khuyết. Em rất mong nhận đƣợc sự chia sẻ, góp ý q báu
của các thầy cơ giáo và các bạn đồng nghiệp để luận văn đƣợc hoàn thiện hơn
nữa.
Em xin trân trọng cảm ơn./.
Hà Nội, Ngày 29 tháng 07 năm 2019
Tác giả luận văn

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


QUY ƢỚC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

STT

KÍ HIỆU CHỮ VIẾT TẮT

TÊN ĐẦY ĐỦ

1.

ANND I

- An ninh nhân dân I

2.

CAND

- Công an nhân dân

3.

CĐANND I

- Cao đẳng an ninh nhân dân I

4.

GD&ĐT

- Giáo dục và đào tạo

5.

KH&CN

- Khoa học và công nghệ

6.

NCKH

- Nghiên cứu khoa học

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU...................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1
2. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................... 3
3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu .............................................................. 3
4. Câu hỏi nghiên cứu ........................................................................................ 3
5. Giả thuyết khoa học ....................................................................................... 3
6. Nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................4
7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ......................................................................... 4
8. Phƣơng pháp nghiên cứu................................................................................ 4
9. Những đóng góp của đề tài ............................................................................ 5
10. Cấu trúc luận văn ......................................................................................... 5
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG ........................................................ 6
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................. 6
1.2. Các khái niệm cơ bản.............................................................................. 10
1.2.1. Khoa học ................................................................................................ 10
1.2.2. Hoạt động nghiên cứu khoa học ............................................................ 12
1.2.3. Hoạt động nghiên cứu khoa học ở trƣờng cao đẳng .............................. 15
1.3. Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học .............................................. 18
1.4. Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học tại trƣờng Cao đẳng an ninh
nhân dân I ....................................................................................................... 22
1.5. Các yếu tố tác động đến hoạt động quản lý nghiên cứu khoa học ở
trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I .......................................................... 28
1.5.1. Tác động từ sự phát triển của khoa học và công nghệ hiện nay ............ 28
1.5.2. Tác động từ yêu cầu, nhiệm vụ tăng cƣờng công tác khoa học của lực

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


lƣợng Cơng an nhân dân trong tình hình mới .................................................. 30

1.5.3. Tác động từ ý thức, thái độ, năng lực quản lý, cơ chế quản lý và chế độ,
chính sách đối với hoạt động quản lý nghiên cứu khoa học ............................ 31
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1................................................................................. 33
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG AN NINH NHÂN DÂN I .......... 34
2.1. Khái quát về Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I .......................... 34
2.2. Tổ chức đánh giá thực trạng .................................................................. 36
2.3. Thực trạng nghiên cứu khoa học ở Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân
dân I hiện nay ................................................................................................. 37
2.3.1. Nhận thức, trách nhiệm đối với hoạt động nghiên cứu khoa học ở
trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I ............................................................... 37
2.3.2. Năng lực nghiên cứu khoa học của cán bộ, giảng viên, học viên trƣờng
Cao đẳng an ninh nhân dân I ............................................................................ 39
2.3.3. Kết quả nghiên cứu khoa học của trƣờng Cao đẳng an ninh nhân dân I..42
2.3.4 Xây dựng và thực hiện Quy chế quản lý hoạt động NCKH của nhà
trƣờng ............................................................................................................... 47
2.3.5 Quản lý mục tiêu, kế hoạch nghiên cứu khoa học của trƣờng Cao đẳng
An ninh nhân dân I ........................................................................................... 48
2.3.6 Tổ chức xây dựng và phê duyệt đề cƣơng hoạt động NCKH của trƣờng
Cao đẳng an ninh nhân dân I ............................................................................ 51
2.3.7. Tổ chức, triển khai hoạt động nghiên cứu khoa học trong trƣờng Cao
đẳng an ninh nhân I .......................................................................................... 55
2.3.8 Quản lý chất lƣợng hoạt động nghiên cứu khoa học của trƣờng Cao
đẳng an ninh nhân I .......................................................................................... 56
2.3.9 Kiểm tra, đánh giá các kết quả hoạt động nghiên cứu khoa học của
trƣờng Cao đẳng an ninh nhân I ....................................................................... 59

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

2.4. Nguyên nhân của những ƣu điểm và hạn chế trong quản lý hoạt
động nghiên cứu khoa học của Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I ... 61
2.4.1. Những ƣu điểm và hạn chế trong quản lý hoạt động NCKH ở trƣờng
Cao đẳng An ninh nhân dân I........................................................................... 61
2.4.1.1. Ƣu điểm ............................................................................................61
2.4.1.2. Hạn chế .............................................................................................62
2.4.2. Nguyên nhân của những ƣu điểm và hạn chế trong quản lý hoạt động
NCKH ở trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I ............................................... 62
2.4.2.1. Nguyên nhân của ƣu điểm.................................................................. 62
2.4.2.2. Nguyên nhân của hạn chế .................................................................. 63
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2................................................................................. 64
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA
HỌC CỦA TRƢỜNG CAO ĐẲNG AN NINH NHÂN DÂN I .................. 66
3.1. Yêu cầu trong quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học của Trƣờng
Cao đẳng An ninh nhân dân I ....................................................................... 66
3.1.1. Tính pháp lý trong quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học của Trƣờng
Cao đẳng An ninh nhân dân I........................................................................... 66
3.1.2. Tính khoa học trong quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học của
Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I ............................................................. 67
3.1.3. Tính kế thừa trong quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học của Trƣờng
Cao đẳng An ninh nhân dân I........................................................................... 67
3.1.4. Tính khả thi trong quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học của Trƣờng
Cao đẳng An ninh nhân dân I........................................................................... 68
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ở Trƣờng Cao
đẳng An ninh nhân dân I ............................................................................... 69
3.2.1. Tổ chức giáo dục nâng cao ý thức, trách nhiệm trong quản lý hoạt động
nghiên cứu khoa học của Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I .................... 69

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

3.2.2. Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện tốt các bƣớc quản lý hoạt động
nghiên cứu khoa học của Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I .................... 71
3.2.3. Tăng cƣờng sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Giám hiệu và sự phối hợp
giữa các đơn vị trong quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ....................... 74
3.2.4. Hoàn thiện, bổ sung các văn bản pháp quy về quản lý hoạt động nghiên
cứu khoa học trong Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I ............................. 76
3.2.5. Tổ chức tốt việc lƣu trữ, khai thác và ứng dụng sản phẩm nghiên cứu
khoa học. .......................................................................................................... 79
3.2.6. Thƣờng xuyên kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm về quản lý hoạt động
nghiên cứu khoa học của nhà trƣờng ............................................................... 82
3.3.Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ........... 85
3.3.1. Đánh giá mức độ cấp thiết của các biện pháp ........................................ 85
3.3.2. Đánh giá mức độ khả thi của các biện pháp .......................................... 88
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 91
1. Kết luận……………………………………...……………………………91
2. Khuyến nghị……………………………………………………………………....92
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 93

