ban ve ham danh va ham loi

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Đề bài: Bàn về hám danh và hám lợi Ngữ văn 11
Dàn ý chi tiết
1. Mở bài
Giới thiệu vấn đề nghị luận về thói hám danh, hám lợi
2. Thân bài
a. Giải thích, nêu biểu hiện của thói hám danh, hám lợi
- Giải thích các khái niệm: "hám", "danh", "lợi".
- Nêu biểu hiện của thói hám danh, hám lợi.
b. Phân tích tác hại của thói hám danh, hám lợi
- Xã hội hiện đại sản sinh ra một thế hệ "hữu danh vô thực", sùng bái và mải
miết chạy đua với vòng danh lợi để thỏa mãn tham vọng quyền lực.
- Là nguyên nhân chính cản trở sự phát triển của một xã hội công bằng - dân
chủ - văn minh.
- Là nguyên nhân dẫn đến việc con người bất chấp mọi thủ đoạn, lạm dụng
chức quyền để trục lợi cá nhân, tước đoạt những lợi ích chính đáng của người
khác.
c. Chỉ ra nguyên nhân của thói hám danh, hám lợi
- Sự lên ngôi và chi phối của đồng tiền.
- Con người không thể chống lại những cám dỗ, xác lập mục đích sống tiêu cực,
lệch lạc.
d. Đề xuất giải pháp
- Con người cần rèn luyện lối sống giản dị cùng những lí tưởng sống cao đẹp.
- Lên án, phê phán lối sống thực dung, coi trọng giá trị đồng tiền và hư danh.
3. Kết bài
Khẳng định vấn đề nghị luận. Liên hệ bản thân.
Bài làm
Nguyễn Công Trứ (1778-1858), một ông quan to của triều Nguyễn, nhà thơ
kiệt xuất của đất nước ta trong thế kỉ XIX từng nói về vị thế của kẻ sĩ, của đấng
nam nhi giữa cõi đời là “Phải có danh gì với núi sóng”; nếu “Khơng cơng danh

thời nát với cỏ cây“.
Chỉ có phường giá áo túi cơm, còn hầu như ai cũng muốn lập thân, cũng muốn
làm nên công danh sự nghiệp. Tuy vậy, động lực của mỗi người một khác. Có
người hiểu danh, nhưng có kẻ lại hám danh, háo danh.
Kính u và biết ơn cha mẹ, hết lịng săn sóc cha mẹ là hiếu thảo. Siêng năng,
chăm chỉ học hành là hiếu học. Hiếu thảo, hiếu học đều mang hàm nghĩa đẹp,
tốt.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trái lại, hiếu danh (có tư tưởng ham danh vọng, tiếng tăm), hiếu chiến (thích
gây chiến, đánh nhau), hiếu sắc (mê thích gái đẹp), hiếu sát (thích chém giết),
hiếu thắng (thích hơn người), hiếu sự (thích bày chuyện phiền phức),... - đều
mang nghĩa xấu.
Còn “hám” nghĩa là gì? - Hám là ham, muốn đến mức khơng cịn biết phân biệt
đáng với không đáng, nên với không nên, gần như mang tính bản năng; như
hám của, hám danh, cá đói tham mồi,...
Chữ “háo” gần nghĩa với chữ “hám”. Hám nghĩa là rất ham, rất thích đến mức
hầu như khơng cịn nghĩa gì khác, thật đáng chê trách; như háo danh, háo sắc,
háo của, háo chuyện,... Vì “khát” mà “háo”
Trong cuộc sống, ta thường bắt gặp nhan nhản đủ mọi loại người hiếu danh và
hám danh. Những việc làm “ồn ào” của họ gây ra nhiều khó chịu cho nhiều
người. Danh thường gắn liền với lợi; hám danh xét cho cùng là hám lợi. Có
danh, có chức quyền nên mới có nhiều lợi lộc, bạc vàng. Những kẻ hiếu danh,
hám danh, về tài thì hạn chế, về đức thì lèm nhèm, méo mó; cịn lịng tham thì
vơ độ.
Kẻ hiếu danh và hám danh không từ bỏ bất cứ thủ đoạn nào như xài bằng giả,
sử dụng bằng giả, chạy khen thưởng, chạy chức, ra sức lũng đoạn đục khoét

