BỘ TÀI LIỆU KHOA HỌC THỰC NGHIỆM DÀNH CHO CÂU LẠC BỘ KHOA HỌC

BỘ TÀI LIỆU
KHOA HỌC THỰC NGHIỆM
DÀNH CHO CÂU LẠC BỘ KHOA HỌC
Lưu hành nội bộ
Năm học 2019-2020



L I GI I THIỆU
Khoa h
n nh
c và truy n c m h
h c sinh hi
th gi i xung quanh. Vi
i khoa h c s góp ph n giúp cho h c sinh phát tri
và b n thân t
c hành khoa h
c l p và t
hi u bi
a h c sinh v khoa h
n s giúp
h c sinh càng ch
ng quy
c trong cu c s ng c
phát tri n c a Vi
thu c r t l n vào s
i m i và phát tri n c a khoa h c
và công ngh
c sinh là ngu n l c k c
c
s

c khuy
ti p c n s
ng xuyên v i
khoa h c.
t trong b i c

Nghiên c
ih
Bayer Vi t Nam xây

S

i h p cùng
án Khoa h

c sinh c p Ti u h c.

Trong khuôn kh c
cs
nhà khoa h
ng viên t
ih
ng b tài li u khoa h c th
c giáo viên tham kh
t ch c các bu i sinh ho t c
Khoa h
D án chân thành c

a nhóm các
i s k t n i khoa h c

giáo viên. B tài li u này s
c b khoa h
án

c c a nhóm phát tri n b tài li

-

Ti

n Th

ih

-

Ti

n Th

i h c Nông Lâm TP

-

Ti

-

Ti

-

Th c s Nguy

Nghiên c

ih

i h c Y khoa Ph m Ng c Th
Nghiên c

TP
ih

nh vi n T

-

-

p Th c Ph m TP

Vi n Khoa h c Lâm nghi p Nam B

-

-

m có:

Lê Ng

Nghiên c

ih

i h c Khoa h c T nhiên TP
i s k t n i khoa h c c

-

i s k t n i khoa h c c

B tài li u ch s
ng n i b trong khuôn kh
ch c có nhu c u tìm hi
ng vui lịng liên h
Email: –

n tho i:

án “Khoa h
Nghiên c
3

3

ih
3 3

MỤC LỤC

GI I THIỆU T NG QUAN
1.
c b khoa h c .................................................................................................
2. B c c g i ý c a m t bu i sinh ho t câu l c b khoa h c .....................................................
3.
ng qui trình nghiên c u khoa h
n h c sinh làm th c nghi m ..... 3
CH Đ KHOA HỌC Đ NG V T
1. Vì sao g u B c c c có th
2.
c khi n gà con th b
3. Vì sao v t có th n i lên trên m
4. Vì sao cá có th ngoi lên l n xu

c l nh mà không b
............................
..............................................................................
................................................................................
............................................................... 12

CH Đ KHOA HỌC CÂY TR NG
5.

............................................................................................. 14
Vì sao lá cây bi
....................................................................................................
7.

n chuy n ch
.................................................................... 18
8.
ng qua b ph
.......................................................
9.
mi ng táo c t ra không b s
................................................................. 22
CH Đ KHOA HỌC C N NG

I

T i sao cơng an có th tìm ki m nghi ph m b ng cách thu th
..................... 24
11.
chuy n hóa th
.............................................................................
12. Vì sao chúng ta ph
................................................................... 28
13. Lá ph i ho
........................................................................................... 3
14. Vì sao chúng ta nên r a tay b ng xà p
......................................................................... 32


T NG QUAN V CÂU LẠC B KHOA HỌC
VÀ B TÀI LIỆU KHOA HỌC THỰC NGHIỆM
1. MƠ HÌNH CÂU LẠC B KHOA HỌC
1.1 Mục tiêu
1.

ng khuy
h c sinh th c hành khoa h
ng xuyên
v các s v
ng trong cu c s ng h ng ngày m t cách khoa h c
hình thành cho h c sinh các k
ni
i v i nghiên c u khoa h c.

