Skkn chỉ đạo dạy và học phân môn tập đọc lớp 2, chương trình gdpt 2018 tại trường tiểu học điện biên 1

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HỐ

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP THANH HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC PHÂN MÔN TẬP ĐỌC
LỚP 2 CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018
TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐIỆN BIÊN 1

Người thực hiện: Phạm Thị Mai Hoa
Chức vụ: Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Điện Biên 1
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lí

THANH HỐ NĂM 2022

skkn


MỤC LỤC
Mục

Nội dung

Trang

1

Mở đầu

1

1.1

Lý do chọn đề tài.

1

1.2

Mục đích nghiên cứu.

2

1.3

Đối tượng nghiên cứu.

2

1.4

Phương pháp nghiên cứu.

2

2

Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

3

2.1

Cơ sở lí luận của việc dạy học phân mơn tập đọc lớp 2, chương
trình giáo dục phổ thơng 2018.

3

2.2

Thực trạng việc “Dạy học phân môn Tập đọc lớp 2”.

4

2.3

Các giải pháp chỉ đạo dạy học phân môn tập đọc lớp 2.

5

2.3.1

Tổ chức cho giáo viên nắm vững những điểm mới đối với phân
môn tập đọc lớp 2.
Tổ chức cho giáo viên thực hành xây dựng qui trình dạy tập đọc
lớp 2.
Tổ chức cho giáo viên thực hành dạy và rút kinh nghiệm.

5

2.3.2
2.3.3

9
11

Tổ chức dạy học tập đọc chú trọng theo hướng phát huy tính
tích cực của học sinh.
Tổ chức dạy học tập đọc thông qua các hoạt động trò chơi.

12

2.4

Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.

15

3

Kết luận và kiến nghị

16

3.1

Kết luận

16

3.2

Kiến nghị

18

2.3.4
2.3.5

skkn

14


skkn


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Thực hiện Nghị quyết 29 của Ban chấp hành trung ương Đảng về “Đổi
mới căn bản toàn diện giáo dục” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng
với thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Năm học 2021 - 2022 là
năm học thứ 2 thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018, việc tổ chức dạy
và học lớp 2 có nhiều sự đổi mới.
Chương trình GDPT 2018 cụ thể hóa mục tiêu giáo dục phổ thơng, giúp
người học làm chủ kiến thức phổ thông; biết vận dụng hiệu quả kiến thức vào
đời sống và tự học suốt đời; có định hướng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp; biết
xây dựng và phát triển hài hòa các mối quan hệ xã hội; có cá tính, nhân cách và

đời sống tâm hồn phong phú; nhờ đó có được cuộc sống có ý nghĩa và đóng góp
tích cực vào sự phát triển của đất nước và nhân loại. Với mục tiêu giáo dục mới,
cần có đội ngũ giáo viên vững vàng về trình độ, có tư duy sáng tạo, linh hoạt.
Chất lượng đội ngũ cán bộ giáo viên quyết định chất lượng giáo dục vì
vậy việc nâng cao chất lượng đội ngũ qua các hình thức bổ sung phương pháp,
hình thức tổ chức dạy học ứng với từng giai đoạn, nhất là chuyển sang thực hiện
chương trình GDPT 2018 là việc làm quan trọng, cần thiết. Việc chỉ đạo dạy và
học đối với các môn (phân môn) cần thực hiện chi tiết, cụ thể, nhất là đối với
những khối lớp thực hiện chương trình GDPT 2018 năm đầu tiên nhằm đảm bảo
thực hiện đúng mục tiêu giáo dục, đúng yêu cầu của chương trình.
Hiện nay tại các trường Tiểu học, việc quản lí, chỉ đạo dạy và học chương
trình GDPT 2018 đang gặp nhiều lúng túng, khó khăn bởi đang ở giai đoạn
những năm đầu. Có rất nhiều điểm mới về mục tiêu giáo dục, nội dung chương
trình, yêu cầu cần đạt, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học,...cần cập nhật.
Trong khi cơng tác chỉ đạo, quản lí, tổ chức dạy và học của cán bộ quản lí và
giáo viên cịn rụt rè, thử nghiệm, quĩ thời gian còn hạn hẹp.
Chỉ đạo, tổ chức các hoạt động dạy học dưới các hình thức cho giáo viên
trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau trong giảng dạy, hình thành mơi
trường học tập tốt đẹp cũng như truyền thống, bản sắc văn hóa riêng của nhà
trường.
Chỉ đạo dạy học, hoạt động giáo dục, nâng cao năng lực dạy học cho giáo
viên khi thực hiện chương trình GDPT 2018 nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ về
chất lượng và hiệu quả giáo dục toàn diện học sinh là việc cần làm thường
xuyên trong mỗi nhà trường Tiểu học.
Năm học 2021 – 2022, là năm thứ 2 thực hiện chương trình GDPT 2018
và là năm đầu tiên thực hiện đối với khối lớp 2. Đối với mơn tiếng Việt, tỉnh
Thanh Hóa lựa chọn bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống để giảng dạy. Nội
dung chương trình, sách giáo khoa, yêu cầu đối với từng mơn (phân mơn),
phương pháp, hình thức tổ chức dạy học có nhiều điểm mới. Việc bồi dưỡng
nâng cao nghiệp vụ cho giáo viên, cần tập trung vào bồi dưỡng phương pháp,

hình thức tổ chức dạy học các mơn (phân môn) khối lớp 2, khối lớp mà năm đầu
tiên thực hiện chương trình GDPT 2018, như vậy sẽ là tiền đề cho các khối lớp
1

skkn


khác trong những năm học tiếp theo. Qua việc đi sâu chỉ đạo chuyên môn ở khối
lớp 2 sẽ thấy được những ưu điểm, tồn tại, những điểm cần khắc phục trong
chuyên môn để phát huy tối đa những ưu điểm và tránh ngay những tồn tại, góp
phần thực hiện hiệu quả chương trình GDPT 2018 ngay từ những năm đầu tiên
thực hiện.
Phân môn tập đọc trong môn tiếng Việt góp phần phát triển ngơn ngữ,
hình thành và phát triển kĩ năng đọc cho học sinh. Kĩ năng đọc của học sinh tốt,
giúp học sinh hiểu văn bản và sẽ giúp cho học sinh đọc tốt ở các môn học khác.
Là một Hiệu trưởng trường Tiểu học, luôn mong muốn đổi mới cơng tác quản lí,
nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường nên tôi lựa chọn đề tài: “Chỉ đạo
dạy học phân môn tập đọc lớp 2, chương trình giáo dục phổ thơng 2018 tại
trường Tiểu Điện Biên 1” để nghiên cứu.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Đổi mới các hình thức bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ tại các
trường Tiểu học theo hướng chủ động, sáng tạo từ đó, góp phần nâng cao năng
lực quản lí cho cán bộ quản lí giáo dục và nâng cao năng lực cho giáo viên nhằm
tạo chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng đội ngũ và hiệu quả giáo dục toàn diện
cho học sinh, đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Chỉ đạo hoạt động dạy học, đáp ứng với mục tiêu yêu cầu của chương
trình GDPT 2018. Nâng cao năng lực giáo viên thông qua các hoạt động dạy
học, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện là trách nhiệm đối với mỗi
nhà trường nói chung và nhà trường Tiểu học nói riêng. Đối với mỗi cán bộ
quản lí, việc tổ chức các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ nhằm đáp