tiền của nhà nước, móc túi của dân. Vì hám danh, háo danh, hễ thấy lợi, thấy
vàng, thấy đơ-la thì lao vào như con bạc khát nước, con thiêu thân lao vào ánh
đèn. Chẳng có tài cán gì, đức độ gì những kẻ hám danh, hám lợi dùng đủ mọi
trò ma quái để đánh lừa đồng loại. Bản chất, bản tính “Máu tham hễ thấy hơi
đồng thì mê” nhưng chúng đóng kịch rất giỏi về sự trong sạch, về cần kiệm
liêm chính,... để lừa bịp đồng loại.
Một Phó bí thư tỉnh uỷ nọ lấy của cơng mấy nghìn đơ-la để mua bằng giả; bằng
“Tiến sĩ” ngoại rởm bỏ túi chi trong vòng sáu tháng, thật, “nhanh hơn tên lửa”.
Một Trưởng ban tuyên giáo tỉnh uỷ kia tạo dựng mọi giấy tờ giả, biên bản giả
để kiếm cái Huân chương lao động hòng đeo lên ngực cho oai! Một Chủ tịch
huyện sao “ăn đất khoẻ” rứa! Bộ mặt kẻ hám lợi bị vạch mặt, tay bị còng, bị
đẩy vào nhà đá mà ngồi “bóc lịch” những năm dài! Và cịn bao quan chức hám
danh, hám lợi, làm xằng làm bậy mà chưa bị vạch mặt!
“Trời mưa mau tối, nói dối mau cùng”, “giấu đầu hở đi", “một lời nói dối
sám hối chín ngày”, “tham thì chết”,... là những câu tục ngữ nói lên cái hậu quả
bi thảm của thói nói dối bịp bợm của kẻ hám danh, hám lợi.
Chạy chức, chạy quyền vì hám danh, hám lợi. Ngày xưa, bọn lí dịch quan lại cố
chạy vạy thầy thợ, cố lo lót quan trên để được cái Cửa phẩm, cái mề-đay, thế là
vênh vang mày mặt! Bọn cán bộ biến chất ngày nay, hoặc chạy chức, chạy
bằng giả, chạy khen thưởng, để tiến thân mà nghễu nghện với đời, mà vinh
thân phù gia. Lũ ấy đều đáng khinh bỉ.
Thế gian rất công bằng, sáng suốt. Người có tài đức lập nên cơng danh sẽ được
nhân dân ngưỡng mộ, tôn vinh. Ngô Bảo Châu, sinh năm 1972, năm 2010, tròn
38 tuổi đã nhận giải thưởng Fields - được xem là giải “Nobel Toán học” Anh
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

đã được nhân dân ta và báo chí ngợi ca, Đảng và Nhà nước trọng vọng. Anh đã

làm rạng rỡ đất nước và dân tộc.
Phải tu thân, rèn trí, luyện đức để lập nên cơng danh, sự nghiệp. Hám danh,
hám lợi, tha hoá về lối sống, về nhân cách sẽ bị đồng loại khinh bỉ. Hai chữ
“xuất - xử” là phương châm ứng xử của ông cha, của những bậc hiền tài. Gặp
thời thì đem tài năng ra giúp vua, giúp nước, lập công danh. Không gặp thời thì
lui về mái nhà gianh, với suối rừng, làm bạn với trăng thanh, gió mát. Xưa,
Nguyễn Trãi đã lui về Côn Sơn, Nguyễn Bỉnh Khiêm đã dựng am Bạch Vân,
lập quán Trung Tân. Đâu có chuyện chữa năm sinh, để mua chức, bán quyền,
khơng chịu về hưu! Người có tài đức mới biết lẽ “xuất - xử”. Còn bọn hám
danh, hám lợi sao mà biết được! Nhân cách như lợn sề, tâm địa như sói, cầy thì
làm sao mà biết hổ thẹn?
Xã hội, đất nước ngày một đổi mới. Người người ra sức làm ăn, kinh doanh để
làm giàu, góp phần làm cho đất nước phú cường, nhân dân được yên vui hạnh
phúc. Trong hoàn cảnh ấy, trong xu thế đi lên của lịch sử, bàn luận về chuyện
hám danh, hám lợi để rút ra bài học làm người, để mỗi chúng ta phấn đấu, tu
dưỡng mà sống tốt đẹp hơn thật là lí thú.
Bài làm 2
Trong bức tranh cuộc sống muôn màu muôn vẻ được tạo nên từ những mảnh
ghép của số phận, mỗi con người đều xác lập cho bản thân những mục đích
sống khác nhau. Nếu như có người muốn phục vụ, cống hiến hết mình với sự hi
sinh, đóng góp thầm lặng thì trong xã hội vẫn còn tồn tại những quan niệm
sống tiêu cực, bị cuốn theo vịng xốy của hư danh, quyền lợi cũng như thế lực
của đồng tiền chi phối. Đó cũng là những biểu hiện của thói "hám danh, hám
lợi" đang diễn ra phổ biến hiện nay.
"Hám" mang ý nghĩa chỉ sự u thích vượt ngưỡng giới hạn, khơng cịn phân
biệt được đúng - sai, phải - trái mà chỉ quan tâm đạt được thứ mình muốn; cịn
"danh" là khái niệm chỉ danh vọng, tiếng tăm, "lợi" là lợi ích, quyền lợi cá nhân.
Thực tế đã chứng minh, trong cuộc sống của con người tồn tại rất nhiều kẻ hám
danh, hám lợi, bất chấp mọi thủ đoạn để có được danh vọng và chiếm đoạt lợi
ích chung để thu vén, thỏa mãn lòng tham của bản thân. Kết quả chấm thẩm

