Skkn một số giải pháp chỉ đạo giáo viên tích hợp giáo dục biến đổi khí hậu và cách ứng phó với biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non nga thành

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN TÍCH HỢP
GIÁO DỤC BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ CÁCH ỨNG PHĨ
VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở
TRƯỜNG MẦM NON NGA THÀNH

Người thực hiện: n Thị Lệ
Chức vụ: Phó hiệu trưởng
Đơn vị cơng tác: Trường Mầm non Nga Thành
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý

THANH HÓA, NĂM 2022

skkn


MỤC LỤC
STT

NỘI DUNG

TRANG

1

1. MỞ ĐẦU

1

2

1.1. Lý do chọn đề tài

1

3

1.2. Mục đích nghiên cứu

2

4

1.3. Đối tượng nghiên cứu

2

5

1.4. Phương pháp nghiên cứu

2

6

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2

7

2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.

2

8

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm

4

9

2.3. Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

5

10

2.3.1. Tổ chức tập huấn bồi dưỡng kiến thức về thích ứng
với biến đổi khí hậu cho giáo viên

5

11

2.3.2. Chỉ đạo giáo viên thực hiện tích hợp lồng ghép giáo
dục biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu vào
các hoạt động học có chủ định

7

12

2.3.3. Chỉ đạo giáo viên tích hợp nội dung giáo dục giúp
trẻ hình thành những kỹ năng cần thiết để ứng phó với biến
đổi khí hậu vào các hoạt động khác

11

13

2.3.4. Chỉ đạo giáo viên thường xun tổ chức tích hợp
giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu thơng qua các buổi
thăm quan thực tế và tổ chức hội thi, thí nghiệm để trẻ
được thực hành trải nghiệm

13

14

2.3.5. Tăng cường công tác phối hợp giữa nhà trường, gia
đình và địa phương trong cơng tác giáo dục ứng phó với
biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo

15

15

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động
giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường

18

16

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

18

17

3.1. Kết luận

18

18

3.2. Kiến nghị

19

skkn

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Biến đổi khí hậu đã và đang diễn ra trên toàn cầu với sự tác động ngày
càng lớn, đây là thách thức to lớn mà con người phải đối mặt trong thế kỷ 21 và
sự tác động lớn hay nhỏ của nó tùy thuộc vào sự nhìn nhận, khả năng thích ứng
và hành động cụ thể của con người. Việt Nam là một trong số ít nước trên thế
giới chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu.
Trong những năm gần đây, “các hiện tượng thời tiết cực đoan đang ngày
càng gia tăng về tần suất và thường khó dự đốn như: hạn hán, thiên tai, lũ lụt,
sạt lở đất, nước biển dâng, triều cường, sự xâm nhập mặn, dịch bệnh ngày càng
phức tạp đều có liên quan đến biến đổi khí hậu và trong tương lai những ảnh
hưởng này được dự báo ngày càng nặng nề hơn nếu con người khơng có giải
pháp để thích ứng với biến đổi khí hậu” [1].
Việc biến đổi khí hậu do hàng loạt các nguyên nhân gây ra như: gia tăng
dân số, do nghèo đói lạc hậu ở các nước đang phát triển, do cơng nghiệp và đơ
thị hố diễn ra ở nhiều nơi, khí thải cơng nghiệp tập trung ở các cơng trường nhà
máy tạo ra hiệu ứng nhà kính, phá vỡ tầng ôzôn, lượng rác thải trong sinh hoạt
quá lớn nhưng không được xử lý tốt. Đặc biệt là sự thiếu hiểu biết, thiếu ý thức
của con người là một trong những nguyên nhân cơ bản nhất gây nên sự biến đổi
khí hậu nghiêm trọng đó.
Trẻ em đặc biệt bị ảnh hưởng bởi những thảm họa thiên nhiên này. Tiếp
cận với thực phẩm, nước sạch, giáo dục và chăm sóc sức khỏe đang bị đe dọa và
áp lực lên cộng đồng - do mất nguồn thu nhập và tài sản - điều này làm tăng sự
tiếp xúc của trẻ với bạo lực, bóc lột và lạm dụng. Phụ nữ cũng có xu hướng bị
ảnh hưởng không nhỏ, làm tăng thêm các tác động tiêu cực đối với trẻ em, vì các
em sẽ ít được cung cấp đủ dinh dưỡng hoặc chăm sóc.
Từ thực tế đó, vấn đề thích ứng với biến đổi khí hậu đã trở thành mục tiêu
thiên niên kỷ và được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các cấp các ngành và
tồn xã hội. Trong những năm qua Chính phủ Việt Nam đã có nhiều chủ trương,
chính sách, chương trình ứng phó với biến đổi khí hậu như Chiến lược quốc gia

về biến đổi khí hậu và giảm nhẹ thiên tai, đặc biệt ngành giáo dục với sứ mệnh
cao cả, với đội ngũ giáo viên hùng hậu, với chương trình giáo dục, phương pháp
giáo dục đóng vai trị to lớn và tầm ảnh hưởng sâu rộng đến việc nâng cao nhận
thức, rèn luyện kỹ năng thích ứng với biến đổi khí hậu cho thế hệ trẻ.
Trẻ em độ tuổi mầm non còn non nớt về thể lực, nhận thức và khả năng
thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ mơi trường cịn hạn chế nên là đối
tượng dễ bị tổn thương nhất. Vì vậy, việc nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý
và giáo viên về giáo dục thích ứng, phịng ngừa, ứng phó và giảm nhẹ tác động
của biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường trong các cơ sở giáo dục mầm non là
giải pháp cần thiết, vừa mang tính cấp bách vừa mang tính lâu dài.
Giáo dục mầm non đặt nền tảng cho sự phát triển nhân cách, do đó Giáo
dục mầm non có vị trí quan trọng đặc biệt trong chiến lược giáo dục bảo vệ mơi
trường, phịng ngừa và giảm nhẹ thảm hoạ của biến đổi khí hậu. Đây là vấn đề
quan trọng trong quá trình phát triển và hình thành nhân cách của trẻ.

skkn


2

Là Phó hiệu trưởng phụ trách chun mơn trong trường mầm non, tơi nhận
thấy cần phải hình thành cho trẻ từ khi cịn nhỏ tình u thiên nhiên, sống hịa
đồng với thiên nhiên, quan tâm tới thế giới xung quanh, có lối sống vệ sinh ngăn
nắp, bảo vệ mơi trường sống xung quanh phụ thuộc vào rất nhiều nội dung và
cách thức giáo dục của chúng ta. Do đó, việc giáo dục, hình thành ý thức, thái
độ, đặc biệt là hành vi đúng đắn bảo vệ môi trường sống, cách ứng phó và giảm
nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu phải bắt đầu từ lứa tuổi mầm non. Để trẻ có
tình u thiên nhiên, bảo vệ mơi trường sống xung quanh trong mỗi con người,
hình thành thói quen, kỹ năng để bảo vệ chính mình. Nhận thức được tầm quan
trọng đó tơi đã chọn đề tài “Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tích hợp giáo

dục biến đổi khí hậu và cách ứng phó biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo ở
trường mầm non Nga Thành”
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Đánh giá thực trạng giáo dục biến đổi khí hậu tại lớp các mẫu giáo 3-4
tuổi, 4-5 tuổi, 5-6 tuổi ở Trường Mầm non Nga Thành.
- Tìm ra biện pháp hữu hiệu nhất để tích hợp giáo dục biến đổi khí hậu và
cách ứng phó với biến đổi khí hậu ở các lớp mẫu giáo 3-4 tuổi, 4-5 tuổi và 5-6
tuổi ở Trường Mầm non Nga Thành.
- Góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục và ý thức giữ gìn, bảo
vệ mơi trường cho trẻ mẫu giáo.
- Giúp trẻ có 1 số kiến thức về biến đổi khí hậu và cách ứng phó với biến
đổi khí hậu trong trường Mầm non.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Trẻ mẫu giáo ở các độ tuổi 3-6 tuổi tại trường Mầm non Nga Thành.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu lý luận.
Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Phương pháp thống kê toán học.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Biến đổi khí hậu đã và đang tác động mạnh mẽ trên toàn thế giới, thách
thức sự tồn tại của nhân loại. Do đó, việc ứng phó với biến đổi khí hậu tồn cầu
địi hỏi nỗ lực của tất cả các quốc gia cũng như vai trò của mỗi cá nhân, tổ chức
và cộng đồng. Việt Nam luôn khẳng định có trách nhiệm và chủ động ứng phó
có hiệu quả với biến đổi khí hậu. Bởi vì, Việt Nam là một trong những quốc gia
chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai và biến đổi khí hậu. Trung bình mỗi năm,
Việt Nam phải chịu từ 7-8 cơn bão. Những ảnh hưởng do hạn hán, xâm nhập
mặn, sạt lở đất, hay thiếu nguồn nước sạch sinh hoạt tại nhiều địa phương, vùng
miền đang xảy ra với tần suất nhiều hơn gây trở ngại đến sự phát triển của đất

nước. Đặc biệt, những năm gần đây, thiên tai bất thường, cực đoan và khó dự
đốn đã xảy ra.
“Biến đổi khí hậu là sự biến đổi trạng thái của khí hậu so với trung bình
và/hoặc dao động của khí hậu duy trì trong một khoảng thời gian dài, thường là

skkn


3

vài thập kỷ hoặc dài hơn. Biến đổi khí hậu có thể là do các q trình tự nhiên
bên trong hoặc các tác động bên ngoài, hoặc do hoạt động của con người làm
thay đổi thành phần của khí quyển hay trong khai thác sử dụng đất” [2]
“Ứng phó với biến đổi khí hậu: là các hoạt động của con người nhằm thích
ứng và giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu” [2].
Hiểu một cách đơn giản nhất, biến đổi khí hậu là những biến đổi theo chiều
hướng xấu ở môi trường tự nhiên. Những tác động tiêu cực cụ thể và trực
tiếp tới thời tiết, ảnh hướng tới đời sống con người và nhiều loài sinh vật trên
trái đất.
Chính vì vậy, việc nâng cao ý thức về biến đổi khí hậu cần phải được bắt
đầu càng sớm càng tốt, từ khi trẻ còn nhỏ và bắt đầu bằng những việc nhỏ, gần
gũi. Việc tích hợp lồng ghép chuyên đề giáo dục biến đổi khí hậu và ứng phó
với biến đổi khí hậu vào các hoạt động trong ngày để dạy trẻ sẽ giúp trẻ bước
đầu nhận biết được một số nguyên nhân gây biến đổi khí hậu; các dạng thiên tai
thường xảy ra nơi trẻ sinh sống, trẻ biết mình phải nghe lời người lớn và làm
theo những gì người lớn hướng dẫn để ứng phó với biến đổi khí hậu và phịng
tránh thiên tai đồng thời biết một số việc cần phải làm để tránh nguy hiểm cho
bản thân như: né tránh nguy hiểm, biết chỗ an toàn ở khu vực đang sinh sống,
biết cách cầu cứu, nhớ tên bố, mẹ, số điện thoại cần thiết.
Hàng ngày, dưới sự giáo dục của giáo viên và người lớn trẻ hiểu có ý thức

