soan bai lop 11 tu ay

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Soạn bài: Từ ấy
TỪ ẤY - TỐ HỮU
1. Soạn bài Từ ấy mẫu 1
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Tố Hữu (1920 - 2002) tên thật là Nguyễn Kim Thành.
- Là “lá cờ đầu của thơ ca cách mạng” Việt Nam hiện đại.
- Thơ trữ tình – chính trị: thể hiện lẽ sống, lí tưởng, tình cảm cách mạng của con người
Việt Nam hiện đại nhưng mang đậm chất dân tộc, truyền thống.
2. Bài thơ
a. Hoàn cảnh sáng tác: Tháng 7/1938 khi nhà thơ được kết nạp vào đảng cộng sản, bài thơ
nằm trong phần Máu lửa của tập thơ “Từ ấy”
b. Vị trí bài thơ: có ý nghĩa mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thi ca của Tố
Hữu là tuyên ngôn về lẽ sống của một người chiến sĩ cách mạng, cũng là tuyên ngôn nghệ
thuật của một nhà thơ.
c. Bố cục: 3 phần.
II. Đọc, hiểu
A. Nội dung
1. Niềm vui lớn: (khổ 1)
- Hình ảnh ẩn dụ: “Nắng hạ, mặt trời chân lí”
- Sự liên kết giữa hình ảnh và ngữ nghĩa: mặt trời đời thường toả hơi ấm thì Đảng cũng là
ánh sáng diệu kì toả ra những tư tưởng đúng đắn,mới mẻ.
- Từ “bừng” có ý nghĩa nhấn mạnh ánh sáng của lí tưởng xua tan màn sương mù của ý
thức tiểu tư sản và mở ra cho nhà thơ chân trời mới.
=> Hai câu thơ kể lại một kỉ niệm khơng qn là được giác ngộ lí tưởng cm và bộc lộ tâm
trạng vui sướng tự hào.
- Hình ảnh so sánh, bút pháp lãng mạn diễn tả niềm vui sướng vơ hạn của nhà thơ trong
buổi đầu đến với lí tưởng cách mạng.
=> Cách mạng đã khơi dậy một sức sống mới, đem lại một cảm hứng sáng tạo mới cho

nhà thơ
2. Lẽ sống lớn: (khổ 2)
- Suy nghĩ: Tôi buộc...... biểu hiện cho sự tự nguyện gắn “cái tôi” cá nhân vào “cái ta”
chung của mọi người
- Để tình..... biểu hiện cho một tâm hồn trải rộng với c/đ, tạo khả năng đồng cảm sâu xa
với hoàn cảnh của từng c/n cụ thể.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

- Hồn tơi gắn với bao hồn khổ: tình hữu ái giai cấp, ơng đặc biệt quan tâm đến quần
chúng lao khổ
- Hình ảnh: “Gần gũi - mạnh khối đời” mang tính ẩn dụ để chỉ đơng đảo người cùng
chung cảnh ngộ đồn kết với nhau vì mục tiêu chung
=> Tố Hữu đã tìm thấy niềm vui và sức mạnh mới không chỉ bằng nhận thức mà cịn
bằng tình cảm mến u, bằng sự giao cảm của những trái tim. Quan niệm về lẽ sống của
ông là sự gắn bó hài hồ giữa “cái tơi” cá nhân và “cái ta” chung của mọi người
3. Tình cảm lớn (khổ 3)
- Điệp ngữ mang tính khẳng định: “là”, các từ “con, em, anh” và số từ ước lệ “vạn” nhấn
mạnh khẳng định một tình cảm gia đình đầm ấm, thân thiết, nhà thơ cảm nhận được mình
là thành viên trong đại gia đình quần chúng đau khổ
- Từ ngữ: “kiếp phôi pha, cù bất cù bơ” biểu hiện cho tấm lịng đau xót của nhà thơ trước
những kiếp đời bất hạnh và bày tỏ lòng căm giận trước những oan trái mà kẻ thù gây nên.
=> Lí tưởng cộng sản khơng chỉ giúp cho ơng có được lẽ sống mới mà cịn giúp cho nhà
thơ vượt qua t/c ích kỉ hẹp hịi của giai cấp tư sản để có được tình cảm giai cấp quý báu
B. Nghệ thuật
Hình ảnh tươi sáng, giàu ý nghĩa tượng trưng; ngôn ngữ gợi cảm, giàu nhạc điệu; giọng
thơ sảng khoái; nhịp thơ hăm hở…
C. Ý nghĩa văn bản