ứng yêu cầu của chương trình GDPT 2018 cho giáo viên là nhiệm vụ và trách
nhiệm.
Bản thân là người quản lí, tơi thấy rõ sự khó khăn và sự cần thiết ở những
năm học đầu tiên khi thực hiện chương trình GDPT 2018. Năm học 2021 - 2022,
năm đầu tiên thực hiện chương trình lớp 2, cần tập trung chỉ đạo dạy và học các
môn (phân môn) ở khối lớp 2 nhằm đảm bảo giáo viên nắm chắc nội dung
chương trình, những yêu cầu cần đạt, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
của từng môn (phân môn) khối lớp 2. Từ đó là nền tảng để thực hiện các khối
lớp cịn lại trong chương trình GDPT 2018. Trong khn khổ thời gian có hạn,
tơi chọn đề tài “Chỉ đạo dạy học phân mơn tập đọc lớp 2, chương trình giáo
dục phổ thông 2018 tại trường Tiểu Điện Biên 1” để nghiên cứu và thực hiện
nhằm thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm, nhiệm vụ của người quản lí trong việc
quản lí chun mơn, từ đó góp phần đổi mới tồn diện giáo dục.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Tập trung vào nghiên cứu sự chỉ đạo sử dụng phương pháp, hình thức tổ
chức dạy học đối với phân môn tập đọc ở lớp 2, nhằm đáp ứng yêu cầu của
chương trình đối với phân mơn tập đọc nói riêng và mơn tiếng Việt lớp 2
chương trình giáo dục phổ thơng 2018 tại trường Tiểu học.
1.4. Phương pháp nghiên cứu: Trong quá trình nghiên cứu, bản thân tôi
đã sử dụng các phương pháp sau:
2

skkn


- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Phương pháp phân tích
- Phương pháp điều tra, thu thập thơng tin
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp thống kê, xử lí số liệu

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của việc dạy học phân môn tập đọc lớp 2, chương
trình giáo dục phổ thơng 2018”
Mục tiêu của mơn tiếng Việt, chương trình GDPT 2018:
Giúp học sinh hình thành và phát triển những phẩm chất chủ yếu với các
biểu hiện cụ thể: yêu thiên nhiên, gia đình, quê hương; có ý thức đối với cội
nguồn; u thích cái đẹp, cái thiện và có cảm xúc lành mạnh; có hứng thú học
tập, ham thích lao động; thật thà, ngay thẳng trong học tập và đời sống; có ý
thức thực hiện trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, xã hội và mơi trường
xung quanh.
Giúp học sinh bước đầu hình thành các năng lực chung, phát triển năng
lực ngôn ngữ ở tất cả các kĩ năng đọc, viết, nói và nghe với mức độ căn bản: đọc
đúng, trôi chảy văn bản; hiểu được nội dung, thơng tin chính của văn bản; liên
hệ, so sánh ngồi văn bản; viết đúng chính tả, ngữ pháp; viết được một số câu,
đoạn, bài văn ngắn (chủ yếu là bài văn kể và tả); phát biểu rõ ràng; nghe hiểu ý
kiến người nói.
Phát triển năng lực văn học với yêu cầu phân biệt được thơ và truyện, biết
cách đọc thơ và truyện; nhận biết được vẻ đẹp của ngơn từ nghệ thuật; có trí
tưởng tượng, hiểu và biết xúc động trước cái đẹp, cái thiện của con người và thế
giới xung quanh được thể hiện trong các văn bản văn học.
Môn Tiếng Việt lớp 2 được phân chia thành các phân mơn: Tập đọc, Tập
viết, Chính tả, Luyện từ và câu và Tập làm văn. Mỗi phân môn bên cạnh chức
năng chung của môn học thường đảm nhận một mục đích chính. Phân mơn Tập
đọc nhằm phát triển kỹ năng đọc - hiểu;
Tiếng Việt 2, bộ Kết nối tri thức với cuộc sống được tổ chức theo các
mạch tương ứng với các hoạt động giao tiếp (đọc, viết, nói và nghe). Cách tiếp
cận này giúp cho hoạt động dạy học ngôn ngữ gần với giao tiếp thực tế, vì vậy
tạo được hứng thú ở người học và nâng cao hiệu quả dạy học thiết kế hệ thống
câu hỏi đọc hiểu đa dạng hơn, cấp độ tư duy cao hơn. Sau khi đọc văn bản,
ngoài hoạt động chính là trả lời câu hỏi, học sinh cịn có thể luyện từ, luyện câu

và thực hành một số nghi thức lời nói được quy định trong chương trình. Các
hoạt động thực hành này dựa trên ngữ liệu là văn bản đọc và những tình huống
giao tiếp gợi ra từ văn bản đọc. Hoạt động đọc được tiếp tục chú ý dành thời
gian gồm đọc đúng, đọc hiểu, đọc mở rộng. Với đọc mở rộng, học sinh được
khuyến khích tự tìm sách, báo để đọc và có cơ hội chia sẻ kết quả đọc với các
bạn trong nhóm và lớp.

3

skkn


Nằm trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục Tiểu học là bậc học nền
tảng. Mỗi môn học ở Tiểu học đều góp phần vào việc hình thành và phát triển
những cơ sở ban đầu rất quan trọng của nhân cách con người Việt Nam.
Bởi vậy, nâng cao năng lực đọc cho học sinh nhất là đọc đúng, đọc diễn cảm là
hết sức cần thiết đối với giáo viên ở bậc Tiểu học.
Dạy tốt phân mơn Tập đọc cịn tạo cho học sinh một nền tảng vững chắc
để học tốt môn Tiếng Việt và tất cả các phân môn khác. Có đọc đúng, đọc trơi
chảy mới cảm thụ được tác phẩm. Đọc đúng giúp hiểu các văn bản khác, góp
phần giúp học tốt các mơn học khác. Năng lực đọc khơng phải tự nhiên mà có,
phải từng bước hình thành và việc dạy phân mơn tập đọc chính là đặt viên gạch
đầu tiên trong nền tảng đó.
- Tập đọc là một phân môn thực hành, nhiệm vụ quan trọng nhất là hình
thành những năng lực đọc cho học sinh từ 4 yêu cầu về chất lượng “đọc”: Đọc
đúng, đọc nhanh, đọc có ý thức và đọc diễn cảm. Cụ thể:
+ Đọc đúng (Mức độ cao hơn là đọc lưu lốt, trơi chảy).
+ Đọc hiểu (Hiểu nội dung, hiểu hình thức, liên hệ, so sánh, kết nối)
+ Đọc mở rộng (Học thuộc lịng đoạn thơ hoặc văn)
- Phân mơn tập đọc cịn hình thành ở các em phương pháp và thói quen

làm việc với văn bản, giúp các em thấy được lợi ích của việc đọc trong học tập
và cuộc sống.
- Ngồi ra, phân mơn Tập đọc cịn có nhiệm vụ:
+ Làm giàu kiến thức về ngôn ngữ, đời sống và kiến thức văn học cho học
sinh.
+ Phát triển ngôn ngữ và tư duy cho học sinh.
+ Giáo dục tư tưởng, đạo đức, thị hiếu thẩm mĩ cho học sinh.
Dạy học tốt phân môn tập đọc, học sinh đọc trôi chảy, hiểu nghĩa của văn
bản là góp phần giúp học sinh phát triển các kĩ năng nghe, nói và giúp học tốt
các phân môn khác cũng như các môn học khác.
2.2. Thực trạng việc “Dạy học phân môn Tập đọc lớp 2, Bộ kết nối tri
thức với cuộc sống” ở trường hiện nay
Do thời gian tập huấn sách giáo khoa lớp 2 năm học 2021 – 2022 ngắn
nhưng lại triển khai nhiều mơn, khơng có phần thực hành về phương pháp, hình
thức tổ chức dạy học nên việc hầu hết các giáo viên mới hình dung sơ bộ việc
dạy học các mơn học trong chương trình GDPT 2018. Trên địa bàn thành phố
Thanh Hóa, các trường Tiểu học đều tổ chức dạy học 2 buổi/ngày nên việc bồi
dưỡng về phương pháp dạy học các mơn học nói chung, phân mơn tập đọc lớp 2
nói riêng cho giáo viên hay việc tự bồi dưỡng của giáo viên còn nhiều hạn chế
về thời gian.
Việc tổ chức các hình thức cập nhật yêu cầu cần đạt, phương pháp dạy
học phân môn tập đọc vẫn chủ yếu vừa làm vừa rút kinh nghiệm. Nếu được cán
bộ quản lí dự giờ, góp ý, giáo viên sẽ theo đó để sửa, bổ sung. Việc bổ sung về
phương pháp, hình thức dạy học kiểu này vẫn mang tính thụ động, hiệu quả
4

