Skkn một số giải pháp giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động nhận biết tại nhóm trẻ 24 36 tháng tuổi d1 trường mầm non ngọc sơn, huyện ngọc lặc, năm học 2021 2022

0
MỤC LỤC
TT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
2
2.1
2.2
2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
2.3.5
2.4
3
3.1
3.2

Nội dung
Mở đầu
Lý do chọn đề tài.
Mục đích nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu.
Nội dung của sáng kiến.
Cơ sở lý luận.
Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh

nghiệm.
Một số giải pháp giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động
nhận biết tại nhóm trẻ 24-36 tháng tuổi D1 trường Mầm
non Ngọc Sơn, Huyện Ngọc Lặc, năm học 2021-2022.
Giải pháp 1: Tạo môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
tại nhóm lớp nhằm giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động
nhận biết.
Giải pháp 2: Tổ chức cho trẻ tham gia nhận biết thông qua
hoạt động chơi- tập có chủ đích
Giải pháp 3: Dạy trẻ nhận biết thông qua các hoạt động
mọi lúc mọi nơi.
Giải pháp 4: Dạy trẻ nhận biết thông qua quan sát trẻ để
tìm hiểu khả năng tư duy, nhận biết của trẻ.
Giải pháp 5: Phối hợp giữa nhà trường và gia đình để giúp
trẻ hứng thú tham gia hoạt động nhận biết.
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Kến luận và kiến nghị
Kết luận.
Kiến nghị.

skkn

Trang
1
1-2
2
2
2
3-18
3-4

4-5
5-18
5-8
8-12
12-15
15-16
16-17.
18
19-20
19
19-20


1
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Như chúng ta đã biết, mỗi trẻ em sinh ra đều cần được nâng niu che chở và
bảo vệ. Bản thân luôn yêu mến và ghi nhớ câu hát trong trẻo đã đi sâu vào lịng
người của nhạc sĩ: Trần Tiến
“Trẻ em hơm nay, thế giới ngày mai
Đó là vần thơ, cũng là câu hát” [1]
Đúng vậy, trẻ em là hạnh phúc mỗi gia đình là tương lai của đất nước, là
lớp người kế tục xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam. Một dân tộc muốn tồn
tại và phát triển đều phải quan tâm tới trẻ em, đặc biệt là trẻ lứa tuổi mầm non.
Giáo dục mầm non tốt, sẽ mở đầu cho một nền giáo dục tốt. Trẻ đến trường
được học, được chơi, được tiếp xúc với nhiều bạn bè, sống trong tình u
thương của cơ giáo và trường Mầm non chính là ngơi nhà thứ hai của trẻ.
Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời đã dạy:
“Giáo viên mầm non là người mẹ thứ hai của trẻ”.
Để làm được điều này địi hỏi mỗi người giáo viên phải có tâm với nghề, có

trình độ chun mơn nghiệp vụ, đặc biệt là với giáo viên dạy trẻ lứa tuổi 24 - 36
tháng. Lứa tuổi mà "Chân đi chưa vững, miệng nói bi bơ", lứa tuổi vẫn cần
những lời ru ầu ơ của bà của mẹ...
Hiện nay giáo dục Mầm non đang ngày một phát triển không ngừng,
phương pháp giáo dục liên tục được đổi mới là điều kiện tốt nhất để trẻ được
học tập và vui chơi giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần. Để
giáo dục trẻ được tốt, đòi hỏi mỗi chúng ta phải chú ý tới việc hình thành và
phát triển nhân cách cho trẻ ở mọi hoạt động trong đó: “Dạy trẻ nhận biết” là
một trong những hoạt động cơ bản trong việc giáo dục trẻ mầm non nói chung
và trẻ 24-36 tháng tuổi nói riêng.
Trong chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ Mầm non, mơn nhận biết
đóng vai trị vơ cùng quan trọng trong việc cung cấp những kiến thức ban đầu
cho trẻ. Cho trẻ làm quen với màu sắc, hình dạng, kích thước, đồ dùng, đồ chơi,
con vật, hoa quả, những người thân gần gũi...ngay từ lứa tuổi nhà trẻ là một việc
làm hồn tồn đúng đắn và cần thiết. Đó chính là cơ hội tốt để giúp trẻ hình
thành và phát triển thơng qua hoạt động quan sát, khám phá, tìm tịi...Nhận biết
của trẻ nhà trẻ thơng qua mơn học nhận biết phân biệt, nhận biết tập nói. Ngồi
ra cịn được lồng ghép vào các môn học và các hoạt động mọi lúc mọi nơi. Qua
hoạt động học, hoạt động vui chơi nhằm giúp trẻ hình thành kỹ năng nhận biết,
để sau này trẻ sẽ vững vàng, tự tin hơn khi tiếp nhận những kiến thức xung
quanh trẻ ở giai đoạn tiếp theo.
Việc dạy trẻ nhận biết nhằm giúp trẻ nhận thức tốt về màu sắc, hình dạng,
kích thước, số lượng, bản thân trẻ, đồ dùng đồ chơi, con vật, hoa quả... Nhưng
việc truyền thụ kiến thức của giáo viên đến trẻ về những nội dung này cịn nhiều
hạn chế. Bên cạnh đó khả năng nhận biết về màu sắc, hình dạng, kích thước, về
những gì xung quanh trẻ cũng như việc phát triển ngôn ngữ của trẻ cũng không
đồng đều.

skkn

2
Bản thân là một giáo viên phụ trách nhóm trẻ 24- 36 tháng tuổi ln trăn
trở, tìm ra những giải pháp tốt nhất để giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động
nhận biết sao cho trẻ cảm thấy đơn giản, gần gũi và dễ hiểu hơn.
Vì vậy, bản thân đã nghiên cứu và tìm ra các giải pháp để dạy trẻ nhận biết
qua đề tài: “Một số giải pháp giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động nhận biết
tại nhóm trẻ 24-36 tháng tuổi D1 trường Mầm non Ngọc Sơn, Huyện Ngọc
Lặc, năm học 2021-2022”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu một số giải pháp nhằm giúp trẻ phát triển tốt trong
các lĩnh vực giáo dục, đặc biệt phát triển lĩnh vực nhận thức.
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
“Một số giải pháp giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động nhận biết tại nhóm
trẻ 24-36 tháng tuổi D1 trường Mầm non Ngọc Sơn, Huyện Ngọc Lặc, năm học
2021-2022”
1.4. Phương pháp nghiên cứu
1.4.1. Phương pháp nghiên cứu, xây dựng cơ sử lý thuyết
Để hiểu sâu hơn về tâm lý trẻ nhà trẻ 24- 36 tháng tuổi; mục tiêu, nội
dung chương trình, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học phân biệt các màu
cơ bản, hình dạng, kích thước, số lượng; nhận biết về bản thân, người thân, đồ
dùng đồ chơi... trong chương trình giáo dục Mầm non.
1.4.2.Phương pháp khảo sát thực tế, thu thập thơng tin
Khảo sát tình hình thực tế về việc trẻ hứng thú đồng thời nắm bắt thực tế
cụ thể về khả năng nhận thức màu sắc, kích thước, hình dạng, số lượng; nhận
biết về bản thân, người thân, đồ dùng đồ chơi, về các phương tiện giao thông,
con vật, hoa quả quen thuộc của từng trẻ ở nhóm lớp 24-36 tháng tuổi D1.
1.4.3. Phương pháp thống kê xử lý số liệu
Đánh giá kết quả đạt được và so sánh kết quả trước và sau khi áp dụng
biện pháp

skkn


3
2. Nội dung của sáng kiến
2.1. Cơ sở lý luận
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân,
mục đích chung của giáo dục mầm non là phát triển toàn diện nhân cách trẻ. Vì
vậy, trường mầm non là mơi trường thuận lợi nhằm tạo điều kiện cho sự phát
triển của trẻ. Thông qua giáo dục là tác động đến tất cả các mặt phát triển về:
Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm kỹ năng xã hội và thẩm mỹ giúp trẻ
phát triển và hình thành nhân cách tốt.
Trẻ ở độ tuổi 24-36 tháng là giai đoạn khởi điểm của việc hình thành và
phát triển nhân cách trẻ, các lĩnh vực phát triển của trẻ ln hịa quyện vào nhau,
ảnh hưởng lẫn nhau, khơng tách bạch rõ nét. Trẻ hồn tồn cịn non nớt, nhạy
cảm với tác động bên ngoài, đồng thời cũng là lúc trẻ phát triển rất nhanh về mọi
mặt, trẻ rất dễ bị tổn thương về tâm lý. Quan hệ của cô với trẻ giàu cảm xúc thân
thiết, yêu thương như quan hệ mẹ con. Vậy hoạt động sư phạm của cơ giáo mầm
non địi hỏi phải rất linh hoạt, nhạy bén kịp thời, phải có sự sáng tạo để phát
hiện và đáp ứng những nhu cầu phát triển của trẻ [1].
Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận rằng: “Phát triển nhận thức ở trẻ mầm
non là cơ sở để chăm sóc giáo dục trẻ một cách phù hợp trong đó dạy trẻ nhà trẻ
24-36 tháng tuổi nhận biết phân biệt và nhận biết tập nói là vơ cùng quan trọng”.
Nhằm thúc đẩy sự phát triển tính nhận thức, khả năng tư duy, sáng tạo và giải
quyết vấn đề của trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển nhận thức phù hợp.[2]
“Ở lứa tuổi nhà trẻ, trẻ học về môi trường xung quanh qua các giác quan và
bằng các vận động thân thể. Vận động thân thể và sự phát triển khả năng điều
khiển cơ thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc học và phát triển nhận thức của trẻ.
Các giác quan được dùng để tiếp nhận thông tin dẫn đến phát triển nhận thức

