phan tich dien bien tam trang nhan vat chi pheo trong truyen ngan cung ten cua nam cao doan tu khi gap thi no den khi ket thuc cuoc doi

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Đề bài: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn cùng tên
của Nam Cao (đoạn từ khi gặp Thị Nở đến khi kết thúc cuộc đời) Ngữ Văn 11
Những ý cần đạt
* Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề cần phân tích.
* Phân tích:
- Hồn cảnh gặp Thị Nở trong cơn say.
- Trước hềt là sự thức tỉnh: khi tỉnh rượu, hắn cảm nhận về không gian, cuộc sống xung
quanh, tình trạng của mình… sau đó hắn tỉnh ngộ, cảm nhận được tình u thương, sự
chăm sóc của thị Nở.
+ Sau đó là hắn hy vọng, ước mơ lương thiện trở về, đặt niềm hy vọng lớn ở thị
Nở. Hắn đã ngỏ lời với thị, trông đợi thị về xin phép bà cơ.
+ Tiếp đó là thất vọng và đau đớn: bà cơ khơng cho Thị Nở lấy Chí Phèo và Thị
Nở đã từ chối Chí nhưng hắn vẫn cố níu giữ. Đau đớn và căm hận, Chí quyết giết chết thị
và bà cô thị.
+ Cuối cùng là phẫn uất và tuyệt vọng: Chí về nhà uống rượu, ơm mặt khóc. Và
rồi hắn xách dao đi đến nhà bá Kiến, đòi lương thiện. Hắn đã giết bá Kiến và tự sát.
* Kết luận:
+ Bi kịch của con người sinh ra là người mà không được làm người.
+ Sự cảm thông sâu sắc của Nam Cao với khát vọng lương thiện trong con người
và sự bế tắc của những khát vọng trong hiện thực xã hội ấy.
Bài văn tham khảo:
Nam Cao viết văn từ những năm 30 cuả thế kỉ XX nhưng đén năm 1941 ơng mới
khẳng định vị trí của mình trong nền văn học nước nhà bằng truyện ngắn Chí Phèo. Ơng
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

là nhà văn hiện thực xuất sắc tràn đầy tinh thần nhân đạo, chuyên viết về hai đề tài: người

trí thức nghèo sống mịn mỏi, bế tắc trong xã hội cũ và người nông dân bị bần cùng hóa,
lưu manh hóa trước Cách mạng tháng Tám. Chí Phèo là kiệt tác của Nam Cao, thuộc đề
tài người nông dân nghèo. Tác phẩm viết về tấm bi kịch của nhân vật Chí Phèo. Bi kịch
của Chí Phèo gồm hai bi kịch nối tiếp nhau. Trước hết là bi kịch tha hóa từ một người
lương thiện trở thành kẻ bất lương, thậm chí thành quỷ dữ. Tiếp nối là bi kịch bị từ chối
làm người lương thiện. Đoạn mô tả từ buổi tối sau khi gặp thị Nở đến khi kết thúc cuộc
đời thuộc bi kịch từ chối quyền làm người.
Chí Phèo nguyên là một đứa trẻ khốn khổ, bị bỏ rơi trong cái lị gạch cũ bỏ khơng.
Năm hai mươi tuổi, hắn làm canh điền cho nhà lí Kiến. Đây là một canh điền khỏe mạnh,
nhưng hiền lành như đất, khơng những hiền lành anh ta cịn nhút nhát, chính Bá Kiến khi
đó là lí Kiến đã tận mắt chứng kiến cảnh Chí Phèo vừa bóp đùi cho bà Ba vừa run run.
Anh ta cũng có những ước mơ rất giản dị và lương thiện như trăm ngàn người nơng dân
khác là có một gia đình nho nhỏ. Chồng cuốc mướn cày thuê. Vợ dệt vải. Chúng lại bỏ
một con lợn nuôi để làm vốn liếng. Khá giả thì mua thì mua dăm ba sào ruộng làm. Ở
một xã hội bình thường, những con người như thế hồn tồn có thể sống một cách lương
thiện và n ổn. Nhưng chỉ vì ghen tng vu vơ, bá Kiến đã nhẫn tâm đẩy người thanh
niên hiền lành, chất phác ấy vào tù. Nhà tù thực dân đã tiếp tay cho tên cường hào, sau 78 năm đã biến một nông dân hiền lành, khỏe mạnh, lương thiện và tự trọng thành con quỷ
dữ của làng Vũ Đại. Từ đây, Chí Phèo bị cướp đi cả nhân hình lẫn nhân tính. Chí Phèo đã
bị cướp mất hình hài của con người: Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt
thì đen và rất cơng cơng, hai mắt gờm gờm… Cái ngực phanh, đầy những nét chạm trổ…
Không những thế tính cách Chí cũng khác hẳn khi xưa. Chí khơng cịn là một anh canh
điền ngày xưa mà bây giờ Chí là một thằng liều mạng. Hắn có thể làm tất cả mọi việc
như một thằng đầu bị chính cống: kêu làng, rạch mặt ăn vạ, đập phá, đâm chém…
Cứ tưởng Chí Phèo mãi mãi sống kiếp thú vật, rồi sẽ kết thúc bằng cách vùi xác ở
một bờ bụi nào đó nhưng bằng tài năng và nhất là bằng trái tim nhân đạo của một nhà văn
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

lớn, Nam Cao đã để Chí Phèo trở về sống kiếp người một cách tự nhiên. Dưới ngịi bút
sắc sảo của chủ nghĩa hiện thực, q trình thức tỉnh lương tâm, nhân tính của một con
người bị tha hóa, lầm lạc đã diễn ra khơng hề đơn giản, một chiều, dễ dãi mà do hoàn
cảnh khá đặt biệt. Trong một lần say rượu khơng bình thường đã vơ tình đưa Chí Phèo
đến gặp thị Nở – một người đàn bà xấu xí và q lứa lỡ thì. Lần say rượu đặc biệt ấy
cùng với trận ốm thập tử nhất sinh đã khiến Chí Phèo có những biến đổi mạnh mẽ về cả
tâm lí lẫn sinh lí. Thêm nữa, chút tình thương yêu mộc mạc, cử chỉ giản dị chân thành của
thị Nở đã đốt cháy lên ngọn lửa lương tri cịn sót lại nơi đáy sâu tâm hồn Chí, đánh thức
bản chất lương thiện vốn có bên trong con người lầm lạc. Lúc đầu, thị chỉ hấp dẫn Chí vì
đơn giản thị là đàn bà, cịn Chí là thằng đàn ông say rượu. Hai người ân ái với nhau thế
rồi nửa đêm Chí Phèo đau bụng nơn mửa. Thị Nở dìu Chí Phèo vào nhà và đi nhặt nhạnh
tất cả những manh chiếu rách đắp cho hắn. Sáng hơm sau, Chí Phèo tỉnh dậy khitrời đã
sáng từ lâu. Và kể từ khi mãn hạn tù trở về đây là lần đầu tiên con quỷ dữ của làng Vũ
Đại hết say và hồn tồn tỉnh táo. Chí thấy miệng đắng, chân tay uể oải và lòng mơ hồ
buồn. Lâu lắm hắn mới cảm nhận cuộc sống đời thường với những cảnh sắc, âm thanh
bình dị: tiếng cười nói của những người đi chợ, tiếng anh thuyền chài đuổi cá, tiếng chim
hót…Những tiếng quen thuộc ấy hơm nào chả có. Nhưng hơm nay hắn mới nghe thấy, vì
chỉ đến hơm nay hắn mới hồn tồn tỉnh táo, các giác quan mới hoạt động bình thường.
Những âm thanh ấy chính là tiếng gọi thiết tha của cuộc sống và đã lay động sâu xa tâm
hồn Chí Phèo… Khi tỉnh táo, Chí Phèo nhìn lại cuộc đời của mình cả trong quá khứ, hiện
tại, tương lai. Trước hết, hắn nhớ lại những ngày rất xa xơi hắn mơ ước có một gia đình
nho nhỏ. Chồng cuốc mướn cày thuê. Vợ dệt vải. Chúng lại bỏ một con lợn để làm vốn
liếng. Khá giả thì mua năm sào ruộng làm. Mơ ước của Hắn thật nhỏ bé và giản dị nhưng
suốt ba năm qua nó vẫn chưa trở thành hiện thực. Thì ra, những ước mơ tốt đẹp của Chí
Phèo khơng hề bị mất đi mà nó chỉ chìm sâu vào một góc tăm tối nào đó của tâm hồn Chí.
Hiện tại của hắn thật đáng buồn. Buồn vì Chí Phèo thấy mình đã già đã sang cái dốc bên
kia cuộc đời, có thể đã hư hỏng nhiều thế mà hắn vẫn đang cô độc. Tương lai của hắn lại
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