skkn


chưa cao. Thực tế việc cập nhật phương pháp, hình thức tổ chức dạy học như

sau:
- Đối với cán bộ quản lí chỉ đạo: Chủ yếu chỉ đạo cập nhật yêu cầu cần
đạt, phương pháp dạy và học các môn học nói chung và phân mơn tập đọc lớp 2
nói riêng dưới hình thức tiếp thu từ nhà xuất bản thơng qua việc tổ chức tập
huấn của Sở, Phịng GD&ĐT. Tại trường, cán bộ quản lí dự giờ, góp ý cho cá
nhân giáo viên hoặc tổ chức góp ý cho giáo viên qua tổ chuyên môn,…Năng lực
của cán bộ quản lí chưa đồng đều, một bộ phận chưa chủ động, sáng tạo trong
việc tổ chức bồi dưỡng phương pháp, hình thức tổ chức dạy học các môn học
cho cho đội ngũ giáo viên, đặc biệt là trong giai đoạn tiếp cận với chương trình
GDPT 2018. Đối với phân mơn tập đọc, có nhiều điểm khác biệt trong yêu cầu
cần đạt nhưng chưa được chỉ đạo làm rõ để thực hiện.
- Đối với các tổ chuyên môn: Trao đổi phương pháp, hình thức dạy học
các mơn học trong chương trình GDPT 2018 nhưng chưa sâu, chưa chủ động
trong việc lựa chọn môn (phân môn) nào cần trao đổi trước, cần trao đổi kĩ.
Chưa chủ động xây dựng kế hoạch trao đổi phương pháp dạy học, thảo luận về
chương trình giảng dạy đối với các mơn học trong chương trình GDPT 2018,
chủ yếu lệ thuộc vào kế hoạch của nhà trường. Đối với những tổ chun mơn
chưa thực hiện chương trình GDPT 2018, hầu như chưa chủ động quan tâm đến
nội dung chương trình, phương pháp dạy học các mơn (phân mơn) của các khối
lớp đã và đang thực hiện chương trình GDPT 2018.
- Giáo viên: Đối với giáo viên có năng lực và đang dạy lớp 2: Chủ yếu tự
mày mò, tự học hỏi thơng qua dự giờ đồng nghiệp. Cịn lại đa phần giáo viên
thay đổi phương pháp dạy học thơng qua được cán bộ quản lí nhà trường dự giờ,
góp ý. Giáo viên chưa thực sự chủ động tìm hiểu sâu về phương pháp, các hình
thức tổ chức dạy học (chủ yếu là vừa dạy vừa rút kinh nghiệm) đối với phân
mơn tập đọc lớp 2 nói riêng và các mơn học khác nói chung trong chương trình
GDPT 2018.
Trước thực trạng việc bồi dưỡng và tự bồi dưỡng để đáp ứng yêu cầu cần
đạt, về phương pháp giảng dạy các mơn, phân mơn trong khối lớp 2, chương
trình GDPT 2018 (cụ thể là phân môn tập đọc), bản thân là người quản lí, tơi

ln trăn trở để giúp giáo viên đổi mới phương pháp, tiếp cận nhanh và hiệu quả
nhất với yêu cầu và phương pháp dạy học các mơn học lớp 2 (phân mơn tập đọc)
các hình thức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên, tạo sự hứng thú
trong mỗi giáo viên, góp phần vào nâng cao chất lượng đội ngũ, đáp ứng được
yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thơng 2018, từ đó nâng cao chất lượng
giáo dục trong nhà trường.
2.3. Các giải pháp chỉ đạo dạy học phân môn tập đọc lớp 2
2.3.1. Tổ chức cho giáo viên nắm vững những điểm mới đối với phân
môn tập đọc lớp 2, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống.
Mỗi năm học, Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT, phòng GD&ĐT đều xây dựng
nhiệm vụ trọng tâm cho từng bậc học. Nhằm phát huy tính tích cực, sự tìm tịi
khám phá của mỗi giáo viên, hướng các hoạt động của tổ chuyên môn vào các
5

skkn


nhiệm vụ trọng tâm trong mỗi năm học nên việc tổ chức các chuyên đề chuyên
môn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho giáo viên là hết sức cần thiết. Năm học 2021 –
2022, là năm học thứ 2 thực hiện chương trình GDPT 2018, năm học đầu tiên
dạy và học chương trình lớp 2. Có rất nhiều điều mới mẻ về việc tiếp cận và
thực hiện chương trình lớp 2. Nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy
học, yêu cầu cần đạt đối với các môn học (phân môn), cách đánh giá,…đều có
những điểm mới.
Để tổ chức dạy học hiệu quả phân môn tập đọc lớp 2 bộ sách Kết nối tri
thức với cuộc sống, trước hết cán bộ quản lí, mỗi giáo viên cần nắm vững những
điểm mới về quan điểm biên soạn sách Tiếng Việt, nội dung, yêu cầu cần đạt,
phương pháp dạy học, qui trình dạy tập đọc,…đối với phân môn tập đọc trong
sách tiếng Việt lớp 2. khơng chỉ mình giáo viên dạy khối lớp 2 mà toàn thể giáo
viên trong nhà trường đều phải cập nhật vì giáo viên tiểu học là có thể dạy ở tất

cả các khối lớp, nếu dạy khối trên hoặc khối dưới mà không nắm được nội dung,
yêu cầu cần đạt, phương pháp dạy tập đọc lớp 2 thì cũng không thể dạy tốt tập
đọc ở các lớp khác được, giáo viên sẽ khơng nắm được nội dung gì đã dạy, sẽ
dạy; phương pháp, yêu cầu cần đạt,… để kế thừa, phát triển và khơng dạy vượt
q chương trình.
Ngay sau khi được nghiên cứu, lựa chọn, tập huấn về phương pháp dạy
học các mơn học lớp 2, trong đó có phân môn tập đọc, nhà trường đã chỉ đạo
cho các tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch thực hiện các nội dung sau:
* Đối với cả 5 tổ chuyên môn:
- Nghiên cứu, thảo luận về quan điểm xây dựng sách giáo khoa, cấu trúc,
các chủ đề, kênh hình, kênh chữ, yêu cầu cần đạt, cách đánh giá,… của phân
môn tập đọc trong sách tiếng Việt 2, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống.
- Qui trình dạy tập đọc lớp 2.
- Thảo luận, phản biện,… phần chuyên đề đối với tổ chuyên môn 2.
* Đối với tổ chuyên môn 2: Xây dựng chuyên đề chuyên môn với các nội
dung trên. Tham khảo ý kiến của cán bộ quản lí nhà trường trong quá trình xây
dựng chuyên đề. Chuyên đề bao gồm phần lí thuyết và phần dạy minh họa. Chủ
trì thực hiện chuyên đề.
* Thành phần tham dự chuyên đề: Tồn thể cán bộ quản lí, giáo viên
văn hóa của nhà trường (giáo viên bộ mơn có thể tham gia nếu có nguyện vọng).
Sau khi nhà trường triển khai kế hoạch cập nhật những điểm mới về yêu
cầu cần đạt, phương pháp, qui trình dạy, cách đánh giá,…đối với phân môn Tập
đọc lớp 2, các tổ chuyên môn say sưa bắt tay vào thực hiện. Nhà trường tổ chức
chuyên đề chuyên môn ngay trước tuần học đầu tiên của năm học (26/8/2021).
Chuyên đề được tổ chức một cách có hiệu quả với sự tham gia nhiệt tình của cán
bộ quản lí và giáo viên tồn trường. Giáo viên đã nắm cập nhật kịp thời những
điểm mới đối với việc dạy học Tập đọc lớp 2, chương trình GDPT 2018.
Kết quả thu được từ việc tổ chức chuyên đề chuyên môn về dạy và học tập
đọc lớp 2, giáo viên đã nắm vững các nội dung đối với phân môn Tập đọc trong
môn tiếng Việt lớp 2 như sau:

6

skkn


A. Quan điểm biên soạn sách tiếng Việt 2, bộ Kết nối trí thức với cuộc
sống
Sách Tiếng Việt 2, bộ Kết nối tri thức với cuộc sống, được biên soạn theo
những quan điểm chủ đạo sau đây:
- Đáp ứng yêu cầu phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh.
- Phát huy tính tích cực của người học.
- Chú trọng dạy học tích hợp và phân hố.
B. Nội dung
1. Hệ thống chủ điểm trong Tiếng Việt 2
Tập 1 (8 chủ điểm): tập trung vào các mảng: Học sinh – Nhà trường –
Gia đình.
Tuần 9: Ơn tập giữa học kì 1; tuần 18 ơn tập cuối học kì 1.
*Tập 2 (7 chủ điểm): Tập trung vào các mảng: Thiên nhiên – Đất nước.
Tuần 27 dành để ôn tập giữa học kì 2; tuần 35 ơn tập cuối học kì 2.
2. Sự phân bố các bài Tập đọc ở mỗi đơn vị học
- Tuần thứ nhất: 1 truyện kể (2 tiết), 1 văn bản thông thường (1 tiết), 1 văn
bản thơ (1 tiết).
- Tuần thứ hai: 1 truyện kể (1 tiết), 1 văn bản miêu tả (1 tiết), 1 truyện vui
(1 tiết). (Văn bản truyện kể có độ dài khoảng 100 – 250 chữ, các văn bản khác
có độ dài khoảng 100 - 120 chữ).
3. Số lượng bài và thời lượng học
- Trung bình mỗi tuần học sinh được học ba bài tập đọc, trong đó có một
bài học 2 tiết, hai bài còn lại – mỗi bài học 1 tiết.
- Như vậy tính cả năm, học sinh được học 93 bài tập đọc với 124 tiết: Học
kì 1 là 48 bài, 64 tiết; Học kì 2 là 45 bài, 60 tiết.

4. Các loại bài tập đọc
- Văn bản văn học: Văn xi và thơ. Trung bình, trong mỗi chủ điểm (2
tuần), học sinh được học một truyện vui (học kì 1), những câu chuyện này vừa
để giải trí vừa có tác dụng rèn tư duy và phong cách sống vui tươi, lạc quan cho
các em.
Văn bản khác: Văn bản khoa học, báo chí, hành chính (tự thuật, thời khóa
biểu, thời gian biểu, mục lục sách,…). Thông qua những văn bản này, SGK
cung cấp cho các em một số kiến thức và kĩ năng cần thiết trong đời sống, bước
đầu xác lập mối quan hệ giữa học với hành, giữa nhà trường và xã hội.
C. Yêu cầu cần đạt đối với phân môn tập đọc của học sinh lớp 2
*Đọc: Kĩ thuật đọc
– Đọc đúng các tiếng (bao gồm cả một số tiếng có vần khó, ít dùng).
Thuộc bảng chữ cái tiếng Việt; biết phân biệt tên chữ cái (a, bê, xê,...) và âm (a,
bờ, cờ,...) mà chữ cái và con chữ biểu hiện.
– Đọc đúng và rõ ràng các đoạn văn, câu chuyện, bài thơ, văn bản thông
tin ngắn. Tốc độ đọc khoảng 60 – 70 tiếng trong 1 phút. Biết ngắt hơi ở chỗ có
dấu câu, chỗ ngắt nhịp thơ.
7

skkn


– Bước đầu phân biệt được lời nhân vật trong đối thoại và lời người kể
chuyện để đọc với ngữ điệu phù hợp.
– Biết đọc thầm.
– Nhận biết được thông tin trên bìa sách: tranh minh hoạ, tên sách, tên tác
giả, nhà xuất bản.
– Điền được những thông tin quan trọng vào phiếu đọc sách.
*Đọc hiểu
- Đối với văn bản văn học

Đọc hiểu nội dung
+ Biết nêu và trả lời câu hỏi về một số chi tiết nội dung trong văn bản
như: Ai? Cái gì? Làm gì? Khi nào? Ở đâu? Như thế nào? Vì sao?
+ Hiểu điều tác giả muốn nói qua văn bản đơn giản dựa vào gợi ý.
Đọc hiểu hình thức
+ Nhận biết được địa điểm, thời gian, các sự việc chính của câu chuyện.
+ Nhận biết được hình dáng, điệu bộ, hành động của nhân vật qua ngơn
ngữ và hình ảnh.
+ Nhận biết được thái độ, tình cảm giữa các nhân vật thể hiện qua hành
động, lời thoại.
+ Nhận biết được vần trong thơ.
Liên hệ, so sánh, kết nối
Nêu được nhân vật yêu thích nhất và giải thích được vì sao.
Đọc mở rộng
+ Trong 1 năm học, đọc tối thiểu 35 văn bản văn học có thể loại và độ dài
tương đương với các văn bản đã học.
+ Thuộc lịng ít nhất 6 đoạn thơ, bài thơ hoặc đoạn văn đã học; mỗi đoạn
thơ, bài thơ, đoạn văn có độ dài khoảng 30 – 45 chữ.
- Đối với văn bản thông tin
Đọc hiểu nội dung
+ Biết nêu và trả lời được câu hỏi về các chi tiết nổi bật của văn bản như:
Ai? Cái gì? Làm gì? Khi nào? Ở đâu? Như thế nào? Vì sao?
+ Dựa vào gợi ý, trả lời được: Văn bản viết về cái gì và có những thơng
tin nào đáng chú ý dựa vào gợi ý.
Đọc hiểu hình thức
+ Nhận biết được một số loại văn bản thông tin đơn giản, thông dụng qua
đặc điểm của văn bản: mục lục sách, danh sách học sinh, thời khoá biểu, thời
gian biểu, văn
bản giới thiệu loài vật, đồ vật hoặc văn bản hướng dẫn thực hiện một hoạt động.
+ Nhận biết được trình tự các sự việc, hiện tượng nêu trong văn bản.

Liên hệ, so sánh, kết nối
+ Nêu được các thông tin bổ ích đối với bản thân từ văn bản.
+ Nhận biết được thông tin cơ bản của văn bản thể hiện qua nhan đề, hình
ảnh minh hoạ và chú thích hình ảnh.
Đọc mở rộng
8

skkn


Trong 1 năm học, đọc tối thiểu 18 văn bản thơng tin có kiểu văn bản và
độ dài tương đương với các văn bản đã học.
Mục tiêu chương trình GDPT 2018, yêu cầu đối với từng môn, phân môn
trong mỗi khối lớp đều có sự đổi mới. Việc giáo viên cập nhật những điểm đổi
mới để tổ chức hiệu quả hoạt động dạy học là yêu cầu bắt buộc. Cán bộ quản lí
nhà trường có trách nhiệm trong việc bồi dưỡng để giáo viên nắm mục tiêu của
chương trình GDPT 2018, nắm vững yêu cầu đối với từng phân môn, từng môn,
cụ thể là phân môn tập đọc lớp 2 trong quá trình giảng dạy để hiệu quả việc dạy
học đạt cao nhất.
Chỉ đạo dạy học phân môn tập đọc lớp 2 (Năm đầu thực hiện chương
trình lớp 2, chương trình giáo dục phổ thơng 2018) dưới hình thức bồi dưỡng
chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên, kịp thời tháo gỡ những khó khăn trong
việc thực hiện chương trình GDPT 2018.
D. Qui trình dạy tập đọc lớp 2, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống
- Khởi động
- Đọc văn bản
- Trả lời câu hỏi
- Luyện tập sau bài đọc
2.3.2. Tổ chức cho giáo viên thực hành xây dựng qui trình dạy tập
đọc lớp 2