Niềm vui lớn, lẽ sống lớn, tình cảm lớn trong buổi đầu gặp lí tưởng cộng sản.
III. Tổng kết
Niềm vui khi bắt gặp lí tưởng cách mạng. Tình cảm giai cấp và sự căm giận với những
bất công ngang trái của cuộc đời.
2. Soạn bài Từ ấy mẫu 2
2.1. Hướng dẫn
Câu 1 (trang 44 SGK Ngữ văn 11 tập 2)
- Tố Hữu đã dùng những hình ảnh để chỉ lí tưởng và biểu hiện niềm vui sướng, say mê
khi bắt gặp lí tưởng :
nắng hạ : nắng chói chang, nắng cháy bỏng, gay gắt.
mặt trời chân lí : là mặt trời toả ánh sáng đúng đắn nhất,mạnh mẽ nhất, là cội nguồn
của sự sống, gợi nguồn sáng ấm nóng, rực r và bất diệt.
- Động từ mạnh:
Bừng: ánh sáng phát ra bất ngờ đột ngột
Chói: ánh sáng có sức xun thấu mạnh mẽ
- Hình ảnh ẩn dụ và so sánh: Hồn tôi - vườn hoa lá - đậm hương – rộn tiếng chim.
Niềm vui hoá thành âm thanh, màu sắc, hương thơm.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Tưng bừng và tràn đầy sức sống.
=> Những câu thơ như một tiếng reo phấn khởi, hân hoan, phơi trải, bày tỏ niềm vui
sướng của mình nhưng cũng chan chứa lòng biết ơn. Vẻ đẹp và sức sống của lí tưởng
cách mạng cũng là vẻ đẹp của tâm hồn thơ Tố Hữu.
Câu 2 (trang 44 SGK Ngữ văn 11 tập 2)
- Khi có ánh sáng của lí tưởng Cách mạng soi rọi thì nhà thơ đã có những nhận thức về lẽ
sống.
- Đó là: Lí tưởng cộng sản giúp cho người thanh niên nhận ra lẽ sống mới. Cái “tơi” hịa