đáng buồn hơn, bởi hắn có q nhiều sự bất hạnh đói rét ốm đau và cơ độc. Đối với Chí,
cơ độc cịn đáng sợ hơn nhiều đói rét và ốm đau. Từ khi đi tù về, Chí bao giờ cũng say,
say vơ tận. Giờ đây lần đầu tiên hắn tỉnh táo suy nghĩ nhận thấy tình trạng bi đát, tuyệt
vọng của cuộc đời mình.
Đúng lúc Chí đang vẩn vơ nghĩ mãi thì thị Nở mang một nồi cháo hành cịn nóng
ngun vào. Việc làm này của thị Nở đã khiến Chí rất ngạc nhiên và xúc động đến mức
trào nước mắt bởi vì đây là lần đầu tên trong đời hắn được một người đàn bà cho. Hắn
thấy cháo hành của thị Nở không như bát cháo hành bình thường mà trong đó cịn hàm
chứa tình yêu thương chân thành của thị dành cho hắn. Và như vậy, cũng có nghĩa hàm
chứa cả hạnh phúc lứa đơi mà lần đầu tiên Chí cảm nhận được. Cịn đối với thị Nở, đây là
bát cháo hành tình nguyện, bát cháo hành đem cho, đem tặng, bát cháo hành tình yêu, mở
đầu cho hạnh phúc gia đình. Một mặt, bát cháo hành thể hiện tình cảm chan chứa nhân
đạo của nhà văn. Mặt khác, nó cũng thể hiện tài năng nghệ thuật miêu tả, phân tích tâm lí
nhân vật của Nam Cao. Nếu như ban đầu, người đàn bà xấu xí, q lứa lỡ thì, lại dở hơi
ấy chỉ khơi lại cái bản năng ở Chí Phèo thì sau đó điều kì diệu đã xảy ra, sự săn sóc đầy
ân tình và yêu thương mộc mạc của thị Nở đã làm thức dậy bản chất lương thiện tiềm ẩn
trong con người Chí Phèo. Bát cháo hành của thị Nở là món q q giá nhất mà lần đầu
tiên Chí cảm hận được trong đời mình. Hắn ăn và nhận thấy rằng cháo hành rất ngon.
Hương vị cháo hành hay hưong vị của tình yêu thương chân thành cảm động, của hạnh
phúc giản dị mà có thật, lần đầu tiên đến với Chí Phèo?
Khi ăn bát cháo hành, Chí Phèo trở lại là anh canh điền ngày xưa và thấm thía nỗi
đau của con người biết tự trọng khi bị vợ Bá Kiến sai làm những việc nhục nhã. Điều này
chứng tỏ một lần nữa Chí Phèo có bản tính tốt lành, nhưng cái bản tính này trước đây bị
lấp đi đến nay mới có cơ hội được thể hiện, bởi vì Chí Phèo vốn là người nơng dân lương
thiện có bản tính tốt đẹp. Mặc dù bị xã hội tàn ác – đại diện là bá Kiến và nhà tù thực dân
dẫu có ra sức hủy diệt bản tính ấy nhưng nó vẫn âm thầm sống trong đáy sâu tâm hồn Chí
Phèo, ngay cả khi nhân vật này tưởng chừng đã biến thành quỷ dữ. Khi gặp thị Nở và
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

cảm nhận được tình u mộc mạc chân thành của thị trong lúc yếu đuối và cô đơn, lại
trong hồn cảnh vừa qua một trận ốm thì bản chất ấy có cơ hội hồi sinh và nó đã hồi sinh.
Từ đây, Chí sống đúng với con người thật của mình: khao khát tình thương và muốn trở
thành những người lương thiện.
Con đường trở lại làm người lương thiện vừa mở ra trước mắt Chí Phèo đã bị đóng
sầm lại. Sự mong ước được sống hiền lương của Chí Phèo một lần nữa lại khơng thành sự
thật. Thị Nở khơng thể giúp gì thêm cho hắn, bởi lẽ bà cơ thị kiên quyết ngăn cản mối
tình này. Bà không thể đồng ý cho cháu bà đâm đầu đi lấy thằng Chí Phèo – con quỷ dữ
của làng Vũ Đại, bấy lâu nay chỉ có một nghề rạch mặt ăn vạ, hắn mãi mãi chỉ là con quỷ
dữ, không bao giờ có thể làm người. Cách nhìn nhận của bà cơ thị cũng chính là cách
nhìn của mọi người làng Vũ Đại lâu nay đối với Chí. Tất cả quen coi anh là quỷ dữmất
rồi. Nên hôm nay lương tri anh thức tỉnh, linh hồn người của anh đã trở về nhưng nào có
ai nhận ra? Cho nên Chí Phèo thực sự rơi vào một bi kịch tinh thần vô cùng đau đớn – bi
kịch bị cự tuyệt làm người lương thiện. Các hy vọng được sống với thị Nở, sâu xa hơn là
hy vọng được quay về với cuộc đời lương thiện như một đóm lửa vừa mới được nhóm lên
thì đã bị ngay một gáo nước lạnh dội vào cho tắt ngấm. Mặc dù, khi nghe những lời bà cơ
mắng thì thị Nở thấy lộn rột nhưng cũng phải nghe theo. Và thị đã giận dữ nói lại với Chí
Phèo tất cả những lời của bà cơ. Điều này khiến Chí ngẩn người vì thất vọng nhưng
nhưng này có lẽ hắn chưa tuyệt vọng vì lúc đó hắn lại như hít thấy hơi cháo hành. Chí
ngẩn người ra vì cay đắng, chua xót trước một sự thật phũ phàng: mọi người đã cự tuyệt,
không chấp nhận, dứt khốt khơng con hắn là một con người. Mùi cháo hành vẫn thoang
thoảng đâu đây khiến hắn lại càng thêm đau xót, thấm thía. Hắn thấy rõ mọi con đường
đều đang đóng chặt trước mặt hắn. Khi thị ra về, hắn đuổi theo thị, nắm lấy tay nhưng thị
gạt ra. Điều đó chứng tỏ Chí ln ln khao khát tình yêu, thiết tha đến với thị Nở, đến
với cuộc đời lương thiện. Từ đây, Chí đã thấm thía sâu sắc bi kịch của con người sinh ra
làm người nhưng không được làm người. Chí vật vả, đau đớn và tuyệt vọng. Thật là lạ

khi thấy Chí ơm mặt khóc rưng rức. Những giọt nước mắt đau đớn, hối hận nhưng đã quá
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

