Bài giảng Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam - Chương 1: Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời và lãnh đạo đấu tranh giành chính quyền (1930-1945) (Năm 2022)

CHƯƠNG 1
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI
VÀ LÃNH ĐẠO ĐẤU TRANH
GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930-1945)
Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

7


1.
-

Mục tiêu

Về kiến thức
Quá trình Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời
Nội dung, giá trị lịch sử của Cương lĩnh chính trị đầu tiên
Q trình Đảng lãnh đạo đấu tranh giành chính quyền 1930-1945

2. Về tư tưởng
Củng cố niềm tin của thế hệ trẻ vào con đường cách mạng giải phóng
dân tộc và phát triển đất nước
3. Về kỹ năng
Trang bị cho sinh viên phương pháp nhận thức biện chứng, khách quan
về q trình Đảng ra đời và vai trị lãnh đạo của Đảng

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

8

I. ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI VÀ CƯƠNG
LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG (2-1930)

II. LÃNH ĐẠO QUÁ TRÌNH ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH
QUYỀN (1930-1945)

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

9


I. ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI VÀ CƯƠNG LĨNH
CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN CỦA ĐẢNG (2-1930)
1. Bối cảnh lịch sử

- Sự chuyển biến của CNTB sang giai đoạn ĐQCN
a. Tình hình thế giới

- Sự ra đời của chủ nghĩa Mác-Lênin
- Thắng lợi của CMT10 Nga và sự ra đời của QTCS

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

10


b. Tình hình Việt Nam và các phong trào yêu nước trước khi có Đảng
- Tình hình Việt Nam

Kinh tế

Chính sách cai
trị của TD Pháp

Chính trị
Văn hố – xã hội

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam


Sự chuyển biến
của xã hội
Việt Nam

Tính chất xã hội

Giai cấp xã hội
Mâu thuẫn xã hội

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

12


- Các phong trào yêu nước của nhân dân Việt Nam trước khi
có Đảng
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC THEO LẬP TRƯỜNG PHONG KIẾN (1858-1896)
+ Xu hướng bạo động của Phan Bội Châu
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC THEO KHUYNH HƯỚNG DÂN CHỦ TƯ SẢN (1897-1930)
+ Xu hướng cải cách của Phan Châu Trinh.
+ Các tổ chức đảng phá ra đời ( Đảng Lp Hiến, Tân Việt cách mạng

Kết Việt
quả:Nam
Các
phong
trào
đảng,
quốc
dân đảng..)

yêu nước theo khuynh hướng PK và TS đều thất bại.

Việt Nam rơi vào tình trạng bế tắc khủng hoảng trầm trọng về đường lối cứu
nước
Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

13


2. Nguyễn Ái Quốc chuẩn bị các điều kiện để thành lập Đảng

- Sự lựa chọn con đường cứu nước, cứu dân của Nguyễn Ái Quốc: con

đường cách mạng vô sản
- Q trình tích cực chuẩn bị về

tư tưởng, chính trị và tổ

chức
Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

3. Thành lập ĐCS Việt Nam và Cương lĩnh chính trị đầu tiên của
Đảng
Sự phát triển của phong trào công nhân

a. Các tổ chức cộng
sản ra đời

Sự ra đời của 3 tổ chức cộng sản
Đông Dương Cộng
sản Đảng

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

An Nam Cộng sản
Đảng

Đông Dương
Cộng sản liên
đoàn

15


b. Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam
- Thời gian: từ 6/1 đến 7/2/1930
- Địa điểm: Hương Cảng, Trung Quốc
- Chủ trì: Nguyễn Ái Quốc
- Nội dung chính:

+ Thống nhất các tổ chức cộng sản thành 1 Đảng lấy tên là ĐCS Việt Nam
+ Cử ra BCHTW lâm thời
+ Thông qua Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Chương trình tóm tắt và
Điều lệ vắn tắt
Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

16


c. Nội dung bản Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng
Mục tiêu
chiến
lược

Nhiệm

Lực

Phương

vụ CM

lượng CM

pháp CM

Đồn

Vai trị

kết

của

quốc tế

Đảng

Ý nghĩa: Cương lĩnh chính trị đầu tiên là Cương lĩnh giải phóng đúng
đắn, sáng tạo, phù hợp với bối cảnh của xã hội Việt Nam lúc đó
Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

17


4. Ý nghĩa lịch sử của việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam

Chấm dứt sự
khủng hoảng,
bế tắc về
đường
lối
cứu nước

Sản phẩm của
sự kết hợp CN
Mác-Lênin, tư
tưởng HCM với
PT công nhân
và PT yêu nước

CM Việt Nam
trở thành bộ
phận
khăng
khít của CM
thế giới

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

Chuẩn bị cho
CMVN một
nhân tố đầu tiên
quyết định mọi
sự thắng lợi
về sau.

