y nghia bat chao hanh trong tac pham chi pheo

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Ý NGHĨA BÁT CHÁO HÀNH TRONG TÁC PHẨM CHÍ PHÈO – NAM CAO

Ngữ văn 11
Bát cháo hành là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm Chí Phèo góp phần thể
hiện giá trị nhân đạo của tác phẩm:
- Bát cháo ấy khơng những giúp Chí thoát khỏi trận ốm “thừa sống thiếu chết” mà hơn
hết, nó là liều thuốc khai sáng cho quãng đời tội lỗi của Chí Phèo.
- Chí sung sướng hạnh phúc khi cảm nhận được vị ngọt của tình yêu qua bát cháo hành
của Thị. Vì vậy, bát chào hành của Thị chất chứa tình u thương chân thành đã biến Chí
từ một thằng lưu manh chuyên rạch mặt ăn vạ thành một anh nông dân lương thiện với
biết bao cảm xúc, nghĩ suy của một con người khát khao được trở về với XH lồi người.
Bát cháo đầy tình u thương của Thị đã giúp Chí rũ bỏ lốt quỷ để trở lại làm người.
- Tuy nhiên, hương vị của bát cháo hành cũng làm tăng thêm bi kịch mồ côi của Chí Phèo.
Hương vị bát cháo hành cũng là hương vị tình u của Thị Nở, làm xúc động Chí,đây là
lần đầu tiên Chí có tình cảm của một con người: bâng khuâng buồn,vui hồn nhiên như
đứa trẻ “muốn làm nũng với thị như với mẹ”.
Tham khảo:
Không hiểu sao khi đọc “Chí Phèo” của Nam Cao tơi ln ln hình dung ra một
con đường in bóng hình những bước chân loạng choạng, ngật ngưỡng đầy phẫn uất của
một Chí Phèo say – tỉnh. Và trên con đường – hành trình đời đầy nỗi đau và bi kịch ấy,
những giây phút hạnh phúc, những cử chỉ yêu thương mà Chí được hưởng thật hiếm
muộn như những giọt nước trên sa mạc mênh mông. Song dù chỉ là một giọt nước giữa sa
mạc đời bao la của Chí thì bát cháo hành của thị Nở vẫn làm tròn nhiệm vụ của một
nguồn nước mát lành góp phần thức tỉnh, hồi sinh tâm hồn Chí sau bao tháng năm đọa
đày trong kiếp sống của con quỷ dữ. Cùng với những ám ảnh về bi kịch nhân sinh của
con người, hương cháo hành thoang thoảng trong“Chí Phèo” mãi mãi cịn vương vấn
trong hồn người đọc như một biểu tượng của tình cảm nhân đạo sâu sắc đậm đà trong
siêu phẩm này.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Hình ảnh “bát cháo hành” mà nhân vật thị Nở mang cho Chí Phèo trong truyện
gắn liền với mối tình “đơi lứa xứng đơi” Chí Phèo – thị Nở. Trước khi gặp thị, Chí đã
từng là một người nông dân lương thiện, hiền lành như cục đất. Con người ấy dù có tuổi
thơ bất hạnh, bị chuyên tay như một món hàng nhưng vẫn giữ trọn những vẻ đẹp tâm hồn
cao quý, thiêng liêng của một đời lương thiện, biết phải trái, đúng sai, biết tự trọng.
Nhưng bàn tay của bọn cường hào phong kiến (mà đại diện là Bá Kiến) và cái nhà tù thực
dân không cho con người hiền ấy sống đời lương thiện. Chúng hùa với nhau, tước đi của
Chí cả nhân hình, nhân tính của người nơng dân lương thiện, để biến anh Chí thành thằng
Chí Phèo, biến anh canh điền hiền lành, chăm chỉ thành kẻ lưu manh có mỗi một nghề là
rạch mặt ăn vạ. Sau 7, 8 năm đi khỏi làng Vũ Đại, Chí Phèo hồi hương trong tình cảnh vơ
sản “trần như nhộng”. Sự hiện hữu của Chí Phèo ở làng Vũ Đại là một con số “khơng”
trịn trĩnh, không nhà không cửa, không bạn bè người thân, không một tấc đất cắm dùi,
không được thừa nhận là một con người. Đó là cái bi kịch đau đớn của con người cơ đơn
đi giữa đồng loại. Chí chửi mong nhận được sự hồi đáp – dù là sự hồi đáp thấp hèn nhất
nhưng cũng khơng có. Chẳng ai cho Chí chút quan tâm, khơng ai coi hắn là người. Hắn
chửi vào khoảng khơng bao la của sự vơ tình, lạnh lẽo. Hắn chửi thì tai gần miệng đấy,
hắn lại nghe. Chỉ còn một thằng say rượu cùng ba con chó dữ. Cịn gì thê thảm hơn thân
phận của con người ấy – thân phận của con người – vật.
Cái lần đầu tiên ra tù rồi đến nhà Bá Kiến chửi đổng hình như Chí Phèo đã lờ mờ
nhận ra kẻ thù đã dìm mình xuống vũng bùn tha hóa. Nhưng ở cái mảnh đất “quần ngư
tranh thực” này, trước một Bá Kiến gian hùng, “khơn róc đời”, Chí Phèo thật thảm hại
biết bao. Chí khơng những khơng trả thù được mà còn trở thành tay sai đắc lực cho Bá
Kiến – kẻ thù của mình, tiếp nối đời Năm Thọ, Binh Chức. Từ đó Chí Phèo trượt dài trên
con dốc tha hóa, xuống đáy vực của nó để thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Người ta
tránh hắn, sợ hắn vì hắn làm bao nhiều việc cướp bóc, đốt phá, làm chảy máu và nước
mắt của bao người lương thiện. Hắn làm tất cả những việc ấy trong cơn say triền miên, vơ

tận, đến nỗi chính hắn khơng biết về chính bản thân mình. Gương mặt quỷ dữ, hành động
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

tác quái theo kiểu quỷ dữ của Chí đã khiến con đường trở về của Chí cụt lối. Cánh cửa
của xã hội lương thiện đã đóng sầm trước mặt hắn khi hắn hồi hương thì đến nay nó được
chèn cài kỹ lưỡng, im ỉm như một khối băng. Chí hiện diện như một bóng hình hắc ám đi
bên lề cuộc sống của làng Vũ Đại.
Thế nhưng, phía cuối đường hầm vẫn cịn chút ánh sáng le lói để Chí hy vọng.
Trong cái làng Vũ Đại ấy vẫn cịn một con người nhìn đến Chí, khơng sợ Chí Phèo và
ln đi qua vườn nhà Chí để kín nước. Đó là một người đàn bà khốn nạn, khổ đau, chịu
nhiều thiệt thịi – thị Nở. Chao ơi! Sao Nam Cao lại dùng những lời văn lạnh lùng đến tàn
nhẫn, mỉa mai để tả người đàn bà khốn khổ ấy? Đã mang một dung nhan “xấu ma chê
quỷ hờn”, Thị lại còn dở hơi “ngẩn ngơ như những người đần trong cổ tích”, mà thị lại
cịn nghèo nếu trái lại thì ít nhất có một người đàn ơng khổ sở. Chưa hết, thị Nở cịn có
dịng giống mả hủi nên người ta vẫn tránh thị như tránh một con vật rất tởm. Ngoài 30
tuổi thị vẫn chưa lấy chồng trong khi ở cái làng Vũ Đại người ta kết bạn từ lúc lên tám,
lên chín, có con từ lúc 15, không đợi đến năm hai mươi đẻ đứa con thứ nhất. Trong tình
hình đó ta có thể nói qch thị khơng có chồng.
Ơng trời nhiều khi run rủi, thương người nhưng thực sự ở trường hợp Chí Phèo –
thị Nở này ta có thể nói ơng thương hay ơng ác, gây nghịch cảnh trớ trêu? Trách trời chi
cho xa, trách nhà văn Nam Cao sao không tác thành cho mối tình “đơi lứa xứng đơi” ấy?
Song làm sao mà tác thành được, ai cho phép họ đến với nhau. Cả một xã hội với bao
định kiến không cho họ đến với nhau, không cho họ hạnh phúc trọn vẹn. Xét đến cùng ta
mới thấy Nam Cao thương người, nếu không có ngịi bút của ơng thì những kẻ tha hóa
như Chí Phèo, những người đàn bà cùng khốn như Thị Nở chẳng bao giờ được biết đến
chút ít hạnh phúc của tình ái. Họ đã gặp nhau trong một đêm gió mát, rười rượi ánh trăng
ở vườn chuối cạnh bờ sơng mà những tàu chuối bị gió bay lại giẫy lên đành đạch như là

hứng tình. Khung cảnh lãng mạn đang tác thành cho họ. Chí Phèo uống rượu ở nhà Tự
Lãng đã say từ nửa đường; thị Nở đi kín nước cũng hớ hênh tựa vào gốc chuối ngủ trong
cái gió mát như quạt hầu. Hai con người dị dạng, hai số phận trớ trêu đã trải qua một đêm
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