của trẻ. Trẻ nhỏ sử dụng đồng thời các giác quan và các vận động thân thể trong
q trình nhận thức qua đó trẻ học và trở nên thông minh hơn” [3].
Hoạt động sư phạm của cơ giáo Mầm non có định hướng có mục đích để
giáo dục, phát triển trẻ. Tác động sư phạm của cô giáo phải luôn thay đổi, phù
hợp với nhu cầu phát triển của trẻ có cảm tính, có hứng thú. Vì thế nghệ thuật
chủ yếu của cơ thể hiện ở chỗ biết hòa nhập vào thế giới trẻ, biết quan tâm mình
là người lớn. Biết tơn trọng và đồng cảm với trẻ, tạo nên khơng khí cởi mở, lơi
cuốn, thu hút trẻ, như thế trẻ dễ dàng trò chuyện cùng cơ, từ đó giúp trẻ những
hiểu biết nhất định, tạo cho trẻ có đầy đủ điều kiện để nhận biết ban đầu cho trẻ
mầm non phải được chú trọng thường xuyên, liên tục, không ngừng được đổi
mới. Đặc biệt là đội ngũ giáo viên phải thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao trình
độ nghiệp vụ chun mơn, thường xun được tiếp thu đầy đủ các chuyên đề,
tiếp cận với cái mới một cách kịp thời để thực hiện việc chăm sóc -giáo dục trẻ
đặc biệt là mơn nhận biết phân biệt và nhận biết tập nói cho trẻ đạt kết quả cao.
Đối với trẻ nhà trẻ “Học bằng chơi, chơi mà học” trong khi chơi, trẻ thực
sự học để lĩnh hội các khái niệm ban đầu hoặc các tri thức tiền khoa học. Biết
được tầm quan trọng đó, là giáo viên chúng ta cần phải coi trọng việc tạo ra môi
trường giáo dục trẻ bằng những hoạt động thiết thực nhằm phát triển tất cả các

skkn


4
lĩnh vực. Từ đó giúp trẻ hồn thiện về tư duy, ngôn ngữ, phát triển các kỹ năng
thực hành, giao tiếp, ứng xử cũng như nhận thức của trẻ.
Bản thân nhận thấy đặc điểm tâm, sinh lí của mỗi trẻ khác nhau cũng như
việc nhận biết của trẻ cũng không đồng đều. Có trẻ nhận biết màu sắc, hình
dạng, kích thước, về tên gọi của đồ vật đồ chơi, hoa quả… rất tốt nhưng cũng có
nhiều trẻ khả năng nhận biết còn hạn chế. Trong năm học này bản thân đã cố
gắng rất nhiều trong việc dạy trẻ nhận biết phân biệt, nhận biết tập nói và lồng

ghép tích hợp vào các môn học khác như: Âm nhạc, thể dục, tạo hình, hoạt động
với đồ vật. Ngồi ra cịn tích hợp thơng qua các hoạt động mọi lúc mọi nơi.
Vì vậy có đổi mới hình thức tổ chức cho trẻ thì mới tạo ra được mơi trường
hoạt động tốt và tạo ra những cơ hội tốt cho trẻ phát huy khả năng chủ động
sáng tạo một cách triệt để. Trẻ mầm non nói chung và trẻ nhà trẻ nói riêng đặc
biệt là trẻ 24-36 tháng tuổi, nếu tạo điều kiện cho trẻ được hoạt động dưới nhiều
hình thức, thơng qua hoạt động hàng ngày ở mọi lúc, mọi nơi … thì việc giúp trẻ
hứng thú tham gia hoạt động nhận biết sẽ đạt hiệu quả cao hơn.
2.2. Thực trạng trẻ tham gia hoạt động nhận biết tại nhóm trẻ 24-36
tháng tuổi D1 trường Mầm non Ngọc Sơn, Huyện Ngọc Lặc trước khi áp
dụng sáng kiến.
Năm học 2021-2022, bản thân được phân công giảng dạy tại lớp 24-36
tháng tuổi D1. Trong qúa trình nghiên cứu:“Mợt sớ giải pháp giúp trẻ hứng thú tham
gia hoạt động nhận biết tại nhóm trẻ 24-36 tháng tuổi D1 Trường Mầm non Ngọc Sơn,
Huyện Ngọc Lặc, năm học 2021-2022”. Bản thân đã gặp những thuận lợi và khó khăn
như sau:
2.2.1.Thuận lợi:
Được sự quan tâm của nhà trường đã đầu tư xây dựng cơ sở vật chất,
trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi cho nhóm trẻ để thực hiện tốt chương trình hoạt
động chăm sóc giáo dục trẻ.
Được sự chỉ đạo sát sao của chuyên môn nhà trường tạo điều kiện cho
giáo viên áp dụng chuyên đề lồng ghép vào các hoạt động giáo dục hàng ngày
tại nhóm lớp.
Bản thân là giáo viên có trình độ chuẩn, cơng tác nhiều năm trong nghề
nên cũng có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy và tổ chức các hoạt động, đặc
biệt là hoạt động dạy trẻ nhận biết. Điều đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát
triển chuyên môn, học hỏi kinh nghiệm, tự học tự bồi dưỡng trong giáo dục trẻ
hàng ngày. Luôn nhiệt tình yêu nghề, mến trẻ luôn gương mẫu trong cách giao
tiếp, ứng xử hàng ngày đối với trẻ và được phụ huynh tin tưởng.
Được sự quan tâm, phối hợp chặt chẽ của các bậc phụ huynh thường

xuyên đưa trẻ đến lớp tạo điều kiện thuận lợi cho việc duy trì sĩ số và nề nếp của
trẻ. Đồng thời ủng hộ về kinh phí, ngày cơng để xây dựng mơi trường trong và
ngồi nhóm lớp.
2.2.2 Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi thì nhóm trẻ do bản thân phụ trách cịn gặp một
số khó khăn sau:

skkn


5
100% các cháu là người dân tộc Mường, nên việc phát triển ngơn ngữ,
khả năng giao tiếp của trẻ cịn nhiều hạn chế khi tham gia vào các môn học và
mơn nhận biết phân biệt, nhận biết tập nói.
Bộ mơn nhận biết là một mơn học khó, địi hỏi sự chính xác, khoa học nên
khơng phải giáo viên nào cũng nắm vững phuơng pháp.
100% số trẻ năm nay mới ra lớp, do đó giáo viên gặp rất nhiều khó khăn
trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Các cháu mới đi học cịn khóc nhiều, chưa
quen bạn, chưa thích nghi với điều kiện sinh hoạt của lớp nên còn bỡ ngỡ, mỗi
cháu lại có sở thích và cá tính khác nhau.
Do đặc điểm của lứa tuổi nhà trẻ khả năng ghi nhớ có chủ định của trẻ cịn
hạn chế, trẻ thường chưa chú ý, chưa tập trung trong các giờ học.
Phụ huynh hầu hết chưa quan tâm đến việc học tập của con vì suy nghĩ
rằng trẻ nhỏ chưa phải học gì, chỉ cần đến trường có cơ giáo trơng giữ là được.
2.2.3 Kết quả thực trạng
Qua quá trình điều tra, khảo sát thực trạng về khả năng nhận biết của trẻ
tại nhóm lớp đã cho kết quả cụ thể như sau:
Biểu 1:
TT
1

2

3

4

Nội dung khảo sát

SL

Trẻ mạnh dạn, tự tin, hứng thú tham gia
vào hoạt động nhận biết.
Trẻ có khả năng nhận biết phân biệt một
số màu cơ bản, kích thước, hình dạng, số
lượng, vị trí trong khơng gian.
Trẻ nhận biết một số bộ phận trên cơ thể,
bản thân trẻ, người thân gần gũi, đồ dùng
đồ chơi, phương tiện giao thông, con vật,
hoa quả quen thuộc.
Trẻ nghe, hiểu, nói đủ câu rõ ràng khi trả
lời cô giáo và người lớn.

