Luận văn tốt nghiệp: Quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.49 MB, 136 trang )
MỤC LỤC
MỤC LỤC
.......................................................................................................
i
MỞ ĐẦU
.........................................................................................................
1
1. Lý do chọn đề tài
.........................................................................................
1
2. Mục đích nghiên cứu
...................................................................................
3
3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu
...............................................................
3
4. Giả thuyết khoa học
....................................................................................
3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
..................................................................................
4
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
.....................................................................
4
6.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu
.....................................................
4
6.2. Giới hạn về thời gian nghiên cứu
.....................................................
4
6.3. Khách thể khảo sát
............................................................................
4
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
.........................................
4
7.1. Phương pháp luận
.............................................................................
4
7.2. Phương pháp nghiên cứu
...................................................................
5
7.3. Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê tốn học
........................
6
8. Những đóng góp mới của đề tài
..................................................................
6
8.1. Về lý luận
..........................................................................................
6
8.2. Về thực tiễn
......................................................................................
6
9. Cấu trúc của luận văn
.................................................................................
6
Chương 1
.........................................................................................................
8
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG
TIỂU HỌC
..............................................................................................
8
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
.................................................................
8
1.1.1. Các cơng trình nghiên cứu về đánh giá kết quả học tập
...............
8
1.1.2. Các cơng trình nghiên cứu về đánh giá kết quả học tập của học
sinh tiểu học theo năng lực
...................................................................
10
1.1.3. Các cơng trình nghiên cứu về quản lý hoạt động đánh giá kết
quả học tập của học sinh theo năng lực
...............................................
12
1.2. Các khái niệm cơ bản
.............................................................................
13
1.2.1. Quản lý
.........................................................................................
13
1.2.2. Đánh giá kết quả học tập của học sinh
.......................................
14
1.2.3. Năng lực
......................................................................................
18
1.2.4. Quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh theo
năng lực ở các trường tiểu học
..............................................................
19
1.3. Các vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động đánh giá kết quả học tập của
i
học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
...........................................
20
1.3.1. Chương trình Giáo dục phổ thơng 2018 cấp tiểu học
.................
20
1.3.2 Những u cầu đối với đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo Chương trình giáo dục phổ thơng 2018
.........................................
21
1.3.3. Ngun tắc đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học theo
chương trình Giáo dục phổ thơng 2018
.................................................
22
1.3.4. Hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực
ở các trường tiểu học
.............................................................................
23
1.3.5. u cầu cần đạt được về đánh giá kết quả học tập của học sinh
tiểu học theo năng lực
............................................................................
31
1.4. Nội dung quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo năng lực ở các trường tiểu học
.........................................................
33
1.4.1. Quản lý xác định mục tiêu đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo năng lực ở các trường tiểu học
......................................................
33
1.4.2. Quản lý lựa chọn nội dung đánh giá kết quả học tập của học
sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
..............................................
35
1.4.3. Quản lý lựa chọn phương pháp, cơng cụ đánh giá kết quả học
tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
..........................
36
1.4.4. Quản lý lựa chọn hình thức thực hiện đánh giá kết quả học tập
của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
................................
38
1.4.5. Quản lý phân tích kết quả đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo năng lực ở các trường tiểu học
......................................................
39
1.4.6. Quản lý các lực lượng có trách nhiệm tham gia vào hoạt động
đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu
học
..........................................................................................................
40
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động đánh giá kết quả học
tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
.............................
42
1.5.1. Chủ trương, u cầu mới về đánh giá học sinh tiểu học
...........
43
1.5.2. Văn bản chỉ đạo của của cơ quan quản lý các cấp và cơ chế
quản lý dạy học tiểu học
.......................................................................
44
1.5.3. Dư luận xã hội và mong muốn của phụ huynh học sinh
............
45
1.5.4. Nhận thức, năng lực của cán bộ quản lý nhà trường và giáo viên
tiểu học
..................................................................................................
47
1.5.5. Thái độ, nền nếp và năng lực học tập của học sinh tiểu học
48
....
1.5.6. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động đánh giá kết
quả học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
..........
48
Kết luận chương 1
......................................................................................
49
Chương 2
.......................................................................................................
50
CƠ SỞ THỰC TIỄN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG
ii
TIỂU HỌC QUẬN HỒN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
..............
50
2.1. Khái qt về tình hình kinh tế xã hội, giáo dục và đào tạo của quận
Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội
..................................................................
50
2.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội
............................................................
50
2.1.2. Tình hình giáo dục tiểu học
.........................................................
52
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng
..................................................................
53
2.2.1. Mục đích khảo sát
........................................................................
53
2.2.2. Đối tượng và địa điểm khảo sát
..................................................
53
2.2.3. Nội dung khảo sát
........................................................................
53
2.2.4. Tiến trình thực hiện khảo sát và xử lý kết quả khảo sát
............
54
2.2.5. Thời gian tiến hành khảo sát
........................................................
54
2.2.6. Tiêu chí và thang đánh giá thực trạng
..........................................
54
2.3. Thực trạng hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng
lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội
.............
55
2.3.1. Thực trạng xác định mục tiêu đánh giá kết quả học tập của học
sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố
Hà Nội
....................................................................................................
58
2.3.2. Thực trạng lựa chọn nội dung đánh giá kết quả học tập của học
sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố
Hà Nội
....................................................................................................
60
2.3.3. Thực trạng áp dụng phương pháp, cơng cụ đánh giá kết quả học
tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn
Kiếm, thành phố Hà Nội
........................................................................
61
2.3.4. Thực trạng áp dụng hình thức đánh giá KQHT của học sinh theo
năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội . 64
2.3.5. Thực trạng phân tích kết quả đánh giá KQHT của học sinh theo
năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội . 65
2.3.6. Thực trạng tham gia của các lực lượng vào hoạt động đánh giá
KQHT của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn
Kiếm, thành phố Hà Nội
........................................................................
66
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động đánh giá KQHT của học sinh theo năng
lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội
.............
69
2.4.1. Thực trạng quản lý xác định mục tiêu đánh giá KQHT của học
sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố
Hà Nội
....................................................................................................
69
2.4.2. Thực trạng quản lý lựa chọn nội dung đánh giá KQHT của học
sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố
Hà Nội
....................................................................................................
72
2.4.3. Thực trạng quản lý áp dụng cơng cụ, phương pháp đánh giá
KQHT của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn
iii
Kiếm, thành phố Hà Nội
........................................................................
74
2.4.4. Thực trạng quản lý áp dụng hình thức đánh giá KQHT của học
sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố
Hà Nội
....................................................................................................
76
2.4.5. Thực trạng quản lý kết quả đánh giá KQHT của học sinh theo
năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội . 79
2.4.6. Thực trạng quản lý các lực lượng có trách nhiệm tham gia vào
hoạt động đánh giá KQHT của học sinh theo năng lực ở các trường
tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội
......................................
80
2.5. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động
đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu
học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội
.................................................
82
2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động đánh giá KQHT của
học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành
phố Hà Nội
................................................................................................
83
2.6.1. Ưu điểm
.......................................................................................
83
2.6.2. Hạn chế
........................................................................................
85
2.6.3. Ngun nhân của hạn chế
............................................................
85
Kết luận chương 2
......................................................................................
87
Chương 3
.......................................................................................................
88
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
............
88
HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG . 88
.
3.1. Các ngun tắc đề xuất biện pháp
.........................................................
89
3.1.1. Ngun tắc bảo đảm tính pháp lý
................................................
89
3.1.2. Ngun tắc đảm bảo tính khả thi, hiệu quả
...............................
89
3.1.3. Ngun tắc tính hệ thống, kế thừa và phát triển
.........................
90
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động đánh giá KQHT của học sinh theo
năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội
90
.....