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


DANH MỤC BẢNG
Tên bảng
Bảng 2.1. Nhận thức của cán bộ, giảng viên về tầm quan trọng của
hoạt động nghiên cứu khoa học
Bảng 2.2. Mức độ quan tâm của cán bộ, giảng viên về hoạt động
NCKH
Bảng 2.3. Đánh giá một số kĩ năng trong công tác nghiên cứu khoa học

Trang
38
38
39

qua ý kiến của lãnh đạo các đơn vị giảng dạy, các đơn vị quản lý giáo
dục và học viên Trường Cao đẳng An ninh nhân dân I.
Bảng 2.4: Bảng tổng hợp loại hình đề tài của cán bộ giảng viên

42

Trường Cao đẳng An ninh nhân dân I giai đoạn 2013-2019
Bảng 2.5: Lĩnh vực đề tài nghiên cứu các cấp của cán bộ, giảng viên

43

Trường Cao đẳng An ninh nhân dân I giai đoạn 2013 -2019
Bảng 2.6: Bảng tổng hợp cơng trình khoa học của giảng viên Trường
Cao đẳng An ninh nhân dân I giai đoạn 2013-2019

45

Bảng 2.7: Mức độ quan tâm của cấp uỷ, lãnh đạo các cấp đối với hoạt

50

động nghiên cứu khoa học
Bảng 2.8: Khảo sát thực trạng mức độ thực hiện quy trình quản lý hoạt
động nghiên cứu khoa học của Trường Cao đẳng ANND I
Bảng 2.9: Đánh giá việc triển khai, tổ chức thực hiện hoạt động nghiên

54
56

cứu khoa học của Trường Cao đẳng An ninh nhân dân I.
Bảng 2.10: Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động nghiên cứu khoa học
của cán bộ, giảng viên, học viên
Bảng 2.11: Mức độ kiểm tra, đánh giá hoạt động nghiên cứu khoa học

58
60

của các cấp lãnh đạo nhà trường
Bảng 3.1: Đánh giá của GV về mức độ cần thiết của các biện pháp

85

quản lý hoạt động NCKH ở trường cao đẳng ANNDI
Bảng 3.2: Đánh giá của GV về mức độ khả thi của các biện pháp quản

88

lý hoạt động NCKH ở trường Cao đẳng ANND I

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Tên biểu đồ
Biều đồ 1: Mức độ cấp thiết của các biện pháp quản lý hoạt

Trang
88

động nghiên cứu khoa học ở trường cao đẳng ANND I
Biều đồ 2: Mức độ khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động

90

nghiên cứu khoa học ở trường cao đẳng ANND I

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sự phát triển ngày càng nhanh của nền kinh tế - xã hội đang trở thành
động lực cơ bản thúc đẩy sự phát triển khoa học và công nghệ. Bên cạnh hệ
thống giáo dục và đào tạo, KH&CN đƣợc coi là quốc sách hàng đầu trong quá
trình xây dựng và bảo vệ đất nƣớc. Trong lĩnh vực giáo dục đại học, nhiệm vụ
chính và quan trọng nhất của các trƣờng đại học, cao đẳng đó là đào tạo và
nghiên cứu khoa học, hai hoạt động này có mối quan hệ mật thiết và là hai
nhiệm vụ trọng tâm của mỗi nhà trƣờng. Trong đó, để góp phần thực hiện thành
cơng mục tiêu đào tạo của các trƣờng đại học, cao đẳng, đồng thời đáp ứng nhu
cầu phát triển của xã hội, việc cán bộ, giảng viên và học viên nhà trƣờng tích
cực tham gia các hoạt động NCKH là một trong những biện pháp vô cùng quan
trọng và cần thiết.
Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 01/11/2012 về “Phát triển KH&CN phục
vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trƣờng
định hƣớng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” tại Hội nghị lần thứ 6 khóa

XI, Ban chấp hành Trung ƣơng Đảng Cộng sản Việt Nam, trong đó xác định:
“KH&CN là vấn đề đặc biệt quan trọng, là quốc sách hàng đầu, là động lực phát
triển kinh tế -xã hội”; “nhân lực khoa học công nghệ là nhân tố quyết định đối
với phát triển KH&CN”, trong đó “đội ngũ giáo viên tại các cơ sở đào tạo là
nguồn nhân lực quan trọng và tiềm năng” [ tr.64,65,66]. Hội nghị lần thứ 8 khóa
XI, Ban chấp hành Trung ƣơng Đảng Cộng sản Việt Nam đã ban hành Nghị
quyết số 29/NQ-TƢ ngày 04/11/2013 chỉ rõ “Quan tâm NCKH giáo dục và khoa
học quản lý, tập trung đầu tƣ nâng cao năng lực, chất lƣợng, hiệu quả hoạt động
của cơ quan NCKH giáo dục quốc gia. Nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ
nghiên cứu và chuyên gia giáo dục”. Đến Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII
của Đảng (2016), Đảng ta tiếp tục nhấn mạnh “Nâng cao chất lƣợng, hiệu quả
nghiên cứu và ứng dụng khoa học, công nghệ, đặc biệt là khoa học giáo dục và
khoa học quản lý” [tr.90]. Chính vì vậy, hơn lúc nào hết đầu tƣ cho hoạt động