Kết quả khảo sát đầu năm
Trẻ
Tỉ lệ Chưa Tỉ lệ
đạt
%
đạt
%

15

10/15

67

5/15

33

15

9/15

60

6/15

40

15

9/15

60

6/15

40

15

8/15

53

7/15

47

Từ kết quả thực tế cho thấy khả năng về nhận biết của trẻ tại lớp cịn rất
hạn chế. Vì vậy bản thân đã nghiên cứu, lựa chọn và đưa ra một số giải pháp
giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động nhận biết qua đó tạo điều kiện cho trẻ
phát triển nhân cách một cách toàn diện, tạo cơ sở vững chắc để trẻ bước vào
những lớp học tiếp theo.
2.3. Một số giải pháp giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động nhận biết
tại nhóm trẻ 24-36 tháng tuổi D1 trường Mầm non Ngọc Sơn, Huyện Ngọc
Lặc, năm hoc 2021-2022.
2.3.1. Giải pháp 1: Tạo môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại
nhóm lớp nhằm giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động nhận biết.
Có thể nói, việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong
trường mầm non nói chung và trong lớp học nói riêng là sự cần thiết và quan
trọng. Việc này được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức,
hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Trẻ có

skkn


6
nhiều cơ hội để thực hành và học hỏi, có nhiều lựa chọn, có thể thực hiện theo

hứng thú của mình, tất cả trẻ khơng phải làm cùng một việc trong cùng một thời
điểm. Qua đó giáo viên có thể sử dụng các góc chơi để hỗ trợ cho kế hoạch dạy.
Vì vậy, bản thân chú trọng xây dựng mơi trường bên trong, mơi trường bên
ngồi phong phú về đồ chơi và có màu sắc đẹp giúp trẻ hoạt động tích cực. Từ
việc xác định rõ như vậy bản thân bắt đầu tiến hành vào thực hiện tại nhóm trẻ
của mình phụ trách.
* Xây dựng mơi trường học tập phù hợp với các góc chơi và chủ đề.
Trẻ được vui chơi theo cách thức “Học bằng chơi, chơi mà học” Việc sắp
xếp, bố trí các góc chơi hợp lý, khoa học, đẹp mắt, vừa tầm tay của trẻ để trẻ dễ
dàng lựa chọn cũng như cất đồ dùng đúng nơi quy định. Các đồ dùng, đồ chơi tự
tạo từ: Giấy dạ, len, xốp... Ngồi ra tơi cịn tận dụng những ngun vật liệu sẵn
có từ địa phương, được vệ sinh sạch sẽ đảm bảo an toàn đối với trẻ tuy nhiên đồ
dùng đồ chơi được chú trọng có các hình dạng, màu sắc, kích thước khác nhau.
Trên giá góc đồ chơi được sắp xếp tạo ranh giới hợp lý mà khi cầm vào đồ dùng
trẻ có thể tự sử dụng được theo mục đích của mình cũng như nhận biết được tên
gọi, cơng dụng, hình dạng, màu sắc, kích thước của đồ dùng, đồ chơi.
Ví dụ: Ở chủ đề “Bé và các bạn” cơ sử dụng các hình ảnh đồ dùng của bé
có màu xanh, đỏ, vàng như: Quần áo, mũ, dép, ba lơ để trang trí chủ đề và cơ trị
chuyện với trẻ trong giờ đón - trả trẻ.
Trong lớp cơ gắn tranh chủ đề: Bé trai mặc quần áo màu xanh cầm quả
bóng bay màu xanh; tranh bé gái mặc váy đỏ cầm quả bóng bay màu đỏ.
Ví dụ: Ở chủ đề “Cây và những bông hoa đẹp” cô chuẩn bị các loại đồ
dùng phù hợp để nổi bật chủ đề như: Các loại rau, củ, quả có màu sắc, hình
dạng khác nhau như: Rau bắp cải, su hào, rau muống, cà chua, cà rốt, đu đủ,
quả cam… Cô bày ở góc thao tác vai cho trẻ bán hàng, nấu ăn
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý trẻ lứa tuổi nhà trẻ hoạt động chủ đạo
vẫn là hoạt động với đồ vật. Cô luôn tạo điều kiện cho trẻ lấy hoặc cất dễ dàng,
ln khuyến khích trẻ thao tác, sử dụng triệt để mục đích của các đồ chơi đã
chuẩn bị. Trên mảng tường, các góc chơi cơ chuẩn bị nhiều đồ dùng, đồ chơi có
màu sắc đa dạng, nổi bật để trẻ được chơi và nhận biết tên gọi màu sắc của đồ

vật đó.
Ví dụ: Chủ đề “Đồ chơi của bé”. Cô chuẩn bị tranh ảnh: Búp bê, bóng, ơ
tơ có các màu xanh, đỏ vàng, kích thước to - nhỏ. Ở góc thao tác vai cơ chuẩn bị
các loại đồ chơi: Búp bê, đồ chơi nấu ăn, khám bệnh, đồ chơi bán hàng có các
màu, hình và kích thước đa dạng.
Góc hoạt động với đồ vật cơ chuẩn bị: Hột hạt, các khối, đồ chơi xếp
hình, đất nặn, ơ tơ, tàu hỏa có màu xanh, đỏ, vàng, hình và kích thước khác
nhau.
Đặc biệt đồ dùng cá nhân cũng như đồ chơi trong lớp, cô luôn chú ý sắp
xếp và hướng dẫn trẻ khi lấy cất xếp gọn gàng, ngăn nắp đúng nơi quy định.
Điều này góp phần tạo ra mơi trường lớp học sạch sẽ, an tồn. Việc sắp xếp đồ
dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu trong từng góc ln phù hợp với tầm tay của trẻ,
giúp trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ lựa chọn. Những thiết bị đồ chơi nặng ở giá dưới, đồ

skkn


7
chơi có nhiều chi tiết cơ đặt theo bộ (Màu sắc, hình dạng, kích thước, đồ dùng
đẹp, hấp dẫn, an tồn cho trẻ). Bên cạnh đó bàn ghế và đồ dùng cá nhân được
sắp xếp gọn gàng, đẹp mắt, tạo khơng gian thơng thống cho trẻ hoạt động.
Ví dụ: Ở góc nghệ thuật bản thân đã huy động phụ huynh thu gom phế liệu
để cô và các con cùng làm những đồ chơi tự tạo phục vụ cho việc dạy và học.
Trẻ cùng cô làm sách, tranh (nguyên liệu từ sách, báo cũ, lịch với các hình ảnh
như: Bơng hoa, quả, lá cây, con vật, đồ dùng, đồ chơi… Có các màu sắc, hình
dạng , kích thước to- nhỏ, dài ngắn. Ngồi ra cịn có các đồ dùng âm nhạc như:
Phách tre, mõ, sắc xơ, trống cơm cũng có các màu sắc, các dạng hình học cho trẻ
nhận biết.
Ví dụ: Ở góc hoạt động với đồ vật: Cô sưu tầm các nắp chai tạo lỗ trên nắp
chai và xâu dây thành vòng hay xếp hình bơng hoa, xếp thành vịng trịn. Các hạt

vịng, khối, đồ chơi lắp ghép đều có màu sắc, hình trịn, hình vng, to- nhỏ
khác nhau cho trẻ chơi xếp hình.
Góc thao tác vai làm đồ dùng tự tao như: Bát, thìa, giường tủ cho búp bê,
rau củ quả… Đều có màu sắc đẹp và đảm bảo an tồn cho trẻ và giúp trẻ nhận
biết được tên gọi, đặc điểm, cơng dụng, màu sắc, hình dạng, kích thước khi trẻ
hoạt động.

Hình ảnh các góc chơi

Mơi trường bên ngồi lớp học cũng được các cô chuẩn bị đầy đủ cho trẻ
hoạt động như: Cây hoa, cây cảnh, vườn rau… Thông qua các buổi dạo chơi
ngoài trời trẻ được quan sát, khám phá về màu sắc thiên nhiên phong phú đa
dạng. Thay bằng những tiết học trước đây chỉ diễn ra trong lớp học bây giờ trẻ
được đi dạo quanh khu vực trong trường, ngồi dưới gốc cây, ghế đã, quan sát
góc thiên nhiên ngồi sảnh của lớp học giúp cho trẻ có cảm giác thoải mái khi
được tham gia vào các hoạt động.
Cô cho trẻ nhặt lá cây, chơi với lá cây, quan sát vườn hoa, vườn rau. Trò
chuyện với trẻ về thiên nhiên…Qua đó cơ cho trẻ nhận biết phân biệt theo kích
thước (to - nhỏ, dài- ngắn), màu sắc (Xanh- đỏ-vàng), hình dạng, cơng dụng của
lá, cây, hoa (có ích - khơng có ích).
Việc xây dựng mơi trường nhóm lớp được BGH nhà trường đánh giá cao:
Hài hoà về màu sắc, bố trí các góc khoa học, hợp lý, có nhiều góc mở và đồ

skkn


8
dùng tự tạo đa dạng kích thích trẻ tích cực hoạt động, trẻ thêm yêu lớp và thích
đi học. Điều này giúp cô thuận lợi trong việc thu hút trẻ hứng thú tham gia các
hoạt động.