tiết kiệm nước, tiết kiệm điện, bảo vệ cây xanh, phân loại rác thải, bỏ rác đúng
nơi quy định, sống vệ sinh, gọn gàng, ngăn nắp… Trẻ yêu thiên nhiên và ứng xử
thân thiện với môi trường xung quanh. Tất cả những điều thể hiện sự tơn trọng
thiên nhiên và các nguồn lực có hạn mà chúng ta có, điều đó sẽ giúp giảm thải
các tác nhân có hại cho khí hậu. Những kiến thức đó sẽ ăn sâu và tạo thành ý
thức cho trẻ trong suốt cuộc đời.
Với trẻ mẫu giáo 3-6 tuổi khả năng chú ý, ghi nhớ đang ở giai đoạn phát
triển mạnh mẽ, trẻ thích tìm hiểu, khám phá thế giới xung quanh. Tuy nhiên
nhận thức của trẻ cịn mang tính chất cảm tính, suy nghĩ giản đơn nên lúc thì
thích cái này, lúc lại hứng thú với cái kia, trẻ dễ nhớ nhưng cũng mau qn, vì
vậy địi hỏi giáo viên phải xác định rõ nội dung, mục đích của nội dung tích hợp
phù hợp với nội dung của bài học và mục đích tìm hiểu càng rõ ràng, trẻ càng
tập trung chú ý, sự tìm tịi càng tỉ mỉ, tinh tế, hiệu quả khám phá đem lại càng
cao.
Trên thực tế, những năm gần đây giáo viên mầm non đã bước đầu giúp trẻ
nhận diện các loại thiên tai, biến đổi khí hậu phổ biến để phịng tránh. Tuy nhiên
nhiều giáo viên chưa nghiên cứu những biện pháp giáo dục để trẻ tự có ý thức và
kỹ năng năng ứng phó với biến đổi khí hậu và phịng chống thiên tai. Đồng thời
giáo viên chưa tạo cho trẻ thái độ phản ứng trước những thay đổi của khí hậu và
những tác hại của thiên tai. Đây mới chính là yếu tố quan trọng giúp trẻ có được
kỹ năng phịng tránh thiên tai và biến đổi khí hậu một cách tốt nhất. Bên cạnh
đó, giáo viên cũng chưa chú ý thay đổi các hình thức giáo dục, các phong trào
thi đua, chưa thực hiện dưới hình thức chủ đề, chuyên đề lồng ghép tích hợp vào
các hoạt động hằng ngày của trẻ vào trường mầm non nhằm kích thích khả năng

skkn


4

sáng tạo của giáo viên và trẻ trong các hoạt động. Một số giáo viên còn rất mơ
hồ về vấn đề này, dẫn đến việc giáo dục trẻ ứng phó với biến đổi khí hậu cịn
chưa thật sự có hiệu quả, chưa đạt được mục tiêu đề ra.
Trẻ lứa tuổi mầm non rất thích tiếp xúc với thiên nhiên và cuộc sống xung
quanh, dễ tiếp thu và hình thành những nền nếp, thói quen, những giá trị tốt đẹp,
tạo cơ sở ban đầu cho việc hình thành nhân cách sau này. Môi trường sống của
trẻ ngày mai phụ thuộc vào chính những hành động của trẻ từ ngày hơm nay. Vì
vậy, việc giáo dục hình thành ý thức, thái độ, đặc biệt là hành vi đúng đắn bảo
vệ môi trường sống, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đỏi khí hậu
phải bắt đầu từ lứa tuổi mầm non.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Việc xây dựng ứng dụng những biện pháp tích hợp giáo dục biến đổi khí
hậu và cách ứng phó với biến đổi khí hậu sao cho phù hợp với nội dung trong
Chương trình giáo dục mầm non và khả năng nhận thức của trẻ ở độ tuổi Mẫu
giáo để có kết quả cao trên lý thuyết thì đơn giản, nhưng khi vào thực hện thì đó
là cả một vấn đề không hề dễ dàng.
Xét thực tế tại trường, lớp và năng lực của Giáo viên dạy khối Mẫu giáo,
tơi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn sau:
2.2.1. Thuận lợi
+ Trường mầm non Nga Thành có cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, có
phịng học rộng rãi, môi trường lớp học được xây dựng sạch đẹp, đảm bảo yêu
cầu giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
+ Đội ngũ giáo viên trẻ tâm huyết với nghề, yêu nghề, u trẻ, có trình độ
chun mơn vững vàng, biết ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy.
+ Được sự quan tâm, ủng hộ nhiệt tình từ các bậc phụ huynh đầu tư kinh
phí cho nhà trường trang bị cho các lớp các đồ dùng hiện đại phục vụ dạy và học
như: ti vi, máy vi tính, loa.
+ Nhà trường trang bị đầy đủ tài liệu, học liệu về biến đổi khí hậu cho giáo
viên.
+ Nhà trường đã nối mạng internet phục vụ cho công tác dạy và học.

+ 12/12 giáo viên trên lớp có trình độ chuẩn và trên chuẩn.
2.2.2. Khó khăn
Một số giáo viên cịn hạn chế kiến thức về biến đổi khí hậu, hiểu về biến
đổi khí hậu chưa đầy đủ.
Một số ít giáo viên vẫn cịn xem nhẹ việc rèn kỹ năng ứng phó với biến đổi
khí hậu cho trẻ vào trong các hoạt động.
Giáo viên còn hạn chế về việc lựa chọn nội dung và phương pháp rèn kỹ
năng phịng ngừa, ứng phó, giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu cho trẻ.
Tài liệu về giáo dục biến đổi khí hậu cịn ít.
Một số gia đình phụ huynh chưa quan tâm đến vấn đề biến đổi khí hậu vì
vậy chưa chú trọng đến việc giáo dục biến đổi khí hậu cho con em mình.
2.2.3. Kết quả của thực trạng
Bảng khảo sát kết quả đầu năm học tháng 10/2021 (Kèm theo phụ lục
minh hoạ)

skkn


5

Từ thực trạng trên, với vai trị là một phó hiệu trưởng phụ trách chuyên
môn tôi luôn trăn trở phải làm cách nào để nâng cao nhận thức về biến đổi khí
hậu và ứng phó với biên đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo trong trường mầm non,
làm thế nào để đưa giáo dục biến đổi khí hậu vào lồng ghép, tích hợp để giáo
dục trẻ đạt hiệu quả cao nhất. Chính vì vậy, tơi mạnh dạn đưa ra một số giải
pháp sau đây để chỉ đạo giáo viên trong nhà trường thực hiện:
2.3. Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1. Tổ chức tập huấn bồi dưỡng kiến thức về thích ứng với biến đổi
khí hậu cho giáo viên
* Tổ chức tập huấn bồi dưỡng kiến thức cho giáo viên qua hội thảo chuyên

đề:
Việc đưa nội dung giáo dục biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí
hậu vào trường mầm non là rất cần thiết vì vậy địi hỏi mỗi cán bộ, giáo viên,
nhân viên trong nhà trường cần phải nắm vững nội dung, phương pháp giáo dục
biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo ở trong nhà
trường. Với vai trị là một phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn Mẫu giáo,
ngay từ đầu năm học tôi đã tham mưu với Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch bồi
dưỡng chun mơn cho giáo viên, trong đó có nội dung bồi dưỡng kiến thức về
giáo dục biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu cho trẻ triển khai đến
toàn bộ giáo viên và nhân viên trong nhà trường.
Thông qua buổi tập huấn giúp Cán bộ quản lý và giáo viên nâng cao kỹ
năng xây dựng kế hoạch giáo dục biến đổi khí hậu và thích ứng với biến đổi khí
hậu, lựa chọn nội dung và phương pháp giáo dục phù hợp và tổ chức tốt các hoạt
động giáo dục có hiệu quả. Tập huấn, bồi dưỡng, làm sáng tỏ một số nội dung
sau:
- Thứ nhất: Khái niệm về biến đổi khí hậu, những biểu hiện và hậu quả của
biến đổi khí hậu.
Nội dung này yêu cầu mỗi giáo viên nắm bắt được khái niệm về khí hậu,
biến đổi khí hậu, các biểu hiện và hậu quả do biến đổi khí hậu.
- Thứ hai: Các biện pháp thích ứng và giảm nhẹ biến đổi khí hậu
Ở nội dung này này yêu cầu cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà trường
nắm được tình trạng ô nhiễm môi trường trên toàn thế giới cũng như ở Việt
Nam. Đồng thời, giúp giáo viên nắm vững hơn nữa những kiến thức dạy trẻ biết
tiết kiệm năng lượng, ăn nhiều rau xanh và sử dụng sản phẩm sẵn có ở địa
phương để góp phần giảm thiểu biến đổi khí hậu.
- Thứ ba: Hướng dẫn tổ chức giáo dục biến đổi khí hậu và thích ứng với
biến đổi khí hậu cho trẻ em mầm non.
Thông qua nội dung này giúp giáo viên nắm những nguyên tắc thực hiện
nội dung giáo dục tương ứng với biến đổi khí hậu như: Nội dung giáo dục về
biến đổi khí hậu, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu được

tích hợp trong tất cả các lĩnh vực giáo dục. Từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức
tạp, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của trẻ, không gây quá tải. Thông qua hoạt
động trải nghiệm, thực hành, từ những tình huống thực tế trong cuộc sống của
trẻ. Đảm bảo phù hợp với trẻ và điều kiện thực tế của nhà trường. Tích hợp