1

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


NCKH là rất cần thiết và vô cùng quan trọng đối với sự phát triển chung của
mỗi Nhà trƣờng.
Nhận thức đƣợc vai trò và tầm quan trọng của hoạt động NCKH, Đảng
ủy, Ban giám hiệu, lãnh đạo trƣờng Cao đẳng ANND I luôn quan tâm sát sao và
coi đây là một nội dung trọng điểm để phấn đấu xây dựng trƣờng trở thành trung
tâm đào tạo chất lƣợng cao. Với đội ngũ giảng viên đƣợc đào tạo chính quy, bài
bản, có uy tín, kinh nghiệm trong cơng tác NCKH, trong thời gian qua nhà
trƣờng luôn chủ động phối hợp với các trƣờng Công an nhân dân, Công an các
đơn vị, địa phƣơng trong cả nƣớc, đặc biệt là các địa bàn an ninh trọng điểm để
thực hiện nhiệm vụ khoa học các cấp, góp phần bảo vệ An ninh quốc gia. Công
tác quản lý hoạt động NCKH tại trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I đƣợc triển

khai và thực hiện theo đúng quy định, hƣớng dẫn của các cấp có thẩm quyền.
Tuy nhiên, hiện nay việc quản lý hoạt động NCKH của nhà trƣờng vẫn chƣa
phát huy hết tiềm năng, còn bộc lộ nhiều hạn chế và bất cập, đặc biệt nguồn lực
cho NCKH còn thiếu. Nhận thức về lý luận NCKH của một số cán bộ, giảng
viên, học viên tham gia NCKH vẫn chƣa đƣợc đầy đủ, việc NCKH chƣa thực sự
kích thích năng lực nghiên cứu của mỗi cá nhân tham gia nghiên cứu. Đặc biệt,
công tác quản lý hoạt động NCKH chƣa thực sự hiệu quả, thiếu đồng bộ, chƣa
đáp ứng yêu cầu phát triển của khoa học giáo dục; việc quản lý còn nặng về hình
thức, cơ sở vật chất cịn thiếu thốn làm ảnh hƣởng, hạn chế đến hiệu quả, chất
lƣợng NCKH.
Để góp phần nâng cao chất lƣợng GD&ĐT và hiệu quả trong công tác
quản lý hoạt động NCKH tại trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I, việc nghiên
cứu lý luận, đánh giá đúng thực trạng và chỉ ra nguyên nhân của thực trạng quản
lý hoạt động NCKH trong nhà trƣờng là rất cần thiết. Từ đó đề xuất những biện
pháp quản lý phù hợp với thực tiễn, từng bƣớc đƣa hoạt động NCKH trong nhà
trƣờng vào nề nếp, tạo sự chuyển biến tích cực trong cơng tác quản lý hoạt động
NCKH.
Thực tiễn trên cho thấy, việc nghiên cứu hệ thống cơ sở lý luận, đề ra thực
trạng và những biện pháp quản lý hoạt động NCKH phù hợp có ý nghĩa lý luận
2

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


và thực tiễn sâu sắc. Bởi vậy, tác giả chọn đề tài “Quản lý hoạt động nghiên
cứu khoa học ở Trường Cao đẳng An ninh nhân dân I” chuyên ngành Quản
lý giáo dục làm luận văn tốt nghiệp cao học.
2. Mục đích nghiên cứu
Dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa
học, khảo sát thực trạng công tác quản lý nghiên cứu khoa học ở trƣờng Cao

đẳng An ninh nhân dân I, luận văn đề xuất một số biện pháp Quản lý nhằm nâng
cao chất lƣợng nghiên cứu khoa học, đáp ứng mục tiêu đào tạo của nhà trƣờng
trong tình hình mới.
3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ở trường
Cao đẳng an ninh nhân dân I.
3.2. Khách thể nghiên cứu: Quản lý nghiên cứu khoa học của cán bộ, giảng
viên, học viên.
4. Câu hỏi nghiên cứu
- Khung lý luận về Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ở trƣờng Cao
đẳng gồm những thành tố nào?
- Thực trạng Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ở trƣờng Cao đẳng
an ninh nhân dân I?
- Có những biện pháp quản lý hoạt động NCKH nhằm góp phần nâng cao
hiệu quả nghiên cứu khoa học ở Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I trong thời
gian tới?
5. Giả thuyết khoa học
Hiện nay, việc quản lý hoạt động NCKH ở trƣờng Cao đẳng An ninh nhân
dân I vẫn chƣa phát huy hết tiềm năng, còn bộc lộ nhiều hạn chế và bất cập nhƣ:
lập kế hoạch nghiên cứu, tổ chức nghiên cứu, đánh giá hiệu quả và chất lƣợng
nghiên cứu... đặc biệt nguồn lực cho NCKH còn thiếu. Nếu nghiên cứu, đề xuất
đƣợc những biện pháp quản lý hoạt động NCKH có tính thực tiễn và khả thi, sẽ
góp phần nâng cao hiệu quả nghiên cứu khoa học ở Trƣờng Cao đẳng An ninh
nhân dân I.
3

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


6. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa
học ở trƣờng Cao đẳng.
- Đánh giá thực trạng Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ở trƣờng
Cao đẳng An ninh nhân dân I.
- Đề xuất các biện pháp Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học của
trƣờng Cao đẳng, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa học ở
Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I.
7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
- Đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề liên quan đến quản lý hoạt động
NCKH ở Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I.
- Các dữ liệu làm cơ sở nghiên cứu luận văn đƣợc thu thập từ 2013 đến nay.
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Các phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các tài liệu, văn bản pháp
quy của Nhà nƣớc, của ngành; các văn kiện, nghị quyết, chỉ thị về hoạt động
NCKH.
Nghiên cứu các tài liệu, sách báo, tạp chí, các báo cáo, văn bản tổng kết…
về hoạt động NCKH.
- Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp điều tra: Điều tra xã hội học bằng phiếu hỏi đối với lãnh
đạo các đơn vị, giảng viên, học viên của nhà trƣờng.
Phương pháp toạ đàm, trao đổi: Thông qua tọa đàm trao đổi với đội ngũ
cán bộ, giảng viên, học viên về thực trạng hoạt động NCKH và quản lý hoạt
động NCKH ở nhà trƣờng trong những năm qua.
- Các phương pháp bổ trợ
Phương pháp chuyên gia: Lấy ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học
giáo dục, xin ý kiến các nhà khoa học trong lực lƣợng Công an nhân dân, cán bộ
quản lý giáo dục về một số vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến hoạt động
nghiên cứu khoa học của cán bộ, giảng viên, học viên.
4

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Phương pháp thống kê toán học: Bằng cách ứng dụng công nghệ thông
tin, sử dụng phần mềm tin học để tổng hợp, phân tích, xử lý các dữ liệu, thơng
tin đƣợc điều tra thu thập một cách nhanh chóng, chính xác.
9. Những đóng góp của đề tài
- Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần làm phong phú thêm cơ sở lý
luận và thực tiễn về Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ở trƣờng Cao đẳng.
- Luận văn nêu ra thực trạng trong công tác Quản lý hoạt động nghiên cứu
khoa học ở trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I.
- Đề xuất các biện pháp Quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ở trƣờng
Cao đẳng góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa học của
Trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I.
- Kết quả nghiên cứu của đề tài giúp cho các cấp quản lý có cơ sở để thực
hiện việc quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học ở các trƣờng Cơng an nhân
dân nói chung và trƣờng Cao đẳng An ninh nhân dân I nói riêng.
10. Cấu trúc luận văn
Luận văn là kết quả quá trình nghiên cứu của tác giả và đƣợc trình bày
trong 3 chƣơng:
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA
HỌC Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG

Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA
HỌC Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG AN NINH NHÂN DÂN I

Chƣơng 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG AN NINH NHÂN DÂN I

5

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


CHƢƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Ở TRƢỜNG CAO ĐẲNG

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Tổng kết từ thành tựu nghiên cứu của khoa học giáo dục cho thấy quản lý
giáo dục là nhân tố then chốt bảo đảm cho sự thành công của các hoạt động
GD&ĐT, trong đó có hoạt động NCKH. Nội dung này có vị trí quan trọng, đƣợc
các chun gia, các nhà nghiên cứu, các nhà khoa học trong và ngoài nƣớc rất
quan tâm.
Trên thế giới, vấn đề NCKH đƣợc các chính phủ, các nhà khoa học đặc
biệt coi trọng. Bởi lẽ đó, họ vơ cùng chú trọng đến việc nâng cao chất lƣợng đào
tạo các chuyên gia, cán bộ khoa học đáp ứng yêu cầu giáo dục và đào tạo ngày
càng phát triển, phù hợp với nền sản xuất và khoa học hiện đại. Do vậy, có nhiều
nhà khoa học trên thế giới đã dành nhiều tâm huyết để nghiên cứu về vấn đề này
và cho ra đời những cơng trình nghiên cứu vơ cùng q giá cho nhân loại.
Năm 1990, tác giả Gary Anderson (Hoa Kỳ) đã biên soạn tài liệu “Các
nguyên tắc cơ bản của NCKH giáo dục”. Trong đó, nội dung tài liệu chỉ rõ các
nguyên tắc cơ bản và hƣớng dẫn cho ngƣời nghiên cứu các bƣớc từ xây dựng kế
hoạch đến phƣơng pháp, cũng nhƣ công cụ, kỹ thuật cần thiết khi nghiên cứu.
[55]
Năm 1993, tác giả K.Bexle, E.deisen, Xlasinxki biên soạn “Quản lý cơng
tác NCKH”, trong đó, nội dung giáo trình phản ánh những vấn đề lý luận về
quản lý xã hội chủ nghĩa của thời kỳ Liên Xô (cũ) cùng với hệ thống các nƣớc
xã hội chủ nghĩa đang phát triển. Tài liệu nghiên cứu này đƣợc Nguyễn Văn Lân

dịch từ bản tiếng Nga, Nguyễn Xuân Khoa hiệu đính, bản viết tay. Trong giai
đoạn hiện nay, dù tài liệu nghiên cứu này có những điểm chƣa phù hợp nhƣng
một số vấn đề liên quan đến lý luận vẫn còn giá trị; nhƣ các tác giả đã đề cao vị
trí, vai trị của NCKH trong sự phát triển xã hội và chỉ ra những điểm đặc thù
của công tác quản lý hoạt động NCKH so với các lĩnh vực khác, trong đó có
việc xây dựng các chính sách ƣu tiên về chế độ đãi ngộ và điều kiện làm việc
6

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


nhằm động viên các nhà khoa học toàn tâm toàn ý cho nghiên cứu khoa học.
[56]
Ở Hoa Kỳ, Cuốn “Foundations of American higher education”của một
nhóm tác giả đã đi sâu nghiên cứu về nền giáo dục đại học, trong đó có việc tổ
chức NCKH ở các trƣờng đại học tại quốc gia này. Tại quốc gia có nền giáo dục
phát triển bậc nhất thế giới, việc tổ chức NCKH của họ đƣợc quản lý một cách
bài bản, chặt chẽ và hiệu quả. Quan niệm về nghiên cứu tại các trƣờng đại học ở
Hoa Kỳ là một hình thức học tập tích cực theo hƣớng ứng dụng thực tiễn, phát
triển tƣ duy phê phán và kỹ năng giải quyết vấn đề; hoạt động nghiên cứu giúp
củng cố kỹ năng làm việc theo nhóm và xây dựng kỹ năng giao tiếp trong đội
ngũ giảng viên, học viên. Cùng với đó, NCKH cịn phát huy hiệu quả trong việc
làm phong phú nội dung dạy học, tạo ra bối cảnh cho nội dung dạy học, làm cho
nó trở nên có ý nghĩa và phù hợp hơn.
Chƣơng I, điều 10 của Luật giáo dục Cao đẳng nƣớc Cộng hồ nhân dân
Trung hoa có ghi: “Nhà nƣớc bảo đảm quyền tự do NCKH, sáng tác văn học
nghệ thuật và các hoạt động văn hoá khác trong các trƣờng cao đẳng theo đúng
luật...”, trong đó chú trọng đến quyền và nghĩa vụ NCKH của cán bộ, giảng viên
và học viên, coi đây là một biện pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo.
Nhờ có các cơng trình nghiên cứu vơ cùng quan trọng, hữu ích của các

nhà khoa học đi trƣớc, tác giả mới có tiền đề xây dựng cơ sở lý luận cho việc
nghiên cứu đề tài này.
Ở Việt Nam, trong những năm qua, Bộ GD&ĐT đã ban hành hàng loạt
các quy định, quy chế về NCKH và đƣợc các trƣờng đại học, cao đẳng trên cả
nƣớc cụ thể hố thực hiện. Bên cạnh đó có nhiều cơng trình NCKH đã chú trọng
nghiên cứu cơng tác NCKH của cán bộ, giảng viên, học viên ở các khía cạnh
khác nhau.
Năm 1992, tác giả Đặng Vũ Hoạt và Hà Thị Đức đã đƣa ra những khái
niệm chung về phƣơng pháp luận khoa học giáo dục, trong đó có đề cập đến
những nguyên tắc phƣơng pháp luận, những giai đoạn nghiên cứu một đề tài