tình lãng mạn đúng kiểu “Chí Phèo – thị Nở”. Nhưng Nam Cao dựng lên mối tình “người
– ngợm” này không phải để câu khách rẻ tiền mà làm tỏa sáng tình người, tình yêu
thương và sự săn sóc ấm áp của một người đàn bà xấu xí ngoại hình nhưng lại có một tấm
lịng vàng.
Đêm tình ấy khiến thị Nở xao xuyến, suy nghĩ nhiều, đặc biệt về Chí Phèo, về trận
ốm của Chí. Thị về nhà sau cuộc tình, sau khi dìu Chí vào nhà và trằn trọc không sao ngủ
được. Thị nghĩ “thổ trận ấy thật là phải biết. Cứ gọi là hôm nay nhọc nhừ”. Và thị thấy
phải cho hắn ăn một tí gì mới được, “Đang ốm thế thì chỉ ăn cháo hành. Ra được mồ hơi
thì là nhẹ nhõm người ngay đó mà”. Thế là vừa sáng thị đã chạy đi tìm gạo để nấu cháo
cho Chí. Hành thì nhà thị may lại còn. Nam Cao đã miêu tả chiều sâu tâm lý nhân vật với
những rung cảm, nhưng suy tư tinh tế. Tâm lí của thị Nở vừa rất ngơ nghê lại vừa sâu sắc.
Đó là rung cảm, những tình cảm tha thiết của một người đàn bà, nhất là một người đàn bà
đang yêu và muốn chăm sóc cho người u của mình. Thị khơng dở hơi mà ta thấy thị rất
lo cho Chí, lo với tình cảm của nhân tình, nhân ngãi, của người làm ơn và cũng là của
người chịu ơn. Thị nghĩ: “mình bỏ hắn lúc này cũng bạc. Dẫu sao cũng đã ăn nằm với
nhau như “vợ chồng”. Tiếng “vợ chồng” thấy ngường ngượng mà thinh thích…”. Thiên
tính nữ, thiên chức của người đàn bà thức dậy trong thị. Thị khao khát hạnh phúc, tình
yêu như mọi người, dù chỉ là làm vợ của thằng… Chí Phèo. Cho nên bát cháo hành của
thị Nở đem cho Chí khơng chỉ là trách nhiệm mà cịn là cả một tấm lòng. Hơn tất cả
những người đẹp đẽ ở làng Vũ Đại, thị có một tấm lịng vàng, tấm lòng chân thành và cao
cả. Trong thâm tâm của thị, thị lo cho Chí, một nỗi lo thực sự của những người thân yêu
dành cho nhau. Thị còn thấy thương Chí: “cái thằng liều lĩnh ấy kể ra thì đáng thương,

cịn gì đáng thương bằng đau ốm mà nằm cịng queo một mình”. Đồng thời bát cháo ấy
cịn có lịng u, tình u: “Thị thấy như u hắn: đó là cái lòng yêu của một người làm
ơn. Nhưng cũng có cả lịng u của một người chịu ơn”.
Cho nên, thị đem cho Chí nồi cháo hành cịn nóng ngun để hắn ăn cho khỏi ốm.
Hơn một chi tiết nghệ thuật, bát cháo hành của thị Nở đã trở thành một biểu tượng nghệ
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

thuật, một siêu mẫu trong văn học hiện đại Việt Nam. Bát cháo ấy do thị Nở nấu có thể
chẳng mấy ngon nhưng quan trọng nó là tình thương, tình u, tình người ấm áp. Nó là
sự chăm sóc ân cần mang theo những nỗi lo âu thực sự của tấm lịng thị Nở dành cho Chí.
Đặt trong quãng đời dài dặc đầy bi kịch của Chí, trong hồn cảnh dưới đáy hiện tại của
Chí, bát cháo ấy là tình người hiếm hoi mà Chí nhận được, là hạnh phúc tình u muộn
mằn, q giá vơ ngần mà lần đầu tiên trong đời hắn được hưởng. Hương vị cháo hành –
hương vị tình yêu tỏa sáng, vượt lên hoàn cảnh, lên trên mọi định kiến của xã hội. Nó mãi
mãi cịn thoang thoảng, lan tỏa theo suốt cuộc đời của Chí. Một điều độc đáo ở đây là
Nam Cao đã miêu tả quá tình diễn biến tâm lý nhân vật Thị Nở rất tinh, rất sâu theo một
tiến trình, một quá trình. Cách miêu tả tâm lý ấy cộng hưởng cùng nghệ thuật đối lập
(giữa ngoại hình và tâm hồn nhân vật thị Nở) khiến mỗi người đọc cũng xúc động rưng
rưng cùng nhân vật. Hóa ra Nam Cao khơng thóa mạ, hay hạ thấp con người bằng những
nét vẽ ngoại hình trần trụi, mà ngược lại, ông đề cao, tôn vinh con người. Vẻ đẹp cao quý
nhất của con người là vẻ đẹp tâm hồn, là tình người, là tấm lịng cao cả. Đó là tiêu chuẩn,
là thước đo giá trị người của con người. Nhìn như thế, ta sẽ thấy Thị Nở là người phụ nữ
đẹp nhất làng Vũ Đại và đẹp nhất trong văn học Việt Nam.
Nói Thị Nở đẹp khơng hề q đáng bởi bát cháo hành kia đâu chỉ là tình thương,
tình yêu, là sự chăm sóc ân cần mà nó có tác dụng diệu kỳ – cảm hóa con người, thức
tỉnh phần người, phần nhân tính bị vùi lấp bao lâu nay trong Chí Phèo. Nói đúng hơn là
Thị Nở đã thức tỉnh Chí, cứu vớt Chí, làm hồi sinh tâm hồn, nhân tính trong Chí. Điều đó

khơng phải ai cũng làm được. Và như thế, ta thấy chi tiết bát cháo hành khơng thể thiếu
trong tác phẩm. Nó thể hiện tình cảm, tư tưởng nhân văn sâu sắc của nàh văn Nam Cao.
Ơng ln ln băn khoăn, trăn trở về vấn đề nhân tính của con người. Ơng ln mang
trong mình niềm tin mãnh liệt vào con người, vào phần lương thiện thiêng liêng, quý báu
trong mỗi con người. Thiên lương ấy không bao giờ bị mất đi, không một thế lực nào giết
được. Nó như một thứ lửa ln âm ỉ cháy trong trái tim của con người, kể cả những con

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

người ở giữa vũng bùn lầy của sự tha hóa như Chí Phèo – khơng cịn chút nhân hình,
nhân tính nào nữa – theo cái nhìn từ bên ngồi, từ người ngồi.
Những dịng Nam Cao miêu tả Chí Phèo ăn cháo hành có thể nói là những dịng
văn sâu sắc, xúc động nhất tác phẩm. Nhìn thấy bát cháo hành “Thằng này rất ngạc nhiên.
Hết ngạc nhiên thì hắn thấy mắt hình như ươn ướt. Bởi vì lần này là lần thứ nhất hắn
được một người đàn bà cho. Xưa nay, nào hắn có thấy ai tự nhiên cho cái gì…”. Chí đi từ
ngạc nhiên đến xúc động nghẹn ngào. Đây là lần thứ nhất trong đời hắn khóc sau những
năm tháng bị đọa đày và cũng là lần thứ nhất trong đời hắn nhận được một thứ người ta
cho, cho vơ tư, khơng tính tốn. Hắn khơng phải dọa nạt hay cướp giật mà vẫn có được.
Quan trọng, đây là lần đầu tiên trong đời Chí được một người đàn bà quan tâm, săn sóc,
dành tình cảm cho; cũng là lần đầu tiên sau khi ra tù Chí được một con người nhìn nhận
mình như một con người, đối xử với mình theo cách con người dành cho nhau. Và hắn
thấy thị có duyên bởi trong mắt kẻ si tình người yêu của mình bao giờ chẳng đẹp, chẳng
dun. Để rồi sau đó, Chí Phèo tỉnh, tỉnh để suy tư, chiêm nghiệm. Chí thực sự đã tỉnh
rượu, đã tỉnh ngộ và ý thức được về cuộc sống sau những tháng năm say triền miên, vô
tận, say để khơng biết có sự hiện hữu của mình trên cõi đời. “Hắn thấy vừa vui, vừa buồn.
Và một cái gì nữa giống như là ăn năn”. Chí cảm nhận được tất cả vị thơm ngon của nồi
cháo hành: “Trời ơi cháo mới thơm sao! Chỉ khói xơng lên mũi cũng đủ làm người nhẹ

nhõm. Hắn húp một húp và nhận ra rằng: Những người suốt đời không ăn cháo hành
không biết rằng cháo hành rất ngon…”. Hơi cháo hành, bàn tay chăm sóc và tình cảm của
thị Nở đã làm cho Chí tỉnh, tỉnh để mà nhận ra mình, nhận thức về những việc mình đã
làm. Hơi cháo làm Chí nhẹ người, chí khỏi ốm để ăn năn, sám hối. Hơn lúc nào, Chí cảm
thấu tình cảnh thê thảm, bi đát của mình cho nên hắn vừa vui lại vừa buồn. Vui vì tình
yêu, hạnh phúc muộn mằn, dù muộn nhưng đã đến; buồn vì thân phận, vì cuộc sống quá
loài vật của bản thân. Cháo hành rất ngon nhưng “tại sao mãi đến tận bây giờ hắn mới
nếm vị mùi cháo?”. Hắn hỏi rồi hắn tự trả lời: “có ai nấu cho mà ăn đâu? Mà cịn ai nấu
cho mà ăn nữa! Đời hắn chưa bao giờ được săn sóc bởi một bàn tay “đàn bà”. Thê thảm
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