muộn màng. Khơng cịn cách nào khác, Chí lại tìm đến rượu. Nhưng vì ý thức đã trở về,
lần uống rượu này của Chí khác biết bao nhiêu lần uống rượu trước. Hắn càng uống lại
càng tỉnh ra, hắn không ngửi thấy mùi rượu mà chỉ nghe thoang thoảng mùi cháo hành,
càng uống càng thấm thía nỗi đau vô hạn của thân phận.
Trong cơn khủng hoảng và bế tắc, Chí Phèo lại càng thấm thía hơn tội ác của kẻ
đã cướp đi của mình cả bộ mặt và linh hồn con người. Chí đã xách dao ra đi. Hành động
muốn đi trả thù của Chí rất dữ dội, quyêt liệt khiến Chí đi đén một hành động đâm chết
cả nhà nó. Nhưngnó là ai? Tiềm thức mách bảo Chí đó là bá Kiến. Trước đó, Chí khơng
định đến nhà bá Kiến mà định đến nhà thị Nở để đâm chết thị và bà cô thị cho hả giận
nhưng cuối cùng Chí lại quên đến nhà thị Nở mà đến nhà bá Kiến. Khi đến nhà bá kiến,
Chí trợn mắt chỉ tay vào mặt lão, đanh thép kết tội tên cáo già này đòi làm người lương
thiện,đòi một bộ mặt lành lặn. Câu hỏi cuối cùng của Chí Phèo: Ai cho tao lương thiện?
là câu hỏi chất chứa niềm phẫn uất, đau đớn, còn làn day dứt người đọc: làm thế nào để
con người sống cuộc sống con người trong cái xã hội tàn bạo, ngột ngạt, vùi dập nhân
tính ấy? Thế rồi, Chí đâm chết kẻ thù. Hành động của Chí đã vượt khỏi suy nghĩ của tên
địa chủ nổi tiếng khôn ngoan, gian hùng. Đây là cách hành động của người say không
theo dự kiến ban đầu, nhưng trong sâu thẳm tâm hồn, Chí lờ mờ hiểu ra nguyên nhân sâu
xa đâu phải vì thị Nở hay bà cơ thị mà cái kẻ làm ra Chí như thế này chính là bá Kiến.
Đến địi quyền làm người lương thiện là phải địi nơi lão bá, khơng địi dược thì phải trả
thù. Tuy làm tay sai cho bá Kiến nhưng ngọn lửa căm hờn vẫn âm ỉ cháy trong con người
Chí Phèo. Khi Chí Phèo đã thức tỉnh thì hắn hiểu ra nguồn gốc bi kịch của mình nên ngọn
lửa căm hờn càng bùng lên dữ dội. Do vây, Chí Phèo đâm chết bá Kiến khơng hẳn vì say
rượu mà chính vì mối thù đã bừng cháy. Cái chết của Chí chứng tỏ Chí khao khát trở về
cuộc sống lương thiện. Vì vậy cái chết của Chí Phèo có ý nghĩa tố cáo mạnh mẽ cái xã

hội thực dân nửa phong kiến không những đẩy người dân lương thiện vào con đường bần
cùng hóa, lưu manh hóa mà còn đẩy họ vào cái chết.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Với nhân vật Chí Phèo, Nam Cao đã đặt ra bi kịch của người nông dân trước cách
mạng: đó là bi kịch con người sinh ra là người mà không được làm người. Đồng thời qua
nhân vật Chí Phèo, Nam Cao đã hai lần tố cáo cái xã hội thực dân phong kiến: xã hội đó
cướp đi những gì Chí Phèo có và đã cướp những gì Chí Phèo muốn. Điều này thể hiện sự
cảm thơng sâu sắc của Nam Cao với khát vọng lương thiện trong con người và sự bế tắc
của những khát vọng trong hiện thực xã hội ấy. Ngồi ra, tác phẩm cịn đặt ra một vấn đề
nhân sinh mang tính triết lí sâu sắc: làm thế nào để con người sống đúng nghĩa là người
trong cái xã hội tàn bạo phi nhân tính đương thời. Với thành cơng của truyện ngắn này,
Nam Cao đã trở thành cây bút văn xuôi hàng đầu của nền văn học hiên thực 1930 – 1945.
Bài làm 2
Nam Cao sinh năm 1917 mất năm 1951, tên khai sinh là Trần Hữu Tri sinh ra trong một
gia đình nơng dân ở làng Đại Hồng, tổng Cao Đà, huyện Nam Sang, phủ Lý Nhân tỉnh
Hà Nam. Ông là nhà văn hiện thực lớn có tư tưởng nhân đạo sâu sắc, vừa mới mẻ vừa
độc đáo. Các sáng tác của ông đã vượt qua được những thử thách khắc nghiệt của thời
gian, càng thử thách lại càng sáng ngời. Nổi bật lên là tác phẩm “Chí Phèo”, tác phẩm là
sự kết tinh tài năng nghệ thuật, là cái nhìn hiện thực nhân đạo sâu sắc của nhà văn. Đặc
biệt với biệt tài phân tích diễn biến tâm lý nhân vật, Nam Cao đã cho mọi người thấy
được diễn biến tâm trạng của nhân vật Chí Phèo từ sau khi gặp Thị Nở cho đến hết tác
phẩm.
Ngay từ thuở nhỏ, Chí Phèo đã có hồn cảnh đáng thương. Vốn là đứa trẻ mồ côi không
nơi nương tựa, nhờ chén cơm của người làng Chí lớn lên trở thành anh thanh niên tốt
bụng, giàu lịng tự trọng. Năm 20 tuổi, Chí làm canh điền cho Lý Kiến rồi bị Lý Kiến

hãm hại đẩy vào tù. Ở tù ra
Chí bị tha hóa cả nhân hình lẫn nhân tính, từng bước biến thành tay sai cho Bá Kiến, trở
thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Tưởng rằng Chí Phèo sẽ vẫn tiếp tục với cuộc sống

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

của một con quỷ dữ nhưng khơng, trong một lần tình cờ gặp Thị Nở, Thị đã đánh thức
bản chất lương thiện sâu trong con người Chí.
Trong một lần say, Chí gặp Thị họ đã ăn nằm với nhau rồi cùng say ngủ dưới ánh trăng.
Đến nửa đêm Chí đau bụng, Thị dìu hắn vào trong lều đắp chăn cho hắn rồi ra về. Đến
sáng hôm sau, cũng như nhiều người say tỉnh dậy, Chí cảm thấy miệng đắng, tồn thân uể
oải, chân tay thì bủn rủn. Hay là đói rượu? nhắc đến rượu hắn thấy rùng mình, người nao
nao khó chịu “Hắn sợ rượu giống như những người ốm sợ cơm, tiếng chim hót ngồi kia
vui tai quá! Tiếng cười nói của người đi chợ… Những tiếng quen thuộc này ngày nào mà
chả có, nhưng hơm nay hắn mới nghe thấy, chao ôi là buồn!”
Rồi hắn nghe thấy cuộc đối thoại của mấy bà đi chợ, hắn nao nao buồn bởi chúng nhắc
cho Chí một cái gì đó xa xơi. Hình như đã có thời hắn ước mơ một gia đình nho nhỏ,
chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải, một cuộc sống hạnh phúc giản dị được xây dựng
bằng chính bàn tay lao động của mình. Tỉnh dậy hắn thấy mình già mà vẫn cịn cơ độc,
buồn thay cho đời! Có lẽ nào? Hắn già rồi ư? Hình như Chí Phèo nhìn thấy trước được
cuộc sống sau này của mình ốm đau, đói rét, cơ độc, cái này còn đáng sợ hơn tuổi già, ốm
đau, đói rét.
Một cách tự nhiên mọi suy nghĩ của Chí lại hướng về thị Nở. Khi thị bước vào với bát
cháo hành hắn “ngạc nhiên”, “mắt hình như ươn ướt”. Bởi vì, đây là lần đầu tiên hắn
được một người đàn bà cho. Ăn bát cháo hành được trao từ bàn tay ấm lịng đầy tình
thương của Thị Nở, hắn cảm động và phục sinh linh hồn. Hương vị bát cháo hành hay
hương vị của tình thương và cảm động, hạnh phúc giản dị Chí Phèo được hưởng đã đánh