2.

tìm hi u
n

ng m

ng khuy
im
ng và th c hành
các k
y khoa h
c nh m
ys
ng c a h c
sinh trong khoa h
ph n phát tri n ph m ch
c nghiên c u c a h c
sinh.
1.2 Kết quả

ng đợi h c sinh s đ t được khi tham gia Câu l c bộ khoa h c
KI N TH C:
1.
c sinh hi u khoa h c là tri th
ng ki n th
c ki m ch ng t quá
trình nghiên c
t t các hi
ng trong th c t cu c s ng.
2.
c sinh hi u r ng nghiên c u khoa h c là m t quá trình c a s tìm hi
m
ch
t lu n. Nghiên c u có th thành cơng ho c th t b i.
3.
c sinh c ng c
am hi u c a mình v các s v
ng xoay quanh khoa h c
ng v th c v
i trình bày trong b tài li
r ng ki n th c liên
quan 3 ch
này v i cu c s ng h ng ngày.
K N NG:
1. Nhóm k n ng
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5

K
K
K
K
K

c: 1. 2. Nhóm k n ng ềm:
2.1 K
c nhóm: h
c t p th
l ng nghe và h tr l n nhau khi làm vi c chung.
t câu h i
2.2 K
p: h c sinh t tin trò chuy n hi u qu
ng
m
n chia s ý ki n c a mình v i b
y cô và
suy lu n
2.3 K

i quy t v
: h c sinh bi t tìm hi
v
c khi ch
và th o lu n cùng b
kh c ph c v
.

TH I Đ /NH N TH C:
1.
i v i khoa h
hi n s tò mò v các v
ng trong h c t p và cu c s ng h ng ngày.
2.
3.

c sinh cho r ng nghiên c u khoa h c là công vi c thú v
s ng và s phát tri n c
i.

hi u rõ
n

v t và hi n
t c n thi

i v i cu c


2. BỐ CỤC G I Ý C A M T BU I SINH HOẠT CÂU LẠC B KHOA HỌC

Tìm hi u v
i th c m

Th i gian
t
15 phút

Nội dung
Kh

Hình thức thực
hiện

u gi
Th o lu n nhóm

Gi i thi
t vào ch
t gi thuy t nghiên c u
l i gi n
15 phút

nh gi thuy t

Th o lu n nhóm

và m
nghi m

Ki m ch ng gi thuy

m ki m ch ng gi
thuy t

3

Làm vi c nhóm

quan sát k t qu và
t lu n

15 phút
ng và gi i

Th o lu n nhóm v
k t qu ghi nh n
c thông qua làm
m.

Th o lu n vịng
trịn

Tìm hi u thêm t
r ng v

n u

có

chuy n v

K t lu n
u khoa h c

B ng 1: B c c g i ý m t bu i sinh ho

c b khoa h c

2


3. CÁCH SỬ DỤNG QUI TRÌNH NGHIÊN C U KHOA HỌC ĐỂ H
NGHIỆM
B tài li u bao g m 14 ho
th c v t và khoa h
i ho
h

ng khoa h c th c nghi m

NG D N HỌC SINH LÀM THỰC
3

c: khoa h c

ng v

c

i.

c trình bày

mơ ph ng

c

n c a qui trình nghiên c u khoa

i:

Trình tự thực
hiện

c 1: Tìm
hi u v

c 2: Xác
nh gi thuy t

Mơ tả

Gợi ý cách thực hiện

• Giáo viên gi i thi u cho h c sinh các
b n liên quan t i ch
c a bu i sinh ho t.

• Giáo viên có th
t câu
h i
i m
ho c cho xem
t h c sinh
• Giáo viên s
ng câu h i ch
trong b tài li u
ch

c a bu i
và khuy
l i
sinh ho t.
chú l i t t c các câu tr l i này
Ví d
i n
ạnh nh t
n hế iới
đ c inh
• Ví d : Vì sao g u B c c c có th
i
n nước
v
n
đan
inh
i lạnh
h n
đ n c n
sốn ...V
h
c c
tại a
u B c c c lại c
•
c tiêu c a ph n này là:
th sốn được đ
1.
c sinh n m hi

c b n ch t c a s v
• Giáo viên có th cho h c
hi
c p trong v
;
sinh làm vi c theo nhóm
2. Giáo viên
i cho h c sinh s tị mị và
chu n b tìm hi
cv
tham gia phát bi
l i
ch
và trình bày t i
v v
i
c p.
bu i sinh ho t.
• Gi thi t là câu tr l i gi nh cho câu h i nghiên • Giáo viên vi t lên b ng
c u
n làm sáng t
i này
ho c s
ng th
câu ch
c a m i ho
ng trong b tài li u.
ghi l i b các gi thuy
Gi thuy
c ch