3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức, trình độ chun mơn của giáo viên
về đánh giá KQHT của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học 90
3.2.2. Xây dựng văn bản hướng dẫn và kế hoạch đánh giá kết quả học
tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
..........................
95
3.2.3. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ đánh
giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
99
................................................................................................................
3.2.4. Tổ chức đổi mới và hồn thiện quy trình đánh giá kết quả học
tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
........................
102
3.2.5. Chỉ đạo và định hướng các lực lượng thực hiện đánh giá kết quả
học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
.................
107
iv
3.2.6. Chỉ đạo kết hợp đồng bộ giữa đánh giá thường xun và đánh
giá định kỳ trong đánh giá KQHT của học sinh theo năng lực. ở các
trường tiểu học
....................................................................................
111
3.3. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề
xuất
..........................................................................................................
115
3.3.1. Mục đích khảo nghiệm, nội dung khảo nghiệm
.......................
115
3.3.2. Phương pháp, cách đánh giá kết quả khảo nghiệm
..................
115
3.3.2. Kết quả khảo nghiệm
................................................................
116
Biểu đồ 3.1 Tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp quản lý hoạt động đánh giá KQHT của học sinh theo
năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà
Nội.
........................................................................................................
121
Kết luận chương 3
.....................................................................................
122
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
.............................................................
123
1. Kết luận
...................................................................................................
123
2. Khuyến nghị
............................................................................................
124
2.2. Đối với Sở Giáo dục và đào tạo thành phố Hà Nội
....................
124
2.1. Đối với Phịng giáo dục và Đào tạo quận Hồn Kiếm
.................
124
2.3. Đối với cán bộ quản lý các trường tiểu học
................................
125
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
...................................................
126
v
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nghị quyết số 29NQ / TƯ ngày 04 tháng 11 năm 2013 của Ban Chấp
hành Trung ương Đảng khóa XI về Đổi mới căn bản tồn diện giáo dục và
đào tạo đã nhấn mạnh: “Chuyển q trình giáo dục từ kiến thức chủ yếu
sang phát triển kỹ năng, năng lực của học sinh. các học sinh. Phẩm chất
”[3, tr.2]. Đồng thời Nghị quyết cịn chỉ rõ: “Đơi m
̉ ơi căn b
́
ản hình thức và
phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá kết quả giáo duc, đào t
̣
ạo, bảo đảm
trung thực, khách quan …. Phối hợp sử dung k
̣
ết quả đánh giá trong q
trình học vơi đánh giá cu
́
ối kỳ, cuối năm học; đánh giá của người dạy vơí
tự đánh giá của người học; đánh giá của nhà trường vơi đánh giá c
́
ủa gia
đình và của xã hội” [3]. Hoạt động học tập của học sinh, hoạt động dạy
học của giáo viên và cơng tác quản lý là những yếu tố cơ bản tạo nên chất
lượng giáo dục của nhà trường, trong đó kết quả học tập của học sinh là
tiêu chí quan trọng. Đánh giá kết quả học tập khơng chỉ dừng lại ở kiểm
tra mức độ nắm vững kiến thức mà cịn quan tâm đến mức độ vận dụng
kiến thức vào thực tiễn cuộc sống giúp, hình thành và phát triển nhân cách
cho học sinh. Đánh giá KQHT cịn là q trình thu thập, phân tích và xử lý
thơng tin, tìm ra biện pháp nâng cao chất lượng học tập của học sinh đáp
ứng u cầu đổi mới giáo dục.
Nhận thức được tầm quan trọng của đánh giá kết quả học tập đối
với việc dạy và học ở cấp tiểu học, Nghị quyết số 88/2014/QH13, ngày 28
tháng 11 năm 2014 về “Đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ
thơng” đưa chỉ rõ u cầu đơi m
̉ ơi căn b
́
ản phương pháp đánh giá chất
lượng giáo duc theo h
̣
ương phát tri
́
ển phẩm chất và năng lực học sinh, đảm
bảo tính chính xác, khách quan, kịp thời, phản ánh mức độ đạt chuẩn quy
định trong chương trình là cơ sở điều chỉnh hoạt động dạy, hương d
́
ẫn
hoạt động học, nâng cao năng lực học sinh. [47]. Thơng tư số 30/2014/TT
BGD&ĐT năm 2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về “Quy định đánh giá và
1
xếp loại học sinh tiểu học” [9] và Thông tư 22/2016/TTBGD&ĐT năm
2016 [10] điều chỉnh và sửa đổi một số điều của thông tư 30/2014/TT
BGD&ĐT; Thông tư 27/2020/TTBGD&ĐT ngày 4 tháng 9 năm 2020 thay
thế cho thông tư 22/2016/TT BGD&ĐT là những văn bản pháp lý quan
trọng, chỉ đạo việc đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học theo
năng lực, đáp ứng chương trình giáo dục phổ thơng mới [11].
Giáo dục tiểu học là cấp học nền tảng có ảnh hưởng sâu sắc đến cả
q trình giáo dục ở các cấp học, trình độ đào tạo sau này, giúp học sinh hình
thành những cơ sở ban đầu về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và nhân
cách cơ bản, là nền tảng để học sinh tiếp tục học lên các cấp học cao hơn.
Nâng cao chất lượng giáo dục tại các trường tiểu học chịu tác động của
nhiều điều kiện khách quan, chủ quan khác nhau, nhưng trong đó cơng tác
quản lý trực tiếp của cán bộ quản lý nhà trường là hết sức quan trọng. Hoạt
động đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học từ trước tới nay vẫn
chủ yếu thực hiện theo cách truyền thống, chưa quan tâm đánh giá việc học
sinh ứng dụng kiến thức được học vào trong tình huống thực tiễn.
Đã có một số tác giả trong và ngồi nước nghiên cứu về đánh giá kết
quả học tập của học sinh tiểu học. Tuy nhiên, chưa có nhiều nghiên cứu
tổng thể, đi sâu vào phân tích sự đổi mới trong từng hoạt động đánh giá kết
quả học tập hướng tới phát triển năng lực cho đối tượng học sinh này. Đặc
biệt, quận Hồn Kiếm là một quận trung tâm của thành phố Hà Nội đang
tiến hành đổi mới mạnh mẽ các hoạt động dạy học và giáo dục theo
chương trình giáo dục phổ thơng 2018, nhưng chưa có cơng trình nào nghiên
cứu chun sâu về quản lý sự đổi mới các hoạt động đánh giá kết quả học
tập hướng tới phát triển năng lực cho học sinh tiểu học. Một trong những
nhiệm vụ quan trọng của các trường tiểu học trên địa bàn quận Hồn Kiếm
là phải đưa đánh giá kết quả học tập của học sinh diễn ra đúng định
hướng, đạt được mục đích của chương trình giáo dục phổ thơng mới. Để
2
làm được điều này, các cán bộ quản lý cần phải có các biện pháp quản lý
hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh một cách phù hợp.
Từ những lý do trên, nghiên cứu đề tài “Quản lý hoạt động đánh giá
kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội” có tính cấp thiết và có ý nghĩa cả
về lý luận và thực tiễn.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về quản lý đánh giá kết
quả học tập của học sinh tiểu học theo năng lực, đề xuất biện pháp quản
lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở các
trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội, góp phần đáp ứng
mục tiêu giáo dục trong đổi mới căn bản giáo dục và đào tạo.
3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động đánh giá kết quả học tập của
học sinh tiểu học theo năng lực.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý hoạt động đánh giá
kết quả học tập của học sinh ở các trường tiểu học theo năng lực.
4. Giả thuyết khoa học
Hoạt động giáo dục nói chung và hoạt động đánh giá kết quả học
tập của học sinh tiểu học theo theo năng lực đã và đang được thực hiện 2
năm qua tại quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội. Tuy nhiên, trong điều
kiện mới thực hiện do đó cịn bộc lộ nhiều hạn chế và đang gặp phải
những khó khăn, lúng túng.