Qua việc áp dụng giải pháp xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm
trung tâm” nhận thấy trẻ rất hứng thú tham gia hoạt động. Đã giúp trẻ tìm hiểu
khám phá, nhận biết phân biệt và nhận biết tập nói thơng qua đồ dùng đồ chơi.
Qua đó khả năng nhận biết của trẻ ngày càng tốt hơn.
2.3.2. Giải pháp 2: Tổ chức cho trẻ tham gia nhận biết thông qua hoạt
động chơi - tập có chủ đích.
Hoạt động chơi - tập có chủ đích là hoạt động kết hợp yếu tố chơi với luyện
tập dưới sự hướng dẫn trực tiếp của cô giáo. Trong hoạt động chơi - tập có chủ
đích: Mơn học Nhận biết phân biệt là dạy trẻ nhận biết phân biệt về màu sắc,
kích thước to - nhỏ, các hình học…Nhận biết tập nói là trẻ được quan sát nhận
biết, phát triển ngơn ngữ thơng qua hình ảnh và vật thật xung quanh trẻ. Ngồi
ra cịn được lồng ghép tích hợp nội dung nhận biết vào các tiết học khác bằng
cách chuẩn bị đồ dùng trực quan liên quan đến các tiết học. Tranh ảnh đồ vật là
những đồ dùng có màu sắc, hình dạng, kích thước phong phú, đẹp, để gây sự
chú ý cho trẻ. Trẻ càng chú ý đến hình ảnh trực quan thì việc dạy trẻ nhận biết
càng dễ dàng và hiệu quả hơn.
* Thông qua giờ nhận biết phân biệt.
Đây là một trong những môn học quan trọng đối với quá trình phát triển
nhận thức và cung cấp kiến thức về màu sắc, hình học, kích thước cho trẻ. Việc
chuẩn bị cho tiết học đóng vai trị hết sức quan trọng giúp nâng cao kết quả học.
Vì vậy bản thân phải xác định được mục tiêu, mục đích yêu cầu của bài dạy,
nghiên cứu kỹ giáo án để tìm ra các phương pháp giải pháp giảng dạy một cách
phù hợp nhất đối với nhận thức của trẻ. Bản thân sử dụng các đồ dùng đồ chơi
có màu sắc, kích thước to nhỏ khác nhau, để giúp trẻ tập trung chú ý nhận biết
phân biệt được tốt hơn. Để cho trẻ khơng bị nhàm chán, cơ cịn lồng ghép đan
xen các trò chơi vận động gây hứng thú cho trẻ, giúp trẻ chơi tích cực hơn qua
đó sẽ khắc sâu, ghi nhớ hơn về màu sắc, hình dạng, kích thước xung quanh trẻ.
Ví dụ: Chủ đề: “Đồ chơi của bé” chủ đề nhánh những đồ chơi quen thuộc
gần gũi. Đề tài: Nhận biết phân biệt: Màu đỏ, màu xanh.
Bản thân chuẩn bị rổ bóng có nhiều màu khác nhau, u cầu trẻ lên tìm quả

bóng màu đỏ, màu xanh. Trẻ lên tìm và phát âm lại theo yêu cầu của cơ.
Con tìm cho cơ quả bóng màu đỏ? Trẻ tìm và phát âm: Quả bóng màu đỏ
Con tìm cho cơ quả bóng màu xanh? Trẻ tìm và phát âm: Quả bóng màu
xanh.
- Tìm cho cơ quả bóng to hơn, quả bóng nhỏ hơn. Trẻ tìm và gọi tên ( Quả
bóng to hơn màu xanh, quả bóng nhỏ hơn màu đỏ)
Ơn luyện củng cố kiến thức cơ tổ chức trị chơi “Thi xem ai nhanh”
Cơ chia lớp thành 2 đội chơi, đội đỏ và đội xanh. Nhiệm vụ của hai đội là
đi trong đường hẹp lên nhặt bóng đúng màu của đội mình mang về rổ. Đội đỏ
chỉ được lấy quả bóng màu đỏ, cịn đội xanh chỉ được lấy bóng màu xanh. Từ đó
giúp trẻ nhận biết phân biệt màu xanh, màu đỏ một cách có chủ định.

skkn


9
Ví dụ: Chủ đề “ Cây, quả, rau và những bông hoa đẹp
Chủ đề nhánh: Các loại quả thơm ngon.
Đề tài: Nhận biết phân biệt To - nhỏ
Cô chuẩn bị quả cam, quả táo cho trẻ nhận biết tên gọi, màu sắc, kích thước
to- nhỏ. Ơn luyện cơ cho trẻ chọn quả cam bỏ vào rổ to hơn, quả táo bỏ vào rổ
nhỏ hơn.
Ôn nhận biết phân biệt màu xanh - màu đỏ - màu vàng. Cơ tổ chức trị chơi
cho trẻ. Mỗi trẻ được chọn một chiếc giỏ có màu mà mình thích, sau đó đi hái
quả. Trẻ nào có giỏ màu đỏ sẽ hái quả màu đỏ, trẻ nào có giỏ màu vàng sẽ hái
quả màu vàng, trẻ nào có giỏ màu xanh sẽ hái quả màu xanh. Cơ kiểm tra và
cho trẻ nói tên màu sắc quả, màu sắc giỏ.
Ví dụ: Ở chủ đề “Mẹ và những người thân yêu của bé” đề tài Nhận biết
phân biệt “Hình vng, hình trịn”. Cơ chuẩn bị hình vng màu xanh, hình trịn
màu vàng. Khi gây hứng thú cơ trị chuyện với trẻ về những đồ dùng trong gia

đình có dạng hình vng, hình trịn như: Cái mâm, cái đĩa, đồng hồ hình trịn;
mặt bàn, mặt ghế hình vng.
Cơ cho trẻ quan sát nhận biết hình vng, hình trịn và hỏi trẻ:
Đây là hình gì? Hình vng có màu gì? Hình trịn có màu gì (Trẻ trả lời )
Sau khi đặt câu hỏi về tên hình, màu sắc cơ cho trẻ phát âm cùng cơ “Hình
vng màu xanh” “Hình trịn màu vàng”. Rồi cô cho trẻ nhận biết về đặc điểm
như hình vng có 4 cạnh bằng nhau, khơng lăn được, hình trịn có đường bao
trịn và lăn được. Sau đó cơ cho trẻ chơi trị chơi “Thi xem ai chọn đúng” Cơ nói
tên hình, đặc điểm, màu và cho trẻ chơi.
- Lần chơi thứ nhất cô yêu cầu trẻ chọn hình vng, hình trịn.
- Lần chơi thứ hai cơ nói tên màu trẻ chọn hình có màu cơ u cầu và gọi tên.
- Lần chơi thứ ba cơ nói đặc điểm của hình trẻ chọn hình giơ lên và gọi tên.
Để củng cố nhận biết màu xanh, màu vàng tơi cho trẻ chơi trị chơi “Bỏ
đúng rổ”. Trẻ đi theo đường hẹp cầm hình vng màu xanh bỏ vào rổ màu xanh,
hình trịn màu vàng bỏ vào rổ màu vàng.

Hình ảnh giờ học nhận phân biết phân biệt

Với việc sử dụng vật thật, khi cho trẻ quan sát và chơi các trò chơi, trẻ nhận
biết và trả lời nhanh, chính xác hơn về các màu sắc qua đồ vật, đồ chơi.

skkn


10
* Thơng qua tiết dạy nhận biết tập nói:
Trong chương trình giáo dục trẻ 24-36 tháng tuổi việc hướng dẫn trẻ tập
nói là vơ cùng quan trọng và cần thiết, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ phát âm
chuẩn tiếng việt. Nhóm trẻ D1 100% cháu là dân tộc Mường khả năng nghe,
hiểu, nói tiếng việt của trẻ cịn hạn chế, vì vậy bản thân ln trăn trở và tìm mọi