skkn


6

trong các hoạt động phải gần gũi với trẻ, gắn với thực tế của nhà trường, địa
phương.
Hình ảnh 1: Tập huấn bồi dưỡng kiến thức về thích ứng với biến đổi khí
hậu cho giáo viên (Kèm phụ lục minh hoạ)
* Bồi dưỡng kiến thức cho giáo viên qua xây dựng lớp điểm và tổ chức
hoạt động dạy mẫu.
Sau khi được tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về chuyên đề, tôi chỉ đạo giáo
viên xây dựng 2 lớp điểm trong nhà trường đó là lớp 5-6 tuổi Lá Non do cơ
Phạm Thị Huyền chủ nhiệm và nhóm trẻ 25-36 tháng A1 do cô Mai Thị Linh
chủ nhiệm. Sau khi chọn được lớp điểm tôi chỉ đạo giáo viên xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm với những hình ảnh, góc hoạt động sinh
động, hấp dẫn trẻ, kết hợp trồng nhiều cây xanh ở cửa sổ và ở khu vực thiên
nhiên bên ngồi lớp học giúp cho khơng gian lớp học vừa đẹp vừa mát mắt. Sau
khi xây dựng môi trường lớp học xong tôi tiếp tục chỉ đạo giáo viên tích cực sưu
tầm các nguyên vật liệu từ thiên nhiên như cói, lõi ngơ, xơ mướp, các loại hột
hạt, vỏ ngao, vỏ hạt dẻ cũng như các nguyên vật liệu phế thải như chai lọ nhựa,
hộp sữa, bìa cát tông để làm các đồ dùng, đồ chơi sáng tạo phù hợp với các chủ
đề và các tiết học từ đó giáo dục trẻ biết yêu thiên nhiên, giữ gìn, bảo vệ mơi
trường, thu gom rác thải, sử dụng tiết kiệm các nguồn nguyên liệu trong tự nhiên
góp phần bảo vệ mơi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Với vai trị phó

hiệu trưởng phụ trách chun môn mẫu giáo tôi lập kế hoạch và triển khai kế
hoạch chung cho tất cả các lớp ở các độ tuổi 3-4 tuổi, 4-5 tuổi, 5-6 tuổi, từ đó
giao nhiệm vụ cho tổ mẫu giáo lên kế hoạch lựa chọn mục tiêu, nội dung và hoạt
động thực hiện chuyên đề “Nâng cao năng lực của giáo viên trong việc tích hợp
giáo dục biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo ở
trường mầm non Nga Thành”, trên cơ sở đó giáo viên lập kế hoạch cho lớp của
mình. Thơng qua đó tơi chỉ đạo giáo viên ở hai lớp điểm xây dựng tiết mẫu lồng
ghép tích hợp nội dung giáo dục biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí
hậu cho tất cả cá giáo viên trong trường tham gia học hỏi, đánh giá, rút kinh
nghiệm, từ đó giúp các giáo viên trong nhà trường học hỏi chuyên môn lẫn
nhau, nâng cao năng lực chuyên môn của bản thân cũng như nâng cao hiệu quả
tích hợp giáo dục lồng ghép chuyên đề vào dạy trẻ.
* Bồi dưỡng kiến thức cho giáo viên qua dự giờ thăm lớp
Một nhiệm vụ xuyên suốt trong năm học để bồi dưỡng kiến thức về biến
đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu cho giáo viên đó là bồi dưỡng thơng
qua dự giờ thăm lớp. Thông qua dự giờ, thăm lớp giúp tôi thấy được chất lượng
dạy học, khả năng lồng ghép chuyên đề của từng giáo viên cũng như khả năng
tiếp thu chuyên đề của học sinh để đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động của
các giáo viên trong nhà trường. Những thơng tin đó giúp bản thân tơi đưa ra
những quyết định quản lý đúng đắn, phù hợp với tình hình thực tế của giáo viên
cũng như khả năng nhận thức của trẻ ở từng lứa tuổi để có những giải pháp bồi
dưỡng kiến thức cho giáo viên, điều chỉnh các hoạt động tiếp theo nhằm nâng

skkn


7

cao hơn nữa hiệu quả giáo dục biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu
cho trẻ mẫu giáo.

Sau khi được bồi dưỡng những nội dung trên sẽ giúp cán bộ quản lý và
giáo viên trong nhà trường có những hiểu biết căn bản nhất về nội dung, phương
pháp tích hợp giáo dục biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu cho trẻ
mẫu giáo, có cái nhìn mở dần liên quan đến việc xây dựng trường mầm non an
toàn, xanh, sạch đẹp, thân thiện với mơi trường, có một số những chuyển đổi
liên quan đến việc hạn chế sử dụng túi nilong cũng như sản phẩm nhựa dùng
một lần bắt đầu ngay từ chính cán bộ quản lý, những hành vi, thói quen của giáo
viên, nhân viên, hình thành cho trẻ những kiến thức, kỹ năng, thái độ về bảo vệ
môi trường từ đó lan tỏa đến phụ huynh, cộng động để cùng với nhà trường thực
hiện tốt chuyên đề cũng như các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo
vệ môi trường.
Kết quả: 100% cán bộ giáo viên nắm được nội dung của chuyên đề và biết
ứng dụng tích hợp vào các hoạt động để dạy trẻ đạt kết quả tốt.
2.3.2. Chỉ đạo giáo viên thực hiện tích hợp lồng ghép giáo dục biến đổi
khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu vào các hoạt động học có chủ định
Việc tích hợp lồng ghép chun đề giáo dục biến đổi khí hậu và ứng phó
với biến đổi khí hậu vào các hoạt động học có chủ định để dạy trẻ sẽ giúp trẻ
bước đầu nhận biết được một số nguyên nhân gây biến đổi khí hậu; các dạng
thiên tai thường xảy ra nơi trẻ sinh sống, trẻ biết mình phải nghe lời người lớn
và làm theo những gì người lớn hướng dẫn để ứng phó với biến đổi khí hậu và
phịng tránh thiên tai đồng thời biết một số việc cần phải làm để tránh nguy hiểm
cho bản thân như: né tránh nguy hiểm, biêt chỗ an toàn ở khu vực đang sinh
sống, biết cách cầu cứu, nhớ tên bố, mẹ, số điện thoại cần thiết.
Hàng ngày ở trường mầm non, trẻ được tham gia nhiều vào các hoạt động
học như: Khám phá khoa học, âm nhạc, làm quen tác phẩm văn học, làm quen
với toán, làm quen với chữ cái, tạo hình, thể dục. Hoạt động học có chủ định là
hoạt động được tổ chức có hệ thống, có mục đích nên tơi thường xây dựng các
đề tài giáo viên lựa chọn phù hợp với độ tuổi như: “Đừng sợ thiên tai”, “Khi
thiên nhiên nổi giận:, “Bão lụt”, “Nắng nóng”, “Ở nhà một mình”, “Hoả hoạn”,
“Sau cơn bão”, “Kỹ năng thốt hiểm”, “Phịng tránh thiên tai”, “Giá rét”, “Bé

bảo vệ môi trường”, “Dông sét”, “Thiên tai là gì”, “Hãy bảo vệ rừng”, “Tiết
kiệm năng lượng”, “Cùng tiết kiệm điện nước”, “Trái đất nóng lên”, “Bé làm gì
khi có thiên tai”, “Nước sạch”,…[3]. Mỗi hoạt động trên đều có những đặc trưng
và có ưu thế khác nhau, vì vậy việc tích hợp phải nhẹ nhàng, đơn giản, phù hợp
với bài học và thật gần gũi với đời sống xung quanh trẻ.
* Tích hợp thơng qua hoạt động khám phá khoa học
Ở hoạt động khám phá khoa học tơi xây dựng các đề tài cần lồng ghép, tích
hợp để giáo viên lựa chọn như: “Ích lợi của nước”, “Đơ mi nơ về biến đổi khí
hậu”, “Ngơi nhà xanh”, “Sử dụng giấy đúng cách”, “Trồng cây”, “Ai biết bảo vệ
cơ thể”, “Làm gì khi có hoả hoạn”, “Tránh bão”, “Năm giác quan của bé”, “Tìm
hiểu về một số hiện tượng tự nhiên”, “Bốn mùa quanh em”, “Vệ sinh lớp học”,
“Giữ đảo”, “Những đồ vật an toàn”, “Tiết kiệm điện nước”, “Khơng khí quanh

skkn


8

ta”, “Những chiếc áo phao”, “Những con số biết nói”, “Giờ trái đất”, “Đường đi
của rác thải”, “Tác hại của tiếng ồn”, “Thức ăn bị ô nhiễm”…[4].
Khi giáo viên lựa chọn nội dung lồng ghép để thực hiện có một số chủ đề
có thể tổ chức cho trẻ khám phá về thời tiết, sự biến đổi bất thường của thời tiết
cũng như cách ứng phó klhi có biến đổi khí hậu xảy ra, giáo viên có thể lựa chọn
“Tìm hiểu một số hiện tượng tự nhiên”, “Bốn mùa quanh em” để lồng ghép vào
các chủ đề như: Đối với chủ đề “bản thân” tơi chỉ đạo giáo viên có thể dạy trẻ
hoạt động khám phá và hình thành kĩ năng bảo vệ sức khoẻ, an tồn khi có thời
tiết thay đổi hay khi có thời tiết bất thường xảy ra. Thơng qua hoạt động này
giáo viên có thể tổ chức cho trẻ xem tranh/ băng hình/ trao đổi, trị chuyện về
cách bảo vệ sức khỏe, an tồn khi có hiện tượng thời tiết bất thường; hay ở chủ
đề “Nước và một số hiện tượng tự nhiên” thông qua hoạt động khám phá tơi chỉ