Nếu nghiên cứu lý luận và thực tiễn, từ đó đề xuất được các biện
pháp quản lý giúp đổi mới hoạt động đánh giá kết quả học tập của học
sinh, phù hợp với việc dạy và học phát triển năng lực của học sinh tiểu
học, phù hợp với chương trình, sách giáo khoa mới thì sẽ góp phần nâng
cao được chất lượng dạy học, phát triển năng lực của học sinh ở các
3
trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội, đáp ứng mục tiêu
giáo dục tiểu học hiện nay.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Xây dựng cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đánh giá kết quả
học tập của học sinh tiểu học theo năng lực.
5.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động
đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội.
5.3 Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động đánh giá kết quả
học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hoàn
Kiếm, thành phố Hà Nội.
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
6.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng và các biện pháp quản lý hoạt
động đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở các trường
tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội.
6.2. Giới hạn về thời gian nghiên cứu
Khảo sát quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội
trong 3 năm từ năm 2018 đến năm 2021.
6.3. Khách thể khảo sát
Về khách thể khảo sát: 30 cán bộ quản lý (Hiệu trưởng; Hiệu phó,
Tổ trưởng chun mơn; Chun viên phịng GD); 180 giáo viên ở các
trường tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội.
Về địa bàn khảo sát: 06 trường tiểu học cơng lập tại quận Hồn
Kiếm, thành phố Hà Nội.
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận
4
Phương pháp tiếp cận hệ thống
Hệ thống quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập theo năng lực
của học sinh tiểu học là một hệ thống có tính đồng bộ, giải quyết các vấn
đề quản lý đánh giá kết quả học tập dựa trên quan điểm phát triển, mang
tính khoa học, hiệu quả và thực tiễn. Do vậy, cơng tác quản lý hoạt động
đánh giá kết quả học tập phải được xây dựng theo quan điểm hệ thống,
khơng chồng chéo và mâu thuẫn lẫn nhau.
Phương pháp tiếp cận lịch sử
Q trình nghiên cứu đối tượng, tìm hiểu để phát triển quản lý hoạt
động đánh giá kết quả học tập qua thời gian, khơng gian cụ thể và với
những điều kiện phù hợp nhưng vẫn đảm bảo được các qui luật tất yếu và
giữ được những giá trị truyền thống.
7.2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Xây dựng hệ thống câu hỏi
dành cho đối tượng cán bộ quản lý, giáo viên trường tiểu học nhằm điều
tra về hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học theo năng
lực. Phân tích thực trạng quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của
học sinh theo năng lực ở trường tiểu học.
Phương pháp phỏng vấn sâu: Phỏng vấn các cán bộ quản lý, giáo
viên các trường tiểu học về thực trạng đánh giá kết quả học tập của học
sinh tiểu học theo năng lực và quản lý hoạt động này, làm căn cứ đề xuất
những biện pháp quản lý hiệu quả.
Phương pháp hồi cứu tư liệu
Thơng qua các cơng trình nghiên cứu, bài báo khoa học, văn bản có
liên quan đến luận văn nghiên cứu, phân tích, tổng hợp, khái qt hố các
vấn đề về cơ sở lý luận, làm sáng tỏ các khái niệm cơ bản và xây dựng
khung cơ sở lý luận của luận văn.
Phương pháp điều tra thơng qua thu thập báo cáo nhà trường: Xây
dựng đề cương báo cáo về hoạt động đánh giá kết quả học tập của học
5
sinh tiểu học theo năng lực và quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập
của học sinh theo năng lực ở nhà trường tiểu học. Phân tích thực trạng
quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở
một số trường tiểu học trên địa bàn quận Hồn Kiếm.
Phương pháp chun gia: Trưng cầu ý kiến của các chun gia
thuộc lĩnh vực quản lý chun mơn cấp tiểu học (cán bộ quản lý, giáo viên
dạy giỏi có kinh nghiệm, cán bộ nghiên cứu về giáo dục tiểu học) để thu
thập thơng tin về tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp quản lý đánh
giá kết quả học tập của học sinh tiểu học.
7.3. Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê tốn học
Các số liệu thu thập được từ khảo sát thực tế sẽ được xử lý qua
phần mềm SPSS và Excel.
8. Những đóng góp mới của đề tài
8.1. Về lý luận
Góp phần làm sáng tỏ và phong phú thêm cơ sở lý luận về quản lý
hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học theo theo
chương trình giáo dục phổ thơng 2018.
8.2. Về thực tiễn
Đưa ra thực trạng về đánh giá kết quả học tập và quản lý hoạt
động đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực ở các trường
tiểu học quận Hồn Kiếm, thành phố Hà Nội.
Đề xuất hệ thống biện pháp quản lý hoạt động đánh giá kết quả
học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hồn
Kiếm, thành phố Hà Nội có tính khoa học và có thể áp dụng trong thực
tiễn.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo,
phụ lục, luận văn bao gồm 3 chương:
6
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đánh giá kết quả
học tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học.
Chương 2: Cơ sở thực tiễn của quản lý hoạt động kết quả học tập
của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hoàn Kiếm, thành
phố Hà Nội.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập
của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học quận Hoàn Kiếm, thành
phố Hà Nội.
7
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT
QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO NĂNG LỰC Ở CÁC
TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các cơng trình nghiên cứu về đánh giá kết quả học tập
Đánh giá KQHT của HS được các tác giả nghiên cứu ở nhiều góc độ
khác có mạnh ý nghĩa và tầm quan trọng của kiểm đánh giá KQHT đó là
tạo động lực cho việc dạy và học phát triển. Các cơng trình nghiên cứu đề
cập đến các bước xây dựng hồn thiện cơ sở lý thuyết cơ sở thực tiễn và
quy trình cho đánh giá KQHT của người học và những nội dung địi hỏi tích
hợp kiến thức đồng mơn, liên mơn, sáng tạo, liên hệ thực tiễn.
Trong vài chục năm gần đây, các nhà khao học giáo dục Việt Nam đã
có nhiều cơng trình nghiên cứu về hệ thống lý luận dạy học, lý luận giáo
dục, về hệ thống QLGD, quản lý nhà trường, quản lý chất lượng GD…
trong đó có nhiều cơng trình nghiên cứu, xây dựng cơ sở lý luận về hoạt
động KT, ĐG kết quả học tập.
Hồng Đức Nhuận, Lê Đức Phúc (1995) [40] nêu ra các khái niệm,
thuật ngữ về đánh giá giáo dục cũng như nội dung và kỹ thuật đánh giá kết
quả học tập. Các tác giả cho rằng đánh giá kết quả học tập sẽ có 2 cách,
đó là đánh giá theo tiêu chí và đánh giá theo chuẩn. Nguyễn Thị Lan
Phương, Dương Văn Hưng, Nguyễn Đức Minh và Nguyễn Lê Thạch
(2011) [44] với chuyên khảo “đánh giá kết quả học tập của học sinh phổ
thông Một số vấn đề lý luận và thực tiễn” đã cung cấp các khái niệm
chung về Đánh giá kết quả giáo dục, các phương pháp đánh giá trên lớp
học, trên diện rộng, thi tốt nghiệp phổ thông.
8
Trần Bá Hồnh trong “đánh giá trong giáo dục” [22] cho rằng đánh
giá là q trình hình thành những nhận định, phán đốn về kết quả cơng
việc, dựa vào sự phân tích những thơng tin thu được, đối chiếu với những
mục tiêu, tiêu chuẩn đã đề ra nhằm đề xuất những quyết định thích hợp để
cải thiện thực trạng, điều chỉnh nâng cao chất lượng và hiệu quả cơng
việc. đánh giá là một mắt xích trọng yếu trong q trình dạy học. Nó khơng
chỉ dừng lại ở việc giải thích thơng tin về trình độ kiến thức, kỹ năng hoặc
thái độ của học sinh mà cịn gợi ra những định hướng "bổ khuyết sai sót
hoặc phát huy kết quả”.