định kì thi THPT Quốc gia năm học 2018 - 2019 chính là minh chứng tiêu biểu
thể hiện thói "hám danh, hám lợi" đang lan truyền với tốc độ mạnh mẽ trong
đời sống xã hội. Hàng loạt bài thi được "hô biến" và với kết quả cao đã gióng
lên hồi chng cảnh tỉnh về căn bệnh thành tích trong thi cử. Hiện tượng này
xuất phát từ tư tưởng sai lệch của phụ huynh học sinh khi muốn tạo nên một
chiếc vỏ bọc hồn mĩ về danh tiếng, lợi ích và nghề nghiệp tương lai.
Thực tế cuộc sống đã chứng minh, thói hám danh hám lợi sẽ gây ra những tổn
hại nghiêm trọng đối với đời sống xã hội. Trước hết, căn bệnh này sẽ sản sinh
ra một thế hệ "hữu danh vô thực", sùng bái và mải miết chạy đua với vòng
danh lợi để thỏa mãn tham vọng quyền lực của bản thân. Đó là những con
người sử dụng đồng tiền để mua bằng cấp giả nhằm tạo ra "hư danh". Ngồi ra,
thói hám danh hám lợi cịn là ngun nhân chính cản trở sự phát triển của một
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

xã hội cơng bằng - dân chủ - văn minh. Đặc biệt, đây chính là nguyên nhân dẫn
đến việc con người bất chấp mọi thủ đoạn, lạm dụng chức quyền để trục lợi cá
nhân, thậm chí tước đoạt những lợi ích chính đáng của người khác. Vụ án lừa
đảo của Địa ốc Alibaba với con số khổng lồ về số tiền mà các nạn nhân bị
chiếm đoạt chính là minh chứng tiêu biểu cho điều này.
Vậy thì nguyên nhân nào đã dẫn đến việc con người luôn mải mê chạy theo
vòng danh lợi? Như chúng ta đã biết, mỗi một cá nhân tồn tại trong xã hội sẽ
xác lập cho bản thân những mục tiêu, mục đích sống khác nhau. Bên cạnh
những người ln ngời sáng lí tưởng cao đẹp của sự cống hiến, hi sinh thì vẫn
có những người khơng thể cưỡng lại sự cám dỗ của danh lợi với quan điểm
sống lệch lạc. Đặc biệt, ở mọi thời đại, sự lên ngôi và sức mạnh vạn năng của
quyền lực và đồng tiền cũng chính là nguyên nhân khiến cho con người bất
chấp mọi thủ đoạn để đạt được mục đích của bản thân.