Qui trình dạy tập đọc lớp 2 (Bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống) có
những điểm khác với qui trình dạy tập đọc lớp 2 của chương trình cũ. Để giáo
viên nắm vững và thành thục với qui trình dạy tập đọc, giúp giáo viên dạy đúng,
đảm bảo yêu cầu cần đạt của chương trình, nhà trường đã tổ chức cho giáo viên
tồn trường thực hiện những công việc sau:
Nghiên cứu sách giáo khoa: Kênh chữ, kênh hình, kí hiệu,…. (Các bài
đọc có phần khởi động ngay đầu mỗi bài tập đọc, kênh hình nhiều hơn, câu hỏi
và bài học giúp dễ dạy và dễ học,…).
Dự giờ dạy tập đọc mẫu (tác phẩm văn, tác phẩm thơ), cách dạy một số
nội dung (trên internet, trên sách giáo khoa điện tử).
- Thảo luận, xây dựng kế hoạch bài dạy cụ thể (tác phẩm văn, tác phẩm
thơ).
- Thực hành dạy trong tổ (giáo viên làm học sinh).
- Cán bộ quản lí phụ trách tổ và giáo viên trong tổ góp ý để hồn thiện qui
trình dạy.
- Dạy thử nghiệm đối với giáo viên toàn trường.
- Cán bộ quản lí, giáo viên tồn trường đóng góp ý kiến để hồn thiện qui
trình dạy.
- Phân tích điểm mới trong qui trình dạy tập đọc lớp 2. (Tăng cường đọc
đoạn, đọc hiểu, luyện tập sau bài đọc,…).
QUI TRÌNH DẠY TẬP ĐỌC LỚP 2

1. Khởi động
9

skkn


- Giáo viên có thể sử̉ dụng nhiều hình thức đa dạng để hoạt động khởi
động sát với nội dung văn bản đọc và khơi gợi được hứng thú của học sinh.

- Học sinh quan sát tranh, nghe một bài hát hoặc xem một video clip có nội
dung liên quan đến chủ đề của văn bản.
- Học sinh trả lời câu hỏi hoặc chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc về những gì được
quan sát, được nghe, được xem.
- Giáo viên nêu một vấn đề có liên quan đến nội dung của văn bản để các
em suy nghĩ, trao đổi, thảo luậ̂n và trình bày trong nhóm và trước lớp.
2. Đọc văn bản
Giáo viên hướng dẫn cả lớp
- Giáo viên giới thiệu, gợi mở về nội dung bài đọc. (Cần lưu ý là chỉ đưa ra
một vài chi tiết ban đầu, khơi gợi hứng thú của HS, chứ khơng tóm tắt nội dung
văn bản.)
- Giáo viên đọc mẫu toàn bài đọc. Học sinh đọc thầm văn bản trong khi
nghe giáo viên đọc mẫu.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh luyện đọc một số từ ngữ có thể khó đọc đối
với các em.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh luyện đọc những câu dài.
- Giáo viên chia văn bản thành các đoạn.
- Học sinh luyện đọc theo nhóm:
+ Học sinh đọc nối tiếp từng đoạn theo nhóm cho đến hết bài.
+ Giáo viên giúp đỡ những học sinh gặp khó khăn khi đọc bài, khích lệ
những học sinh đọc tiến bộ.
+ Giáo viên gọi học sinh đọc lời giải thích nghĩa của một số từ ngữ trong
văn bản.
+ Giáo viên gọi học sinh đọc lại toàn bộ văn bản.
3. Trả lời câu hỏi
* Để trả lời các câu hỏi, giáo viên tổ chức cho học sinh làm việc theo nhiều
hình thức: Làm việc cá nhân, làm việc nhóm, làm việc chung cả lớp.
- Hình thức làm việc cá nhân và nhóm:
+ Từng em tự trả lời câu hỏi, sau đó trao đổi nhóm thống nhất đáp án.
+ Giáo viên gọi học sinh đại diện nhóm trả lời câu hỏi. Giáo viên và cả lớp

nhận xét.
- Hình thức làm việc chung cả lớp:
+ Học sinh đọc to câu hỏi, cả lớp đọc thầm. (Giáo viên có thể nhắ́c học
sinh đọc lại đoạn văn có liên quan và tìm câu trả lời.)
+ Giáo viên gọi học sinh trả lời câu hỏi. Giáo viên và cả lớp nhận xét, chốt
đáp án.
* Lưu ý:
+ Sau khi chốt câu trả lời, tuỳ theo đối tượng học sinh, Giáo viên có thể mở
rộng câu hỏi liên hệ thực tế. Chẳng hạn: "Trong câu chuyện Bi và Bống, Bi và
Bống đã thể hiện tình cảm của mình với nhau. Cịn đối với các em, em thường
10

skkn


làm gì để thể hiện tình cảm, thể hiện niềm vui với anh hoặc em của mình?, em
hãy thể hiện tình cảm đó bằng lời nói".
+ Trong khi học sinh làm việc nhóm, Giáo viên cần theo dõi các nhóm, hỗ
trợ những học sinh gặp khó khăn trong nhóm.
4. Luyện tập sau bài đọc
* Đây là hoạt động tiếp nối Trả lời câu hỏi, giúp học sinh được luyện tập
từ, luyện câu và phát triển kĩ năng sử̉ dụng nghi thức lời nói.
+ Học sinh thảo luận nhóm và thực hành đóng vai (nếu nội dung luyện tập
là thực hành nghi thức lời nói) hoặc trình bày kết quả làm bài tập trong nhóm
hoặc trước lớp (nếu nội dung luyện tập là luyện từ và câu).
- Sau phần Luyện tập, giáo viên cho một học sinh đọc lại toàn văn bản, cả
lớp đọc thầm theo.
2.3.3. Tổ chức cho giáo viên thực hành dạy và rút kinh nghiệm
Từ việc soạn kế hoạch bài dạy cho một tiết đến việc thực tế dạy học có
nhiều điểm khác nhau. Khi soạn kế hoạch bài dạy, chưa có học sinh tham gia

nên giáo viên chỉ đặt ra các giả thiết hoặc tự đưa ra các tình huống để có hướng
xử lí. Thực tế khi tổ chức dạy học sẽ có nhiều tình huống xảy ra, thơng qua tiết
dạy mới đánh giá được học sinh, so với yêu cầu cần đạt của tiết dạy từ đó có
những điều chỉnh để nâng cao hiệu quả dạy và học. Giữa việc soạn và thực tế
giảng dạy muốn xích lại gần nhau thì cần tăng cường rút kinh nghiệm sau giờ
dạy, áp dụng những điều rút kinh nghiệm vào soạn những tiết tiếp theo. Để áp
dụng triệt để nội dung dạy tập đọc lớp 2 trong sinh hoạt chuyên môn vào thực tế
giảng dạy, nhà trường đã tổ chức cho giáo viên các tổ trong trường thực hành
soạn và dạy bài “Niềm vui của Bi và Bống” ( 2 tiết). Tiết dạy được tổ chức vào
thứ 7 để cả trường cùng dự. Cách thực hiện như sau:
- Giáo viên khối 2 soạn và dạy 2 tiết trên lớp.
- Giáo viên các khối còn lại: Soạn và dự giờ do giáo viên khối 2 dạy.
Tổ chức nhận xét, đóng góp ý kiến với các nội dung sau:
+ Tiến trình giờ dạy đã đúng chưa?
+ Phần khởi động có hấp dẫn học sinh khơng?
+ Học sinh có được luyện đọc đủ khơng?
+ Kĩ năng đọc của học sinh như thế nào? Đã đạt yêu cầu của tiết dạy
chưa?
+ Kĩ năng làm việc nhóm của học sinh ra sao? Thái độ học tập của học
sinh?
+ Việc sử dụng đồ dùng học tập, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
của giáo viên như thế nào?
+ Giáo viên thể hiện việc dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh
như thế nào? Việc giáo dục học sinh thông qua bài đọc ra sao?,...
+ Học sinh hiểu văn bản và trả lời câu hỏi như thế nào?
+ Học sinh liên hệ, kết nối bài đọc với thực tế ra sao?
+ Khả năng luyện đọc lại của học sinh ra sao? Đọc câu đối thoại như thế
nào?
11