7

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


khoa học và những kỹ năng cần thiết về NCKH trong Giáo trình “Phƣơng pháp
luận và các phƣơng pháp nghiên cứu khoa học giáo dục”.
Cơng trình “Phƣơng pháp luận nghiên cứu khoa học” của tác giả Vũ Cao
Đàm đã chỉ ra cấu trúc cơ bản của một cơng trình NCKH. Các vấn đề khoa học
trong cơng trình nghiên cứu này đƣợc trình bày theo một mối liên hệ lơgic với ý
tƣởng khoa học. Đối với những ngƣời đã và đang bƣớc vào con đƣờng NCKH
thì cơng trình nghiên cứu này là một cẩm nang vơ cùng q báu bởi nó có những
hƣớng dẫn rất cụ thể. Đây thực sự là những kiến thức lý luận quan trọng giúp
cho cá nhân, tập thể tham gia nghiên cứu có thể tiến hành các cơng trình nghiên
cứu khoa học của mình đạt đƣợc chất lƣợng và hiệu quả cao.[19]
Trong giáo trình “Phƣơng pháp luận nghiên cứu khoa học” của tác giả
Phạm Viết Vƣợng đã tổng quát vấn đề chung nhất về khoa học và NCKH; lý
thuyết và phƣơng pháp NCKH. Hoạt động NCKH là nội dung cơ bản của giáo
trình, trong đó có quản lý tiềm lực khoa học, tổ chức triển khai các đề tài

NCKH, khảo sát, đánh giá cơng trình nghiên cứu và công bố kết quả NCKH.
[50]
Cuốn “Khoa học quản lý giáo dục - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn”
của tác giả Trần Kiểm đã trình bày một cách khái quát về khoa học quản lý giáo
dục. Cơng trình nghiên cứu của tác giả đã đề cập đến công tác quản lý các hoạt
động nghiên cứu về khoa học quản lý giáo dục, dự báo xu thế và quản lý giáo
dục trên thế giới và trong nƣớc đồng thời chỉ ra những thách thức và thời cơ đối
với quản lý giáo dục nói chung, quản lý hoạt động NCKH trong nhà trƣờng nói
riêng. [31]
Luận văn thạc sĩ Quản lý giáo dục “Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng
hoạt động NCKH ở Trƣờng Đại học Văn hoá Thành phố Hồ Chí Minh” của tác
giả Trần Hồ Thảo là cơng trình nghiên cứu khẳng định vai trị, tầm quan trọng
của hoạt động NCKH đối với giáo dục đại học. Bên cạnh đó, luận văn cũng chỉ
rõ sự cần thiết phải tăng cƣờng công tác quản lý nhằm nâng cao chất lƣợng hoạt
động này trong quá trình đổi mới giáo dục đại học hiện nay. Qua đó, nhằm nâng

8

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


cao chất lƣợng hoạt động NCKH của Trƣờng Đại học Văn hố thành phố Hồ
Chí Minh, tác giả đã đề xuất một số giải pháp có tính khả thi.[50]
Luận văn thạc sĩ Giáo dục học: “Quản lý hoạt động giảng dạy và NCKH
của giảng viên trƣờng Đại học sƣ phạm kĩ thuật thành phố Hồ Chí Minh”, năm
2007 của tác giả Nguyễn Thị Thanh Nga đã đã tập trung nghiên cứu, khảo sát,
đánh giá công tác quản lý của cán bộ quản lý đối với hoạt động giảng dạy và
NCKH của giảng viên trƣờng Đại học sƣ phạm kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh
trong. Trên cơ sở nghiên cứu, tác giả đã đƣa ra những giải pháp quản lý hoạt
động chuyên môn của giảng viên, đáp ứng yêu cầu phát triển của nhà trƣờng.

Tác giả Nguyễn Đức Hiếu đã tổng quan cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý
hoạt động NCKH , đề ra một số biện pháp quản lý hoạt động NCKH của giảng
viên ở trƣờng Sĩ quan Chính trị trong luận văn thạc sĩ Quản lý giáo dục “Quản lý
hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên, Trƣờng Sĩ quan Chính trị hiện
nay”. Kết quả nghiên cứu đã cung cấp những luận cứ khoa học đáng giá, giúp
cho các cấp lãnh đạo, chỉ huy ở trƣờng Sĩ quan Chính trị tổ chức quản lý hoạt
động NCKH của giảng viên đạt chất lƣợng và hiệu quả.
Năm 2015, tác giả Đỗ Thanh Tùng đã làm rõ đƣợc cơ sở lý luận, thực tiễn
để xây dựng hệ thống biện pháp quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học sƣ
phạm ứng dụng của giáo viên trung học phổ thông, góp phần thúc đẩy và nâng
cao chất lƣợng giảng dạy các mơn văn hóa, từ đó nâng cao chất lƣợng NCKH
trong các trƣờng trung học phổ thông thành phố Lào Cai trong luận văn thạc sĩ
Quản lý giáo dục “Quản lý hoạt động NCKH sƣ phạm ứng dụng của giáo viên
trung học phổ thông thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai”.
Năm 2015, tác giả Nguyễn Nhƣ Duẩn đã chỉ ra cơ sở lý luận, thực tiễn,
xây dựng hệ thống biện pháp quản lý hoạt động NCKH của sinh viên, tạo tiền đề
thúc đẩy và nâng cao chất lƣợng giáo dục và đào tạo trong nhà trƣờng trong luận
văn “Quản lý hoạt động NCKH của sinh viên Trƣờng Đại học khoa học tự nhiên
- Đại học Quốc gia Hà Nội”.
Vấn đề liên quan đến hoạt động NCKH và quản lý hoạt động NCKH đƣợc
rất nhiều tác giả quan tâm và tiếp cận ở góc độ khác nhau. Trong tạp chí Khoa
9

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


học và Giáo dục An ninh đã công bố kết quả nghiên cứu của khá nhiều tác giả
nhƣ: Bài viết “Đổi mới tổ chức và hoạt động công tác NCKH lịch sử Cơng an
nhân dân trong tình hình mới” của tác giả Nguyễn Bình Ban, bài viết “Một số
vấn đề về chế độ, chính sách đối với đội ngũ cán bộ làm công tác khoa học