thức bản chất lương thiện vùi dập bấy lâu của mình.Trời ơi! Hắn muốn làm người lương
thiện, hắn thèm được lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao. Thị Nở sẽ
mở đường cho hắn, mọi người sẽ nhận lại hắn vào cuộc sống lương thiện này. Hắn đặt
niềm tin hi vọng vào thị Nở.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Nhưng hi vọng vừa mới hé mở đã đóng lại ngay bởi sự trở lại của lương tri đã đẩy Chí
đến đỉnh điểm bi kịch. Chí đã tha hóa cả nhân hình lẫn nhân tính, bộ mặt người lẫn linh
hồn người để rồi trở thành hiện thân của quỷ dữ. Thủ phạm chính là Bá Kiến, nhưng
tham gia cịn có định kiến xã hội lực lượng khơng kém phần tàn nhẫn đẩy Chí đến cùng
quẫn bế tắc. Đại diện cho định kiến xã hội ấy là bà cơ của thị Nở, bà kiên quyết ngăn cản
mối tình này làm cho con đường trở lại làm người lương thiện của Chí bị chặn đứng. Chí
bị thị Nở cự tuyệt, bị chính hy vọng duy nhất, khát khao cháy bỏng cịn sót lại cự tuyệt.
Đau đớn đến tột cùng Chí mang rượu ra uống nhưng “càng uống lại càng tỉnh”, “tỉnh ra
chao ơi buồn”. Chí đã cố níu kéo Thị lại nhưng Thị đã đi, đã đi.
Chí ngồi “ơm mặt khóc rưng rức” và rồi hắn quyết định đi trả thù kẻ mà gây cho hắn ra
nông nổi này. Ban đầu Chí định đi giết chết cả nhà thị Nở, giết con cọm già đã ngăn cản
hắn. Nhưng trong tiềm thức Chí nhận ra rằng kẻ đã cướp đi quyền làm người, bộ mặt lẫn
linh hồn mình là Bá Kiến chứ không phải ai khác. Thế rồi trong cơn say Chí xách dao đi
tìm Bá Kiến, rồi đâm chết Bá Kiến. Chí hỏi đời “Ai cho tao lương thiện”? Trả thù rồi thì
sao, sự thật khơng thay đổi được nữa rồi Chí tự sát, tuy chết mà vẫn uất ức vẫn muốn nói
gì đó mà khơng thốt thành lời.
Qua cái chết bi kịch của Chí chứng tỏ ý thức, nhân phẩm của Chí đã trở lại. Nó thể hiện
sự khát khao được sống lương thiện của Chí Phèo và cũng là lời tố cáo mạnh mẽ xã hội
phong kiến thực dân tàn bạo không những dồn người nông dân vào đường cùng mà còn
đẩy họ vào chỗ chết. Nam Cao thật tài tình khi phát hiện ra và miêu tả phẩm chất tốt đẹp

của người nông dân ngay cả khi họ biến thành thú dữ. Đồng thời, tác giả đã đưa ra lời cầu
cứu khẩn thiết: hãy bảo vệ con người, bảo vệ quyền lợi của mỗi cá nhân trước những thế
lực xấu xa của cuộc sống.
Góp phần tạo nên thành công của tác phẩm, tác giả đã xây dựng nhân vật điển hình trong
hồn cảnh điển hình. Phân tích và miêu tả diễn biến tâm trạng, nội tâm nhân vật tinh tế.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Ngơn ngữ tự nhiên, sử dụng khẩu ngữ, giọng điệu đan xen, cách trần thuật linh hoạt. Kết
cấu truyện linh hoạt, giàu kịch tính, hấp dẫn
Tác phẩm “Chí Phèo” là kiệt tác văn xi Việt Nam hiện đại, nó thể hiện trình độ bậc
thầy về truyện ngắn Nam Cao. Qua tâm trạng nhân vật Chí Phèo tác giả cho ta thấy rõ bi
kịch: “Sinh ra là người mà không được làm người” đồng thời thể hiện rõ khát khao lương
thiện của con người và bế tắc của hiện thực xã hội bấy giờ.
Bài tham khảo 3
Số phận khốn khổ của người nông dân là đề tài quen thuộc của văn học hiện thực (19301945). Là một cây bút sáng tạo là yêu cầu sống còn của văn chương, Nam Cao có những
tìm tịi, đổi mới đáng trân trọng. Không dừng lại ở nỗi khổ sưu cao thuế nặng như các tác
phẩm cùng thời “Tắt đèn”, “Bước đường cùng”, Nam Cao đi sâu vào hiện tượng người
nông dân bị tha hóa, bị cự tuyệt quyền làm người. Đồng thời, Nam Cao phát hiện và
khẳng định bản chất lương thiện của người nơng dân bị tha hóa. Những sáng tạo của Nam
Cao được kết tinh từ nhân vật Chí Phèo. Đặc biệt là trong những trang văn diễn tả tâm
trạng Chí Phèo từ sau khi gặp Thị Nở.
Có thể nói, dấu mốc quan trọng nhất tạo nên bước ngoặt quyết định trong cuộc đời Chí
Phèo đó là cuộc gặp gỡ với Thị Nở. Trước khi gặp Thị Nở, từ cố nơng lương thiện, Chí bị
đẩy xuống và nhấn chìm trong vũng bùn tha hóa. Sau khi gặp Thị, Chí đã vực dậy rũ bùn
tha hóa, thức tỉnh hồn lươn. Vậy Thị Nở là ai? Là người như thế nào mà lại có tác động
lớn lao đến cuộc đời Chí Phèo như vậy? Theo ngòi bút của Nam Cao, Thị Nở là người

xấu ma chê quỷ hờn, ngẩn ngơ như người đần trong truyện cổ tích. Lại sinh ra trong gia
đình nghèo truyền kiếp, có mả hủi. thị chẳng khác gì con vật lạ. Nhưng Thị lại là người
duy nhất trong làng Vũ Đại vơ tình, vơ cảm ấy đã tự nguyện kết thân yêu thương Chí
chân thành. Dĩ nhiên, khơng phải ngay từ khi gặp Thị, tâm hồn Chí đã thức tỉnh, cái lốt
quỷ dữ được lột bỏ. Là một nhà văn am hiểu sâu sắc tâm lí nhân vật, Nam Cao đã khám

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

phá, miêu tả, phân tích diễn biến nội tâm của Chí Phèo từ sau khi gặp Thị Nở một các
chân thực, sống động và đầy xúc cảm.
Ban đầu, cuộc chung chạm với Thị Nở chỉ đánh thức bản năng gã đàn ơng cho Chí Phèo.
Nhưng sau đó, sự chăm sóc giản dị đầy ân tình và lịng yêu thương mộc mạc mà chân
thành của người đàn bà khốn khổ ấy đã làm bản chất lương thiện trong con người Chí
thức dậy. Tâm hồn Chí Phèo dần thức tỉnh rồi hồi sinh mãnh liệt. Nhưng ngay sau đó,
Chí Phèo lại lâm vào bi kịch đau đớn nhất của cuộc đời mình, là bi kịch từ chối, cự tuyệt
quyền làm người. Sau đêm ái ân với Thị Nở, Chí Phèo tỉnh dậy muộn, hết say và hoàn
toàn tỉnh táo. Sau bao nhiêu năm sống trong u mê dằng dặc, lần đầu tiên những cảnh vật,
âm thanh của cuộc sống bỗng dội vào tâm hồn Chí tạo nên những vang động sâu xa. Chí
thấy nắng rực rỡ, tiếng chim hót vui vẻ quá, tiếng cười nói của người đi chợ, tiếng anh
thuyền chèo đuổi cá. Lịng Chí bâng khng, mơ hồ buồn.
Tỉnh rượu rồi Chí tỉnh ngộ, từ chỗ tê liệt ý thức, Chí bỗng ngộ ra bao điều về đời mình.
Chí đã có cái nhìn chính xác về cuộc đời dằng dặc của mình từ quá khứ, hiện tại, tương
lai. Nghĩ về những ngày xa xơi, Chí nao nao buồn. Hình như có một thời, Chí ao ước có
một gia đình nho nhỏ , chồng cuốc mướn, cày thuê, vợ dệt vải… Nhưng ước mơ nhỏ bé
giản dị ấy đã tuột khỏi tay Chí từ lúc nào, về phương trời xa xăm nào. Ngẫm về hiện tại,
Chí thấy buồn thay cho đời. Chí đã già, đã tới cái dốc bên kia của cuộc đời mà vẫn cô độc,
trắng tay. Chí khơng nhà, khơng cửa, khơng vợ, khơng con. Đời chí đâu chỉ là con số 0