Qua những gì đã phân tích, chúng ta có thể khẳng định thói ham danh, hám lợi
là một căn bệnh tiêu cực cần bị bài trừ, loại bỏ. Để làm được điều này, con
người cần hình thành, rèn luyện những lối sống tích cực, đặc biệt là đức tính
giản dị. Bác Hồ - vị cha già mn vàn kính u của dân tộc chính là tấm gương
ngời sáng vẻ đẹp của lối sống giản dị, cơng chính: "Tơi tuyệt nhiên khơng ham
muốn cơng danh phú q chút nào. Riêng phần tơi thì làm một cái nhà nho nhỏ,
nơi có non xanh nước biếc để câu cá trồng rau, sớm chiều làm bạn với các cụ
già hái củi, trẻ em chăn trâu, khơng dính líu gì tới vịng danh lợi" (Chủ tịch Hồ
Chí Minh). Đồng thời, chúng ta cần biết tu thân, dưỡng đức để chiến thắng
những ham muốn nhỏ nhen cùng những toan tính tầm thường.
Như vậy, thói ham danh hám lợi là một vấn đề mang tính thời sự và ảnh hưởng
tiêu cực đến sự phát triển của đời sống xã hội. Là những học sinh đang ngồi
trên ghế nhà trường, chúng ta cần ngăn chặn những biểu hiện của bệnh thành
tích thông qua việc học thật, thi thật để khẳng định năng lực của bản thân.
Bài làm 3
Ai trong chúng ta chẳng mong trở thành một người thành đạt có danh, có lợi.
Cái danh cái lợi ln là cái đích mà người ta muốn đạt tới thế nhưng mặt trái
của nó cũng xuất hiện tương đồng với những mặt tích cực. Đó là hiện tượng
hám danh hám lợi.
Chữ danh có nghĩa là danh tiếng, là tiếng tốt, được xã hội biết đến và coi trọng.
Chữ danh cịn được hiểu là cơng danh, sự nghiệp, địa vị, danh dự của con
người. Còn chữ lợi xuất phát từ nghĩa là nguồn lợi, tài nguyên thu được sau
một chuỗi hành động nào đó. Lợi tức là cái được tạo ra từ một việc làm nhất
định. Đôi khi chữ lợi được đồng nhất với chữ lộc trong cuộc sống. Hám danh,
hám lợi là bất chấp tất cả tốt xấu để đạt được danh tiếng và lợi ích cho bản thân
mình.
Bản tính con người vốn rất ích kỷ, ít có ai khơng vì một lợi ích nào đó mà làm
việc hăng say mà cống hiến hết mình. Bản thân đầy đủ, cuộc sống an tồn thì
con người mới đủ tâm trí cống hiến sức mình cho xã hội. Phấn đấu để có được
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

cơng danh và hưởng lợi từ cơng danh ấy vốn khơng có gì là sai trái nhưng có
nhiều kẻ bất chấp thủ đoạn để mang lại lợi ích cho mình.
Vậy làm sao chúng ta có thể biết ai là kẻ hám danh, hám lợi? Đó là những kẻ
chỉ chăm chăm thể hiện bản thân mình, ln muốn mình là số một và khơng
muốn ai vượt qua mình. Trong cuộc sống có rất nhiều người để đạt được chức
vụ cao mà ưa nịnh nọt, sống không thật tâm để lừa mọi người tin rằng họ thật
sự tốt. Rồi cũng có nhiều người dám làm rất nhiều việc trái với đạo đức. Những
vụ việc gây nhức nhối học đường thời gian gần đây là lộ lên clip học sinh chấp
nhận quan hệ tình dục với thầy giáo để đổi lấy điểm cao. Đó là minh chứng rõ
nhất cho sự hám danh hám lợi mà quên đi những giá trị của bản thân mình, bất
chấp tất cả vì nó. Hay câu chuyện về nhiều ca sĩ, diễn viên những con người
chỉ vì muốn nổi tiếng mà có thể ăn mặc hở hang để được dư luận chú ý. Đó là
hám danh, hám lợi.
Xã hội chúng ta ngày càng tồn tại rất nhiều những kẻ như vậy và chúng ta cần
phải lên án họ bởi có những kẻ sẵn sàng hy sinh người khác để đạt được mong
muốn của bản thân. Những người bán hàng họ sẵn sàng buôn bán thực phẩm
bẩn, chứa nhiều chất hóa học để thu được lợi nhuận cao. Quan chức nhà nước
sẵn sàng nhận hối lộ, tham ô để ăn chặn tiền của nhà nước. Và rất rất nhiều
những kẻ hám danh, hám lợi khác đang đe dọa đến cuộc sống của chúng ta.
Bạn có thật sự hạnh phúc khi đạt được lợi ích mà dẫm đạp lên người khác? Hay
bạn thật sự đứng nhìn những kẻ hám danh, hám lợi lợi dụng chính bạn? Những
kẻ hám danh, hám lợi thật sự cần phải loại bỏ ra khỏi xã hội để xã hội có thể
phát triển bền vững và giàu đẹp.
Bài làm 4
Từ xưa tới nay, danh và thực là đề tài luôn được quan tâm. Nhiều khi cái danh
không đi liền cái thực và ngược lại hữu danh, vô thực trở thành vấn đề bức xúc,