Công tác khoa học Công an hiện nay” của tác giả Nguyễn Quang Chữ. “Đổi
mới cơng tác lƣu trữ góp phần nâng cao hiệu quả nghiên cứu khoa học ở Học
viện An ninh nhân dân” của tác giả Nguyễn Hữu Hịa..
Hầu hết các cơng trình nghiên cứu khoa học của các tác giả đều đề cập
đến vấn đề NCKH của giảng viên và sinh viên ở các góc độ và khía cạnh khác
nhau. Tuy nhiên, một vấn đề theo tác giả nhận thấy có vai trị vơ cùng quan
trọng là quản lý hoạt động NCKH trong hệ thống cao đẳng còn đang bỏ ngỏ, cần
phải tiếp tục đƣợc nghiên cứu, phát triển và hoàn thiện. Kế thừa và phát huy
những thành quả nghiên cứu của các tác giả đi trƣớc, tác giả tiếp tục đi sâu tìm
hiểu thực trạng quản lý hoạt động NCKH để tìm ra những biện pháp phù hợp
nhằm quản lý tốt hoạt động NCKH, qua đó góp phần nâng cao chất lƣợng giáo
dục và đào tạo ở trƣờng Cao đẳng an ninh nhân dân I, Bộ Công an.
1.2. Các khái niệm cơ bản
1.2.1. Khoa học
Thuật ngữ “khoa học” đƣợc hiểu theo nhiều góc độ và mức độ nhận thức
khác nhau tùy theo mục đích nghiên cứu và cách tiếp cận.
- Nếu quan niệm rằng khoa học là hệ thống kiến thức, tri thức của con
ngƣời về thế giới mà họ đã tìm kiếm, phát hiện và tích lũy đƣợc trong lịch sử
phát triển của xã hội thì khoa học là “...tồn bộ hệ thống kiến thức mà nhân loại
đã tích luỹ được về những quy luật trong sự phát triển của tự nhiên, của xã hội
và tư duy, về những biện pháp tác động có kế hoạch đến thế giới xung quanh,
đến sự nhận thức và làm biến đổi thế giới đó nhằm phục vụ lợi ích của con
người”. [44]
Đại bách khoa tồn thƣ Liên Xơ (trang 241, quyển XIX) có viết: “ Khoa
học là hệ thống tri thức về tự nhiên, về xã hội và tư duy, về những quy luật phát

10

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

triển khách quan của tự nhiên, xã hội và tư duy, hệ thống tri thức này được hình
thành trong lịch sử và không ngừng phát triển trên cơ sở thực tiễn xã hội.”
Tiếp cận theo quan niệm này thì khoa học là một sản phẩm hoạt động của
con ngƣời và do con ngƣời tích lũy đƣợc.
- Nếu quan niệm khoa học là một q trình nhận thức tìm tịi, phát hiện
các qui luật của sự vật, hiện tƣợng và vận dụng các qui luật đó để sáng tạo ra các
giải pháp tác động vào thế giới phục vụ lợi ích của con ngƣời.
- Dƣới góc độ triết học, khoa học đƣợc hiểu nhƣ một phạm trù triết học là
một hình thái ý thức xã hội, một bộ phận hợp thành của ý thức xã hội.
Theo tiếp cận của tác giả Phạm Viết Vƣợng thì khoa học là một hình thái
ý thức xã hội phản ánh hiện thực khách quan, tạo ra hệ thống chân lý về thế giới,
đƣợc diễn đạt bằng các khái niệm, phạm trù trìu tƣợng, những nguyên lý khái
quát, những giả thuyết, học thuyết… Thế giới đƣợc khoa học phản ánh bằng các
phƣơng thức và công cụ đặc biệt, khoa học khơng những hƣớng vào giải thích
thế giới mà còn nhằm cải tạo thế giới. [52]
Theo tác giả Lƣu Xuân Mới, định nghĩa khoa học là những tri thức đƣợc
hệ thống, khái quát hoá từ thực tiễn và đƣợc thực tiễn kiểm nghiệm. Khoa học
phản ánh dƣới dạng lơgic và trìu tƣợng. Nó khái qt những cấu trúc, thuộc tính,
những mối liên hệ bản chất của những quy luật tự nhiên, xã hội và tƣ duy. Bên
cạnh đó, khoa học cịn bao gồm hệ thống tri thức về những biện pháp tác động
có kế hoạch đến thế giới xung quanh, đến sự nhận thức và làm biến đổi thế giới
đó phục vụ cho lợi ích con ngƣời, xã hội.
Quá trình nghiên cứu nhằm khám phá ra những kiến thức mới, học thuyết
mới, …tự nhiên và xã hội đƣợc gọi là khoa học. Đó là một hệ thống tri thức về
qui luật vận động của vật chất và những qui luật của tự nhiên, xã hội. Việc vận
dụng các quy luật giúp tạo ra giải pháp tác động vào thế giới phục vụ lợi ích của
con ngƣời là một q trình nhận thức tìm tịi, phát hiện các quy luật của sự vật,
hiện tƣợng. Vì vậy, khoa học vừa là một dạng sản phẩm hoạt động của con
ngƣời, vừa là một phƣơng thức sản sinh ra tri thức và nhận thức một cách đặc

biệt có tính chất hệ thống.
11

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


1.2.2. Hoạt động nghiên cứu khoa học
Nghiên cứu là hoạt động tìm kiếm, xem xét, tìm hiểu kỹ lƣỡng, điều tra để
nắm vững và làm rõ vấn đề trƣớc khi đƣa ra kết luận. Với quan niệm nhƣ vậy,
NCKH là lĩnh vực lao động nhằm phát hiện ra những cái mới về bản chất sự vật,
về thế giới tự nhiên và xã hội, để sáng tạo phƣơng pháp và phƣơng tiện kỹ thuật
mới cao hơn, giá trị hơn và tạo ra tri thức mới về tự nhiên, xã hội và tƣ duy. Đó
là cả một q trình mà các nhà khoa học sử dụng tri thức, năng lực, trình độ và
kinh nghiệm của mình, cùng với sự hỗ trợ của trang bị thực nghiệm, thí nghiệm
để nghiên cứu tạo ra hệ thống tri thức mới phục vụ cho nhu cầu tồn tại và phát
triển của con ngƣời, xã hội.
NCKH là q trình tìm kiếm, khám phá những thuộc tính bản chất của sự
vật, hiện tƣợng trong thế giới khách quan nhằm phát triển nhận thức khoa học về
thế giới. Hoạt động NCKH là hoạt động sáng tạo, sản phẩm của hoạt động
NCKH tạo ra là những tri thức mới, kinh nghiệm mới, phƣơng pháp mới. Chính
vì vậy, NCKH đƣợc coi là một dạng hoạt động đặc biệt của con ngƣời. Quá trình
NCKH diễn ra phức tạp, xuất hiện những giả thuyết, những ý tƣởng, những xu
hƣớng, dự báo khác nhau, thậm chí trái ngƣợc nhau, địi hỏi phải giải quyết
những mâu thuẫn để tìm tịi, phát hiện ra ngun lý, quy luật mới cho nhân loại..
Việc giải quyết những mâu thuẫn đó để phát hiện những tri thức mới, khám phá
những nguyên lý, quy luật, con đƣờng mới của sự phát triển là kết quả của
NCKH. Kết quả của NCKH phụ thuộc vào việc cơng trình nghiên cứu đó có tìm
ra tri thức mới phù hợp với sự phát triển của hiện thực, đem lại lợi ích cho con
ngƣời và xã hội hay khơng.
Trong giáo dục, NCKH góp phần xây dựng hệ thống lý luận của khoa học