skkn


+ Luyện tập sau bài đọc thế nào? Học sinh có tìm được hết các từ chỉ
người, chỉ vật hay khơng? Có tìm ra thái độ của Bi khi nhìn thấy cầu vồng qua
câu từ trong bài?
- Tổ chức rút kinh nghiệm sau tiết dạy dưới hình thức (tại buổi sinh hoạt
chun mơn tồn trường): Giáo viên tổ 2 chủ trì, giáo viên tồn trường góp ý
theo các gợi ý mà nhà trường đã đưa ra trước khi soạn và dạy.
Kết quả thu được sau khi tổ chức rút kinh nghiệm:
- Ưu điểm: Giáo viên dạy đúng qui trình, học sinh được đọc nhiều, học
sinh đọc đúng, nhiều học sinh đọc tốt, giáo viên chú ý đặc biệt đến đối tượng
học sinh đọc còn chậm, đánh giá học sinh thường xuyên, sử dụng đồ dùng linh
hoạt (hình ảnh trong sách giáo khoa, hình ảnh phục vụ cho việc tìm hiểu bài
được trình chiếu trên Power point), hình thức tổ chức dạy học phong phú.
- Nhược điểm: Phần khởi động chưa thật sự hấp dẫn (Giáo viên dùng một
số câu hỏi để khởi động). GV chưa thật sự chú ý đến đối tượng học sinh năng
khiếu ở phần đọc hiểu, việc kết nối sau bài học chưa phong phú.
Cần phát huy thêm ở những tiết sau:
+ Phần khởi động: Gây hứng thú thêm cho học sinh bằng cách: Có thể cho
học sinh thảo luận, dự đốn hai bạn nhỏ nói gì với nhau. Sau đó chia 2 nhóm,
nhóm là bạn Bống, nhóm là bạn Bi, gọi nối tiếp học sinh trả lời câu nói của 2
bạn đa xen nhau.
+ Phần luyện tập sau bài đọc: Học sinh thảo luận nhóm và thực hành đóng
vai Bi và Bống (Giáo viên có thể là người dẫn vì đây là những tuần đầu của năm
học, giáo viên dẫn chuyện sẽ giúp gợi nhớ cho học sinh và giúp học sinh thêm tự
tin khi sắm vai).
Sau việc thực hành soạn và dạy 2 tiết bài “Niềm vui của Bi và Bống”,
giáo viên trao đổi về tiến trình, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học. Từ
thực hành nắm bắt tiến trình dạy học và soạn bài đến thực tế dạy học cịn có

những khoảng cách. Qua việc tổ chức chuyên đề dạy và học như thế này giúp
giáo viên dạy lớp 2 nắm vững qui trình, phương pháp, hình thức dạy học tập đọc
và giúp giáo viên các khối lớp khác hiểu những điểm mới về nội dung, yêu cầu
cần đạt, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học các mơn học nói chung và
phân mơn tập đọc lớp 2 nói riêng trong chương trình GDPT 2018. Từ đó khi
thực hiện chương trình GDPT 2018 ở những khối lớp tiếp theo, giáo viên dễ
dàng tiếp cận, vận dụng, kế thừa và phát triển, tránh bị bỡ bỡ. Xây dựng các
chuyên đề chuyên môn, phục vụ việc bồi dưỡng chương trình GDPT 2018 tạo
khí thế hăng say trong cán bộ quản lí, giáo viên, giúp đạt hiệu quả cao trong dạy
học và giáo dục học sinh.
2.3.4. Tổ chức dạy học tập đọc chú trọng theo hướng phát huy tính
tích cực của học sinh
Một giờ học hiệu quả là một giờ học phát huy được tính tích cực, tự giác,
chủ động, sáng tạo của cả người dạy và người học nhằm nâng cao tri thức, bồi
dưỡng năng lực hợp tác, năng lực vận dụng tri thức vào thực tiễn, bồi dưỡng
12

skkn


phương pháp tự học, tác động tích cực đến tư tưởng, tình cảm, đem lại hứng thú
học tập cho người học.
Ngồi những u cầu có tính chất truyền thống như: bám sát mục tiêu
giáo dục, nội dung dạy học, học đổi mới phương pháp dạy học cịn có những
u cầu như: Giáo viên tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh theo hướng
chú ý đến việc rèn luyện phương pháp tư duy, khả năng tự học, nhu cầu hành
động và thái độ tự tin, giờ dạy thực hiện theo nguyên tắc tương tác nhiều chiều:
giữa giáo viên với với học sinh, giữa học sinh với nhau (chú trọng cả hoạt động
dạy của người dạy và hoạt động học của người học).
Về bản chất, đó là giờ học có sự kết hợp giữa học tập cá thể (hình thức

học cá nhân) với học tập hợp tác (hình thức học theo nhóm, theo lớp). Chú trọng
kết hợp học với hành, nâng cao tri thức với rèn luyện các kĩ năng, gắn với thực
tiễn cuộc sống. Dạy học phát huy thế mạnh của các phương pháp dạy học tiên
tiến, hiện đại, sử dụng các phương tiện, thiết bị dạy học và những ứng dụng của
công nghệ thông tin,…và chú trọng cả hoạt động đánh giá của giáo viên và tự
đánh giá của học sinh.
Với tiết dạy tập đọc, đôi khi chỉ nghĩ đến dành thời gian cho học sinh đọc
là nhiều, học sinh đọc đúng, đọc lưu loát, diễn cảm và trả lời được các câu hỏi,
nắm được nội dung bài đọc là đã đạt yêu cầu trong dạy học. Thực tế tiết dạy tập
đọc khơng ít tương tác như chúng ta nghĩ. Phát huy các tương tác giữa học sinh
với giáo viên, giữa học sinh với nhau, làm cho học sinh chủ động trong việc phát
hiện cách đọc đúng, cách đọc hay, hiểu bài từ đó nâng cao chất lượng giờ tập
đọc. Sau khi giáo viên đã nắm vững qui trình dạy tập đọc lớp 2, để nâng cao
chất lượng giờ tập đọc hơn nữa, nhà trường tiếp tục tổ chức dự giờ, trao đổi kinh
nghiệm. Đợt dự giờ tiếp theo là tập trung vào trao đổi về phương pháp, hình
thức tổ chức dạy học, về việc dạy học theo hướng phát huy tính tích cực của học
sinh. Nhà trường tổ chức dự giờ dưới hình thức sau:
- Giáo viên khối 2 soạn và dạy 2 tiết tập đọc bài: Cầu thủ dự bị
- Giáo viên các khối còn lại đọc bài tập đọc, liệt kê các phương pháp, hình
thức tổ chức dạy học có thể áp dụng để dạy tiết tập đọc.
- Tổ chức dạy và dự giờ.
- Thảo luận và đóng góp cho tiết dạy (Tập trung vào phương pháp, hình
thức tổ chức dạy học, sự tương tác giữa học sinh, giáo viên, thái độ học tập của
học sinh,…)
- Tổ chức rút kinh nghiệm sau tiết dạy dưới hình thức (tại buổi sinh hoạt
chun mơn tồn trường): Giáo viên tổ 2 tiếp tục chủ trì, giáo viên tồn trường
góp ý theo các gợi ý mà nhà trường đã đưa ra trước khi soạn và dạy.
Kết quả thu được sau khi tổ chức rút kinh nghiệm:
- Ưu điểm: Giáo viên tổ chức giờ học sôi động, học sinh hào hứng học
tập. Giáo viên sử dụng đồ dùng dạy học hiệu quả (dùng hình động đối với các