q! Bi kịch q! Xót xa mn phần! Một chút gì như cay đắng nghẹn lịng nữa! Chí
nghĩ đến những tháng ngày nhục nhã bị bà ba nhà Bá Kiến – “con quỷ cái” cứ hay gọi
hắn đấm lưng, bóp chân “mà lại cứ bắt bóp lên trên, trên nữa”. Hắn thấy nhục chứ sung
sướng gì. “Hai mươi tuổi người ta không là đá, nhưng cũng không hồn tồn là xác thịt.
Người ta khơng thích những cái người ta khinh …”. Rõ ràng đến đây, Chí hiện lên là một
chân dung con người đầy đủ, vẹn toàn có cả quá khứ, hiện tại, có những suy nghĩ sâu xa,
những tâm trạng phong phú, ý thức đầy đủ về bản thân. Người nơng dân lương thiện
trong Chí đang trở về sau những năm tháng dài bị đi đày xa tắp. Nhưng có ai nhận thấy
đâu, họa chăng chỉ có thị Nở vì thị thấy chí rất hiền, “ai dám bảo đó là cái thằng Chí Phèo
vẫn đập đầu, rạch mặt mà đâm chém người?”
Nam Cao vốn là một nhà văn có cái nhìn đời thấu suốt, tinh sắc. Ơng khơng dừng
lại ở sự thức tỉnh của Chí Phèo nhờ bát cháo hành mà ơng cịn đưa người đọc đi xa hơn
đến chân trời ước mơ, hy vọng của Chí. Với ước mơ quá khứ sống dậy, ước mơ trong
hiện tại bùng cháy thiêu đốt tâm can, Chí đã thực sự hồi sinh, là một con người hoàn toàn
theo đúng nghĩa của hai chữ CON NGƯỜI viết hoa (chữ của M.Gorki).
Bát cháo húp xong, thị Nở đỡ lấy bát và múc thêm bát nữa. Hắn thấy đẫm bao

nhiêu mồ hơi, những giọt mồ hơi to như giọt nước. Chí biết mình đã đến cái dốc bên kia
của cuộc đời và chí thấy “thèm lương thiện, hắn muốn làm hịa với mọi người biết bao!
Thị Nở sẽ mở đường cho hắn. Thị có thể sống yên ổn với hắn sao người khác không
thể… Họ sẽ nhận lại hắn vào cái xã hội bằng phẳng, thân thiện của những người lương
thiện”. Hạnh phúc chớm nở như hoa hàm tiếu và hy vọng được nhen lên rồi bùng cháy
mãnh liệt như ngọn lửa được tiếp ơxi. Chí khao khát cuộc đời lương thiện, muốn làm hòa
với mọi người. Thị Nở sẽ là cầu nối, là hy vọng, mở ra cánh cửa của thế giới lương thiện
vẫn đóng im ỉm cho Chí. Bát cháo hành của tình yêu, tình người đã làm tươi lại, thanh lọc
tâm hồn Chí. Cái ước mơ của Chí rất giản dị mà thiêng liêng, cao cả xiết bao. Nó mang tư
tưởng nhân văn sâu sắc, mới mẻ của nhà văn Nam Cao. Bởi đã là con người, dù dị dạng,

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

dù tha hóa nhưng họ vẫn có quyền được sống lương thiện, vẫn không thôi ước mơ, khơng
hết sự khát thèm cuộc đời bình dị trong hạnh phúc và tình u.
Song xã hội lương thiện mà Chí Phèo thấy bằng phẳng kia khơng hề bằng phẳng.
Nó cịn bao định kiến, bao sự cách ngăn, bao điều nghi kỵ. Tất cả đã khơng cho Chí một
cơ hội nào trở về cuộc đời bình thường như bao người bình thường. Bị thị Nở cự tuyệt,
hắn phẫn uất, cùng cực tìm đến rượu. Nhưng hắn “càng uống lại càng tỉnh ra”. “Hơi rượu
không sặc sụa, hắn cứ thoang thoảng thấy hơi cháo hành”. Hơi cháo hành ấy là dư ảnh
của bát cháo kia xuất hiện lần cuối để giữ Chí lại bên bờ tỉnh, để hắn tự ngấm, tự thấm bi
kịch nhân sinh cuộc đời. Tất cả hy vọng của Chí đã tan biến theo làn khói hành mong
manh, hư ảo. Nhưng hắn khơng thể sống như trước nữa vì hắn đã tỉnh, hắn vẫn khơng
thơi ước mơ. Chí khóc rưng rức trong tuyệt vọng, trong những tỳ vết tâm hồn, những vết
cứa, vết xước của tội ác trong tim hắn biểu hiện lên khuôn mặt dị dạng của hắn vĩnh viễn
khơng thể mất đi. Tất cả đưa Chí Phèo đến kết cục bi thảm, cùng cực khiến người đọc
bao năm nay vẫn thôi day dứt trong ám ảnh về những câu nói của Chí: “Ai cho tao lương

thiện? … Tao không thể làm người lương thiện nữa…”
Mỗi tác phẩm văn học là một chỉnh thể nghệ thuật song chỉnh thể ấy chỉ có được
từ sự phối hợp hài hịa các yếu tố nhỏ hơn, thậm chí chỉ là một chi tiết. Một chi tiết nhiều
khi mang sức nặng, cất chứa toàn bộ tư tưởng, nghệ thuật của tác phẩm, là chìa khóa
thâm nghập vào thế giới nghệ thuật trong tác phẩm. Chi tiết bát cháo hành mà nhân vật
thị Nở mang cho Chí Phèo trong tác phẩm “Chí Phèo” của Nam Cao thật ấn tượng, mang
nhiều ý nghĩa nghệ thuật sâu sắc. Nó thúc đẩy sự phát triển, tạo bước ngoặt cho cốt
truyện. Đồng thời, nó cũng đầy ám gợi để khắc họa sắc nét, tinh tế thế giới tâm hồn, diễn
biến tâm trạng phong phú, phức tạp của các nhân vật. Từ đó, chi tiết làm bật nổi tính cách
và bi kịch của các nhân vật ấy như những hồi chng gióng giả, vang vọng đầy ám ảnh
về con người. Bát cháo hành của thị Nở có thể khơng thể tồn vẹn, thơm tho như chính
con người nhân vật nhưng nó là bát cháo của tình u thương, của tình người ấm áp, của
tình cảm nhân đạo sâu sắc và mối quan hoài thường trực mà nhà văn Nam Cao dành cho
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

con người, nhất là con người có số phận bi kịch. Chính cái nhỏ nhoi, bình dị ấy là một
trong những nhân tố quan trọng tạo nên tầm vóc kinh điển cho kiệt tác “Chí Phèo”.
Bài làm 2
Truyện ngắn "Chí Phèo" là một kiệt tác của nền văn xuôi Việt Nam hiện đại của
nhà văn hiện thực và nhân đạo Nam Cao. Qua tác phẩm, tác giả đã vẽ nên một bức tranh
thê thảm, đầy bi thương của những kiếp sống lương thiện nhưng đói nghèo đã bị tha hóa
cả về thể xác lẫn linh hồn. Tiêu biểu cho những kiếp người đó chính là nhân vật "Chí
Phèo" và những bi kịch mà hắn phải chịu đựng, nếm trải trong chặng đường đời của mình.
Xun suốt tồn bộ tác phẩm, người đọc dõi theo từng bước chân của Chí từ một
người dân lương thiện bình thường cho đến khi trở thành "con quỷ dữ" của làng Vũ Đại
và cuối cùng là cái chết tuy bi thảm nhưng lại là cách giải thoát tốt nhất khỏi những bi
kịch mà Chí đang phải chịu đựng. Người đọc khơng thể qn hình ảnh của Chí lúc mới ở

tù ra với "cái đầu trọc lốc, răng cạo trắng hớn, mặt đen lại", "cái ngực phanh ra đầy
những nét chạm trổ rồng phượng với một ông tướng cầm trùy trông gớm chết". Để rồi từ
đó, cuộc đời hắn chìm trong men rượu, trong cơn say hắn đã làm biết bao tội ác, hắn phá
vỡ hạnh phúc của biết bao nhiêu gia đình, làm chảy máu và nước mắt của biết bao nhiêu
người lương thiện.
Những tưởng cuộc đời hắn sẽ trượt dài trong tội lỗi nhưng rồi ở phần cuối của tác
phẩm, Chí Phèo đã có ý thức vươn lên khao khát được làm người lương thiện, đỉnh điểm
của khát khao đó là hành động xách dao đến nhà bà cô Thị Nở nhưng lại đi thẳng đến nhà
Bá Kiến để đòi lương thiện. Khi nhận ra một sự thật đau khổ đến mức tuyệt vọng là hắn
không thể trở lại làm người lương thiện được nữa thì hắn đã giết Bá Kiến - nguyên nhân
chính tạo nên mọi bi kịch của cuộc đời Chí và tự kết liễu đời mình để giải thoát khỏi cuộc
sống đau khổ hiện tại. Vậy động lực nào đã thúc đẩy Chí hồn lương? Đó chính là tình
thương của Thị Nở và bát cháo hành của Thị.
Bát cháo hành của Thị Nở tuy giản đơn, mộc mạc chỉ có một chút cháo trắng với
hành nhưng có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự hồi sinh thức tỉnh của Chí. Bát cháo
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