trịn trĩnh mà cịn là con số âm khủng khiếp, đời Chí chồng chất biết bao nhiêu là tội ác.
Tương lai phía trước cịn đáng buồn hơn. Chỉ có tuổi già đói rét, ốm đau và cơ độc. Và
Chí sợ nhất là sự cơ độc, mà sợ cơ độc nghĩa là Chí thèm khát tình người. Thèm khát tình
người đồng nghĩa với việc là tính người đang trở lại trong Chí.
Có thể nói ‘‘Đoạn văn viết về sự thức tỉnh của linh hồn Chí sau đêm gặp gỡ với Thị Nở là
một đoạn tuyệt bút đầy chất thơ và tập trung thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc, bất ngờ
của ngòi bút Nam Cao”. Khơng chỉ dừng lại ở đó, những diễn biến tâm trạng vô cùng
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

phức tạp tinh vi của Chí Phèo đã được nhà văn diễn tả chân thực, chính xác, tài tình đến
cảm động. Từ hình tượng nhân vật Chí Phèo, giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm
được bộc lộ sâu sắc mới mẻ và lớn lao.
Bài làm 4
Tình yêu là ngọn nguồn của mọi hạnh phúc cũng như khổ đau. Tình u cịn giúp con
người trở nên mạnh mẽ, lạc quan, giúp ta hướng thiện. Truyện ngắn Chí Phèo của nhà
văn Nam Cao tuy chuyện tình yêu giữa Chí Phèo và thị Nở chỉ là một lát cắt nhỏ nhưng
lại có ý nghĩa hết sức quan trọng. Nó là một khởi đầu mới cho Chí, đem Chí trở về cuộc
sống của một con người lương thiện mà lâu nay Chí đánh mất.
Chí Phèo là một đứa trẻ mồ côi, nghèo khổ và bất hạnh. Từ khi lọt lịng đã bị mẹ bỏ rơi,
Chí Phèo lớn lên trong sự yêu thương, đùm bọc của người làng Vũ Đại. Lớn lên Chí là
một thanh niên khỏe mạnh, làm thuê ở nhà Bá Kiến. Vì bà ba dâm đãng hãm hại, Chí bị
Bá Kiến đẩy vào nhà tù thực dân và bị đánh mất nhân hình và nhân tính của mình, ra tù
lại trở thành tay sai cho Bá Kiến, là con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Nhưng khi thị Nở xuất
hiện, cuộc đời Chí được lật sang một trang mới, đẹp đẽ, hạnh phúc, mà cũng đầy khổ đau,
bất hạnh.
Thị Nở sống cùng bà cô. Thị là một người phụ nữ quá lứa, sinh ra trong mả hủi, tính dở
hơi. Khơng chỉ vậy thị xấu ma chê quỷ hờn, nên đã nhiều tuổi mà chẳng có được hạnh

phúc cho riêng mình.
Vẫn như mọi lần, Chí uống rượu say, trên đường trở về nhà, Chí thấy trong người khó
chịu nên đã ra sơng tắm. Cịn thị Nở đi gánh nước, mệt nên nằm ngủ ngay cạnh bờ sông.
Bởi vậy, đã tạo nên cuộc gặp gỡ tiền định này. Cuộc gặp gỡ đã thay đổi con người, suy
nghĩ của Chí Phèo.
Cuộc sống của Chí Phèo đã thực sự thay đổi, sau bao nhiêu ngày chỉ biết đến say sưa, chỉ
biết đến rạch mặt ăn vạ thì sau đêm gặp gỡ với Thị Nở đây là lần đầu tiên Chí tỉnh. Lần
đầu tiên Chí nhận thức thế giới xung quanh, nhận ra sự tồn tại của mình và tương lai tăm
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

tối của bản thân. Khi Chí Phèo mở mắt ra thì trời đã sáng lâu. Mặt trời chắc đã cao và
nắng bên ngoài chắc là rực rỡ. Cứ nghe tiếng chim kêu ríu rít bên ngồi đủ biết. Nhưng
trong cái lều ẩm thấp vẫn chỉ hơi lờ mờ […] chưa bao giờ Chí Phèo nhận thấy thế bởi
chưa bao giờ hết say. Sự thức tỉnh của Chí Phèo bắt nguồn trước hết phải là từ sự tỉnh
rượu, từ tỉnh rượu hắn mới tỉnh ngộ, mới nhận ra nhiều điều. Chí nhận thấy những âm
thanh vui vẻ, ríu rít xung quanh mình là tiếng chim, tiếng của những người đi chợ. Âm
thanh quen thuộc quá, mà bấy lâu nay trong cơn say triền miên Chí khơng hề nhận thấy.
Hắn nhớ về ngày trước, nhớ về anh nông dân lương thiện, với những mơ ước thật giản dị
về một gia đình ấm cúng và cuộc sống lao động cần mẫn. Nhưng chính hắn cũng phải tự
giật mình về hồn cảnh hiện tại của bản thân: Tỉnh dậy, hắn thấy hắn già mà vẫn cô độc.
Buồn thay cho đời ! Có lí nào như thế được ? Hắn đã già rồi hay sao […] Chí Phèo hình
như đã trơng thấy tuổi già của hắn, đói rét và ốm đau, và cơ độc, cái này cịn đáng sợ hơn
là đói rét và ốm đau. Ngòi bút của Nam Cao đã lách sâu vào tâm hồn của Chí để nhận ra
những thay đổi dù là nhỏ bé nhất.
Khơng chỉ vậy, Chí Phèo còn xúc động sâu sắc trước sự quan tâm, chăm sóc của Thị Nở
dành cho mình. Thấy bát cháo hành Thị Nở đưa cho mình Thằng này rất ngạc nhiên. Hết
ngạc nhiên thì hắn thấy mắt hình như ươn ướt. Chí Phèo xúc động đến tột cùng khi nhận

được sự quan tâm chăm sóc từ một người khác. Đây cũng là lần đầu tiên ta thấy người
vẫn bị coi là con quỷ dữ của làng Vũ Đại khóc. Đó là giọt nước mắt của niềm vui, của
hạnh phúc khi được nhận hơi ấm tình người, bởi lần này là lần thứ nhất hắn được một
người đàn bà cho , những thứ xưa nay hắn có được chỉ là do cướp giật, hắn chưa được ai
quan tâm, chăm sóc bao giờ. Chí nhớ về bà ba và nỗi nhục khi phải bóp chân cho bà ba.
Chính bởi vậy, bát cháo hành của Thị Nở làm hắn phải bâng khuâng, phải suy nghĩ nhiều.
Ta có thể thấy rằng, phần nhân tính bị chìm khuất bao lâu nay của Chí nay đã dần dần
xuất hiện trở lại do nhận được tình yêu thương của Thị Nở. Với việc phân tích diễn biến
tâm lí hết sức sâu sắc và hợp lí, Nam Cao đã ngầm khẳng định bản chất lương thiện của