nh
th o lu n v i h c sinh –
h c sinh c
nào
các câu tr l i c a
ki m ch ng.
h
ph n tìm hi u v
i
câu tr l i có th
: Gi thuy t: G u B c C c có bộ n h n
i 1 gi thuy
th
nước
ớ
i chốn ch u được
khi giáo viên s
ng câu
c i ạnh n n ch n c h
i được
n nước
H c inh
c n
h n hi
đ
h i c a ch
h i.
i ạnh.
i
ch n

ếu tố n h n h
nước
c và b
i
u ch u lạnh ố h n.
sung r i th ng nh t m t
gi thuy
làm sáng t v n
• Giáo viên c n gi
c sinh hi u là có
th c m c.
th có nhi u gi thuy t
l i gi
khác

3


nhau
c
ra cho cùng 1 câu h i nghiên c u.
T
trong ph m vi c
• Giáo viên có th s
ng
ch n 1 gi thuy
ki m ch ng.
thêm
v
ng c mơ

ph ng n
minh
•
c tiêu c a ph n này là:
h a cho các y u t có
trong gi thuy t ch n làm
1.
c sinh hi
c gi thuy t là gì;
m.
2.
c sinh có kh
c các gi
thuy t khác nhau cho 1 câu h i nghiên c u;
3.
ng thu n 1 gi thi t
ti
m.

c 3: Làm
t
m
ki m ch ng gi
thuy t

h c • Giáo viên t làm m u cho
c h c sinh quan sát và
ki m ch ng gi thuy t
t câu h i.
quát l

h c sinh hi u rõ
m
a vi
m.
• Giáo viên s p x p 1-2
nhóm h c sinh làm
•
h c sinh n
c
nghi m cùng m t lúc
khi ti
tìm hi u c
h c sinh còn l
th các y u t
i gi thuy t này: “G u
t câu h i.
B c C c có bộ n h n h
nước
ớ
i chốn ch u được c i ạnh n n ch n c
th
i được
n nước i ạnh thì việc làm • Giáo viên chia h c sinh
thí nghiệm là để học sinh tìm hiểu: yếu tố khơng
thành các nhóm nh và
thấm nước và mỡ dày ảnh hưởng như thế nào
ng lo t cùng nhau làm
đến khả năng chịu lạnh.
m.

• T gi thuy
sinh hi u s c

• Giáo viên gi
h c sinh hi u rõ
c • Giáo viên nên khuy n
c n th c hi n cách s
ng c liên
c sinh tham gia
an toàn n u có và khuy n
chu n b m t s v
ng
tham gia c a t t c h c sinh trong q
m
trình chu n b
c hi n.
u có th
i mang
ng.
• V im ts
m
n th c
hi
c ho c thao tác th
ng
n h c sinh th c hi n.
•

c tiêu c a ph n này là:
1.

c sinh hi
cm
a vi
nghi
ki m ch ng gi thuy
n;
2.
c sinh hi u và có kh
phân chia vai
trị
t
m
trong n i b nhóm.

4


c 4:
sát hi n
và gi

ng

• Là các hi
ng h c sinh
các s li u t o ra khi th c hi
•

h

em s ghi l i k t qu

•

c 5: K t
lu n

c hay • G
khuy
m.
mơ t hi
và gi
nh rõ các
ng
n

t câu h i
h c sinh t
ng x y ra
các hi n
c.