được nấu lên bằng tình u thương chân thành, sự cảm thông, thấu hiểu của Thị Nở dành
cho Chí, chính vì vậy mà nó có sức lay động mạnh mẽ bản chất lương thiện vốn đã bị vùi
sâu trong tâm hồn Chí. Nếu như trước đây, hắn chỉ biết uống rượu, rạch mặt, ăn vạ, rồi
gây nên biết bao nhiêu tội ác thì giờ đây sau khi ăn bát cháo hành của Thị Nở hắn thấy
lòng thành trẻ con. Hắn muốn làm nũng với Thị như với mẹ. Chưa bao giờ ta thấy hắn
hiền như lúc này...Khi nhận được bát cháo hành từ tay Thị, Chí rất ngạc nhiên, hết ngạc
nhiên thì hắn thấy mắt mình ươn ướt. Vậy là Chí đã khóc, một con người đã lấy đi biết
bao nhiêu nước mắt của người khác vậy mà giờ đây chính hắn lại khóc. Hắn đã khóc,
khóc vì đây là lần thứ nhất hắn được người ta cho, lại được cho bởi tay một người đàn bà.
Trước đây, chỉ toàn là đi cướp giật của người khác, hắn thấy "xưa nay có thấy tự nhiên ai

cho ai cái gì". Hắn nhìn bát cháo bốc khói mà bâng khuâng, vừa vui vừa buồn và một cái
gì nữa giống như là ăn năn, hối lỗi...Và đây cũng là lần đầu tiên Chí biết đến cái dun
của một người, đó là khi Thị Nở múc cháo "nhìn trộm hắn rồi lại cười toe tt. Trơng Thị
thế mà có dun". Nhìn Thị hắn nghĩ lại quá khứ khi mà hắn phải chăm sóc cho bà ba,
phải làm những việc xấu xa hắn thấy nhục hơn là thích. Bát cháo hành của Thị Nở có sức
mạnh thật kì diệu, nó đã làm cho một người như Chí phải suy nghĩ: "Hắn có thể tìm bạn
được, sao lại chỉ gây thù?".
Đồng thời, bát cháo ấy đã lấy lại sức khỏe cho hắn bởi vì hắn càng ăn mồ hơi lại
càng ra nhiều. Và tất nhiên, điều này rất tốt đối với một người bị cảm gió như hắn. Tuy
chỉ là bát cháo hành bình thường thơi nhưng nó đã giúp Chí khỏi bệnh, hắn thấy bát cháo
mới thơm ngon làm sao, những người suốt đời không ăn cháo hành sẽ không biết rằng
cháo hành ăn rất ngon...nhưng tại sao mãi đến tận bây giờ hắn mới nếm vị mùi cháo, tự
hỏi để rồi tự mình trả lời. Đó chính là bởi vì đời hắn chưa bao giờ được săn sóc bởi tay
một người đàn bà. Sự gặp gỡ với Thị Nở như là một điều kì diệu đối với Chí, hình ảnh
của Thị giống như một vị cứu tinh trong cuộc đời u ám, say triền miên với những chuỗi
dài bi kịch của Chí Phèo. Điều đặc biệt hơn, đây là tình cảm đáng trân trọng giữa những
con người có cảnh ngộ khốn cùng.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Tình u thương, sự đồng cảm của Thị Nở cùng bát cháo hành như một liều thuốc
đã kéo Chí ra khỏi hàng loạt những bi kịch của cuộc đời, giúp Chí tìm lại được chính bản
chất lương thiện của mình vốn từ lâu đã bị vùi lấp trong sâu thẳm tâm hồn Chí, nay bỗng
được tái hiện như một tia sáng trong cuộc đời tăm tối của Chí Phèo.
Bài làm 3
Nam cao đã để lại cho kho tàng văn học Việt Nam một tác phẩm mang giá trị hiện
thực và nhân đạo sâu sắc, đó là tác phẩm Chí Phèo. Các nhân vật trong truyện là những
con người hiền lành lương thiện nhưng do xã hội xô đẩy khiến họ thành những con người

mất hết lương tri. Hình ảnh bát cháo hành trong truyện chính là phần thưởng quý giá mà
tác giả ban tặng cho nhân vật, tạo cơ hội cho nhân vật trở về với cuộc sống đời thường.
Hình ảnh Chí Phèo hiện lên trước mắt người đọc trong những trang đầu của tác
phẩm là một người ngang ngược, độc ác, xấu xa. Chí cứ sống trong men say và trở thành
tay sai đắc lực cho Bá Kiến. Rồi một ngày Chí gặp thị nở, bát cháo hành của thị đã thức
tỉnh lương tri đã mất từ lâu của Chí. Nếu như trước đây, Chí chỉ biết uống rượu, chửi bới,
dọa nạt, cướp giật, nằm vạ... thì giờ đây khi được ăn bát cháo hành của thị Nở, hắn thấy
lòng thành trẻ con. Hắn muốn làm nũng với thị như với mẹ. Ổi sao mà hắn hiền...? Bát
cháo có gì đâu, một chút cháo, vài cọng hành và ba hạt muôi mà hiệu quả thật không ngờ,
bát cháo hành quả là liều thuốc giải độc. Nó vừa giúp Chí Phèo thốt ra khỏi cơn Ốm sau
khi say rượu vừa khơi dậy bản chất ý thức con người ở Chí. Phải chăng bát cháo hành
đơn sơ chân q đó đã được nấu bằng tất cả tấm lịng yêu thương chân thật của thị Nở?
Đúng vậy, "bát cháo hành" tượng hình cho tình cảm của thị Nở với Chí Phèo, một tình
cảm dịu dảng, giản dị nhưng đong đầy ân tình, nhân nghĩa... Đó là thứ tình cảm thiêng
liêng giữa con người với con người, thứ tình cảm đó có thể cảm hóa được con người,
khiến họ từ bỏ những cái xấu xa để sống đúng với bản chất vốn có của một con người.
Từ khi biết làm người đến giờ Chí chưa được ai nấu cho ăn bao giờ, khi nhận được
bát cháo của thị Nở, chẳng biết thị nấu ngon dở thế nào nhưng đối với hắn thì đó là bát
cháo ngon nhất trong cuộc đời hắn. Chí ăn ngon lành, trong lúc đang húp bát cháo, ta
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

thấy hiện lên trên nét mặt hắn một niềm xúc động, cái thứ từ lâu đã không còn tồn tại
trong con người hắn. Đỉnh điểm của sự xúc động ấy đã khiến Chí bật khóc. Hắn đã khóc
vì "lần thứ nhật hắn được một người đàn bà cho. Xưa nay nào hắn có thấy tự nhiên ai cho
cái gì... Hắn đã nhìn bát cháo bốc khói mà "bâng khuâng, vừa vui vừa buồn và một cái gì
nữa giơng như là ăn năn... Tự bao giờ những tình cảm con người đã thức dậy trong tâm
can "con vật lạ, con quỷ dữ" của làng Vũ Đại ấy. Bên cạnh Chí, thị Nở múc cháo "nhìn

trộm hắn rồi lại cười toe tt. Trơng thị thế mà có dun...". Lần đầu tiên, Chí đã biết đến
cái duyên của một con người. Rồi hắn nhớ lại khi xưa, nghĩ về quá khứ của mình khi phải
săn sóc cho "bà ba", phải làm những việc xấu xa, hắn đã thấy nhục hơn là thích, rồi hắn
thấy sợ. Xưa kia, cũng như bây giờ, hắn thật trong sáng, lương thiện. "Vì vậy bát cháo
hành của thị Nở làm hắn suy nghĩ nhiều. Hắn có thể tìm bạn được, sao lại chỉ gây thù?"
Thật kì diệu, những sự chăm sóc giản dị đầy ân tình và tình yêu thương mộc mạc chân
thành của thị Nở đã đánh thức dậy bản chất lương thiện của người nông dân lao động
trong hắn. Đây là một đoạn văn tuyệt bút, đầy chất thơ.
Đoạn văn tả cảnh ăn cháo của Chí khiến Chí thành con người thật đáng trân trọng.
Bao ngày tăm tối của Chí giờ đã qua, Chí được trở thành một con người bình thường,
được hưởng những điều kiện tối thiểu của con người. Khi thị Nở bê cháo đến bên hắn,
hắn nhận bát cháo và ăn, "hắn càng ăn mồ hôi lại càng nhiều", và tât nhiên với một người
cảm gió, mồ hơi ra được nhiều là sẽ khỏi. Hắn cũng thế, đỡ khỏi bệnh. Hắn đã cảm nhận
được vị ngon của cháo: "Trời ơi! Cháo mới thơm làm sao... những người suốt đời không
ăn cháo hành không biết rằng cháo ăn rất ngon... Nhưng tại sao mãi đến bây giờ hắn mới
nếm vị mùi cháo". "Hắn tự hỏi rồi lại tự trả lời... Đời hắn chưa bao giờ được săn sóc bởi
một tay đàn bà..." Bát cháo hàng đã nói lên tình cảm mà thị dành cho hắn, Một tình cảm
ngàn vàng giữa hai con người cùng cảnh ngộ khốn cùng. Phải nói rằng tác giả đã dành rất
nhiều tình cảm cho Chí, mới có thể lột tả được nội tâm của Chí chi tiết đến như vậy. Nam
Cao đã cho người đọc hình dung được bản chất tốt đẹp, rất đời thường vẫn ln thường
trực trong con người Chí, nó cần có cơ hội mới có thể bộc lộ được.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Bài làm 4
Trong lí luận văn học có nói: "Chi tiết là hạt bụi vàng của tác phẩm" một tác phẩm
văn học có giá trị, phải được làm nên từ những chi tiết xuất sắc, có ý nghĩa và ấn tượng
trong lòng người đọc. Để nhắc đến điều này, không ai không nghĩ tới Nam Cao, người cả