cách để dạy cho trẻ nghe, hiểu và phát âm chuẩn tiếng việt một các tốt nhất.
Đối với từng chủ đề, bản thân lựa chọn, sử dụng các đồ chơi, tranh ảnh, vật
thật có màu sắc, hình dạng, kích thước khác nhau. Dạy trẻ gọi tên màu sắc, hình
trịn - vng, dài - ngắn, to - nhỏ. Khi cho trẻ chơi trị chơi để luyện cho trẻ phát
âm cơ chọn trị chơi có đồ dùng trực quan có màu xanh - màu đỏ - màu vàng cho
trẻ được cầm, được chọn theo yêu cầu của cô để trẻ phát âm. Từ đó trẻ sẽ hứng
thú học hơn và việc lồng ghép, tích hợp nhận biết màu sắc sẽ thuận tiện và giúp
trẻ ghi nhớ hơn về các màu, hình dạng, kích thước.
Ví dụ: Ở chủ đề: “Cây, quả, rau và những bông hoa đẹp”.
Chủ đề nhánh: “Những bông hoa đẹp”
Giờ học nhận biết tập nói: “Hoa Hồng, hoa Cúc”
Cơ giáo cho trẻ quan sát nhận biết: Hoa Hồng màu đỏ, hoa Cúc màu vàng.
Sau đó tơi cho trẻ chơi trị chơi “Thi ai nhanh”
Cách chơi: Cô chuẩn bị mỗi bạn một bơng hoa Cúc, một bơng hoa Hồng.
Khi cơ nói tên hoa hoặc nói màu sắc trẻ giơ hoa lên và phát âm “Hoa hồng màu
đỏ, hoa Cúc màu vàng”. Để củng cố nhận xét màu vàng, màu đỏ tôi cho trẻ
chơi trị chơi “Tìm đúng nhà”
Cách chơi: Cơ chuẩn bị 2 ngơi nhà, một ngôi nhà màu đỏ, một ngôi nhà
màu vàng. Cô u cầu trẻ lấy một bơng hoa mà trẻ thích. Trẻ vừa đi vừa hát,
khi cơ lắc sắc xơ và có hiệu lệnh “Tìm nhà, tìm nhà” bạn nào có hoa Hồng màu
đỏ sẽ về nhà màu đỏ, bạn nào có hoa Cúc màu vàng sẽ về nhà màu vàng. Cô
kiểm tra và cho trẻ nhắc lại tên hoa và màu sắc của bông hoa để trẻ được ghi
nhớ một lần nữa.
Ví dụ:  Ở chủ đề: “Cây, quả, rau và những bông hoa đẹp”
Chủ đề nhánh: “Các loại quả thơm ngon”. Giờ học nhận biết tập nói: “Quả
chuối, quả cam”
Cơ cho trẻ quan sát quả thật: Quả chuối màu xanh, quả cam màu vàng. Cho
trẻ nhận biết tên gọi, màu sắc, hình dạng của quả. Sau đó cơ cho trẻ chơi trị chơi
“Thi xem ai chọn đúng”
Cách chơi: Cơ nói tên quả hoặc màu sắc, hình dạng trẻ giơ quả lên và phát

âm: “Quả chuối màu xanh, quả cam màu vàng”.
Tìm cho cô quả chuối màu xanh. Trẻ chọn giơ lên và phát âm: Quả chuối
màu xanh
Tìm cho cơ quả Cam màu vàng. Trẻ chọn giơ lên và phát âm: Quả Cam
màu vàng
Tìm cho cơ quả màu xanh ( quả dạng cong dài). Trẻ chọn quả chuối
Tìm cho cơ quả có dạng hình trịn (màu vàng). Trẻ chọn quả Cam

skkn


11
Để củng cố kiến thức cho trẻ, cô cho trẻ thực hành tô màu các loại quả:
Quả chuối màu xanh, quả Cam màu vàng.
Qua giờ học nhận biết tập nói nhằm phát triển ngơn ngữ cho trẻ một cách
có hệ thống, thông qua ngôn ngữ giúp trẻ nhận biết được: Tên gọi, cơng dụng,
màu sắc, hình dạng, kích thước, số lượng… nhằm giúp trẻ hứng thú hơn trong
hoạt động. Qua đó phát triển về mọi mặt, hình thành những cơ sở ban đầu nhân
cách của trẻ và đặc biệt giúp cho trẻ phát âm rõ rang chuẩn tiếng việt.
* Qua giờ hoạt động với đồ vật:
Qua giờ chơi hoạt động với đồ vật bản thân không chỉ rèn kỹ năng xếp
chồng, xếp cạnh… Mà cịn tích hợp nhận biết phân biệt màu sắc, hình dạng,
kích thước thơng qua đồ dùng đồ chơi. Thông qua mỗi nhánh trong chủ đề tôi
chọn ba màu: Màu xanh- màu đỏ- màu vàng cho trẻ hoạt động. Từ đó trẻ khắc
sâu ghi nhớ hơn về màu sắc
Ví dụ: Chủ đề: “Đồ chơi của bé”
Trong tiết xâu vịng để củng cố kiến thức của trẻ, cơ cho trẻ xâu vịng màu
vàng. Cơ có chiếc vịng màu gì đây?, để xâu được chiếc vịng màu vàng này cơ
chọn những hạt vịng màu gì?, Bạn nào giỏi lên tìm giúp cơ hạt vịng màu vàng.
u cầu trẻ chỉ chọn những hạt vịng màu vàng để xâu. Qua đó trẻ biết

phân biệt màu vàng với các màu khác. Trong lúc trẻ làm cơ hỏi trẻ:
+ Con đang làm gì vậy?
+ Con đang xâu vịng màu gì đấy?
+ Con xâu vịng tặng ai?

Ảnh trẻ xâu vịng màu vàng

Ví dụ: Chủ đề “Mẹ và những người thân yêu của bé”
* Trẻ xếp hình: Xếp ngơi nhà
Con đang làm gì đấy? Đây là cái gì con? (Trẻ trả lời cơ)
Cơ đặt câu hỏi gợi mở: Khối vng có màu gì? Khối vng để làm gì?
Khối tam giác màu có gì? Khối tam giác để làm gì? Cơ gợi mở cho trẻ nhắc lại:
Khối vuông màu xanh làm thân ngôi nhà, khối tam giác màu đỏ làm mái nhà.
Như vậy hoạt động với đồ vật là hoạt động chủ đạo của trẻ 24-36 tháng
tuổi, chính vì vậy hoạt động này tạo nên những biến đổi về chất trong tâm lý trẻ
và các hoạt động khác. Khi trẻ được tiếp xúc với đồ vật, đồ chơi trẻ nhận biết

skkn


12
được tên gọi, màu sắc, hình dạng, kích thước nhằm phát triển khả năng tư duy
của trẻ.
* Thông qua giờ học tạo hình:
Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động vô cùng hấp dẫn đối với
trẻ mầm non. Hoạt động này nhằm giúp trẻ tìm hiểu khám phá một cách sinh
động những gì mà trẻ thấy trong thế giới xung quanh trẻ, hình thành cho trẻ cơ
sở ban đầu về hoạt động học tập.
Qua tiết tạo hình bản thân chọn ba màu cơ bản màu xanh - màu đỏ - màu
vàng cho trẻ tô màu, nặn… nhằm gợi hỏi trẻ về màu sắc và từ đó giúp trẻ ghi

nhớ về màu sắc.
Ví dụ: Cho trẻ làm quen với đất nặn.
- Con nặn quả cam màu gì? Trẻ trả lời con nặn quả cam màu xanh.
- Vậy con phải chọn đất nặn màu gì? Quả cam con nặn có hình gì ?
Ví dụ: Tơ quả bóng màu đỏ
- Các con chọn bút màu gì để tơ quả bóng? Trẻ trả lời cơ
- Con tơ quả bóng màu gì? Trẻ trả lời, con tơ quả bóng màu đỏ a!
- Quả bóng có hình gì con? Con thưa cơ quả bóng hình trịn ạ!
Qua hoạt động tạo hình tạo điều kiện cho trẻ khả năng tri giác về tên gọi,
hình dạng, màu sắc hình thành ở trẻ các thao tác tư duy, khả năng sáng tạo của
trẻ về cảnh vật, đồ vật, đồ chơi có nhiều màu sắc khác nhau tạo nên bức tranh
sinh động.
* Thông qua hoạt động phát triển vận động:
Bản thân lồng ghép tích hợp cho trẻ nhận biết phân biệt qua các dụng cụ
thể dục, qua trò chơi. Mỗi tổ một dụng cụ thể dục theo đúng màu quy định. Tổ
hoa hồng tập với vòng màu đỏ, tổ hoa sen tập với vòng màu xanh, tổ hoa cúc tập
với vịng màu vàng. Tương tự cơ cho trẻ tập với bóng, tập với nơ, tập với hoa,
tập với quả.