Đánh giá trong giáo dục hiện đại khơng chỉ từ một phía giáo viên mà
cịn phát huy cả vai trị của người học. Để điều chỉnh hoạt động học tập
một cách có hiệu quả thì việc thu nhận thơng tin và phản hồi ngược từ phía
người học là căn cứ rất cơ bản.
Trần Thị Tuyết Oanh [42] khẳng định đánh giá kết quả học tập có
vai trị quan trọng khơng thể thiếu của q trình dạy học. đánh giá kết quả
học tập khơng phải là một phần độc lập với bài giảng, là một hoạt động
địi hỏi có sự phối hợp các lực lượng cùng tham gia như nhà quản lý, giáo
viên, học sinh.
Tác giả Nguyễn Tuyết Nga nhấn mạnh vai trị của kiểm tra đánh giá
đối với q trình dạy và cho thấy đánh giá là thành tố khơng thể thiếu đối
với việc hình thành năng lực của người học [38].
Tác giả Trịnh Khắc Thẩm khẳng định đánh giá là được coi là khâu
chủ chốt trong nâng cao chất lượng dạy và học [48].
Lê Đức Ngọc [39] đã mơ tả các cơng cụ đánh giá kết quả học tập
như các phương pháp đo lường, các loại câu hỏi trắc nghiệm. Lưu Bản Cố
[12], Đồn Thị Cúc [13], Đặng Bá Lãm [31] giới thiệu quy trình xây dựng
đề kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh phổ thông. Trần Thị
9
Tuyết Oanh [42] giới thiệu ba hình thức đánh giá cơ bản thường được các
nhà trường sử dụng trong q trình dạy học hiện nay là: đánh giá thường
xun, đánh giá định kỳ và đánh giá tổng kết. Tác giả đã mơ tả, chỉ ra ưu
điểm, hạn chế và u cầu đối các phương pháp đánh giá kết quả học tập.
Dương Văn Hưng [25] với đề tài “ Nghiên cứu phương pháp, kỹ
thuật đánh giá thường xun kết quả học tập của học sinh tiểu học theo
chương trình giáo duc” đã đ
̣
ưa ra những số liệu khảo sát thực trạng đánh
giá thường xuyên của học sinh tiểu học, đưa ra những khuyến nghị, đề
xuất về kỹ thuật đánh giá thường xuyên kết quả học tập của học sinh tiểu
học.
Trong “Thực trạng việc đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu
học bằng hình thức nhận xét”, Nguyễn Tuyết Nga [38] đề cập tới thực
trạng sử dụng nhận xét trong đánh giá của học sinh môn Đạo đức,
TN&XH, Âm nhạc, Mĩ thuật, Thủ cơng và Thể dục ở các lớp 1, 2, 3.
Nguyễn Thị Hạnh [18] đã nêu ra những quan điểm mới về việc đánh
giá kết quả học tập và thực trạng của việc đánh giá kết quả học tập mơn
tiếng Việt cấp tiểu học. Nội dung, loại hình, cơng cụ đánh giá và hướng
dẫn biên soạn trong mơn tiếng Việt ở cấp tiểu học, cùng một số đề kiểm
tra viết tham khảo.
1.1.2. Các cơng trình nghiên cứu về đánh giá kết quả học tập của học
sinh tiểu học theo năng lực
Theo Nguyễn Thành Ngọc Bảo [5], đánh giá năng lực học sinh “chính
là đánh giá khả năng vận dụng, thực hiện các nhiệm vụ cụ thể, thực tế và
phát triển tư duy bậc cao (phân tích, tổng hợp, đánh giá) của học sinh chứ
khơng dừng lại ở mức độ đánh giá phân hố riêng rẽ các phương diện kiến
thức, kỹ năng, thái độ khơng chỉ là đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ học
tập của học sinh mà phải hướng tới việc đánh giá khả năng vận dụng kiến
10
thức, kỹ năng và thái độ của học sinh để thực hiện nhiệm vụ học tập theo
một chuẩn nhất định. Do vậy, đánh giá nhằm phát triển năng lực học sinh
chủ yếu là đánh giá dựa trên hoạt động thực hiện và áp dụng kiến thức vào
thực tế của học sinh”.
Tác giả Dương Thu Mai [35] đề cập đến các phương pháp chính để
đánh giá nhằm phát triển năng lực học sinh như phương pháp quan sát,
phương pháp phỏng vấn sâu và thảo luận với học sinh, nhật ký người học,
bài thu hoạch học tập hàng ngày, báo cáo thường kỳ, đánh giá thực hành,
hồ sơ học tập, tự đánh giá và đánh giá đồng cấp. Bên cạnh đó tác giả cũng
nêu những khó khăn và biện pháp khi áp dụng các phương pháp đánh giá
này ở Việt Nam.
Nguyễn Thu Hà [16] cho rằng phương pháp đánh giá đóng góp rất
lớn vào hiệu quả đánh giá nhằm phát triển năng lực học sinh. Giáo viên
phải đánh giá bằng nhiều hình thức và thơng qua nhiều cơng cụ, phương
pháp đánh giá thì mới đạt được hiệu quả. Các chương trình giảng dạy và
các phương pháp đánh giá cũng phải kết hợp đánh giá được các yếu tố như
khả năng sử dụng kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo và thái độ để giải quyết vấn
đề trong những bối cảnh cụ thể thì mới đánh giá được năng lực học sinh.
Về. năng. lực. sử. dụng. từ. ngữ. của. học. sinh. phổ. thông. được. tác. giả.
Nguyễn. Thị. Hiền. đề. cập. tới. trong. “đánh. giá. năng. lực. sử. dụng. từ. ngữ. của.
học sinh
phổ
thông”
[20].
.
.
.
.
Các. tác. giả. Nguyễn. Thị. Lan. Phương,. Dương. Văn. Hưng,. Nguyễn.
Đức. Minh. và. Nguyễn. Lê. Thạch. [44]. đã. đưa. ra. đề. xuất. khung. đánh. giá. kết.
quả h
nh
ằm phát
tri
ển năng
l
t
. ọc t
. ập c
. ủa h
. ọc sinh
.
.
.
.
.
. ực g
. ồm 6
. thành
.
. ố.
Trần. Ngọc. Lan. [30]. cho. rằng. phương. pháp. để. đánh. giá. kết. quả. học.
tập. của. học. sinh. tiểu. học. nhằm. phát. triển. năng. lực. cần. coi. trọng. đánh. giá.
cả . quá . trình, . phối . hợp . hợp . lý . và . đa . dạng . các . phương . pháp . và . hình . thức.
11
đánh giá
bao
g
giá
ngay
trong
q
trình
h
ho
ạt đ
.
.
. ồm: đánh
.
.
.
.
.
.
. ọc v
. ới các
.
.
. ộng trên
.
.
lớp. (quan. sát. thái. độ,. tinh. thần. học. tập;. phân. tích. các. sản. phẩm:. câu. trả. lời,.
cách l
ận để
đi
đ
s
gi
ải bài
tốn,
cách
sử
d
ến th
ức.
. ập lu
.
.
.
. ến đáp
.
. ố, cách
.
.
.
.
.
.
. ụng ki
.
.
tốn trong
ho
ạt đ
ch
ơi… Ngồi
ra,
c
giá
b
ệc ki
ểm sốt
.
.
. ộng vui
.
.
.
.
. ần đánh
.
.
. ằng vi
.
.
.
.
các. hoạt. động. vận. dụng. kiến. thức. tốn. khi. giải. quyết. vấn. đề;. kỹ. năng. sử.
dụng ngơn
ngữ
tốn
h
năng
suy
lu
ận; kỹ
năng
k
tri
th
ức và
.
.
.
. ọc; kỹ
.
.
.
.
.
.
. ết n
. ối các
.
.