giáo dục và đào tạo, làm cơ sở cho việc hoạch định các chính sách giáo dục hiệu
quả, chất lƣợng.
Theo quan điểm của tác giả Phạm Viết Vƣợng thì NCKH là hoạt động
nhận thức thế giới khách quan, phát hiện những qui luật của thế giới, là quá trình
sáng tạo, phát hiện chân lý, do đội ngũ các nhà khoa học thực hiện, nhằm vận
dụng những hiểu biết ấy vào cuộc sống [52].
12

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


NCKH là q trình khám phá những thuộc tính bản chất của sự vật, hiện
tƣợng; là hoạt động tạo ra sản phẩm mới dƣới dạng tri thức mới có giá trị về
nhận thức hoặc phƣơng pháp. Nói cách khác, đó là q trình tìm tịi, khám phá
bản chất các sự vật (tự nhiên, xã hội, con ngƣời), phát hiện những quy luật vận
động vốn có của sự vật, hiện tƣợng trong tự nhiên và xã hội nhằm phát triển
nhận thức khoa học về thế giới nhằm thoả mãn nhu cầu nhận thức, đồng thời
sáng tạo các giải pháp tác động trở lại sự vật, biến đổi sự vật theo mục đích sử
dụng.
Qua nghiên cứu thể hiện tất cả các quan điểm trên đều thống nhất xem
NCKH là quá trình tìm kiếm, sáng tạo, làm rõ những điều mà nhân loại chƣa
hiểu hết về bản chất, quy luật, cơ chế, phƣơng pháp, quy trình, phƣơng thức tồn
tại và phát triển của các hiện tƣợng tự nhiên, xã hội và tƣ duy.
Nhƣ vậy, từ những vấn đề trên, có thể quan niệm: Nghiên cứu khoa học là
một họat động tìm kiếm, xem xét, điều tra, hoặc thử nghiệm. Từ các thí nghiệm
NCKH, trên cơ sở những số liệu, tài liệu, kiến thức,… đạt đƣợc để khám phá ra
những cái mới về bản chất sự vật, về thế giới tự nhiên và xã hội. Qua đó, sáng
tạo phƣơng pháp và phƣơng tiện kỹ thuật mới cao hơn, giá trị hơn phục vụ con
ngƣời, xã hội.
Bản chất của NCKH là hoạt động tìm kiếm, nghiên cứu, sáng tạo của các

nhà khoa học nhằm nhận thức thế giới tự nhiên và xã hội, tạo ra hệ thống tri thức
để sử dụng vào cải tạo thế giới.
Chủ thể của NCKH vừa là cá nhân, vừa là tập thể các nhà khoa học. Đó là
một đội ngũ các nhà khoa học đƣợc đào tạo cơ bản, có đầy đủ khả năng và phẩm
chất để tham gia nghiên cứu sáng tạo. Trong NCKH, cơng trình nghiên cứu
thành cơng hay thất bại phụ thuộc rất lớn vào năng lực, phẩm chất, tài năng sáng
tạo và sự phối hợp của cá nhân và tập thể nhà khoa học. Trong đó, các cá nhân
là nhân tố khởi điểm đột phá, là ngƣời đề xuất ý tƣởng sáng tạo khoa học và thu
hút những ngƣời khác tham gia nghiên cứu. Vai trò của tập thể các nhà khoa học
là những ngƣời tham gia góp ý, phản biện, thẩm định và hợp tác nghiên cứu theo

13

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


ý tƣởng đề xuất của cá nhân, giúp cơng trình nghiên cứu đƣợc tiếp cận theo
nhiều hƣớng, khách quan hơn.
Khách thể của NCKH là các sự vật, hiện tƣợng của tự nhiên, xã hội và tƣ
duy mà các nhà khoa học nghiên cứu để khám phá, sáng tạo ra tri thức khoa học.
Tri thức khoa học là đối tƣợng của NCKH. Tri thức khoa học và tri thức
thông thƣờng là hai phạm trù khác nhau. Tri thức thông thƣờng là những tri thức
mà “Bằng các giác quan, con ngƣời tri giác, cảm nhận về bản thân, về thế giới
và xã hội xung quanh, từ đó có những kinh nghiệm sống, những hiểu biết về mọi
mặt”. Điều đó có nghĩa là, tri thức thông thƣờng đƣợc phản ánh trong cuộc sống
hàng ngày, thể hiện qua việc ngƣời với ngƣời sử dụng, trao đổi thông tin với
nhau, truyền đạt lại cho nhau, chúng dần đƣợc hoàn thiện. Tri thức khoa học là
“... kết quả của q trình nhận thức có mục đích, có kế họach, có phƣơng pháp
và phƣơng tiện đặc biệt, do đội ngũ các nhà khoa học thực hiện”. Tri thức khoa
học và tri thức thơng thƣờng, mặc dù có những điểm khác nhau nhƣng lại có

mối quan hệ mật thiết với nhau.
Trong NCKH, mục đích chính là tìm kiếm, xem xét, khám phá ra bản chất
và các qui luật vận động của thế giới khách quan đồng thời qua đó tạo ra thơng
tin mới nhằm ứng dụng vào sản xuất vật chất hay tạo ra các giá trị tinh thần để
thoả mãn nhu cầu cuộc sống của con ngƣời và xã hội.
Phƣơng pháp nghiên cứu khoa học là phƣơng pháp nhận thức thế giới
bao gồm những quan điểm tiếp cận, những quy trình, các tao tác cụ thể tác động
vào đối tƣợng để làm bộc lộ bản chất của đối tƣợng. Bên cạnh đó, nghiên cứu
khoa học cịn phải sử dụng những cơng cụ đặc biên có tiêu chuẩn kỹ thuật khắt
khe trong định tính và định lƣợng để thí nghiệm, thực nghiệm… đo lƣờng và
kiểm định sản phẩm sáng tạo.
Sản phẩm và giá trị của NCKH là hệ thống thông tin mới về thế giới và về
những giải pháp cải tạo thế giới, đƣợc đánh giá bởi cái mới của những tri thức
đƣợc khái quát và những giải pháp thực tiễn đƣợc đề xuất. Hệ thống thông tin đó
cần đảm bảo tính khách quan, độ tin cậy. Thơng tin cần có tính ứng dụng thực tế
nhằm đáp ứng với nhu cầu của thực tiễn khoa học.
14

