Đồng hồ cơng-tơ-mét “đọc” vận tốc ơ tơ chính xác cỡ
nào?
(News.oto-hui.com) – Bạn có bao giờ để ý thấy rằng đồng hồ công-tơ-mét trên ô tô thỉnh
thoảng lại chỉ tốc độ cao hơn so với tốc độ thực tế bạn đang lái xe khơng? Điều đó rất bình
thường. Vì sao vậy?

Một người mua chiếc ô tô cũ và nhận thấy tốc độ hiển thị trên đồng hồ công-tơ-mét khác với tốc
độ trên thiết bị định vị vệ tinh cầm tay, thường là nhanh hơn vài km/h so với thực tế.
Nhiều tài xế khác cũng cho biết như vậy, tình trạng này thực sự phổ biến với hầu hết mọi chiếc xe
trên thị trường. Vì sao lại như vậy? Chắc chắn các nhà sản xuất ơ tơ có thể buộc chiếc đồng hồ
tốc độ của họ chỉ chính xác đến từng km/h mà bạn đang di chuyển chứ?

Cách hoạt động của công-tơ-mét ô tô
Tốc độ là phép đo khoảng cách theo thời gian. Tuy nhiên, đồng hồ tốc độ ô tô không thực sự đo
được tốc độ bạn di chuyển từ Điểm A đến Điểm B. Đồng hồ đo tốc độ của ơ tơ thường hoạt động
bằng cách đo vịng quay của trục truyền động, trục xe hoặc bánh xe. Sau đó, họ sử dụng một số
phép tốn cơ bản để ngoại suy vịng quay đó và xác định tốc độ bạn đang di chuyển. Đây là một
khái niệm rất giống với đồng hồ tốc độ xe đạp.
Tuy nhiên, nếu đường kính của bánh xe / lốp xe thay đổi, phép tính ngoại suy sẽ khơng chính xác.
Ví dụ, đường kính sẽ tăng lên nếu bạn vừa thay lốp mới cho xe (lốp mới nghĩa là nó vẫn chưa bị
mịn sau một thời gian sử dụng), hoặc tăng áp suất lốp. Điều này có nghĩa là, đối với mỗi vịng
quay của bánh xe, xe di chuyển xa hơn, nghĩa là tốc độ của bạn lớn hơn.
Nếu đường kính giảm (ví dụ – lốp mịn, ít khơng khí trong lốp, một loại lốp có kích thước hơi
khác), thì xe sẽ đi một quãng đường ngắn hơn cho mỗi vòng quay của bánh xe, do đó bạn sẽ đi
chậm hơn.

Biên độ sai số trên đồng hồ tốc độ ô tô
Sự khác biệt trong đường kính bánh xe phát sinh từ các trường hợp trên có thể là rất nhỏ (có thể
là một vài mm), nhưng với tốc độ khoảng 50 km/h, bánh xe của bạn sẽ quay 6-7 lần mỗi giây, vì
vậy nó có thể nhanh chóng tạo sự khác biệt.

Biên độ sai số này đã được các điều luật cũng như các nhà sản xuất ơ tơ tính đến.

Cách hoạt động của đồng hồ tốc độ vệ tinh GPS
Đơn vị định vị vệ tinh (có thể di động hoặc được tích hợp vào ơ tơ) tính tốn tốc độ ô tô bằng cách
đo khoảng cách thực tế đã di chuyển theo thời gian, sử dụng thiết bị theo dõi vệ tinh GPS.
Chúng liên tục xác định vị trí chính xác của bạn trên trái đất thông qua vệ tinh và tính tốn bạn đã
đi được bao xa, sau đó chia cho thời gian bạn đi được quãng đường đó. Độ chính xác của vệ tinh
được xác định bởi chất lượng tín hiệu vệ tinh và khơng liên quan gì đến bộ lốp ô tô.
Nhiều đồng hồ vệ tinh không thể tính đến những thay đổi theo hướng thẳng đứng, vì vậy chúng
có thể kém chính xác nếu bạn đang đi lên dốc hoặc đi xuống dốc. Đồng hồ tốc độ vệ tinh cũng sẽ
đo vận tốc chính xác hơn khi xe chạy ở tốc độ cao hơn, vì khoảng cách lớn hơn theo thời gian
làm giảm sai số làm tròn, nhưng đồng hồ tốc độ vệ tinh thường sẽ hiển thị tốc độ thực của ô tô
chuẩn hơn nhiều so với đồng hồ tốc độ công-tơ-mét.
Một số hệ thống vệ tinh của nhà máy cũng sử dụng dữ liệu từ ơ tơ tích hợp với tín hiệu GPS
nhằm cải thiện độ chính xác tổng thể.

Luật về đồng hồ đo tốc độ ô tô ở các nước
Anh
Luật của Anh dựa trên các tiêu chuẩn của EU, chỉ có một số điều chỉnh nhỏ. Tốc độ ô tô không
bao giờ được hiển thị thấp hơn tốc độ thực và không bao giờ được hiển thị cao hơn 110% tốc độ
thực cộng thêm 6.25mph (khoảng 10 km/h).
Vì vậy, nếu ơ tơ của bạn đang chạy với tốc độ thực là 40 mph (64 km/h), đồng hồ cơng-tơ-mét có
thể chỉ 50,25 mph (80 km/h), nhưng không bao giờ được chỉ thấp hơn tốc độ 40 mph. Hay nói một
cách khác, nếu cơng-tơ-mét đang đọc tốc độ 50 mph, nghĩa là bạn đang lái xe với tốc độ khơng
đến 50 mph, có thể bạn thực sự chỉ đang di chuyển với tốc độ 40 mph.

Úc
Đăng
kiểm

Úc
– Bắt buộc hiển thị tốc độ lớn hơn
– Sai số nhỏ hơn +10% tốc độ thật cộng thêm 4 mph

(từ
hoặc

bằng

07/2006)
tốc độ thật

của

:
xe

Việt Nam
Đăng
kiểm
Việt
Nam
(09/2011)
:
– Bắt buộc hiển thị tốc độ lớn hơn hoặc bằng -10% tốc độ thật tại 40 Km/h
– Bắt buộc hiển thị tốc độ nhỏ hơn hoặc bằng +20% tốc độ thật tại 40 km/h
Để đảm bảo tuân thủ luật pháp và đồng hồ tốc độ không bao giờ hiển thị con số vận tốc
thấp hơn tốc độ thực trong bất kỳ trường hợp nào, các nhà sản xuất xe hơi thường cố tình
hiệu chỉnh đồng hồ đo tốc độ để nó đọc vận tốc lên cao ở một mức nhất định. Và tất nhiên,
do thiết bị đo vận tốc định vị vệ tinh không phải là thiết bị được chỉ định để đo tốc độ ô tơ,

nên nó khơng có ý nghĩa gì khi cảnh sát giao thông xử lý các trường hợp chạy quá tốc độ.