giai bai tap sgk dia ly lop 9 bai 5 thuc hanh phan tich va so sanh thap dan so nam 1989 va 1999

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
BÀI 5: GIẢI BÀI TẬP THỰC HÀNH PHÂN TÍCH VÀ SO SÁNH THÁP DÂN SỐ
NĂM 1989 VÀ 1999
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT ĐƯỢC
- Hiểu được sự thay đổi và xu hướng thay đổi cơ cấu dân số theo tuổi ở nước ta.
- Hiểu được mối quan hệ giữa gia tăng dân số với cơ cấu dân số theo độ tuổi, giữa dân số
và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
- Phân tích và so sánh Tháp dân số.
II GỢI Ý NỘI DUNG THỰC HÀNH
1. Phân tích và so sánh hai Tháp dân số năm 1989 và năm 1999
Trả lời:
Đặc điểm
Hình dạng

Tháp dân số 1989

Tháp dân số 1999

- Đáy mở rộng

- Chân của đáy tháp thu hẹp

- Thân thu hẹp

Hình dạng

- Đỉnh hẹp và thấp

- Thân mở rộng

- Nhóm tuổi 0 - 14 có tỉ lệ - Đỉnh rộng và cao hơn

khá cao: 39%

- Nhóm tuổi 0 - 14 có tỉ
lệ tương đối thấp: 33,5%

Cơ cấu dân số - Theo độ tuổi - Nhóm tuổi 15 - 59 có tỉ lệ - Nhóm tuổi 15 - 59 có tỉ
(%)

cao 53,8%

lệ cao hơn 58,4%
- Nhóm tuổi > 60 có tỉ lệ
cao hơn trước với 8,1%

Tỉ lệ dân số phụ thuộc (%)

- Nhóm tuổi > 60 tương đối Tương đối cao: 41,6/58,4 =
thấp: 7,2%

71,2%

Cao: 46,2/53,8 = 85,8%

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
2. Nhận xét sự và giải thích sự thay đổi cơ cấu dân số theo độ tuổi.
Trả lời:
Sau 10 năm, cơ cấu dân số có chuyển biến tích cực:

- Nhóm tuổi 0-14 giảm mạnh từ 39% xuống 33,5% (giảm 5,5%), nhờ những tiến bộ về y tế,
vệ sinh. Đặc biệt, nhận thức về kế hoạch hoá gia đình của người dân được nâng cao.
- Nhóm tuổi 15 - 59 tăng khá nhanh, từ 53,8% lên 58,4% (tăng 4,6%), do hậu quả của thời
kì bùng nổ dân số trước đó khiến nhóm tuổi lao động hiện nay tăng cao.
- Nhóm tuổi > 60 tăng chậm từ 7,2% lên 8,1% (tăng 0,9%), nhờ chất lượng cuộc sống được
cải thiện.
3. Thuận lợi và khó khăn của cơ cấu dân số đôi với phát triển kỉnh tế - xã hội. Biện
pháp khắc phục khó khăn.
Trả lời:
a) Thuận lợi Do cơ cấu dân số trẻ nên đất nước có nguồn lao động đựợc bổ sung dồi dào,
thị trường tiêu thụ lớn, kích thích nền kinh tế phát triển.
b) Khó khăn - Lớp người phụ thuộc chiếm tỉ lệ còn cao (71,2%), đặt ra nhu cầu lớn về giáo
dục đào tạo với lớp trẻ và y tế, dinh dưỡng đối với lớp người cao tuổi tăng.
- Lớp tuổi lao động ngày càng cao (58,4%), gây áp lực trong vấn đề giải quyết việc làm và
nhiều vấn đề xã hội khác.
c) Biện pháp - Giáo dục ý thức về kế hoạch hố gia đình kết hợp với việc áp dụng các biện
pháp y tế để giảm nhanh tỉ lệ sinh.
- Tập trung đầu tư vào giáo dục — đào tạo đối với lớp trẻ để nâng cao chất lượng nguồn
lao động, đáp ứng kịp thời nhu cầu lao động cho quá trình hội nhập và phát triển kinh tế.
Bài 1 (trang 18 sgk Địa Lí 9): Quan sát tháp tuổi dân số năm 1989 và năm 1999.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Hãy phân tích và so sánh hai tháp dân số về các mặt:
- Hình dạng của tháp
- Cơ cấu dân số theo độ tuổi
- Tỉ lệ dân số phụ thuộc