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

người nơng chỉ bị vùi lấp bởi những độc ác, xấu xa của cuộc sống, nó sẽ ngay lập tức
được khơi dậy khi có điều kiện phù hợp.
Cuộc gặp gỡ với Thị Nở còn khơi dậy niềm hi vọng trong Chí Phèo. Niềm hi vọng được
làm người lương thiện : Hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết
bao ! Thị Nở sẽ mở đường cho hắn. Thị có thể sống yên ổn với hắn thì sao người khác lại
khơng thể được…. . Khát vọng làm người lương thiện của Chí thật chính đáng, hợp lí khi
mà nhân tính của Chí đã quay trở lại. Bởi vậy, Chí đã đề nghị với Thị Nở sang đây ở với
tớ một nhà cho vui. Năm ngày đó Chí sống trong sung sướng, hạnh phúc, đến ngày thứ
sáu Thị Nở về xin phép bà cơ và đó cũng là lúc khởi phát bi kịch. Sau những lời bà cơ dè
bỉu và nhất quyết khơng cho lấy Chí, Thị Nở sang nhà Chí Phèo nói hết những lời bà cơ
nói và quay về nhà, trước sự tuyệt vọng tột cùng của Chí. Chí Phèo lấy rượu uống, càng
uống lại càng tỉnh, càng đau đớn, hắn ơm mặt khóc rưng rức. Đỉnh điểm của sự phẫn uất
và tuyệt vọng Chí vác dao với ý định giết cả nhà Thị Nở, nhưng lại quen chân sang nhà
Bá Kiến. Chí Phèo giết chết Bá Kiến và tự kết liễu mình. Chí Phèo rơi vào bi kịch đau
đớn, muốn làm người lương thiện nhưng bị cự tuyệt. Cái chết của Chí Phèo là lời tố cáo

đanh thép với xã hội thực nửa phong kiến đương thời.
Cuộc gặp gỡ với Thị Nở có ý nghĩa quan trọng với nhân vật Chí Phèo. Về nội dung, Thị
Nở xuất hiện góp phần làm nổi bật nhân vật trung tâm và làm nổi bật chủ đề tác phẩm:
Thị Nở đã giúp Chí Phèo hồi sinh, qua đó thể hiện giá trị nhân đạo của Nam Cao; nhưng
chính Thị cũng đẩy Chí vào bi kịch, qua đó tố cáo xã hội thực dân nửa phong kiến. Về
nghệ thuật, Thị Nở giúp thúc đẩy câu chuyện phát triển, đồng thời tình huống gặp gỡ này
cũng giúp bộc lộ phẩm chất, tính cách, tâm hồn của nhân vật trung tâm.
Bằng ngịi bút phân tích, miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo, Nam Cao đã cho thấy sự biến
đổi trong nhận thức của Chí Phèo, đó là sự phục sinh của nhân tính. Nhưng đồng thời
cũng cho thấy bi kịch đau đớn của Chí khi bị cự tuyệt làm người, cự tuyệt về cuộc sống
lương thiện.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Bài làm 5
Nam Cao là nhà văn chủ nghĩa hiện thực của văn học Việt Nam giai đoạn từ năm 1930
đến năm 1945. Tác phẩm kiệt tác để lại tên tuổi của ơng là “Chí Phèo” phản ánh nỗi
thống khổ, cơ cực của người nông dân trong xã hội cũ. Nhân vật cùng tên truyện để lại ấn
tượng sâu sắc trong lòng độc giả đặc biệt là diễn biến tâm trạng của Chí sau khi gặp thị
Nở- quãng thời gian hồi sinh ngắn ngủi nhưng giàu giá trị nhân đạo mà nhà văn dành cho
nhân vật của mình.
Chí Phèo bản chất vốn là một người hiền lành, chất phác nhưng vơ tình bị xã hội đẩy đến
mức đường cùng, đại diện cho cường quyền ấy là Bá Kiến vì ghen với Chí được bà Ba
“q mến” mà tìm mọi cách cho hắn đi ở tù. Bảy tám năm đi biệt khi quay trở về làng Vũ
Đại Chí là một kẻ mất nhân hình lẫn nhân tính để cho thế lực hắc ám như cụ Bá hoàn
thành nốt công đoạn biến thành con quỷ dữ mà mọi người đều ghê sợ và xa lánh, Chí trở
thành tay sai đắc lực cho Bá Kiến kể từ đó hắn chỉ chuyên hành nghề rạch mặt ăn vạ,
cướp của giết người. Cuộc đời hắn chìm trong men say hết ngày này qua ngày khác chưa

bao giờ hắn tỉnh để biết mình cịn tồn tại có mặt ở trên đời.
Nam Cao khơng nhẫn tâm để nhân vật của mình sống mãi là kiếp thú vật nên đã cho thị
Nở xuất hiện cùng bát cháo hành tình người và tình cảm chân thành đánh thức lương tri
Chí sau những ngày bị vùi lấp. Đoạn văn miêu tả tâm trạng Chí Phèo sau khi gặp thị Nở
chứng tỏ tài năng khám phá và phân tích tâm lí nhân vật của Nam Cao.
Hơm ấy, sau trận nôn mửa lúc nửa đêm khi đã ngủ cùng thị Chí Phèo tỉnh dậy sau một
cơn say rất dài “hắn thấy miệng đắng, lòng buồn mơ hồ”. Lần đầu tiên kể từ ngày trở về
hắn nghĩ đến rượu mới cảm thấy rùng mình “hắn sợ rượu cũng như những người ốm sợ
cơm”. Hắn cảm nhận được âm thanh của cuộc sống “Tiếng chim hót ngồi kia vui vẻ q!
Có tiếng cười nói của những người đi chợ. Anh thuyền chài gõ mái chèo đuổi cá”...
Những âm thanh ấy ngày nào cũng có nhưng đây là lần đầu tiên Chí tỉnh để nghe thấy và
cảm nhận tiếng gọi tha thiết của sự sống.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Chí nhận thức được bản thân mình về quá khứ, hiện tại và tương lai. Tiếng bàn tán của
người bán hàng gợi nhớ về quá khứ tươi đẹp của Chí từng ước mơ về một gia đình nho
nhỏ “Chồng cuốc mướn, cày thuê vợ dệt vải, chúng lại bỏ một con lợn nuôi để làm vốn
liếng. Khá giả thì mua dăm ba sào ruộng làm”. Đó là ước mơ, là khao khát của anh canh
điền hiền lành chất phác. Nhưng éo le thay điều đó khơng thành hiện thực để rồi giờ đây
trong hiện tại “hắn thấy hắn già mà vẫn cịn cơ độc”, “hắn đã tới cái dốc bên kia của đời”,
cơ thể đã hư hỏng ít nhiều. Chí phèo cũng đã nghĩ về tương lai và “trơng thấy trước tuổi
già của hắn, đói rét và ốm đau, và cơ độc, cái này cịn đáng sợ hơn đói rét và ốm đau”.
Sau những ngày sống như vơ thức qua một trận ốm Chí đã tỉnh dậy và suy nghĩ về cuộc
đời mình. Như vậy với khả năng nhận nhức về ngoại cảnh và nhận thức về chính mình
Chí đã tỉnh dậy và hồi sinh trở về với kiếp người.
Thị Nở xuất hiện với bát cháo hành và tình thương u dành cho Chí khiến hắn vơ cùng
ngạc nhiên, xúc động và trỗi dậy mong muốn được làm người lương thiện. Đây là đoạn