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Trong NCKH, hoạt động đƣợc cho là phƣơng thức tồn tại của con ngƣời.
Đó là sự tác động một cách tích cực giữa con ngƣời với hiện thực nhằm thiết lập
mối quan hệ giữa con ngƣời với thế giới khách quan. Mục đích là tạo ra sản
phẩm thiết thực cả về phía thế giới và con ngƣời. Hoạt động là phƣơng thức tồn
tại của con ngƣời, phƣơng thức tồn tại của mọi sự vật, hiện tƣợng, quy định tồn
tại của sự vật, hiện tƣợng đó. Điều đó có nghĩa là khi hoạt động nào thay đổi thì
đồng nghĩa với phƣơng thức tƣơng ứng cũng thay đổi.
Hoạt động NCKH là một nội dung của hoạt động KH&CN. Đó là tổ hợp
những nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng, tổ chức triển khai thực hiện

để đạt mục tiêu của khoa học.
Để nâng cao chất lƣợng đào tạo trong trƣờng đại học, cao đẳng, hoạt động
NCKH là hoạt động cơ bản, đóng vai trị chủ đạo. Cùng với xu thế hội nhập và
phát triển, hƣớng đến đào tạo nguồn nhân lực NCKH chất lƣợng cao, hoạt động
này đang đƣợc quan tâm và đổi mới theo hƣớng gắn lý thuyết với thực tiễn
nhằm đáp ứng mục tiêu: xây dựng nền khoa học tiên tiến, hiện đại để phát triển
lực lƣợng sản xuất, nâng cao trình độ quản lý; đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, nâng cao chất
lƣợng cuộc sống con ngƣời… Chú trọng phát huy năng lực nội sinh về khoa học,
tiếp thu có chọn lọc các thành tựu KH&CN thế giới sao cho phù hợp điều kiện,
hoàn cảnh thực tế của đất nƣớc. Phát huy tiềm năng nghiên cứu ứng dụng, đƣa
thành quả nghiên cứu vào thực tiễn cuộc sống góp phần đẩy nhanh tiến trình
cơng nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nƣớc, nâng cao đời sống xã hội.
1.2.3. Hoạt động nghiên cứu khoa học ở trường cao đẳng
Trong các trƣờng đại học, cao đẳng hoạt động nghiên cứu khoa học luôn
song hành với hoạt động đào tạo. Hai hoạt động này có mối quan hệ tƣơng tác
và gắn bó hữu cơ với nhau. Tại các trƣờng Đại học, Cao đẳng trên thế giới nói
chung và các trƣờng đại học, cao đẳng ở Việt Nam nói riêng, NCKH đƣợc coi là
một trong những chƣơng trình cơng tác trọng điểm của nhà trƣờng. Thông qua
NCKH, chuyên môn, trình độ giảng dạy của giảng viên đƣợc nâng cao, học viên
nhanh chóng tiếp cận và làm quen với việc tổ chức thực hiện các đề tài khoa học
15

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


để phát triển tƣ duy, kỹ năng khoa học, có cơ hội đƣợc vận dụng các kiến thức
đƣợc trang bị để giải quyết các vấn đề cụ thể đặt ra từ khoa học và thực tiễn.
Trong môi trƣờng giáo dục, hoạt động NCKH là con đƣờng hiệu quả nhất
giúp đội ngũ giảng viên nâng cao trình độ chun mơn và khả năng sƣ phạm của

mình, giúp học viên tiếp cận một cách nhanh nhất với vấn đề nghiên cứu. Qua
hoạt động NCKH, các kết quả NCKH ứng dụng vào thực tiễn, vào giảng dạy,
học tập sẽ có hiệu quả và chất lƣợng cao. Bởi vì khi tham gia NCKH, giảng viên
và học viên nói chung là ngƣời tham gia nghiên cứu sẽ phải tuân thủ chặt chẽ
các nguyên tắc phƣơng pháp luận, phải tìm tịi, phân tích các phƣơng pháp khoa
học để giải quyết các vấn đề. Thơng qua đó, ngƣời tham gia nghiên cứu sẽ đƣợc
củng cố và phát huy những kiến thức, phát triển các kỹ năng đã đƣợc tích luỹ để
phục vụ hoạt động nghiên cứu. Bởi lẽ đó hoạt động dạy – học và NCKH của
giảng viên, học viên sẽ ngày càng hoàn thiện, hỗ trợ bổ sung cho nhau, là con
đƣờng giúp giảng viên, học viên rèn luyện các kỹ năng tìm kiếm phân tích, tổng
hợ, khái quát hóa những sự kiện khoa học và nâng cao nhận thức, phát triển tƣ
duy.
Hoạt động NCKH ở các trƣờng đại học, cao đẳng tại Việt Nam nằm trong
hệ thống quản lý giáo dục của Đảng và Nhà nƣớc. Việc tổ chức thực hiện
NCKH của các trƣờng phải tuân thủ các chủ trƣơng, chính sách, pháp luật, nghị
quyết của Đảng và Nhà nƣớc. Tuy nhiên, tùy theo yêu cầu của ngành đào tạo ở
từng trƣờng mà các trƣờng mà có trách nhiệm đào tạo nguồn nhân lực cho phù
hợp cũng nhƣ đầu tƣ NCKH phục vụ sự nghiệp xây dựng và phát triển của
ngành. Mỗi trƣờng cao đẳng có một sứ mệnh đào tạo khác nhau. Phụ thuộc vào
từng giai đoạn, từng thời kỳ, nhiệm vụ của mình mà các trƣờng cao đẳng xây
dựng phƣơng hƣớng, chiến lƣợc đào tạo cho phù hợp.
Ngày nay, khi yêu cầu chất lƣợng giáo dục, đào tạo ngày càng cao thì chất
lƣợng hoạt động NCKH ở các trƣờng cao đẳng trở thành một tiêu chí đánh giá
khơng thể thiếu trong bộ đánh giá tiêu chuẩn. Đó là thƣớc đo trong việc đảm
bảo, nâng cao chất lƣợng đào tạo của nhà trƣờng. Vì lẽ đó, đối với bậc đại học,

16

LUAN VAN CHAT LUONG download : add