.
.
.
kinh. nghiệm. thực. tiễn. vào. tiếp. thu. các. kiến. thức. tốn. học…)..
1.1.3. Các cơng trình nghiên cứu về quản lý hoạt động đánh giá kết quả
học tập của học sinh theo năng lực
Trần Đăng
An
[1]
cho
r
ản lý
ho
ạt đ
giá
k
h
.
.
.
.
. ằng qu
.
.
.
. ộng đánh
.
.
. ết quả
.
. ọc.
tập. của. học. sinh. bao. gồm. các. bước. như. Xây. dựng. kế. hoạch;. tổ. chức. thực.
hiện kế
ho
ạch; chỉ
đ
ạt đ
tác
ki
ểm tra
ho
ạt đ
.
.
.
. ạo ho
.
. ộng, cơng
.
.
.
.
.
. ộng; đ
. ảm b
. ảo.
các đi
ều ki
ện hỗ
trợ
ho
ạt đ
.
.
.
.
.
. ộng.
Trịnh. Khắc. Thẩm. [48]. khẳng. định. nhà. lãnh. đạo. và. nội. dung. lãnh. đạo.
là hai
thành
tố
quan
tr
ọng t
ch
ất l
ệu quả
ho
ạt đ
ản lý.
.
.
.
.
.
. ạo ra
.
.
. ượng hi
.
.
.
. ộng qu
.
.
Một nhà
lãnh
đ
năng
l
ải đ
tri
ển tồn
di
ện, cả
về
tư
.
.
. ạo có
.
.
. ực c
. ần ph
.
. ược phát
.
.
.
.
.
.
.
.
duy,. nhận. thức,. phương. pháp. quản. lý,. xây. dựng. tổ. chức,. triển. khai. các. kế.
hoạch, đề
án....
.
.
Trần. Ngọc. Lan. [30]. cho. rằng. việc. tổ. chức. đánh. giá. kết. quả. học. tập
của. học. sinh. theo. năng. lực. cần. thật. nghiêm. túc. theo. chuẩn. đã. định,. khơng.
thách đố
h
khơng
t
l
và
cha
mẹ
h
.
. ọc sinh,
.
.
. ạo áp
.
. ực đ
. ối v
. ới h
. ọc sinh
.
.
.
.
. ọc sinh.
.
.
Để. tổ. chức. đánh. giá. cần. thiết. kế. nội. dung. đánh. giá. và. giải. trình. được. các.
mục. tiêu. về. năng. lực. và. phẩm. chất. với. mỗi. nội. dung. khi. cần. thiết.. Học.
sinh đ
ức nào
trong
thang
đánh
giá
(bi
ết; hi
ểu; v
ực ti
ếp.
. ạt t
. ới m
.
.
.
.
.
.
.
.
. ận d
. ụng tr
.
.
hoặc. vận. dụng. có. sáng. tạo. linh. hoạt…),. người. tổ. chức. đánh. giá. cần. phải.
để. ngun. mức. đó. khơng. điều. chỉnh. kết. quả,. không. “nuông. chiều”. theo.
12
tâm lý
kỳ
v
mẹ
h
(nh
ất là
cha
mẹ
h
h
ti
.
.
. ọng c
. ủa cha
.
.
. ọc sinh
.
.
.
.
.
. ọc sinh
.
. ọc sinh
.
. ểu.
học)..
Nguyễn Đ
ức Minh
[36]
đã
gi
ới thi
ệu công
cụ
đánh
giá
năng
l
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. ực c
. ủa.
học sinh
cu
ối c
cho
cán
bộ
qu
ản lý.
Các
năng
l
.
.
. ấp ti
. ểu h
. ọc dành
.
.
.
.
.
.
.
.
. ực c
. ủa h
. ọc.
sinh. tiểu. học. được. nêu. trong. tài. liệu. này. là. năng. lực. làm. toán,. năng. lực. đọc.
hiểu, năng
l
h
l
năng
l
ti
l
.
. ực khoa
.
. ọc, năng
.
. ực n
. ội tâm,
.
.
. ực giao
.
. ếp, năng
.
. ực v
. ận.
động. và. năng. lực. xúc. cảm. thẩm. mĩ.. Trong. đó. nêu. rõ. các. bảng. tiêu. chí. kỹ.
thuật. giúp. cho. hoạt. động. đánh. giá. đảm. bảo. tính. khoa. học,. khách. quan,
chính xác
đ
tiêu
chí
ở
m
ức độ
có
thể
có
và
phù
h
l
.
. ối v
. ới các
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. ợp v
. ới năng
.
. ực.
của. số. đơng. học. sinh. lứa. tuổi. cuối. cấp. tiểu. học.
Qua. các. cơng. trình. nghiên. cứu. được. đề. cập. ở. trên. đã. cho. thấy. được.
tầm quan
tr
ọng c
ệc đánh
giá
k
h
theo
năng
.
.
. ủa vi
.
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập c
. ủa h
. ọc sinh
.
.
.
lực,. các. khái. niệm,. cách. thức,. thực. trạng. đánh. giá. kết. quả. học. tập.. Tuy
nhiên,. số. lượng. các. cơng. trình. nghiên. cứu. sâu. về. quản. lý. đánh. giá. kết. quả.
học t
ằm phát
tri
ển năng
l
ti
ưa nhi
ều. Qua
vi
ệc.
. ập nh
.
.
.
.
. ực h
. ọc sinh
.
. ểu h
. ọc ch
.
.
.
.
tổng. quan. các. cơng. trình. nghiên. cứu. trong. và. ngồi. nước. nói. trên. đã. giúp. tác.
giả. luận. văn. có. thêm. cơ. sở. để. xây. dựng. những. nội. dung. nghiên. cứu. cơ.
bản c
ệc qu
ản lý
đánh
giá
k
h
ti
. ủa vi
.
.
.
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập c
. ủa h
. ọc sinh
.
. ểu h
. ọc theo
.
.
năng. lực.
1.2. Các khái niệm cơ bản
1.2.1. Quản lý
Quản. lý. là. một. hoạt. động. xã. hội. bắt. nguồn. từ. tính. chất. cộng. đồng.
dựa trên
sự
phân
cơng
và
h
làm
m
ọi cơng
vi
ệc để
đ
ục tiêu.
.
.
.
.
.
. ợp tác
.
.
.
.
.
.
. ạt đ
. ược m
.
.
.
Có. nhiều. định. nghĩa,. khái. niệm. khác. nhau. về. quản. lý.
Theo. quan. điểm. của. Nguyễn. Lộc. [33],. Đặng. Vũ. Hoạt,. Hà. Thị. Đức. và.
Phan Văn
Kha
thì
qu
ản lý
khơng
ph
ải là
m
ột ho
ạt đ
mà
là
m
ột q
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. ộng đ
. ơn lẻ
.
.
.
.
.
.
trình. có. mục. tiêu. (mục. đích).. Q. trình. này. bao. gồm. đầy. đủ. các. bước. theo.
13
chức năng
qu
ản lý
như
l
ho
ạch, tổ
ch
ức, lãnh
đ
ki
ểm tra.
Để
đ
.
.
.
.
. ập kế
.
.
.
.
.
. ạo và
.
.
.
.
. ạt.
được. mục. tiêu. mà. người. quản. lý. mong. muốn. thì. cần. phải. huy. động. các.
thành viên
tổ
ch
ức và
sử
d
các
ngu
ồn l
c
Nh
ững
.
.
.
.
.
. ụng t
. ất cả
.
.
.
. ực s
. ẵn có
.
. ủa mình.
.
.
mục tiêu
này
đ
ưng cho
tr
ạng thái
m
ới c
th
ống mà
ng
ười qu
ản lý
.
.
. ặc tr
.
.
.
.
.
. ủa hệ
.
.
.
.
.
.
.
mong. muốn.
Tác giả
Nguy
ễn Ng
ọc Quang
cho
r
ản lý giáo dục là hệ thống
.