Ảnh trẻ tập thể dục với vịng

Như vậy, thơng qua hoạt đơng chơi - tập có chủ đích giúp cho trẻ được
quan sát, thực hành, khám phá bằng đồ dùng trực quan với các màu sắc đẹp,
hình dạng kích thước phong phú đa dạng, giúp trẻ hứng thú trong các giờ hoạt

skkn


13
động. Vì vậy mà trẻ nhận biết phân biệt được hình dạng, kích thước và màu sắc

qua các hoạt một cách nhanh nhất.
2.3.3. Giải pháp 3: Dạy trẻ nhận biết thông qua các hoat động mọi lúc
mọi nơi
* Trẻ học nhận biết mọi lúc mọi nơi:
Khi cho trẻ chơi tự do, mọi lúc mọi nơi cô luôn bao quát quan sát trẻ chơi
để đảm bảo an toàn cho trẻ đồng thời cô lồng ghép để trẻ được ghi nhớ thêm về
tên gọi, màu sắc, hình dạng, kích thước của đồ dùng, đồ chơi.
Giờ đón trả trẻ giờ chơi tự do tơi ln trị chuyện gần gũi để trẻ nắm bắt
được tâm lý của từng trẻ, khi trị chuyện tơi lấy một vài đồ chơi có màu xanh màu đỏ - màu vàng để rèn cho trẻ nhận biết. Đây là thời điểm phù hợp để trò
chuyện với trẻ đặc biệt là những trẻ có kỹ năng nhận biết chưa thành thạo vì lúc
này số trẻ trong lớp ít đi, khơng địi hỏi giáo viên phải tập trung nhiều đến trẻ
khác.
Ví dụ: Vào buổi sáng tơi trị chuyện về chủ đề: “Bé và các bạn” thì tơi chú
ý đến màu sắc của các đồ dùng của trẻ và của bạn để cho trẻ nhận biết:
+ Con mặc áo màu gì? Bạn Tường Vy đi dép màu gì? (Trẻ trả lời)
+ Ba lơ của bạn Minh Qn có màu gì? Mũ của bạn có màu gì? (Trẻ trả lời)
Vào buổi chiều trước khi trẻ ra về tôi cho trẻ chơi tự do với các đồ chơi, khi
trẻ chơi với đồ chơi tôi hỏi trẻ:
+ Con đang cầm cái gì đấy? Con thưa cơ quả cam ạ!
+ Quả cam con cầm có màu gì? Màu xanh ạ!
Ví dụ: Trẻ chơi tự do ở các góc khi trẻ cầm đồ chơi cơ hỏi trẻ: “Con cầm
cái gì đấy? Cái đĩa có màu gì? Quả bóng có màu gì? Quả chuối màu gì?... Cơ
gợi ý để trẻ nói tên gọi, hình dạng, màu sắc của đồ chơi đó.
* Thơng qua các hoạt động góc
Đối với trẻ 24-36 tháng tuổi vui chơi đóng vai trị quan trọng trong sự phát
triển toàn diện của trẻ. Khi trẻ tiếp xúc với đồ chơi thì sẽ kích thích trí não của
trẻ phát triển, giúp trẻ khắc sâu và ghi nhớ hơn về tên gọi, đặc điểm, cơng dụng,
hình dạng, kích thước, màu sắc của đồ vật… xung quanh trẻ.
 Ví dụ: chủ đề: “Bé và các bạn”
Trên tường cô gắn hình ảnh: Một trẻ mặc quần áo màu xanh; một trẻ mặc

quần áo màu đỏ; một trẻ mặc quần áo màu vàng. Cơ u cầu trẻ chọn quả bóng
màu xanh tặng cho bạn mặc quần áo màu xanh, quả bóng màu đỏ tặng cho bạn
mặc quần áo màu đỏ và quả bóng màu vàng tặng cho bạn mặc quần áo màu
vàng. Trẻ tìm và gắn đúng theo màu cơ u cầu.
Ví dụ: Chủ đề: “Đồ chơi của bé”
Cơ chuẩn bị một hộp quà, trong hộp quà, khi trẻ mở hộp q thì tơi hỏi trẻ:
+ Cơ có gì đây các con? “Bạn búp bê ạ! Búp bê có những bộ phận gì?
+ Búp bê mặc váy màu gì? Con thưa cô: Váy màu xanh, màu vàng ạ!
Bạn búp bê mặc váy màu xanh rất thích những đồ dùng, đồ chơi màu xanh.
Bạn búp bê mặc váy màu vàng thích đồ dùng, đồ chơi màu vàng. Các con
hãy lấy những đồ dùng, đồ chơi có màu xanh, màu vàng để tặng bạn búp bê nhé!

skkn


14

Ảnh trẻ chơi góc thao tác vai

Thơng qua hoạt động vui chơi giúp trẻ nhận biết đúng về tên gọi, đặc điểm,
màu sắc, công dụng của các đồ vật. Từ đó trẻ được củng cố thêm về kiến thức
nhận biết màu và khả năng ghi nhớ về màu sắc một cách có chủ định.
* Trẻ học nhận biết qua hoạt động dạo chơi ngồi trời :
Thơng qua hoạt động dạo chơi ngoài trời giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt
động, tìm hiểu, khám phá của bản thân. Hoạt động dạo chơi ngoài trời tạo cho
trẻ sự nhanh nhẹn, phấn khởi, vui tươi, tâm lý thoải mái và hứng thú với môi
trường tự nhiên, đồng thời giúp trẻ mạnh dạn hơn.
Khi cho trẻ hoạt động dạo chơi ngoài trời, trẻ được tiếp xúc với thiên nhiên
trong vườn trường: Vườn rau, vườn hoa, cây cảnh, bầu trời…Ngoài ra trẻ được
chơi với đồ chơi ngoài trời tạo điều kiện để trẻ được quan sát, cơ gợi hỏi để trẻ

nói lên tên gọi, cơng dụng, màu sắc, hình dạng, kích thước của đồ chơi mà trẻ
được chơi, được nhìn thấy.
Ví dụ: Khi dạo chơi đến vườn hoa cô cho trẻ quan sát cúc, Hoa Hồng.
* Cô cho trẻ quan sát hoa cúc và hỏi trẻ:
- Đây là hoa gì con? Hoa cúc có màu gì? Hoa cúc có những gì? (Trẻ trả lời)
- Cơ mời bạn Hà Oanh nào? Con thưa cô “Hoa cúc có màu vàng ạ!”
- Cánh hoa to hay nhỏ? Cơ mời Hạ Vy Con thưa cô cánh hoa cúc nhỏ ạ!
- Lá hoa màu gì? Con thưa cơ lá hoa màu xanh ạ!
Sau mỗi câu hỏi cô cho từng trẻ nhắc lại câu trả lời
* Cô cho trẻ quan sát hoa hồng màu đỏ và hỏi trẻ
- Đây là hoa gì? Hoa hồng có màu gì? Cơ mời bạn Minh Quân nào? Con
thưa cô hoa hồng màu đỏ ạ!
- Cánh hoa to hay nhỏ con? Cô mời bạn Hạ Vy nào? Con thưa cơ cánh hoa
hồng to ạ!
Ví dụ: Khi cho trẻ chơi với đồ chơi có sẵn ngồi trời cơ hỏi trẻ
+ Con đang chơi cái gì? Cầu trượt có màu gì? (Trẻ trả lời cơ)
Qua hoạt động dạo chơi ngoài trời trẻ được quan sát, tiếp xúc với thiên
nhiên gần gũi xung quanh trẻ. Giúp trẻ thêm ghi nhớ về tên gọi, hình dạng,
kích thước, màu sắc một cách cụ thể hơn, rõ ràng hơn. Màu đỏ, màu vàng của

skkn


15
hoa, màu xanh của lá và màu sắc của các loại hoa lá khác xung quanh sân
trường.

Ảnh trẻ quan sát hoa cúc, hoa hồng giờ dạo chơi ngoài trời.

2.3.4. Giải pháp 4: Dạy trẻ nhận biết thông qua quan sát trẻ để tìm

hiểu khả năng tư duy, nhận biết của trẻ.
Quan sát tìm hiểu khả năng tư duy, nhận thức của trẻ về nhận biết thông
qua các hoạt động trong ngày. Giáo viên ghi lại những điểm nổi bật của trẻ về
các hoạt động cũng như khả năng nhận biết của trẻ vào mục đánh giá cuối ngày
trong giáo án. Những trẻ nhận biết tốt, chưa tốt hay mức độ nhận biết của trẻ cịn
hạn chế, để cơ có biện pháp dạy trẻ nhận biết tốt hơn.
Mỗi ngày cô lên kế hoạch quan sát từng nhóm trẻ ở một hoạt động nào đó.
Sau mỗi buổi làm việc tơi giành thời gian 1-2 phút ghi lại những gì quan sát
được ở trẻ. Từ đó lên kế hoạch cụ thể hơn cho những buổi học tiếp theo.
Ví dụ: Quan sát cháu: Tường Vy 34 tháng tuổi
Ngày quan sát 10/03/2022
Nơi quan sát: Trong lớp học giờ hoạt động góc
Thời gian bắt đầu từ 8h50p đến 9h
Mục đích quan sát: Khả năng nhận biết về tên gọi, màu vàng và kích
thước to - nhỏ của cháu. Trong giờ chơi ở góc thao tác vai, cơ chuẩn bị búp bê
mặc váy màu vàng và nói với trẻ: Tường Vy ơi! Con chọn đồ dùng, đồ chơi màu
vàng tặng bạn búp bê nhé. Kết quả quan sát cháu như sau: Cháu đã hiểu được lời
nói và yêu cầu của cô, cháu chọn được các đồ chơi có màu vàng, kích thước to,
nhỏ như: Mũ, dép, bát, thìa, quả có màu vàng để tặng bạn búp bê.
Ví dụ: Quan sát cháu: Trịnh Nguyên Vũ 32 tháng tuổi
Thời gian: Từ 9h2p đến 9h 7p
Mục đích quan sát: Tìm hiểu khả năng nhận biết màu xanh, màu đỏ
của trẻ. Khi cháu chơi xâu hạt màu xanh đỏ cô đến bên trẻ cầm hạt màu đỏ lên
hỏi trẻ: Hạt màu gì đây con? cháu trả lời chưa đúng, cơ gợi ý và cho trẻ nhắc lại.
Sau đó cơ cầm hạt màu xanh và hỏi trẻ: Đây là hạt màu gì con? Cháu cịn rụt rè
khơng dám trả lời, cơ gợi ý và động viên trẻ trả lời cô.
Ở hoạt động dạo chơi ngồi trời cơ cho trẻ quan sát vườn hoa. cô yêu cầu
cháu: Thảo Vân, Anh Thư, Khánh Duy tìm và chỉ đâu là bơng hoa màu đỏ, đâu
là bơng hoa màu vàng, lá màu xanh. Do trẻ cịn non nên còn rụt rè chưa dám