đời luôn trăn trở về vấn đề "sống và viết". Nam Cao có biệt tài viết ra truyện từ những
điều nhỏ nhặt, vì vậy mỗi chi tiết trong truyện của Nam Cao đều ấn tượng và mang triết
lý cao. Nhắc đến điều đó khơng thể khơng nghĩ tới truyện ngắn Chí Phèo, một trong
những tác phẩm xuất sắc, để lại cho người đọc nhiều ấn tượng sâu sắc và đặc biệt là chi
tiết bát cháo hành trong tác phẩm.
Chí Phèo ngày trước là một con người hoàn toàn khác, vốn sinh ra đã không gặp
may mắn, mồ côi "một người đi thả ống lươn nhặt được" nhưng Chí Phèo ni được
dưỡng trong vòng tay của dân làng Vũ Đại, lớn lên bằng tình yêu thương của làng Vũ Đại.
Nhưng, số phận đã định đoạt, Chí Phèo từ một anh canh điền hiền như đất, sau khi bị chế
độ phong kiến biến đổi, trở thành con người biến chất là một kẻ chuyên đi "rạch mặt ăn
vạ" và là con quỷ dữ của làng Vũ Đại.
Lúc Chí trở về, chẳng ai nhận ra nổi hắn là ai. Một gương mặt gớm ghiếc, với
những "nét chạm trổ rồng phượng với một ông tướng cầm chùy" và cả hai cánh tay cũng
thế. Hắn không chỉ bị biến đổi về thể xác, cả nhân tính cũng bị biến đổi. Ngày Chí trở về
đã bị Bá Kiến mua chuộc, trở thành một cánh tay đắc lực, giúp Bá Kiến như hổ mọc thêm
cánh, Chí Phèo chính thức là một con quỷ dữ, là ác nhân, khi "càng ngày càng hung hãn,
ngang ngược và say triền miên" hắn chuyên cướp đoạt và dọa nạt, và gần như đã bị chiếm
mất trái tim và khối óc, hắn hành động trong cơn say và mê muội, chỉ biết đâm chém và
dọa nạt người ta. Một Chí Phèo từng hiền như đất, một anh nơng dân đến việc bóp chân
cho bà ba cịn thấy sợ, thì giờ đây đã bị biến đổi hoàn toàn. Một con người khác, trái tim
khác, và nhân tính khác, và khơng ai trong làng Vũ Đại có thể đến gần hắn, và họ ln xa
lánh hắn và sợ hãi gớm ghiếc với bản chất của Chí Phèo. Và tưởng như Nam Cao khơng

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

cịn u thương gì với nhân vật mình nữa, thì ngay sau đó, ơng đã để nhân vật mình thức
tỉnh, với chính ngịi bút của mình.

May mắn đến với Chí, hơm ấy Chí gặp được Thị Nở. Một người đàn bà mà có thể
nói "đơi lứa xứng đơi" với Chí Phèo. Thị vốn dĩ là người có dịng dõi ma hủi, khơng thể
tiếp xúc với ai. Lại có đặc điểm "xấu ma chê quỷ hờn" xấu xí, ngẩn ngơ và ế chồng. Lúc
Thị ra sơng kín nước ngồi nghỉ rồi ngủ qn, thì khơng may gặp Chí Phèo. "Họ ăn nằm
với nhau, rồi cùng ngủ say dưới trăng. Đến nửa đêm, Chí Phèo đau bụng, nơn mửa. Thị
Nở dìu hắn vào trong lều, đặt lên chõng, đắp chiếu cho hắn rồi ra về.."
Sáng hơm sau, Chí bị ốm nặng, "hắn thấy miệng đắng, lòng mơ hồ buồn" "người
thì bủn rủn, chân tay khơng buồn nhấc" cịn "ruột gan lại nơn nao lên một tí". Trận ốm
như một cơn gió ghé ngang cuộc đời Chí, một cuộc dư trấn sẽ để lại cho Chí nhiều suy
nghĩ thiết thực hơn. Và Chí cũng tỉnh ngộ ra một chút, lần đầu tiên hắn nhận ra sự xuất
hiện của cuộc sống đời thường, nhờ việc bị ốm, hắn mơ màng nhìn lại cuộc đời, nghĩ lại
thời trai trẻ, ước mơ của mình, "chồng cuốc mướn, vợ dệt vải". Chí tỉnh dậy, thấy mình
đã già nhưng vẫn cịn cơ độc, hắn biết mình đã bước sang cái dốc bên kia của cuộc đời,
hắn khơng cịn thời gian sửa soạn nữa. Nỗi sợ cứ lần lượt ập đến, hắn sợ cô độc biết bao
nhiêu. Càng sợ hắn càng mong muốn nhận được một điều gì đó, hắn muốn được sống với
con người, hắn sợ, nỗi sợ cứ ngày một lớn dần, chồng chất.
Rồi thị vào, thị mang cho Chí "bát cháo hành" giản dị, mộc mạc mà chân thành.
Bát cháo hành là chi tiết đặc biệt, là chất xúc tác khiến tâm hồn Chí bừng tỉnh sau một
cơn say rất dài. "Xưa nay nào hắn có thấy ai tự nhiên cho cái gì" rồi "hắn nhìn bát cháo
bốc khói mà bâng khng", hắn nhận ra tình thương Thị dành cho hắn trong bát cháo.
Hắn nhận ra hóa ra sau tất cả điều này mới là quan trọng nhất, nỗi sợ cô độc trong lòng
hắn như được xoa dịu. "Trời ơi cháo mới thơm làm sao! Chỉ khói xơng vào mũi cũng đủ
làm người ta nhẹ nhõm" bát cháo thức tỉnh hắn, bát cháo hành khiến hắn nghĩ tới bà ba
"con quỷ cái hay bắt hắn bóp chân mà lại cứ bắt bóp lên trên, trên nữa", người đàn bà đã
khiến hay rơi vào hồn cảnh tai đoạn này. Món q ý nghĩa thị dành cho Chí, một món
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

q vơ giá là tình thương thật lịng. Chưa bao giờ Chí cần Thị như lúc này, chưa bao giờ
Chí thấy "Trơng thị thế mà có dun". Bát cháo khiến hắn "đẫm bao nhiêu mồ hôi", bát
cháo khiến hắn trở thành một tình lang thật sự, "hắn muốn làm nũng với thị như với mẹ"
ơi chao! Có bao giờ người ta đáng yêu được như thế, hẳn tâm hồn khô cằn ấy phải sống
lại rồi, hẳn trái tim phải biết muốn yêu và được yêu rồi, hẳn phải mệt mỏi lắm rồi hắn
mới như vậy. "Trời ơi! Hắn thèm lương thiện" bát cháo hành giúp hắn nhận ra mình
khơng thể sống mãi trong sự cướp giật, hắn muốn được thành người lương thiện, được
sống với mọi người, được yêu thương và chăm sóc cho Thị Nở. Chi tiết bát cháo hành
thực là một bước ngoặt quan trọng trong suy nghĩ của Chí, nhờ đó Chí đã thay đổi, đã
thức tỉnh và tan biến đi cái chất quỷ dữ trong sự u mê của Chí.
Nhưng đó chưa phải là kết thúc, chi tiết bát cháo hành còn kéo dài đến mãi về sau,
và nó sẽ tìm được cho Chí một lối thốt duy nhất trong xã hội phong kiến lúc bấy giờ.
Thị Nở không thể ở tiếp với Chí, Thị bị con "khọm già" bà cơ của mình nhiếc móc,
khơng cho chung sống với Chí. "Thị ngoay ngốy cái mơng đít đi ra về" thị bỏ chí, bỏ
hẳn, thị dứt tình với Chí. Lúc ấy "Hắn đuổi theo thị, nắm lấy tay" nhưng mau chóng nhận
lại sự khước từ của Thị. Chao ôi! Cái lúc ấy, con đường quay trở về lương thiện của Chí
như bị lấp hẳn, Chí đau đớn, Chí muốn trả thù nhưng lại chỉ nhận ra "cứ thoang thoảng
cái hơi cháo hành", hơi cháo hành giúp hắn nhận ra bản chất thực của cuộc sống, người
gieo cho hắn nỗi đau là Bá Kiến chứ không phải Thị, kẻ khiến hắn mất tất cả là Bá Kiến,
nhân hình, nhân tính, hắn bán cho Bá Kiến mất rồi, hắn bị hủy hoại rồi, hủy hoại thực sự.
Hơi cháo hành dẫn Chí đến nhà Bá Kiến. Hơi cháo cứ quấn lấy hắn, khiến hắn
phải thốt lên "Tao muốn làm người lương thiện" nhưng đã muộn mất rồi, hắn chỉ chẳng
còn cách nào khác, "Ai cho tao lương thiện, làm thế nào mất được những vết mảnh chai
trên mặt này? Tao không thể là người lương thiện nữa" Chí chết, hắn chết trên ngưỡng
cửa của sự sống và cái chết, giữa cái ác và cái thiện. Và suy cho cùng, chỉ có cái chết mới
giải thốt hắn khỏi đau đớn. Và cảm ơn bát cháo hành, đã giúp hắn thức tỉnh, giúp hắn có