c tiêu c a ph n này là:
• Giáo viên s
1.
c sinh nh n bi
c s khác bi
gi
th cho h c
màu s

li
c…
a các y u
sinh v nguyên lý/nguyên
t qua m i l
m;
nhân c a hi
2.
c sinh bi t cách ghi nh n l i các k t qu
x y ra.
m;
c nh n
3.
c sinh hi
c ngun lý/ngun nhân • Ví d : c
như hế n
th i ian
c a hi
ng x y ra;
ch u lạnh c a a
n a
4.
c sinh có kh
n xét và
đ
n ca u
a
th o lu n v các k t qu ghi nh
c qua
các l

m.
đ
c
n ca u
n a n

•
t câu h
• T k t qu t ng h
khuy
h c sinh t
giáo viên th o lu n v i h
t
t lu n cho gi
lu n. K t lu
i chi u v i v i gi thuy t
i gi thuy t hay khác v i gi
thuy t n
c.
thuy
• Giáo viên cho h c sinh
•
ng h
t lu n khác v i gi thuy t
i trong n i b
t ra thì giáo viên c n chia s
nhóm nh r i trình bay
k t lu n c a nhóm mình
h c sinh hi u
ts

n
ng
n k t qu
u
v i các b n khác.
ki
cách pha ch
c k t qu .
• Giáo viên có th chu n b
u tham kh o:
• Giáo viên có th
t thêm câu h i g i m
h c
nh liên quan
sinh hi u v m i liên h th c t gi
nghi m
k t lu n và cho h c sinh
này và trong cu c s
nh ng
nào trong
cu c s
v
.
•

c tiêu c a ph n này là:
1.
c sinh bi t cách h th ng k t qu
nghi m và
t lu n.

2.
c sinh có kh
bày k t qu và
k t lu n
trình bày ho
3.
c sinh c ng c ki n th c khoa h
c gi i thi u b ng cách ki m ch ng th c
t .

5


VÌ SAO G U B C CỰC CĨ THỂ B I T NG
N C LẠNH À KHÔNG B Đ NG B NG?

01

1. Tìm hiểu vấn đề

B c c c là m t trong nh
th
-40o
s

nh nh t trên th
nl

p
ch

cc

ng
t
t

nl
m th

V

cc

t mà

?

2. Đặt giả thuyết
G

cc

pm

ng ch

c

t.

3.Thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết
B. Ngu n ệu và dụng cụ

A. Mục tiêu
Th

m th

ch ng th

ng ch
nh c a
p bao ph
pm .

C. Các bước thực hiện
Bước 1: Mô phỏng
cs pm
Bước 2: Th

m th

1 ch
1b

c;
;

1

1 ng h tính th
tho

t ư ng s ng c a gấu B c cực:
ch

nh gi a tay tr n
tr
c l nh n

B

n
.

b
toàn b

nh c

Thí nghiệm 1: So sánh th i gian ch u
ch
t







tr
t

đ

g ng c

u. H c
nh c a

tl
m 2.

KHOA H

0


Thí nghiệm 2: So sánh th i gian ch u nh gi a tay tr n
g ng n b n t ng g ng c
u b n ng

t

đ

c ng

H

c

g ng

KHOA H

tr

c l nh n
nh c a t

Bước 3:
3

nh c

4. Quan sát hiện tượng và giải thích
Th

nh c

n là ng n nh
nh

lo

t.
ag
pm

g

ng ch

ag
tc

c c c.

5. Kết uận
C
ob
ch
nh t
Mở rộng:
g

ng th

pm

cc c

ng

c l nh.
cc

l pm
Bên c

h p

ag
-40°C.

t tr
ng 10

tt

t

cc
p màng mí m t th

c

t.

Gợi ý thực hiện:
h
h

nh
trong t

p thành 3 ho
c(
t?”

m.

n b 3-5 ch

cho t t c

cho 30 h
m.

l

KHOA H

am

0


T

02

C KHI N GÀ CON TH BẰNG CÁCH NÀO?

1. Tìm hiểu vấn đề
T tc
cv

ng v
n ph

c v ph
lo
l y khí oxy và th
c
V
c khi n th
khí oxy và th

s

ng v t hít vào, oxy

ng v t con phát tri
nn iv im
ng cách nào? Trong v tr

cv n
ng m
.
l y

2. Đặt giả thuyết
V tr ng gà có nh ng l r ng nh li ti khi n cho khơng khí có th
l y khí oxy và th
ng l r ng trên v tr ng.

c. Gà con

3. Thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết

A. Mục tiêu
Ki m ch

kín c

tr ng.