.
.
.
.
. ằng: “Qu
.
những tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản
lý nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối và ngun lý giáo dục của
Đảng, thực hiện được các tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt
Nam, mà tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học giáo dục thế hệ trẻ, đưa
hệ giáo dục tới mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất”. [20].
Tác. giả. Trần. Kiểm. cho. rằng:. “Quản lý là những tác động của chủ
thể quản lý trong việc huy động phát huy, kết hợp, sử dụng, điều chỉnh,
điều phối các nguồn lực trong và ngồi tổ chức một cách tối ưu nhằm đạt
mục đích của tổ chức với mục đích cao nhất”. [13,. 14].
Trong n
nghiên
c
ận văn,
qu
ản lý
ho
ạt đ
giá
. ội dung
.
.
. ứu c
. ủa lu
.
.
.
.
.
. ộng đánh
.
.
.
kết. quả. học. tập. nhằm. phát. triển. năng. lực. học. sinh. diễn. ra. trong. bối. cảnh.
nhà. trường.. Theo. đó. khái. niệm. quản. lý. trong. luận. văn. được. hiểu:. Quản lý
là q trình chủ thể quản lý lập kế hoạch, tô ch
̉ ức, chỉ đạo và, giám sát,
kiểm tra việc thực hiện nhiệm vu c
̣ ủa các khách thể quản lý trong tô ch
̉ ức
nhằm đạt được muc tiêu đã đ
̣
ề ra của tô ch
̉ ức.
1.2.2. Đánh giá kết quả học tập của học sinh
Trong . từ . điển . Ngơn . ngữ . ( . 2005) . có . định . nghĩa:“ Đánh giá là đốn
định
về giá trị”. Khái. niệm. đánh. giá. này. có. tính. khái. qt. cao. và. đề. cập. tới. cái.
cốt lõi
c
ạt đ
là
giá
trị
s
ẩm. [24]
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
. ủa ho
.
. ộng, đó
.
.
.
.
. ản ph
.
.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
14
Khái . niệm . đánh . giá . theo . quan . điểm . của . Nguyễn . Đức . Chính: . Đánh
giá là q trình thu thập và xử lí, thơng tin một cách có hệ thống nhằm xác
định mục tiêu đã và đang đạt được ở mức độ nào. Hoặc đánh giá là q
trình thu thập và xử lí thơng tin để đưa ra quyết định. [10]. V
ới cách
hi
ểu.
.
.
.
này. thì. xem. xét. đánh. giá. như. một. q. trình,. đó. là. q. trình. thu. thập. và. xử. lí.
thơng. tin. có. hệ. thống. trên. cơ. sở. đó. để. xác. định. mục. tiêu. đã. và. đang. đạt
được ở
m
ức độ
nào
xem
xét
m
ức độ
đ
ục đích
ho
ạt.
.
.
.
.
. t
. ức là
.
.
.
.
.
. ạt đ
. ược c
. ủa m
.
.
.
động.. Trong. khái. niệm. này,. tác. giả. Nguyễn. Đức. Chính. muốn. nhấn. mạnh.
tới. mục. đích. của. đánh. giá. là. nhằm. xác. định. các. mục. tiêu. mà. chủ. thể. hoạt.
động . đã . và . đang . đạt . được . và . để . làm . được . điều . đó thì . chủ . thể . đánh . giá.
phải. tiến. hành. việc. thu. thập. và. xử. lí. nhiều. thơng. tin. có. liên. quan..
Theo. Trần. Khánh. Đức. [14]. thì. “đánh. giá. là. q. trình. thu. thập. thơng.
tin, ch
ứng cứ
về
đ
giá
và
đ
nh
ững nh
ận đ
.
.
.
. ối t
. ượng c
. ần đánh
.
.
.
. ưa ra
.
.
.
. ịnh, phán
.
.
xét. về. mức. độ. đạt. được. theo. thang. đo. hoặc. tiêu. chí. đã. được. đưa. ra. trong.
các tiêu
chu
ẩn hay
chu
ẩn m
ực”.
.
.
.
.
.
Theo Lâm
Quang
Thi
ệp thì
đánh
giá
là
căn
cứ
vào
các
số
đo
và
các
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
tiêu. chí. xác. định. năng. lực. và. phẩm. chất. của. sản. phẩm. đào. tạo. để. nhận.
định, . phán . đoán . và . đề . xuất . các . quyết . định . nhằm . nâng . cao . không . ngừng.
chất . lượng . đào . tạo. . Phạm . Xuân . Thanh . . và . Nguyễn . Bá . Kim . đồng . quan.
điểm. khi. cho. rằng. để. có. thể. đưa. ra. các. quyết. định. nhằm. cải. tiến. thực.
trạng, đi
ều ch
ỉnh nâng
cao
ch
ất l
hi
ệu quả
giáo
d
ải thông
.
.
.
.
.
. ượng và
.
.
.
.
. ục c
. ần ph
.
.
.
qua . việc . đánh . giá . . . đánh . giá . chính . là . thu . thập . thơng . tin . một . cách . có . hệ.
thống,. đối. chiếu. với. mục. tiêu,. tiêu. chuẩn. đã. đề. ra. và. xử. lý,. phân. tích. dữ.
liệu.
Hồng Đ
ức Nhu
ận và
Lê
Đ
ức Phúc
[40]
cho
r
giá
là
m
ột bộ
.
.
.
.
.
.
.
.
. ằng “đánh
.
.
.
.
.
phận. của. q. trình. giáo. dục,. bao. gồm. nhiều. yếu. tố,. trong. đó. các. yếu. tố.
chính là
m
ục tiêu,
kinh
nghi
ệm h
các
quy
trình
đánh
giá
”.
Đ
ồng.
.
.
.
.
.
. ọc t
. ập và
.
.
.
.
.
.
.
.
15
thời đã
đ
cách
hi
ểu về
k
h
2
ni
ệm khác
nhau:
thứ
.
. ưa ra
.
.
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập theo
.
. quan
.
.
.
.
.
.
nhất. là. theo. tiêu. chí. (criterion). và. thứ. hai. là. theo. chuẩn. (norm).. Theo. quan
niệm thứ
nh
ất thì
k
h
đ
ếu v
ục tiêu
đã
đề
ra
.
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập sẽ
.
. ược đ
. ối chi
.
. ới m
.
.
.
.
.
.
và theo
quan
ni
ệm thứ
hai
là
so
v
.
.
.
.
.
.
.
. ới b
. ạn h
. ọc. .
Từ. cách. tiếp. cận. của. các. nhà. khoa. học,. trong. luận. văn. này. chúng. tôi.
chung . quan . điểm . với . tác . giả . Nguyễn . Đức . Chính . . và . Đặng . Bá . Lãm . cho.
rằng:. Đánh giá là một q trình có hệ thống bao gồm việc thu thập, phân
tích, giải thích thơng tin nhằm xác định mức độ người học đạt được các
mục tiêu giáo dục.
Kết quả
h
m
ột bộ
ph
ận c
trình
d
quan
hệ
.
. ọc t
. ập là
.
.
.
.
. ủa q
.
.
. ạy h
. ọc, có
.
.
.
.
biện. chứng. với. các. thành. tố. khác. trong. hệ. thống. cấu. trúc. với. các. yếu. tố.
khác. với. bên. ngồi. như. mơi. trường. xã. hội,. gia. đình.
Theo tác
giả
Nguy
ễn Thị
Mỹ
L
ộc: “K
ết quả dạy học là những trình
.
.
.
.
.
.
.
độ phát triển mới trong nhân cách người học đạt được sau mỗi q trình
dạy học. Trình độ phát triển mới là tri thức mới, thái độ mới của người
học đạt được trong q trình học tập” [9].
.
Theo. tác. giả. Nguyễn. Đức. Chính:. “Kết quả học tập là mức độ kiến
thức kỹ năng hay nhận thức của người học trong một lĩnh vực một mơn
học nào đó” [10].