skkn


16
thực hiện theo yêu cầu của cô. Nhờ sự động viên của cơ, cháu mạnh dạn chỉ và
nói tên màu sắc của bơng hoa nhưng lại nói sai màu. Như vậy khả năng nhận
biết về tên gọi, đặc điểm, màu sắc của một vài trẻ còn hạn chế.
Những trẻ khả năng nhận biết còn hạn chế như cháu: Anh Thư, Cẩm Vân,
Trí Tài cơ đã dùng phương pháp tình cảm, động viên, khích lệ, hướng dẫn cháu,
dành thời gian tiếp cận cháu nhiều hơn để cùng học cùng chơi với trẻ, giúp trẻ
tăng khả năng nhận biết ở trẻ.
Với sự quan sát và các kết quả của trẻ nhận biết màu khác nhau, tôi đã ghi
chép lại ở đánh giá cuối ngày để biết cách điều chỉnh phương pháp dạy trẻ nhận
biết tên gọi, cơng dụng, màu sắc, hình dạng, kích thước cho trẻ và lập kế hoạch
chăm sóc giáo dục trẻ phù hợp với nhu cầu của từng trẻ. Dựa trên kết quả quan
sát này bản thân thấy được khả năng nhận biết phân biệt của từng trẻ để có biện
pháp giúp trẻ nhận biết được tốt hơn.
2.3.5. Giải pháp 5: Phối hợp giữa nhà trường và gia đình để giúp trẻ
hứng thu tham gia hoạt động nhận biết.
Gia đình là cái nơi giáo dục đầu tiên, sau đó là nhà trường là giai đoạn giáo
dục tiếp theo. Nhà trường là môi trường rộng hơn, kiến thức mở mang ngày
càng phát triển, theo đó nhận thức của trẻ được phát triển mạnh ở thời kỳ này.
Để định hướng uốn nắn và điều chỉnh về nhân cách trẻ thì gia đình và nhà
trường phải phối hợp để đạt hiệu quả tốt nhất.
Hiểu rõ được vai trò của các bậc phụ huynh cũng góp phần vơ cùng quan
trọng trong việc giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động. Gia đình chính là nơi đầu
tiên khởi đầu dạy cho trẻ những bài học vở lòng về nhận biết phân biệt, là những
người đầu tiên phát hiện được sự phát triển, sự trưởng thành về mặt tâm sinh lý
ở trẻ… Vì vậy ngay từ đầu năm học khi tổ chức họp phụ huynh tơi đã chia sẻ
sáng kiến của mình và vai trị quan trọng của việc nhận biết phân biệt cho trẻ.

Để phụ huynh hiểu, cùng phối hợp hài hòa giữa nhà trường và gia đình kịp thời.
Ở gia đình cũng phải tích cực dạy trẻ nhận biết cho trẻ, là nền tảng vững chắc để
giảng giải cho con hiểu để nhận biết cái đúng cái sai, nhận biết được những
người thân gần gũi, bản thân trẻ, nhận biết màu sắc, hình dạng, kích thước…
* Qua giờ đón - trả trẻ:
Trong thời gian đón - trả trẻ, cơ tranh thủ gặp gỡ trao đổi với phụ huynh
tìm ra những biện pháp giúp trẻ nhận biết khi ở nhà.
Vào đầu chủ đề tôi lên kế hoạch các nội dung chương trình học của bé.
Giờ đón, trả trẻ, cơ nhắc phụ huynh đến xem để phụ huynh biết ở lớp con học
những gì? Trao đổi với phụ huynh trong chủ đề đó con học cần những đồ dùng
gì? Có màu sắc gì? Hình dạng, kích thước như thế nào? Để phụ huynh có điều
kiện thì phụ huynh có thể tận dụng từ thiên nhiên, đồ dùng sẵn có ở nhà giúp
con nhận biết được khi ở nhà.
Ở chủ đề nhánh “Đồ dùng gia đình” Cô trao đổi thống nhất với phụ huynh
về một số biện pháp giúp đỡ trẻ nhận biết tên gọi, công dụng, màu sắc khi ở nhà
như: Tận dụng thời gian rảnh rỗi, mọi lúc mọi nơi. Ông bà, bố mẹ đem những đồ
dùng có màu xanh - màu đỏ - màu vàng sẵn có ở trong nhà để dạy trẻ nhận biết
được tốt hơn.

skkn


17
Ví dụ: Con lấy cho mẹ chiếc mũ màu đỏ. Mũ để làm gì con?
Hơm nay con mặc áo màu gì? Đơi giày của con có màu gì? Trẻ trả lời cơ.
Rau muống có màu gì đây? Quả chuối chín có màu gì? Trẻ trả lời cơ
Quả bưởi có hình gì, to hay nhỏ con? Trẻ trả lời: Quả bưởi to, hình trịn ạ!
* Thơng tin ở góc tun truyền với phụ huynh
Thơng qua góc tun truyền: “ Những điều phụ huynh cần biết”. Bản thân
giáo viên mong muốn để phụ huynh hiểu và quan tâm đến việc học tập của trẻ

nhiều hơn. Không chỉ đơn thuần đến trường cô giáo chỉ trơng giữ trẻ mà cịn
phải dạy trẻ hiểu biết nhiều điều.
Ví dụ: Bản thân cung cấp cho phụ huynh kết quả cân - đo, khám sức khỏe
của trẻ, nội dung các bài thơ, bài hát câu chuyện theo chủ đề trong tuần, các bài
tuyên truyền về kinh nghiệm ni dạy con...
Nội dung góc tun truyền được cập nhật thường xuyên, kịp thời để phụ
huynh được nắm bắt. Qua đó phụ huynh giáo viên tuyên truyền đến cha mẹ của
trẻ những kết quả giáo dục của con mình, tạo điều kiện cho giáo viên trao đổi
hai chiều với các bậc cha mẹ những vấn đề có liên quan đến trẻ, các thông tin
của lớp, thông tin sức khỏe, ngược lại các bậc cha mẹ có thể ghi chép những yêu
cầu, đề nghị, thông tin cần trao đổi với giáo viên. Bản thân đã nhận được sự
đồng tình và giúp đỡ của phụ huynh, đồng nhất về kiến thức cung cấp cho trẻ,
cách giáo dục trẻ nên đa số trẻ rất ngoan, có nề nếp trong các hoạt động.

Hình ảnh giáo viên tuyên truyền với phụ huynh

Tuyên truyền phối hợp với phụ huynh tạo nên một mối quan hệ gần gũi,
cởi mở giữa giáo viên với cha, mẹ/người chăm sóc trẻ. Qua đó sẽ trao đổi được
những kinh nghiệm thiết thực và q báu trong q trình chăm sóc giáo dục
trẻ, để giúp trẻ có những kỹ năng nhận biết một cách tốt nhất. Có sự phối kết
hợp chặt chẽ với phụ huynh tôi nhận thấy kết quả học tập của trẻ rất tốt, đặc
biệt là trong giờ học các con hăng hái hơn tham gia hứng thú hơn. Sự phối hợp
giữa gia đình và nhà trường là hai mơi trường giáo dục chính giúp trẻ phát triển
một cách tồn diện về các mặt cũng như giúp trẻ nhận biết được tốt hơn.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.

skkn

18
Từ những cố gắng của bản thân, sự đồng thuận hợp tác của các đồng
nghiệp, sự ủng hộ tích cực của các bậc cha mẹ đã giúp nhóm trẻ D1 đạt được
kết quả như sau:   
Biểu 2:
TT

1

2

3

4

Nội dung khảo sát
Trẻ mạnh dạn, tự tin, hứng
thú tham gia vào hoạt động
nhận biết.
Trẻ có khả năng nhận biết
một số màu cơ bản, kích
thước, hình dạng, số lượng,
vị trí trong khơng gian.
Trẻ nhận biết một số bộ phận
trên cơ thể, bản thân trẻ,
người thân gần gũi, đồ dùng
đồ chơi, phương tiện giao
thông, con vật, hoa quả quen
thuộc.
Trẻ nghe, hiểu, nói đủ câu rõ

ràng khi trả lời cô giáo và
người lớn.