B. Nguyên liệu và dụng cụ





5
tr ng gà (ch n tr ng gà công nghi
1 chén to ho c ly nh
ng v 5
tr
1 chén nh (ch
pv
M ng cà phê và
y.

c ph

/tím

cr

C. Các bước thực hiện

Bước 1:

5 gi t
ng nh

Bước 2:

cr
tr

cr

c.
t mà không t
t.
tr ng ng p hồn

c.
Bước 3: Ngâm tr
t 4-5 ngày
tr
và lịng tr
c ch
t chén riêng. V
mi
y. (Giáo viên có th th c hi
c thí nghi
l ym
có k
h c sinh có th

i sinh ho t .
Bước 4:
ng x
tr ng.

KHOA H

pv
t lên
tr


4. Quan sát hiện tượng và giải thích
L p v trong c
r

tr

t hi n nhi
ch ng t ch
tr
y v tr ng khơng kín
hồn tồn, mà có nhi
r ng nh giúp các ch
n t ngoài vào trong.
KHOA H

5. Kết luận
V tr ng gà có nh ng l r ng nh li ti m
s

th

y, nh ng l này cho

y gà c
c khi n v n th
r ng trên v tr ng.

Mở rộng:
i v tr ng gà có kho
c các phân t
tr ng s ng m t chút.
i v i gà mà t t c
c
ng l nh li ti n m trên v tr ng.
Câu hỏi mở rộng:
1. T
tr
2. T
c tr ng có n

it

ng, l y khí oxy và
nh . Các l này có th cho
cl in

ts

c khi n

th y m

lõm?
c ánh n n s

c n soi tr

t

Gợi ý thực hiện:
N

thí nghi m càng rõ.

Giáo viên có th
p thành 3 nhóm (m
, vi t tên t ng h c sinh trên tr
tr
3
3
c
ng.
mm
ho

h c sinh M i h c sinh
ng gà
c và cho h c sinh ngâm
-5 ngày h c sinh t

tr ng
-rTffkg

it

?

KHOA H


VÌ SAO V T CĨ THỂ N I TRÊN M T N

03

C?

1. Tìm hiểu vấn đề
Lồi v
r
nm
V

i tho i mái trên m
c bi t t
r

p
pm

i cr

nm t
i tho i mái trên m

các

p

t. C
n ph
khác.

n kh

t có

v t có th n i

. Đặt giả thuyết

Ram t
vtn

nm

cho
trên m

c.

3.Thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết

A. Mục tiêu

B. Nguyên liệu và dụng cụ

Ki m ch

am

c
c và n i trên m t

c.


 2 mi
 1 ch

n
c

C. Các bước thực hiện
Bước 1:

n b hai mi

t mi
m

Bước 2: Th hai mi

KHOA H


4. Quan sát hiện tượng và giải thích

i th

n
n n i trên m

c.

t ch

nm
óc

t.
c mi
c ph

c th m
và n i trên m

c.

5. Kết luận

V t khi r

trên m

cb
c. K t h p v
c.

nm
p m bao ph

ph
th

pm
t

Mở rộng:

t có th n i
v t có th
i

pm
n

i v t. D
t th
t.

Câu hỏi mở rộng:
V t con m i n

k

tr

có th n i trên m

KHOA H

c


04

VÌ SAO CÁ CĨ THỂ NGOI LÊN L N
XUỐNG N C D DÀNG?

1. Tìm hiểu vấn đề

Ph n l

c bi

n
ng n

V yb

ngoi lên, l n xu

2. Đặt giả thuyết

bong bóng x p, th

m, l

cn
c gi

yc

y, l

yc

i lên. Khi
ng.

3. Thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết
A. Mục tiêu
Ki m ch ng m i liên quan gi a
trong ho
n ic
c.

B. Chu n b nguyên liệu và dụng cụ
 1 l th y tinh 400-500 ml
ng l n,

 1 qu bong bóng to
 1 ng nh a 1 m

 1 ch u ho


cl n
c

C. Các bước thực hiện
Bước 1: L y qu bong bóng n i v
u c a ng nh a, qu n ch t
b ng
c
l t vào.
Bước 2:
n ng nh a có g n bong bóng vào trong l th y tinh
v
ng gi a c a l .
n ch t ph n ng vào
mi ng l .
Bước 3:
y ch
t l th
n b vào trong
ch u sao cho n c tràn vào trong l và l chìm xu
u. Sau
u ng nh
bong bong trong l th
ph ng lên.