.
Kết. quả. học. tập. được. thể. hiện. ở. mức. độ. đạt. được. các. mục. tiêu. của.
dạy. học,. trong. đó. bao. gồm. 3. mục. tiêu. lớn. là:. nhận. thức,. hành. động,. xúc.
cảm. Các
m
ục tiêu
này
cụ
thể
v
h
chính
là
các
m
ục tiêu
.
.
.
.
.
.
. ới t
. ừng mơn
.
. ọc sẽ
.
.
.
.
.
.
về. kiến. thức,. kỹ. năng. và. thái. độ.. Nói. cách. khác,. KQHT. chính. là. mức. độ.
thành. tích. mà. học. sinh. đã. đạt. được. trong. q. trình. học. tập. và. rèn. luyện. tại.
trường so
v
ức độ
năng
l
ra
đ
ối h
.
. ơí m
.
.
.
. ực đề
.
.
. ối v
. ơí t
. ừng kh
.
. ọc, c
. ấp h
. ọc theo
.
.
chương. trình. giáo. duc.
̣
16
Đánh . giá . kết . quả . học . tập . là . thu . thập . thông . tin . nhằm . đưa . ra . quyết.
định. xem. người. học. đạt. được. mức. độ. mục. tiêu. về. kiến. thức. và. kỹ. năng.
nào. Tác
giả
Tr
ần Thị
Tuy
ết Oanh
cho
r
giá
k
h
.
.
.
.
.
.
.
. ằng đánh
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập giúp
.
giáo viên,
nhà
tr
ường đ
nh
ững quy
ết đ
ph
ạm sau
m
ột quá
trình
.
.
.
. ưa ra
.
.
.
. ịnh sư
.
.
.
.
.
.
.
thu. thập,. xử. lý. thơng. tin. về. trình. độ,. khả. năng. mà. người. học. và. cũng. giúp.
bản thân
ng
ười h
h
giá
k
h
là
.
.
. ọc ti
. ến bộ
.
. ơn. đánh
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập c
. ủa h
. ọc sinh
.
.
.
hoạt. động. diễn. ra. sau. một. giai. đoạn. học. tập.. Mục. đích. của. hoạt. động. này.
là. so. sánh. mức. độ. hồnh. thành. của. học. sinh. so. với. các. mục. tiêu. đề. ra. ban.
đầu. T
ừng mơn
h
thể
sẽ
có
các
m
ục tiêu
khác
nhau.
K
ết quả
c
.
.
. ọc cụ
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. ủa q
.
.
trình. giáo. dục. của. học. sinh. sẽ. được. thể. hiện. qua. kết. quả. đánh. giá. kết. quả.
học. tập. [42].
Như v
tác
giả
đ
quan
đi
ểm k
h
. ậy, h
. ầu h
. ết các
.
.
.
. ều chung
.
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập.
của. học. sinh. là. kết. quả. dạy. học.. Trong. luận. văn. này. chúng. tơi. chung. quan.
điểm. với. tác. giả. Nguyễn. Đức. Chính. nhìn. nhận. kết. quả. học. tập. của. học
sinh theo
mơn
h
đó
cho
r
ết quả học tập là mức độ kiến thức,
.
.
. ọc sau
.
.
.
. ằng: K
.
kỹ năng, thái độ của người học trong một lĩnh vực một mơn học nào đó.
Đánh. giá. kết. quả. học. tập. của. học. sinh. là. một. bước. quan. trọng. của.
q . trình . dạy . học, . thơng . qua . việc . đánh . giá . kết . quả . học . tập . của . HS . giúp.
cho. người. giáo. viên. thu. được. những. thông. tin. ngược. chiều. từ. HS. như. khả.
năng. tiếp. thu. tri. thức,. ý. thức. trong. học. tập,. sự. tiến. bộ. của. học. sinh. cũng.
như n
ực tr
h
so
v
ục tiêu
d
. ắm đ
. ược th
.
. ạng k
. ết quả
.
. ọc t
. ập c
. ủa HS
.
.
. ới m
.
.
. ạy h
. ọc.
đã. đề. ra..
Theo. đó,. đánh giá kết quả học tập của học sinh là q trình thu thập,
phân tích và lý giải thơng tin một cách có hệ thống để mơ tả thực trạng
kiến thức, kỹ năng, thái độ của học sinh đạt được trong quá trình học tập
và rèn luyện tại trường, đối chiếu vơi muc tiêu giáo duc đã đ
́
̣
̣
ược đặt ra
nhằm đưa ra kết luận về mức độ năng lực học sinh đạt được so vơi muc
́ ̣
17
tiêu giáo duc và nh
̣
ững nhận xét để giúp học sinh có thể cải thiện thành
tích.
1.2.3. Năng lực
Năng l
m
ột thu
ật ngữ
đ
d
trong
b
h
. ực là
.
.
.
.
. ược sử
.
. ụng cả
.
.
. ối c
. ảnh khoa
.
. ọc.
và. ngơn. ngữ. hàng. ngày.. Phạm. Minh. Hạc. cho. rằng. năng. lực. là. “một. tổ. hợp
đặc đi
ểm . tâm lý
. của m
ột ng
ười (cịn
g
tổ
h
ộc tính
tâm
lý
c
.
.
.
.
.
. ọi là
.
.
. ợp thu
.
.
.
.
. ủa.
một . nhân . cách), . tổ . hợp . đặc . điểm . này . vận . hành . theo . một . mục . đích . nhất.
định. tạo. ra. kết. quả. một. hoạt. động. nào. đó”. [27]. .. Tác. giả. Đặng. Thành.
Hưng . quan . niệm: . “năng . lực . là . thuộc . tính . cá . nhân . cho . phép . cá . nhân . thực.
hiện thành
cơng
ho
ạt đ
ất đ
mong
mu
ốn trong
nh
ững.
.
.
.
. ộng nh
.
. ịnh, đ
. ạt k
. ết quả
.
.
.
.
.
điều. kiện. cụ. thể”. [39]. .
Ngơ . Cơng . Hồn . và . Trương . Thị . Khánh . Hà . [32] . cho . rằng . năng . lực.
không . phải . bẩm . sinh, . năng . lực . người . học . được . hình . thành . từ . quá . trình.
hoạt. động. (nhận. thức,. thể. chất,. cảm. xúc..).. Theo. Hoàng. Tuấn. Anh,.
Nguyễn . Đăng B
ắc [2]
trong
bài
vi
ết “Ti
ếp c
.
.
.
.
.
.
. ận d
. ạy h
. ọc đ
. ịnh h
. ướng phát
.
.
triển . năng . lực” . cho . rằng . năng . lực . có . nguồn . gốc . từ . tiếng . La . Tinh.
“competentia”.. Các. tác. giả. cho. rằng. khi. một. người. thành. thạo. và. có. khả.
năng th
ực hi
ện m
ột cơng
vi
ệc thì
ng
ười đó
đ
có
năng
l
.
.
.
.
.
.
.
.
. ược g
. ọi là
.
.
.
. ực.
Như v
r
ều quan
ni
ệm khác
nhau
về
năng
l
ận văn
. ậy, có
.
. ất nhi
.
.
.
.
.
.
.
. ực. Lu
.
.
.
sử. dụng. định. nghĩa. của. chương. trình. giáo. dục. phổ. thơng. 2018. về. năng. lực:.
“Năng lực là thuộc tính cá nhân được hình thành, phát triển nhờ tố chất
sẵn có và q trình học tập, rèn luyện, cho phép con người huy động tơng
̉
hợp các kiến thức, kỹ năng và các thuộc tính cá nhân khác như hứng thú,
niềm tin, ý chí,... thực hiện thành cơng một loại hoạt động nhất định, đạt
kết quả mong muốn trong những điều kiện cu th
̣ ể”.