đạo giáo viên cho trẻ tìm hiểu về đất, nước, khơng khí trẻ thảo luận về lợi ích
của đất nước, cách bảo vệ nguồn nước sạch như: Sử dụng tiết kiệm, không xả
rác, thả xuống nguồn nước... hay cách giữ khơng khí trong lành như trồng cây,
thu gom, phân loại và đổ rác đúng nơi quy định, khơng đốt củi, rơm, rạ…
Ví dụ: Khi hướng dẫn hoạt động Khám phá khoa học mẫu giáo 3-4 tuổi ở
chủ đề “Bản thân”. Tơi đã chỉ đạo giáo viên tích hợp dạy trẻ nhận biết một số tác
nhân gây nguy hiểm khi thời tiết thay đổi như nắng nóng kéo dài làm cho cơ thể
mệt mỏi, khát nước, mất nước, tránh đi ra đường lúc nắng nóng đỉnh điểm từ
11h-15h, khi đi nắng phải có đồ bảo hộ như mũ, nón, ơ, áo đi nắng, đeo khẩu
trang… nếu khơng sẽ dẽ bị say nắng gây ốm đau. Dạy trẻ biết khi trời nắng nóng
trẻ cần uống đủ nước, khơng đi ra ngồi trời nắng to khi khơng cần thiết. Hay
khi trời rét đậm trẻ phải mặc đủ ấm, quàng khăn, đội mũ, đi tất, ăn uống đủ chất
dinh dưỡng để chống rét; trời mưa, bão trẻ phải ở trong nhà, tuyệt đối khơng
được ra ngồi trời, khơng đứng dưới gốc cây to, tránh xa các cột điện và dây
điện. Nếu có lũ lụt, triều cường, trẻ phải tuân thủ sự hướng dẫn của người lớn di
chuyển lên cao, tránh xa các vùng, hố nước sâu có dấu hiệu, cảnh báo nguy
hiểm.
Ví dụ: Khi hướng dẫn hoạt động khám phá khoa học ở chủ đề “Trường
Mầm non” cho trẻ mẫu giáo độ tuổi 4-5 tuổi. Tôi đã chỉ đạo giáo viên hướng dẫn
trẻ nhận biết hiện tượng thời tiết đang diễn ra tại trường như nắng, mưa, mây,
gió, nóng lạnh ở các thời điểm khác nhau trong ngày, trong tuần, trẻ nhận biết
các mùa trong năm mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông đối với miền Bắc, mùa mưa, mùa
khô đối với Miền Nam. Trẻ biết một số biểu hiện của biến đổi khí hậu như nắng
nóng kéo dài, mưa bão bất thường và hay xảy ra, dơng tố, lốc xốy, lũ lụt kéo
dài, rét đậm, rét hại, trẻ biết được hậu quả của biến đổi khí hậu gây ra nhiều hậu
quả nghiêm trọng đối với việc học tập và sức khỏe của trẻ, mưa nhiều gây lũ lụt,
nắng nóng kéo dài gây hạn hán, rét đậm, rét hại kéo dài trẻ phải nghỉ học, ảnh
hưởng đến sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng…
Hình ảnh 2: Trẻ 4-5 tuổi khám phá khoa học về các hiện tượng thời tiết
(Kèm phụ lục minh hoạ)

Ví dụ: Khi hướng dẫn hoạt động khám phá khoa học ở chủ đề “Nước và
các hiện tượng tự nhiên” cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. Tôi đã chỉ đạo giáo viên

skkn


9

hướng dẫn trẻ xem tranh, băng hình, trao đổi, trị chuyện về nước, biết nước có
từ đâu? Nước giúp gì cho chúng ta? Vì sao ơ nhiễm nước. Do con người vứt rác
thải bừa bãi, nhà máy thải nước bẩn. Trẻ tìm hiểu về các trạng thái và ích lợi của
nước, nước bốc hơi, nước nóng và nước lạnh, nước đá... Cho trẻ xem tranh ảnh,
băng hình, trao đổi, trị chuyện về mưa. Mưa có từ đâu? Nếu mưa hiều, mưa to
điều gì sẽ xảy ra? Trẻ cần làm gì? Khơng nên làm gì khi trời mưa? Trẻ xem
tranh, băng hình, trao đổi, trị chuyện về gió, gió có từ đâu? Chúng ta có thể nhìn
thấy gió khơng? Làm thế nào để biết có gió hay khơng?
* Thơng qua hoạt động làm quen văn học
Văn học Việt Nam rất phong phú và đa dạng, trong đó kho tàng văn học
thiếu nhi là bất tận do đó mỗi khi chọn đề tài tôi luôn chú ý đến nội dung của bài
thơ, câu chuyện, các câu tục ngữ, ca dao như chỉ đạo giáo viên hướng dẫn trẻ
nghe, kể chuyện, tự kể chuyện, đọc thơ, ca dao, tục ngữ về thời tiết, biến đổi khí
hậu, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu
Ví dụ: Khi hướng dẫn hoạt động Làm quen Văn học ở chủ đề “Bản Thân”
cho trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi, tôi chỉ đạo giáo viên dạy trẻ nghe kể chuyện, đọc thơ
có nội dung về giáo dục bảo vệ sức khỏe và an toàn khi có hiện tượng thời tiết
bất thường như câu chuyện “Chuyện của Chép con”, “Biết đi đâu”, các bài thơ
như “Thỏ Bông bị ốm”, “Kiến con học nhảy dù”, “Con heo”… [5].Từ đó tích
hợp giáo dục trẻ thích ứng với các hiện tượng thời tiết thất thường để bảo vệ sức
khoẻ và sự an tồn của bản thân.
Hình ảnh 3: Trẻ 3-4 tuổi làm quen với truyện “Thỏ bông bị ốm” (Kèm

phụ lục minh hoạ)
Ví dụ: Khi hướng dẫn hoạt động Làm quen với Văn học ở chủ đề “Trường
Mầm non” cho trẻ Mẫu giáo ở độ tuổi 4-5 tuổi, tôi đã chỉ đạo giáo viên dạy trẻ
nghe, kể chuyện, đọc thơ, ca dao về biến đổi khí hậu, cách ứng phó và giảm nhẹ
hậu quả của biến đổi khí hậu như câu chuyện “Nỗi đau của lá”, “Ước mơ của
Hươu Sao”, “Gấu trắng và Vẹt con biết lặn”…, những bài thơ “Cầu vồng”,
“Dơng chiều”, “Có mưa”… Hướng dẫn trẻ làm sách tranh về biến đổi khí hậu,
cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu.
Ví dụ: Khi hướng dẫn hoạt động Làm quen Văn học ở chủ đề “Nước và các
hiện tượng Tự nhiên” cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi, Giáo viên dạy trẻ nghe, kể
chuyện, kể chuyện sáng tạo, đọc thơ, ca dao, tục ngữ về thời tiết, về biến đổi khí
hậu, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu như câu chuyện
“Cóc kiện trời”, “Tiếng kêu cứu của rừng xanh”, “Thần gió và mặt trời”, Các bài
thơ “Bão”, “Cả nhà chống bão”, “Rét về”.
Như vậy việc lồng ghép giáo dục biến đổi khí hậu cho trẻ thơng qua các hoạt
động quả thật rất phong phú, đa dạng khi chúng ta biết lồng ghép tích hợp để giúp
trẻ có những kiến thức hiểu biết về môi trường ảnh hưởng như thế nào đến cuộc
sống đến thiên tai, bệnh tật của con người, động vật và cây cỏ, hoa lá…
* Thông qua hoạt động giáo dục âm nhạc
Tôi luôn chỉ đạo giáo viên ở khối mẫu giáo chú trọng trong việc chọn bài
hát dạy trẻ ở từng độ tuổi, những bài hát có nội dung về biến đổi khí hậu và bảo

skkn


10

vệ mơi trường. Tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu về biến đổi khí hậu thơng qua báo,
đài, qua các trang web chun biệt về mơi trường, về biến đổi khí hậu.
- Chỉ đạo giaó viên lựa chọn nội dung sưu tầm bài hát về Biến đổi khí hậu

bao gồm nhiều nội dung khác, cung cấp cho trẻ mầm non nói chung và trẻ Mẫu
giáo nói riêng. Chính vì vậy, biện pháp này giúp giáo viên sàng lọc, lựa chọn nội
dung giáo dục biến đổi khí hậu sao cho phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của trẻ.
Ví dụ: Khi dạy hoạt động Âm nhạc ở chủ đề “Bản thân” cho trẻ Mẫu giáo
3-4 tuổi chỉ đạo giáo viên dạy trẻ nghe hát, hát, vận động minh họa các bài hát
liên quan đến thời tiết, biến đổi khí hậu như bài hát “Trời nắng, trời mưa”,
“Nắng sớm”, “Cho tôi đi làm mưa với”, “Âm thanh của tơi”…
Ví dụ: Khi dạy hoạt động Âm nhạc ở chủ đề “Bản thân” cho trẻ mẫu giáo
4-5 tuổi chỉ đạo giáo viên dạy trẻ nghe hát, hát, vận động theo nhạc các bài hát
có nội dung về thời tiết, trái đất, môi trường, biến đổi khí hậu như bài hát “Bốn
mùa của bé”, “Giai điệu của mưa”, “Đêm và ngày”…
Ví dụ: Khi dạy hoạt động Âm nhạc ở chủ đề “Nước và các hiện tượng tự
nhiên” cho trẻ Mẫu giáo 5-6 tuổi, giáo viên cần dạy trẻ hát, nghe hát, vận động
theo nhạc các bài hát có nội dung về Trái đất, biến đổi khí hậu và cách ứng phó
như bài hát “Trái đất này là của chúng mình”, “Mưa bóng mây”, “Em u cây
xanh”..
* Thơng qua hoạt động tạo hình
Tơi ln chỉ đạo giáo viên khối mẫu giáo lồng ghép tích hợp vào hoạt động
học như ngồi những u cầu trong sách tơi chỉ đạo giáo viên yêu cầu trẻ vẽ, cắt,
dán, nối tranh ảnh về trái đất, các nguồn nước, sử dụng năng lượng tiết kiệm, lựa
chọn trang phục, đồ ăn thức uống phù hợp với thời tiết. Tô màu tranh vẽ bạn có
hành vi đúng trong tiết kiệm năng lượng, bảo vệ mơi trường, biết cách ứng phó
với biến đổi khí hậu.
Ví dụ: Khi hướng dẫn hoạt động học Tạo hình ở chủ đề Bản thân cho trẻ
mẫu giáo ở độ tuổi 3-4 tuổi, tôi chỉ đạo giáo viên hướng dẫn trẻ tô màu và nối
những hành vi đúng trong tranh vẽ có nội dung về bảo vệ mơi trường (Bỏ rác
đúng nơi quy định, chăm sóc cây…).
Ví dụ: Khi hướng dẫn hoạt động Tạo hình ở chủ đề “Trường Mầm non”
cho trẻ mẫu giáo độ tuổi 4-5 tuổi, tôi chỉ đạo giáo viên hướng dẫn trẻ Vẽ, tô
màu, cắt dán tranh ảnh về trái đất, vệ sinh cá nhân trẻ, bảo vệ mơi trường, sử