18


II. LÃNH ĐẠO Q TRÌNH ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN
(1930-1945)

1. Phong trào cách mạng 1930-1931 và khôi phục phong trào 1932-1935

a. Phong trào cách mạng năm 1930-1931

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

19

● Phong trào cách mạng 1930-1931

- Hoàn cảnh lịch sử
- Diễn biến
- Kết quả : phong trào bị thất bại.

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

20


b. Luận cương chính trị của Đảng Cộng sản Đơng Dương, tháng
10/1930

● Hội nghị lần thứ nhất của BCHTW Đảng (14/10 đến 31/10/1930)

- Đổi tên Đảng thành ĐCS Đông Dương
- Cử ra BCHTW chính thức. Đ/c Trần Phú làm Tổng Bí thư.
- Thơng qua Luận cương chính trị do đ/c Trần Phú soạn thảo.
Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

21


● Luận cương chính trị 10/1930
Mâu thuẫn xã hội

Đồn kết quốc tế

Phương hướng chiến lược
Nhiệm vụ CM

Phương pháp CM
Lực lượng CM

Lãnh đạo CM

Đánh giá: + Ưu điểm
+ Hạn chế
+ Nguyên nhân
Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

22


c. Cuộc đấu tranh khôi phục tổ chức và phong trào cách mạng,
Đại hội Đảng lần thứ nhất (tháng 3/1935)
* Chủ trương
khơi phục tổ chức

Chương trình hành động của ĐCSĐD
(15/6/1932)

Đảng và phong
trào CM

Đại hội đại biểu lần thứ nhất
(3/1935)

* Kết quả: Đảng tồn tại và đứng vững, chuẩn bị lực lượng cho cuộc đấu tranh
giai đoạn tiếp theo.

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

23


2. Phong trào dân chủ 1936-1939
a. Điều kiện lịch sử và chủ trương của Đảng
● Hoàn cảnh lịch sử
- CNPX ra đời, nguy cơ chiến tranh thế giới xuất hiện
- Đại hội lần thứ VII của Quốc tế cộng sản (1935)
- Chính phủ MTND tiến bộ lên nắm quyền ở Pháp
- Tại Việt Nam, phong trào cách mạng hồi phục, mọi tầng lớp đều muốn có cải
cách dân chủ
Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

24


● Chủ trương và nhận thức mới của Đảng

Chủ trương đấu tranh mới

Nhận thức mới

Hội nghị BCHTW Đảng lần thứ 2
(7/1936, Thượng Hải, Trung Quốc)

Văn kiện Chung quanh vấn đề chiến sách mới

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

(10/1936)

25


b. Phong trào đấu tranh đòi tự do, dân chủ, cơm áo, hồ bình

● Diễn biến
● Kết quả
● Ý nghĩa

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

26


3. Phong trào giải phóng dân tộc 1939-1945
a. Bối cảnh lịch sử và chủ trương chiến lược mới của Đảng
● Bối cảnh lịch sử
* Thế giới

9/1939, CTTG 2 bùng nổ.
Pháp tham chiến. Tại Pháp, chính phủ MTND tan vỡ

* Việt Nam

Pháp thi hành chính sách thống trị thời chiến ở ĐD
9/1940, Nhật nhảy vào Đông Dương, cùng Phap cai trị ĐD

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

27


● Chủ trương chuyển hướng chiến lược
NHIỆM VỤ CÁCH MẠNG

TẬP HỢP LỰC LƯỢNG CÁCH MẠNG

PHƯƠNG PHÁP CÁCH MẠNG

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

28


b. Phong trào chống Pháp-Nhật, đẩy mạnh chuẩn bị lực
lượng cho cuộc khởi nghĩa vũ trang

* Diễn biến

* Kết quả

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

29


c. Cao trào kháng Nhật cứu nước

● Hoàn cảnh lịch sử
- CTTG thứ hai bước vào giai đoạn kết thúc
- 9/3/1945 Nhật đảo chính Pháp

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

30


● Chỉ thị Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta

(12/3/1945)
- Kẻ thù
- Nhiệm vụ
- Phương châm đấu tranh
- Dự kiến thời cơ tổng khởi nghĩa

Học phần Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam

31