Các. năng. lực. cần. phát. triển. cho. học. sinh. tiểu. học. theo. thơng. tư.
22/2016/TT. BGDĐT”. bao. gồm:. tự. phục. vụ. tự. quản,. hợp. tác,. tự. học. và. giải
quyết v
ễn . Đức Minh
. đã gi
ới thi
ệu các
nhóm
năng
l
. ấn . đề. Nguy
.
.
.
.
.
.
.
. ực chung
.
.
18
cần hình
thành
và
phát
tri
ển cho
h
ti
ư: (1)
Nhóm
năng
l
.
.
.
.
.
.
. ọc sinh
.
. ểu h
. ọc nh
.
.
.
.
. ực.
làm. chủ. và. phát. triển. bản. thân:. năng. lực. tự. học,. năng. lực. giải. quyết. vấn.
đề, năng
l
t
l
qu
ản lý;
(2)
Nhóm
năng
l
quan
hệ
.
. ực sáng
.
. ạo, năng
.
. ực tự
.
.
.
.
.
.
. ực về
.
.
.
.
xã . hội: . năng . lực . giao . tiếp, . năng . lực . hợp . tác; . (3) . nhóm . năng . lực . cơng . cụ:.
năng. lực. sử. dụng. cơng. nghệ. thơng. tin. và. truyền. thơng;. năng. lực. ngơn. ngữ.
và năng
l
tốn
[36].
.
. ực tính
.
.
.
1.2.4. Quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh theo
năng lực ở các trường tiểu học
Hoạt đ
giá
k
h
m
ột bộ
ph
ận trong
ho
ạt đ
. ộng đánh
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập là
.
.
.
.
.
.
. ộng.
giáo d
di
ện c
tr
ường ti
đó
qu
ản lý
ho
ạt đ
. ục tồn
.
.
. ủa nhà
.
.
. ểu h
. ọc, do
.
.
.
.
.
. ộng đánh
.
.
giá. kết. quả. học. tập. vừa. phải. phù. hợp. với. quản. lý. giáo. dục. nói. chung,. vừa.
phải mang
tính
đ
c
ạt đ
giá
k
h
ản lý
.
.
. ặc thù
.
. ủa ho
.
. ộng đánh
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập. Qu
.
.
.
hoạt đ
giá
k
h
mang
tính
ch
ất qu
ản lý
. ộng đánh
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập c
. ủa h
. ọc sinh
.
.
.
.
.
.
.
hành. chính. sư. phạm,. quản. lý. theo. pháp. luật,. theo. những. quy. định,. thơng. tư.
có tính
ch
ất b
ộc trong
ho
ạt đ
giá
k
h
.
.
. ắt bu
.
.
.
. ộng đánh
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập c
. ủa h
. ọc.
sinh. . Đồng . thời . việc . quản . lý . phải . tuân . thủ . các . quy . định . của . hoạt . động.
đánh. giá. kết. quả. học. tập,. diễn. ra. trong. môi. trường. sư. phạm,. lấy. hoạt.
động . đánh giá
k
h
quan
hệ
th
ầy trị
trong
ho
ạt đ
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập và
.
.
.
.
.
.
.
. ộng này
.
.
làm. đối. tượng. quản. lý.. Bên. cạnh. đó,. quản. lý. hoạt. động. đánh. giá. kết. quả.
học. tập. mang. tính. đặc. trưng. của. khoa. học. quản. lý,. nó. phải. vận. dụng. hiệu.
quả các
đ
c
ản lý
trong
vi
ệc đi
ều khi
ển ho
ạt đ
giá
k
.
. ặc thù
.
. ủa qu
.
.
.
.
.
.
.
. ộng đánh
.
.
. ết
quả. học. tập.
Quản. lý. hoạt. động. đánh. giá. kết. quả. học. tập. của. học. sinh. là. lĩnh. vực.
quản lý
con
ng
ười, là
q
trình
tác
đ
m
ục đích,
có
kế
ho
ạch đ
.
.
.
.
.
.
.
. ộng có
.
.
.
.
.
.
. ảm b
. ảo.
tính. pháp. lý. của. nhà. quản. lý. giáo. dục. (Hiệu. trưởng). và. thầy. cơ. giáo. và. học.
sinh. trong. q. trình. dạy. học. nhằm. xác. định. tri. thức. của. học. sinh. nắm. được.
so v
c
ương trình,
v
c
d
t
hình
. ới u
.
. ầu c
. ủa ch
.
.
. ới u
.
. ầu c
. ủa giáo
.
. ục đào
.
. ạo để
.
.
.
19
thành và
phát
tri
ển nhân
cách,
th
ực hi
ện m
ục tiêu
giáo
d
giá
v
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. ục, đánh
.
.
. ừa là
.
.
tiền. đề,. vừa. là. điều. kiện. để. thực. hiện. tốt. q. trình. dạy. học;. vừa. là. tiền.
đề, v
đi
ều ki
ện để
th
ực hi
ện q
trình
qu
ản lý
ti
Vì
v
ản.
. ừa là
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. ếp theo.
.
.
. ậy qu
.
lý ho
ạt đ
giá
k
h
là
khâu
khơng
thể
tách
.
. ộng đánh
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập c
. ủa h
. ọc sinh
.
.
.
.
.
.
.
rời. trong. cơng. tác. quản. lý. của. người. Hiệu. trưởng.
Quản lý
ho
ạt đ
giá
k
h
bao
g
.
.
. ộng đánh
.
.
. ết quả
.
. ọc t
. ập c
. ủa h
. ọc sinh
.
.
. ồm.
như:. Quản. lý. thực. hiện. mục. tiêu. đánh. giá. kết. quả. học. tập,. quản. lý. việc. áp.
dụng. hình. thức,. phương. pháp,. cơng. cụ. đánh. giá. kết. quả. học. tập. nhằm. phát.
triển năng
l
qu
ản lý
vi
ệc l
tích,
sử
d
cơng
bố
.
. ực h
. ọc sinh,
.
.
.
.
. ưu tr
. ữ, phân
.
.
.
. ụng và
.
.
.
.
kết. quả. đánh. giá. kết. quả. học. tập. của. học. sinh. theo. năng. lực. tiểu. học. và.
quản. lý. các. điều. kiện. đảm. bảo. trong. quá. trình. đánh. giá. kết. quả. học. tập
nhằm phát
tri
ển năng
l
ti
.
.
.
. ực h
. ọc sinh
.
. ểu h
. ọc.
Theo. tác. giả. luận. văn,. quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập
của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học là q trình chủ thể
quản lý chỉ đạo, tơ ch
̉ ức, giám sát các hoạt động đánh giá kết quả học tập
bám sát u cầu phát triển năng lực học sinh theo chương trình đổi mới
GDPT 2018, từ đó đề ra biện pháp để giúp học sinh phát triển năng lực
đáp ứng u cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Quản . lý . hoạt . động . đánh . giá . KQHT . của . học . sinh . tiểu . học . là . việc.
người. quản. lý. nhà. trường. tiểu. học. thực. hiện. các. chức. năng. quản. lý:. như.
lập. kế. hoạch;. tổ. chức;. chỉ. đạo;. kiểm. tra. giám. sát. toàn. bộ. hoạt. động. đánh.
giá k
h
nh
ằm đ
yêu
c
ểm tra
đánh
giá
. ết quả
.
. ọc t
. ập h
. ọc sinh
.
.
. ảm b
. ảo các
.
.
. ầu ki
.
.
.
.
.
và. mục. tiêu. giáo. dục. của. nhà. trường. của. nhà. trường..
1.3. Các vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động đánh giá kết quả học
tập của học sinh theo năng lực ở các trường tiểu học
1.3.1. Chương trình Giáo dục phổ thơng 2018 cấp tiểu học
Chương. trình. GDPT. 2018. cấp. tiểu. học. xác. định. vị. trí,. vai. trị. của.
20