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

được một chút yêu thương của kiếp này, và cũng giúp hắn chết, cái chết toàn tâm, tồn ý,
chết cùng với Bá Kiến.
Đọc Chí Phèo chắc chắn ta không thể quên chi tiết bát cháo hành, chi tiết rất hay
và xuất sắc, bộc lộ được một ngòi bút nhân đạo từ trong cốt tủy của Nam Cao. Người ta
vẫn thấy Nam Cao lạnh lùng và tàn nhẫn với nhân vật của mình lắm, nhưng thực ra là
khơng, Nam Cao không yêu nhân vật, không cảm thông cho Chí, sao có thể để Chí thức
tỉnh được như vậy. Mỗi chi tiết đắt giá được xem như một chữ trong thơ tứ tuyệt, và chi
tiết bát cháo hành xứng đáng với điều đó.
Bài làm 5
Nam Cao nhà văn hiện thực xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại. Nhắc đến
Nam Cao là nhắc đến kiệt tác Chí Phèo với sự thành công xuất sắc về mặt nội dung.
Nhưng bên cạnh đó, để tạo nên thành cơng cho tác phẩm, cũng khơng thể khơng nhắc đến
những đóng góp về phương diện nghệ thuật. Trong đó các chi tiết nghê thuật có vai trị
đặc biệt quan trọng, nhất là chi tiết bát cháo hành Thị Nở mang cho Chí Phèo.
Chí Phèo vốn là một đứa trẻ mồ côi, lớn lên là một anh nơng dân lương thiện,
có những ước mơ, khát vọng đẹp đẽ. Nhưng vì sự ghen tng của Bá Kiến khi bắt gặp
Chí bóp chân cho bà ba nên Chí đã bị Bá Kiến đẩy vào nhà tù thực dân bảy, tám năm.
Nhà tù thực dân đã nhào nặn ra một Chí Phèo với ngoại hình gớm giếc: cái đầu cạo trọc
lốc, cái răng cạo trắng hớn, trên người đầy những hình xăm trổ và lấy nghề rạch mặt ăn
vạ để sống. Trên mặt hắn là những vết sẹo dài, lằn sâu khơng gì có thể xóa bỏ được. Chí
đã bị xã hội thực dân nửa phong kiến làm cho tha hóa về nhân hình và nhân tính.
Trong một lần Chí Phèo đi uống rượu từ nhà Tư Lãng trở về, hắn không về thẳng
nhà như mọi lần mà ra bờ sơng tắm. Cũng chính lúc ấy, Chí nhìn thấy Thị Nở đang nằm
ở gốc chuối. Bất chấp những lời kêu la của Thị Nở, trong khung cảnh của đêm trăng sáng
giữa Chí Phèo và Thị Nở đã nảy sinh mối tình đẹp đẽ, nhưng chỉ vẻn vẹn trong năm ngày.
Nửa đêm hơm ấy, Chí Phèo bị cảm nặng, Thị Nở dìu Chí vào lều và sáng hơm sau mang
cho Chí một bát cháo lớn với ý nghĩ: Thổ trận ấy thật là phải biết. Cứ gọi là hôm nay
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

nhọc đừ. Phải cho hắn ăn tí gì mới được. Đang ốm thế thì chỉ ăn cháo hành, ra được mồ
hơi thì là nhẹ nhõm người ngay đó mà … . Trong ý nghĩ ấy khơng chỉ là trách nhiệm mà
cịn là tình thương, sự quan tâm, lo lắng rất đỗi chân thành giữa con người với con người.
Chi tiết bát cháo hành chứa đựng nhiều ý nghĩa, thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc của tác
giả.
Đối với Thị Nở, bát cháo hành thể hiện ý thức trách nhiệm của Thị Nở với Chí
Phèo: mình bỏ hắn lúc này thì cũng bạc. Dẫu sao cũng đã ăn nằm với nhau . Nhưng
không chỉ vậy, bát cháo cịn là tình u thương chân thành, thật lịng của Thị Nở dành
cho Chí Phèo: Cái thằng liều lĩnh ấy kể ra cũng đáng thương, cịn gì đáng thương bằng
đau ốm mà nằm cịng queo một mình. Như vậy vừa xuất phát từ trách nhiệm, nghĩa vụ,
vừa xuất phát từ tình yêu thương, Thị Nở đã đem bát cháo đến cho Chí Phèo.
Đối với Chí Phèo, trước hết nó là bát cháo giúp hắn giải cảm, giúp hắn vượt qua
trận ốm. Nhưng nếu bát cháo hành chỉ có ý nghĩa như vậy thơi thì nó đã khơng xứng
danh là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc. Bát cháo hành đã giúp Chí thức tỉnh, đi từ cõi
quên trở về cõi nhớ, giúp Chí giải độc tâm hồn, dần lấy lại phần nhân tính trong mình.
Thằng này rất ngạc nhiên. Hết ngạc nhiên thì hắn thấy mắt hình như ươn ướt, đó là sự
xúc động tột cùng của Chí khi lần đầu tiên trong đời nhận được sự quan tâm, săn sóc từ
một người khác, mà đây lại là một người đàn bà. Từ trước đến nay hắn chưa bao giờ tự
nhiên có cái gì, mọi thứ đều do dọa nạt, cướp giật mà có. Từ đó cũng cho thấy sự thê
thảm, bị gạt ra khỏi lề xã hội của Chí trong hồn cảnh hiện tại. Khơng chỉ vậy, bát cháo
hành cịn gợi dậy trong Chí tình u, khát khao được làm hòa với mọi người, được trở về
làm người lương thiện: Hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao !
Thị Nở sẽ mở đường cho hắn. Như vậy, chỉ với một bát cháo hành nhưng đã góp phần
thức tỉnh phần nhân tính bị vùi lấp bấy lâu nay của Chí Phèo. Đồng thời bát cháo hành
cũng là hương vị hạnh phúc, tình yêu thương hiếm hoi, muộn màng mà Chí được nhận.
Cùng với bát cháo hành, tình yêu thương đã giúp thức tỉnh bản chất lương thiện trong Chí

Phèo.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Bát cháo hành là chi tiết nghệ thuật đặc sắc, góp phần thúc đẩy mạch truyện tiếp
tục phát triển. Qua đó cịn khắc họa nét tính cách, tâm lí và bi kịch của cuộc đời Chí Phèo.
Đồng thời chi tiết này cũng thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc của Nam Cao: ơng ln có
niềm tin vào phần con người, phần nhân tính của mỗi con người, chỉ cần trong những
điều kiện và hồn cảnh thích hợp nhất định con người tha hóa cũng sẽ được cảm hóa.
Bài làm 6
Nếu như anh cu Tràng trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân đã đãi người vợ
nhặt của mình một chập bốn bát bánh đúc và một bữa ăn thật no nê trước khi "rước nàng
về dinh" thì thị Nở của Nam Cao trong Chí Phèo lại đãi Chí một bát cháo hành thơm
phức do chính tay mình nấu. Khơng cầu kỳ hoa mỹ, cũng khơng cao sang giàu có, bát
cháo hành thấm đượm tình người, tình yêu và sự thiện lương trong sáng mà một người
đàn bà dở hơi, xấu xí dành cho kẻ tội đồ cùng quẫn đang chìm trong cơn say u mê giữa
cuộc đời cơ độc.
Chí cơ độc vì Chí khơng cha khơng mẹ, khơng người thân thích. Chí bị nhà Bá
Kiến đẩy vào tù trong nỗi oan ức, căm hận. Ra tù, Chí từ một người hiền lành tử tế trở
thành một thằng săng đá khiến cả làng Vũ Đại khinh sợ. Chí ngập ngụa trong những cơn
say rượu triền miên. Chí rạch mặt ăn vạ, rồi vơ tình làm tay sai chun đi địi nợ th cho
Bá Kiến để có tiền uống rượu. Cũng trong cơn say ấy, Chí đã gặp thị. Hai con người bần
cùng nhất của làng Vũ Đại, của xã hội quấn vào nhau. Để rồi, sau trận ấy, Chí lên cơn sốt
hừ hừ. Thị thương tình nấu cho "người yêu" bát cháo hành để giải sốt. Đang ốm thế thì
chỉ có ăn cháo hành, ra được mồ hơi thì là nhẹ nhõm người ngay đó mà... Thế là vừa sáng
thị đã chạy đi tìm gạo. Hành thì nhà thị may lại còn. Thị nấu bỏ vào cái rổ, mang ra chi
Chí Phèo. Bát cháo ấy làm Chí hết sức ngạc nhiên. Hết ngạc nhiên thì hắn thấy mắt hình
như ươn ướt. Bởi vì lần này là lần thứ nhất hắn được một người đàn bà cho. Xưa nay, nào

hắn có thấy ai tự nhiên cho cái gì. Hắn vẫn phải dọa nạt hay là giật cướp. Hắn phải làm
cho người ta sợ. Hắn nhìn bát cháo bốc khói mà bâng khuâng.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Bát cháo hành đã làm cho Chí tỉnh thức sau cơn say dài triền miên, sau những
tháng ngày ngập chìm trong bóng tối. Lúc này, Chí khơng cịn ngật ngưỡng vừa đi vừa
chửi với chai rượu ơm trong tay nữa. Tình người đang nhen nhóm trong Chí. Hắn cầm lấy
bát cháo đưa lên mồm. Trời ơi cháo mới thơm làm sao ! Chỉ khói xơng vào mĩ cũng đủ
làm người nhẹ nhóm. Hắn húp một húp và nhận ra rằng : những người suốt đời không ăn
cháo hành không biết rằng cháo hành ăn rất ngon. Nhưng tại sao mãi đến tận bây giờ hắn
mới nếm mùi vị cháo ? Có thể lúc này Chí đang rất đói vì đó là biểu hiện thơng thường
của những kẻ say rượu khi tỉnh. Lúc đói ăn gì cũng thấy ngon. Nhưng với Chí thì khác,
Chí khơng những say rượu mà còn say trong cơn say tội lỗi, tối tăm. Hương cháo hành đã
làm Chí tỉnh thức. Và bây giờ Chí đang say thị. Một cơn say thánh thiện, một cơn say
tình u.
Lần đầu tiên Chí được săn sóc bởi một bàn tay "đàn bà". Dẫu thị có là người dở
hơi, xấu xí tới mức ma chê quỷ hờn nhưng khơng ai có thể phủ nhận tấm lịng của thị khi
tình nguyện nấu cho Chí một bát cháo hành ngon lành đến thế. Chí bắt đầu cảm nhận
được những hương vị của cuộc sống giản đơn xung quanh mình. Tiếng mái chèo gõ cá,
tiếng chim hót, tiếng người nói lao xao... Những thứ ấy ngày nào cũng có nhưng bị khỏa
lấp trong men rượu nên Chí chẳng thể nào cảm nhận được. Chí nghĩ đến những tháng
ngày ở nhà Bá Kiến, bị bà ba sai khiến. Chí hiểu rằng sự ham mê của bà ba khơng phải là
tình u mà chỉ là một điều nhục nhã, dơ bẩn. Hắn chưa được một người đàn bà nào yêu
cả, vì thế mà bát cháo hành của thị Nở làm hắn suy nghĩ nhiều. Hắn có thể tìm bạn được,
sao lại chỉ gây kẻ thù ? Dường như phần người trong Chí đang dần tỉnh dậy. Chí nhận ra
rằng mình vẫn cịn cơ hội làm lại từ đầu, làm hòa với mọi người và chính thị sẽ là cầu nối