trong cái “ta” bằng tinh thần tự nguyện sâu sắc, thiết tha yêu thương và đồng cảm.
- Cái tôi ấy chủ động tự nguyện, tự giác và khao khát mở rộng tấm lịng mình, sẻ chia với
quần chúng rộng lớn. Ý thức tự nguyện và quyết tâm vượt qua giới hạn của cái tôi cá
nhân để sống chan hoà với mọi người, với cái ta chung để thực hiện lí tưởng giải phóng
giai cấp, dân tộc.
Câu 3 (trang 44 SGK Ngữ văn 11 tập 2)
Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm của nhà thơ được thể hiện rõ ở khổ cuối bài thơ:
- Tình cảm giai cấp sâu sắc đã thành tình cảm gia đình thắm thiết.
- Tố Hữu khẳng định mình là con người gần gũi thân thiết, là thành viên của đại gia đình
lao khổ. Tình cảm đầm ấm, thân thiết, gắn bó máu thịt.
=> Sự chuyển biến trong tâm trạng của Tố Hữu: tấm lịng đồng cảm, xót thương đối với
mọi người lao khổ.
Câu 4 (trang 44 SGK Ngữ văn 11 tập 2)
Nghệ thuật:
- Bài thơ sử dụng nhiều ẩn dụ : Mặt trời chân lí, vườn hoa lá, đậm hương, rộn tiếng chim
- Sử dụng điệp từ mang tính khẳng định: “đã là”, “là con”, “là em”, “là anh”. Và những từ
ngữ thuộc trường nghĩa: con, em, anh tất cả tạo nên sự gắn bó,đầm ấm, thân thiết giữa
nhà thơ và quần chúng lao khổ.
- Ngơn ngữ gợi cảm, giàu hình ảnh và nhạc điệu.
- Giọng thơ sảng khoái, nhịp điệu thơ hăm hở, giàu nhạc điệu (cách ngắt nhịp thay đổi
liên tục theo cảm xúc, vẫn có sức ngân vang).
- Sự đa dạng của bút pháp: tự sự, trữ tình.
2.2. Luyện tập
Câu 1 (trang 44 SGK Ngữ văn 11 tập 2)
Dựa vào ý chính của 3 đoạn trong bài thơ:
Đoạn 1 (khổ thơ đầu): Niềm say mê,náo nức của nhà thơ khi đón nhận lí tưởng Đảng.
Đoạn 2 (khổ hai): Lời tự nguyện của nhà thơ khi giác ngộ lí tưởng Đảng.
Đoạn 3 (khổ ba): Sự khẳng định của nhà thơ khi giác ngộ lí tưởng Đảng.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Ví dụ: Nêu cảm nhận về khổ thơ thứ hai
Tơi buộc lịng tơi với mọ người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời
- Khi được giác ngộ lí tưởng cách mạng, Tố Hữu đã khẳng định quan niệm mới về lẽ
sống là sự gắn bó hài hịa giữa cái tơi cá nhân và cái ta chung của mọi người.
- Buộc , trang trải : thể hiện ý thức tự nguyện sâu sắc, quyết tâm cao độ của Tố Hữu
muốn vượt qua giới hạn của cái tôi cá nhân để sống chan hòa với mọi người, đồng cảm
sâu sắc với hoàn cảnh từng con người cụ thể.
- Hịnh ảnh ẩn dụ khối đời : khi cái tôi chan hòa cùng cái ta , khi cá nhân hòa mình
vào tập thể cùng lí tưởng thì sức mạnh sẽ được nhân lên gấp bội. Ở đây, Tố Hữu tìm thấy
niềm vui và sức mạnh mới không chỉ bằng nhận thức mà cịn bằng cả tình u mến, bằng
sự giao cảm của những trái tim.
Câu 2 (trang 44 SGK Ngữ văn 11 tập 2)
1. Giải thích khái niệm và ý nghĩa rút ra từ đề bài
a. Hai yếu tố làm ra anh: thi pháp và tuyên ngôn.
Thi pháp là phương thức biểu hiện như dùng thể thơ truyền thống, sử dụng ngơn ngữ
giàu hình ảnh, nhịp điệu.
Tun ngơn là quan điểm nhận thức và sáng tác. Đó là gắn bó với quần chúng lao khổ,
căm thù phong kiến và đế quốc, khơng ngừng hành động, phấn đấu, hi sinh vì hạnh phúc
của nhân dân, vì tương lai của đất nước.
b. Từ ấy có thể xem là tun ngơn,bản quyết tâm thư lịng dặn lịng phấn đấu theo lí
tưởng Đảng của Tố Hữu. Đây cũng là cương lĩnh trong toàn bộ sáng tác thơ của Tố Hữu.
2. Giải thích vấn đề đặt ra và chứng minh cụ thể
a.
Vì nhà thơ đã vận dụng thể thơ cổ điển truyền thống. Ngôn ngữ giàu hình ảnh tạo ra

nhịp điệu sơi nổi, mạnh mẽ. Đây cũng là lối thơ tự bộc lộ,thơ tuyên truyền. Nhân vật trữ
tình khơng thiên về hướng nội mà thiên về hướng ngoại. Nó tạo ra hình ảnh:
Bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tơi… tiếng chim
Vì nhà thơ đã thể hiện toàn bộ nhận thức về cách mạng và quần chúng,cá nhân và quần
chúng lao khổ trong sáng tác của mình.
2.3. Bố cục
Bố cục: 3 phần
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

- Khổ 1: Niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng của Đảng.
- Khổ 2: Nhận thức mới về lẽ sống.
- Khổ 3: Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm.
2.4. Nội dung chính
Từ ấy thể hiện niềm vui sướng, say mê mãnh liệt của Tố Hữu trong buổi đầu gặp g lí
tưởng cộng sản và tác dụng kì diệu của lí tưởng với cuộc đời nhà thơ.
Mời bạn đọc cùng tham khảo />
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188