KHOA H

1


4. Quan sát hiện tượng và giải thích
t l th y tinh vào trong ch u
c, l s chìm xu
c
tràn vào l . Khi th
c trong l th y tinh tràn ra ngồi thì
l th y tinh s n i lên. Khi qu bong bóng x p xu
c l i tràn vào trong l , l l i t t
chìm xu ng.
Chai th y tinh
Khi bong
thì
lúc này s n
ng,
i nh
c, s làm cho tr
ng c
nh
u ch
u
n xu

5. Kết luận
Khi l n xu

b
u ch nh th

c.

ch
Mở rộng:
n

t
ng: ho
u, ho c l

n r t nh
ng th i v
u ch
t m nh, c ng v i vi
mang, t o thành ph n l
Câu hỏi mở rộng:

y
u

h uh

.
i lên m

c, l

c
c ti p

ng
ym
c vào mi ng r i nh qua hai
c l n xu ng r t nhanh.
ng n i trên m

Gợi ý thực hiện:
n h c sinh mang chai th y tinh v
nghi
bóng.

c hi n v i cùng m t lo i bong

KHOA H

13


05

CÂY XANH TẠ

Y NH TH NÀO?

1. Tìm hiểu vấn đề
i c n khí oxy trong q trình hơ h p
s n sinh
ng
ng th i th i khí ra cacbonic. V y oxy chúng ta th có t
n ph m ph t o thành trong quá trình quang h p khi

th c v t s d ng khí cacbonic
t o các ch t h
n thi t cho
.
V
u ki n nào quá trình quang h p x
ph i có ánh sáng m t tr
i quang h p và t

ó nh
nh
c khí oxy

2. Đặt giả thuyết
t o khí oxy thơng qua q trình quang h p ch khi có ánh
sáng.

3.Thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết
A. Mục tiêu
So sánh quá trình quang h p t o oxy c

sáng m t tr i.

B. Nguyên liệu và dụng cụ





4

c ng t
2 ph u tam giác
2
th y tinh
2 ng nghi m i nh

 1 h p carton kín
 1 que nhang
 1b
a

C. Các bước thực hiện
Bước 1:
y vào 2 bình ch
tam giác ph kín rong.

c, cho 2 nhánh rong xu

ng r i ch p ph u

Bước 2:
y vào ng nghi m r
y tay b
c ng nghi m sao cho khơng có kho ng tr ng
trong
c r i b tay ra và ch p mi ng ng nghi
ph

c r ra ngoài. Úp
ng. t ng nghi m và tay ng p

n tr c a ph u tam giác sao
n ti p xúc c a tay và mi ng
v i ng nghi m và ph
i.

KHOA H C


Bước 3: Dùng h p carton kín y 1 bình, không cho ánh n ng
chi u vào và m t bình ngồi ánh n ng m t tr i.
Bước 4: Sau 5-8 gi di chuy n
c nh
p carton và quan sát hi
Bước 5: T
nghi m r i

t

rút

ng nghi

t
ng.

quay ngang
ng.

ng

4. Quan sát hiện tượng và giải thích

V i
i ánh sáng m t tr
a ph
m
xu t
hi n nhi u b t khí nh . V i
t trong h p carton kín khơng có ánh sáng m t tr i khơng
khí xu t hi n b t khí
u này ch ng t
n sinh ra khí khi có m t ánh sáng m t tr i và ph n
khơng khí
u ng nghi
c sinh ra trong quá trình quang h p c a rong.
Khi
que nhang có khói vào trong ng nghi m thì que nhang bùng cháy, ch ng t
trong q trình quang h
i khí carbonic.

c s n sinh ra

5. Kết luận
s n sinh ra khí oxy trong q trình quang h p nh ánh sáng m t
t i

Gợi ý thực hiện:
m khó th c hi n,

o thí nghi m m

-2yAxA v i t khóa “photosynthesis experiment”.

c sinh thành 3 nhóm, th c hi n v 3 i rong khác nhau mua
c nh, có th cho h c sinh
ng khi t o ra v 3 i rong khác nhau.

KHOA H

c a hàng cá


VÌ SAO LÁ CÂY BI N Đ I MÀU?