Lời giải:
- Hình dạng của tháp: cả hai tháp đều có đáy rộng, đỉnh nhọn nhưng chân của đáy ở nhóm
0 – 4 tuổi của năm 1999 đã thu hẹp hơn so với năm 1989.
- Cơ cấu dân số theo độ tuổi:
+ Năm 1989: nhóm tuổi 0 – 14 : 39%, nhóm tuổi : 15 -59: 53,8%, nhóm tuổi trên 60 :
7,2 % . Năm 1999: nhóm tuổi 0 – 14 : 33,5 %, nhóm tuổi : 15 -59: 58,4 %, nhóm tuổi trên
60 : 8,1 %
+ Tuổi dưới và trong độ tuổi lao động đều cao nhưng độ tuổi dưới lao động năm 1999 nhỏ
hơn năm 1989. Độ tuổi lao động và ngoài lao động năm 1999 cao hơn năm 1989.
- Tỉ lệ dân số phụ thuộc còn cao (năm 1989 : 85,8%, năm 1999: 71,2%)
(tỉ lệ phụ thuộc : tỉ số giữa người chưa đến độ tuổi lao động, số người quá tuổi lao động với
những người đang trong độ tuổi lao động của dân cư một vùng, một nước).
Bài 2 (trang 18 sgk Địa Lí 9): Từ những phân tích và so sánh trên, nêu nhận xét về sự
thay đổi của cơ cấu dân số theo độ tuổi ở nước ta. Giải thích nguyên nhân.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
Lời giải:
Từ năm 1989 đến năm 1999, cơ cấu dân số phân theo nhóm tuổi ở nước ta có sự thay đổi.
- Nhóm tuổi 0 – 14 giảm, từ 39% năm 1989 xuống còn 33, 5% năm 1999 (giảm 5, 5%), do
thực hiện tốt chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình.
- Nhóm tuổi 15 – 59 tăng, từ 53,8% năm 1989 lên 58,4% năm 1999 (tăng 4,6%) , do hậu
quả của sự bùng nổ dân số ở giai đoạn trước đó.
- Nhóm tuổi trên 60 tăng, từ 7,2% năm 1989 lên 8,1% năm 1999 (tăng 0,9%) , do chất
lượng cuộc sống được cải thiện; những tiến bộ của ngành y tế ...
Bài 3 (trang 18 sgk Địa Lí 9): Cơ cấu dân số theo độ tuổi của nước ta có thuận lợi và khó
khăn gì cho phát triển kinh tế - xã hội? Chúng ta cần phải có những biện pháp nào để từng
bước khắc phục những khó khăn này?
Lời giải:

- Thuận lợi và khó khăn của cơ cấu dân số theo độ tuổi đối với sự phát triển kinh tế - xã
hội:
+ Thuận lợi: Do có cơ cấu dân số trẻ, nên có nguồn lao động dồi dào, thị trường tiêu thụ
rộng lớn, trợ lực cho phát triển kinh tế ...
+ Khó khăn: gây sức ép lớn đối với vấn đề giải quyết việc làm, tài nguyên, môi trường,
giáo dục, ý tế ...
- Biện pháp:
+ Thực hiện tốt chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình.
+ Phân bố lại dân cư và nguồn lao động giữa các ngành, các vùng.
+ Phát triển các hoạt động công nghiệp, dịch vụ ở đô thị, đa dạng hóa các hoạt động kinh tế
ở nơng thơn.
+ Tăng cường đầu tư giáo dục – đào tạo cho lớp trẻ để nâng cao chất lượng nguồn lao động.
Đa dạng hóa các hình thức đào tạo, đẩy mạnh cơng tác hướng nghiệp, dạy nghề và giới
thiệu việc làm.
Xem tiếp tài liệu tại: />
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188