dụng năng lượng tiết kiệm….
Ví dụ: Khi hướng dẫn hoạt động Tạo hình ở chủ đề “Nước và các hiện
tượng tự nhiên” cho trẻ mẫu giáo đội tuổi 5-6 tuổi, chỉ đạo giáo viên hướng dẫn
trẻ vẽ mưa, giếng, ao, hồ, sông, suối, mặt trăng, mặt trời,... hay vẽ những vật
dụng cần dùng khi ra ngoài trời (Ơ, mũ, nón, ủng...)
Hướng dẫn trẻ sưu tầm tranh ảnh có nội dung về hậu quả của bão, lốc xốy,
hạn hán, sạt lở đất… làm album, sách, tranh về biến đổi khí hậu từ đó cách
ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu.
Kết quả: Việc lồng ghép tích hợp nội dung giáo dục về biến đổi khí hậu
cách ứng phó và giảm nhẹ thiên tai vào hoạt động học đã đạt hiệu quả cao khi
thực hiện. Cụ thể:

skkn


11

Trẻ rất hứng thú tham gia vào hoạt động học trẻ hiểu về biến đổi khí hậu,
thiên tai từ đó trẻ có ý thức về phịng tránh thiên tai là bảo vệ mơi trường xung
quanh trẻ. Có ý thức được việc bỏ rác đúng nơi đúng loại, biết bảo vệ thiên
nhiên cây hoa lá.
Có hành vi đúng khi chăm sóc bản thân và môi trường, cách xử lý khi thời
tiết thay đổi. Có một số kiến thức, hành vi, thái độ của mình về tác hại của thiên
tai (biết giữ gìn mơi trường xanh sạch đẹp, biết bỏ rác và phân loại rác).
2.3.3. Chỉ đạo giáo viên tích hợp nội dung giáo dục giúp trẻ hình thành
những kỹ năng cần thiết để ứng phó với biến đổi khí hậu vào các hoạt động
khác
Trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ mầm non nói chung và
trẻ mẫu giáo nói riêng, tơi đã chỉ đạo giáo viên tích hợp các nội dung giáo dục
về biến đổi khí hậu, cần chú ý tận dụng cơ hội để trẻ được quan sát các hiện

tượng tự nhiên đang hoặc sắp xảy ra, quan sát sự thay đổi của cảnh vật, sự thay
đổi của con người, con vật, sự thay đổi bất thường của thời tiết. Các hoạt động
này được đưa vào kế hoạch giáo dục trẻ mầm non nói chung, trẻ mẫu giáo nói
riêng và tổ chức thực hiện tích hợp các nội dung giáo dục về biến đổi khí hậu
trong các tình huống, thời điểm sinh hoạt một ngày của trẻ một cách phù hợp:
* Hoạt động đón trẻ:
Ví dụ: Ở chủ đề Bản thân đối với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi. Giáo viên trò
chuyện hoặc cho trẻ xem tranh ảnh, video về thời tiết, khí hậu, ứng phó với biến
đổi khí hậu, cho trẻ tự liên hệ thực tế về thời tiết và trang phục của trẻ, hướng
dẫn trẻ chăm sóc góc thiên nhiên.
Ví dụ: Ở chủ đề Trường Mầm non đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi.
Giáo viên trò chuyện với trẻ về thời tiết hơm nay (Nắng, gió, mưa...), hơm
nay trẻ mặc trang phục có phù hợp với thời tiết không? Nhắc nhở trẻ cách chọn
trang phục phù hợp với thời tiết và cách sắp xếp giày, dép, đồ dùng, ba lô gọn
gàng, ngăn nắp, đúng nơi quy định.
Ví dụ: Ở chủ đề Nước và các hiện tượng tự nhiên đối với trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi.
Giáo viên cùng trẻ trị chuyện về thời tiết hiện tại nắng, gió, mưa. Quan sát
xem trẻ mặc có phù hợp với thời tiết không? Thảo luận với trẻ nên mặc quần áo
như thế nào cho phù hợp với thời tiết hiện tại, trẻ cần phải sử dụng đồ dùng,
phương tiện gì để hạn chế những tác động, ảnh hưởng không mong muốn của
thời tiết. Trẻ biết đội mũ, mặc áo chống nắng, đeo kính khi trời nắng, biết mặc
áo mưa, đội mũ khi trời mưa.
* Hoạt động góc:
Vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ, vì vậy thơng qua các trị chơi trong
hoạt động góc sẽ giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng thoải mái và
khắc sâu kiến thức nhất. Do đó tơi xây dựng kế hoạch chỉ đạo giáo viên lựa chọn
các trò chơi thực hành phù hợp như: “Gia đình ngăn nắp”, “Ích lợi của nước”,
“Đơ mi nơ biến đổi khí hậu”, “Ngơi nhà xanh”, “Bốn mùa quanh em”, “Những
chiếc áo phao”...

skkn


12

Ví dụ: Ở chủ đề Bản thân đối với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi.
Giáo viên hướng dẫn trẻ tô màu tranh trái đất, làm đồ chơi bằng vật liệu tái
sử dụng, chơi trò chơi Nghe dự báo thời tiết, chọn trang phục, đồ ăn, thức uống
có lợi xho sức khỏe, phù hợp với thời tiết.
Ví dụ: Ở chủ đề Trường mầm non đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi
Ở góc khám phá khoa học: Tơi chỉ đạo giáo viên tích cực lồng ghép, tích
hợp tìm hiểu về trái đất: xem tranh, thảo luận về trái đất; trái đất có đất, nước,
khơng khí; trên trái đất có con người, động vật và cây cối sinh sống...
Hình ảnh 4: Trẻ 4-5 tuổi chơi ở góc khám phá khoa học (Kèm phụ lục
minh hoạ)
Ví dụ: Ở chủ đề Nước và các hiện tượng tự nhiên đối với trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi.
Tôi chỉ đạo giáo viên hướng dẫn trẻ vẽ tranh, làm đồ dùng, dụng cụ thí
nghiệm về nước và gió. Làm sách tranh về mặt trời, mặt trăng, mưa, bão, các
hiện tượng thời tiết, kể chuyện, xem sách truyện tranh liên quan đến hiện tượng
tự nhiên và tác động của chúng tới môi trường, hướng dẫn trẻ làm chong chóng,
quạt, kính râm...
* Hoạt động ngồi trời:
Ví dụ: Ở chủ đề Bản thân đối với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi.
Giáo viên hướng dẫn trẻ quan sát, trò chuyện, thảo luận về sự thay đổi của
thời tiết, biểu hiện của biến đổi khí hậu. Hướng dẫn trẻ chơi các trò chơi thực
hành kỹ năng tự bảo vệ khi có hiện tượng bất thường do biến đổi khí hậu.
Ví dụ: Ở chủ đề Trường mầm non đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi.
Giáo viên cho trẻ quan sát sự thay đổi của thời tiết; chơi các trị chơi thực

hành kĩ năng tự bảo vệ khi có hiện tượng bất thường do biến đổi khí hậu; hướng
dẫn trẻ gom và phân loại rác, trồng cây, chăm sóc, tưới cây.
Ví dụ: Ở chủ đề Nước và các hiện tượng tự nhiên đối với trẻ 5-6 tuổi.
Tôi chỉ đạo giáo viên tổ chức cho trẻ tham gia các trò chơi tập thể, thực
hành các tình huống nhằm rèn luyện một số kĩ năng tự bảo vệ bản thân khi có
các hiện tượng thiên tai xảy ra: chia sẻ thơng tin; nghe dự báo thời tiết, ăn mặc
phù hợp với thời tiết; khơng sợ hãi hoảng loạn, bình tĩnh thực hiện những yêu
cầu, hướng dẫn của người lớn khi có thảm hoạ thiên tai; không tự ý ra khỏi nhà
hoặc ra khỏi nơi sơ tán, biết tìm nơi trú ẩn an tồn khi có mưa bão, lũ lụt, triều
cường; đề phòng lũ quét, nước biển dâng; biết gọi người lớn khi gặp nguy
hiểm...
* Hoạt động chuẩn bị ăn trưa: Nhắc nhở trẻ rửa tay trước, sau khi ăn; sử
dụng nước tiết kiệm.
* Hoạt động chiều:
Ví dụ: Ở chủ đề Bản thân đối với trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi:
Giáo viên hướng dẫn trẻ thực hành các tình huống, các trị chơi rèn luyện kĩ
năng tự bảo vệ bản thân: kĩ năng xử lý tình huống khi có mưa, bão, lũ lụt,
hỏa hoạn,…; Nghe kể chuyện, đọc thơ, vẽ, xé dán, tô màu có nội dung giáo dục
liên quan đến biến đổi khí hậu; Chăm sóc cây ở góc thiên nhiên, thu gom rác,
làm vệ sinh lớp học, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi,…

skkn


13

Ví dụ: Ở chủ đề Trường Mầm non đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi.
Giáo viên tổ chức các hoạt động: đọc thơ, kể chuyện, vẽ, xem tranh, quan
sát thực tế và thảo luận về truyện tranh liên quan đến trái đất, các hiện tượng
biến đổi khí hậu, mưa bão, lũ lụt và cách đi đến trường an toàn trong mùa mưa

lũ.
Ví dụ: Ở chủ đề Nước và các hiện tượng tự nhiên đối với trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi.
Giáo viên tổ chức cho trẻ hoạt: Xem tranh/ video/ trao đổi, trị chuyện về
cách bảo vệ sức khỏe, an tồn khi có hiện tượng thời tiết bất thường: Bé làm gì
khi trời mưa to? Bé làm gì khi bão, lốc, lũ, sạt lở đất… Cho trẻ chăm sóc cây ở
góc thiên nhiên, thu gom rác, lau giá sắp xếp lại đồ dùng, đồ chơi, ở các góc.
Thơng qua hoạt động trị chuyện sáng, trong giờ ăn, hay trước giờ ngủ, giáo
viên đều có thể trị chuyện với trẻ về các vùng đang gặp thiên tai, chủ yếu hình
thành cho trẻ tình cảm đối với những người dân trong vùng bị thiên tai và củng
cố tri thức về thiên tai mà trẻ đã được biết, tìm hiểu trước đó.
Kết quả: 98% trẻ mẫu giáo có kiến thức và kỹ năng về biến đổi khí hậu,
cách ứng phó, và có những hành vi đúng về bảo vệ môi trường và bảo sức khỏe
cho bản thân trẻ.
2.3.4. Chỉ đạo giáo viên thường xuyên tổ chức tích hợp giáo dục ứng phó
với biến đổi khí hậu thông qua các buổi thăm quan thực tế và tổ chức hội thi,
thí nghiệm để trẻ được thực hành trải nghiệm
Nhận thức tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng và hiệu quả của
việc dạy và học trong việc thực hiện nhiệm vụ đối với giáo dục mầm non tôi đã
chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch chăm sóc giáo dục, lựa chọn đồ dùng dạy
học, tích hợp nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu cũng như một số nội dung
khác bổ trợ hoạt động trọng tâm phù hợp để tạo sự hấp dẫn, mới mẻ trong quá
trình tham gia hoạt động của trẻ, trong đó có nội dung tích hợp giáo dục biến đổi
khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu thơng qua các buổi thăm quan, dã ngoại
và hội thi giao lưu kiến thức về ứng phó với biến đổi khí hậu và phịng chống
thiên tai.
* Thơng qua các buổi thăm quan thực tế:
Chẳng hạn với chủ đề gia đình, đối với trẻ 3-4 tuổi ở chủ đề “Gia đình” tơi
chỉ đạo giáo viên cho trẻ đi thăm quan gia đình 1 bạn trong lớp ở gần trường
học. Trước khi đi tơi cho trẻ quan sát thời tiết, trị chuyện về thời tiết và trang