văn mang nhiều giá trị nhân đạo nhất mà nhà văn dành cho nhân vật của mình. Trưa hơm
ấy Chí được săn sóc bởi đơi bàn tay của thị. “Hắn thấy mắt hình như ươn ướt. Bởi vì lần
thứ nhất hắn được một người đàn bà cho.” Bởi xưa nay hắn toàn phải cướp giật hoặc dọa
nạt chứ nào ai cho không hắn cái gì ấy vậy mà thị lại giàu tình thương, sự cảm thơng chia
sẻ và quan tâm để làm điều đó cho hắn. Hắn cảm động vô cùng. Giọt nước mắt hạnh phúc
được trở lại làm người đã chảy ra, hắn đã thực sự cảm nhận được mùi vị của tình người.
Thị chính là hiện thân của tình người với bát cháo hành là liều thuốc giải độc cho cơn sốt
bất thường và chữa lành vết thương tâm hồn bị sứt mẻ, bị bóp méo bấy lâu của Chí. Hắn
đối với thị hiền lành biết bao “Ôi sao mà hắn hiền, ai dám bảo đó là cái thằng Chí Phèo
vẫn đập đầu, rạch mặt mà đâm chém người?” Giờ đây hắn khao khát được làm người
lương thiện: “Trời ơi hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao!
Thị Nở sẽ mở đường cho hắn. Thị có thể sống n ổn với hắn thì sao người khác lại
khơng thể được.” Nhà văn đã cho ta thấy khao khát hoàn lương một cách khẩn thiết và rõ
rệt trong con người Chí, hắn đã đặt tất cả hy vọng và niềm tin vào thị Nở.Thị chính là cầu
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

nối để Chí hịa nhập với mọi người và trở về với xã hội của những tấm lịng lương thiện.
Chí muốn quay lại làm một người bình thường sống cuộc sống bình dị như trước đây
chấm dứt những tháng ngày đen tối và tội lỗi.
Cũng như bao người khác khi nhận thức được giá trị của bản thân Chí khao khát có một
hạnh phúc gia đình “Giá cứ thế này mãi thì thích nhỉ?” đây là một lời gợi ý cho một cuộc
sống mới cũng là một lời tỏ tình rất bình dị với sự bẽn lẽn của một anh canh điền hiền
lành chất phác. Trong con mắt của kẻ say tình những điều xấu xí nhất của người đàn bà
xấu xí như thị đối với Chí lại trở nên đáng yêu và có duyên “Xấu mà e lệ thì cũng đáng
yêu”. Nam Cao để cho con mắt của một kẻ lưu manh tha thóa biến thành con quỷ dữ nay
trở lại làm người lại nhìn thấy vẻ đẹp tiềm ẩn trong thị bị xã hội vùi lấp khơng nhìn thấy.
Người đàn bà ấy tuy vẻ bên ngồi “Xấu ma chê quỷ hờn” bởi dịng giống con nhà mả hủi

lại có tấm lịng nhân hậu và tình thương ngập tràn dành cho Chí. Năm ngày bên nhau của
đôi lứa ngắn ngủi trôi qua trong những phút giây hạnh phúc, Chí trong khoảng thời gian
ấy được sống là chính mình. “Hắn khơng cịn kinh rượu nhưng cố uống thật ít. Để cho
khỏi tốn tiền, nhưng nhất là để tỉnh táo để yêu nhau.” Chí đã ý thức được rằng mình có
gia đình và cần phải chăm lo cho điều ấy. Đáng tiếc thay thị lại là một người dở hơi đem
câu chuyện tình về hỏi ý kiến của bà cô già gây ra bi kịch bị cự tuyệt làm người cho Chí
bởi định kiến xã hội.
Như vậy tâm trạng nhân vật chí Phèo sau ki gặp thị Nở đã được nhà văn miêu tả chi tiết tỉ
mỉ đi sâu vào ngóc ngách trong tâm hồn để khám phá ra những điều mới mẻ trong nhân
vật. Nhưng giá trị nổi bật nhất của Nam Cao làm nên thành công của tác phẩm là ở chỗ:
“Khi miêu tả người nông dân bị lưu manh hóa, Nam Cao khơng hề bơi nhọ người nông
dân mà trái lại đã đi sâu vào nội tâm nhân vật để phát hiện và khẳng định nhân phẩm của
họ, ngay trong khi họ đã bị xã hội cướp đi cả nhân hình, nhân tính”.
Nam Cao đã khéo lột tả nội tâm nhân vật Chí Phèo trong những ngày hồi sinh khi gặp thị
Nở với cách sử dụng ngôn ngữ sinh động, giản dị nồng ấm hơi thở đời sống thường ngày
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

của người nơng dân để lại giá trị nhân đạo cao đẹp sống mãi với thời gian. Bản chất
lương thiện và khát khao hạnh phúc là bản tính tự nhiên tốt đẹp của con người khơng bao
giờ bị mất đi dù cho bị quỷ dữ tha mất linh hồn nhưng chỉ cần được thắp sáng bởi ngọn
lửa tình người nó lại trỗi dậy địi quyền sống mãnh liệt. Qua đó cũng cho ta bài học nhận
thức rằng chỉ có tình thương mới cảm hóa được trái tim sắt đá, cô độc và mỗi chúng ta
sống trong cộng đồng người hãy biết yêu thương, chia sẻ cảm thông cho nhau bởi “Nơi
lạnh nhất không phải là Bắc cực mà là nơi khơng có tình thương”.
Bài làm 6
Nhắc đến nhà văn Nam Cao chúng ta khơng thể khơng nói đến một ngòi bút phê phán
hiện thực xã hội Việt Nam trước và sau cách mạng tháng Tám. Nam Cao đã đi theo con

đường nghệ thuật hiện thực “vị nhân sinh” và tạo ra nhiều tác phẩm thấm đượm tư tưởng
nhân đạo sâu sắc. Nhà văn có nhiều tác phẩm thấm đượm tư tưởng nhân đạo sâu sắc, viết
về cuộc sống tối tăm, chật hẹp của những người nông dân. Trong đó “Chí Phèo” xứng
đáng là một kiệt tác, nhân vật chính của tác phẩm là Chí Phèo – nhân vật điển hình, một
con người đặc biệt với một cuộc sống đặc biệt. Tâm trạng nhân vật được biển đổi linh
hoạt và có lẽ nó được dâng trào khi tình yêu thiên sử giữa Thị Nở và Chí Phèo bắt đầu.
Trên thế giới hiện nay có rất nhiều tác phẩm văn học viết về tình u thiên sử, đó là một
tình cảm trong sáng, cao đẹp, nó ln ẩn náu trong tâm hồn của mỗi con người. Ở nước
Anh có vở kịch nổi tiếng về tình yêu Roomeo và Juliet, ở Trung Quốc có chuyện tình
Qch Tĩnh – Hồng Dung. Cịn ở Việt Nam khi nhắc đến tình u thiên sử phải nhắc
đến mối tình Thị Nở – Chí Phèo, tình u giữa hai con người khơng tưởng trong một
hồn cảnh khơng tưởng.
Những ai đã đọc tác phẩm “ Chí Phèo” thì khơng thể nào qn nhân vật Chí. Chí Phèo là
một đứa trẻ mồ côi, không cha, không mẹ, bị bỏ rơi bên cái lị gạch cũ bỏ khơng. Nhờ
chén cơm của người làng, Chí lớn lên và trở thành một con người lương thiện với những
ước mơ nhỏ bé, bình dị. Năm 20 tuổi, Chí làm anh canh điền cho nhà Bá Kiến. Vì một
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

cơn ghen vu vơ của Bá Kiến, Chí bị đẩy vào tù. Sự độc ác của một tên địa chủ khét tiếng
với sự dã man của nhà tù thực dân đã làm thay đổi con người Chí. Bảy, tám năm sau Chí
ra tù và bị tha hóa về nhân hình lẫn nhân tính. Chí trở nên con người quỷ dữ của làng Vũ
Đại, Chí uống rượu say , tìm đến nhà Bá Kiến trả thù với sự xảo quyệt của mình Bá Kiến
đã biến Chí thành tay sai đắc lực của mình. Từ đây, Chí chỉ uống rượu say rồi chửi cả
làng cả xóm, Chí đi cướp bóc, rạch mặt ăn vạ và quẩy phá tất cả mọi người.
Tưởng Chí cứ sống mãi kiếp như thế rồi sẽ chơn thây ở một cái bụi nào đó. Nhưng khơng,
Chí đã thấy được tia sáng dẫn lối của cuộc đời mình. Dưới màn đêm thanh vắng, vầng
trăng sáng tỏ làm chứng, Chí Phèo đã gặp Thị Nở – tình yêu thiên sử của cuộc đời mình.