06

1. Tìm hiểu vấn đề
ng có màu xanh,
ho c vàng. S chuy n màu c

già ho c khi g n r ng
ph thu c

nhi u vào th i ti
V yt i

i có th

i màu?

2. Đặt giả thuyết

T

u thành ph n h p ch t màu khác nhau.

3.Thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết
A. Mục tiêu
Ki m ch ng trong

có nhi

i h p ch t màu khác nhau.

B. Nguyên liệu và dụng cụ





Kéo; pipet
3
a cùng m
i cây
1 chi c c c th y tinh nh
Gi y s c ký

 Mu ng
 1 c i nghi n
 C nyt

C. Các bước thực hiện

Bước 1: C t gi y s c ký c t thành d
c 1,5 cm x 5 cm
Bước 2: Dùng kéo c t nh
i cho vào c i nghi
nghi n nát t
N
cho thêm vài gi t c n cho d nghi n.
Bước 3:
c n vào c c th y tinh sao cho m c c n t m 0,5 cm. Dùng
ng nh d ch chi t v a nghi n r i nh 1 gi
gi y s c ký
sao cho v trí nh cách mép gi y 1 cm.
nhúng ph
u có d ch
chi t c a gi y s c ký vào c
ng c n.

KHOA H


4. Quan sát hiện tượng và giải thích

Sau 15 - 20 phút, gi y b
u xu t hi n các d i
màu phân tách. N u dùng 2 m
a
cùng m
i cây (già và non) ho c khác cây thì các
d i màu
, … có s

m nh t và
chi u r ng khác nhau.
d i màu xanh
m và r
i màu vàng
m và r
.
Lý do có các d i màu khác nhau trên gi
h p ch
nhau. Khi di chuy n cùng v i dung d ch
d i gi y, các ho t ch t màu di chuy n v i t
nhau. H p ch
n di
ch m, h p ch
c nh di
u này khi n cho h n h
thành các d
p.

c khác
khác
chuy n
chuy n
c tách

5. Kết luận
Lá cây có th
và mùa.

i màu do

ng ch t màu trong

Mở rộng: Ch t t
h p th ánh sáng m t tr
t ng h
ng ch t di
c cao, n át các s c t
ch t di
h i cho các màu khác bi u hi n.

i ph thu c vào th i gian

cg
ng và ch
c b phân h

t di

c. Ch t di p c
ng cho cây. Do hàm
o. Vào
m t màu xanh, t

Gợi ý thực hiện:
Giáo viên có th
p thành 6 nhóm. M
s
i, huy t d , tr
c vàng…) và nên ch

a cùng m
i.

y6

th c hi
m

c,
i ng vàng)

KHOA H

non ho c
ng s c t


CÂY V N CHUYỂN CH T INH
NH TH NÀO?

07

NG

1. Tìm hiểu vấn đề
Cây c

c và các ch t khoáng l y t
phát tri n. R cây c m sâu vào
t th c hi n nhi m v

c và các ch
ng.

V y ch
ng sau khi r l y t
ph n khác c a cây
nào?

ts

c v n chuy n

n các b

2. Đặt giả thuyết
Thân cây có kh

v n chuy

c và ch

n lá và hoa.

3.Thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết
A. Mục tiêu
Ki m ch ng

c và ch

ng v n chuy

n lá và hoa.

B. Nguyên liệu và dụng cụ
 1 bông hoa h ng ho c cúc tr ng ho c lá c i th o màu tr ng

 1

 Màu th c ph



c các màu khác)

 1 ng nghi m th y tinh ho c 1 ly nh a



gi y
cl c

 D
C. Các bước thực hiện
Bước 1: Nh 15 gi t màu vào ng th
ng nghi
i v i lá c i th o thì nh 30 gi t vào ly nh

c vào sao cho m
c t i n a ly.

ct in a

Bước 2: Dùng kéo c t b toàn b các lá (n
ng th i c t chéo ph n g c
c
dài c a cành hoa không quá cao so v i chi u cao c
c. N u
s d ng c i th o thì dùng dao c t cho ph n cu ng lá c i th o th t m n.

KHOA H


Bước 3: C m hoa hoa h ng ho c hoa cúc ng nghi m, n u dùng lá c i th o thì c m vào
c.
Dùng
y dán lên thành ng nghi
m
c có trong ly và ng nghi m sau khi c m
hoa.
d
nh nhàng vào các ng nghi m và ly nh a sao cho d
ph kín m
cb
Bước 4: Quan sát s bi

i c a hoa h ng ho c lá c i th o sau 30-45 phút.