SL

Kết quả khảo sát đầu
năm
Tỉ
Tỉ
Trẻ
Chưa
lệ
lệ
đạt
đạt
%
%

Kết quả khảo sát cuối
năm
Tỉ
Trẻ
Tỉ lệ Chưa
lệ
đạt
%
đạt
%

15

10/15

67

5/15

33

15/15

100

0

0

15

9/15

60

6/15

40

15/15

100

0

0

15

9/15

60

6/15

40

15/15

100

0

0

15

8/15

53

7/15

47

14/15

93

1/15

7

Qua bảng kết quả khảo sát trên bản thân rất vui mừng và phấn khởi vì mức
độ đạt được đã tăng lên rõ rệt. Tuy không phải là kết quả tuyệt đối nhưng cũng
là nguồn động viên tinh thần giúp bản thân phấn đấu cố gắng hơn nữa trong q
trình chăm sóc giáo dục trong những năm tiếp theo.
Đối với trẻ: Trẻ ngày càng thích đến lớp, mạnh dạn, tự tin tham gia vào
các hoạt động mà cơ giáo tổ chức. Trẻ hứng thú, tích cực lĩnh hội kiến thức, ghi
nhớ một cách có chủ định hơn. Đa số trẻ có tiến bộ rõ rệt, có kiến thức và có kỹ
năng nhận biết và áp dụng vào cuộc sống hàng ngày của trẻ.
Đối với phụ huynh: Phụ huynh nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc
cho trẻ đi học từ lứa tuổi nhà trẻ và có thói quen liên kết phối hợp chặt chẽ với
giáo viên trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Thường xun trao đổi với giáo viên
bằng nhiều hình thức: thơng qua bảng thông tin dành cho cha mẹ, trao đổi trực
tiếp với giáo viên trên lớp qua nhóm zalo,mesenger. Từ đó giúp trẻ phát triển
tồn diện ở các lĩnh vực: Phát triển thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, phát triển tình
cảm kỹ năng xã hội và thẩm mỹ.
Đối với bản thân: Bản thân có thêm kinh nghiệm trong việc giúp trẻ nhận
biết qua các hoạt động. Nâng cao năng lực chun mơn nghiệp vụ, nâng cao kỹ
năng xử lý tình huống sư phạm. Có thêm kinh nghiệm làm đồ dùng, đồ chơi tự
tạo từ các nguyên liệu, phế liệu dễ tìm sẵn có tại địa phương.

skkn


19
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
Để đạt được mục tiêu đào tạo con người Việt Nam có kiến thức, ngành học
Mầm non ln coi trọng sự nghiệp chăm sóc - giáo dục trẻ là một nhiệm vụ vô
cùng quan trọng, đặt nền tảng cho sự nghiệp giáo dục chung. Việc hình thành
cho trẻ những cơ sở đầu tiên về giáo dục nhận thức và phát triển toàn diện là
nhiệm vụ hết sức khó khăn ln được đặt hàng đầu. Vì thế chúng ta phải biết kết
hợp tốt và chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình để chăm sóc ni dạy các cháu
theo kiến thức khoa học. Có thể nói rằng những điều mà trẻ bắt đầu được tiếp
nhận ở độ tuổi này sẽ là nền tảng cho việc học tập của trẻ sau này.
Việc dạy trẻ nhận biết là một hoạt động vô cùng quan trọng đối với trẻ, vì
thế giáo viên cần phải xác định, khắc phục mọi khó khăn để tổ chức cho trẻ hoạt
động giờ học dưới nhiều hình thức.
Giữa gia đình và nhà trường cần có sự phối hợp chặt chẽ để tạo điều kiện
tốt nhất trong việc chăm sóc giáo dục cũng như dạy trẻ hoạt động nhận biết một
cách tốt nhất.
Mặc dù đã thu được những kết quả đáng kể nhưng bản thân tơi vẫn khơng
ngừng bồi dưỡng chun mơn cho mình và tiếp tục phát huy những gì đã đạt
được, những gì cịn tồn tại, cần khắc phục sớm để đưa chất lượng giáo dục trong
nhà trường ngày càng tốt hơn.
Qua quá trình thực hiện bản thân cũng đúc rút ra được một số kinh nghiệm
trong việc chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và dạy trẻ nhận biết nói riêng. Từ đó
bản thân nhận thấy rằng:
Cần phải nắm vững kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, không ngừng học hỏi,
tham khảo tài liệu, tham quan học tập, sáng tạo hơn trong các hoạt động chăm sóc

giáo dục trẻ nói chung và hoạt động nhận biết nói riêng.
Có kế hoạch biện pháp cụ thể giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động nhận
biết và các hoạt động khác.
Trước khi thực hiện một đề tài phải chuẩn bị chu đáo đồ dùng trực quan
cũng như gợi mở kiến thức cho trẻ. Thông qua các hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi
nhằm giúp trẻ nhận biết được tốt hơn
Cần phát huy tính tích cực, thu hút sự chú ý và tạo hứng thú cho trẻ bằng
các thủ thuật như trò chơi, đồ dùng đẹp, sinh động, môi trường phù hợp với trẻ.
3.2. Kiến nghị
Đề nghị BGH nhà trường tích cực tham mưu với Phịng Giáo dục và các
cấp lãnh đạo trang cấp thêm các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi trong lớp và đồ
giáo dục trẻ.
Tổ chức hội thảo sáng kiến kinh nghiệm và chọn những sáng kiến kinh
nghiệm hay đã được vận dụng vào thực tế để giáo viên các trường được học hỏi
kinh nghiệm lẫn nhau.
Trên đây là những kinh nghiệm bản thân đang áp dụng cho nhóm trẻ mình
đang phụ trách rất mong sự đóng góp của ban giám hiệu nhà trường, các bạn
đồng nghiệp góp ý để đề tài “Một số giải pháp giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt

skkn


20
động nhận biết tại nhóm trẻ 24-36 tháng tuổi D1 Trường Mầm Non Ngọc Sơn,
Huyện Ngọc Lặc năm học 2021-2022” được đầy đủ và hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Ngọc Sơn, ngày 20 tháng 4 năm 2022
XÁC NHẬN
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

mình viết, không sao chép nội dung của
……………………………………………….. ....
……………………………………………..... …. người khác.
Người viết sáng kiến
…………………………………………….....…..
……………………………………………….......
……………………………………………....…...
……………………………………………….......
………………………………………………...…
...............................................................................

skkn

Bùi Thị Lệ


21
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Nguồn Internet
[2] TS: Nguyễn Văn Lũy - Lê Mỹ Dung đồng biên soạn tài liêu BDTX giáo
viên. MODULE MN4- Đặc điểm phát triển nhận thức những mục tiêu và kết
quả mong đợi ở trẻ Mầm non về nhận thức
[3] Tài liệu: Tổ chức hoạt động phát triển nhận thức cho trẻ mầm non theo
hướng tích hợp ( Nhà xuất bản Hà Nội – 2006)
-Nguồn:Tin tức và sự kiện Funny Kids. Com.vn.
Tài liệu: Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi nhà trẻ
Tài liệu: Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục Mn nhà trẻ 3-36
tháng (Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam 2017)
- Bài soạn và thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ hàng ngày
- Sách hướng dẫn làm đồ chơi bằng nguyên liệu dễ tìm (Xuất bản năm 2009)

- Sách hướng dẫn làm đồ chơi từ vật liệu thông thường (Xuất bản năm 2009)

skkn


22
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên : Bùi Thị Lệ
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên trường Mầm non Ngọc sơn.

TT
1.

Cấp đánh giá
xếp loại

Tên đề tài SKKN

(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh; Tỉnh...)

Một số biện pháp phát triẻn ngôn
ngữ cho trẻ độ tuổi 24-36 tháng

2.

Một số biện pháp giúp trẻ 24-36
tháng tuổi học tốt hoạt động âm

Phòng GD&ĐT
Ngọc Lặc
Phòng GD&ĐT
Ngọc Lặc

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B, hoặc
C)

Năm học
đánh giá
xếp loại
2012-2013

C
2013-2014
C

nhạc
3.

Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo
4-5 tuổi B1 trường Mầm non Ngọc

Phòng GD&ĐT
Ngọc Lặc

2015-2016
C

Sơn phát triển ngôn ngữ mạch lạc
4.

Một số biện pháp tổ chức hoạt động
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm lứa

Phòng GD&ĐT
Ngọc Lặc

A

2017-2018

Phòng GD&ĐT
Ngọc Lặc

A

2019-2020

tuổi 24-36 tháng D1 trường mầm
non Ngọc Sơn, năm học 2017-2018
5.

Một số giải pháp tăng cường giáo
dục phòng chống dich bệnh, phịng
tránh tai nạn thương tích đảm bảo

an tồn cho trẻ tại nhóm trẻ 24-36
tháng D1 trường Mầm non Ngọc
Sơn năm học 2019-2020

skkn