Tìm hiểu về cách bố trí trục cam SOHC và DOHC

Tìm hiểu về cách bố trí trục cam SOHC và DOHC
(News.oto-hui.com) – Như các bạn đã biết, có một bộ phận điều chỉnh xu-páp nạp và xả, ảnh
hưởng lớn đến hiệu quả làm việc của động cơ, chính là trục cam. Sơ đồ bố trí trục cam phổ
biến nhất trên động cơ ô tô hiện nay là SOHC và DOHC. Vậy SOHC và DOHC là gì? Ưu,
nhược điểm của mỗi kiểu bố trí ra sao? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua trong bài viết này
nhé!
SOHC (Single Overhead Camshaft)

SOH
C (Trục cam đơn trên cao)
Đây là kiểu động cơ có duy nhất một trục cam bố trí ở đỉnh máy, phía trên các xupap. Trục
cam dẫn động trực tiếp cả xu-páp nạp và xả thơng qua con đội hoặc cị mổ. SOHC cho phép


bố trí 2 hoặc 3 xupap cho mỗi xi-lanh, nếu dùng 4 xupap, kết cấu truyền động sẽ rất phức
tạp.
DOHC (Double Overhead Camshaft)

DOHC (Trục
cam đôi trên cao)
Đây là kiểu động cơ sử dụng 2 trục cam. Phương án bố trí 4 xupap cho mỗi xi-lanh tương đối
dễ dàng. Động cơ có thể đạt tốc độ vịng quay lớn. Đồng thời cho phép đặt xu-páp ở các vị
trí tối ưu tăng khả năng vận hành. Có thể đây là cơ sở cho việc tạo ra các công nghệ Van biến
thiên như VVT-i, CVVT, CVVL,… Tuy nhiên nó khiến trọng lượng hệ thống phân phối khí
tăng, kết cấu phức tạp, tốn nhiều cơng suất quay trục cam và giá thành cao.
Phân tích ưu – nhược điểm
So
sánh
Ưu
điểm

SOHC

DOHC

+ Ở tốc độ thấp, động cơ SOHC sẽ tạo ra mơ
men cao hơn loại DOHC có cùng dung tích.
+ Cấu tạo đơn giản kéo theo việc giảm giá bán,
hoặc thay vào đó sẽ đầu tư hơn vào thiết kế,
tiện ích.
Vì đây là loại động cơ thơng dụng nên khi bị
hỏng hóc dễ tìm được nơi sửa chữa, chi phí
sửa chữa và thay thế cũng thấp hơn nhiều.

+ DOHC có thể lắp 4 van hoặc nhiều
hơn nên khi cùng một mức dung tích
sẽ cho cơng suất lớn hơn nhiều so với
động cơ SOHC.
+ Ở tốc độ cao, mô men và công suất
tối đa của DOHC lại cao hơn SOHC,
giúp máy khỏe hơn.
+ Việc bố trí được bugi ở chính giữa
đỉnh buồng đốt giúp cho động cơ
DOHC có hiệu quả đốt cháy nhiên
liệu tốt hơn.
+ Động cơ DOHC còn sở hữu ưu thế


về khả năng ứng dụng công nghệ van
biến thiên, điều chỉnh trục cam giúp
tối ưu hóa chế độ vận hành.

Nhược
điểm

+ SOHC chỉ cho phép sử dụng 2 van trên mỗi
xi lanh nên cùng 1 mức dung tích sẽ cho cơng
suất thấp hơn.
+ Động cơ SOHC do trục cam phải đặt chính
giữa buồng đốt để truyền động cho cả van
nạp/xả nên bugi phải đặt sang bên cạnh khiến
hiệu quả sử dụng nhiên liệu kém hơn hẳn, do
vậy xe sử dụng động cơ SOHC thường hao
xăng hơn động cơ DOHC.
+ Việc áp dụng các cơng nghệ cao khác trên
SOHC gặp nhiều khó khăn.

+ Giá thành cao vì cấu tạo động cơ
phức tạp với nhiều chi tiết và yêu cầu
công nghệ cao hơn. Khi gặp hư hỏng
phải sửa đòi hỏi sự tỉ mỉ và người thợ
có tay nghề cao, chi phí sửa chữa thay
thế đắt đỏ.
+ Kết cấu cồng kềnh làm trọng lượng
xe tăng lên, điều này ảnh hưởng một
phần đến khả năng vận hành, hoặc
buộc nhà sản xuất phải tối giản một số
chi tiết để cân bằng.

Như vậy có thể thấy trên lý thuyết, sơ đồ bố trí trục cam SOHC có ưu thế hơn ở vòng tua
thấp, còn DOHC vượt trội ở vòng tua cao. Nhưng để so sánh loại động cơ nào hiệu quả hơn

còn phải dựa vào vật liệu và độ chính xác khi chế tạo, do đó chạy thử trên điều kiện thực tế
phù hợp luôn là cách đánh giá chuẩn xác nhất.