phục trước khi đi. Lồng ghép giáo dục trẻ nếu trời nắng thì các con phải đội mũ,
đeo khẩu trang và mặc áo dài tay để hạn chế nắng nóng làm cơ thể mệt mỏi, da
cháy nắng hay say nắng ảnh hưởng đến sức khoẻ; nếu trời mưa các con phải đội
mũ nón, mặc áo mưa tránh nước mưa ướt người dễ bị cảm, ốm; đặc biệt trời
mưa sấm sét các con cịn nhỏ tuyệt đối khơng được ra khỏi nhà.
Đối với trẻ 4-5 tuổi ở chủ đề “Nghề nghiệp” tôi chỉ đạo giáo viên tổ chức
cho trẻ đi thăm quan mơ hình nhà lưới, tìm hiểu về cơng việc của bác nơng dân,
tìm hiểu về các sản phẩm của địa phương từ đó giáo dục trẻ yêu quý nghề nông,
trân trọng các sản phẩm của nghề nông, giáo dục trẻ ăn các loại rau quả giúp

skkn


14

cung cấp vitamin, tốt cho sức khoẻ, giáo dục trẻ khơng vứt rác bừa bãi, chăm
sóc bảo vệ mơi trường sống, trồng nhiều cây xanh, bỏ rác đúng nơi quy định.
Đối với trẻ 5-6 tuổi ở chủ đề Quê hương, đất nước tôi tổ chức cho trẻ đi
thăm quan khu di tích lịch sử của địa phương “Chùa làng Thành”, “Nhà tưởng
niệm các anh Hùng, Liệt sĩ” của xã tích hợp lồng ghép giáo dục bảo vệ mơi
trường ứng phó với biến đổi khí hậu đó là: Khi đến thăm quan tôi cho trẻ quan
sát, khám phá khung cảnh tâm linh của di tích, khám phá mơi trường xung
quanh, hoạt động và ý nghĩa của khu di tích lịch sử quê hương, đồng thời tích
hợp nội dung giáo dục trẻ bảo vệ môi trường, khi đi thăm quan không vứt rác
bừa bãi, khơng vứt rác hay túi bóng xuống hồ gây ô nhiễm môi trường, ô nhiễm
nguồn nước mà phải bỏ rác vào thùng đúng nơi quy định, cùng nhau thu gom rác
thải xung quanh di tích, quét dọn, làm cỏ giúp cho di tích thêm xanh, sạch, đẹp!
Hình ảnh 5: Trẻ mẫu giáo lớn 5-6 tuổi đi thăm quan nhà tưởng niệm
các anh hùng liệt sĩ (Kèm phụ lục minh hoạ)
* Thơng qua tổ chức hội thi, thí nghiệm thực hành trải nghiệm kiến thức

về ứng phó với biến đổi khí hậu và phịng chống thiên tai:
Sự kiện giáo dục về biến đổi khí hậu và phịng, chống thiên tai cho trẻ vừa
có ý nghĩa thực tiễn vừa có tính thời sự, cấp bách. Do vậy, việc tổ chức sự kiện
này cho trẻ hướng tới mục đích giúp trẻ hiểu rõ về biến đổi khí hậu, thiên tai sắp
xảy ra, cách phịng, chống thiên tai đó, đánh giá được hậu quả thiên tai đã gây ra
và kết quả việc áp dụng kĩ năng phòng, chống thiên tai của bản thân, thể hiện
thái độ, tình cảm đối với người bị mất mát, thiệt hại trong thiên tai. Tôi xây
dựng kế hoạch tổ chức hội thi và một số thí nghiệm nhỏ để giáo viên lựa chọn
như: Thí nghiệm: “Tác dụng của cây xanh”, “Cây xanh cần ánh sáng”, “Khám
phá về gió”, “Q trình hình thành mưa”, “Bảng theo dõi thời tiết”, “Phân loại
rác thải”, “Truy tìm dấu vết cacbon”, “Hoa màu gì”, “Nước bẩn – nước sạch”,
“Hành vi đúng sai”, “Khơng khí ơ nhiễm”, “Mắt bão”...
Để tổ chức tốt sự kiện tôi chỉ đạo giáo viên xác định nội dung giáo dục
phòng, chống thiên tai theo các bước sau:
Bước 1: Cập nhật các sự kiện thiên tai sắp xảy ra, vừa xảy ra tại địa
phương hoặc trên phạm vi quốc gia.
Để cập nhật thông tin về các sự kiện thiên tai sắp xảy ra hoặc vừa xảy ra,
giáo viên cần quan tâm đến tin tức thời tiết được đưa trên các phương tiện thông
tin đại chúng. Đặc biệt, sự kiện liên quan đến thảm họa thiên tai đã xảy ra trong
lịch sử có ý nghĩa thực tiễn cao, nhằm:
- Cung cấp cho trẻ một số tri thức về thảm họa thiên tai trong quá khứ: Tên
gọi, đặc điểm, thời gian xảy ra, địa điểm xảy ra, hậu quả;
- Nêu ra bài học thực tế cho trẻ về những kinh nghiệm mà lồi người đã trải
qua trong q trình sống và đấu tranh với tự nhiên;
- Giáo dục trẻ biết thể hiện sự cảm thông, đồng cảm với những người bị
ảnh hưởng bởi thiên tai; tạo niềm tin cho trẻ về sự vững vàng của con người
trước tự nhiên, dù trong khó khăn, con người vẫn vượt qua và khơi phục lại cuộc
sống sau thiên tai;

skkn

15

- Giáo dục cho trẻ tình yêu thiên nhiên và ý thức quan tâm giữ gìn, bảo vệ
mơi trường.
Nếu có điều kiện, giáo viên nên trao đổi với các chuyên gia thời tiết, người
làm trong dự báo thời tiết, nhà khoa học về nguyên nhân, đặc điểm, quá trình
hình thành, tác hại và biện pháp phòng, chống các hiện tượng cực đoan.
Bước 2: Lựa chọn nội dung giáo dục phòng, chống thiên tai liên quan đến
sự kiện thiên tai đó
Chỉ đạo giáo viên xác định nội dung giáo dục phòng, chống thiên tai
và biến đổi khí hậu căn cứ dựa trên mục tiêu giáo dục và khung kiến thức, kĩ
năng, thái độ. Nội dung được xác định dựa vào trình tự tri thức về thiên tai: tên
gọi, dấu hiệu nhận biết, nguồn gốc xuất hiện, hậu quả và cách phòng, tránh.
Bước 3: Lựa chọn các hoạt động phù hợp, khả thi sẽ tổ chức trong sự kiện.
Các hoạt động cần đảm bảo tiết kiệm chi phí, cần thiết cho cuộc sống của
trẻ và thân thiện với môi trường. Giáo viên có thể suy nghĩ tới các loại hoạt động
như hội chợ, triển lãm, biểu diễn, thực hành, hoặc cuộc thi tìm hiểu kiến thức về
thiên tai và biến đổi khí hậu.
Bước 4: Chuẩn bị
Chỉ đạo giáo viên cần chuẩn bị các tài liệu, phương tiện cần thiết cho ngày
sự kiện, bao gồm:
- Tranh ảnh
- Video (phim tài liệu)
- Dụng cụ thực hành (trang phục, đồ dùng, lương thực)
- Địa điểm (phịng học rộng rãi, có các trang thiết bị cần thiết, hoặc sân
trường, sân khấu, phông bạt,…)
Công tác chuẩn bị có thể chỉ từ phía giáo viên và phụ huynh, cũng có
những hoạt động mà trẻ có thể tham gia: ví dụ tập kịch, trang trí phịng lớp,

mang tranh ảnh sưu tầm đến lớp. Giáo viên cũng nên huy động sự tham gia của
các nguồn lực khác tại địa phương. Kế hoạch tổ chức sự kiện cần được thông
báo rộng rãi đến giáo viên và phụ huynh được biết và phối hợp thực hiện.
Bước 5: Tổ chức sự kiện
Hiện nay, do tình hình dịch covid-19 diễn biến phức tạp nên tôi tiếp tục chỉ
đạo giáo viên tiến hành tổ chức sự kiện cho trẻ tại lớp mình. Giáo viên chia trẻ
lớp mình thành các đội thi và tổ chức theo các phần thi, mỗi đội sẽ phải trả lời
câu hỏi thật nhanh, thật chính xác theo yêu cầu của cuộc thi (mà giáo viên là
người hướng dẫn và tổ chức chương trình), cần chú ý khơi gợi và duy trì xúc
cảm của trẻ khi tham gia các hoạt động của sự kiện. Sau hoạt động, giáo viên có
thể hỏi trẻ ấn tượng về thiên tai đã được xem thông qua buổi biểu diễn/triển
lãm/xem phim hoặc các hoạt động khác trong sự kiện. Từ đó giáo dục về bài học
kinh nghiệm trong ứng phó với biến đổi khí hậu và phịng, chống thiên tai cho
trẻ.
Hình ảnh 6: Hội thi giao lưu kiến thức về ứng phó với biến đổi khí hậu
của các bé lớp 5-6 tuổi Lá Non (Kèm phụ lục minh hoạ)

skkn


16

2.3.5. Tăng cường công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình và địa
phương trong cơng tác giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu
giáo
Việc phối hợp giữa nhà trường, gia đình và địa phương trong cơng tác
chăm sóc và giáo dục trẻ là việc làm rất cần thiết và khơng thể thiếu. Bên cạnh
đó giáo dục về biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu cho trẻ là một
nhiệm vụ rất quan trọng không chỉ được giáo dục cho trẻ ở trường mầm non mà
phải giáo dục cho trẻ ở mọi nơi, mọi lúc, ở trường cũng như ở nhà. Vì thế tôi chỉ