4. Quan sát hiện tượng và giải thích
Sau 30 phút, các cánh c a bông hoa h ng tr ng và
lá c i th o chuy n sang màu c a ph

c
pha m i ly, ch ng t
c v n chuy n t
c
i màu hoa và
lá.
M
u, ch ng t ngoài màu,
chuy n lên lá và hoa.

m xu ng so v i ban
c v n

thí nghi m trên ch t t o màu mơ ph ng cho ch t
khoáng và các ch
ng. Thân cây v n

5. Kết luận
Cây c n các ch t khoáng và
c
ch t khoáng. Thân cây v n chuy

phát tri n. R cây c
c và các ch t khoáng t i lá và hoa.

c và

Gợi ý thực hiện:
Giáo viên có th chia h c sinh thành 3-4 nhóm, và s d ng 3sánh.
c, cu ng càng ng n thì màu bi u hi n s

Di n tích c a v t ch a càng nh thì vi c quan sát m
Ngồi hoa h ng, hoa cúc và c i th o tr ng, h c sinh có th
ng, hoa lan.
Sau ho
khác.

ng, giáo viên v sinh ng nghi m và ly nh

so
i s càng d .
n hoa ly tr ng,

tái s d ng cho ho

KHOA H

ng


C Y TH T H I N C
ÔI T
B N NG ÀI U B PH N NÀ

08

NG

1. Tìm hiểu vấn đề
Cây xanh hút ch
ct

t qua b r . S d ng các ch t khống c n
thi t, thơng qua quá trình quang h p, cây xanh t ng h p các ch t h
xây
d ng t bào giúp cho
ng và phát tri n. Quá trình quang h p di n ra
t bào di p l c c a lá cây. Quá trình này c
c, nh ánh
sáng m t tr i t ng h p nên ch t h
ng th i gi i phóng khí
c.
V y
cây
cây?

c sinh ra t q trình quang h

c gi i phóng qua b ph n nào c a

2. Đặt giả thuyết
ng bên ngồi thơng qua lá cây.

3.Thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết
A. Mục tiêu
Ki m ch

c c a cây thông qua lá cây.

B. Ngu n ệu và dụng cụ







1 cây rau cao 20 – 30 cm có nhi
(cây cịn ngun r là t t nh t)
Ly nh a
1 túi nilong trong su t ho c túi zip, dây thun ho
300
cl c
2 mu ng cà phê d

C. Các bước thực hiện
Bước 1: Cho 300
Bước 3:
d
m
c.

c l c vào trong ly nh a và c m cây rau vào.
ly
d
o thành 1 l p bao ph toàn b b

KHOA H


Bước 4: Dùng túi nilong/túi zip trong su t b c tr n v n cây rau và dùng dây thun c t ch t mi ng
túi vào cu ng lá ho
t ph n mi ng túi.

Bước 5:
i ánh sáng m t tr i và quan sát hi
ng trên túi nilong sau 30 phút.

4. u n át

ện tượng và giải thích

Sau 30 phút, bên trong túi nilong s b
u xu t hi n các h
h
nm cm
ng có th nhìn th
nh
m t trong c a túi nilong.
thí nghi m này, bên trong túi nilong ch có lá cây rau, và l p d
cb b
h ng t cây ch
c t ly và
c i và t l i trên b m t c a túi nilong.

c li ti nh
i gian các
c và t o thành các v t m l n

trên b m t
c ng n
c thoát ra t lá cây

5. Kết uận

Cây
Mở rộng:
hoa và r
trên b m t lá. Vi
ng, ch

ng bên ngồi thơng qua lá cây.
y
ct r

c thơng qua các b ph
c c a cây di n ra lá t i các l khí nh li ti
c làm mát cây, và giúp cho vi
t dinh
n ng
c d dàng.

Gợi ý thực hiện:
Giáo viên có th g i ý h c sinh mang nh ng lo i cây khác nhau t i, sau
sinh so sánh k t qu v i
trong cùng m t th i gian lo
nhi u nh t.

KHOA H

cho h c
c