cầu thủ khiến học sinh thích thú), học sinh tự tin sắm vai để đọc phân vai và sắm
vai trong phần luyện tập sau bài học (Gấu được các bạn nói lời chúc mừng).
13

skkn


- Nhược điểm: Giáo viên cịn phải nói nhiều (đối với các lệnh như: đọc
nối tiếp đoạn, trả lời câu hỏi, sắm vai,…)
Cần phát huy thêm ở những tiết sau:
- Giáo viên cần tập cho học sinh thực hiện các u cầu thơng qua các lệnh
bằng lời nói, cử chỉ hoặc các kí hiệu để giảm bớt lời nói của giáo viên, tạo sự tập
trung trong lớp học. Ví dụ: Qui định kí hiệu hình vẽ cho các hoạt động của học
sinh: Lấy sách giáo khoa, đọc tiếp nối đoạn, thảo luận,…).
- Tăng tương tác giữa học sinh với học sinh, có thể cho từng cặp học sinh
hỏi và đáp các câu hỏi trong sách giáo khoa dưới hình thức nhóm hoặc đóng vai
cơ giáo để giao lưu cùng các bạn, thêm trang phục cho bạn Gấu để giờ học sinh
động.
- Học sinh có thể nói (viết) một câu về bạn Gấu hoặc về nhân vật khác
trong bài đọc.
- Có thể tổ chức dạy học ngoài lớp học.
- Tổ chức cho học sinh liên hệ bản thân: em đã gặp tình huống tương tự
bạn Gấu trong bài chưa? giáo dục học sinh kiên trì, khơng bỏ cuộc khi gặp khó
khăn trong cuộc sống,…
Việc giáo viên tổ chức dạy học, trao đổi giờ dạy có mục đích (tập trung
vào các hoạt động của học sinh), giúp hình dung ra cách dạy tập đọc nói riêng và
các mơn học khác nói chung theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh.
Mỗi giáo viên đóng góp một ý hay, giúp làm phong phú cách dạy cho giờ tập
đọc. Tránh hiểu giờ dạy tập đọc thì chỉ chủ yếu cho học sinh đọc bài và trả lời
câu hỏi. Việc trao đổi chuyên môn sâu, cụ thể vào từng phân môn giúp giáo viên

học hỏi đồng nghiệp rất nhiều.
2.3.5. Tổ chức dạy học tập đọc thơng qua các hoạt động trị chơi
Mọi trẻ em đều thích được vui chơi. Học sinh phải nỗ lực rất nhiều để học
tập cịn khi chơi, học sinh hồn toàn thư giãn. Trong trạng thái hoàn toàn thư
giãn và thả lỏng, học sinh dễ dàng tiếp nhận những kiến thức, những kĩ năng,
phát triển tình cảm và thể chất mà trị chơi đem lại. Chính vì vậy, dạy học thơng
qua trị chơi trở thành một phương pháp hữu ích. Trong khi chơi, học sinh bày tỏ
ý tưởng, suy nghĩ và cảm xúc, học cách kiểm soát cảm xúc, tương tác với người
khác, giải quyết xung đột và đạt được ý thức về năng lực.
        Chính vì điều đó, người giáo viên trong q trình dạy học phải ln khơi
gợi sự hứng thú, kích thích sự tị mị, giúp học sinh tiếp nhận kiến thức dễ dàng
thơng qua các hoạt động trải nghiệm trong môn học.
Dạy học tập đọc thơng qua các hoạt động trị chơi giúp học sinh phát triển
ngôn ngữ, tăng kĩ năng đọc. Việc dạy học của giáo viên cũng coi như là hoạt
động dạy học nâng cao, người dạy có chủ ý, chủ động hồn tồn trong q trình
tổ chức các trị chơi để đạt mục tiêu trong dạy học tập đọc. Ngoài việc dạy học
thơng thường theo đúng qui trình thì giáo viên cần tư duy để đưa trò chơi vào
hoạt động dạy học sao cho hợp lí. Trị chơi có thể đưa vào hoạt động khởi động,
phần luyện đọc, phần tìm hiểu bài hoặc luyện tập sau bài đọc,…Để tiếp tục nâng
cao hiệu quả giờ dạy tập đọc lớp 2, để giáo viên tổ chức phong phú các hình
14

skkn


thức tổ chức dạy học, nhà trường tiếp tục mở rộng chuyên đề Dạy học tập đọc
lớp 2 bằng hình thức tổ chức cho giáo viên:
- Giáo viên khối 2 đăng kí dạy tiết tập đọc lớp 2 dưới dạng hình thức tổ
chức trị chơi (Có thể trị chơi nằm trong một hoạt động hoặc cả tiết dạy)
- Phổ biến sáng kiến kinh nghiệm dạy tập đọc thông qua tổ chức trị chơi.

Việc khuyến khích giáo viên thể hiện năng lực dạy phân mơn tập đọc nói
riêng và các mơn học khác nói chung thơng qua các hình thức dạy học phong
phú giúp giáo viên tự tin, sáng tạo. Việc giáo viên đăng kí dạy các tiết theo
chuyên đề, đang kí phổ biến kinh nghiệm cho đồng nghiệp sẽ được tính như
sáng kiến kinh nghiệm của giáo viên. Chính vì vậy, giáo viên cảm thấy hào
hứng trong việc chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp.
*Tiết dạy có tổ chức trị chơi
Tập đọc “Cô giáo lớp em” – giáo viên Đào Thị Hương thực hiện.
Trò chơi được thực hiện ở phần khởi động và học thuộc lòng.
- Phần khởi động: Trò chơi: Đuổi hình bắt chữ.
Giáo viên đưa ra luật chơi: Học sinh được quan sát hình động trên màn
hình, thảo luận nhóm bàn để có quyền trả lời nhanh. (Có 3 hình động tương ứng
3 từ: Cơ giáo, học hành, mẹ của em ở trường (tên bài hát). Trò chơi này tạo
khơng khí vui vẻ, giúp các em hào hứng, say sưa bước vào tiết học.
- Phần học thuộc lòng: Sau khi học sinh Trò chơi “Truyền điện”.
Học sinh bất kì đọc một câu thơ trong bài. Ví dụ: “Sáng nào em đến lớp”,
sau đó chỉ bất kì bạn nào trong tổ của mình đọc tiếp câu thơ tiếp theo trong bài.
Có thể truyền điện cả cơ giáo (làm khơng khí lớp học thêm vui và tạo sự gần gũi
giữa cơ và trị). Sau khi học sinh học thuộc bài thơ, có thể khuyến khích học sinh
phổ nhạc cho một khổ thơ,…
Giờ dạy của cô giáo Đào Thị Hương đã gây được sự hứng thú cho học
sinh cùng như những giáo viên dự, tiết học đem lại hiệu quả cao.
*Trao đổi kinh nghiệm dạy tập đọc thông qua tổ chức trị chơi
Cơ giáo Nguyễn Thị Mai – giáo viên khối 2 thực hiện
Dạy tập đọc thơng qua tổ chức trị chơi có thể được thực hiện như sau:
- Tổ chức đối với một hoặc một vài hoạt động trong tiết dạy như: Khởi
động, luyện đọc đoạn, học thuộc lòng, trả lời câu hỏi, luyện tập sau bài đọc,…
- Tổ chức dưới dạng hoạt động ngồi giờ chính khóa, hoạt động trải
nghiệm cho học sinh tham gia nhằm rèn kĩ năng đọc như: Rung chng vàng, thi
đọc thơ, nối chữ, nói câu với từ cho trước, nói câu theo chủ đề, đọc câu dài, tìm