đạo giáo viên thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của các
cháu, để phụ huynh nắm được, từ đó phụ huynh sẽ phối hợp với cô giáo giáo
dục, rèn luyện cho con em mình. Bên cạnh đó tơi cịn tun truyền, cung cấp
cho phụ huynh những tài liệu, hình ảnh, hướng dẫn nội dung giáo dục về biến
đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu phù hợp với lứa tuổi của trẻ thơng
qua góc tun truyền của lớp, của trường.
Chỉ đạo giáo viên tun truyền trên góc lớp các hình ảnh, tài liệu, bài báo
có nội dung giáo dục về biến đổi khí hậu và cách ứng phó với biến đổi khí hậu,
cài các tài liệu đó trên góc tun truyền của lớp mình sao cho phụ huynh dẽ nhìn
thấy và đọc được. Các tài liệu tuyên truyền đó phải được thường xuyên cập nhật
thay đổi nội dung phù hợp với các chủ đề giáo dục và nhằm mục đích tuyên
truyền với các phụ huynh những vấn đề sau:
- Tuyên truyền phụ huynh cho trẻ học bơi, mua sắm cho trẻ một số đồ
dùng, dụng cụ cứu hộ, cứu nạn như: áo phao, ơ, dù, mũ nón, bộ quần áo mưa…
Gia đình trẻ mua sắm bình cứu hỏa.
- Phụ huynh gương mẫu làm gương ở nhà cho trẻ học tập. Khuyến khích
phị huynh nên sử dụng các phương tiện giao thơng cơng cộng hoặc xe đạp giảm
khói bụi. Hạn chế sử dụng túi nilong. Tiết kiệm năng lượng, lương thực thực
phẩm: sử dụng đèn tiết kiệm điện, ban ngày dùng ánh sáng tự nhiên, sử dụng
hàng hố nội địa, bình nóng lạnh bật vừa đủ… Hưởng ứng giờ trái đất, nhà nhà
tắt điện.
- Giáo dục trẻ biết cùng tham gia vệ sinh nhà cửa: Dọn đồ chơi, dọn dẹp
chỗ học, chỗ chơi của mình, biết cất dọn đồ chơi gọn gàng ngăn nắp, biết giữ gìn
bảo vệ đồ chơi trong lớp để chơi được lâu…
- Dạy trẻ khơng hị hét nói to, khơng nhổ nước bọt bừa bãi, vứt rác đúng
nơi quy định, ban đầu biết phân loại rác thải như thức ăn thừa, vỏ hoa quả cho
vào một thùng, vỏ chai lọ, hộp sữa, giấy vụn cho vào một thùng.
- Giáo dục trẻ biết tiết kiệm: Giữ gìn đồ dùng, dụng cụ trong gia đình, tiết
kiệm điện nước trong sinh hoạt (nhắc người lớn tắt đèn, tắt quạt khi không sử
dụng) dùng chậu hoặc cốc lấy nước không để vòi chảy nước liên tục khi đánh

răng rửa mặt, biết tận dụng các vỏ hộp, lon nước đã qua sử dụng để làm đồ chơi
hoặc quyên góp nguyên vật liệu cho lớp để các cô làm đồ chơi sáng tạo.
- Biết giữ gìn quần áo, tay chân, thân thể sạch sẽ.
- Biết tham gia quét dọn sân vườn giúp ông, bà, cha, mẹ. Biết chăm sóc
bảo vệ cây cối trong vườn nhà, không ngắt lá bẻ cành.
- Quan tâm yêu thương chăm sóc các con vật ni trong nhà.

skkn


17

- Tiết kiệm trong ăn uống: ăn hết xuất, không làm rơi vãi, khơng địi hỏi
về ăn uống.
- Biết cùng gia đình làm vệ sinh đường làng, ngõ xóm vào ngày cuối tuần.
- Có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường ở mọi nơi…
- Mảng tuyên truyền của trường: Tơi sưu tầm các hình ảnh, băng rơn,
khẩu hiệu, tranh ảnh có nội dung giáo dục về biến đổi khí hậu. Khi đã có được
những hình ảnh và tư liệu tôi đề xuất ý kiến với ban giám hiệu nhà trường kết
hợp cùng hội cha mẹ học sinh của lớp hỗ trợ kinh phí để in bạt các hình ảnh đó
thành các tranh ảnh, khẩu hiệu. Sau đó treo các tấm khẩu hiệu tranh ảnh đó trên
các mảng tường của trường của lớp, sao cho trẻ và phụ huynh dễ nhìn thấy, dễ
quan sát hàng ngày.
Ví dụ: Cháu Gia Phúc là một cháu trai rất hiếu động, ở nhà cháu là con
một, gia đình lại có điều kiện nên cháu rất được ông bà, bố mẹ nuông chiều.
Những kiến thức đơn giản về môi trường sống, về hậu quả của biến đổi khí hậu
hầu như cháu khơng nắm được, các hành vi, kỹ năng, thái độ của cháu rất cẩu
thả vì ở nhà đều có ơng bà, bố mẹ phục vụ cháu. Sau khi khảo sát đánh giá nắm
được tình hình của cháu tơi đã trao đổi với phụ huynh của cháu, đồng thời cung
cấp cho bố mẹ cháu tài liệu về giáo dục bảo vệ môi trường, giáo dục phịng ngừa

ứng phó, giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu, để phối hợp cùng cơ giáo giáo
dục cho ở nhà cũng như ở lớp. Sau một thời gian ngắn cả tôi và bố mẹ cháu đều
nhận thấy cháu có tiến bộ rõ rệt. Khi tham gia các hoạt động học và vui chơi
cháu rất hăng hái phấn khởi và tích cực tham gia. Cháu đã có ý thức giữ gìn các
đồ dùng, đồ chơi, có ý thức giữ gìn vệ sinh phịng lớp, biết tự phục vụ bản thân,
chấp hành các quy định của lớp, các hành vi, kỹ năng, thái độ của cháu rất
nhanh nhẹn thành thạo. Ở nhà cũng vậy cháu biết tự làm mọi việc để phục vụ
bản thân như: Biết tự cất dọn đồ dùng, đồ chơi, giữ gìn các đồ dùng trong gia
đình, có ý thức tiết kiệm điện nước, vứt rác đúng nơi quy định, có ý thức bảo vệ
mơi trường ở mọi nơi. Khi hỏi cháu về biến đổi khí hậu cháu đã nói được những
dấu hiệu đơn giản và hậu quả mà biến đổi khí hậu gây ra cho mơi trường xung
quanh, cháu đã biết phân biệt và nhận ra hành vi nào nên làm, hành vi nào
không nên làm để góp phần nhỏ bé phịng ngừa ứng phó, giảm nhẹ hậu quả của
biến đổi khí hậu.
Để phối kết hợp với địa phương trong việc giáo dục biến đổi khí hậu và
ứng phó với biến đổi khí hậu cho trẻ mẫu giáo tôi đã chỉ đạo các tổ chuyên môn
viết bài tuyên truyền về biến đổi khí hậu, mục tiêu nội dung và các hoạt động
tích hợp giáo dục trẻ ứng phó với biến đổi khí hậu và phịng chống thiên tai cho
trẻ thông qua các hoạt động hằng ngày theo từng chủ đề để tuyên truyền rộng rãi
đến các bậc phụ huynh trên địa bàn tồn xã thơng qua buổi phát thanh của đài
truyền thanh mỗi tháng 1 lần nhằm tuyên truyền sâu rộng tới các bậc phụ huynh
của trẻ như ông bà, bố mẹ, anh chị và mọi người thân của trẻ góp phần tích cực
giáo dục trẻ mọi lúc, mọi nơi, mọi hoạt động khi trẻ đang còn ở lứa tuổi mầm
non.
Kết quả: Khi áp dụng biện pháp này tơi thấy kết quả đạt được rất đáng
khích lệ. Trẻ được giáo dục ở mọi lúc, mọi nơi, ở nhà cũng như ở trường nên trẻ

skkn

18

có rất nhiều tiến bộ. Mối quan hệ giữa phụ huynh và giáo viên cũng trở nên gắn
bó hơn. Phụ huynh rất tin tưởng và yên tâm khi gửi con tới trường.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Trên đây là một số biện pháp tôi đã mạnh dạn thực hiện trong năm học tuy
rằng thời gian chưa nhiều, nhưng trong q trình thực hiện tơi đã thu được kết
quả sau:
Đối với hoạt động giáo dục:
Bảng khảo sát kết quả cuối năm tháng 4/2022 (Kèm theo phụ lục minh hoạ)
Đối với bản thân và đồng nghiệp:
- Nhận thức được tầm quan trọng trong công tác giáo dục giúp trẻ hình
thành những kỹ năng cần thiết để ứng phó với biến đổi khí hậu nên bản thân tơi
và giáo viên luôn cố gắng trau dồi kiến thức, lấy tình thương u trẻ làm tiêu chí
phấn đấu và hồn thành nhiệm vụ được giao.
- Việc lồng ghép tích hợp kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu và cách
ứng phó vào hoạt động học và các hoạt động trong ngày của trẻ linh hoạt và
sáng tạo hơn.
- Kết hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục trẻ qua từng tháng ngày
càng tốt hơn.
Với nhà trường:
Kết quả giáo dục bảo vệ mơi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu cho
học sinh mẫu giáo được nâng lên rõ rệt. Đa số trẻ mẫu giáo nắm được kiến thức
về biến đổi khí hậu và kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu, có ý thức tiết kiệm
điện, tiết kiệm nước, bỏ rác đúng nơi quy định, ý thức bảo vệ mơi trường.
Hình thức tổ chức triển khai quán triệt các hoạt động tuyên truyền về giáo
dục biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu của giáo viên cho học sinh
ngày càng phong phú và có hiệu quả cao.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

