Dịch thuật Việt Anh: một số lỗi
thường gặp
Không phải bạn sinh viên nào khi tốt nghiệp khoa tiếng Anh của một trường đại
học cũng có thể tự tin nói tiếng Anh, bởi hầu hết mọi người đều quen với việc dịch
theo đúng câu chữ mà không quan tâm đến hoàn cảnh nào sử dụng nó. Tất nhiên
đó cũng là điều cơ bản nhất, bởi lẽ, muốn giỏi tiếng Anh còn nhiều bí quyết và
kinh nghiệm khác mà bạn cần nắm rõ.
Không phải bạn sinh viên nào khi tốt nghiệp khoa tiếng Anh của một trường đại
học cũng có thể tự tin nói tiếng Anh, bởi hầu hết mọi người đều quen với việc dịch
theo đúng câu chữ mà không quan tâm đến hoàn cảnh nào sử dụng nó. Chỉ khi đã
đi làm, nói chuyện nhiều với người bản xứ, hay đọc nhiều tài liệu nguyên bản từ
Nhật gửi sang, họ mới có thể nói giỏi tiếng Anh. Tất nhiên đó cũng là điều cơ bản
nhất, bởi lẽ, muốn giỏi tiếng Anh còn nhiều bí quyết và kinh nghiệm khác mà bạn
cần nắm rõ.
1. Dịch bằng cách dùng phản thân đại danh từ, trong trường hợp bổ túc từ:
myself, ourselves, yourself, yourselves, himself, themselves:
Ví dụ:
Tôi yêu mình: I love myself.
Nó yêu mình: He loves himself.
Anh yêu mình: You love yourself.
Các anh yêu mình: You love yourselves.
Chúng ta yêu mình: We love ourselves.
Chúng nó yêu mình: They love themselves.
CHÚ Ý: "Tự mình" cũng dịch bằng phản thân đại danh từ (trong trường hợp này
phản thân đại danh từ đặt đồng vị với chủ từ, không phải bổ túc cho động từ).
Ví dụ:
Tôi tự làm bài lấy (tự mình).
I do myself the task.
Nó tự viết thư lấy (tự mình).
He writes the letter himself.
Chúng tôi tự làm bữa ăn lấy (tự mình).
We cook the meal ourselves.
2. Trường hợp "nhau" gồm nhiều người (>2) dịch bằng one another.
Ví dụ:
Chúng con hãy thương yêu nhau.
Love one another.
Chúng nó đang đánh nhau.
They were fighting one another.
CHÚ Ý: Đừng lầm "nhau" với "với nhau, cùng nhau".
Ví dụ:
Chúng ta đi với nhau ra tận bờ sông.
We walk together to the riverbank.
Chúng nó cùng làm việc với nhau suốt ngày.
They were working together all day long.
Yêu nhau không phải là nhìn nhau nhưng là cùng nhau nhìn về 1 hướng.
To love each other is not to look at each other but to look together at the
same aim.
3. Trường hợp "có" không có chủ từ rõ rệt, dịch bằng: there + to be
Ví dụ:
Ở Sài Gòn có nhiều công viên đẹp.
In Sai Gon, there are many beautiful parks.
Trên cành cây, có 1 con chim.
There is a bird on the branch of a tree.
Trên trời có đám mây xanh.
There is a grey bank of cloud in the sky.
CHÚ Ý: Nhiều trường hợp tiếng "có" không phải dịch.
Ví dụ
Tôi có gặp ai đâu : I do not see anybody.
Có ai ở trong phòng: Somebody is in the room.
Có ai đang gõ cửa: Somebody is knocking at the door.
Không có ai đợi anh cả: Nobody is waiting for you.
4. Muốn nhấn mạnh nghĩa "có" (có riêng) người ta thường viết thêm "of my
own, his own"
Ví dụ:
- Tôi có riêng 1 ngôi nhà.
I have a house of my own.
- Nó có riêng 1 chiếc xe hơi.
He has a car of his own.
5. Nhưng tiện lợi nhất là đặt câu ở thể thụ động.
Ví dụ:
- Người ta coi tôi như 1 vĩ nhân.
I am considered as a great man.
- Người ta cho tôi 1 món quà sinh nhật.
I am given a birthday present.
- Người ta nói với tôi rằng anh ta còn sống.
I am told that he is still alive.
- Người ta sẽ dạy bạn tiếng Anh.
You will be taught English.
- Người ta kết án nó về tội sát nhân.
He was condemned of murderer.
- Người ta khen tôi là người hạnh phúc nhất trên đời.
I am praised to be a happiest man in the world.
- Người ta kể lại rằng Tổng thống sẽ đi thăm Triều Tiên.
The President is reported to be going to visit Korea.
* CHÚ Ý: Theo ví dụ cuối cùng, ta còn có thể dịch cách khác:
"Người ta nói rằng" = It is said that
"Người ta kể lại rằng" = It is reported that
"Người ta đồn rằng" = It is rumoured that
6. Dịch bằng one để chỉ "một người nào đó, không -xác - định".
Ví dụ:
- Ta phải làm bổn phận ta.
One must do one''s duty.
- Ta phải yêu láng giềng ta như ta vậy.
One should love one''s neighbour as oneself.
- Ta không thể làm vừa ý mọi người.
One cannot please everybody.
* CHÚ Ý: Theo trường hợp trên, "one" có thể thay bằng "we".
Ví dụ:
We must do our duty.