cho hắn.
Bát cháo hành tình nghĩa đã làm thay đổi cuộc đời Chí. Lúc này trơng Chí rất hiền.
Một người đàn bà dở hơi như thị cũng dễ dàng nhận ra điều đó. Dù trên khn mặt Chí
đã hằn in bao vết sẹo dài sau mỗi lần rạch mặt ăn vạ, nhưng từ trong sâu thẳm đơi mắt ăn
năn, Chí đang khát khao được quay trở lại làm người lương thiện. Nếu như bát cháo ấy
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

cũng do Chí giành giật mà có được, hẳn nó sẽ khơng mang lại nhiều thay đổi cho Chí như
vậy. Bởi bát cháo được nấu lên từ tình u chân thành, từ tấm lịng lương thiện của thị
Nở, từ chính lịng đồng cảm, xót thương của nhà văn Nam Cao. Yêu nhau, người ta chăm
sóc cho nhau là chuyện bình thường. Nhưng với Chí, điều ấy đáng quý, đáng trân trọng
hơn bao giờ hết. Bởi lúc gặp thị, Chí đang ở tận cùng, tận đáy của nỗi đau, nỗi tuyệt vọng.
Khơng một ai nhìn nhận Chí là một con người nữa. Vậy mà thị không những làm
quen với Chí mà cịn u Chí, thương Chí bằng một tình u rất thật, rất tự nhiên. Hoặc
cũng có thể tình yêu là mù quáng. Nhưng rõ ràng, bát cháo hành vẫn ẩn chứa tình người
thiêng liêng vơ cùng. Một người chưa từng được ăn cháo hành sẽ thấy nó rất ngon, nhưng
với Chí, nó khơng những ngon mà cịn rất ý nghĩa. Nó làm cho Chí tỉnh. Lúc tỉnh táo, hắn
cười nghe thật hiền. Thị Nở lấy làm bằng lịng lắm. Bây giờ thì mấy bát cháo ý chừng đã
ngấm. Hắn thấy lòng rất vui.
Bát cháo ấy còn là hiện thân của lịng đồng cảm và sự xót thương của chính nhà
văn dành cho đứa con đẻ Chí Phèo của mình. Đồng thời đó cũng là tình cảm dành cho
những người nơng dân đang cùng quẫn như Chí, đang sống lay lắt dưới chế độ phong
kiến tàn ác, bất nhân. Giữa xã hội ấy, họ phải dành lấy mà ăn, kẻ nào mạnh sẽ sống, kẻ
yếu sẽ chết dần chết mịn. Và trong lúc Chí đang dần đi vào cõi chết một cách tội lỗi thì
bát cháo hành của thị đã làm Chí bừng tỉnh. Chí quay đầu lại, làm lại từ đầu.
Mặc dù sau đó, thị đã cự tuyệt tình u của Chí, đã bỏ rơi Chí giữa những tuyệt
vọng phũ phàng. Dù Chí lại tìm đến rượu nhưng lần này hơi cháo hành đã lấn át men

rượu, làm Chí càng uống càng tỉnh. Chí tỉnh nên tất nhiên Chí biết mình phải làm gì. Chí
đã đến giết Bá Kiến rồi tự vẫn. Khơng cịn một anh Chí hiền lành hay một con quỷ dữ
mang tên Chí Phèo nữa. Nhưng sau câu chuyện, hình ảnh bát cháo hành vẫn gợi lên cho
người đọc bao nghĩ suy. Bát cháo hành là sự nhân đạo, thể hiện tình người cao quý thiêng
liêng, làm thay đổi cái nhìn của người khác về một kẻ tội đồ. Ai cũng nhìn Chí bằng con
mắt khinh sợ. Nhưng sau khi nhận được ân huệ là một bát cháo của thị Nở, được nấu
bằng tình yêu thương thực sự, Chí đã trở lại con người của chính mình. Đó là một ý nghĩa
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

rất nhân văn. Rằng những kẻ tội lỗi rất cần được sự quan tâm của mọi người xung quanh.
Đừng hắt hủi họ.
Có thể họ đang cảm thấy tự ti, xấu hổ, đang muốn dấn sâu thêm vào tội lỗi, nhưng
khi nhận được tình cảm thật sự, tâm hồn họ sẽ được cảm hóa. Trong xã hội ngày nay, có
biết bao người đang sống trong lầm lỗi. Đừng chỉ nhìn họ bằng ánh mắt khinh thường,
ghét bỏ, bởi phía sau những tội ác họ gây ra, hẳn vẫn cịn trắc ẩn chút ít lịng lương thiện.
Vậy hãy dùng lịng lương thiện của mình để làm sống lại lịng lương thiện của họ. Thị Nở
chỉ là một người đàn bà dở hơi, sở hữu "nhan sắc trời cho" dẫu xấu tới mức ma chê quỷ
hờn, thị cũng chẳng giàu có nhưng thị vẫn dành cho Chí một tình u thương thánh thiện.
Cịn chúng ta thì sao ? Hãy nghĩ tới bát cháo hành, nghĩ tới những điều đã thay đổi trong
cuộc đời Chí sau khi được tận hưởng bát cháo ấy.
Nhà văn Nam Cao đã rất khéo léo khi xây dựng nên hình ảnh bát cháo hành để
người đọc thấy rằng tình người mới là thứ đáng quý nhất, đáng trân trọng nhất. Và tình
người là khi khơng phân biệt giàu nghèo, sang hèn... người tội lỗi lại càng cần có tình
người hơn. Giống như bát cháo hành đã xoa dịu cuộc đời Chí, giúp Chí lấy lại được phần
người trong con người của mình. Chỉ tiếc rằng, trong xã hội ấy, Chí vẫn chỉ là một người
nơng dân mang thân phận thấp hèn, vẫn bị chế độ phong kiến vùi dập, và Chí đã chọn cái
chết để hương cháo hành không bị phôi phai bởi hương rượu nữa…

Bài làm 7
Đến với đề tài nông thôn, nông dân, Nam Cao tuy là người đến sau nhưng bằng tất
cả tài năng, tâm huyết cũng như sự am hiểu của mình về đời sống người nông dân, nhà
văn Nam Cao vẫn khẳng định được chỗ đứng vững chắc của mình trong mảng đề tài
dường như đã rất quen thuộc đó. Chí Phèo là tác phẩm hiện thực xuất sắc nói về bi kịch
tha hóa của con người. Và chắc khi đọc truyện ngắn này, sẽ có rất nhiều độc giả ấn tượng
với hình ảnh bát cháo hành mà Thị Nở dùng để giải cảm cho Chí Phèo.
Chi tiết bát cháo hành khơng chỉ mang ý nghĩa tả thực, đó là món ăn Thị Nở chuẩn
bị cho Chí Phèo nhằm giúp Chí Phèo lấy lại sức lực sau cơn ốm thập tử nhất sinh mà còn
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

mang rất nhiều ý nghĩa nhân sinh sâu sắc đối với cuộc đời của Chí Phèo. Sau khi uống
rượu say ở nhà Tự Lãng, Chí Phèo đã đi ra bờ sơng, ở đây Chí đã gặp Thị Nở- người đàn
bà xấu xí, nhà có mả hủi bị cả làng xa lánh đi lấy nước nhưng ngủ quên bên bờ sơng.
Trong hơi men, Chí Phèo và Thị Nở đã có một đêm trăng gió. Buổi sáng hơm sau, Chí
Phèo bị cảm, Thị Nở vì thương tình chí chỉ có một mình và nếu như Thị cũng bỏ hắn lúc
này thì “cũng bạc” nên Thị đẫ về nhà nấu cháo hành và mang sang giúp Chí giải cảm.
Bát cháo hành trước hết mang ý nghĩa của một món ăn có khả năng giải cảm, hơi
nóng của bát cháo có thể làm con người ta tốt mồ hơi mà giải cảm. Chí Phèo trong cơn
ốm bị mất hết sức lực, bát cháo của Thị thời điểm này có thể giúp chí lấy lại sức lực mà
trận cảm đã vắt kiệt. Đặc biệt hơn, bát cháo hành của Thị còn mang nhiều ý nghĩa đặc
biệt hơn đối với chí. Bát cháo hành cịn là biểu tượng của hơi ấm tình người duy nhất cịn
xót lại ở làng Vũ Đại.
Trong khi tất cả mọi người trong làng Vũ Đại đều khinh ghét, xa lánh, phủ nhận
quyền làm người của Chí thì vẫn có người quan tâm đến Chí chân thành như thế. Có thể
thấy cháo hành ở đây là món ăn hết sức bình thường mà bất cứ gia đình nào dù nghèo
khó nhất cũng có thể chế biến nó. Ta khơng thể biết món cháo của Thị có ngon khơng