3.1. Kết luận:
Như vậy, việc tổ chức thực hiện nội dung giáo dục biến đổi khí hậu và cách
ứng phó với biến đổi khí hậu cho trẻ trong trường mầm non vơ cùng quan trọng
và cần thiết, tạo ra các điểm mới, sáng tạo có sức lan toả mạnh mẽ trong nhà
trường.
Trước đây giáo viên vẫn có nhận thức là việc ứng phó với biến đổi khí hậu
và thiên tai thường chỉ dành cho người lớn. Cha mẹ, cô giáo và người lớn thực
hiện các biện pháp phòng chống và nhắc nhở trẻ phải làm theo người lớn. Đến
nay, giáo viên trường tôi đã giáo dục cho trẻ ý thức, mong muốn được bảo vệ và
tự bảo vệ bản thân trước những rủi ro, thiên tai. Đồng thời trẻ cũng tự nhận thấy
trách nhiệm của mình, có thái độ, kỹ năng ứng phó trước những biến đổi khí
hậu, thiên tai. Việc giáo dục cũng không chỉ dừng loại ở các nội dung về ứng
phó với biến đổi khí hậu mà chúng tơi còn khai thác dạy trẻ các biện pháp giảm
nhẹ thiên tai.
Giáo dục biến đổi khí hậu cần được quan tâm đúng mức ngay từ lứa tuổi
mầm non vì trẻ ở lứa tuổi này rất thích tiếp xúc với thế giới tự nhiên và cuộc

skkn


19

sống xung quanh. Để giúp trẻ có những kiến thức và kỹ năng thực hành về biến
đổi khí hậu phù hợp với khả năng của trẻ, điều quan trọng giáo viên phải ln
gương mẫu cho trẻ làm theo, ln có ý thức hướng dẫn trẻ kiên trì khơng được
đốt cháy giai đoạn. Trên cơ sở đó giáo dục trẻ biết yêu quý, gần gũi môi trường
và đánh giá các hành vi tốt, xấu của con người trong việc chăm sóc bảo vệ mơi
trường. Vì vậy giáo dục biến đổi khí hậu cho trẻ là vấn đề quan trọng và vô cùng
cần thiết.
Các nhà quản lý giáo dục cũng như giáo viên phải nhận thức đầy đủ đúng

đắn về nội dung giáo dục biến đổi khí hậu từ đó có những biện pháp tích hợp
giáo dục mọi lúc mọi nơi một cách hiệu quả nhất.
Tích cực tìm tịi, sáng tạo, áp dụng linh hoạt các phương pháp giảng dạy để
áp dụng nội dung chuyên đề một cách phù hợp với khả năng của trẻ và tình hình
thực tế ở trường, lớp.
Ln phối kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, phụ huynh và cộng đồng trong
cơng tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
Tích cực sưu tầm tranh đẹp, phim ảnh hấp dẫn đảm bảo tính thẩm mỹ có
nội dung giáo dục biến đổi khí hậu.
Tích cực ứng dụng cơng nghệ thơng tin, bài giảng điện tử sưu tầm hình
ảnh, vi deo chất lượng cao để lưu giữ và sử dụng trên tiết học và các hoạt động.
Lập kế hoạch chỉ đạo tổ chuyên mơn dự giờ đóng góp xây dựng ý kiến.
3.2. Kiến nghị:
* Đối với giáo viên:
Phải có trách nhiệm tuyên truyền và phối kết hợp cùng các bậc phụ huynh
cũng như nhân dân về giáo dục biến đổi khí hậu cho học sinh. Phát động phong
trào trồng cây xanh, tạo môi trường xanh - sạch- đẹp cho trường lớp.
* Đối với nhà trường.
Nhà trường cũng nên đầu tư và nâng cấp các loại trang thiết bị cơ sở vật
chất, đặt thùng rác ở nhiều nơi để trẻ và phụ huynh vứt rác thuận tiện, trang bị
thêm các đồ dùng, dụng cụ cứu hộ, cứu nạn, như áo phao, phao, ô, dù… làm đồ
dùng cho trẻ thực hành.
Xử lý tốt các nguồn nước thải, nhà vệ sinh.
Trồng vườn rau sạch giúp bé tìm hiểu các loại rau, củ, quả, đồng thời cịn
cung cấp thực phẩm tươi, sạch cho nhà bếp.
* Đối với địa phương:
Quan tâm sâu sắc hơn nữa đến ngành học mầm non. Đầu tư thêm nhiều cơ
sở vật chất để đảm bảo đầy đủ các điều kiện phục vụ cho việc giáo dục trẻ cách
phịng ngừa, ứng phó, giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu ở trường mầm non
như: Xây dựng môi trường thiên nhiên của trường thêm phong phú, có nhiều cây

xanh, có vật ni… trong nhà trường.
Tuyên truyền trên các thông tin đại chúng, các buổi họp giao ban với
trưởng các ban ngành đoàn thể và tìm ra những giải pháp tốt nhất tránh tình
trạng gây ơ nhiễm khơng khí trên địa bàn, đồng thời có biện pháp xử lý và phân
loại rác thải kịp thời.

skkn


20

* Đối với ngành giáo dục:
Mở các lớp tập huấn, chuyên đề cho giáo viên rèn luyện thêm các kỹ năng
về giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu cho học sinh.
Trên đây là những biện pháp mà thực tế tôi đã thực hiện và thành công
nhưng không thể tránh khỏi những thiếu sót, tơi rất mong được sự góp ý của của
hội đồng khoa học, các bạn bè đồng nghiệp để đề tài của tơi hồn thiện đạt kết
quả cao hơn và được nhiều đồng nghiệp áp dụng.
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Nga Sơn, ngày 06 tháng 4 năm 2022
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Người làm sáng kiến

Nguyễn Thị Quyên
Yên Thị Lệ

skkn


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trích Báo cáo Hiện trạng Mơi trường Quốc gia giai đoạn năm 20162020. Bộ Tài nguyên và Mơi trường.
2. Trích chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với Biến đổi khí hậu
(Triển khai thực hiện Nghị quyết số 60/2007/NQ-CP ngày 03 tháng 12 năm
2007 của Chính phủ)
3. Biến đổi khí hậu và giáo dục ứng phó với biến đổi khí hậu trong trường
mầm non của nhà xuất bản Giáo dục Việt nam
4. Cùng bé tìm hiểu và ứng phó với biến đổi khí hậu; (Vụ giáo dục Mầm
non,- Nhà xuất bản Giáo dục)
5. Giáo dục trẻ Mầm non ứng phó với biến đổi khí hậu qua trò chơi, thơ ca,
truyện kể, câu đố (Tác giả Nguyễn Hồng Thu, Nguyễn Thị Hiếu, Trần Thu
Trang- Nhà xuất bản Giáo dục)

skkn


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Yên Thị Lệ
Chức vụ và đơn vị cơng tác: Phó Hiệu Trưởng - Trường Mầm Non Nga Thành

TT

1

2

3

4

Cấp đánh giá
xếp loại

Tên đề tài SKKN

(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh:
Tỉnh…)

Một số biện pháp lồng ghép
nội dung giáo dục sử dụng
năng lượng tiết kiệm, hiệu
quả trong hoạt động có chủ
định cho trẻ 5 - 6 tuổi
Một số biện pháp giáo dục
kỹ năng sống cho trẻ 5 - 6
tuổi tại trường Mầm non
Nga Thiện
Một số giải pháp nâng cao
chất lượng tổ chức hoạt
động góc cho trẻ mẫu giáo
5 - 6 tuổi ở trường mầm
non Nga Thiện – Nga Sơn –
Thanh Hóa

Một số giải pháp nâng cao
chất lượng hoạt động khám
phá khoa học cho trẻ 5 - 6
tuổi trường mầm non Nga
Thành, huyện Nga Sơn, tỉnh
Thanh Hóa

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A,B hoặc C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

Ngành
GD&ĐT cấp
huyện

B

2014 - 2015

Ngành
GD&ĐT cấp
huyện

A

2015 - 2016

Ngành
GD&ĐT cấp
huyện

A

2018 - 2019

Ngành
GD&ĐT cấp
tỉnh

C

2019-2020

skkn


PHỤ LỤC
I. CÁC BẢNG KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC SINH
Bảng khảo sát kết quả đầu năm học tháng 10/2021
Nội dung
Trẻ có ý thức sử dụng
tiết kiệm điện, nước và
tài nguyên
Trẻ yêu thiên nhiên,
chăm sóc, bảo vệ thiên

nhiên, có ý thức giữ vệ
sinh chung, bỏ rác đúng
nơi quy định
Trẻ biết tuân thủ sự chỉ
dẫn của người lớn khi có
thiên tai xảy ra
Trẻ biết kêu cứu, biết
tránh xa nơi nguy hiểm
khi có thiên tai xảy ra
Trẻ biết quan tâm, chia
sẻ với bạn bè và những
người xung quanh khi có
thiên tai xảy ra

Sl

%

%

%

%

%

Trẻ 3-4 tuổi
(60 cháu)
Đạt
CĐ

26
34

Trẻ 4-5 tuổi
(73 cháu)
Đạt
CĐ
34
39
46,6 53,4
%
%

Trẻ 5-6 tuổi
(58 cháu)
Đạt
CĐ
28
30
48,3 51,7
%
%

43%

57%

27

33

36

37

30

28

45%

55%

49%

51%

51,7
%

48,3
%

35

25

40

33

35

23

58,3
%

41,7
%

54,8
%

45,2
%

60,3
%

39,7
%

25

35

35

38

32

26

41,7
%

58,3

48

52

55,2

44,8
%

25

33

33

40

28

35

41,7
%

58,3
%

45,2
%

54,8
%

48,3
%

51,7
%

Bảng khảo sát kết quả cuối năm tháng 4/2022
Nội dung
Trẻ có ý thức sử dụng
tiết kiệm điện, nước và
tài nguyên
Trẻ yêu thiên nhiên,
chăm sóc, bảo vệ thiên
nhiên, có ý thức giữ vệ
sinh chung, bỏ rác đúng
nơi quy định
Trẻ biết tuân thủ sự chỉ

Sl

%

%

Trẻ 3-4 tuổi
(60 cháu)
Đạt
CĐ
57
3

Trẻ 4-5 tuổi
(73 cháu)
Đạt
CĐ
70
3

95%

5%

96%

4%

96,5%

3,5%

58

2

71

2

59

1

96,7
%

3,3%

97,3
%

58

2

71

skkn

Trẻ 5-6 tuổi
(58 cháu)
Đạt
CĐ
57
2

2,7% 98,3%
2

58

1,7%
0