từ theo chủ đề,…Hoạt động trải nghiệm có 1 hoặc một số nội dung về phân mơn
tập đọc, các nội dung khác đan xen hoặc toàn bộ hoạt động trải nghiệm là nội
dung về tập đọc.
- Các bài tập đọc có thể học ngồi lớp học: Cái trống trường em, em học
vẽ, cuốn sách của em (học tại thư viện), ôn tập,…
Thông qua hoạt động dạy và chia sẻ kinh nghiệm về dạy tập đọc thơng
qua trị chơi, nghiệp vụ sư phạm của giáo viên được nâng lên đáng kể, giáo viên
15

skkn


có thêm nhiều kĩ năng đối với dạy phân mơn tập đọc nói riêng và đối với dạy
học nói chung.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Việc sát sao trong chỉ đạo bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên
đã giúp giáo viên tiếp cận kiến thức, nghiệp vụ sư phạm một cách tự nhiên,
khơng gị bó. Tạo cho giáo viên sự tin trước mỗi hoạt động giáo dục do bản thân
hay nhà trường tổ chức. Đối với việc tiếp cận chương trình giáo dục phổ thơng ở
những năm đầu tiên cịn khó khăn, bỡ ngỡ vì vậy các hoạt động bồi dưỡng
chun mơn cho giáo viên cần cụ thể đi sâu vào từng phân môn. Bồi dưỡng
chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên, ưu tiên các phân mơn có nhiều điểm mới,
có tính đặc thù. Thực hiện ngay với các phân môn, các môn của chương trình
GDPT 2018 trong năm học đầu tiên thực hiện của khối lớp đó (Đối với năm học
2021 – 2022, thực hiện ở lớp 2). Nếu giáo viên khối lớp 2 và giáo viên các khối
lớp khác nắm vững nội dung, qui trình, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
đối với các phân môn, các môn của khối 2 thì đến những năm tiếp theo, khi thực
hiện đến các khối lớp khác, giáo viên chỉ cần điều chỉnh những điểm khác biệt
giữa các khối lớp, không cần lặp lại những bước đã thực hiện thành thạo. Việc

tiếp cận và dạy học đối với chương trình GDPT 2018 sẽ trở nên nhẹ nhàng,
không bị áp lực.
Với cách chỉ đạo bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên như vậy, giáo viên
trường Tiểu học Điện Biên 1 không những nắm vững qui trình dạy tập đọc mà
ln sáng tạo trong tổ chức các hoạt động bổ trợ cho tiết dạy tập đọc nói riêng
và các tiết học khác nói chung. Hoạt động sinh hoạt chuyên môn tại tổ và nhà
trường luôn sôi nổi, giáo viên luôn tự tin và thể hiện hết khả năng của bản thân.
Giáo viên rất hào hứng trong việc tự bồi dưỡng và tham gia bồi dưỡng
chuyên môn nghiệp vụ và xem việc tham gia các hoạt động chuyên môn như
một nhu cầu cần thiết của bản thân, khơng cịn thấy áp lực trong việc tiếp cận
những vấn đề mới. Chất lượng đội ngũ chuyển biến tích cực rõ rệt. Năm học nào
nhà trường cũng có giáo viên thi giáo viên giỏi các cấp và đạt kết quả cao.
Đổi mới hình thức bồi dưỡng chun mơn, nghiệp vụ cho giáo viên, giúp
người quản lí hăng say tìm tịi, sáng tạo trong cơng tác. Cơng tác quản lí của cán
bộ quản lí nhà trường ngày một chủ động, khoa học, sáng tạo. Giáo viên được
bổ sung thêm nhiều kiến thức, kĩ năng và luôn đáp ứng tốt với yêu cầu giáo dục
hiện nay. Kết quả giáo dục của nhà trường luôn bền vững và nằm trong tốp dẫn
đầu của thành phố cả về chất lượng đại trà và chất lượng mũi nhọn.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Sáng tạo trong chỉ đạo, quản lí, tổ chức dạy và học chương trình GDPT
2018 là việc làm thiết thực, cần thiết trong mỗi nhà trường Tiểu học. Đây là một
hoạt động trong tổ chức giáo dục của các nhà trường nhằm nâng cao chất lượng
dạy học, đảm bảo cho giáo viên được trao đổi, chia sẻ và học tập kinh nghiệm
16

skkn


lẫn nhau, đảm bảo đáp ứng được yêu cầu cần đạt, phương pháp dạy học của các

môn (phân môn).
Người thầy chính là cầu nối giữa tri thức nhân loại với người học. Cầu nối
đó gần hay xa, dễ hay khó là tùy thuộc vào năng lực và phẩm chất của người
thầy. Vì vậy, năng lực của người thầy ln phải được rèn giũa, nâng cao để đáp
ứng được với yêu cầu của chương trình, đáp ứng với trình độ phát triển của
người học cũng như theo kịp với yêu cầu xã hội. Điều đó cũng đồng nghĩa với
nhiệm vụ của người thầy là phải thường xuyên cập nhật, đổi mới phương pháp
dạy học phù hợp với mục tiêu, yêu cầu của chương trình GDPT 2018. Ngồi ra,
cần trau dồi, phát triển tư duy, phương pháp dạy học theo hướng hiện đại, phát
huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học trị. Vì thế, muốn dạy cho trị đạt
được u cầu của từng mơn, từng phân mơn thì thì người thầy phải hiểu nội
dung chương trình, yêu cầu cần đạt đối với từng mơn (phân mơn), phải có
phương pháp dạy học trước hết là phù hợp, sau đó là sáng tạo để hoạt động dạy
học đạt hiệu quả tối đa.
Mục tiêu, yêu cầu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học của
chương trình GDPT 2018 có nhiều điểm mới. Ngay từ những năm đầu, chỉ đạo
sát sao hoạt động dạy học, tránh dạy học sai qui trình, chưa đạt yêu cầu về kiến
thức, kĩ năng đối với các môn học.
Đối với phân môn tập đọc lớp 2, yêu cầu và phương pháp dạy học có nhiều
điểm mới. Việc chỉ đạo các tổ chuyên môn, các giáo viên cập nhật phương pháp
giảng dạy, đảm bảo dạy học đúng qui trình và sáng tạo là hoạt động cần thiết để
đảm bảo chất lượng giảng dạy, đáp ứng mục tiêu của chương trình GDPT 2018.
Việc chỉ đạo dạy học đáp ứng mục tiêu, đảm bảo yêu cầu của từng môn
(phân môn) sẽ góp phần nâng cao năng lực giảng dạy của giáo viên từ đó góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. Thực tế, qua việc tổ chức
một cách sáng tạo các hình thức cập nhật, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ tại
trường Tiểu học Điện Biên 1 cho thấy tác dụng rõ rệt đối với giáo viên, tổ
chuyên môn, chất lượng giáo dục,… Giáo viên nắm vững nội dung chương trình
mơn tiếng việt nói chung, phân mơn tập đọc nói riêng, nắm vững qui trình dạy
tập đọc, sử dụng phương pháp dạy học một cách linh hoạt, dạy học đúng qui

trình, phát huy được năng lực của học sinh. Giáo viên hứng thú và ln có nhu
cầu được học hỏi về kiến thức, phương pháp giảng dạy, luôn tự tin trong thể
hiện năng lực qua việc dạy học nói chung và đối với phân mơn tập đọc nói
riêng.
Việc giáo viên dạy đúng qui trình tiết tập đọc, tổ chức linh hoạt, sáng tạo
tiết dạy tập đọc giúp học sinh đọc trôi chảy, thể hiện được cảm xúc khi đọc, tình
cảm và ý thức của học sinh phát triển theo hướng tích cực. Các kĩ năng như:
Giao tiếp, chia sẻ, làm việc nhóm, tự tin thể hiện bản thân,…của học sinh từ đó
cũng được nâng lên.
Qua các hoạt động chỉ đạo cập nhật về yêu cầu cần đạt đối với phân môn
tiếng Việt lớp 2, chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học, năng lực quản lí của cán
bộ quản lí nhà trường được khẳng định một tầm mới trong việc chỉ đạo thực
17

skkn