nhưng chắc hẳn nó thấm đượm tình người. Hơi ấm bát cháo cũng như sự ấp áp của tình
người nơi THị đã khiến Chí cảm động vì “trước đến giờ đã ai cho hắn cái gì. Muốn cái gì
hắn phải dọa nạt hoặc cướp giật”.
Bát cháo hành của Thị Nở còn giúp Chí Phèo thức tỉnh về nhân tính, đánh thức
phần lương tri đã ngủ quên bên trong Chí. Chí Phèo bỗng nhận thức được những điều tồi
tệ mà mình gây ra cho mọi người, hắn ăn năn, hối hận và khát khao được làm hòa với
mọi người, muốn trở về với cuộc sống lương thiện. Bát cháo hành đơn giản như vậy
nhưng lại có sức mạnh vơ cùng lớn lao, nó đã đưa một con quỷ dữ làm việc xấu không
gớm tay trở về với cuộc sống lương thiện.
Tuy nhiên, nếu theo dõi truyện ngắn thì ta cũng có thể thấy chính bát cháo hành đã
đẩy cuộc đời Chí đến đỉnh cao của bi kịch, Trên thực tế, bi kịch chỉ xảy ra khi người ta ý
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

thức sâu sắc về cuộc sống đau khổ, đọa đầy của mình, Khi cịn là con quỷ dữ Chí Phèo đã
khơng hề ý thức được về việc này mà chỉ làm việc như một tên tay sai đắc lực của Bá
Kiến. Khi đã được thức tỉnh về nhân tính, lời mắng chửi mà bà cơ Thị Nở được Thị Nở
quăng vào mặt Chí như địn chí mạng đối với những khát khao đang bùng cháy mãnh liệt
trong Chí.
Chí bỗng chốc nhận thức được con đường trở về làm người lương thiện đã không
thể quay lại, với tất cả tội ác mà Chí đã gây ra thì Chí khơng thể làm hịa với mọi người,
và Thị Nở người mà Chí hi vọng sẽ là cầu nối giúp Chí làm hịa với mọi người cũng
khơng thể chống lại được những định kiến mà người đời dành cho Chí.
Bát cháo hành đã thức tỉnh nhân tính bên trong con quỷ dữ như Chí Phèo nhưng
nó cũng đẩy Chí chìm sâu vào bi kịch, tuyệt vọng. Có thể nói bát cháo hành là chi tiết đặc
sắc nhất trong truyện ngắn Chí Phèo, qua đó truyền tải được bao thơng điệp nhân văn mà
nhà văn Nam Cao muốn truyền tải.
Bài làm 8

Nam Cao là nhà văn hiện thực tiêu biểu của nền văn học Việt Nam trong giai đoạn
1930-1945. Ơng thành cơng với tác phẩm “Chí Phèo” tái hiện lại hồn cảnh của người
nông dân trước cách mạng tháng Tám bị chèn ép đến mất hết nhân hình lẫn nhân tính.
Tuy nhiên ông cũng là nhà văn giàu lòng nhân đạo đã dành cho nhân vật của mình tình
thương con người được thể hiện qua chi tiết bát cháo hành mà thị Nở nấu cho Chí Phèo.
Bát cháo ấy là hiện thân của tình người thức tỉnh lương tri Chí, cho hắn niềm tin và hy
vọng. Đây là chi tiết nghệ thuật mang giá trị nhân văn nhân đạo sâu sắc, để lại cho độc
giả nhiều suy tư, trăn trở.
Mỗi một hình tượng nhân vật, một chi tiết nghệ thuật đều là tâm tư, tình cảm và
dụng ý của tác giả gửi gắm. Không phải ngẫu nhiên mà Nam Cao để cho thị Nở xuất hiện
với bát cháo hành bình dị mà lại có giá trị to lớn về cả nội dung và nghệ thuật đối với tác
phẩm làm nên thành công và nét độc đáo riêng của nhà văn.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Sau lần gặp nhau vơ tình như duyên trời se đã cho hai tâm hồn đồng điệu tìm về
với nhau. Trận nơn mửa và cơn sốt bất thường đêm hơm ấy ập đến với Chí khiến cho thị
Nở có lịng thương với hắn. Thị nghĩ “Cái thằng liều lĩnh ấy kể ra thì đáng thương, cịn gì
đáng thương bằng đau ốm mà nằm cịng queo một mình”, thị không thể quên chuyện đêm
qua và cũng không nỡ bỏ hắn bởi: “bỏ hắn lúc này thì cũng bạc. Dẫu sao cũng đã ăn nằm
với nhau! Ăn nằm với nhau như vợ chồng”. Chính lịng thương và tình cảm chân thành
thơi thúc thị nấu nồi cháo hành cho Chí để rồi cho hắn được hồi sinh.
Bát cháo hành của thị Nở dành cho Chí là biểu hiện của tình người. Bấy lâu nay
Chí bị mọi người xa lánh, bị coi là con quỷ dữ của làng Vũ Đại nên ai cũng sợ, cũng
tránh mặt mỗi khi hắn đi qua, không một ai quan tâm đến sự tồn tại và có mặt của Chí.
Chính vì vậy hành động ân cần, chân thành của thị qua bát cháo hành khiến cho hắn ngạc
nhiên và cảm động bởi đây là lần đầu tiên hắn được người khác cho, được săn sóc bởi tay

một người đàn bà khiến hắn xúc động “mắt hắn hình như ươn ướt”. Giọt nước mắt của
phần người trong Chí đã tan chảy, trái tim tưởng chừng như sắt đá đã bắt đầu sống dậy để
cảm nhận hương vị cháo hành, hương vị cuộc sống, tình yêu bình dị mà lần đầu tiên hắn
được hưởng. Nhờ có bát cháo hành mà thị Nở và Chí Phèo “Chúng sẽ làm thành một cặp
rất xứng đôi”, chúng được sống đúng nghĩa làm người, sống đúng bản năng và phẩm chất
của mình bấy lâu bị khuất lấp, bị lãng quên nay trỗi dậy mãnh liệt.
Bát cháo hành và tình cảm chân thành của thị cho Chí niềm tin, hy vọng, khao
khát muốn trở lại làm người lương thiện và sống một cuộc đời tử tế. “Bát cháo của thị
làm hắn suy nghĩ nhiều. Hắn có thể tìm bạn được, sao lại chỉ gây thù?” thị Nở đã mở
đường cho hắn để hoàn lương, thị chính là nhịp cầu kết nối hắn với thế giới bên ngồi.
Chí đã hồi sinh với khao khát trở lại với cuộc đời bình dị làm một người bình thường như
bao người: “Trời ơi! Hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao”.
Tuy nhiên bát cháo hành cũng là sự tuyệt vọng của Chí khi hắn bi thị Nở từ chối,
bị cự tuyệt quyền làm người. Trong giây phút đau đớn nhất hương cháo hành “thoang
thoảng”, thống chốc hiện ra khiến cho Chí Phèo chìm sâu hơn vào nỗi tuyệt vọng. Hắn
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

đã ở bên kia cái dốc cuộc đời nhưng đây mới là lần đầu tiên được ăn cháo hành, dù cho là
bởi đôi bàn tay của người đàn bà xấu xí ma chê quỷ hờn nhưng dẫu sao vẫn có cịn hơn
khơng, dù muộn nhưng vẫn có ý nghĩa đối với cuộc đời hắn. Tưởng rằng được hồi sinh
chìm trong hương cháo hành của riêng mình nhưng định kiến xã hội đã tước đoạt đi
quyền làm người ấy. Hắn phải gào lên “Ai cho tao lương thiện? Làm thế nào cho mất
được những mảnh chai trên mặt này?” tiếng kêu ấy thống thiết và đau đớn đến vơ cùng
khơng cịn cách nào khác để giải thốt ngồi cái chết. Khơng có gì bình thường, bình dị
như hơi cháo hành đến vậy, bát cháo hành qua cái nhìn và tấm lòng nhân đạo của Nam
Cao trở thành một nhát dao cứa rớm máu tâm hồn đã bị tổn thương chai sần nơi Chí để
giờ đây hắn chìm đắm trong tuyệt vọng và cái chết. Viết được như vậy chỉ có ngịi bút tài

hoa của thiên tài mới làm được điều đó.
Qua chi tiết bát cháo hành cho thấy vẻ đẹp nhân cách, vẻ đẹp tâm hồn của người
đàn bà dòng giống con nhà mả hủi, xấu ma chê quỷ hờn đã vậy lại còn nghèo và dở hơi.
Cái xấu của ngoại hình đã hội tụ hết ở thị Nở. Xấu đau xấu đớn xấu xúc phạm người nhìn
bởi “Cái mặt của thị đích thực là một sự mỉa mai của hóa cơng” ấy vậy mà con người ấy
lại có tấm lịng nhân hậu, có lịng bao dung, sự cảm thơng chia sẻ đối với Chí. Chính
những phẩm chất tiềm ẩn ấy đã đưa Chí ra khỏi những tháng ngày tăm tối của quỷ dữ.
Chi tiết bát cháo hành thể hiện cái nhìn nhân đạo nhân văn của Nam Cao. Ơng
ln tin vào sự tốt đẹp trong con người lương thiện và khẳng định chỉ có tình người mới
cảm hóa được tội ác. Bản chất lương thiện và khát khao hạnh phúc là bản tính tự nhiên
tốt đẹp trong con người không bao giờ bị mất đi dù cho bị quỷ dữ tha mất linh hồn nhưng
chỉ cần được thắp sáng bởi ngọn lửa tình người nó lại trỗi dậy đòi quyền sống mãnh liệt.
Chi tiết bát cháo hành của thị Nở khiến cho ta liên tưởng nhớ đến bát cháo cám
của bà cụ Tứ trong tác phẩm “Vợ nhặt” của Kim Lân đó đều là bát cháo bình dị thơn q,
bát cháo của tình người, tình thương ấm áp chỉ có con người mới có được và dành cho
nhau. Bát cháo hành tuy chỉ xuất hiện với tư cách là một chi tiết nhỏ thể hiện nội dung tác

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188