Trong buổi đêm ấy, Chí Phèo gặp Thị Nở khơng chỉ đơn giản là sự va chạm về xác thịt
mà nó đã khơi dậy thứ tình u mang tính bản năng của con người.Một con quỷ của làng
Vũ đại cộng với một người phụ nữ xấu nhất làng đã thành một tình yêu kỳ diệu. Kỳ diệu
ở chỗ, một con người lưu manh hóa, bị cả làng xa lánh lại có tình u. Kỳ diệu ở chỗ,
một người phụ nữ ngẩn ngơ, xấu ma chê quỷ hờn lại có tình u. Đó là điều kỳ diệu ,
điều kỳ diệu có thể thay đổi cả một con người.
Quỷ dữ say ngàn năm đã tỉnh dậy sau một đêm, một con người lưu manh đã cảm nhận
được cuộc sống. Trước đây, vây quanh Chí chỉ có rượu cay, rượu thơm, rượu nồng.
Nhưng giờ đây, Chí tỉnh rượu sau bao nhiêu năm say triền miên. Trận thổ nữa đêm đã
loại bỏ hết men rượu trong người Chí, Chí cảm thấy mình tỉnh hơn bao giờ hết. Lần đầu
tiên trong cuộc đời Chí nghe thấy những âm thanh của cuộc sống. “Mặt trời đã lên cao và
nắng bên ngoài chắc là rực rỡ, lúc nghe tiếng chim bên ngồi đã đủ biết… chim hót ngồi
kia vui tai q! Có cả tiếng cười nói của người đi chợ, anh thuyền chai gõ mái chèo đuôi
cá. Những tiếng quen thuộc ấy hơm nào chẳng có, nhưng hơm nay hẳn mới nghe thấy”.
Một người như Chí chỉ có rượu làm bạn mà đã nghe thấy tiếng gọi cuộc sống, đó là một
điều kỳ diệu.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Điều kỳ diệu khơng chỉ có thế, đây cũng là lần đầu tiên Chí biết chiêm nghiệm về cuộc
đời mình, “Tỉnh dậy hẳn thấy mình đã già mà vẫn cịn cơ độc”, Chí đã sang con dốc bên
kia của cuộc đời rồi mà vẫn cịn lẻ bóng. Những người bằng tuổi Chí thì đã có gia đình
sum vầy hạnh phúc, cha con quây quần. Nhìn lại cuộc đời, Chí thấy mình đã yếu nhiều,
lắm chỗ hư hỏng nặng nề. Chí nhớ rằng, trước kia Chí cũng từng có một ước mơ, có một
gia đình nhỏ bé, chồng cuốc mướn cấy thuê, vợ dệt vải. Nhưng vì cái xã hội này mà Chí
đã quên đi cái cuộc đời này. Mọi người mới sinh ra không ai là độc ác cả mà chỉ tại cái xã
hội tàn bạo này đã biến họ thành một con người khác, bị lưu manh hóa, bị xã hội coi

thường, khinh bỉ, xa lánh.
Và rồi, thị Nở cũng xuất hiện, thị sang mang cho Chí bát cháo hành nóng hổi, bát cháo
hành khơng chỉ để cho Chí giải cảm mà cịn là sự quan tâm bởi tay một người đàn bà. Thị
quan tâm, chăm sóc Chí thật tốt, tình cảm của thị gửi đến cho Chí quá đột ngột khiến Chí
quá ngạc nhiên “hắn thấy mắt mình hình như ươn ướt”.
Cầm bát cháo trên tay hít một hơi dài, húp một mạch đến cạn bát. Chí thấy cháo hành
mới ngon làm sao, “những người suốt đời không ăn cháo hành không biết cháo hành ăn
rất ngon”. Giờ đây, Chí tin tưởng rằng thị sẽ làm cầu nối đưa Chí về thế giới bằng phẳng
kia, Chí muốn làm người lương thiện. Thế mới biết, sự lương thiện của một con người
luôn ẩn náu trong một góc khuất nào đó ngay cả khi họ bị biến thành quỷ dữ.
Đương lúc niềm tin dâng trào thì chí Phèo lại rơi vào một bi kịch đau đớn hơn bi kịch lúc
đau gấp trăm ngàn lần, thị Nở cự tuyệt Chí Phèo. Đang lúc tình u say đắm ,thị Nở
thương Chí Phèo, Chí Phèo mến thị Nở mà bà cơ thị rắc tâm chia cắt mối tình đẹp. Thái
độ của bà cô thị đại diện cho thái độ của những người dân trong làng, họ không thể tiếp
nhận lại Chí Phèo, ước mơ của Chí Phèo đã bị dập tắt, rồi cuộc đời Chí sẽ trơi về đâu?
Theo bản tính sẵn có, cứ buồn là Chí tìm đến rượu, uống cho say để quên đi cuộc đời. lần
này cũng thế, Chí lại uống rượu. Rượu ln trung thành với Chí nhưng giờ Chí càng uống
lại càng tỉnh, càng tỉnh lại càng buồn. Chí thấy thoang thoảng mùi cháo hành. Trước lúc
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

uống, Chí định bụng sẽ đến nhà Thị Nở giết cả nhà con mụ đàn bà xấu xí ấy nhưng khi có
rượu trong người, Chí lại xách dao đến nhà Bá Kiến. Chí địi sự lương thiện: “ai cho tai
lương thiện”? Chí giết chết Ba Kiến rồi tự sát, Chí chết giãy đành đạch giữa vũng máu,
Chí chết bởi Chí khơng muốn trở lại kiếp quỷ dữ. Cái chết của Chí là sự giải thốt cho
mọi đau khổ, cuộc đời Chí đặt dấu chấm hết.
Tâm trạng của Chí Phèo từ sau khi gặp Thị Nở đã được nhà văn Nam Cao miêu tả rất sâu
sắc. Bằng việc sử sụng nhiều biện pháp nghệ thuật như: miêu tả và phân tích tinh tế diễn

biến tâm lí nhân vật, xây dựng được nhân vật điển hình trong hồn cảnh điển hình, kết
cấu truyện linh hoạt, mới mẻ, phóng túng và cả sử dụng ngôn ngữ tự nhiên, giản dị sử
dụng khẩu ngữ đan xen cách trần thuật linh hoạt, đã tạo nên một tình yêu thiên sứ giữa thị
Nở và Chí Phèo.
Khép lại truyện ngắn “Chí Phèo”, tác phẩm đã thể hiện cả giá trị hiện thực và giá trị nhân
đạo sâu sắc mới mẻ. Hiện thực ở chỗ đã phản ánh số phận bi thảm của những người nơng
dân bị áp bức bóc lột trước cách mạng. Đồng thời tố cáo chế độ thực dân nửa phong kiến
tàn bạo. Còn nhân đạo ở chỗ , phát hiện và miêu tả những phẩm chất tốt đẹp của con
người ngay cả khi họ biến thành quỷ dữ. “Chí Phèo” là một kiệt tác của nền văn học Việt
Nam.
Mời các em tham khảo thêm tại mục Tài liệu học tập lớp 11

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188