lo âu cho cả xã hội. Vậy danh và thực là gì? Vì sao lại có hiện tượng hám danh,
háo danh?
Danh ngày xưa là chức tước được vua ban, xứng với tiếng thơm được mọi
người tôn vinh, quý trọng. Ngày nay được hiểu là bằng cấp, chức vụ được Nhà
nước trao cho. Cịn thực là năng lực, trí tuệ, việc làm, hành động của mỗi người.
Những đóng góp của họ mang lại lợi ích thực sự cho cá nhân, cộng đồng, cho
q hương, đất nước.
Theo lẽ thường tình, muốn có được danh thì phải có thực tài, có trí tuệ, năng
lực mới được cất nhắc. Đúng nghĩa danh và thực phải gắn liền với nhau, bởi
thực là bản chất, cốt lõi cịn danh là hình thức, bên ngồi. Thực tỏa sáng cho
danh, vì thế danh và thực ln phải thống nhất chứ không thể chênh lệch.
Nhưng danh cũng thường gắn với lợi, bởi thế xưa nay chữ danh và chữ lợi đã
trở thành miếng mồi vinh hoa để bao người đua chen, giành giật. Người ta chỉ
nghĩ có danh là có lợi, có chức tước là có quyền, có quyền là có tất cả, nên
chẳng ngại ngần làm mọi điều để đạt được nó. Nhưng khi đã có chức tước, có
vị trí thì chỉ là "tiến sĩ giấy" – hữu danh, vơ thực, là trị cười cho thiên hạ
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trong cuộc sống, khơng phải ai cũng háo danh, hám danh. Từ xưa đã có bao
danh nhân nổi tiếng và cả những người bình thường khơng tên tuổi được mọi
người tơn vinh, kính trọng vì thực tài. Bởi họ đã cống hiến vì lợi ích của mọi
người: Nguyễn Trãi, Phạm Ngũ Lão, Chu Văn An....Tuy nhiên, thời đại nào xã
hội cũng có vơ số kẻ hám danh.
"Mảnh giấy làm nên thân giáp bảng
Tưởng rằng đồ thật hóa đồ chơi'
Chỉ vì cái danh có lợi nên khiến nhiều kẻ dốt nát, vô tài phải cố chạy vạy không
chỉ bằng tiền mà có khi bằng cả nhân cách để đổi lấy tấm bằng thạc sĩ, tiến sĩ

hay chiếm được vị trí quan trọng nào đó để leo cao, chui sâu đục khoét của dân
của nước. Khiến cho xã hội đảo điên, trắng đen, thật giả lẫn lộn.
Bệnh háo danh, hám lợi bất chấp thực tại là căn bệnh thâm căn cố đế của xã hội
từ bao đời nay. Xã hội hiện đại địi hỏi con người phải có thực tài, có trí tuệ.
Trí tuệ là nền tảng của con người, hiền tài là nguyên khí quốc gia. Vậy tại sao
nạn háo danh vẫn còn tồn tại mà còn tinh vi hơn, thủ đoạn hơn?
Nhiều cha mẹ học sinh cũng phải chạy vạy cho con được cái giấy khen loại
giỏi để khoe với mọi người, được mang đến cơ quan lĩnh thưởng nhưng thực
chất chỉ là cái đầu rỗng tuếch. Rồi nhiều học sinh đi thi nhờ quay cóp, chạy
chọt nhưng rồi chứng nào tật nấy, vẫn cứ lười học, ham chơi vậy cha mẹ lại
phải mất tiền để có được tấm bằng hữu danh vô thực.
Nhiều sinh viên ra trường học cao học, người đi làm tóc "hoa râm" vẫn cố phải
đi học lấy tấm bằng thạc sĩ, tiến sĩ nhưng khơng phải để nâng cao trình độ, tay
nghề mà để tiếp tục leo cao, để kiếm danh.
Sự kém cỏi của bộ máy lãnh đạo còn đáng sợ hơn cả thảm họa thiên tai, địch
họa. Bởi đã là thảm họa không lường, ảnh hưởng tới mọi mặt của cuộc sống xã
hội, làm tiêu tan hy vọng, thực tài của bao người, làm mất lòng tin của lớp trẻ,
làm rối loạn xã hội, gây bức xúc và bất bình.
Vì thế, cần nhận thức được những mặt sáng – tối của xã hội để từ đó xây dựng
được nhân cách của mình. Đừng sa lầy vào bệnh hữu danh, vơ thực.
Mời bạn đọc cùng tham khảo />
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188